Pro tremenda et veneranda Trinitate, adversus quendam apostatam Francken

271쪽

nec posterius tuum admittit, nug ris igitur, vel ad rauim, aeternitas, qua

ais, mensuram esse λογον aeterna est, finemque nunquam tuo mandato habitura transfer tua ista argumenta, ad

generationem rerum conditarum, ibi quicquid genitum est, aeternu non

. erit, at in caelis, in diuina generatione locus tuae dissertationi nullus relinq-tur. Neq; illa metuimus,quae ad victoriam tuam, ut certissima frequentas arma, si λογος sem per generetur, no ha bere inter ea locum, quae maneat, sed ad ea referri, quoru substantia fluxa, ut & in successione continuata pm Humistaneant. hoc enim tuum figmetum, Frari eis d. merum mendacium est, quae in suc- 'ς it 'Hr cessioncsuam substantiam firm ant, ex eo genere sunt, quae accidentia dicuntur,non quae sua vi subsistunt, λογος aeterna substantia est, & vita illa perfecta , quae tota simul & in se est:

quod cum ita sit, non inepte modo, sed etiam stulte ais, dum generationem diuinam , quae aeterna est.

quae a sensibus nostris deprehendi non possit, quae ab oculis sapientiae

272쪽

xo IACOBI GORsCII . tiae huius mundi remota est,&abs dlta. quae paruulis totis, hoc est, in Christum Ielum credentibus, & fide

armatis, reuelata, cum generatione rerum creatarum consers. & eodem modo, quo vermes nascantur. filium

Dei aeternu natu esse iudicas Et illud dictum, & illam prςclaram sententia confirmas, nil difficilius esse, quam 1

consuetudine oculorum aciem mentis abducere, qua difficultatem, no solum vulgo imperitos, sed etiam phi.losophos nonnullos, e quorum numero te unum esse hoc loco demonstras, ut non nisi figuris hominum costitutis, nihil postent de diuina nat ra cogitare: nil tu cogitas, nisi quod senius tibi indicat, abduc aciem mentis a sensu, si vis diuinam generationem comprehendere, quod quia tibi dissicile est, mens tua in stercore Vermium haeret, lucem inaccessam Trinitatis aspicere non audet: Est sane illa generatio recondita, & cuius rati. Dnem, neque ille qui raptus dicitur in tertium usq; coelum homo capere potuit, qui consiliorum ac sapientiae

273쪽

Dei altitudinem admiratus, clamat: O profunditatem diuitiarum sapientiae & scientiae Dei quis cognouit sensum Domini, quis in consilium eius Venit,quis queso generationi eius intersuit, quis ilium progressum, ex n5 esse adesse filii eius conspexit, nisi tu unus reperiaris Prometheus, qui ingressus in arcana illa Dei, consilia omnia perlustraueris. diuitiarum & sapientiae eius altitudinem perspexeris, ac thesauros diuinae sapientiae compilaueris, & solius ingenij rui igni diuino faculam admoueris, qui in te relucens,Trinitatem tremendam idolon horrendum esse tibi demonstret, dc figmenta nostra exurat, Veritatemque

idololatrarum inuentis enecatam animet,&ad vitam reuocet. Equidem neque rerum creatarum, quarum Mortum,&interitum assiciue contemplamur rationes mens nostra capere

potest. Tu vero tuis sensibus diuina illa bomni nostro sensu amota, i crationem nostram suo splendore obruentia ad tuos sensus euocas, iudiciis

um in ea instituis, di vermium gen

274쪽

IACOBI GOR SCII rationem, argumentum generatio.

nis filij Dei esse vis, & ea amussi λογον metiris, audi quaeso λόγον ipsum cu Ni Codemo de generatione, nonilla filij

Dei, sed de hac, qua regeneramur in spiritu & aqua disserentem . Nisi inquit, quis renatus fuerit denuo,' non potest videre regnum Dei, quς ritNL U Codem usquς ratio sit illa iterum nascendi, per quam homo in regni Dei cognitionem deducatur; absurdum illi videtur senem hominem nasci denuo posse, no cogitat enim aliam rationem nascendi, praeter hanc, quam sensu cerneret, & proinde ait, numquid potest homo in ventrem matris suae iterum introire,&nasci; nihil cogitat Nicodemus tuus, animalis homo, praeter ea quae sub sensum ca dunt. quae spiritus sunt ignorat, degeneratione spirituali. quae a sensu tuo etiam aliena est, nihil audiuit: Animalis enim homo quae spiritus sunt, nocapit ad ea tantum quae videt fertur, quem cum Christus rudem magistruin Israel esse cerneret, de quo genere

generationis dicat, explicat, ae quod in

275쪽

in genere dixit, ad speciem deducit,

nisi inquiens, quis renatus fuerit ex aqua dc spiritu, non potest videre reg- irum Dei, aliam inquit, quam tu putas generatio em tibi indico, nasci te oportet denuo, non ex utero matris tuae, quod ingredi non poteris, sed ex aqua dc spiritu, ut aqua corp', anima spiritu sancto mucses,& abluas, q generatio baptismus appellatur uterus matris tuae, tuum corpus peccato ob min regεπε noxium genuit, haec quam ostendor iiinu I

generatio, animum tuum regenerahit, dca sorde peccati, quo infectus

natus es,emundabit, novumque hominem te reddet, dc eam imaginem ad quam primus homo creatus dc effictus erat, quamque praeuaricando praeceptum Dei, caeno peccati obliterarat, tibi restituet, innocentem dc tu stum te in conspectu Dei constituet, peccati em ablutio est haec, de qua loquiturChristus, generatio a reforma Ret malistionem dc iustificationem hois appel Pl si tilamus q cu audiret Nicodemus, nihilq; tale intelligeret, dc in vulva matris

hqrere quomodo in ill hqc fieri pos

276쪽

xor IACOBI GORICII vide itur quae dicis absurda,& sensi. bus rationiq; humanae non consen- lanea, cui Christus, & ignorantiam exprobrat; dc ad credendum suis verbis hortatur;nimirum, quod haec diuina generatio non nisi fidei oculis apprehendatur. Ex ijs enim est, quae

Esaias intelligi posse negauit, ab iis

qui non crederent, nec mirum esse

Christus ait Nicodemum ea quς spiritus sunt. non capere, cum & ea quae sensus pulsant, quae terrena sunt, ignoret: Cuius rei exemplum ventum spiratem, qui unde veniat, ubi& quomodo nascatur, quo tendat, ubi esse desinat, homines etiam Philosophis 'mi rura dediti ignaros esse vult. Da enim viri u n i acute venti flantis originem, da loca in quo cosistat explica nobis eius g nerandi modum, dices quidem Aristotelem id docere, qui ex sparationei arentem ventum vocat, sed perinde Aristoteles vim venti vidit, atque Nicodemus, etsi fingat pro suo sensu, quod illi verisimilius esse videatur,

cum natura ventorum reconditior

sit,quam ut humano sensu coprehen. datur.

277쪽

a POLOGETICVs assdatur. Vnde fit ,ut Philosophi&iuventorum ocin aliarum rerum nat rae origine dc vi dissentiant,dc alia dicant,Propheta certe clamat, Ventos DEum de suis thesauris depromere, P . qui thesauri Dei quim sint prolati di,qua inscrutabiles, Paulus clamati nec eorum altitudinem capi posse testatur. Cum igitur naturae res Oc iis nostris assidue obuersates nostro

ingenio non capiantur, qui fieri potuit,ut generatio Dei quς sit, quique eius modus fuerit selii possit stimus 'genitum filium a Deo patre: testa tur scripturae tenitum esse filiu Decquomodo genitus sit nesci m us: fatemur tamen aetectam illam gen rationem esse,quae a principio aeter. no promanet:ego inquit, hodie ge. nui te. oc genitum testatur, dc genita non E quouis . nec ex nihilo , sed de suo utero.ex utero inquies genui ter Si pater aeternus, de filius aeternus: si pater Deus, de filius Deus:Deus siquidem non nisi Deum generat, ut homo hominem qui homo generans.

quia ratione priditus est, eiusdem

278쪽

IACO, Vs GORsCIus rationis participe procreat homin:

procreat mortalis homo mortalemi hominem .proereat aeternus Deus ae ternum Deum, sed tu generationem

a diuina negas, solumq; Deum patre, quem ens primu pro patre nomina ri vis, asseris esse & eos a te ratio'em diuinae generationis similitudine a rebus cretiis sumpta doceat,rides, ' is enim ted hic versipelles elabi conatur. per subtilissimam, qua splenden-r αδεουι Wadmodum Sole reperiunt rim a-μ-. limi. n. Solem causam esse lucis,&issimul tem pore fuisse cu luce equamobrem si Sol aeteres esset,luce quoq; et co ternam esse fluente & depende Dralium tem ab ipso haec equidem Francken His nostra sunt. quae nobis Solis lux,quae

αν . te excoecauit, mostrat, e rebus cre iis, in creatoris cognitionem venum' quod&tuos Philosophos Paul'

non consecutos fuisse,ad Romanos scribens testatur, qui cum multum in rerum natura cognoscenda occuparentura psum creatorem, qui de qualis esset viderunt: multa enim

in rebus creatis vestiuia impressa

279쪽

creatoris inueniebant, ad imaginem & similitudinem ipsius conditoris rerum homo effictus erat, impressa dc alijs rebus imago diuina , cuius sapientiae argumenta in eis reluceant , effecta ipsa causarum unde oriantur , vim dc naturam indicant, quae cum Philosophi spectarent, re rum omnium conditarum causam . esse,rion quamuis, sed praestantissi- imam. dc sapientissimam dc aeternam

agnolcebant elle, Neq; enim tem dieantiis mundum aut natum aut gubem, mari iudicarunt , rerum ordinem jadmirati, prouidentiam D E I, qua , regeretur confitebantur. Quod Paulus ita esse testatur, cum ait, quia et 'quod notum est DEI, manifestum r-Dιπια est in illis: Deus enim illis manifesta

uit, dc quomodo manifestauit do .cet: thuisibilia enim inquit ipsius a creatura mundi per ea que facta sunt

intellecta conspiciuntur. Sempiter-n quoque eius virtus dc diuinitas: .

quae verba Pauli diserte. dc luce ipsa Solis clarius docent, vestigia diuinae virtutis in rebus creatis impressa

280쪽

,is 2ACOBI GORsCII, conspici,perquet in cognitionem euus deueniatur. manifestum te ene voluit nobis.ctsi inuisibilis sit, & inaccessam lucem habitet, &manifesta se esse vult. non per suam abscondiis tam diuinitatem . sed per resipias a se creatas quae conspiciuntur, qui ille sapientiae suς di potetiae testim nia impressit ut ex ijs quae manifesta sunt nobis. quae creaturam Apostolus vocat,inuisibilia Dei virtus Et duuinitas eius conspiceretur .Vt enim ex emgie liberorum parentes a noscuntur,ita E rebus creatis agnoccitur Deus,nam ut liberi similitudi- nem parentum reserunt, ita in rebus creatis, virtutis diuinae magna & indubitataearsumenta relucent. quae nos in cognitionem Dei deducant. peruenit ad eam cognitionem, que tu unum doctorem veritatislatuinae vis esse Aristoteles, qui toto excusso mundo, & coelestibus corporibus . . clauio,extra illum,nihil corporeum consistere posse,concludit:totum illud entibus vivos vocatis, inuisibu& corpore carentibus tribuit. intect