장음표시 사용
61쪽
α1 Dialectuae Plat. Pars I. De Ente. cilientia Noprie est id quod est per se: narii es. tia & substantia idem stini, quod patet ex ipsis
nomine: nam talentia dicitur ψoia : at ideira no tamen sigωficat substantiam apud Aristotelem in categoriis capite de substantia, quod inscribitur πεοι της Ctina ergo subitantia sit id quod est per se, ut patet ex eius definitione, esentia
etiam est id quod est per se. Probatur secundo quia est in omni Ente aliquid quod est primum defundamentum omnium aliorum quae sunt in Enterat ellentia est id quod est primum & fundamentia Cimolum alio tum quae sunt in ipso Ente , caetQta enim supponunt essentiam. 'Haec propositio est secundum opinionem Platonis 3e Aristotelix. Platonici quidem ea quae sunt perfecte entia, ut sunt immaterialia, vocant essentiam, ea vero quae non sunt perfecte entia, non proprie sed analogice tantum vocant essenistiam. Plotinus lib. i. de gener . Entis cap. a. postquam egit superiori libro de veris de intelligibilibus entibus : Dicis in est autem, inquit, de essem-rιa, Cr q. ia nobis poti viaeviur, qu-οιρὸ
sententia Platonicae sit consientaneum di ορartet . einceps de altera natura considerare. Et cap. 7. Principiὸ de ista quae nominatur e sentia videtur agendum , tance dendumque imprimo eorpis eam hane naturam aequi-
ce essentiais nominari. Ex hoc verδ sequitur in omni ente esse tam vel propri8, vel aequivocὸ . reperiri. Proclus vetb lib. a. Theol. Plat. cap.7. dicit in omni ente elle essentiam. Ergo inquit, ru omnibiti etiam em ibin ipsa essentia en primum, σin unoquoque id quod en essentia en antiquis Am, .
62쪽
Caput pumam. De natura Entis. et 3 Uaritiana ad Aristotelem patet eiusdem fuisse Pi Dionis, cx primae huius propositionis secunia probatione. νSECvNDA P.ROPOSITIO. . In Onaniente. Pra 'ter Cilentiam , reperituI motus. Probatur, quia . Omne ens, vel est corpψreum, vel inco P circum et At certum quidem est in omni ente i corporeo eue motum ; nam omne ens incorporeum habet vitam, vita autem eit motus, vivere
enim est se mouere In eptibus vero corporeis non sollicia in viventitas , sed propter eandem rationem etiam in non vivςntibus est motus. Prim o qui a Omnia entia naturalia habent in se primcipjum motus, natura enim cst. principium mox S. Secundo, quia in omni eute corporeo ethprogressio ex potentia ad actum , ad patiendum scilicet, vel ageiadum: at hoc habet rationem
Haec propositio est secundum doctrinam Platonis Plot. lib. 1. degen. Entis, cap.7. Probat inentibus immaterialibus esse motum; in anima &iii intellectu , ex eo quod habeant vitam : γγο- fricto, inquit, cum in anima essentiam inuenerimus, siηul ac vitam, atqoe ipsa essentia in omni ente sit eom- uianis, commvnn etiam si Cr visa , vita autem ruminin mente ; nimirum intreducentes tem , simulque itam , ponemus unum quoddain gevus . ipsem sciliceamotum iis dum vita communem. Libro veris tertio
de generibus Entis, explicat, quid sit motus qui
cst in corporibus , cap. 23. v autem , inquit, motia, qui eircμ siensibilia simu quidam vel impetus ab ali. in aliud vergens σ excitans cir impellens p ir-
63쪽
ticipem motionis ne torpeat neque maneat in eodem ; etali quadam inquietu ine ac velut dilatia cirea mulsa sollicitudine , quandam vita imaginem consequatur. Plato in Parmenide dicit motum esse in ente. seeunda suppositione. - , . TERTIA PRO Pos I TI 6. Inente, praetexelsciuiam& motum est status. Probatur, qui
omnis motus fundatur in statu aliquo, nam status dicit aliquid immobile, omnis veto motus funis datur in aliquo immobili, principium enim motus non est mobile vidic, quia si sit mobile, recurrendum erit semper ad principium immobile: Cum ergo in ente reperiatur motus, necessario debet reperiri status.. Secundd, quia in entibus materialibus &.immaterialibus. Videmus, entia.. seruare eundem. tenorem motus , quippe comentia naturalia semper eodem modo Aoueantur, immateralia vero multo magis: hqc autem ad statum pertinet.
Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Plotinus lib. 1. de gener. Entia, cap. 7. sic
ait: Cum veνomstsu eirea ens appareat, neque itura
naturam di babat , immo vero . ex eo estitus quod 'prefectum, ibi ad', semperque natura talis inhoe ipse mos ronis. tenore per eueret , cra te siqvis fl/tum non infra ueat, .ssa dior fit illa qui motum minime adhibuerit. Notis enim intiaeeatiatque statvi isus entirragis accommodata idetur . quam uatis motionis i ibi namque , qnia aut solet, secuηὸum eadem, eo demque mari . una ratione si semper habere. - A R T A- P R o P o s I TI 0. In omni ente repetitur identitas, & alteritas. Probatur, nam
64쪽
caput primum. De natura Emis. asilla tria quae in ente reperiuntur, essentia, motus , & status, necelsario debent esse diuersa a se inuicem. Certum enim est motum & statum esse diuersa a se inuicem , cum habeant diuer-- sas rationes. Certum etiam est esse diuersa abente; nam si non essent ratione diuersa ab ente, neque se inuicem distinguerentur. Si enim satum atque ens in mum copularemus, similiter ens v n, cum motu, eadem ratione statum atque motum per ipsum ens medium coniungerentus: Et ita esset eadem ratio status & motus.
Certum etiam est ista omnia simul sumpta esse virum & idem ens : nam propter istam multitudine non sunt multa entia, sed unum ens : sicut
lapis, etsi praeter substantiam in eo sit grauitas,
Color, quantitas, qualitas, motus, & alia quae circumstant substantiam, non desinit esse unumens, nec faciunt ista multa lapidem esse multa entia ; ita quamuis in ente sit essentia, motus, status , non desinit eise unum ens. Quatenua ergo differunt inter se, reperitur necessario alteritas, quatenus verb coalescunt in unum Midem ens, reperitur necessario identitas , ac proinde in ente, praeter effemiam, motum, de satum, reperitur identitas & alteritas.
Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Plotinus Enn. r. lib. 6. de essentia de qualitate : Esthmia, inquit, est ens una cum aliis smul m. videlicet motu , statu , aliteritate. identitate. Et Enn. 6. lib. 2. de generibus entis, cap. g. loquens de essentia, motu, statu: Hae,
65쪽
inquit, aliquis fio contemptatus , nonne diuersa an sisem ex stimat, atque alteritate discernit, ipsamque
in ente alteritatem animaduerιit, tria ponens videlicet, o quodliιει unum et rurbus autem ista co gregans in ivno ere ad unum omnia,idioque in idem coligens atque . .eonssileiens identitatem agnoficit iam factam immὸ
. QV INTA PRO Pos Irio. Ista quinque non repugnat perfectioni entis. Patet de motu,
prim b quia pertinet ad perfectionem entis : est
enim actus entis. Secundb , quia ens careret .vita sine motu : nam vita est in motu. Nihil autem nobile sine vita. Et hoc Non solum apparet in viventibus, sed & in entibus naturalibus; nam per motum habent aliquam umbram & si- mula clartim vitae, ut dixit Plotinus. De stat timui id magis vera est nostra propositio : nam i quo perfectiora sunt entia, eo in eis magis status & immobilitas tam in esse quam in motu, eodem modo, lecundum idem . eadem ratione se habent, ut patet in motu caeloru. De identi. rate & alteritate probatur. Nam ad persectio- , nem entis duo necessaria sunt primum ut principia confluant ad unum & idem : nam alioqui non esset unum ens. Secundiim est ut principia retineant suas rationes & disserentias. Nam 'alioqui non esset unio principioru sed confusio. At non possitiat principia confluere in unum&. idem , nili adsit identitas. nec positi ni eadem principia retinere suas rationes, nisi allit alteritas. Ergo identitas & alteritas concurrunt ad .
66쪽
Caput primum. De natura Eniis. 27
persectionem entis, ac proinde non repugnantentis perfecticini. . Confirmatur aut horitate D.
Dionysij lib. de diuinu nominibus, nam in c. s. agit de ente & ei sentia , & cap. 9. agit de eodem & altero, de motu & statu . . Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Primo, quia Plotinus Enn. 6. lib. 1 degeneribus cntis admittit ista omnia, non solum in entibus corporeis & imperfectis, sed etiana' in anima & intellectu. Secundo, quia illa non existimat esse velut qualitates & accidetia, quae supponunt iam perfectum in se ens , sed solum velut ea quae circumstant essentiam.& quae Illam complent & perficiunt. Et Enu. a. lib. 6.de essentia & qualitate, cap. I. Illa ςnumerat inter ea quae non sunt extrinseca emi, &quae post ipsam rei eslentiam iὲm plenam &completam addita enti aliquid adhibent, sed inter ea sine quibus eisentia non haberet como
SExTA PRO Pos. II Io. Natura entis non
consistit in aliquo uno indivisibili simpliciter.
Probatur, quia natura emis vel considerat ut . prout habet in se illa quinque quae pertinent ad illius plenitudinem & complementum & sunt non additamenta enti completo , ista quae ita circumstant essentiam, ur sine illis esteptia non .st plena : vel consideratur prout praecise in essentia consistit, abstractis his esse istam cit
eum stantibus. Odocumque modoesumatur na-
iura entis non consistit in indivisibili. Λe si .
67쪽
α8 Dialectica Plat. Pars I. De a te. primo quidem modo consideretur , quomodo potest intelligi natura illa consistere in aliquo indivisibili, quae tot habet in se veluti partes quae illam complent Si verb secundo modo
ens intelligatur pro essentia, probatur euideriter entis naturam non consistere in indivisibili. Nam ens aut essentia est unum aliquid : vel ergo ens aut essentia dicit aliquid praeter unum aut nihil. Si nihil, ergo idem omnin6 est ensseu essentia N: unum, ne de differunt ratione, ac proinde idem esset dicere , ens unum seuellientia una; & dicere, unum, unum; quod est absurdum & contra communem sensum. Si verti dicit aliquid praeter unum, prim d , sic ens non est indivisibile: sed habet duas partes: Nam habet unum & praeter unum aliquid aliud rSeeundb . illud quod ens dicit praeter unum , non est unum secundum se, & secundum suam rationem: ergo est multa seu multitudo; nam quidquid est , est unum vel multa. Qua igitur essentia habebit unum, erit unum, qua verb h bebit aliquid praeter unum , erit multitudo: Ens igitur erit unum & multa ; quod autem est eiusinodi, eius natura non consistit in indiuisbili. a Haec propositio est seeundum Platonem in Parmenide . ubi secunda suppositione probatens esse unum & multa. Si ipsum unum, inquit:
de uno ente dieitur, er ipsum unum de ente uno : Esautem idem essemia crvnum , eadem existente vis
68쪽
Caput primum. De natura ratis. 2 9υvumens ipfurn esse , eiusque partes tam unius quam esse exsere Necesse. Utrum vero utramque harωm partium partem duntaxat appellamus, an partem totius partem appellare oporteti TMitra. Igitur totum est quou unum es ac partem babet penit M. Quid autem 'num ba partes unit entis, scilicet unumstens , ita se inuicem deferunt. νι ipsi enii ναum , s iρβ 9uiens desis ' Non certe. Igitur utraque pars cir unum simul σ ens complectitur, adeὸ Ῥι quaelibet pars ex duabin saltem partibin constituatur, cr feeundum
eandem rationem quaecunque particula occurrat, iraque semper in ea elaudatur. Etenim unum siemρ rens ens unum mutuis ne ibus amplectitur. Vnde eum ubique in quanis particula duo emeigant, neeesse est nunquam unum exisere omnino. Nonne hac rati ne unum ens insinita multitudo erit i Videtur. Et in
Philebo supponit ex uno & multis omnia constare e cum , inquit , . ex uno in multu constent
Tria sunt entis principis . infinitum . termixus , σνnum. Non repugnant persectioni entis. . CV o N et A M , ut ait Aristoteles , .omnis selentia , in omnibus methodis quarum sunt principia vel causae vel elementa, ex ho-
69쪽
rum notitia proficiscitur: Timc enim pittamur unum quodque cogitos te, cum causas primas nouerim iis& principia , & usque ad clamentarne celle est ad perieci am de ente notitiam, e
plicare quaenam sint illius principia. . Principium vero duobus modis dicitur. Vno modo principium stimitur pro principio extrin, seco, ut clim dicimus efiiciens else frincipita, omne illud ex quo aliquid procedit; quomodo dicimus Deum mIe principium omnium creatuis rarum. Alio modo dicitur pro principio ii trinseco , ex quo inexistente primo aliquid constituitur . & iic idem est ac elementum : Ee ita sumitur ab Aristotele I. Phvsic. cap. io . ubi suam doctrinam explicans de principiis rerum
naturalium, loquitur tantiim de materia, forma & priuatione. Cum igitur principium duobus modis dicatur, hic non sumitur nisi secundo modo : hic enim agimus deprimis entis pili, cipiis intrinsecis & elementis. PRIM A Pi opos o Io. Infinitum est unum ex principiis Emis. Probatur primo, qilia multitudo, qua parte est multitudo, habet infinitatem ; ex se enim nullum habet terminum ;ergo infinitum vel est principium multitudinis, vel oritur a multitudine tanquam a principio. At dici non potest, quod oriatur a multitudine tanqu m a principio: nam quod habet principium ex se, liabet & finem : Relin*uitur ergo quod infinitia sit principium multitudinis. Cum ergo ens sit multitudo, eiusque natura in mul-
70쪽
titudine coiisistat, sequitur quod infinitum sie Principium entis. Secundo, quia certum est in his rebus materialibus este infinitum, quod est Principium entis , quod in illis est nimirum materia: Ergo in ente secundum se debet esse infinitum quod sit illius principium. Nam quamuis sint umbrae & simulachra .veri entis, tamen in vero ente debet esse aliquid, quos respondeat omnibus quae sunt in eorum natura, quamuis diuersa ratione ali0qui non essene simulachra & imitationes vetorum entium. Confirmatur Aristotelis auctoritate, qui tib 6. Phys: cap. Io. fatetur eos omnes qui agnoscunt infinitum , dcbere illi tribuere rationem principii : quia, inquit , nec frustra esse potest, nec
aliam vim babet quam princi ii. Omnia namque anssunt principiam , aut ex principis: μου inmiti non os pr incipium, alioquin eius etiam esset finis. Haec propositio est secundum doctrinam Platonis , qui in Philebo dieit priscos homines
tanquam oracula tradidisse : Quod cum vno C multis constent uniuersa quae semper esse dicuntur. terminumque infinitum innatum habeant. Plotinus Enn. 2. lib. . cap. principio dicendum est non. ubique quoὰ indefinitum es , esse penitus em- remnendum , neque quὸd is ipsa sui notione fit inserarae , si mado sei um seu νmibu . . utimis sit praebituram. Quemadmodum Ur anima suapte varaia iaintellectum rationemque se babet, quae qμidem ab his format νιν er ad flatum reducitur meliorem.