장음표시 사용
131쪽
machum & exscreationes pectoris purgat, cum iride& melle. Urinam ciet: cavenda tamen exulceratae vesicae, & renum vitiis. Dicitur succus & claritatem oculorum adjuvare. Castor marrubii duo genera tradit: nigrum, & quod magis probat , candidum . In ovum inane succum addit is , ipsumque ovum infundit melle aequis portionibus, tepefactum rvomicas rumpere, purgare, persanare promittens :illitis etiam vulneribus a cane factis luso cum axungia veteri. I
XC. Serpyllum a serpendo putant dictum. Quod
in silvestri evenit, in petris maxime. Sativum non serpit, sed ad palmae altitudinem increscit . Pinguius voluntarium, dc candidioribus soliis ramisque,
adversus serpentes effcax, maxime cenchrin , dc SCO-lopendras terrestres ac marinas, ct scorpiones, decoctis ex vino ramis foliisque. Fugat Zc odore omnes, si uratur. Et contra marinorum venena praecipue valet. Capitis dolorIbus decoctum tu aceto illinitur temporibus ac fronti cum rosaceo . Item 2 phreneticis, lethargicis: contra tormina, de urinae dissicultates, anginas, vomitiones, drachmis quatuor datur. Ex aqua bibitur & ad jocinerum desideria. Folia obolis quatuor dantur ad lienem ex aceto . Ad cruentas exscreationes teritur in cyathis duobus aceti Zc mellis.
XCI. Sisymbrium silvestre a quibusdam thym-
132쪽
braeum adpellatum , pedali non amplius altitudine . Quod in riguis nascitur, simile nasturtio est. Utrumque essicax adversus aculeata animalia, ut crabrones & similia. Quod in sicco ortum, odoratum est, & inseritur coronis, angustiore solio . Sedant utraque capitis dolorem: item epiphoras, ut Philinus tradit. Alii panem addunt : alii per se decoquunt in vino. Sanat & epinyctidas, cutisque vitia in facie mulierum intra quartum diem noctibus im-xo positum, diebusque detractum. Vomitiones, singultus, tormina, stomachi dissolutiones cohibet , sive in cibo sumptum, sive succo potum. Non edendum gravidis, nisi mortuo conceptu. Quippe etiam impositum ejicit . Movet urinam cum vino potum :silvestre & calculos. Quos vigilare opus Sit, e X citat infusum capiti cum aceto. XCII. Lini semen cum aliis quidem in usu est: dc per se mulierum cutis vitia emendat in facie . Oculorum aciem succo adjuvat. Epiphoras cum thu et o re & aqua, aut cum myrrha ac vino sedat: par Otidas cum melle, aut R adipe, aut cera: stomachi solutiones inspersum polentae modo: anginas in aqua& oleo decoctum, dc cum aneso illitum. Torretur, ut alvum sistat. Coeliacis, & dysentericis imponitur ex aceto. Ad jocineris dolores estur cum uva
133쪽
passa. Ad phthisin utilissime e semine sunt ecligmata . Μusculorum, nervorum, articulorum, cervicum duritias, cerebri membranas mitigat sarina seminis, nitro aut sale , aut cinere additis . Eadem cum fico idem concoquit ac maturat. Cum radice vero cucumeris silvestris extrahit quaecumque corpori inhaereant. Sic & fracta ossa. Serpere ulcus in vino decocta prohibet, eruptiones pituitae cum melle. Emendat ungues scabros cum pari modo nasturtii: testium vitia & ramices cum resina &myrrha: Io& gangraenas ex aqua. Stomachi dolores cum feno Graeco sextariis utriusque decoctis in aqua Uulsa . Intestinorum & thoracis perniciosa vitia , clystere in oleo, aut melle. XCIII. Blitum iners videtur ac sine Sapore, aut acrimonia ulla. Unde convicium seminis apud Menandrum faciunt mariti. Stomacho inutile est. Ventrem adeo turbat , ut choleram faciat aliquibus . Dicitur tamen adversus scorpiones potum e vino prodesse, & clavis pedum illini: item lienibus, dc et o temporum dolori, ex oleo. Hippocrates menstruasisti eo cibo putat. XCIV. 23. Μ eum in Italia non nisi a medicis seritur, & iis admodum paucis. Duo genera ejus.
Nobilius Athamanticum vocant , illi tamquam ab Athamante inventum, hi quoniam laudatissimum in Athamante reperiatur, soliis aneso simile, & caule Plinius T. V. I
134쪽
aliquando bi cubitali, radicibus multis, obliquis, nI-gris R, quibusdam altissimis: minus rufum, quam illud alterum. Ciet urinam in aqua potum, radice trita vel decocta. Inflationey stomachi mire discutit. Item tormina, & vesicae vitia et vulvarumque articulis cum melle , infantibus cum apio illitum imo
XCV. Feniculum nobilitavere serpentes gustatu, ut diximus, senectam exeundo, oculorumquexo aciem succo ejus reficiendo: unde intellectum est,
hominum quoque caliginem praecipue eo levari. Colligitur. hic caule turgescente, & in soleb siccatur, inungiturque ex melle. Ubique hoc est. Laudatissimus in Iberia e lacrymis fit, & e semine recenti. Fit q& e radicibus prima germinatione incisis. XCVI. Est & in hoc genere silvestre, quod alii hippomarathron, alii myrsin eum vocant, soliis majoribus, gustu acriore, procerius, brachiali cras. situdine, radice candida . Nascitur in calidis, sedio saxosis. Diocles & aliud hippomarathri genus tradit, longo & angusto solio, semine coriandri. Medicinae in sativo, ad scorpionum ictus & serpentium, semine in vino poto. Succus & auribus instillatur, vermiculosque in his necat. Ipsum condimentis prope omnibus inseritur: oxyporis etiam ap-
135쪽
tissime. Quin & panis crustis subditur. Semen stoismachum dissolutum adstringit, vel in febribus sumptum. Nauseam ex aqua tritum sedat. Pulmonibus ct iocineribus laudatissimum. Ventrem sistit, cum modice sumitur, urinam ciet', & tormina mitigat decoctum, lactisque desectu potum mammas replet.
Radix cum ptisana sumpta renes purgat, sive decocto succo, sive semine sumpto. Prodest & hydropicis radix ex vino cocta. Item convulsis. Illi nuntur solia tumoribus ardentibus ex aceto. Calculos Iovesicae pellunt. Geniturae abundantiam quoquo modo haustum iacit. Verendis amicissimum, sive adsevendum radice cum vino cocta, sive contrita in oleo illitum. Multi tumoribus & sugillatis cum cera illinunt. Et radice in succo vel cum melle eontra eanis morsum utuntur, & contra multipedam
Hippomarathron ad omnia vehementius. Calculos praecipue pellit. Prodest vesicae eum vino leni,& seminarum menstruis haerentibus. Effcacius in eo et o semen, quam radix . Modus in utroque, quod duo
bus digitis tritum additur in potionem. Petrichus, qui Ophiaca scripsit, & Micton, qui Rbizotomumena,
adversus serpentes nihil hippomarathro essicacius putavere. Sane & Nicander non in novissimis posuit
136쪽
XCVII. Cannabis inisilvis primum nata est, nigrior soliis, & asperior. Semen ejus exstinguere
genituram virorum dicitur. Succus ex eo vermiculos aurium, & quodcumque animal intraverit, ejicit, sed cum dolore capitis. Tantaque vis ei est, ut aquae infusa, coagulare eam dicatur. Et ideo jumentorum alvo succurrit pota in aqua. Radix contractos articulos emollit in aqua cocta: item podagras , dc similes impetus. Ambustis cruda illini-ICtur, sed saepius mutatur priuSquam areScat. XCVIII. Ferula semen anetho simile habet. Quae ab uno caule dividitur in cacumine, femina putatur. Caules eduntur decocti, commendanturque muSto ac melle, stomacho utiles. Sin plures sumpti, capitis dolorem faciunt. Radix denarii pondere in vini cyathis duobus, bibitur adversus serpentes. Et ipSa radix imponitur. Sic & torminibus medetur. Ex oleo autem & aceto, contra sudores immodicos, vel in febribus proficit. Succus ferulae alvum solvit fabae zomagnitudine devoratus. E viridi medulla vulvis utilis, & ad omnia ea vitia. Ad sanguinem sistendum decem grana seminis bibuntur, in vino trita, vel medulla. Sunt, qui comitialibus morbis dandum putant Luna quarta, sexta, septima, lingula 'men Sura . Natura ferularum muraenis infestissima est:
137쪽
33 tactae siquidem ea moriuntur. Castor radicis succum& oculorum claritati conserre multum putavit. XCIX. Et de carduorum satu inter hortensia diximus: quapropter & medicinam ex iis non differamus. Silvestrium genera sunt duo, unum fruticosius a terra statim: alterum unicaule crassius. Utrique solia pauca, spinosa, muricatis cacuminibus. Sed alter florem purpureum mittit inter medios aculeos, celeriter canescentem, & abeuntem cum aura: ScOlymon Graeci vocant. Hic antequam floreat contu- IOsus atque expressus, illito succo alopectas replet. Radix cujuscumque ex aqua decocta potoribus sitim sacere narratur. Stomachum corroborat: & vulvis
si credimus in etiam conserre aliquid traditur, ut mares gignantur. Ita enim Chaereas Atheniensis scripsit, & Glaucias, qui circa carduos diligentissimus videtur. Mastiche cardui odorem commendat
C. 24. Ante discessum Rab hortensi Is, unam compositionem ex his clarissimam subtexemus, adversus et Ovenenata animalia, incisam lapide versibus in limine aedis aesculapii. Serpylli duam denariorum pon diis: opopanacis, & mei, tantumdem singulorum,
trifolii pondus denarii: anesi, & feniculi seminis,& ammidi, & apii, denariorum senum singulis ge- ast sed discrisiari ab b. bὶ amisi.
138쪽
neribus, ervi farinae duodecim. Haec tusa cribrataiaque vino quam possit excellenti, digeruntur in pastillos, victoriati pondere. Ex his singuli dantur ex vini mixti cyathis ternis. Hac theriaca magnus Antiochus rex adversus omnia venenata Rusus traditurisa venena.
139쪽
I. i. IN hortis seri & δ coronamenta jussit Cato, Inenarrabili florum maxime subtilitate: quando nulli potest iacilius esse loqui, quam rerum naturae pingere, lascivienti praesertim, & in magno gaudio fertilitatis tam variae ludenti. Quippe reliqua usus alimentique gratia genuit: ideoque sarcula annosque tribuit iis . Flores vero odoresque in diem gignit: magna, ut palam est, admonitione hominum, quae spectatissime floreant, celerrime marcescere. Sed ne pictura quidem suffciente imagini colorum red. a) abest.
140쪽
dendae, mixturarumque varietati, sive alternI atque multiplices inter se nectantur, sive privatis generum seniculis in orbem, in obliquum, in ambitum,
quaedam coronae per Coronas currunt.
II. 1. Tenuioribus utebantur antiqui, struppos φadpellantes: unde nata strophiola. Quin & vocabulum ipsum tarde communicatum est, inter sacra tantum & bellicos honores coronis suum nomen vindicantibus. Cum vero e floribus fierent Serta, a sexo rendo serie vehadpellabantur: quod apud Graecos quoque non adeo antiquitus placuit. III. Arborum enim ramis coronari in sacris certaminibus, mos erat primum. Postea variari coeptum mixtura versicolori florum, quae invicem odores coloresque accenderet, Sicyone, ex ingenio Pausiae pictoris atque Glycerae coronariae, dilectae admodum illi, cum opera ejus pictura imitaretur, dcilla provocans variaret, essetque certamen artis ac naturae: quales etiam nunc exstant artificis illius taxo bellae, atque in primis adpellata Stephane plocos, qua pinxit ipsam. Idque factum est post Olympiadem centesimam. Sic coronis e floribus receptis, paulo mox subiere, quae vocantur AEgyptiae, ac deinde hibernae, cum terra flores negat ramento e cornibus tincto. Paulatimque dc Romae subrepsit