장음표시 사용
81쪽
yccLEIIAE. . rerum temporalium ad spiritualia,nec habent curam rerum spiritualium: ergo ista citra utendi teporalibus ad spiritualia, est potestatis e clesiasticae ergo si necessarium sit ad conseriti tionem,aut administrationem rerum spiritualium aliquando uti materiali gladio,& aut horitate temporali,papa hoc poterit.Dico uero, quod habet amplissima potestate: quia quantum , & quando necesse est ad sinem spiritu tem,potest non solum omnia,quae principes seculares posAnt,sed& sacere noxios principes,& tollere ali os,& imperia diuidere,& pleraque alia. Sed ut haec magis exponantur, a x3 bitatur, Vtrum ' haec potestas temporalis in
summo pontifice intelligatur solium mediate potestate, & gladio spirituali, an immediate
exercere potestatis temporalis actum: exempli gratia, si pro defensionesdei necesse est ut Hispani proficiscantur ad bellum aduersus Saracenos,utrum papa solum possit censiiris,&- 'praeceptis cogere Rege ut prosciscatur ad ben. lu:an ipse inclicere bellulpria authoritate , &uocare Hispanos in bellum,& q, teneatur eusequi sicut Rege.Vet,ut sit exeptu familiarius, Imperator fecit lege,ut possesssior etiam malς fidei praescriberet,&suppono,quὁd lex no est de se ita iniqua, quin haberet uim legis, nisi esset reuocata: nihilominus quia est occasio iniuriarum,&rapinarum,&plus mali asser . qu m
82쪽
a DE POTEsTATE, quam boni,expedit ut tollatur & ntiquetur Dubitatur an papa possit sua authoritate immediata reuocare,& contrariam ferre,an solum possit praecipere Imperatori,& cogere ut reuocet,& tollat Respondeo primo,quod papa no potest immediate reuocare eam legem, quia hoc spectat ad potestatem ciuilem:& p pa non debet,nec potest usurpare potestatem ciuilem nisi necessitate,sias facerex iniuriam principibus,si occuparet ossicium eorum.Pro Datur, Quia si solum per hoc quod sit conii niens ad silem spiritualem aliquis actus pote si is ciuilis,posi papa, illam exercere, sum tota administratio temporalis sit neccssaxia ad finem spiritualem, posset papa semper e ex re totam potestate ciuilem,S sic cessaret ossi cium principu-.Non ergo susticit,ut aliquid si necessarium ad finem spiritualem ad hoc,
quod spectet ad papam, sed oporte ut illud sit in casu necesiitatis.id est ubi cessatpotestas ciuilis,& n 5 ubi facere potest officium sitium. Dico ergo quod papa primo debet uti potestate spirituali,iubendo scilicet illud reuocari,'s nolit princeps secularis,tunc potest ipse,&debet propria authoritate reuocare,& erit reuocatad leodem modo dico,s populus Chriistian m eligeret principem infidelem de quo merito timeret,quod populum auerteret a s de,ille nihilominus manendo in iure diuino solum
83쪽
v cc LESIAE. 3ssolum,esset uerus princeps, nihilominus papa deberet admonere populum, imo praecipere, ut tolleret illum: quὁd si nollet,aut non poscset,lunc papa sua authoritate posset eum tollere,& qui prius erat uerus princeps,authoritare papae perderet principatum.Et similiter dico in alijs negotiis temporalibus, quis a papano potest praeuenire potestatem temporalem, di quantumcunque potestas temporalis si negligens in administratione reipublicς s hoc no vergit in detrimetum rerum spiritualium, Poti sex nihil potest: sed si hoc uerstititii amiram grauem spiritualium,potest adhibere remedium eo modo, quo dictum est.Et smilia ter si principes inter se belligerant de aliqua
prouincia cum manifesto detrimento,& ma Io religionis,non solum potest interdicere eis bellum, sed si aliter conuenire no possunt,potest iudicare inter illos per authoritatem propriam,& dare ius uni eorum,&auferre alteri.
Ratio omnium istorum est, quia respublica spiritualis debet esse persecta sicut& tempo inlis,& per consequens sibi suiffciens.sed respublica tempotalis hoc iuris habet,ut si aliter no potest seruare se indemnem, & incolumem, posset exercere iurisdictioneth & authoritate in aliena prouincia. Si enim aliter Hispani nopossunt se defendere ab iniurijs Gallorum,
postent occupare ciuitates eorum,& consti
84쪽
tuere eis nouos principes,& dominos,& punire nocentes,&c.propria authoritate facere, ae si estent uere domini,ut omnes doctores habent fateri.Ergo similiter si potestas spiritualis non potest seruarc indemne suam rempublicam, poterit cit authoritate omnia facere necessaria,ad illum finem:alias potestas esset manca,& non susscienter instructa ad suut finem.Dubitatur secundὁ, Si enim papa non habet potestatem teporalem ordinariam, sed duntaxat in casu necessitatis,si papa diceret aliquam legem ciuilem,aut aliquam administrationem temporalem non esse conuenientem,&non expedire gubernationi reipublicae,&iuberet eam tolli,Rex autem diceret contrarium, ius sententiae standum estet Respondeo, si papa diceret talem administrationem non expedire gubernationi leporali reipublicae,papa non esset audiendus:quia hoc iudicium non spectat ad eum, sed ad principem:&dato,quod uerum esset,nihil ad authoritate papae Eo enim ipso quod hoc non si contra-' rium siluti animarum,& religioni,cessat ossicium papae. Sed si papa dicat talem administrationem cedere in detrimetum salutis spiritualis,ut quod talis lex seruari no pollet sine pescato mortali,aut esse contra ius diuinum,aut esse sementum peccatorum,standum esset iu- dicio Pontificis,quia Rex non habet iudicare de rebus
85쪽
EccLESIAE. si de rebus spirituali bus,ut supra dictum est. Et
hoc intelligitur,nis aperte erraret,uel saceret in fraude.Habet enim Pontifex rationem habere teporalis administrationis,nec quicquid primo aspectu uidetur conducere ad promouendum relligionem,statim decernere sine rospectu rerum temporalium mon enim tenentur nec principes nec populi ad optimam rationem uitae Christianae, nec ad hoc possunt cogi, sed solum ad conseruandum legem Christianam intra certos limites, & terminos . Et confirmatur hoc , quia esim sint in una ecclesia relictaea Christo duce potestates distinctae ad conseruationein& incrementum bonorii, tam temporalium, qu in spiritualium,& pos sint non raro oriri dubia & controuersiae inter utraque potestatem, non trideretur persecte prouisum ecclesialinis esset aliquod iudicium, tibi terminarentur huitismodi dubiaralias omne regnum diuisum desolaretur Mat Mare.
the.I1.Luc. is .Et no est rationale dicere,quod LAc xi,
hoc spectet ad principes seculares, qui no poscsunt recte iudicare de spiritualibus Ergo uidetur quod potius hoc spectet ad principes e clesiasticos . Et praeterea quatum cunque interueniat detrimentum in administratione temporalium, si aliquid est necessarium ad uir linspiritualdin subditorum,postponi debent te poralia.Et ideo cum cognitio rerum spiritua
86쪽
s3 DE POTEsTATE lium spectet ad praesatos ecclesiasticos, etiam iudicium de comparatione temporalium ad spiritualia oportet ut ad eos spectet.Ad hunc senilim supra positum uidetur ponere authoritatem in temporalibus in s immo Pontifice Petrus de Palud.licet eam extendat benigniusquam opus est.Et uide illum in trac.De potest ecclesiae.Bonifacius octauus in extrauaganti, unam sanctam.In hac quidem scilicet Romani pontificis potestate,duos esse gladios,spiritualem scilicet &temporalem, euangelicis dictis instruimur.Nam dicetibus Apostolis, Ecce duo gladii: hic,&c.& consequenter dicit, Non est potestas nisi a Deo: qiue autem a Deo
sinat,ordinata sunt,no autem ordinata essent,
nisi gladius esset sub gladio,& tanquam inse
rior reduceretur per alium in stiprema.Et idedeterminat Innocentius tertius in c.per uenerabilem. qui sit. sint .legiti. Sed contra aliqua ex praedictis possunt siexi argumenta, quibus moti sunt aliqui ex authoribus ad senti edum contrariu aliquaru propositionum asserturti. An Christus fuerit dominus totius orbis.A guttur ergo primo, maxime contra tres pri-'s mas propositiones,Christus' redemptor noster fuit dominus orbis,etiam secundum humanitatem sed papa estaticarius Christi:ergo papa est simpliciter uerus dominus orbis,&sic habet omnimodam potestatem supra Om
87쪽
nes principes,& supra omnem potestatem teporalem. Antecedens patet, quia ipse est Rex regum,& dominus dominantium, Apoc.18. Apος-λ -&ipse de se dicit,Data est mihi omnis potestas in caelo & in terra Matth. 18.Et de ipso ha Mati. αηbetur in prophetis, quod ipse dominabitur
Gentium .Psal. 2I.Et regnum ipsius omnibus Ps ιὸν dominabitur. Psal.1oa.& 6. quod regnabit nil, Q crsiiper Gentes. Minor autem probatur,tu quia ' 'absi lute dimim est Petro, Pasce Oves meas, Iohan. ultimo. sine limitatione ergo uidetur,
quod habet authoritatem pascendi sicut Chri φ' stus scilicet in spiritualibus,& temporalibus. .
Item quia Apostolis dictum est, Sicut misit
mePater, & ego mitto UOS. Iob an . a O . sed ioban.ro. ipse missiis est cum utraque potestate: ergo etiam in ecclesia manet utraque potestas. Item, Quia uidetur sese regem secerit, quia de hoc accusatus suit, nec ipse uidetur negasse. Luc. 23.& Iohan.I9.&Math. 27. Ad hoc argu Luc. 3. mentum primum dico , quod non statim ua- Ioban '
lex,quia Christus habuit potestatem tempora Matth - η'lem uel suit orbis domitatis ergo hanc potestate reliquit in 'ecclesia, sicuti doctores cositentur , D in Christo fuit potestas excellentiae,
quam tamen no reliquit in eccle sia.Nec enim est in ecclesia potestas instituendi noua sacramenta , nec destituendi iam condita, nec r mittendi peccata sine sacram et O , quae pote
88쪽
stas sitit in Christo Et se esto, sub d concedatur, quod Christuς habuerit cominium totius orbis, expedicbat quidem, quod ipse haberet,ium propter aut noritatἴ personae, tum quia erat renouaturus orbem, & ipse non poterat abuti pol state: non autem expediebat, ut eam potestatem relinqueret in ecclelesia, quia possent pontisces male uti ad perniciem ecclesiae: sicut etiam doctores alterius senten tiae satentur non expedire,ut papa exerceat illam potestate. Quid autem opus erat ista pο- testate mathematica , quam nusqua esset e
etesia in usii habitu Secti do, quia alio loco prolixius litic locu de tenorali potestate Christi tractaui, in praesentia dico, quod ' Christus non fuit rex haereditaria succession .Patet, quia de hoc regno nihil habemus in Euangelio,& frustra singimus:& uidetur quod scemina no posset uenire ad regnum,& sic nec 3ν Christus.Tertio dico, v nec puto eu etiam dono Dei habuisse dominium temporale, quale est dominium principum sed regnum ipsius
suit alterius rationis.Et ut que horum prObatur: quia ubicunque fit mentio de regno Messiae in Scriptura,semper ostenditur esse alterius generis , & ad alium snem quam rodat. o. gna temporalia. Hoc patet in Psal .a. Ego autecostitutus sum Rex ab eo silper Sion molem sanctu eius,predicas praeceptu eius. Quem l O-
89쪽
cum ipse dignatus est exponere in Evangelio Iohan .i8. Regnum meum non est de hoc Iob m. mundo .Ego ad hoc ueni in mundum, ut testimonium perhibuam ueritati. Quod ide est, ac dicere praedicans praeceptum eius in quo loco profecto in sensu literali uidetur omnino exesus me omne opinionum de regno tempOrali . Cum enim Pilatus interrogasset, Tu es rex iudeorum,Resp5dit Dominus, A temetipso hoc dicis,an alii tibi dixerui de me'Quae uerba id aperte ostendunt . Nam Pilatus legis ignarus,&religionis, non poterat intelligere aliud regnum, nisi temporale, quale principes seculi habent atque adeo si hoc a se diceret,an Christiis scilicet esset rex non poterat intelligere,nis de regno temporali, & opo tuisset aliter resp5 disse, quam respondit. Si autem hoc dicebat ex criminatione Iud Orum, qui dicebant eum se regem sacere, aliter eratre pondendum . Et sc postqua Pilatus dixit,
Gens tua, & pontifices tui tradiderunt te mihi,Dominus uoluit cum admonere, ne deci peretur calumniis iudsorum, sed intelligeret, quod regnum, cuius Iudaeos male habebat Christum se regem facere, no osse tale regnus quale Pilatus potuerat intellexi sic, sed este r gnum Messiae, quod uon erat regnum de hoc
mundo, id est, non eiusdem rationis, nec ad eum finem , ad quem alia regna Ordinanturo sed
90쪽
sed ad piaedicati onem ueritatis quasi dicavNoli selli ,regnum meum,de cuius assectatio ne me Iudaei accusant non est tale regnum, qualia uestra regna. Itaque non negat cri men obiectum, si sitae , S uere intelligatur, Neque Iudaei unquam cum accusauerunt de Lue alio regno, nisi de regno Messim sic enim dicebant Luc. a; Hunc inuenimiis subuertentem gentem nostram, prohibentem tributa da ri Caelari,& dicetem se Christum regem es te. Verum est autem, quod Iudaei putabant re gnum Messiae esse regnum temporale, cuius sentetiae etiam uidetur esse isti, qui ei tribuunt haereditario iure regnum Iudaeorum,quod ta- , men Christus aperte iiegauit Regnum' ergo. Christi in toto orbe nec suit ex aliquo principio humano,puta iure paterno,aut electione,
aut alio simili titulo,nec ad aliquem sinem te puralem, sed fuit titulosredemptionis , sicut phillo. Apostolus dixit,Factus est obediens usque adm0rtem , propter quod& Deus exaltavit illum , & domuit illi nomen, quod est super
Omne nomen ,ut in nomine Ielii omne genuflectatur ,caelestium , terrestrita, & internoria. Philipen .secundo. Atque etiam ad finem redemptionis, qiii. est sinis spiritualis , ad que fino habuit pleniis ima potestate,etia in teporali bus,dc potuit mutare omnia regna mundi, &DDuos principes instituere & alios redigere in