Dissertatio inauguralis iuridica, de iure sacro et profano circa infideles,

91쪽

CIRCA INFIDELES CONVERTENDOs, et

em in tuam ipsemperni diem uocaris, si mite e Perit 'terbis prae scripto a non 'otius cum clementis o iambistrieter puroni plicemque tam n Hoc propositum pium suae dubio quoque ad , modum I promouet publica tutela, s b qua Misito inarii

Ematilibus o ratiam DEI antruncietat, stimulque, quae ad hano rem conducibilia sunt, adornent. Ea non tantum gaudentptaedicti Missionarii, sest etiam sub alis potenti sit in Regis Daniae plura alia instituta saluberrima adornata sunt, multum missioni huic profutura, quae referiatur in pro 'eviae beliden utit, alten cintinuat de malvis r Penique X quod olim Christiani, in ecclesiast postolica, bc per al1 m so uot iacula sibi incumbere recte credidere, ut scilicet D Xῖςxirdum indigentiae consulerent,&ssibi in arcem sic CUrΓeretni,, id quoque omiaibus his, qui conueri ionem infidelium1exio exoptant quod quidem illibet sadesi quotidie in vo

tis habere debet) commendanduna suadendumque. Otauuidem lucro quaestu tanquam hamo quodam unc infideles capiendi, ad fidem trahendi; ita tameia compara diim est opus,in quo missionarii laborant,ut m remotissimis locis, in sumtibus ἈXpei assis xii ne pauperum altura Dorfici haud possit . Hi stinatus aeque sunt depinta manu ac illi, Qui erogantur in paupereS, aliosve pios ius. Exempla non desunt otium tu hi magis pasturae missionariorum riuam infidelium applicati fuerint, quod obieruat quoque Issticus it. I p. o2 ast nec desunt eXempla eorum, Ut alia. δε oh pietatis in pessimos conuerterunt usus, di paupera hiis id subtraxere, quod iis deuotio aliorum deit inauit. Quis vero inde colligeret, nihil ad alimonia in pati verum

conserendun1,aut opera charitatis non esie Xercenda propter malitiam nonnullorum qui eleemosynasia debituminem haut conuerterunt 8 Quae ad ipsa in conuer sonis rationem pertinent, non tangam, quae vel pia Clir; ini sui suggerit, Uaesit a nimionariis negliuersio infideliunx utplurimum inamissima est. Ceterum 1l-

92쪽

s SECT. I. CAP. II. DE IURE SACRO

lud ipsum,quod de ni fo13aruis Danti is retuli,nec insolitum, nec a Piotestantium instituto alienum esse liquet ex eis, quae TENZELlvs in denen Uionathi. Ullter redi I f. Λ t. Isis . tradidit Imo etiam hoc inde conii at,utile esse, ut labareS O- stratium in conuertendis in delibus memoriae tradantur, vitand m, verba suntl. 7s adducia, opprobrium reformatae religionis tolunt graue improperum; quo Pontificii nostros infa/nare conamur, Iasi omnesn comter ionem Indorum negligamus.

per vim 6 II. Traduntur praeterea adhuc plures alii modi, stilem eon quibus in deles ad fidem Christianam trahi possint Barbauci tundi me rus ipsi religioni contrarius modus, per imis lem con-s, uertendi infideles, etiam in iure canonico passim reproba

tur, quod alias a dominatu in conscientia non alienum est. Ait GREGORhvs in Q 3. D. S. 9ui Ducera intentione extraneos o Chrsiano religione ad dein cupiunt rectamperducere,blandimentis non asseritatibin debent dere, ne quorum mentem reddita adplanum ratio poterat reuocare,peliat procula uer- tim. Nam quicunque aliter agmit, se eos sub hoc velamine a consueta ritu sui volunt cultura sussendere, sum idi magis, quam Dei causin probantur attendere. Pergit post pauca, regendum ergo es, ut rationepotius, ct mansuetudine prouocati, sequi nos velint, non fugere ut eos, ex eorum codicibus is endentes,quae dicimus,ad num matris ecclesiae Deo pes mus adiuuam conuertere. Similiter CLEMENS III in c. p. X de iudaeis ait Statuim enim, ut nulla Christon inuitos, veInolentes ad baptisma eos venire compelut Plurimum alioruna

Fontificum, ut CALIXTI, EUGENII ALEXANDRI COELESTINI

sententiam aequiis mam secutus quoque est INNOCENTIVS III ib. H. . Ioa edit Balaz vhi verba Clementi repetit. Hae disimiles constitutiones admodum necessariae fuerunt, quod, prout in protegoin. sin malam ostensum est, haec violenta ad baptismum deductio olim usitatis silma fuerit. ConfR1CCIvLL. lib. II de iur. Ierson extr eccles grem ex . c. JI

c.I. n. l. Vi ab illis separandi sunt, qui legem infidelibus

93쪽

CIRCA INFIDELES CONVERTENDOS, 'c. 87

dixere, ut vel solum vertererat, vel, quod approbat FERMO SmvSad .s. X. de tuae qu. I. n. y baptisma recipereiat. Nec olim haec methodus coirilerteiadi iudaeos incognita fuit, eamque titulo sanctae seueritatis oontiae salutiferae honorarunt, quamuis parum referat, Vtrum quis Irecto, at per indirectum vim patiatur, cum in exilio grauissima quo que calamitas latitet Multus esto diffusus in hac quaestio ne M AID L V .supr. cit L de perfid iudaeor qui tamen ab hac amica con Uul one, ut loquuntur,non adeo alienus est,quam

Hispani viplurimum secuti sunt. Sed satis probe de illa BZoVIVS ad ann. I g. g. r. iudicat, , quid enim ' ait, tu selbris animos nullaque ad i seuscepta refigione conserictos adigmad credendum ea, quae summa contentione alpernantur, respuunt idque tibi assimias, ut libertatem voluntatis imp dii, se vincula sprenatis mentibis licini At id neque seri potes neque Christi sanctissimum Numen approbat. Holunta- rium enim sacrisicium, nil moti coactum ab hominibis expeti, neque vim mentibα inferri, duoluntates, adstudium v rae religionis adicio inuitari iubet. Porro autem quis Abi id arrogaresoles, quod is diuinis piritus oscit in eorum an, mis, qui non ad extremum vitae piritum diis benignitati re pugnare contendunt 'Ilis namque in o qui mentes illa rat, adicit, se inuitat, eos, qui tantum munin non animose tinaci, ingrado repudiant ad Chrsi confessionem societ temperducit. Urerno in non videt, quam indignumsit, hominibus in religionis uiod uersis tot m steria, tot res crosian S, tantam reruni divinarum rationem committere

sceleris occasionem iis, qui Chripi disciplinam Iudibrio obent, inconsiderat raebere, is ita religionemrer religionis mulationem indignissime stolarit

g. id Mitiores quasdam via alii excogitarunt, quae Ne recte tamen vel aliquid Coadtionis continent, Vel ad veram con coguntUr aduersionem Parum C Ola ferunt. Huc referunt, quod singulis ' N J' 'T . diebus Sabbathi conciones Christi anorum sub certa poena h visitare cogantur, id quod alim ali IS approbant FERVO SINUS dam. adc. 1. R. deludaeis qu. L. n. ia. MYLin ab EHRESB de Irincipib.

94쪽

εῖ SECT. I. CAP. II. DE IURE SACRO

cit. I. n. l. quod hic modus non sit coactio, sed emcax per suassio. In Concilio Bassileensi se s . N. .f. apU HARDUIN lom. VIII conci p. 'o &se . hic modus approbatus, it iudaei otiique in deles ad orthodoxam conuerterentur dem, inicituta quaedam proposita sunt, imprimimVt omnes diu cesoni quosdam in titeris diuinis hene ei Aditos aliquot vicibis annuatim desputent in locis, ubi iudaei aut alii, deles degim cuipraedicatadum explanandum taliter cathosicae Mei eri tatem, ut i in deles, qui audiunt, Asos valeant errι res reco

gnoscere. At quom praedicationem β ignis tam commercii se deles dis mei incendi, quam bis ad hoc opportunis i os

instideles cuimcunque sexusin annisi retionis constitistos, ac cedery compei t. I autem dioecesani ac praedicontes ita se erga Pob propitios ac caritatest mos exhibeant, ut non sitam

propalatione veritatis, sed aliis humanis ossiciis ipsos Christo

Iucro faciant Chrisianos autem cuiuscunque dignitatis aut satin, quomodolibet impedientes, ne iudiei ad huiusmodi prae

delitotis in i rere si facto decernit. Addunt Patres huius Concilii non alios praedicantes horum conuerisioni deputandos esse, quam qui peritiam habent Ilel; vi ae Ara icae, craecae chasarae linguae. Idem constituit GnpGonius XIII. voluitque, ut in o nibus locis, in quibus ades numeras aliquis competens iudaeorum, quisnogogam consituat semel Item

in hebdomade pro eorum conuor on raedicatio habentur ad quam sub poenis accedere cogantur omnes utrimquesexus na-icio es duodecim annis, se egitimenon impediti in ciuitate limhitantes, et elati deo furnientes, etia se ili domicilium non habe: t per circuituni, ita visaltem tertia eorumpar emper od . Huic alii addunt hanc cautelam vitalis praedicatio non instituatur in ecclesiis Chrisianorum, quarum ingressu infideles abhorrent; sed in alio loco publico, veluti in curia, vel ubi alias conuentus solemnes haberi solent. Imo per indirectis iustam belli, infidelibus inferendi, causam

subnasci censent, si praedicationem impediunt,4 conuer-

95쪽

CIRCA INFIDELES CONVERTENDOS . c.

sos male laabent, quia hoc modo iniuri in Christianis facere dicuntur, ut philosophatur FERMOSINVS adc. p. X. deis aeris qu. I. n. II. Verum, Vt hanc posteriorem obseruationem prorsus ridiculam non tangam,qualiscunque demuria praecautio hic adhibeatur, ipse tamen modus conuertendiata comparatu est, ut a coactione haud absit, larum salutis inde sperari possit.In eo enim cum relliquis conuenit,quod inuitivi recusantes ad praedicationem eorum a quorum ab horrent do Arina, austendam trahantur, cogantur, sub poena adigantur. Nulla est diligens sedula attentio in iis, quibus inuitis alii quid proponitur; abhorret animus ab eo, quod eX praeconcepta opinione improbat, & nescire mauult, quam intelligere deest omnis fiducia erga eos, qui nos cogunt, ut eos inuiti audiamus. Qui ergo fructus ex tali conuersionis modo expectandus, qui humanae naturae prorsus aduersatur, nec ad animum penetrare potest Vnde non desunt exempla infideles hoc modo ad conciones audiendas collectos, vel aures certa obturasse, Vel occasionem inde arripuisse, sese magis obdurandi contra doctrinam Christianorum, ab eadem magis magisque abalienandi. Praeparandi ante omnia sint infideles, ut sponte aU-diant eos, tum iis colloquia misceant, qui hac de re cum ipsis conferre institu sint, prout in . antec iam obseruaui.

f. XIV. Non possum facere, quin etiam memorem De ob singularem plane&nouam rationem conuertendi infideles conuextendi Per societat in matrim talem,quae admodunn commendata D si ς ' eit in Ob ferunt. Halen suom. A. obj. I9. Praevidit AVTOR hu' natrimonia.

ius obseruationis grauissima obstacula,maxime inde oritura, quod matrimonium cum infidelibus prorsus reprobatum sit. Inde hanc matrimonii libertato multis argumentis, tam exscripturasacra, quam eXratione recta petitis, firma re studet, Hala,quae matrimonia Christianorum cum in ffidelibus contracta premere dicuntur, omnibus malorum&impiorum coniugiis communia esse dicit; addit tamen praecautionem in h. vlt. dicta obseruat ne fideles solo vesano amore delusi ad haec matrimonia prouolenti ostemque

96쪽

domesticum sibi adiungant; sed moribus personae amatae probe perspectis, animique habitu accuratius cognito, ac cedente spe conuersionis, principem adeant, illiusque dispensationem expetant, ne contra leges publicas imperii egisse dicantur. Si verum fateri licet, intentio AUCTORis non tam haec fuisse videtur, ut ad modis conumendi aliiquid Conferret, sed ut libertatem matrimoniorum cum insid ibias laxaret, quorsum omnia eiusdem argumenta collineani, quibus obiter tantum hunc effectum addit. Quaenam is ipsius argumentis insit, sectione quenti indicabo siexam, Dabo hic tantum moneo, esse sium quem ex tali matrimonio sperat, incertissimum, ut plurimum frustraneum esse Permittuntur hodie matrimonia interdiuerso religio-anis Christianae consortes, qui in principiis non adeo dissident; rariora tamen eorum exempla sunt, qui contusem e

rantem in suam pertraXerint sententiam multo minus e

go talis conuersio speranda erit a coniuge infideli, ne dicam periculum subesse, ne extadicon sertio intimo, quod Omnes alias coniunistiones superati,coniux fidelis seduci&ad apostasiam trahi possit. Nec hoc euitari poterit praecautione adducta, cum constet, matrimonio contracto, more Salterius saepe mutari, ut quo magis amor coniugalis crescit, eo magis saepe alter ad alterius mores se attemperare studeat, quo effectus e tali matrimonio speratus seque facile imuerti quam obtineri poterit. De modo . V. Denique nec illos sine censura relinquendos conuertendi . v censeo, qui venalem reti nem nostram faciunt, tau

Pςr Πῖς Vς' teruentu pecuniae proselytas facere intendunt, quod non μ'' improbat FEpMOSIesus ad .st X de audiris qu. I. n. . quassido'na non cogasar, nec tollant libertatem Modum hunc olim

admodum fuiste frequentem, docet AsMAGE dans Phi ire des Di s lib. VIII. c. L .F. nec GREGOR1VS lib. III dialog. c. . . credidit, hanc conuersionis methodum improbandam

esse, quia ait, s non conuertuntur parentes, ad nunimum eorum liberos lucramur. Verum reiste animaduertit BASNA-GEcit. c. M .ao hanc rarionem admodum intutam esse.

97쪽

CIRCA INFIDELES CONVERTENDOS, e. r

dans ΓΕ erance neertaine, qu'i en arrivera austen Scite admodum ait BONIFACI in c. a. GL qu. a Nwquam Legi-Um Domini disjusis, vel eorum ministerio conuersos quem piam ad Dei cultum aliquo muneris interuentu prouocassernis forte de pauperum alimento quis inconcinne proponat, quorum nulli, cuiuscunque professionis esset vi alia negabantur Scim equidem, quod nedatum optimum,o omne donum perfectum desursum es discendens a patre luminum, a quo bonae voluntatis donum acci Aqui uncto deliberationis arbitrio gratis Deo seruire dissonit. Restat ergo, ut qui pro aliqua eccosiastica sceptione munMaccipi donum Des,quod

a patre luminum descendere debuit , vendat munus autem largiens importunW emat uuid autem de diuini doni vendi toribis, vel emtoribu consequatur, concludi necesse est C

uete ergo fratres, quom sit ambiguum, quod petiistis consilium, quod quidem secundum obae voluntatis propositumnusia inuenim ratione confirmatum Heruntamen. v

frae necessitati adeo est opportunW, quem reperistis, dum tamen omnis absit pactio, omnis cesse conuentio, nudaque Ur- prae eccosiae flat distractio, accedat, gratis Deo seruire inciariat, suique regiminis deuote gestet obsequium, cor postmodum vos quos sub tigratia, aliqua suae ecclesiae munerata giri fratrum solatio Romana permittit eoo a g. XVI. Tutior est sine dubio illa methodus, qua Sal Amica ecnuator noster usus est, ut infideles, qui inter nos vivunt, hi ' maniter tractemus, nec eorum commercia aut colloqui 'amica vitemus. Ita censuit AUGUSTINUS Mi. Ir C. S. v. q. mouet eo

sensi In θυι non possinin Chrso lucrari si eorum colu-rum conuer-quium vitamus, ct conuiuium. 1ideo Dominiscumsubli sionem canis se peccatoribis manducauit se bibit. In eandem non obscure inclinauit sententiam GREGORIVS M. in I. D. aiens qui sincera intentione extraneos a christiana religione ad em cupiunt rectam perducere, blandimentis non asseri--ipin debent sudere, ne quorum mentis reddita a lanum

98쪽

SECT. I. CAP. II. DE IURE SACRO

que anter agunt, se eos sub hoc velamine a consueta ritu sui volunt cultura suspendere, suas isti magis quam L caiisas Irobantur attendere. Post pauca pergit cur iud eis,qualiter ceremonias a colere debeant, regulas ponimus, per hoc eos Iucrari non possumuis Agendum ergo est, ut ration potius Oimans, tuine prouocatis qui nos velint, non fugere ut ros, ex eorum codici tu ostendesntes, qui dicimus, ad num matris quam eano ecclesiae Deo p gymus adiuuante conuertere. Et ramela leges m imprai' canones admodum huic consortio amico resistunt, amisi, ,h gnum discrimen inter deles in delet inducendo, quod pro lubeat jectione sequenti midica indum erit. Non tantum enim inn- deles a Christianis separandi sunt quoad, stitum, sed imprimis quoad statum, iura communia, quorum intuitu adeo deterioris conditionis sunt, ut se re maculati, seruilis quod ann modo conditionis habeantur, ab omni commercio ciuili e sacro exclii dantur visi CC1vLLVicit tr. lib. V. c. 22. seqq. plenius indicat. Plenissima de hoc commercio familiari cum infidelibus interdicti sunt concilia,&pontificum decreta, in quibus haec ratio commendatur: Quoniam iu-

deorum mores, O no ri initis concordant, seipside facin obcontinuam conuersationem, se assiduam familiaritatem ad suom persitionem , per dic; implicium animos inchnant.

V1d. c. g. X. delud. In Concilio Venet mn, 6 s. can. Ia apud HARDVINVS om. II actor concilior. p. yy. GRATIANUM C IM.

c. I. qu. I. clerici iudaeorum conuiuia prohibita,simulque iis interdictum est, ne eos ad conmnium quisquam excipiat. Similiter in c. . . u. qu. . qui desumtus est ex Concilio qui-ns to c. II apud HARDVLM tom. III concitp. 6 I. clericis sub poena depositionis, laicis sub excommunicationis prohibitum, ne quis cum iudaeis habitet, aut siquem eorum in suis infirmitatib vocet, aut medicinam ab eis percipiat, aut cum eis in balneo lauet; quod etiam repetitum c.s. X. de ud. In Concilio filaberitano anno 3i3 celebrato caI,.so apud HARD VIMiom. I. concit p. G. constitutum 'Si quis clericus e delis

rum uitaeis cibum sumserit, Ilacuis eum a commmione ab A

nere ν

99쪽

CIRCA INFIDETE CONVERTENDOS, cc.

e, ut debeat e)ne1'dari. Ita Concilio Matiscone Lanno 38Lc lebriato can. Is apud FIARDVIN. 9m III Con Itior. p. in idem confirmatum, ut nulla Chri tantu daeorunn conuitius porticipare praesuinat; quod si facere quicunque, quod, faueri dici, clericus aut secularistri ui erit,ab omnium C i Issi norum consorti se nouerit compsendum, quisqv eorum Impietati fuerit inquinatin, od etiam Concitio laonens, anno 17. Celabrato can. T. Pud HARDVIN. It L om. II o. i. confirmatum. Plura alia specialia huc pertinent1 a colle it,1 Civi Lusiit tr. in II. c. I. Veluti, Uod Christia .h ud permis sum esse debeat una eademque schola cum infidelibus uti, barbitonsorem iudaeum ad venam se Candam adhibere, aut accedere ad eorum nUptias, ludos, vel choreas vel eosdem ad nostra nuptias Vitare, vel epulturis eorum interesse, quod anno I322. in Conciti m ntino can. I. apud H ARDUIN lom. VIII. 6n Il. . . . Calatum fuit. Et longum foret, Onnnes Conciliorum adducere di-

spositiones, tali commercio admodum salutari res

hunt Cons. pstuosisv adi. I. R. de udaeis u. a. Vnde iacti mirandum est, ex his obstaculis imprudentissimis magis impediri conuersionem infidelium, quam mala inde metu enda praecaueri, quae ita comparata sunt, ut alia ratione de esina posthnt. Quamdiu itaque his legibus Vivitur, qua sic i

sio a plerisque improbetur, plures tamen non iniquum est '

censuerunt, udaeis&aliiSin fidelibus si Odrosit OV UQrre 4b, ii , iij eosque baptietare, lita tenera aetate ad fidei Tl Chrixtia' ui oritibusnam educentur. Iam olim an G in Concilio Toletano IV hbpti a ficaniso. apUdHARDVIN. tom. II concri. p. I. id Constim lin posse puri es fuit his verbisci Iudaeorum. O.ς, vel hin neparentum ultro ita rim - nauuantur erroribM, Ah eorum confortio separari decerni-mms deputatos aut monasterio, aut Chrisianas viruac muti m ribus

uertionem.

100쪽

9 SECT. I. CAP. II DE IURE SACRO

ribus Puni time;)Ω. v, b eorum conuersatione cultumsolei discant, atque in melim instituti tam in moribus quam in de prosectant Tempore ivsTiNiAN successoris eius in oriente haec seueritas incognita fuit. Id taratum cautum in

fideles ion aliter ad baptismum admittaratur, quam si per duos allia os in fide instituti fuerint,infantes autem eorum, qui per aetatem doctrinam intelligere nequeunt, statim admisiit, quod tamen intelligendum est, si parentes adhuc catechumeni id desiderauerint. Admodum olim de hac quaestione disceptasse Dii constat ex iis, quae a RICCIVLLO cit tr.

lib. I L. c. 32. FERMOSIN o ad C. s. X des iudaeis qu. a. n. .seqq. dc ULDALR ZASI IOIII. V. qu. I de Iudaeis, adduci a sunt, duobus

prioribus, quod mireris, in negatiuam, Asio vero in pr-matiuam magis inclinante. Ratio prima β. XVIlI. Rationes ZΑsu hae sunt Quod magis vii, culum sit matrimonii, quampatriaepotestatis, cum haec prod si es t ki lubitu, non illud tolli postis iam vero, pergit, matrimo-

minatu nia propter infidelitate A soluuiatur, ergo multo magis patria potestas in his, quae impedimento fidei sunt, sublata dici debet, ut non obstante ea ad baptismum rapi possint

paruuli.Verum quis non videt argumenti huius ineptiam' Id unice inde infertur, quod sicuti coniux ad fidem con- Uersa quandoque iusta de causa recedere ab infideli possit, ita&liberi, sponte ad fidem Christianam inclinatates, sub obtentu patriaepotesatis non possint a conuersione reuocari. Neque eniim 'so iure per conuersionem tollitur matrimonium, ut fidelis infidelem relinquere cogatur, dic nec vinculum potesatispatriae hic solui dici potest, ubi nequidem infantes baptismum desiiderare possunt. Si semel ii, fideles recepti sunt in tutelam reipublicae, communi quoque iure&libertate frui debent quoad educationem liberoruml, sine qua publi a tutela frui nequeunt, quin potius loco eius publica calamitates, persecutioneso oppressio- Altera a te nes se perpeti iuste crederent. Alteram rationem inde perem inter tit, quod aeternus i=iteritati animae longe Algr ior tengorali. Cum