장음표시 사용
191쪽
rio Dia Pl. Pars II. Principio. .sECTIO SECUNDA.
nu=η non conuenit, nisi Deo: inter ea qua Deo conveniant, 'imum Bonum denotat essentiam Deita .. primum Bonum personae Patris ,-s prima persona Trivitatis , attr3bnitur. -
P Ri MAPRopos Ietro. Primum bonum est v stimus fidis eorum omnium quae sunt propter finem. Plobatur, quia ultimus finis estitie quem propter se volumus & caetera propter ipsum ; nam id quod volumus propter aliud , non est ultimus finis, quia illud aliud propter quod illud volumus, est ipsius finis. Finis ergo ultimus' est quem volumus propter se de non propter aliud , caetera vero propter ipsum. Atyximum bonum volumus propter se & caetera propter ipsiim. nam quidquid volumus, volu mus quatenus habet rationem boni: Elgo id quod per se volumus de eaetera propter ipsum, est summum & primum bonum. Ergo cum vitiamus finis sit id quod volumus per se & caetera propter ipsum, primum bonum, propter quod caetera volumus, erit ultimus finis. D. Diony-
192쪽
bire propositio est secundum doctritumJPlatonis. Nam secundum illiva doctrinam, bci
mim primum.est quod mouet eausam meien-item , ut pλisti ex Timaeo. Ideo enim xVeiens. produxit mundum . quia bonus est. At id quod n ouet. effeteuvem primu est: vltimus finis , Ergo: . Et in Philebo. dicit primum bonum: de . summum bonumesse id quod propter .e appe, titue , cetera vero proptςr ipsum: at boc petii-net Q xationem finis ultimi. .
num non tanIum inriti ui finiet, sed primum Principium pmductivum. Prob Luz, certum.
est. imprimis ium esse tantum finem .' nam cauiali Meius e fidaliaesonsistit tantum in eo quδl moueat equum emientem in agendum, & nomper sis immediate linula in effectum , ptine pium vero productivum est quod per se de virtute sua innuit inessediunt. At bonum primum
non tantum mouet caulam essicientem ad agen-
du, sed per se & virtute suaintait in effectum:
193쪽
isa Dial. P pars II, De primo Primipio.
nam omnes effectus causae est cientis . habent. . boni participationem; omne enim ens, ut dixi, mus, qua parte eis ens, est bonum. At participatio boni oritur a virtute & influxu ipsius boni: Ergo sequitur qubd bonum sit principium productivum. Iam ver) qudd sit primum principium productivum probatur; est uniuerialissimum re ad omnes omnino productiones sese extendit: nam se extendit ad productionem non solum entium, verum. etiam non entium , cuiusmodi est materia: nam materia habet boni participationem. Confirmaturi, quias esset xliquod principium productivum sirperius bono. esset praestantius bono ; non potest autem diei, qubd esset praestantius . quia nihil est bono praestantius. D. Dionysius cap. q. deditiin. nom. comparat Bonitatem diuinam Soli. quia sicut sol non solum illuminat omnia corpora, sed & infinit in illa & ab eo producit uv& eqnseruantur in his inseriotibus: ita bonitas dilatha on inia creat, atque vivificat continetque ae perficiti Et ibidem et inquit; imid, ut sacra testantvr eloquia, ex hua subnani via, sunt ne visui ex absilutissima causa noricia. . . Hae e propositio: est serandiim doctrinam Platonis: Plato quMem in sexto de Repub. hue
explicat per comparationem Solis. Solem, ini. quit, quidem dices iis qua videnιur, non modὸ --dendi Hisbere potestatem veram etiamgenerationem. mgmentum, miritionem, clim isse teneratio non sit. lique ita dieas bonum iis qua cognoscuntur dare ,
194쪽
. Caput primum. De Bene. I 3nsin modo ut eun eamur, sed esse inseper oe essen-rsam elargiri cum ipsum esse ura . non sides iam. Proclus in elementis propos. Ia. Oniam , Inquit , entium principium er prima causa est ipsium bonum. Si enim ab una causa omnia progre- inuntur, illam eausam, vel ipsam bonum oportet diacere, vel ipse bona praesamitu. Si quidem ilias
praestantior ipse bono, virum manat etiam aliqviid ab illa in ipsa entia, s ipsamentium multitudinem , vel ribu Et si quidem rubiI, ahaνdam e non enim ampliua ipsam in eausa ardine servabimus , quoniam ubique verter aliquid adesse ea Mis a causa , σpraecipuὸ a prima: si vero est commanio ipsis entibu , ut em inius boni, erit aliquid ipsa bonitate praestan-
ιius in ipsi, entibus manans a trima causa. TE RTI A i P Ropos I TIO. Ratio ptines.
pii productiui quatenus conuenit primo bono, universalior est ratione causae essicientis. Pr batur priu b, quia eaus3 essiciens est: quae agit per ideas: Nam, ut diximus in cap. de Causas, idea est virtus quae determinat causam essicientem ad effectum producendum , & est vitius illius per quam pliaucit At bonum non agit:
per ideas , quia idea est in gradu intelligibili.
bonum autem est supra omne intelligibile: sed producit per se immediata , θ: est suamet vim tus & omnis effetentiae origo, a qua efficientia derivatur ad causam effetentem & idealem. Secundb probatur, quia causa essiciens propria& per se non producit nisi stimas: nam ut dixtimus non agit sine ideis: quibus respondent sor-
195쪽
1 Pars II. De primo Principio.
niae, quia sunt imitationes ideatum ; quod si causa efficiens se extendit ad alia, hoc habet non ex se, sed ab ipso bono: At primum bonum, non tantum se extendit ad formas, sed ad ipsumenS, etiam usque ad materiam, set se ipsum &propria sua virtute. Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Nam Plato primam causam efficientem constituit in mente, quae est in gradu entis, ut patet ex Timaeo, ipsum vero bonum, exii inmat esse supra ens. Cum ergo agnoscat ratio.
nem primi principii iii bono, sequitur quod ratio primi principii sit supra causam essicient em.
Ez Proclus propos. 137. diu inguit paternum ab opifice, eo modo quo forma seu species distimguitur ab ente. ita ut sicut ens est uniuersaliusquam species entis. ita paternum uniuersaliussit quam opifex. At certum est eum nomine opificis intelligere causam essicientem,nomine vero paterni intelligere bonum, quatenus est primum principium productivum. Et certὰ Plato opifici non attribuit productionem nisformarum; primo vero bono , productionem
ipsius emis ut ens est. Q. VARTA PROPOSI TIO. Esse primum bovum non conuenit , nisi Deo. Probatur, non
conuenit. nisi Deo . esse principium rerum Omnium : nam nomine Dei intelligitur ab omnibus plin iam omnium rerum principium & SDis : unde Dominus in Evangelio dixit de se i
sum Alpha & Omega, principium & finia.
196쪽
At primum bonum est omnium rerum principium & filiis, ut probatum est. Ergo non cori-. uenit essesummum & primum bonum, nisi Deo. Confirmatur aut horitate D. Dionysi, cap. a. de divin. nom. Diuinam , inquit ι totam IAH an. tram, qui quid i es , ipsa Mniιas a finise atquῆ aperiise a baci is eloquiis dicitur. Θid eur1n aliud ex sancti Euanoelio distimin , esim ipbum Deum ait exis ρ' exdo dixi Ie'Quid me interrogas, de bono i nemo
bonus nisi solis ὀem. Boetius in i b. de hebd. Omnia alia a Deo ait bona esst per participa tionem. Ex quo sequitur solum Deum ei seipsumbonum. : Neque id alienum est doctrina istotelis : nam i . . Metapho primum moto. rem , . in quo Diuinitatem constituit, existima uit mouere ut appetibile , quod est omnin bimmobilis: at mouere ut appetibile. pertinet ad primum bonum. Ergo solus Deus est ipsens
i Hae e propositio est secundilis doctrinam
P latonis, ut patet ex Proclo in Theolog. Sup- ponit enim lib. cap. 3. quod communis opinio est, Deum elle quod est omnium primum. Omnes igitur, inquit, qualiquot oquam Theologiam
attigerunt , ea quae fecundum naturam prima sunt. Deos nominarunt , . in his Theolostea n seientiam
versari dicunt: At primum bonum & ipsum bonum , secundum opinionem Platonis est primum omnium, nec habet aliquid superius. Et lib. 6. cap. q. docet primum principium a PI, tone in Rep. appellati bonum. Certum autem
197쪽
iues Placet. Pars II. De primo Principis.
est in doctrina Platonis . primum principium
soli Deo conuenire. Plotinus Ennead. 6. lib. 7.. cap.38. loquens de Deo: Drrimi ι autem, inquit, de ipso, bonum non aliudasiiquantos illi, neque se prae, dieantes 1anquum illi bonum ad A . sed quoniam ipsum existit bonum. e INYA PRO PosITIO. Inter ea quae Deo conueniunt, in ratione primi boni consistit essentia & natura diuina. Probatur, quia
essentia est id quod primum est in qualibet retnam essentia est fons & origo , a qua omnia alia quae sunt in re procedunt. Ad quod est '. primum in Deo, est primum bonum. D. Dionysius cap. q. de divin. non . Age , inquit. adi am boni appellationem priamin explieandam, . qua Theologi ρωuliariter summa Deitati ex omnibuae applicant, ipsam vi rear substoriam iuuinam boniatatem avellantes; π quia ea ipso quod est bonum, vasubstantiali bonum , in omnia quae sunt pertendit --
nitatem. Et D. Leo a Dem, inquit, erim natura bonitas, cuivi opus miserisordia est. 1 sHare propositio est secoddm doctrinam Platonis, Proclus enim in Elem. docet esse tiam diuinam seu Deitatem inrmaliter e si stere in bonitate , prop. I19. Omnis ne- , in quit, per esse babens bonitatem bubuit. Et propos. I 2I. Omne diuinam numis, inquis, essentiam quidem habet ianitatem , potestatem vero ineo ν-
198쪽
num, personae patris, quae est prima persona Trinitatis , attribuitur. Probatur , dicitur enim bonum esse sui dimisiuum : at patri conuenit largiri bonum, qua pater est, & est proprietas patris. Patrea, inquit D. Paulus, thesaurisant filiis. Et Dominus in Evangelio r Vos eum situ mali, nostu bona data dare filii vestris, quanιὸ magis eater vester qui in eoelis e st Et apud Prophetam , potest mater obliuiset infamis Heri sivi. Cum ergo personae patris. conueniat prima paternitas , utpote a qua omnis paternitas in coelo & in terra nominatur , sequitur quod illi ratio primi boni attr1- buenda sit. secundb probatur, quia eonuenit primo bono esse principium : at personae patris eonuenit , i in sanctissima Trinitate, esse principium cum personis aliis communicet diuinitatem: unde a D. Augustino dicitur fons& origo totius Trinitatis. Haec propositio, non est aliena a doctrin, Platonis. Plotinus enim dicit primum bonum
produxi sie per generationem,& vocat mentem filium & verbum boni. Enn. s. lib. I. cap.6. Iamvrao, inquit, anima mentis est verbum, sicut mens
est Dei verbam. Et pauid pbst r Omne vero geniarum appetit genitον- in euius eo equutione fit con- emam : praeimὸ a tem necessariὸ genitum 'fieob rei, usque adeo ut alteritate solum inde sit stereram. Proclus in Elem. prop. Is I. Omne ii dest pate
num in Diis . primarium est cr in ipsius boni ενδ primum oblinet Deum feeundum omnes diuisas dis'
199쪽
138 Diat ei. Pars II. De primo Principio. sit μου. Ubi dicit paternum producere per ineffabilem excellentiam. Et propos. Is T. Vocat paternum, primum principium quod ipsum esse 1uppeditat, & ipsas entium essentias constituit. sECTIO TERTIA. cQU ALE IIT. BONUM. Primum bonam νὴ suffleiens perfectumo Insini/ὸ
parem: Immutabile: conberuatiuum: Anago leum: Furgat tuum: Sat Alfustuum: Praaidens: Auib,ν pacis.
PRIM A PR opos rτIo. Primum bonum est sufficiens. Probatur, quod nulla, re indiget est sufficiens is enim non sufficeret, non haberet omnia quae essent illi necessaria ad sui complementum & perfectionem , Hac proinde aliqua re indigeret. At bonum primum nullaro indiget: nam quod aliqua re indiget, illam Vpetit; omnia enim appetunt suam persectionem, ac proinde qliae necessaria sunt ad suam perfectionem. Bonum autem primum nihil appetit: nam cum omnia bonum appetant, Opo
teret este aliquod bonum supra primum, quod est absurdum. Cettum igitur est quhd primum bonum nulla re indigeat, ac proinde quod si e
Haec propositio est Platonis in Philebo. Nam asserit dissetentiam boni in eo consistere. qu od cuicunque adest omninb, id nullo alio
200쪽
indiget per ieetamque sufficientiam continet: confitendum est , inquito boni naturam in boepi .eoipse ab aliis inferepare , euicunque hae 'aris ex rituemibus , semper, ex omninὸ, s undique. id nullo alis indiget . perficiamque si bicientiam eon itinet. Non posset autem dare sussicientiam, nisi esset ipIum sussiciens. Plot. Enn. 6 lib. 7. cap. 23. loquens de Bono. Naturam , inquit, per Ieficientissimam esse. ηec indigam alicuius , quam ρω- iissimism asiam ipsam quis reperiet, praeter eam quae ante alia est, hoc ipsum quod existit Proclqs lib. 1. Theol. Plat. cap. 2I. supponens primm prin-'cipium esse iussicientissimum , ex eo probat. habere infinitam potentiami: Ipsum , inquit, si stet ni si, plen-m facultatis bεηfarmis . . in
omnia progreditur m deorum donationes extendit,se.
Vbi notandum est. quod in philosophia Plato- ni ea differentia est inter lassiciens quod dicitur graece iam. ) & sua sorte contentum quod dicitur graece αυταρο.sὶ Nam sussiciens dicitur de primo ptincipio & de ipso bono: at sua sorte conteruum , non dicitur de primo principio de de ipso bono, ut probat Proclus in Elementis, prop. 9. Omne, inquit, sua
desiderat ut sis stat , est inferim ipso sit lieiteν bono. Rationem reddit, ciuia si seipsum repleuie-- bono, illud ex quo repleuit se, erit ipso prae