장음표시 사용
71쪽
ergo cum significatio, intelligentia particulae hujus interrogativae aded sit perlpicua, quorsum sic spoliatur nota intereogationis, ut tot tamque intricatas dissicultates induat 3 Ecce enim aliqui volunt
ubi idem esserim loco aliives t esse quidpiam intrinsecum pas sivε relictum incori, ae ex incumscriptioneloci; nommili esse ibi Omextrinsect denominantem rem, se alicesuesse dicitur; quidam Mitium, quod concipitur repleri corpore, caeteri modum
intrinsecum ex natura rei distin hum4 corpore mino, quem aliquo sensu liceat talarimum dicere. Rursus nolunt quidam ubi convonire rebus spiritualibus, noluntati,accidentibus, noliant alij multis rebus, nisi actiones in ubi eliciant. Quid omnia tamen commemo rem hoc unum adjicio&per omnes phrases, quibus isti de ubi loquuntur, perspicuum esse si attenderis usurpari ubi pro loco nam habere tuum ubi esse in suo ubi habere praesentiam ad ubi & similes locutiones perinde lonant, acti dixeris habere suum locum, esse in suo loco, &c. aliunde diarbare ac ne ullo fundamento auttiecessitate, introductas esse hujusmodi formulas loquendi quas quidem augeri videas si ut substantia praedicatur de omnibus substantiis, qualitas de qualitatibus, actio deactionibus ita velis ubi praedicari de omnibus ubi Quis certi, serat, aut intelligusi dixerit quis esse in sero est ubi eue domi est ubiy&c voluntamen donishactenus.
Uid dico multa an non potius plurima an non etiam infini I. ta non igitur in reserendis, ac long minus in refellendis singulis immorandum est, sed praetermissis innumeris nugis, capita
pauca eligenda sunt. Ac primis quidem circa cinistractionem ipsius Propositionis volunt ipsim constare si mari attributo, de copula, ut in hac Propositum' sin est Mimia, Hamo est subjectum,1 1 quia
72쪽
quia stilicet uisundantennim reliquo aediscio subjici ur, de quasi
substernitur; Muralest attributum quia nempe attribuitur, sed quasi superponitur, superaedificatur subjecto, vero ipsa est copulis, ouasi caementum vidclicet, quo partes illis compinguntur. Porro dc eam esse volunt tum partium, tum ordinis ipsius necessitatem, ut sive aliquid dest, sive transponatur, aedificium totum collabascat ut jam aediscium non sit. Age itaque cum aliunde velint Enunciativam orationem suae sola Dialehica Propositio si esse eam, quae constet alici jus rei affrmatione aut negatione , si quis cum Poeta exempli causa dixerit Esi in nobis, an non Veram legitimamque Propositionem essicieta Quid enim nonne enunciabit nonne assirmabit aliquids tibinam tamen subie m, ubi attributum, aut copula interiacensa Dices orationem hanc, ut Vera fiat Propositio, ita resolvendam esse, eas I
existem in nobis, adiiciesque illud in nobis superfluere, esseque ut rependicem minimἡ necessariam ad illius integritatem o Po tam ergo inelegantem, qui sic loqui non didicerit Quique quod nunte concurat, proposuerit ita perverset si quidem ilia orati nenon sciatis clarum quhd Deus in nobi sit, nisi bis essedica-tur; quippe messe&existererindem habeant significationem. At quid ego te arguo, elegantissime Poetarum ' isti, isti coarguendi sunt, qui Latinitatis ignari quidquid in ipsa corrigere volunt, penitus pervertiant, contaminant Neque enim si aliqua phrasis sit examinanda, ad Terentium, Livium, Ciceronem, Authorem-ve alium, in quo puritas Latini sermonis eniteat, consu.giunt, sed respectant solummodi, ad lege quasdam barbaras, quas confinxere ipsi in Scholis adeo ut inde non possit non olere barbariem, quidquid ad illas amussim dirigitur. Et cedo quidem cur dici velint Deus est, non vero est Deus non aliam sanc opinor ob causam, quam quia in lingua vernacula Nominativus ille casus aliunde Verbo postponeretur neque enim Gallico nostro v. c. idiomate Draus illa probaretur, o omin; sed illa solum, Dim ore Mais praetereo autem proprietatem Galliei sum
nis aliam versonem exigere quia scilicet vernacula lingua cui assuefacti sunt quamque frequenter usurpant, postpositionem illani eas Nominativi impatitur, donis Alsumant& Latinam lin-
73쪽
suam praepostri eandem pati Auget verbmalium, errorem Grammaticorum regula, qua omne Verbum per uisu, o niti min xigere ante nominativum dicitiar Cum enim Grammatici illud antes adjecerint solum disciplinae gratia, ex accommodatione ad captum illilium, quibus alia lingua familiaris,m nativa est; isti tamen id scaecipitini, ut pro lege inviolabili Latinitatis habeant. Quasi vero, Aniat me Pater; non tam Latine dicatur, ac Pater amat med aut quasi phrases similes apud Authores passim nonoeeurrant Cedo rursus quando tanti factu iri vernaculam linguam, qua proprielate aut necessitate correctionem illam in ipsam transseran, an ne Gallice V c loqueri dixeris. Die est flantea nous toleraretur quidem phrasis, si diceres, ira demeurant;
at deesset ibi verbum est, sine quo tu nullam esse vis legitimam Propositionem Miserum te ergo, qui Gallice aut non esse aut non nisi ineptEesse 'ialecticus potes sed invitaimum te, qui Latine loquuturiis ita pervertis, ac detorques phrasiis LatinUloquentium lVerum circa haec tria adhue inquiro primum cur necesse sit Uerbum, est, ita resolvere, ut dicatur u existens an non satis esset di ere exstit nam quod caeli:ra.veiba resolvant per vel bum est,
uioc modo, militat, est militans, amat, , Ac tolerari po-rest. At quod verbum resolvatur in es, de exi lens quae absurditas Ut generalius tamen loquar, ad quid necessaria est hujusmodi reis solutio Quid enim ubi ille dicit Militat omni amans, non satis clare loquitur, sed eget te interprete, ut sensus iste eliciatur, Omnis amans est militans Quid quod contrarius laerumque sensus resolutione hac elicitur. Dicat enim quis paηis cogativir, resolves tu,pM
mi storii an uterque idem dicitis nonne videre est per ilium indicari coctionem praesentem, perte vero praeteritam sed sue
rit nempe apud Graecos resulitio ista acilis Participiis' ne
omnium temporum conjugationum abundant; quare &io- tuerix Aristoteles resolutionem hujusmodi&docere,, usurpare apud eos, qui Graece acuenti loquerentur. At veris eum vari sint variarum linguarum lepores, cur isti Latine imui,&doc ere affectantes, ita sunt addicti Aristoteli, ut ipsius non modbsententias sed Graecisimum quoque amplectantur, re ineant tan
74쪽
m lintest quidquam fieri, dies, cogitati ineptius ' at inquies eum Metile sit ut omnis Propositio meopulam, attributum luibrati oratio haee, Druso, nullum habet attributum, haec ,r tu, neque habet eo um, neque attributidistinctum. Vertun amabo undenam ducta hujusinodi necessistem y an ut loquutio planior sit an ut veritas magia
cognoscatur si neutrum, quae necessitast eri non alia, quam utregulis in Schola fictis obediatur, Caeterum enim nihil punisus est phrasibus illis irresolutis. Verum isticharitate ducti verenturne secundae hae voces est, militat, ac similes altera ex parte rigeant, nisi tertiit maliquid, quo utrumque foveai Hur, adlaceat. Hinc est enim quod si Plato v. 4e subjectum, illum ut in lecto recubantem habeant, ut si ad)ungatur, est , dicant non esse Propositionem nisi deIecundo adiacente; at si adiiciatur attributum, doctus, tune Propositionem absolutam dican r, ut quae de tertio ad jaceme sit. Secundum, cur minus liceat dicere, exiit m es Deus,
quam Deus est existens, vel nas est Deus, quam Deus en bonus Ceset enim quamvis id, quod attributum vocas praeponatur, subiectumque sero postponatur, sensus tamen non est mi virus,
nec veritas minu perspecta. Quid quod maiorem Ape habet emphas huiusmodi transpositior cum ex Platone enim dicitur,
. inest Deus, lucere non tangitur, vehementius quodammodo exprimitur bonitas divina, quam si Dialectico cum risore dic eretur, Din' Minus. Et dices quidem hujusmodi invertas Propomriones posse vix debere per Conversonem resolvi; at ut paulo ante quaerebam, quaenam est hujusmodi resolvendi necellit c imo Vero quaenam est perversitas in tanta rectitudine a perspiculiate loquendi sed puta nempe rem esse monstrosam, perinde ac sitelium domus lupponeretur fundamento, aut hominis caput sub pedibus esset. Quasi verbio sit alte dendum quid sermonis pro- prietas erat, tumque censeatur quis veram Propositione in effecisse, eum lueuienter quod in mente habebit proposuerit, quocumque tandem ordine verborum id fieri contingat ' Sane vero
quis sanae mentis continere riam possit, tam audierit, ut ego a divi, propositionem hujusmodi, Arimi minii tam inier disputandum ideo negari, atque improbari, quod esset prepost
75쪽
ra, eum dici potius deberet, Omηis homo est ammat Tertium,etarillud in nobis divitur esse superfluum, miti que ad Propositionis integritatini necessarium. novicitia sitis cur proposuissir,
quodHtabat animo, si dixisset Mam, UI ι, velut i-lint, L ωψ rarestoi nium sis , via inena non erat famificare
quod Deus esset in se, vel existeret in Mundo, sed quod e et, aut existeret in ipsis Poetis. Non fuisset igitur persectavi integrario- positio si illud in nobis non fuisset appositum. At risu dirium
quod Propolationem Sceleton faciunt aridulun , perindeque illam exhibent Animi sensa perhiqentem, ac siqnis Pictor hiemis mosae puellae repraesentaturus, solam, quam pingunt ima neni
mortis collocaret ob oculos Crede mihi, Propoutio sie propterea dicitat quod Animi conceptum proponat, ac proinde nulla vox est, quae ad pei sectionem Wintegritatem Propositionis non pertineat, si ad exacte raepresentandum conceptum necesseria sit. Et retexe upiquot volueris in Geometria exempli causa Propositiones, nihil plan Geometricum dices, si adeo simplex fueris, ut adulatu simplicit rem volueris omnia reducere. chyd porro hic adjicientiis circa id,quod imaginantur subjectum Mattributumscopas esse dissolutas, accidereque Ilatellectum,qui fasciculo quasi colligens verbo, si ut stilio viciat quippe imtellectus potius Propositionem faciens divitutionem. Dimeonis
positionem videtur Moere. Et de Propositione quidem nisi a dubium esse non dicerem si duo extrema inquam eo dicionein intex se haberent. Cum dicitur enim, Homo nem is, non m test concipi lapis removeri ab homine, qui nullo modo pr.Diquus erat; sed demus quod illi concedunt, remotionem quanoam esse, dissolutio seu quasi dili ectio extremorum concipienda est, cum per illud, non est, subjectum in unam partem, attribu tum in aliam quasi conjiciatur hoc autem si ita sit, quaeso te hac in Propositione, Mom non est Inc, quae sit copules nulla sane est, sed potius disjunctio, eum, non eIt, interveniens non liget
extrema, sed ibi x. Ex quo obiter colligere eli falso tria illa, sibjectum, attribus Maa, copulam,ad Propositionem requiri. Esto tamen, Massirmativa, ut ista viminatu mi nonne ex iis, quaesiit disputata circa Universatra maniustum est hominem dc animal
76쪽
nisi quod distur luuno,ininlectu non cogitante, unam e Memque esse rem, nullam-ve in re esse distinctionem unius ab altoro, nonne uisus necesse es , ut intellectus de hac re impositionem ficiens duos de illa conceptus efformet, unum Dab ratione propria, alium sub ratione communi divis nem igitur quandam , seu dissolutionem facit rei secundum se indistinctae quare Willud verbum est, non tam opolat, quam disiungit, neque dicas Intellectum tactos duos conceptus unire per verbum est, non enim tacit unum ex duobus, sed, distinctos relinquit, asserens utrumque eidem rei convenire . duos gradus pro eodem haberet. Propositionem falsam faceret Verumtamen quoniam istud
potest videri minus Metaphysicum; quaero aliunde istud verbum s ubinam actitam illam copulationiem faciat ean scilicet in re ipsa, an in . Intellectu, an in voce, an inscripturas Et prosecto non in scriptura, cum enim seriu , -- s animal, spatidium inter ipsum, voces, Hismo ac alibi linterpono,n Leonnexio aliqua trium illarum vocum sit. Sed neque invoce, nam ciun postquam dixi, H dico est, jam amplisis vox, homo, non est, ut arrepta 6x, Animal, quam illic prolaturus sum, ipsi copuletur, im Meum deinde dico, animal, vox ipsa est, quae fuerat copulativa jam evanuit At neque in Inlesuctu, nam ctim in Intelleia
non sint nisi conceptiones, sive conceptus formales rerum, ut loquuntur, non Ver res ipsae conceptae, seu objectivi conceptus, ut Vocant perspicuum et quod mox ante dixi-
eitur, Oma est Mimal, sensis sit, quod conceptus hominis si conceptus Animalis, quod quidem qui concederet, identeoncedere deberet per eandem Propositionem, vocem hominis esse vocem Animalis Postremo vero copulatio non fit in iplamet re notius enim ea quam ut diei debeat humanitatem Animalitati alio long glutine conjungi, quam hoc verbo, st, quod etsi nunquam fuerit scriptum, prolatum, cogitatum, nihil prosecto minus fuerit homo futurus animal
Dices copulationem quidem in re scii aliter quum per olbum,
77쪽
e' rei prorsus extrinsecuiniat indicari nihilominus huiusmodi eo nexionem per verbum , est, seu illud in mente, seu in ore , seu inscripto sit. Bene igitur, amici, res habet Cac die proinde verbum, est esse non copulain, sed eopulae indiciu in aut signum. Et ridicu-
his quus ei es,Videri his possiti, qui in istis sic haeream, nisi utcumque deseruerint evertumsodosiliari, quod nomise dolatile ,sed ini- piaui quoque videri potest Ecce enim docent hanc Propositi ein, v. e. - φ mimae, IV.
sempiternae esse veritati ex eo, quod verbuna seu eopuli, est tanta necessitudine hominem cum Animali conjungat, ut sit nexus ins lubilis etiam virtute divitia. Unde& docent non linodo paucis millibus annorum antequam esset cum hominibus Mundus, sed ab ipsa usque ternitate vera n fuisse hanc Piopositionem, Hamoes animal Sam ut hoc concedamus, Aristoteli condonandum, tui ut Mandum credidit aeternum, ita ab aeterno ad inii nisi. ho in ines; at nobis tamen quaenam potet legitima esse excusatio, quit Mun-dtina acino in ines credimus soluin existere a sex millibus circiter annorum, S profitemur ab aeterno nihil penitus exstitisse praeter Deum Cedo autem cum nullus ex illeret homo, quomodo vere dici potuerit
hominem esse animal sui uidem si non erat homo, nequidem ille erat ammai nam uteisset animal debuit quoque esse homo, aded proinde uis salsum dicturus suisset, qui ditisset is is est, de iterum qui dixisset a si, non potuerit rerum dicere co junctim, - -- in ii. Dices primo per Propositones quidem de secundo adiacente
significari existentiam, nam cum dicitur, si rus, sensus est quod homo existat,seu de fabo sit in rerum natura productus extraca sis degens a per Propositiones de tertio adiacente non importari existentiam, sed conversionen solummodo attributi cum subjecto,
quae vel necessaria sit, ut clam dicitur, Homo eflammar vel contingens, ut clam dicitur, Homo est 1 ullus Verumtamen ut per Propos-tiones de secundo adiacente significatur distincte, es a te subjecti existentia ita per Propositiones de tertio eadem existentia supponitur, ac tacite saltem indicatur. Si quidem dicere non potestio illinem esse aliquid quin supponas hominem esse in quantuincunque verbum, usurpes,ut attributum subiecto convenire praedices,
non potest auten non indicari praesens convenientia, atque adeo
78쪽
existens a. Et ense nisi supponis, intelligisque subiectum existe
re, quidnani dices illi revera attribui e Dic es attributuit illi come-cti, illi convenire, at quomodo potest aliquid connecti autemium iure subiecto, quod nullum sit insto vero est copula, at quomodo Omiectet extrem nisi illa extiterintλsedis cum nihil aliud sit, quani
copulae nota, aut signuari quonam modo cum ex vi propria signifie tionis signum sit rei praesentis,significare poterit rem non praesentenirem non existentem Dices iterum exinde solum indicari inseparabilitatem subjecti ab attributo, adeo ut sensus alius non sit qualia quod saliquando subjectum exstiterit., futurum sit ut atributum ille connectatur Inde ista Propositio, Homo est ammat ante Mundum conditum ideo fuit vera,quod indicaverit hominem ita eonnecti cum
Animali, ut impossibile fuerit existere olim hominem, quin illi esset Animal Attamen vero expectandum erat donec subiectum, Videlicet is existeret ut fieret vera Proposita, alioquin emindicendum erat. merito M. non verbor Hamma, sed numisiim istud praesens ita est cordi hominilauistis, ut eas suae sunt
defuturo, aut aeterito Propositiones veras esse nolint, nisi expiliaeentur per praelem. Respondebis neque veras esse nisi resolvant aepe praesens, adeo ut ista, ut docuit, idcirco solum vera sit, quod
verum fuerit aliquando dicere Plato iacti, quemadmodum ista, A1ιtι-C,ι2us erit flιus perditιom vera ex eo, quod olim vere sit dicendum
Ami Christus es, sus perditio sic Attamen vero quorsum tibi dicere id Iiceat,mihi vero non liceat assumere Propositionem depraesenti ideo soliti esse veram, quod resolvi possit in Propositionem de praeterito Eequid enim est cur dici non possit veram ideo esse hanc Propositio. nem Ludamus reriar, quod olim verum fuerit dicere,LadonMu π1
vi neque enim dicas veritatem magis hendere ab amali existentia
squidem ego opponam pendere magis a possessi, cam&prida sit rem posse existere , quam Alexistere, de multa sint res possibiles,
ouae careant tamen existentia i contra vero nulla res habeat existentiam, quae nonne inpossibilis. Ut illam tamen in tempus praesens resolutionem concedam , nonne credes inde collisi, ut distineta sunt renipora, resque ipsae distinctis sint temporibus, ita verbum,erit, est,aut1uit,us, pamium esse ut veritas Propositionum possit consisternatque adeo non missistit sui esset in Propositionem adamas in
79쪽
comedens tramine, quam it ista, Plato docebit Aristotelem. Dices deniaque quoties deessentia aut germana proprietate alicujus rei agitur, nonne vulgari sermone usurpamus tempus praesens, et lisubiectum non existat, ut dum quaerent quid sit rosa hyemis temporis 'espo detur rosa est flos vel qualis sit nix respondetur telnpore aestivo,
nix est alba, e. Et non nego quidem familiare, esse hujusmodi foses, at sensuit tamen vulgarem alium non esse quam quod res talis essesoleat, cum existit. Nam cum rosa non existente, dicit quis Rasa est 'i, perinde est ac si diceret, lacum Gilii UIM nisi quippe hic hereti sus, Propositiones salsae fierent oppones,quid si nihil aliud asserat communis sententi. Respondeo sere inrer nos
controversam de nomine; at verior tamenne communis sententia relationem hujusmodi ad existentiam improbet. Nam res exustentes seu particulares non admittunt Propositiones sempiternae veritatis propositionem hanes, Os enos volunt esse veram seu extiterit rosa, seu non extiterit istam, Homo est ammal, prolatam ab aeternitate absolut e ac line ordine ad suturam existentiam veram fuis. se praedicant Uerum plura ad hanc rem cum in Metaphysicis contra
essentiarum aeternitatem disputabimus , illa quippe materies est isti
Admoneri tanaei adhuc hisce rhbus jam videremur decantatae, ae relebrae illius dissicultatis de suturis contingentibus risiani superiorelibro praemonitum foretnon deesse quoque ex Peripatetiacis , qui hac in parte Aristoteleam non tueantur sententiam. Ut . eumque sit Auia licet ex eo tempore constituissem nihil hie adjicere circa hanc materiam rogatus sim tamen deinceps aliquando explicatiorem sententiam meam sacere. En addo paucis quid viderigum contingentiam futuri temporis ateras detremmi per , aderad term resalsa Assumantur exempli gratia istae duae Propositiones Petrus cras curret Petrus crastineturret, illae sunt primo singulares,hoc est de singulari subjecto, videlicet Petro Secundo contradictoriae quatenus una affirnaat, altera simpliciter negat eandem rem.Tertio contingentes, cum Petrias pro libertate currere possit,uel non currere. Quartri de tempore futuro erastino puta tempore. Quaestiojam
is non utru aggregatum ejusmodi Propositionum hoc modo propo- 1 stum,
80쪽
situm, et cras curret, et non curret, sit Verum, dicunt, vulg&Pr
positionem ita accipi in sensu disiuncto, cum, ut opinor , melius diceretur in conjuncto, composito, sedan alterum dumtaxat membrum determinatum .put istud , ω- οπι--t, si Verum, de oppositum sinum; dicunt vulgo Propositionem ita acciri in se nisu
ditiunctio, melius sortE in ditiuncto; vel potius an neutra ejusm di Proepositionum seorsim ac determinate accepta sit vera. me trasmiliter falsa. Porro cum Authores bla mire inter se digladientur, videtur tamen niihi quaestio esse prope de nomine. Observari enim potest, &admitti haec distinctio, aliud esse propositi hem aliquati esse veram aut salsam secundum se, si est rem, quae
enunciatur per talem Propositionem revera sic se habere, vel non habere ut enunciatur aliud vero illam esse ab aliquo cognitam, aut non cognitam ut talem quippe cum ut res enunciata se habeat possit esse alicui notum vel incognitum. Cum itaque nonnulli Authores tuentur ex duabus hujusmodi Propositionibus alteram esse determinate veram, alteram determinate falsam . illi videntur accipere priori modo ; neque enim existimant veritatem rei enunciata penore ex eo, Quod a nobis cognostatur, sed e
eo , quod secundum se sit , ves tuerit, vel sutura sit uti enunciatur; nam si quis jam lucente sole, dicat, Diso Proposita erit vera wmVis caecus id nestio. Etsi dicam, Amisi e M ante eι--i, verum dicam licet tu id minus scias ob ignorantiam temporum. Unisi concludunt, si ex duo sumis dixerit Petrus cras curret, alius Petrus cras non irret, alterius propositionem esse veram , di alterius salsam, etsi quae est mentishunianae caligo inc gnitum nobis sit utriusnam Propositionis enunciatum debeat a cidere fundari porro istorum opinio in . Aristotele potest, cujus haec eth sententia , Non ab eo iluod duιtur adde, aut cognoscitur sed ab ea qu=d res est, vel nou est Piopoliti est era,elsa a. Cum rursus alij
defendunt neutra in harum Propositionum determinate veram elle,
neutram falsam , illi pol teriore modo videntur accipere. Quippe cum veritas proprie in Intellectu resideat, quatenus illius cognitio ac proinde nunciatio est exiisentiae rei conformis, idcir- co volunt nisi in Intellectu uerit alicujus rei determinata eo
nitio, neque esse posse determinatam veritatem. Unde si quis dixerit, Dissilia ' Cooste