장음표시 사용
71쪽
eorum, uel fuerit,uel posset esse a stimmo pontifice,nec dubito plus de ista, quam de prima,
licet etiam assertores alterius partis communiter dicant, quod papa instituit omnem potestatem temporalem tanquam delegatam,&sub ordinatam sibi: &q, ipse costituit Con flantinum Imperatorem sed totum hoc est si ctitium,& sine quacunque probabilitate, nec innititur uel ratione, ii et testimoniis uel scripturar,uel saltem alicuius ex patribus , uel uere theologis. Sed glossatores iuris hoc dominium dederunt papae, cum ipsi essent pauperes rebus, & doctrina. Item dominia priuata non dependent a papa: ergo nec publica.
I Tertia propositio, Potestas ciuilis non est subiecta potestati temporali papae. no dico autem, quod non sit subiecta papae: quia certum cst omnes potestates esse subiectas paps rati Mpotestatis spiritualis, quia omnes stin toties,&ipse est pastor. Sed dico non esse sit biectam ei
tanquam domino temporali. Haec propositio differt a prima S secunda.Quia dato quod
non esset dominus orbis, nec haberet instituere dominos posset esse stiperior, sciit Imperator est sit perior aliquibus Regibus,&tamenec est dominus regnoru, nec instituere habet reges in illis prouincijs: uel sicut Rex Fracoruproximis teporib' erat sit perior ad comite Fladris,&tame nec erat proprie dominus, nec in. ς 3 stituebat
72쪽
DE POTEsTATEstituebat comite: imo Rex est stipra omnes pxiuatas personas remi, & tamen non facit eos dominos reru suarum.Dico ergo , ut nec hoe
modo principes aut reges subijciuntur papae. Ista non indiget probatione, patet enim ex- praecedentibus. Sed potest confirmari, Quia respub. temporalis est res publica persecta, &integra. ergo non est subiecta alicui extra se, alias non cssct integra.ergo potest sibi constia ruere principe nullo modo subiectum . Item tempore quo suerunt Rcges , & sacerdotes in populo Israci, non legimus, quod sacer
dotes haberent temporale dominium . Vnde et go cum in Scriptura nihil habeatur de hac potus ate, ortum habuit haec potestas Validissima probatio omnium illorum est,Quia
non probatur aliquo modo haec temporalis potestas in summo Pontifice. ergo non habet illam.Item quare episcopus non haberet illam potestatem temporalem in silo cpiscopatu
Ex his propositionibus sequitur corollarium manifeste, quod papano habet iudicare labiem uia ordinaria de causis principum,aut iuribus ditionum,& regnorum titulis, nec po
test ad eum appellari in causis ciuilibus. Haec patet ex dictis, quia si non est nec dominus, nec superior, non est quare ad eum appelletur:& dico papam non habere hanc potestate non solum quatum ad uitura, & executionem, sed
73쪽
EccLEssAE. nec quantu ad authoritate. Qui enim sinit de- sensores temporalis potestatis in papa, fatenturqxiidem papam non habere usum& executioncm ordinariam huius potestatis: sed hoc non desectu authoritatis, sed quia ipse dedit,& transtulit potestatem & usum cius in principes.Ego uero dico ipsit ira nec habere usiim nec potestatem,&ideo nec ad ipsum spectare iudicium causarum temporalium, nec in prima instantia, nec in gradu appellationis. Dico
itero ordinarie: non enim nego, quin in casui
possit haberi recursiis ad papam , &quod ipse
possit rescindere iudicium ciuile. Sed hoc noratione potestatis temporalis, sed ratione spiritualis praeci se,ut statim dicturus sum. Hanc conclusionem confitetur Alexander papa ter'tius in c. causam. extra.Nos attedentes, quod
ad regem pertinet,non ad ecclesiam de potessionibus iudicare, ne uideamur iuri Anglorudetrahere, qui ipsarum iudicium ad se asteriit pertinere, fraternitati uestre madamus,l egi possessionii iudiciu relinquetes, &c. Et Be nardus ad Eugenitimi , In criminibus , non in possessionibus potestas uestra : propter illari quidem has accepistis claues regni caelorum.& infra, Habent haec infima terrena itidi cessu Os,&principes terrae.Idem Innocentius tertius in c. nouit.de iudiciis.Non enim intendimus iudicare de seudis, cuius stilicet ad ipsit mregum
74쪽
regem spectat iudicium. Sequitur secundo, quod ipse non habet potestatem deponendi' principem seculare ira, etiam ex iusta causa, eo modo quo potest deponere episcopum . Hoc semper intelligo,ratione authoritatis temporalis quia per potestatem spiritualem , &m casu isecus est, ut postea dica . Hoc corollarium ν patet ex dictis. Sequitur tertio quod nec habet confirmare, nec potest infirmare leges ciuiles .Patet ex dictis, quia si potestas ciuilis no de pedet ab eo , ergo nec a ctus potestatis ciuilis.
' ' Quarta propositio,In papa nulla est po
testas mere temporalis. Declaro hac Potestas
ciuilis,&teporalis est,quae habet sinem temporalem: spiritualis est, quae habet sinem spiritualem.Dico quod in papa nulla est potestas,
quae ordinetur ad finem temporalem, quae est mere temporalis potestas.Ita tenet Caicta. in apolo .c. 6. ad octauum argumetum Almani.
Probatur,Quia ut stipra diciti est, potestas spiritualis distinguitura temporali ex sine, quia potestas spiritualis tendit ad sinem spi ritualem .sed summus pontifex non est nisi persona,vel sacerdos, in quo est summa potestas e clesiastica: ergo no habet potestatem, quae habet sinem temporalem. Et confirmatur, Sine aliqua potestate pure temporali esset summus pontifex, quia haberet summam potestate e clesiasticam: ergo non est ponendam eo ali qua
75쪽
EccLESIAE. qua potestas temporalis. Confirmatur secun cio, Necessitas& ratio rerum sumenda est ex
sue sed nullus sinis est ponendi hanc potestate, ergo. Et quamuis inter defensores alterius sentcntiae sint aliqui de numero Thomistarii, tame puto S.I homa e sic huius sententiae,tum quia,ut dictum est, cum fuerit studiosus impedio pontificum , nunqua tamen huiusmodi potestatem tribuit papar,tum maXime, quia ut infra alio loco dicturus sum secu-diim S.I ho.ecclesastici sitiat exepti a tributis
priuilegio principii seculari u .Quod si papa est
Dominus teporalis, ut isti autumant,et Reges habent imperiti ab ipso, non erat opus priuilegio principum ad exemptione ecclesasticoru.' Quinta propositio, Temporalis ' potestas
no depedet a spirituali omnino, eo modo quo ars siue facultas inferior depcdet, a superiori, ut fraenoru ars inseruit equestri, sabrilis nautica', armoruni militari .Hac posuit propter docto. qui hanc comparationem ponunt inter istas duas potestates. Probatur , Potestas ciuilis non est praecise propter spiritualem, sed ars in serior est preci se propter superiorem. ergo comparatio non est omnino similis. Antecedens pro utraque parte patet. Nam s no es et militaris,no esset armorti ars, nec se norit, nis esset equestris. Sunt enim oes huiusinodi organicae,id est, instrumentales: cessante aut e s-ne, nullus
76쪽
DE POTEsTATEM nullus est instrumenti usus, imδ millum esset instrumentum.Non sc autem est de potestate ciuili iri ordine ad spiritualem. Dato enim quod non esset aliqua potestas spiritualis, nec aliqua beatitudo supernaturalis, esset aliquis ordo in teporali repub. & esset aliqua
potestas scut est in rebus naturalibus, etiam irrationalibus,inter quas aliqxia agunt, alia patiuntur propter bonum duntaxat uniuersi .e
go magna est differentia . Non est ergo sic intelligendum,quis d una dependet ab alia,q sit praecise propter illam uel tanqua instrumentu eius, uel tanquam pars illius: sicut potestas praetoris, est pars regiae potestatis,sed est integra & persecta potestas in se, ppter proprisi sine immediate : sed nihilominus est aliquomodo, ut sit pra dictu est, ordinata ad potestatem spiritualem .Et confirmatur, Quia ex sententia melioru philosophorum, uir sortis deberet ponere uitam pro repub.etiamis non
esset aliqua selicitas post hanc uitam .Ergo adhuc maneret respublica secluso fine spiritualis potestatis, & per consequens maneret aliquis ordo principatus,&subditorum, siae quo noesset propria respublica. Sexta propolitio,His non obstantibus, potestas ciuilis aliquo modo subiecta est, non' ' potestati temponati summi Ponti scis, scd potestati spirituali.Probatur, Quia si nis alicuius
77쪽
rccLEsIAE. 79kis facultatis dependet a snc alterius facultatis: ergo etiam facultas dependet a facultate. I. Ethico. Hanc comparationem ponit S. Tho. secunda secundae.q. εο .arti . ad tertium.
Sed siris temporalis potestatis dependet a s ne spiritualis aliquo modo: ergo etiam pote stas ciuilis a syrituali. Asiumptum probatur, Quia specialitas humana est imperfecta, & ordinatur in beatitudinc in supernaturalem tanquam in persectam, scut ars armorum fabricandorum ordinatur in militarem & impera toria,& fabricandi naue nauticae, &sabricadi Homeros agri culturae, & sic de alijs.Itaque nooportet imaginari,' potestas ciuilis,& spiritualis sint scut fluat citiae respublicae disparatae& differentes , ut Gallorii, & An glorum. Et co firmatur hoc & declaratur, Si enim administratio ciuilis esset in detrimetu administrationis spiritualis,etia si adsiae propriti ciuilis potestatis esset comoda administratio: tamen teneretur Rex, aut princeps mutare huiusmodi
administratione ut statimibaturus sum .E so ciuilis potestas est stibiecta aliquo modo potestati spirituali. Sed cotra, Quia etia si ad
ministratio spiritualis noccret reipub. teneretur Potis ex mutare. Respusio, No est uerum, si esset necessarium, uel ualde utile, & tamen etiam s perirent bona temporalia, deberet p
ni pro spiritualibus in neςessitate, uel magna
78쪽
zo DE POTEsTATE utilitate.Nec ualet dicere, quod licet hoc sit
uerum,tamen hoc non est,nec ratione subisctionis,aut dependentiae, sed quia sinis spiritualis potestatis est persectior,quamuriuilis,&idco ex ordine charitatis debet opponi bonum spirituale bono teporali. hoc, inquam, non ualet.Nam si potestastem gratis, non aliquo modo subiiceretur spirituali,& ordinaretur ad illam, dato quod bonu spirituale esset
maius, non inde nasceretur obligatio ad conseruandum bonum spiritualecum detrimeto boni temporalis .Probatur, Nam gubernator unius reipub.non tenetur,imo non debet co- seruare bonum alterius reipub. quantumcunque maiori cum detrimento suae reipublicae. Imo nec homo priuatus tenetur adire det mmentum bonorum suorum pro conseruatione alienae reip. Si ergo respublica ciuili, & spiritualis essent omnino indepcdetes, sicut diis
respu.temporales, uel sicut duae artes impertinentes,no teneretur princeps teporalis subuenire spiritualibus cum detrimento temporalis reipub.Nec valet dicere, quod Rex tenetur
subuenire rebus spiritualibus, quia est re e ctu stibditorum suorum:& si subditi facerent iactura in bonis spiritualibus,tam opus esset
subuenire cum quocunque detrimento bonorum,uel gubernationis teporalis,alias noceret illis:sed hoc est propter subiectionem,
79쪽
ctu subditorum suorum. Sed si ex administratione reipublicae ciuilis in Hispania seret magna iactitra bonorum spiritualium in Africa, teneretur princeps corrigere huiusmodi administratione.Ergo hoc est propter depedentiam , & ordinationem.Et confirmatur hoc, Quia tota ecclesia in unu corpus,nec ex republica ciuili &spirituali sunt duo corpora: sed
imum tantum,ut certum est ex apostolo Paulo,ut supra inductum est.quia Christus est caput totius ecclesiae,& esset mohstruosum,uel unum corpus essesne capite, uel unum caput habere duo corpora, sed in unoticorpore omnia sunt inuice conexa,& sliboriun ta,& par
tes ignobiliores sunt propter nobiliores. Ergo etia in republica Christiana oia fiunt iubordinata,& conexa,& ossicia,& fines,& potestates:& nullo modo est dicedit,quod spi ritualia sunt Ppter teporalia.Ergo ecotr rio teporaliasiint propter spiritualia,& dependent ab illis.
Item probatur,Quia non uidetur es. minoris dignitatis sacerdos nouae legis,quam ueteris legis,qui potexat etiam causas temporales in casu terminare,ut supra probatum αι Deu.17.
septima propositio, In ecclesia' est aliqua
potestas,&authoritas temporalis in toto o De.Ista patet primo ex.c.oes.ssist.22.in quo Ni
80쪽
o DE POTEsTATE aeternae clavigero,terreni simul,&ca testis im perii iura commisit. ibi gl.Argumentum,inquit,quod papa habet utrunque gladium, spiritualem scilicet & temporalem. Item allegat
56.d.c.tibi duo,& c. nos sanctorum & c.tur tof.Item est ex res a determinatio beati Be nardi ad Eugen.ubi tamen nihil omnino tribuit assentationi S gratiae Pontificis,sed potius quatum licet,reprimit ambitionem illiusndis.Et probaturratione, Necessiri si fuit adcommodam administrationem ecclese&ad finem spiritualem ecclesiae,ut in ecclesa esset potestas temporalis.Ergo est poneda talis p testas. Antecedens probatur,& declarabitur in octaua propositione,quae talis est.
υ ' Octava proposito,In ordine ad snem spiritualem papa habet amplisiimam potestatem
temporalem supra omnes Principes & Reges& Imperatorem. Et primo, quod in ecclesiast potestas temporalis in ordine ad finem spiritualium,probatur:quia temporalia,ut supra dictum est,aliquo modo stini necessiria & ordinata ad finem spiritualem. Ergo Christus non satis prouidisset cauisset rebus spiritualibus,si non reliquisset aliquam potestatem,- ad quam spectaret quando opus esset ordinare,, uti temporalibus conuenienter ad snem
spiritualem: sed hoc no spectat ad os sciu principum secularium,qui ignorat prop9rtionem