Pro tremenda et veneranda Trinitate, adversus quendam apostatam Francken

221쪽

tenda.

rum vana doctrina .

m IACOBI GORsCII icst vita , veritas & via nostra, hic est author, dc conditor religionis Christianae, quae & nomen ab eo recepit: Hic leges nobis posuit, hic Ecclesiam instituit, veros qui sint,& falsis Doctores demonstrauit, normamq; Scamussim in fallibilem cognoscedς verae religionis in Ecclesia reliquit; non b Aristotele tuo non Platone, caetepsque non tam Philosophis, quam mundi histrionibus petitam , sed a Deo patre traditam , qui unde initiudoctrinς suae ducat, in quo summum illud bonum,& finem illum ultim v, ad quem omnia studia referri philo. sophi censuerunt, in quo quaerendo

desudarunt, constituat, videmus, noopes certe, neque honores, non voluptates Epicuri, non stupentem & sentu omni cxutam virtutem , cum Zenone iactat, sed paupertatem, non quamuis, sed animi, a qua philosophi alieni sempererant, qui cum corporeas ope despicere se simularent, animo tumebant. & se solos beatos esse fingebant, quorum Christus, ut vanana doctrinam mundo demon

straret

222쪽

ι APOLOGETICUS. is3straret, beatos eos esse docet, qui Ipiritu pauperes sint, quorum opes dc

patrimonia, coelum ipsum esse monstrat. Paupertas igitur animi &m destia, qua quod homines ab alto re- uocatos humi locet, & animos eorum sternat, ut cognoscant se putu

rem esse, & unde orti sunt, reuersu- ...

ros se sciant, humilitas ab eius veris di sci pulis vocatur, beati tudo nostra illa est. per quam ad finem Optimum deducamur ac Regni coelestis possessionem adeamus. mites ille &man. suetos non sophistas clamosos, atq; perpetuo rixantes, beatos esse statu it, quibus adiungit, non qui in voluptate perpetua carnis Volutentur, noeos, qui symphoni js& iocis vacent, dc ob suam foeticitatem, opesqu&VOluptatis plenam vitam laetentur ac rideant, sed qui calamitatem humana, cuius peccatum fons sit, deplorent, ac lugeant, quos esurire, sitire, misericordes. dc corde mundos, pacisque studiosos esse vult; quorum omnium quae praemia sint, si tibi tui impo-stores oculos suis sophismatibus no

223쪽

is IACOBI GORsCII iciauserunt, facile vides. haec Critiria esse ille voluit suorum discipuloru: Hoc principi u doctrinae eius est, quae si tu ad sensum dc rationes tuas deducas, stultitiam pro nuciabis esse: sunt enim haec omnia illis bonis, quae philosophi laudant contraria, ia illa, crux aeth. is. cem ferre, non modo patrem dc ma--ιth aa. trem, liberos, coniuges deserere, sed seipsum etiam abnegare, omnia reli- Mattha'. quere omnia vendere, dc pauperibus

dare, nihil sibi praeter odia ho minii,

laborem, aerumnas, cum veritate dc

cruce reliquere,qualia sint vides. Sed quorsium inquies, haec tam copiose erilisu, ris Vt scias alijs principiis, dc Criti rijs reli gionis iudicandae, tibi, si vera religionem agnoscere voles, opus esse, no il-

lis q tu tibi inepte fingis, non tyranis disciplina religio is nostrς tibi si Christi fundamenta dc principia eius doctrinae inspicias, sed illa via qua beati reddimur, videbitur, tyranus est tibita, es in Christu , qui omnia mundi huius bo, na,te cogit deponere il lugere, crucetram,in He post se portare iubeat. Tyrannis est ti iur- bi disciplina Ecclesiae, quae te ad praecepta

224쪽

cepta sua seruanda, & ratione tua o- .missa, qua tu omnia metiris,& pro libidine tua religionem instituis, cogit, fidemque solam, cuius animalis homo maiestatem non capit, tibi ingerat, Sc eam solam via, qua Deum p tre: & filium, & spiritu sanctum unuDeum in sua substantia, st trinum in personis agnosceres, tibi mostrat.Neque enim ulla alia ratione arcana li capprehenduntur, nec sensus, nec intelligendi ulla vis haec comprehendere potest, fidei soli haec est materia obiecta, quod quia non ad tuum palatu

coquimus,tanquam per rima mus elabi nobis conaris,& inter spinas cri-tiriorum tuoru, quae tria esse religionis cognoscendae, pro tua ta graui authoritate statuis, abdere te colendis, ut inde prorepens nobis obstrepas,&Veritatem arrodas, quo cu te coieci Lses, quasi ex arce munita, nihil metu.

ens pclames illud:atq; huic quide rei certissima facere fide possunt tua Critiria nua falletia signar Cui quς so rei Fortassis nos insis tres deos a uno cofinxisse .Logos Deu vocasse & spiritu

225쪽

M IACOBI GORsCII εsanctum utrique adiunxisse. Sed ecplica tua Critiria, dc nunquam fallentia signa nostri figmenti .Tria inquis signa, tria Critiria,ac primum dicis ς

ternitatis latebras, atque tenebras,in quas nos conij ciamus Trinitatem,in diuinis afferentes, dc fulgorem veritatis no serentes, in quibus tenebris i ii dc clausi maneamus, munitiq; contra plurima rationum momenta lati Primm crin tare soleamus di quidem hoc primu . . . allud e tribus tuis criti riis est,quod iis effers verbis: Hi enim cum in uno octio lo. dc ουσία dc υπο ασει, vero Deo noacquiescentes,λογον etiam verum Deum vellent facere, sentirent autem hanc omnes habere homines Dei notitiam naturaliter mentibus insitam dc impressam: Deum cita ens primu, perfictum, immutabile, a nullo pendens, nullius indigens, per se sussici. en S. Deum vero genitum non posse

esse .ens primum dc immutabile,pendens a generante, indigens parentis, . ' ut huiusmodi vim dc robur rationis declinarent, constituerunt in aeterni, talem, tanquam in indumenta corre lpere,

226쪽

pere, altaq; voce inde clamare, λογον generatum fuisse ab aeterno, in sternitate autem no esse prius, & posterius non esse, qui ab alio pendeat, qui alte. rius indigeat. Hoc primu ex illis trib'

signisδε nunqua fallentibus Critirijs est nostri istius doctoris, noviq; Christianae religiois castigatoris. Cernitiso viri pij, pandente isto, sui antri por ius pia

tas, custodia qualis vestibulo sedeat, cis facies quae lumina seruet, seueriore intus visuri hydram; nunc in primo isto ingressu,&prima porta subsistamus, di quos hic Gnosius noster Radamatus, castigatq; auditq; dolos subigitque fateri audiamus. Primum igitur fraudis, dolique Christianae religionis pricipiu deprehededi, critirio esse ait.

aeternitatem ipsam, in quam se cu si cundario Deo, quem λογον appellant Τheologi coniecerint, fraudisque suae iac doli ea latebram quaesierint , ut cusplendore veritatis non ferrent, quasi in tenebras se abdiderint, qui iste aut est dolus, que nobis. hoc Vero est, Romanς Ecclesie ste obi iciat no obscuru est Nouusie inquit Romanos mul mem--. ιtitu-

227쪽

titudini deoru colendς assuetos,in φno Deo acquiescere, & Spterea λογον alium Deum finxisse. Vult.n. iste no Christianus, sed Christomachus, Vnu solum Deuti esse, & οὐ δε ιχ qui una vi substantiam . ita &persona

Deo tribuis, filiu & spiritum sanctuno solum personis, sed &ipsa substantia a Deo patre seiugit, hoc vero est, uvis VR illam persona. quam patrem ap- -,. pella m',& nomine dc reipsia Deu sta tuit, filio & spiritui sancto, nulla pamticulam diuinae substantiae concedit, Vtrumq; creatura absq; omni diuinitatis admistione asseuerat, & nos qae

acquiescamus, accus at & idololatriae reos ait una Dei & substantia, dc persona esse asserit, acutior scilicet Sabelram, Ita re ito,& praeceptore eius Nocto succesνα soreque utriusq; Priscilliano, qui etsi una substantiam Dei esse doceret, per

sonarum tamen trium nomina non tollebat .' docebant enim ut unu Desi, substantia esse, ita in personis nulludiscrimen statui, sed eunde Deum ia' patre, iam filiii, iam spiritum sanctu vocari, dc propterea patrem quoque

228쪽

ut filium passum esse cum idem esset pater & filius, qui nec substantia, nec personae ratione differant, quorum haeresim toties profligatam, & igne sopitum iste excitat, unu Sc personaci substantia Deum esse e suo illo antro clamat,& non modo nomen filij& spiritus sancti, sed etia patris amouet. Neq; enim ille Deum vult dici, patrem, aut filium, aut spiritum famctum, sed ens unum,persectum,nullius egens, immobile: itaque λόγοι illi

nomen ridendum esse videtur: λόγον, iinquit, fecerunt Deum, Deoq; viai dc

Vero adiunxerunt, ut plures pro Vno

colerent. Et hic ille est primus anguis istius quem Tysiphone nobis in ,

tentat, hunc primum dolu, in nobis castigat, cogitq; fateri, Vnum solum. Deu unum ens. substatias per - .sona esse clamat: distinctionem petasonarum fraudem nostram esse ait, figmentum est isti Radamarito, nostrum λογος& filius Dei, figmentum spiritus sanctus, idolon horrendum Trinitas ι & vide istius Critici acumein fraude nostra dc dolo deprehedendo, inquit, cum vellent facere,

229쪽

16. IACOBI GORsCII /Deum veru, senserunt oes homines habere notione naturalem Dei, metibus suis impressam. Oportςt ut anth: ineuilinia in dixi mendace esse memorem. Cau M ut si in dum est ei, si ardua psuadere conaturvtv i qui noua dogmata parit,quireceptas opiniones ex animis hominum tollere conatur, sententiasque receptas vis, ct temporum diuturnitate firmatas, autoritate viroru magnorum, &ςOmuni omnium consensu roboratas,

infirmare cupit, ne ipse secu dicendo pugnet, nec sibijpsi aduersa dicat: meministine te dixisse, qualis quisque sit, talem ei religione di doctrinam bo- , na videri, quod Aristot. authoritate, qui dicat, tale quemq; sibi fine probari, qualis ipse fuerit, firmabas. Quod si ita est, qui fieri potuit , ut vili holes inuenirentu siqui a veri Dei vera religione. cultu vero eius,vel imperio cuiusq,vel dolis ad falsiss dc cofictos deos abduci possentNeramq; religionem,cuius notione natura, mentib'

impressa circ userant, deserat, & falsa, di ab homini b. callidis in umbra ternitatis latitantib. conficta amplecterentur.

230쪽

rentur.Talem queml doctrina probarevi amplecti dicis qualis ille fuerit, qtqui homines tales esse Vel ma ime necesse sit,quales naturaipsa dux eorum eringat. Vt enim ignis dc caetera elementa, naturam suam reliq- quere nequeant, ita dc homineS na- turae suae pareant necesse est, igni natura lue cedi,vrendi, dc caloris vim caimpresserit,nunquam non lucet, nR- quain non urit , nunquam non cal diis inuenitur: turam enim exu Ienon facile est, naturam surca repellas

tamen ipsa recurret, dixit quid m. Cum igitur tu omnibus hominibys, naturaliter mentibus hominum imsita. dc impressam Dei noticia dieas, quomodo cuius a m arte doctoris eoici potuit, ut homines naturam ἔ-psam exuerent, & quod lumen veri Dei c0gnoscendi natura infusum gestaret, extinguerent,cum neq; ignis, neque Solis lux, naturaliter illis impressa octingvi possit. An quod in ii. lis violari, nulla vi potest in hominum genere infirmum erit, et vis illa . naturae, lumenque natiuum noscen-