장음표시 사용
71쪽
quae me reliquorum hominurn numero forent exemturae. Tria tibi ρgenda , ait P. Mese
Primb , mens tibi liberanda praejudiciis infantiae, & Philosophae vulgaris. Est enim prosectb , quod mireris . illa praejudicia ἰquae anima non nis per sensus accipiti, ta- 'men ade, validε ejus intelleistui imprimi temporis progressu , dc consuetudine iis . ut sui judicii regula , utendi. Ita ut animae a suo corpore alia caussa, quam morte separatae , licεt tempore istius separationis i dependenter sensibus agant, cogitent ta- .menta judicent, ratiocinentur semper juxta sua praejudicia. Hoc nisi caveris, nullo fructu hoc iter feceris , & paucula bic dis
Secundo opus est, ut, antequam proficisca mur , huic parvulo spiritui m ndes , qua 'ratione corpus tuum curatum velis. Atque hic e re est te scire L postquam anima tua ab eo separata erit, omnia consueto illic pera'ctum iri more, non tantlim naturales quod attinet functiones, vertim & motus, qui in eo . Iroducentur ab externis objectis, modo is ac ratione comparatam, Qua nunc est, ii quas machinam. Atque adeo si adsueveris su gere ad sonum certi cujusdam horologii M. certa quadam hora, simul ac illa audietur hora, motus tympani aurium tuarum cum tuo communicatus cerebro viam aperiet spirit bus animalibus ad ii fluendum in musculos tuos, ct producendos in brachiis, in pedibus tuis, ac in omni tuo corpore motus , quos
quotidie tu soles producere , uῖ tua ordine - vesti- l
72쪽
vestimenta sumas, & te vestias. More s Jito progredietur : per totam gradietur d mum, adscendet, descendet. Ad mensam se iconseret, ubi vox famuli dicentis, paratum esse randium, ejus aures perculerit : comedet, ibet, ac, ut verbo dicam, nullum o con suetis omissura est motibus, cum spiritus an males numquam negligant influere in certa r annulla vorporis loca praesentibus nonnullis Objectis, ac per cissequens producant semper certos motus in corpore, positis certis quibusdam circumstantiis. Jam verb in omnibus nostris externis actionibus, non datur nisi isto
modo productus motus, atque ea ratione vi- -
demus stias, quae prosecta purae sunt maehi- me, aev c nostrui. corpus , nobis videri
agere eo tempore, & adeo diversimodE ,
Unicum quod metuas incommodum est, si 'quispiam ex amicis tuis te invisat: quand quidem corpus tuum sine anima non posset conversationi sumere . & decenter respondere. Nam, ut hoc inter nos dicam, la conversatione nos Cartesiani novimus corpora. quae homines adpellamus, verὀ ho- 'minesesse, non verbpuras machinas; versim ad eam rem utilis tibi futurus Athiopulus. Cartesius ipsum edocuit omnes diversos illos motus , quos conciliare possumus glandulae pineali, ac diversas determinationes, quarum capaces sunt ejus ope spiritus animales ; & cum vox non sormetur in ore, nisi motu mus- culorum , linguam moventium, & inseri 'rem maxillam cum labiis, ac certa vocabula non formentur nisi ope certorum motuum i C . lorum
73쪽
lorum musculorum sparitus animales pro caussa agnoscentium , pro divei sis cluseritonibus, quas exempli gratia amicus tibi movebit quite, absente tua anima, invisit, hicnthiopulus per diversos motus, quos tum tuae imprimet glandular ac deinde animalibus spiritibus, & muscialis , formaturus est certisimSinsi e tuo verba , quae tibi pronuntianda. ac responsa quae ad illas quaestiones danda. Nec
metuas , ne committat, mi tuum corpus aliquid suo indignurri respondeat spiritu : ete
xiiii sporideo, quantumvis AEtlliopem , nequaquam ita stultum esse. Alio praeter hunc etiam te gerere modo po--tes. Opus tantummodo ut corpus tuum in
lecto ; in quo est, relinquas , Squio, in quod illud conjiciet quelii stimes Ni-
cottanae pulvis, ut animam tuam ab eo separes. Hoc deliquium, quod iii eo consistat, quod nervi sensuum imaneant resoluti, nulla urgetur consequentia : interea AEthiopulus tuam induet figuram, ac ubique praesti, erit, ubi tu seres, nisi anima tua in itinere esset: atque id
aded facili peraget, & eadem ratione , qua ego nunc tibi conspicior habitu , & Dominus facie, &vestitu, quibus ipsum videre adsuevisti, ut jam modb tibi esplicui. Et ut hoc in tranatu notes , cernis Carte labam Philosophiam docere rationem sine peccato perficiendi id quod Apollionius Tyaneus, dc plurimi alii Magi nequiverunt facere, nisi se ante. Diabolo mancipas lent. Tertib tandem adsimendum .pauxillum Tabaci a D. adlati: ac dein iter ad adeundum cartesium auspicabiimuri
74쪽
CARTESII. . PARS I. i . Postquain spiritui Mersenni P. egisleui fratias pro insorinatione Siet ucidatione, quam, mihi exhibuerat, adjunxi : Quod primum mectaret articulum, mei me fidem ipsi facere semper fuisse,nonhihil scepticum circa Philosophiam Scholasticam , atque aded meam mentem liberam esse pr.ejudiciis , quibus in ei vulgb homines occupantur: quod praejudicia attineret infantiae , le,stionem Cartesii me docuisse, ut iis dissiderem : ae, dum me cum loqueretur novam me vim adhibui siementi meae , ut statuerem nihil credere, 'quod clarissimε non conciperem , ex consilio Cai'-tesii. Non tamen adjunxi aliud meum propositum , quod eodem formaram tempore , scilicet ut me fallem aequε praemunirem contra praejudicia, Carressianoram , ae contra illa vulgarium Philosophorum , clim ferε non mitius hisce illos novissem praejudiciis obcaeca
Quod corpus meum spectat absente anima , secundum modum eligebam ; quandoquidem, dicebam, mi Pater, ille mihi primo simpli cior videtur. Gratum mihi facis, respondet ille, circa Systemata hoc unum ex nostris axi omatibus est, semper simplicissimum eliget e. At non haec tamen me ratio ad id adegit i 'vel timillum obnoxium minori existimabam phi iculo, nec satis persuasus eriam corpus meum,' absente anima, adeb dexta, fac mihi promittebatum, acturum, nec eXemplum bestiarum mi bi pro positum uli1 fere ratiune mentem meam mo- Nebat, qu in se,umquam potuit exu te pr judicio , quod ipsis adscribit alimam sensui& cognitionis Iracem. Praeterea rogabam
75쪽
P. Mersennum ut juberet, Athiopulum suum eam adsumere figuram, ut viderem ecquid ipsi id succederet ne otium. Ille statim id adgreditur , atque alterum quendam me ad. lecti pedem conspicio, veluti Amphitryonis Sosia alterum a se Sosiam ad Dominae saar conspicatus est januam , ubi ab exercitu rodux erat, eo tamen discrimine, ut ille alter ego qui erat ad pedem mei lecti , honestε loqueretur cum hocms, qui eram in lecto: clim contra Sosa ab exercitu redux egregiε pugnis fuerit exceptus ab in, qui eodem simul tempore ad Alcumenae fores aderat. Prae primis ipsum monebam, ut fores rediε obturaret cu-bjculi mei, ne quispiam id ingrederetur, re ut crebro corpus meum inviseret, ac id curaret , ut semper commodo situ foret post'
Post illa sene meo mihi Merente dosia Nise
cottanae, ecquid genuina esset, interrogaxi. Neminive me ejus quod acciderat ApuloO, quem quid pro quρ in Asinum transformaverat, interea dum in avem mutatum iri speraret. A jebat unius tantummodo generis se habere, atque aded non esse cur vererer falli. Itaque evelligio illam sumsi, atque quater magna vi sternutamentum mihi excussit. Debinc inci-
di in deliquium animi planE simile illi Cartesii,
quod antea descripsi, ac temporis momento anima mea unico suae 'oluntatis actu se extra corpus suum comperiit. Non omnes hic percurram reflexiones , quas feci super corpore & anima mea, ubi a se invicem separata suere. . Id tantiim dictu rus sum , ab illo momento me incepisse ad an mutui
76쪽
nium advertere vim praejudiciorum, & praeoccupationis, quae nobis impedimento sunt, me veritatem cognoscamur : quam sapientiae& rationi conveniens sit a Cartesio coosilium S discipulis ejus nobis datum, ut cautOS nos Circa ea reddamus; ac simul, quam parum illi libmines curent ut utantur iis consiliis , quae aliis dant. Statim enim ab initiis duo illi mei Praeceptores mihi persuadere voluerunt, . licEt invito, animam in ipso separationis suae momento se vidisse in mea glandula pineali. Clim
verb e re non judicarem exordiri cum ire aper-tEi contradicendo , respondi , se aliouem illam adeo ex improviso factam, ut mihi non licuerit istam reflexionem facere. Quae dico . 'bam, Vera erant , ac prosectb nita aliud, quod minlis eos exacerbaret, potui dicere:
perfectE enim memineram , & planε mihi
persuaserat, quod paucos .ante dies apud D. Stenonem legeram celeberrimum Anatomi cum, qui Cartesium summo in pretio habet, eumque considerat ut ingeniosum novi homi-
tificem , sed qui monstrat, & ad oculum dit , illum hominem ab eo quem Deus
fecit , omnino esse diversum glandulaminealem non ita sitam, nec aptari esse moti us, qui ipsi ex illa hypothesi attribuuntur: vasa, quibus illa cingitur, non esse arterias, quae ipia materiam animalium spirituum suppeditent, veluti supponit Cartesius, at verbmeras venas : per consequens absque fundamento ipsi exhioitum privilegium & honorem sedis animae; nec sortε illam inservire majoris momenti sunctioni , &insiquae glandulae, quarumgniori, quam reli utplurimum munus Unon
77쪽
non est admodum nobile, nec admodum illustre in corpore animalis. v -i Id cogitabam , nec tamen iis indicabam z.
imb simulqbam non longε ab eorum sententia abludere', quantum mihi possibile. Primus ego feci, ut animadverterent, digestionem peragi in corpore meo, licEt anima abeλset, sola virtute acidi , quod reperitur in Ventriculo , quod agitatione suarum insensibilium partium dissolvit alimenta , ad instar aquae fortis distat ventis metalla : partes ab invicem separatas subtiliores constituere liquo rem quendam, ac cremorem , qui chylus adpellatur : imotum intecti inorum peristallicum inservire detrudendis versiis inferiora crassio ibus, & protrudendo chylo in venas mesenterii lacteas per imperceptibiles poros proportione gaudentes ad figuram partium, ex quibus chylus Umponitur: calore eodem, qui antea, tu corde meo permanente , circulationem sanguinis continuari solita ratione iisdem cum etactis , quae sunt nutritio , Schona constitutio membrorum corporis ritissimorum: ac tandem omnes illos motus ragi ope solorum machinae organorum. Nec est , qudd veteris Philosophiae propugnatores commoveantur isthae , qua hac occasione utebar, indulgentia : licEt enim hoc absolu-tὀfalsum foret, non tamen poterat non ese
verum in eo, quo me reperiebam, statu, cum 'corpuS meum non corrumperetur, anima inde
separata 'Qudd si vexb motus & circulatio humorum cessassent, indubjό corruptum fuisset.' Ac per consequens dato, animam mea inseparatam tuin a meo corpure, veluti sui'-
78쪽
- - . CARTESIL PARS I. ue, pono illam tum fuisse, liquid b adparet ,
Omnes ipsius nauius in eo peractos ruisse , idque ope λlius dispossitionis machinis. . Tandem abitum parabamus. Interrogo illos , quomodo animae inter se convenirent denominibus & titulis, quos invicem sibi exhi- , bebant in nversatione : cum an i mae feminini essent genens, hactenus vim mihi fecisse, dum animam D ... nomine Domini compellarem : verum nec ausum fuisse vocare Donii se 1 a. Te quod attinet , ad animam P. Nei se nni conversus dico molestiam illam evitarem , te adpellando Vestra Reveren ria hvitare etiam pos es, illa mihi refert,
vocando animam D. Vestra Dominatio ' utrum-Cuae Italiae moribus congruum nec nisi ex
illa regione ad Gallos transmigrarunt; vertim id ne tibi negotium faces at, idem nos nomen servamus, quod habuimus in mundo, ubi in hostro corpore versabamur. . Adhuc D. Cartesius vocatur D. Cartesius. DP audit & hie
D. . . . 'Ego P. Mersennus dicor ac tu ipse etiam vocaberis D. . . . Nos Cartesiani aliquan-
tb in hac re Platonici sumus: etenim secunddin Platonem quid est homo i Anima quae utitur. Corpore: atque potes meminisse certi cujusdam loci, inter alios, methodi Cartesii, ubi dicit:.Attente examinans quis essem, o videns , fugere quidem ma posse corpus meum nihil esse .... contra , vel for momentum temporis cogitara desinet ni, nustain ideo esse rationem , cur crodam, me durauis illa tempore debere eo , ere.. intel exi, ius es se rem quandam sive substantiam,'
cuisu rota natura sive essentia in eo tantum consistit, ut cogitem adeo ut ego. mens per in C q. quam '
79쪽
qua Ha um is quisis, fit in corpore - distincta ; ac miror, adjungid P. Merien- nus. Philosimos & Theologos Sc lasticos id D. Cartesio largitos fuisse, illumque arti culum non adposuisse numero errorum ejus, qui ab ipsis objiciuntur , praesertim cum D. Amaldus in transitu hanc reflexionem secerit. Vertim adcingamur, inquit, festin mus , en ultra dimidiam horam hic perdidImus. Tempus pretiosum est. Evestigio itaque aera petit juxta cum anima iςnis. A que ego, nihil Riteritis perpendens, eos sequi adgredior.
80쪽
Oelum erat serenum valde , pe 'purus videbatur aer , pleno luna refulgebat orbe , splendebantque stellae , uti adparebat , more iT- solito, idque mihi summam eXcit ibat cupiditatem propilis contemplandi luminosa illa corpora, quorum splendor, magnitudo , numerus, dispositio omnibus hominibus admirationi semper suere, institeruntque dignissimum studiorum & meditati nis Phil sophorum objectum , ac clarissimum Divinitatis argumentum. Interea duces mei moram . mihi injecere an turri aliquot perticas supra reliquam urbem elata, ut mihi commonstrarent naturam aeris infimae hujus regionis, ad partium illam constituentium. Incipe , ait senex meus, propria tua eXperientia cognoscere veritatena dogmatum Cartesii in explicatione naturae entium corporeorum. Agnos
quod dicit in quarto suorum Principi rum libro , Aerim nihil aliud esse ouim congc-c 1 riem