장음표시 사용
161쪽
Iro Dialecticae Plat. - I. De te
sticuum 6ὶ bre futuνam summum bonam. ubi notaquδd bonum sumit pro fine, & utitur nomine boni & finis indifferenter. Haec propositio est secundum. Platonem in Philebo. Dicimin auim, inquit, quod ex bis quae sunt , aliquid semper es oberiin gratia , aliquid eνὸ, cuius gratia semper iἀ qμad alloiu gratia sit, efficitur. Proclus lib. 3. Theol. Platon. cap. q. Quodes, inquit, ultimum in rebu , alicuius gratias; quod est primum . eiuη gratia tantum aliquid est,
quae vero 'media bum oe interiecta participant i has duas proprietates 3 num emtinue actarent suntoriabus ut expetεndis inferiari ι - ο pr beut siueram infidi inins perfectionem. v A R T A PROPOSITI o. Finis est
causae quae proprie cauis dicitur. Probatur, nam causae quae propriὸ causa diqitur , dat esse essest a quo est abstracta, h beris esse disti ctum ab ipsim cite. Ac quidem cum maiori pe sectione. Aetatis dat esse effectini, quia mouet eausam efficientem ad producendum effeci sint
habet etiam esse distinctum ab esse essectus. nani effectus fideius Davi, , nihil autem sit propter seipsum : est etiam esse finis persectius ipso esse effectus, quia quod est bonum per se est perfectius eo quod est ignium bonum peti liud: at finiae est ianum ps r se, est enim per se expetendum, effectus ver . finis est bonum ver respectum ad finem , mo cui
162쪽
hisi propter finem. Ergo eli e finis est persectius ipso esse effectus. Et confirmatur, qvia finis ethrei perfectio, unde dicitur etiλος, quod nomen perte ditionem significat. Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Nam secundum doctrinam Platoni
Bonum est una ex praecipuis causis: at finis est in ratione boni. Et Proclus in Elem. prop. 73. non exeludit a numero causarum quae propridcausae dicuntur, nisi illas quae ingrediuntur ese sectus constitutionem ut illius partes & quae
sunt causae instrumentales; unde non vocat ilialas absolutὸ eausast sed concausas. At finis non est pars eius quod fit illius gratia neque est camsa instrumentalis, ac proinde secundum doctri. nam Platonis non potest dici concausa, sed ab , solute causa & quae prppri8 causa dicitur.
QUINTA PRopo. ITIO. vltimus finis
est omnium causa prima Se praecipua. proba. tu , quia omnes aliae causae dependent a causa finali.. Nani omnes aliae causae dependent a causa efficiente, exemplar enim non potest habere vllum effectum nili informet efficientem; forma & materia dependent ab efficiente : nam non possunt concurrere ad effectum, nisi adsits usa e ficiens, quia omnis effectus ab effriente producitur essiciens vero dependet a fine. non enim potest agere nisi a fine moueatur, veprobatum est supra. Dependent igitur omnes causae a fine.
. Haec propositio est secundum doctrinam
163쪽
ira Dialemca Ptit. Pars I. De Ente. Platonis, ut patet ex Proclo in Elementis, pro positione duodecima. Nam asserit omnium en-rium principium & primam causam esse bonum. At primo constat finem consistere in ratione boni: secundis cerauni est secundum doctrinam Platonis bonum non esse causam exeminplarem aut efficientem: relinquitur ergo quod formaliter sit causa finalis. Secundum ergo do-cttinam Platonis prima causa est causa finalis.
DE CAUSA Datur eausa formalis r Causa formalis dat esse - ficum lx diuiduo: cassa formalis es adim e cassa - θνmalis es perfectio indiuidui. DRIMA PRO pos ITIO. Datur causa soro malis. Probatur , species sunt uniuersales formae quae participamur ab indiuiduis t. Et quidem quoa species sint formae, probazur ex ipso nomine ; nam forma graeeὸ dicitur quod nomen speciem significat. Unde quamuis forma dieatur ratio essentiae , tamen essentia entis secundum se non dicitur forma , quia veprobauimus habet rationem generis, non speciei. Quδd vexb sint formae primae & uniuero sales quae parricipantur ab indiuiduis probatur, quia illae formae specificae sunt exemplaria, exemplar autem est causa singularium , quibus
imprimit sui participationem. Adde quod sp
164쪽
cies sunt uniuersalia quae praedicantur de indiuiduis & illis communicantur, non possunt autem communicari nisi per sui participationem. v numquodque enim individuum habet suum, esse & suam essentiam per quam constituitur tanquam pars speciei subiςctiva: unde quodlibet individuum retinet nomen speciei , Socrates enim dicitur homo. At haec speciei par. ticipatio est causa formalis. Nam prim b quddi sit forma probatur, quia est formae participatio , & est forma seu species partialis & indiuidualis. Qubd verd sit causa probatur, quia daeesse, per illam enim individuum habet essentiam speciei partialem indiuidualiter. Hae e propositio est secundum doctrinam
Platonis. Nam Proclus lib. g. Theol. cap. I s. primo asserit formam non conuenire enti sim- pluiter, sed speciebus entis in quas diuiditur. Loquens de mente, quam vocat in νοκτον : Inoac, inquit, ipsae forma sunt primo a rerum enim mente perceptarum disieretio, formarum ordinem indicat . quia forma est ipsumens, sed non simplieitreens. Secundo asserit ipsas formas esse exemplaria : Forma quidem exemptiria vocantur ipsorumentium, ens vero est causa non exemplar. Tertibasserit exemplaria esse causas eorum entium quae sunt disiuneta secundum esse : Illarum. inquit , rerum , quae secundum esse sunt diois quae diuersis essentiae cbaracteres babent, exemplariabant eausae. Et in Elementis . asserit formam
ideg speciem,ella totum quod diuiditur in plu-
165쪽
malis dat esse specifieum indiuiduo per se. Probatur primb, quia eth participatio formalis primat formae & speciei : at participatio . speciei per se dat esse s eificum, quia nihil aliud est quam dile specificum partiale, communieatum indiuiduo per speciem in ratione causae exemplatis. Vnde distur quod essectus causae sotmalis non distinguitur a Fbrma. Secundo quia forma per quam individuum constituitur in esse specifico, si daret esse per sui participationem. esset progressus in infinitum. Nam si partieipatio speciei indigetet sui pasticipatione ad hoc ut daret esse speeificum, idem direretur de illa patticipatione. Hae e pmpositio est secundum doctiinam Platonis. Nam secundum eius doctorinam in. diuiduum est ultimum de quo praedicor species, ac proinde forma quae constitula hidiuiduum est ipsa indiuidua de V latina forma. Plotinus Emi. 3. lib. 8. eam I. laqaens de productione ignis , postquam dixit naturam esse rationem, quae vehit ipsius prolem, alteram genetat rati em , dicit hanc rationem genitam, quae est forma verbi gratia ignis, esse visi nam.
166쪽
Caput VI. De Cassis. Iasiis est actus. Probatur, quia ia per quod indi . viduum constituitur in esse specifico & quod dat illi essenti; in talis vel talis speciei est actus inam non dici-r proprie esse talis vel talis speeiei secundum potentiam, sed secundum actum. . At causa. formalis dat indiuiduo simpliciter esse talis, vel talis speciei, & constituit absolute in esse specifieo ; est enim participatio
speeiei quae dat indiuiduo per se immediatὸ
essentiam specificam. Ergo. Haec propositio est secunddm doctrinam Platonis. Plotinus Enn. 2. lib. s. cap. 2. loquens de statua: Si latur, inquit, pote tia dieitur . est subiectum, quia autem in actu est . coniunctuin, velut statva, lyecies qua fit ex are, qu
modo nuxeupabitur ' forte nom alienum es ψctum e gnominare becundum quem in actu subi eum est , non autem in potentia solum; cognominare inquam,si inam
ARTA PRO pos ITIO. Ousa formalis est persectio indiuidui. Probatur, quia esse participatum est perfectio participantis; actuat enim participans , ut diximus in eapite de gradibus entis. At causa formalis est parti cipatum ipsius speciei & exemplaris quod pa ticipatur ab indiuiduo.' Ergo. Confirmatur. i essentia 3t esse cuiusibet rei est perfect io illius; omne etam ens, qua parte ens est est bonum, omne autem perfectum est quaedam boni pari.
167쪽
116 Dialecticae Plat. pars I. De Ente. Haec propositio est secundum doctrinam
Platonis. Proclus propos. et . in Elem. Omne, inqvit , quod inferius es eo quod pariten patur. Quod enim participat, cum ante participati nem sit imperfectum. perfectum viro far per ipsam pax ticipationem , posteriin est eo prorsus qωd parricipatur. Id enim quod imperfectum erat posterius est ea
Iaod partieipatum, illad reddit perfectuw.sECTIO SEXTA.
Datur materia r est ἰn potvntia passiua ad omnes fir mas r nnllam habet formam : non est ens : non est - ' omnino nibite ratis materiae eonsistit in eo quod flaiUniramimateria est quidem causa, sed πρη est
P R i M A PROP MITI O... Datur materia. Probatur, gatur subiectum formarum indiuidualium, quia tormae indiuidualet sunt vitimae formae & vltimae participationes ipsarum specierum: at ultimae formae & vltimae participationes ipsarum specierum sunt in subjecto, quia sunt tantum umbrae & simulachra entium, di non sunt vera entia: ea autem quae non sunt vera entia, sed tantum umbrae, non sunt in s apsis & per se, hoc enim conuenit tantum ver, entibus: omne verb ens est vel in seipso, vel in subiecto. Ergo cum non sint in seipsis, necen
sariis dicendum eli quod sint in subjecto. Atqui
168쪽
subiectum formarum est materia . ut patet in artificialibus, aes enim v. g. quod est subjectum in quo recipitur forma statuae producta ab artifice, vocatur materia statuae. Cum ergo.detur subjectum in quo formae indiuiduales recipiuntur , sequitur dari materiam. Haec propositio est Platonis in Τimaeo, ubi asserit formas & species, prodiictas ab Artifice huius mundi corporei, non posse subsistere, ut si recipiantur in aliquo loco,& hunc locum vocat materiam, non quod materia sit proprie locus, sed quia materia est receptaculum formariim , sicut locus est receptaculum corporum. Cum enim materia sit secundum se ignota , debet explicari, per analogiaN. Plotinus Enn. a. lib. . passim vocat materiam, subjecti . Et cap. 12. Es igiι- , inquit, materia necesseta tuni qualitati tam magnitudini, ideoque corin oriυ- , neque nomen es vanum , sed subiectum aliquod est , quamuis inuisibile Gr ma'nitudinis expers. Et cap. 6. De bubceptacala vero corporum deinceps ira dicatur, prineipiὸ quod oporteat corporibsu esse aliqοοd bubjectum quod aliud fit praeter corpora,
mutua elementorum commutatio nobis ostendit. '. SECvNDA PRO Pos ITIO. Materia est
in potentia passiua ad omnes formas. Probatur, quia subjectum, qua subiectum, est in potentia passiua ad id cuius est subiectum I potentia enim receptiua est potentia passiua, recipiet, do enim non agit, sed patitur. At materia est subjectum. Et confirmatur authoritate Aristo-
169쪽
118 Dialecticae Plat. Pars I. Deri e
telis,qui ait materiam habere adiunctam pHά tionem; nam priuatio est negatio formae in subiecto apto ad illam xecipiendam. Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Nam Plato in Timaeo comparat materiam loco, qui est receptaculum corporum: at locus non habet potentiam activam , sed passiuam. Et praeterea Plotinus Enn. Σ. lib. est materiam esse in potentia. mod autem est in potentia vi sic non habet actum,&non potest se reducem ad actum, nisi per id quod est actu. Imallectus , inquit, nequ quam ex potentia qua im elligere p0Πι , in mimelligendi, alioquio alis quedam priore epars huic esset qMd ex potentia κοα prorumpat in assum, sed totum iam possideat in seipso.
quod enim es in patentia, exigit alterum quo accedeste perducasur ad actum, ut aliquid tandem siat in actu. TER. ri A P Ropos ITIO. Materia nullam habe; formam. Probatur, quia subjectum non habet ex se ullum eorum ad quod est inpotentia : At materia est in potentia ad omnes formas, quia est receptaculum omnium , nam omnes formae indigent aliquo subiecto in quo recipiantur subiectum autem illud est materia. Et hoc patet ex mutua transmutatione, nam materia est commune subiectum , ita ut illud ipsum quod erat sub una forma postm dum sit sub alia : atque etiam ex arte factis, nam aes quod est in potentia ad statu m. nullam
habet statuam , sed illam habet inductam ab
170쪽
' Capht. V I. Cosi . D ρHaec propositio est Platonis in Timaeo , lo
quens de materia. Sed ita intellioendum es. inquit, quod cum debeat esse effigies rerum omni formarum Urietate ἁistincta , nunquam illud ipsum format ionishnim gremium bene erit praeparatum, nisi i forme sit.
reat. Nam si erit aliquid eoiam quae in se recipii Hwil',cum contrariam eiin cnius simile es naturam, auratiam prorsus subcipiet,nequaqnam etin fimilitudinem eges fem exprimet,ei m prae se tulerit suam :.quo βιγι nullam sibi pruriam habeat flectem,quod es omnia
nero suseepturum et ut qui ungaenta suauiter redolentia confecturi sunt,bumdam maιeriam quam certo condire odore volunt, ita praeparant ut odorem nallum
proprium habeat, or qui materiis mollibin immeΦο-nique cedentibuι si 'uras ἡmprimere aliquas vesant. Osellam omnino pνinem in eis fgηram apparere pariuntur , sed exactissima quadam rauigatione ex istiunt. Ita illud 'aod in omnibus psim aeternorum omnium simulacris recte figurandum est , bis omnibών formis natura fisa carere necesse est. Et Plotinus lib. . Eno. 2. cap. I3. Aecedit, inquit, βοὰ proprietas materia non est forma: proprium namque in est, oeqne qualem esse, neque Φecism psidere. . QV. ARTA PROPOsITIO. Materia non est eris. Probatur, quia omne ens constituitur in aliqua specie entis per formam : at materi ex se non habet formam, sed est in potentia ad . Omnes formas. Ergo non est ens ex se , sed in . potentia ad ens.