장음표시 사용
181쪽
Ad intelligendum primi Boni naturam , quatuor explicanda sunt : primum , quod H: secundum, q/ id sit: tertium, quiae δ: quat- tum , qηαμ lex si .
Datur primam bonum: est istis: non eoopia in retitione et est per se subsisteni r est insabile:
ΡRrMA PRO Pos TIO. Datur primum bonum , seu ipstim bonum. Probatur, quia datur illud quod omnia appetund , n mappetitus naturalis rerum omnium essetet frustraneus, si non daretur id quod appeterent. At id quot omnia appetunt est primum bonum seu ipsum bonum : nam bonum quod omnia Ippetiint non est particulare . sed commune omnibus , quod enim est bonum paviculare appetitur ab eo particulari ente cuius est bonum . & quod appoxitur ab omnibus debet esse omnibus , quod proinde debet essis commune bonum , quod est .
182쪽
esse est it Caput primum. De Peno. I ICommune omnibus, est primiun bonum , seu apsum bonum. Nam bonum commune est impartiei pabile in suo genere, quia si esset participatum , esset bonum particulate alicuius, ae proinde non eiset bonum commune omniumentium : at imparticipabile est primum in suo, genere, quia si esset liquid sit perius impartici. Pabili, iam non esset impari icipabilesta illud
superius. t Hae e propositio, est secundiam. doctrinam Platonis. Plotinus Emi. s. lib. 7. eap. 23. probat esse primum boniim , seu ipsum bonum, ex ordine rerum, qilia semper superior gradus est bonum inferioris, non est autem progressus in infinitum. ac proinde sistendum est in aliqua, quod sit summum & ipsum bonum An iratur , inquit , ei quod visimum in ordine νerum,/- praecediι es bonum i sim erque ascensuae eiusmodi facit, ut quod ρρerim est se loemi ad lavi bonum, si movi ascensera a proportione ax giae non distedar, sed si r in maiora procedat. Sest gracium denique si ei in ea quod est supremum , vltra quod nihil reliquum est quod sup3rivi aeeipi sit : idque
primum est ae reuera bonum , m bonum praeeipuὸ maximam eaterisque causa bonitatis. ys.lteriae igitur Mnum est ipsa forma , si enim materia sensum nam sicatur , aduentu forma procuMubio gratulabitur , οργori verὸ bonum est anima, nam absque anima ne que esset, neque seruaretur: at anima bonum, Virtus,
iamque etiam superius, intellectus ; intrilectui deniq;-ames illa natura, quam p imam appellare solemus.
183쪽
Iι a Dialea. Pl. Pars II. De primo Principio.
num est supra ens. Probatur prim b, qui, quod omnia entia appetunt, est supra omnia entia:
nam illud quod appetitur est supra illud quod
appetit, ut patet quia inferiora perficiuntuta superioribus; materia verbi gratia perficitur a forma , quae est superior materia. At unumquodque appetit i suam perfectionem. Ergo quod appetit, inferius est eo .quod ab illo appetitur : citri ergo omnia entia appetant bonum, certum est bonum esse se pira omnia entia. Secundb probatur , quia primum bonum sese extendit ad plura qua mens : Namens non se extendit , nisi ad entiae at bonum sese extendit ad non entia, ut patet in materiae nam habet in se boni influentiam , quia Omnis appetitus boni est a primo bono , appetie
autem formam tanqhiam bonum suum. . Confirmatur, quia commune bonum omnibus entibus , vel in idem alicui entium, vel omnibus simul, vel inferius vel superius. Non idem
alicui entium , nec omnibus : nam idem esse non appeterent, non enim eo entia indigerent. Non inferius, quia non appeterent illud. entia, relinquitur ergo quod si supra entia. D. Dio- Dysius cap. s. de divin. nomin. Boni , inquit, diuina .appellatio causa omniam processu exponens, O ad ea quae sunt i ηοn fiunt extenditur , m super ouinia quae sunt π quae non sunt eminet. Quod explicat D. Thomas de causalitate finis , sed primo causalitas fundatur in nupra. Deinde capite
184쪽
quatio dicit non soluin entia habere particia pationem boni, sed etiam non entia: Pulcisum, inquit, eg bs n/ per omnes causas di siderant, neque es aliquid in substantiis reium, quod pulcbit cir b,ni non sit aliquatenas particeps. Et illud item diceredisserendo pi aesumimus, id quoque quod non est phleb, ier boni partieeps esse. Tettib ibidem absolutὸ dicit . bonum omnes substantias superare: Et si, inquit, dicere sal est, bonum illud qu/d omnes sub- sumias se perat, ipsηm θηρque quod non est, appetit ro ipsis in s scilicet quod non est ) in bono veraci ter supersubstantiali , per omnium ablationem , esse
Haec propositio est secunddm doctrinam
Platonis. Proclus in Elem. propos. 8. Si omniaeentia, inquit, bonum appetunt, per*icuum est quod illud ρrimo bonum est ante ipsa entia : Si enim de est alicui entium. non erit amplius appetens ipsim boni. . Idem lib. L. Theol. Plat. cap. q. illudionum. anquit, quod est primum, quod ipsium nomen counientes, ἀυταγαθον appellare consuevimus, superessentiale uιddam satuatur, G' omnibus entibus s' antiquitate π potestate praestanιim. Plotinus Enn. s.lib. s. cap. I3. Qμα mobrem, inquit , quod existit primὸ bonumque ipsium est, consat svra omnia entia, μ-lumque bonum , nibitque in se babere, sed nullis omnino permixtum canitia sopereminere . causam es
., TERTIA P RO Pos I T. I o. Natura primi boni , ταγαθοῦ non consistit, in relatione ad
appetitum. Probatur pruo , quia relatio est.
185쪽
unum ex generibus emis, & quidem non de iis quae pri ina sunt & pertinentia ad entis constitutionem, quia supponit relatio ens iam constitii tum , ut probauimus supra in cap. de generibus entis: atqui bonum est supra omnia entia, & quaecunque pertinent ad entis genera. secundo probatur , quia bonum habet ratio- 'nem finis, ut diximus in cap. de causis 3 vnde Aristoteles utitur nomine boni & finis indifferenter. At relatio non potest habere rationem finis: nam finis est veta causa quae dat esse rei. estque principium extrinsecum effectus: hoc autem non conuenit relationi, quia finis mouet .e appetibile . quem motum Aristoteles attri-.buit primo motori: at relatio neque est princia' pium . neque terminus motus.
Haec propositio est secundum doctrinam
num non est quid adiunctum alleui naturae. sed natura per se subsistens quae nihil aliud est quambemum. Probatur prim b, quia quod est naturae xlictit adjunctum non est illud ipsum molest . sed eius in quo inr at primum bonum seu ipsum bonum non est alicui . sed ipsum quod est absolut8: erigo nom est adiunctum alicai nulli ae . Secundb quia si esses quid adiumctum Maeotae alicus ius esset bomiui ipsa na
186쪽
tura esset non bona, & ita primum bonum est ee' compositum ex bono & non bono : ipsum au- tam bonum non est nisi bonum. D. Diony ius. cap. q. de diti in . nomin. eam ob causam vocae
primum bonum subit alari ale bonum, ut denotetiaon esse quid adjunctum alicui naturae, sed bonum per se subsistens. Nam clim dicat bonum mimum esse supra omnia entia & omnes subiastantias, sequitur qubd quando dicit primum bonum esse substantiale, hoc nomine significat primum bonum esse quid per se subsistens &non in alio, quod substantiae proprium est. - . Haec propositi6 est secundum doctrinam
Platonis. Plotinus Enn. s. lib. s. cap. 13. cum γενe D us, idquie', sit 'bam bonum , mn autem bonus, oporteι ipsMm nihiι prorsu/ in se babere, quandonee babet bonum , fi quid enim babeaι ,. aut bonum habebit aut non bonum. At neque in eo quod praecipuὸ γ prurie bonam est , potest esse non bonum, neque ipsum bonam habet bonum. Si ergo neque ἔθnum, ne εque non bonum habet, nihil penitus hab r. Si habet nihil, bolumes ab omnibus seeretum. Si igitur vel bona sunt, non tamen ipsum bonum , vel fori , non bona neutrum vero horam habet. certὸ nihil habens, habenda nihil. est 'seum bonum. Si quis uitur bule aliqaid addit , uti elbentiam, vel mentem, vel puIebrum ipsammirtim additione demit ab eo id bum quia exsisAmmum bonum.llis verbis nihil aliud coneludit
nisi bonum primum esse per se subsistens & non siibsistere in aliqua alia natura quin sit bona per ipsum bonum. Et Eno. 6. lib. cap. 23. loquens U
187쪽
ini NTA PRO Post Tio. Primum bonum est ineffabila &supr. scientiam & veti-tλtem. Probatur, quia quod est supra ens est , id effabile de supra scientiam de veritatem: nam scientia de veritas pertinet ad ens: Ompe enim intelligibile qst ens: at unum quodque intelli gibile est serum.& scientia non est nisi de verisentibus. Atqui primum bonum est supra ens,ut probauimus. Elgo primum bonum eli ineffabile & supra scientiam de veritatem. C firmatur authoritate D. Chrysostomi in Ioannem super haec verba : Deum nemo vidit unquam: ipsum, inquit, qMd est Deu/. πω solum prophetae, sed nee vider-ι -ς Ανebavelle quod enim creabilis es naturae, qualiter vidενε ρε erit quaὰ ii creabile es t Et D. Dionysius lib. de diu. m. cap. i. dicit absolute essentim diuinam quam ipsemet in primo ibono constituit eo supra omnem scientiam. Siem enim, inquit, stalii-sia carnales pereipero a iηJ icera neqMant, or qui Amentis ae figuris inhaerent ad simplicia seqrisque
188쪽
sist; ae mentibus omnibus inexeogitabile est visa, illud mente superius, im=abileque est verbis Oi ibis tum quod fωρerar verbum , initas viai ea rotiis
unitatis με ersubstanti/lisque substantia er intelli. gentia neqstaquam intelligibilis,ere., Haec propositio est Platonis, dialogo 6. de Re p. illud igitar inquit , quia veritatem illun ber , s ιηthhitinti sim ad intelligendam par fir boni ideam esse dieiιο , scientiae . veritatis quae permesiectam percipitur, causam. cum utra adeo putiςMa bae sint . evnitis si ilicet ac veritas; si bonum aliud qnam ista, , patebrius existim/tαν, ref ὸ ρα-νabis. Et quemadmodum lamen ac visium silis θeciemqnaMam exhibere existimatre deςet, solem verὸ ipsam
esse nequaqsa n i ita eo itisnem ae veritatem ιοκιε idem syrciem esse aliquam , se verὸ ipsum misimλ' --gusti./ enim es ipsius boni maiestas. Plotinus lib. 7. cap. 39. Enn. 6. explicans verba Platonis dicte eum per haec significare velle, essentiam quidem non esse venerandam quia intelligit . sed illud esse maxime venerandum quod intelligentiam supereminet. Proclus lib. I. Theol. Plat. cap. 2 i. loquens de ipso
bono: ineffabile es, inquit, en ame omnem notis- nem ad omnia pertinet entia. ' . SpxTA P Ropos I TIo. Quamuis bo.
. num sit ineffabile & supra scientiam & verita
tem,' tamen non est omninbignotum. Proba tur, rum cum omnia entia expetant ipsum bo-
. num quae cognitione & intelligentii praediri sunt , habeat appetitum ad uuid coguos a-
189쪽
1 8 Dial. p Pars II. De primo Principio.
dum. Ergo potest aliquo modo cognosci ab iis quae intelligentia praeditasunt: nam non potest esse frustraneus appetitus naturalis. Modus autem per quam proprie cognoscitur est supra intelligentiam & scientiam. Vtuntur quidem Theologi analogia & negatione pro cognitione primi principi j. D. Dionysius utitur in lib. de divin. nomin. analo a & affirmatione cdm comparat ipsum bonum Soli,& ex perfectionibus quae sunt in creaturis attribuid Deo varia nomina : In libro vero de Theologia mystiea post assirmationes deuenietidum esse docet ad negationes, sed quod non sint nisi media quibus eleuatur animus ad veram boni cognitionem arcanam & supra intelligentiam & lcientiam, docet lib. de divin. nom. cap. I. cum ait: . Sit autem modo quoque nobis ea quae bemper) a finita
lex e eorum quae de Deo dicuntur tueri veritatem, non
tu persuasibilibus humanae sapientiae, sed δε ostensiana
Theologorum a sancto Spiritu astitatae vis λ, ρον. quam ineffabilibus Gr ignotis inestabiliter o quotὸ coniungimur praestantiore illa unisne rationalis natu rae θiritualisque vi tutis atque actronis. Haec propositio est . secundum doctrinam Platonis. Nam quod Plato modum cognoscendi bonum per analogiam veL per negationem agnoseat , Plotinus ostendit Ennead. 6. lib. 7. cap. Est, inquit, iotu boni siue cognitio, Me ad M, aliquid proeul dubio maximum , cuius disiei- plinam Plato maximam appellauit, non appellans quτ- '
190쪽
juιηdam buno intuitum praecedentem. Docent itaque nos bar an abera, id est, pr* rtionum conuenientiae quaedam , item n' ationes rursin eorum quae siunt ab
ipse. Proclus lib. 2. Theol. Plat, cap. Post bae vero , inquit, contemplanάum est, si neque mente concipitur , neque intellectualiter est, neque prorbus ipsam inivi estis facultatem participat, quinam sint νηοdi reductimis ad ipsum cir per quas primas animinationes Plata suis distipulis illam areanam πιam primi excellentiam pro viribus deelaret. Dico igitur quod modo quidem per proportionem . similitudinem becandorum ipbum primum indicat , modo vero per negatiεnes demonstrat. , quod in ipso ab iractam est ab omnibus or quod amnia exeedit. Quod vero sit alia cognitio supra scientiam &intelligentiam Plotinus docet Enh. 6. lib. 9. cap. 4.& hanc cognitionem vocat praesentiam. decidit autem, inquit, dabitatio defectusque nobis circa cumstendum Deum praespuὶ qaoniam neque per i quandam stientiam neque per intelligentiam ullam gnoscimus illum fleui alia bolemus quae intelligibilia nuneupantur, sed per praebentiam quandam scientia meliorem. Proclus veto libro I. cap. 23. hanc cognitionem arcanam & eminentem vo-
eat fidem, quae nus ineffabiliter eum bono coniungit. Ηος , inquit , fidei genus antiquius /Η ipsa actime evnitionem babente , non solum in nobis, sed etiam apud ipsos Doos. .