장음표시 사용
71쪽
nitum , terminus est principium entis. Proiabatur primo, quia quod eit unum debet , si aliunde est infinitum, esse terminatum: at ensest unum : nam non est simpliciter multa, sed unum. Ergo cum sit infinitum qua parte est multa , erit terminatum qua parte unum. Secunddprobatur . quia in his materialibus entibus . videmus praetex infinitum quod est subjectum,elle aliud principium quod habet rationem tetmini: Ergo sequitur qudd in superioribus entibus sit terminus, sicut diximus de infinito. Tertib , quia ex communi consensu philosophorum principia sunt contraria, ut ait Mistoteles lib. I. Phys. Clim ergo habeamus exsuperiori propositione, infinitum pro principio , necesse est ut admittamus aliud principium illi contrarium: at infinito contrarius est
Haec propositio est Platonis in Philebo.
Frisci, inquit, nobis praestaηtiores Diisque propinquirees hae nobis praeuia tr. ἀδνηnt, quod eam ex uno m nisitu constent uniueiba quae semper esse di- canim , terminumque s infrutavi innatum babeant, . rret nos his ita ordinatis unam semper ideam , in νηο Polibet oeneratim ponenter, inquirere. Proclus in Elementis cap. 89. Omne prino eηs, inquit,
de causa ex νη ita eonstati sivινὸ partium expers s. uni simile, bae de ea. a particeps es finis. TERTIA PRO pos ITIO. Horum duo
72쪽
rum principiorum, infiniti ta termini, natura consiliit simpliciter in eo quod sint i ciminus di infinitum. Principia enim sunt simplicia , α non resoluuntur in alia & non sunt nisi id quod sunt : atqui infinitum di terminus sunt principia entis prima : Ergo non sunt nisi id quod sunt & non possunt reiolui in alia : sed infinitum tantiim est infinitum, & terni inus tantum terminus , nec sunt accidentia seu non acci
Haec propositio est secundum doci rinam Platonis , vi patet ex eius verbis in Philebo . , bisatis ostendit illa habere rationem Plotinus de Materia , Enn. 2. lib. . cap. I 3. probazmultis rationibus materiam non elle quid infinitum per accidens , sed ipsum. infinitum pedse & eodem modo loquitur de infinito quod est in ente intelligibili. Et concludit his verbis : Ipsi igitu ν es t situm, qua Apiidem cr is mando intelligibili amateria ipsum es inbnitum. i
principia non habent esse nisi in ente. Prob tur , quia sunt principia intrinseca.: at princia pia intrinseca non habent esse nisi in eo quod constituunt: si enim haberent e sic excia, essene extrinseca principia. Secundo quia laaec principia sunt prima in genere infiniti & termini, ita ut quaecumque ii bent rationem infiniti Atermini adi illa reducantur : at si illa haberene
esse extra ens, quae essent in primo ente non . essent prima, sedilia quae essent extra ens.
73쪽
Haec propositio est contra Proclum in mentis , cap. M. cuius haec verba sunt ι Ante 'omnia quae ex , ne G infinitate γηstant , per se exit ηni ipse ρ imira finis . ipsa ima infinitas. GINTA PRO pos Irro. Ista principia nita non se inuicem destruunt. Probatur, l uia infinitas potest stare cum termino, ut psetne primδ in ente materiali r materia enim stae simul cum forma: at materiae natura est esse i finitum , formae est esse terminum: Ergo in entibus materiatis infinitas potest stare cum te mino. Confirmatur, quia materia appetit for mam i at nihil appetit sui destructionem. S eundo , iuem patet in immaterialibus t Theologi enim distinguunt duplex infinitu, unum ex parte materiae, alterum ex parte formae. Ergo simili cum sorma potest esse infinitum , & hoc modo dicimus infinitatem Deo conuenire. Cum ergo forma habeat rationem terminii in . finitum potest stare cum termino. , Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Plotinus Enn. a. lib. q. cap. 16. Quonam, inquit, pacis peri ρotest, ut accedem temmm natu eam DFnisi non destruat, prasimiam eum hae infiniatum fecundum aeeidens non dieatur tDie si insinia um boo infinisum quantitate foret, aser ei. Nune, σοι e non ita. sed in esse eonstruate ad quia enim uat fuerat institutu, in actum perfectionemq; perdueis. SBxTA PRO pos ITIO. Praeter infinitum& terminum, unum est principum emis, quia veista duo principia conuiuiant cus , debeat
74쪽
iniri inter se, at non possunt uniri sine uno.: N am primo non potest esse unio duorum primcipiorum . quin si unum quod ex unione resultet. Secundd non possunt ista principia uniti inter se, nisi per virtutem alicuiuet, nam' ex set non uniuntur , cum sint contraria. Volens autem non potest esse, nisi unuin.: Haec propositio est secundum doctrinam Platonis. Nam praeter duo principia in Philebo, addit duo alia quae vocat genera, nimirum mixtum & miscens. Nomine autem mixti intelligi : tur unum, α nomine permiscentis intelligitur uniens, nam unio est ab uniente. Sed ex illisi nullu est proprie principium intrinsecu de quos agimus in hoc capite: nam unum quod resultat, ex unione Plato vocat prolem seu genitum, miscens vero est principium extrinsecumrvulgo' tamen unum enumeratur inter principia. SEPTIMA PRO Postrio. Praeter ista
tria principia sunt alia quinque, Essentia, mos tus, status, identitas & alteritas. Nam ut notauimus antea eas sumitur duobus modis: Primo pro aggregato ex illis quinque quae ad illius constitutionem & eomplementum pertit nent: Seeundb pio ipsa essentia exeluss aliis. Si secundo modo sumatur ens , non sunt nisi tria mincipia eniis , quoniam illa tria tantum pertinent ad essentve eonstitutionem : Si vero
primo modo sumatur ens . illa quinque sunt l principia entis, quoniam ad eius constitutiq- jnem pertinent.
75쪽
is Plat. Pars I. De Eme. Haec propositio est secundum d bctrinam Platonicam. Plotinuῖ lib. 2. de generib. entis, c. a. . allelie quoa cdm ens sit unum & multa , ita ut in eo sint plura quae in naturam unam coeant,
atque ex iis omnibus ipsa mundi intelligibilis, quod ens appellatur, substantia constet, sequitur illa non solium esse genera , verum etiam principia ipsius entis : Genera quidem, inquit, quoniam sub eis alia anquilis=ra hunt δ eiesque, post hae cς si iuula: principia vero , si quidem ens Fe
cesse qubd ista principia distinguantur realitera se inuticem. Probatur primo , quia necesse est quod principia habeant esse in ente, & non coluitndantur inter se, ut sint principia entis rae ut nabeant esse non confusum in ente , norieth necesse qubd distinguantur realiter , sed susticit distinctio rationi 1. Nam sola distinetici rationis sussicit,ut inter se non confundantur Mhabeant suas rationes distinctas Secundo, quia non possimi principia esse distincta realiter in primo persectissimoente, quia persectissimum
ens est mxxime unum maxime enim ad iunum accedit: at non potest ens esse maxime unum,
ubi eius principia distinguuntur realiter. Nam ubi est maxima distinctio inter principia, non potest ens esse maxime unum , quia qub magis distinguuntur entis principia k eo miniss est num ens : at omnium distinctionum maxima est distinctio realis : ergo via distinguuntur
76쪽
Caput II. De principiis Entis. n7
principia realiter non potest ens esse maxim8 unum. Ergo in primo & per 'otissimo ente non post int elle principia distincta realiter , ac proinde non est nece illa quod principia illa distinguantur realiter a se inuicem. - Haec propositio est secundu n doctrinam Plationis. Plotinus lib. 2. degenerib. entis, cap. 3. loquens de quinque generibus : Dieondum
inquit, eunc a 'nulunam esse ηraturam nostris coritationibus distributam di illud autem esse unum ob mirabilem po estatem in onnis , apparens νnulia, factumque multa , vellat si moueatur , π am' i sicabilis misi iplicabili lue naturae facultas es brat , ut unum iam non sit unum. Igos autem qu isi portis-nes illius aliquo proferentes, eas singulatim, velut numquodque ponim ud , gen/ris cognominantes r ignorantes videlicet non totum simul nos eo αδexisse.
Sunt quinque prima oenera entis, egentia, motus.' satis, identi as alteritas: ν elative o , actio,porist, qualitas, quantitas non item.
P RiMA PRO pos Ir Io. 'Ad rationem primi generis requiritur, quod sit uni uo- cum . habeat sub se species. non habeat supta se aliud genus & pertineat ad entis constitu-
77쪽
tionem. Genus enim debet praedicari secum dum eandem rationem. & non secundum prius& posterius: deinde genus praedicatur de multis specie differentibus ; nam in eo distingui inrab aliis uniuersalibus. Quod si habeat supra se aliud genus, non erit primum . sed illud quod haliaret supra se esset primum. Denique debet praedicari in quid de pertinere ad essentiam: ad hoc autem necesse est. vi pertineat adentis constitutionem: nam quod dii extra entia constitutionem & est additamentum enti iam completo, si de ente praedieetur non praedicatur in quid de vi aliquid essent 1ale. . . Haec propositio est secundum doctrinam PIatonis , quam explicat Plotinus lib. 2. de generibus entis. cap. 2. ubi expresse asserit, prinei- pia entis . eadem esse genera modo habeant species sub se: at certum est quae pertinent adentis constitutionem, illa esse principia , vepat et ex superiori capite. Deinde in eodem
libro multa excludit ex numero primorum generum, quia non pertinent ad entis constit
iiqnem, sed sunt illi additamenta.
SE CvNDA PRO Pos ITIO. Ratio generis non repugnat persectioni entis. Probatur.
In ratione generis nihil est quod videri possierepugnare persectionῖ entis , nisi quia debet habere spectes sub se, ae proinde est aliquid
commune quod debet determinari ad species per differentias. At hoc non repugnat pe sectioni entis; nam reperitur aliquid simile in
78쪽
Diuinitate secundum opinionem Theologorum , quia in Deo est potentia ad produce dum, secundum se indefinita ad generationem ει processionem, quae necessatib definitul ad illas duas productiones per intellectum & voluntatem : Et Scotus dicit ens quod est in Deo. esse quid uniuoeum commune illi cum creat ris , determinari autem ad esse diuinum per ra-- tionem infiniti. Neque vero dici potest, disi
rentiam quae cum genere constituit speciem non esse simplicem determinationem alicuius communis univoci, sed necessario debere peti . ab aliqua natura diuersa natuta generis. Nam hane distinctionem Scotus adinvenit, ut non cogatur fateri reperiti rationem generis in Deo, cum dicat esse in Deo enseommune uniuuocum : neque necesse ut differentia sum tur a diuertis naturis, ab uno & eodem seiscundum diuersas eonsiderationes. D. Τhom. M p. q. o. a. a. ad I. In riam, inquit, materi . tibus ι aliud est determinatabud quaὰ determinatur, scilicet maloia r viae ab alio sumitur genin εν ab alis disserentia. Sed in reb- immatreiadibis non est aliud deteraninam , Qe id vad deserminarur i Et ideὸ g-- de disserentia ra accipiuntis ferandam aliud es Miud , sed breuis. dum v-m σidem, quod ἀνσι tantum feeundum
Haec protostri est secundum doctrinam Plactonis. Plotinus lib. 2. de generib. entis, cap. 9.as erit genera in pruno cme reperiri, in primo
79쪽
o Dialem a Plat. Pars I. De Enu
ente vero nullam este imperfectionem e sed omnia elle perfecti sirma, doctrina Platonis de-
, , monstrat, quoniam maxime accedit ad unum rqud autem aliquid propitis accedit ad unum co. perfectius eli. Ex quo sequitur rationem geneistis nullam includere impci rectionem ac proinde non repugnare persectioni entis . . TERTIA PKopos Ia Io. Ens non est genus. Probatur, quia genus est quid univo Cum : at ens non est univo cum : dicitur enimptim b de substantia , deinde de caeteris per ordinem ad substantiam. Haec prop9sitio . est communis Platoni ae Aristoteli. Nani si ens e IIet genus, ex hac positione sequeretur, non elle plura prima genera. sed tantum vn una : nam cum cns sit prius aliis , si ens esset genus ,- caetera eslent generasiib ipso enteo A t. Plato Aristoteles agnoia cunt plura genera prima. Pistinus de genetib. . cutis probat. esse quinque, Aristoteles decem Non igitur Plato & Aristoteles agno si unt ra-
rionem generisin ente. . xii ART A P Rosos I TI . . Vnum non est genus. Primb..., quia genusiaebet admittere
differenti aset uitaequi norepoterH habere sub se species. ' Ah vitam non adtaittit differentias: nam s uni aliqvidmddideri , im non erit unum sed duo, & se ut adiunculo unitatis ad aliquam. Miltitudinem latit , ii l qi tantum & destruit prius , ira dens runt aliquid ξ.llis unum. Seiacundo genetiscis tui in suas species : est enim
80쪽
genus totum & species iant partes generis: at quomodo unum ditiiseris 3 Tertio. de quo praedicatur genus non praedicatur oppositum generis: at de quo praedicatur unian, praedicatui etiam oppositum uni: Nam ens dicitur unum& multa. Hae rationes probant unum quod est extra ens non esse genus. Quod autem unum inente non sit genus probatur, quia unum non est commune univocum iis quae circumstant ens dicitur enim aliter & aliter de illis,nimirum deessentia & eaeteris. sieut ens de illis dicitur non v no & eodem modo. Haec propositio est Plotini lib. a. de generib.entis, cap.9. sic enim ait: Si accipiatur unum quod Misit emi in qua ipsum v m em appellamm, non erit hoc ipsum primo unum. Praeterea cum nullas in sedisserentias unquam admittat, quonam modo oeeres poterit procreare, quas nisi genuerit, genm esse non poterit. Iam verὸ quonam pacto diuidere poteris fmulta enim faeies diuidendor quapropter ipsium unum multa iam etiadet , ac si genus esse volnerit, seipsium perdet. Aeeedit ad baec quὸd si partiare in hieetes, interim aliquid adhibebis , alioquin nom esseni in uno disseremiae , Rut sunt disserentia i vi sentia. Plens utique disseremias emis admittit, unim autem quonam modo possit admittere t Et paulo pὀst i siquis autem dixerit unam quod est in ente , o' unum in quod est in motu σ eaeteris esse commune, idque unum νηί eum exte in idem redegeris , flexi ens non eοηesie aliorum genus existere, propterea qηὸd ηοη id θμm quod ens est exisserent, sed alio modo entia Atarentati