장음표시 사용
91쪽
rio Simplices Ideae sunt omnes Sensationes,' ut colorum, odorum, sonorum &c. ga
etat Compositio quidem datur in m. , quae' desiderantur, ut tales acquiramus Ideas 3 ω in ipsis Ideis variatio in infin1tum dari test; sed unamquamque ex his Ideis, In ,econlideratam, ginplicem esse ammam Simplices etiam sunt Idea: Extentandi Motus , Determinationis voluntat1s ''Idei; compositas ex pluribus constam, diximus; talis est Idea corporn cuiuscum-nue, Arboris, Domu , ς' ά . Attentiori rerum examine, saepe detegismus, in his dari compositionem, quae pra-mlim nos fugerat; & eo contingere potest , Objectum Ideae eme compositum , ouamvis pro simplici habeatur.' sed haec non spectant ipsas Ideas, quas
nunc consideramus , sine relatione ad res quas repraesentanx' . . I
etas Lineam pro recta habeo, huius directio- 'nig Idea simplex est; sed deteῖo, inflex1 nem in linea dari di directionis Idea nunc
fit composita . Non tamen compositam 1-
Μens nostra simplices acquirit Ideas pensensus, aut attendendo ad proprium it
92쪽
an Pur Logor IAM .r 8, tum .' Nunquam aliter Μens has acquirit , & novas Ideas simplices fingere non potest ; aut , collatione aliarum, ipsas es-
Hac de causa , nunquam verbis aliis qui 3a has nondum habent, communicari possunt. Verbis Ideas exprimimus ; sed verba nu 328hil per se denotant, & arbitraria est horum significatio . Si, ergo , cuidam , loquendo , Ideam communicare Velim , necesse est, ut ipsi sgnificatio verborum nota sit; id est, debet habere Ideas, quae his Verbis exprimuntur , & ulterius scire, ipsis his verbis illas Ideas designari. - Quando verbis Ideam explicamus, vin 329 camus hoc, ipsam Definire ; explicatio haec vocatur Definitio. Et est enumeratio Idearum simplicium , quae in Idea composita
Clim verba per se significationem nul- 33olam habeant, unicuique liberum est , ver-.bo quocumque Ideam quamcumque expet-mere, si modo antea declaret, quo sensu Vocem peculiarem, quam adhibet, intel-Uocatur hM Nominis Definitio . Reliqua , quae ad Definitiones pertinent, hujus loci non sunt. Ideae compositae non debent confundi 333
cum Ideis conjunctis. F et Ideas
93쪽
24 1. N Τ R o D U C T I o331 Ideas vocamus conjunctas , quae in se consideratae, separatae sunt; sed quae Μenti simul semper praesentes fiunt, ita uvubi excitatur una, alia etiam adsit .
333 Haec conjunctio idearum , in diversis hominibus, diversa est , & pendet a circumstantiis, in acquisi xione Idearum. 334 Si saepius , dum Corpus vidi , eodeni
tempore odorem perceperim, sive ab ipso corpore , sive aliunde , hic. processerit , semper, quando idem odor nares assiciet, ideam habebo Corporis; quamvis hoc nonyideam . Hae Ideae conjunctae sunt ; sed non ad eandem Ideam pertinent. Et ideo haec conjunctio ad compositionem Ide rum referri non debet. Innumeras quisque facile, si attendat, detegere poterit tales Ideas conjunctas., C A P U T III.
De uris Claris ρο obscuris ; Adaequatis G Ina qualis ; Distinctis Confusis. 333 IDEA clara dicitur, quae tota nobis per' 1 specta est; tales sunt omnes Ideae simplices. Quamcunque habeamus Ideam simplicem , integram hanc habemus ; nullam enim divisionem patitur. 336 Ideam composita clara est, quando omnes
94쪽
habemus Ideas simplices, ex quibus composita sermatur. Trianguli aequilateri Idea Llara est . Obscura dicitur Idea composita, si quae- 337dam ex Ideis simplicibus , quae compositam efficiunt , desint. - Omnium Substantiarum Ideae sunt o 338scurae, harum tantum modos cognoscere possum et 8. & neminem mortalium ad cognitionem omnium modorum substantiae cujuscumque peculiaris , pervenire unquam posse, attendenti patebit. Idea impossibilis saepe pro obscura habe- 339etur , sed ignorantia nostra hujus causa est. - Si cuidam proponam , ut sibi sermet 3 o Ideam figurae rectilineae, cujus summa angulorum valeat gradus nongentos ', & ignoret figuram septilateram, & quidem solam, habere hanc proprietatem; Ideam tantum sibi poterit formare obscuram, concipiendo quosdam angulos , a lateribus quibusdam effectos; sed figuram, ab omni parte clausam, sibi repraesentare non poterit. Si, pro nongentis gradibus, octingentos 3 rx proponerem, similem sibi fingeret Ideam;& hanc etiam pro obscura haberet, quam vis omnino impossibilis sit. Idea Adaequata cum Clara eadem ess . 3 a Inadaequata cum Obscura coincidit.. Idea Distincta est , quam ob omni alia 3 I
95쪽
distinguere possumus. Corporis Idea disti cta est ; est extensum & impenetrabile; ubi in subjecto hae proprietates dantur , illud .quod corpus vocatur adest ; & haec Idea ab omni alia facile distinguitur.3 Confusa Idea dicitur, quae ab omni. alia distingui non potest; objecti, e longinquo vili, Idea plerumoue confusa est. 343 Ideam claram etiam distinctam semperesse, manifeste patet ; sed non omnis diastincta clara est. Corporis Idea, quamVis distincta, obscuris tamen adnumerari debet' - 343. 338 346 Eodem modo, omnis confusa Idea o scura est; scd non omnis obscura ad co iustas pertinet. Omnis Idea, in se considerata, clara didistincta esti obscuritas& confusio spectant objectum , quod Idea nobis exhibet; &profluunt ex ignorantia quorundam, quae ad hoc objectum pertinent.
De Ideis Abseractis o Conoretis ς ubi deueis Misersalibus, Particularibus ,σ Singularibus. 3 8 HIxiΜus 3 . Abstractione formar . . Ideas, quando , ex Idea compositae
96쪽
mi, quasdam simplices rejicimus ; id est,
quando non ad omnes simul attendimus 3 ct hoc fit variis modiS. 4. 1. Ad Abstractionem possumus referre 34s. omne eXamen, quod fit per partes, quas 'quasi separatas concipimus, quamvis in su jecto tales non sint . . ' a. Abstractio fit, dum Μodum concipis 33 amus, non attendendo ad Substantiam: Ex. gr. Μotum determinatum corporis consedero, non attendendo ad mobile.. 3. Circa ipsos Μodos, abstracte conm 333deratos , haec ipsa abstractio locum habe- re potest. Ex. gr. Directionem motus perpendo, neglecta velocitate. . Tandem, si plura inter se conferam, 3 adi singulorum Ideam removeam, Μentem tantum applicando ad illud quod omnibus commune est, Abstractam acquiro Ideam, quam Universalem vocant. Talis est Idea Humanitatis, Μobilitatis , Μotus in ge
In solo primo casu , in quo partem 333 ipsius rei consideramus, Idea abstracta nobis quid extra Μentem repraesentare potest; in omnibus aliis casibus non . Attributum a Substantia separatum esse non potest crue. Universalis Idea non etiam habet Pr
totypum, id est, objectum , extra Μem
97쪽
38 I N T R o D U C, I otem, quod hac ipsa repraesentatur. Hominin genere non datur , nisi idealiter ; homines singulares existunt. Humanitas nes,
libi datur, nisi in hominibus singularibus. 333 Entis in genere Ideam, abstractione for mari, vidimus 4. , nihil magis a recta ratione alienum est, quam inde con-t cludere, hoc ipsum dari, & omnia Entia singularia ad hoc Ens in genere ita pertinere, ut nulla deto existentia nisi in hoe
336 Quis autem potest nisi idealiter, existentiam separare ab Ente Peculiari iHac
sola tamen separatione acquiritur Idea Entis in genereω .
37 . Idea Universalis , aliquando Particularis dicitur ; sed cum relatione ad magis Universalem, quae plures Particulares complectituP. 338 Haec ultima , quae in hoc casu nomen Ideae Universalis servat, Omnes ideas quas consideramus complectitur ; talis erit , si figuras planas considerem , Idea, quae haSomnes in genere repraesentat; & respectu Aujus , figurae rectilineae , curvilineae , ω mixtae . sunt Ideae Particulares. 339 Si , non attendendo ad reliquas , solas considerem figuras rectilineas, harum Idea Universalis erit; quae ipsa in alias part culares iterum dividi poterit.
98쪽
e AD PHILOSOPHIAM. - Individua in formatione Ιdearum price- 36, dentium considerari debent horum Ideae dicuntur Singulares. - Haec omnia utilitatem habent in rerum
examine ; prscique si agatur de rebus plenissime notis r in aliis impersecta admodum est divisio Ideae Universalis in Partia
Hac de causa potissimuri non magn1 usus 36a sunt, quae apud plures occurrunt, de quinque Scholasticorum Universalibus , circa quae inutiliter admodum qugstiones fuere
Cum tamen horum nomina sepe occur-xant , quid sint heto quinque Universaliae
. I. Genu vocant Ideam Universalem , 363 quae varias Particulares continet. - 2. Ipsam Particularem vocant Speciem . 36
Sed Species, respectu Generis superioris, est Genus respectu Speciei inferioris, ut deiΙdeis Particularibus dictum 339 o Vatiae Species ad commune Genus re- 3634eruntur , considerando quod commune habent o Sed in singulis Speciebus datur ali--quid peculiare sine quo specias concipi non potest ., Hoc distinguit Speciem a Specie; & hujus Idea est tertium Universale, di vocatur Disserentia specifica. Sope plura talia dantur , quae Speciem 366 db
99쪽
I N T R o u C T. I , se distinguunt; sed tunc illud ex his attriabulis , quod pro praecipuo habetur , co stituit Differentiam hanc. 367 4. Proprium vocatur attributum simiale, sed quod non ementialiter Speciei competit , quare sine hoc species concipi potest, non tamen ita ut immutata, & incorrupta, sit. 3 168 Quatuor modis Proprium distinguitur. 369 Proprium primo modo competit soli, sed non omni; idest, assirmari potest des lis individuis Speciei, sed non de omnibus. 37o Proprium secundo modo convenit osmni, sed non soli. 37s Proprium tertio modo competit omni, soli , 1ed non semper. 37 a Tandem, Proprium quarto modo competit omni, soli, & semper. . 373 Si animal sit Genus , Homo est Species . Proprium primo modo est , studio literarum animum applicare. Secundo m do, est duos habere pedes. Tertio modo est , cogitata Verbis exprimere . Quarto modo est , habere facultatem verbis e. primendi cogitata. 374 3. Ultima quinque Idearum Univers bium est Idea Accidentis. Illud quod adesse, aut abessie potest, sine corruptione sp ciet, vocatur Accidens. Leidae esse, Homiani Accidentaliter tantum contingit. D,
100쪽
AD PRILOSOPHIA Μ str. Diximus , has distinctiones non magni 37susus esse, si res nobis non satis notae sint. Μutatione corporis Homo in Μonstrum potest converti; & sic de Genere in Genus, aut de Specie in Speciem transire: sed fimutatio successive nat, quis determinabit in quo puncto mutationis Homo destructus sit, & pro Μonstro haberi debeat Etiam determinatio Proprii non satis distincta est; Proprium in 4. φ Μodo pro Disserentia haberi potest ; & ad Accide tia pertinent Proprium primum & te .
Ideae abstractae quadam Μentis opera- 367tione emciuntur. Concretas vocamus Ideas quae, sine tali operatione , Μenti praese tes sunt; & eo respectu , Abstractis orponuntur.
De Ideis Absolutis o Relativis. ID E A s vocamus Relativas , quae nobis 37
comparationem duarum Idearum exhibent a 3. ; reliquae Absolutae Vocantur. Idear Relativae nobis nihil extra Μen- 378tem repraesentant ; ideo cavendum , ut hoc de Ideis Abstrassis monuimus , ne