장음표시 사용
121쪽
dles4 q86. Ideo gradibus M'. primis minutis xlicat secun
dis xxv. diuisis per dies q64486. exibit motus trepidatiois seu accessus re recessus nonae sphaerae in uno die, secundi minuti unius temorum in. quartorum XXXVicquintorum V. sextorum xl .septimorum xliii. Idem deinde inuenietur permotum trepisdationis ab eius initio usq; ad annos humanae redeptionis is i4 perlaetos. Nam per secundum corolarium ipsius trepidatiois nonae sphaerae motus pro anno domini I Iq. completis existit graduu igo .primorum minutorum xxxvii. secundorum visi. uibus item partutis per dies s6Myr.qui sunt a principio eiussem trepidationis vlup ad annos domsni is q. completos prosdibunt diurnae trepidationis tribriis minutum secundum unum tertia iX.quarta xxxvii.quinta V.sexta XXVi. septima liii. quae modica admodum quantitate minutis scilicet sextis xiii. septismis I. a diurna trepidatione prius inuenta disserui. At ut aurea hic quom conseruetur medioeritas huius differentiae dimidium idest sexta minuta vi.septima iv. addicienda sunt minori diutinarum trepidationii duarum iam inuentarum, aut maiori substrahenda re emerget diurnae trepidationis motus secundi misnuti unius tertiorum lx.quartorum XXXVii.quiniora v. sextingxxxiii. septimoN xlviii. mperto autem diurnae trepidatiois motu,non erit difficile componere binas tabulas de motu tres pidationis seu accessius 8c recessius nonae sphaerae, altera quide ad imitationem Atlansinarum de motibus mediis tabularum alteram in annis mensibus diebus necnon in minutiis dierit ec horarum collectis.De hac ita trepidatione duplex tabulas
122쪽
Secunda tabula primae trepidationis seu accessus α receilus nonae sphaerae.
124쪽
e Corolarium llaxis has stam tabulas manifestum fit integram huius primae
trepidationis reuolutionem compleri liromanis annis Sora. diebus xv.horaii. minutis primis xxxviii. secundis Ivii. fere, seu quartis dierum V.tertiis x. secundis xv. primis xlix. minustiis diem vi.secundis xxxvii,&tertiis xxiii.Motus trepidatiois
huius in diebus resumatur ex prima tabula, in illa nam dies
Ex praecedentibus tabulis mota trepidationis primae seu ata cessus re recessus nonae sphaerς pro dato tepore, siue pro aera data numerare.Obiter notandu est Q uelut liquet ex hypothel hus propositionis undecimae.Trepidatio prima accessus recessu scii existit acc5modata nonae sphaerae sua paruis circulis, at eade nonae sphaerς trepidatio iccirco prima dicit,quonia Ppter variatione maximae declinationis solis ecliptics quom decinas sphere reuolutio seu ascessis re descessis sua paruis circulis tribuendus est,qui secuda trepidatio deinde vocabit. Sed redeundu est ad id unde pisuper digrediebat oratio. Si demo cuipia fuerit libitu hac prima trepidatione siue accessum 8c recellum nonae sphere pro dato aliquo tae siue pro aera data numerare. is inprimis dato tepori in dies resoluto addat dies γqω i dati
te pus a nostri saluatoris natiuitate fuerit copulatu, aut dato tespori in dies quoi multiplicato dies γqoγ.auserat, seu minore dieru numeru ex maiore demat, si d tu tepus ante eande saluastoris nostri natiuitate fuerit copulatu. Quod itam adiectioe cosnabitur aut diminutioe relinqueti prima secuda tertia cx quarsta coponendis colligeduin est. Hic it et dies primu est cx prima lx id est dies lκ. secundu unu constitu ,& secuda lx.tertia una Costat tertia lx. viiii quartu coponiit,velut id i bulam Allon sinisu canones luculeter explicarui, iccirco qui sup hac re pleonioris cuiuspiatdigeat institutiois ea ex eisde repetat canoiti'.
Itam collectis ex dato tepore primis secundis' reliquis limoidieru aggregationib' prima tabula trepidatiois primς est costalenda,prorsus eode modo quo ex Alion is rabulis medii mo
125쪽
tus exquirunt, addedo ita quodlibet suo generi, id est quarta
quartis ec tertia tertiis,& sic deiceps si aliquoties lx. quarta excreuerit,igit eis lx.quartis sublatis,quoties id fieri poterit totisens unum tertist adiiciat tertiis,ati pro lκ.tertiis excrescetibus
unu secundu secudis addat minutis,& pro Ix. secudis unu misnutu primis.Et pro primis minutis lx. Vnu gradu, re pro gradishus lx. unu signis physicu atcp ex signoue numero toties abiiciantur signa vi.quoties id fieri poterit,reliquu* signinu numesro tenendu est,quodq; hoc pacto fuerit coquisitu, motus primstrepidationis seu accessus re recessius nons sphaerserit qui pro dato tepore querebat. Verulame qn ex dato tepore ante saluastoris nostri natiuitate dies γ γ. demunt. Igit cu reliquo quisistus trepidatiois mot' aufered' est ex sex signis phisicis. Quoditam relinquit inuestigat' erit trepidatiois more. At si datu tepudieb' γqoγ.qum' ipsa trepidatio ante Christi natiuitate caeporat subtractu extiterit. Igit cu reliqno quesit' trepidatiois more erit quiluestigabat nons videlicet sph s accessus oc recessus. Velut sit datu tepus aera Altans,id est anni rhomani Izs i. diesrsi .copleti a natiuitate nostri saluatoris,hi quide anni tetri .et dies is i. simul resoluti faciut dies qνογ'. his si congregent dies γψoγ. quibus eade trepidatio ante saluatoris nostri natiuitate inchoaverat,stut dies 4 486.hi faciut quarta z. tertia'. secundum Vnu dies seu prima Σ6.Hui' ital trepidatiois prime tabula intrati cu quartis duob' occurrui signa physicaz.gra. i'. pris
cu primis seu dieb' z6. colligunt secuda minuta 3o. tertia Io. his adinvice aggregatis fixit ad iuice signa physica z.gra.z'. minuta prima qz. secunda Tq. tertia r.Et tantus etia huius trepidationis motus pro aera Alfon si regis ostensus fuit in demonstratione propositionis xvi.eiusdem corollarii secundi.' Aliter ex secuda tabula eadem trepidatiois motu nons splis rete calculare. Datu itam tep', si a saluatoris natiuitate fuerit nus
126쪽
Ioz.tepus deinde quod ita hac additioe colligit intromittedum tabulae secudae, accessus 8c recessus nonae sp hqrae primu cu aminis collectis deinde O mesib' aut dieb',qui respodeat ipis mesb'. postremo cu horis & horaiv minutiis si qus in dato tepore existat,mot' ita'; trepidatiois a datu tep' hoc modo elicit' erit
accessus 5c recessus nons sphot qui querebat velut si fuerit in
tetio motu accessus & recelsus nons sphqrs numerare P annis hisextilib' seu rhomanis laesi. 8c dieb' isΣ. a Christi saluatoris nostri natiuitate copletis seu pro Alsonsi regis aera, igit annis rhomanis seu bisextiliis IzΠ.dieb' l . addant anni rhomanizo. dies Ioz.quibus ante nostri saluatoris incarnatione trepidastio non sph rq integra reuolutione placerat.Et filii anni l I. dies Σμ. Secunda itaq; trepidatiois nonς sph tabula inprismis ingrediedo cu annis rhomanis Iooo. Excipium signa cdia iii. gra.xxvmminuta prima xliii. secunda xx. tertia l.deinde caannis Too.gra.xxiii. nuta prima xXxii. secunda xl.tertia lo. Prserea cli annis lx.gra.Vii.minuta prima iii. cuda xlviii.tertia iit. Rursus cu annis xi.gradus unus,minuta prima xvii. sescuda xl.tertia lui.Denim cu diebus Tq3.qui copetiit diebus ab initio ianuarii usin ad fine Augusti eo putatis, colligunt minusta prima q. secunda xli.tertia luit. Postremo diebus xi. ex eadesecuda tabula coperiunt minuta secuda xii. tertia xl vi. his ossi
aggregatis emergit more trepidatiois nons sphos M Alsonsi regis aera,comuniu signoN iiii.graduu xxix. primomminutosv. xlii. secundorv xxiiii.tertioru xliiii. quod inuentu unico differt tertio a priore. Veru nemini scrupulit gignat, p aera Alfonsi in presenti supputatione subiecera annos rhomanos Iz i. dies m.Na annus incoplet' quo Alsonsi regis aera desierat his extilis extitit,at iccirco die una oportebat adiicere,ut fieret anni rhomani Izyi.dies im. eopleti,quod in superiore numeratione necessariu no fuerat. Insua notandum Q si datu ante saluatoris nostri natiuitate tep' extiterit maius annis rhomanis xx. diei,' ι .His itam ex dato tepore sublatis elinquit lepus, quo ex secuda hae tabula, trepidatiois mot' elicit' oc deptus ex integro
circulo id est ex signia xii. relinquit nons sphirs trepidatione,
127쪽
quae suerat inuestigata. Sin autem idem tempus ante saluatoris
nostri natiuitatem oblatu minus eXtiterit annis hromanis xx. diebus Ioz.quibus ante eandem natiuitatem trepidatio nonae sphaerae una peregerat reuolutione,igitur idem tempus oblotum annis xx. hromanis & diebus ioz. subductum, relinquet tempus quo si ad secundam trepidationis primae tabulam fiat introitus quaesita nonae sphaerae trepidatio emerget. perspicua igitur est hoc decimiimoctauu propositum.
Tabulam cotexere numeralem quae complectatur disserenstias apparentis aequalisin motus fixorum siderum, huiusmodi differentiae aequalis apparentis motus in tabulis Atlansiris aequationes dicuntur. Considerandum insuper est Q ad texens dum huiusmodi tabulam complectentem differcntias tales inprimis seruiet nobis tabula compraehendens variationem maximae declinationis solis. Quadere primu computanda est laeshula variationis maximae declinationis solis. Resumatur ergo figura propositionis xvi. in qua ecliptica decimae sphaerae eraistit a b c.circulus centru mundi d. oc paruus circulus a e c. m nentibus coeteris quae in eadem figuratione describunt subsiecta sunt. At primu circumferentiae g. esto gradus unius qualium quadrans ag e. subiicitur xc. at tota parui circuli clascumferentia 36o.intentiol sit bi. segmentu datum efficere. Et
quonia periferia e g.ex hypothesi dat, est enim pars una quas lium qunctans a e. subiicitur xc. oc quia f h. qualis est recto siιnui circumferentiae e g.igitur ii Lexistit i qmq. partiu qualia
a Lsemidiameter parui circuli a e c. subiicitur Iooooooo. Ratio igitur ipsius a Ladfh. datur. Rursus ex memorata tabella scescunda a finquantu rectus existit sinus circumferentiae a i b. hahet partes syN'I.quales dfhabetiooooo . Atqui ratio ipsius a Lad fh. est velut ostensum fuit,ut IoooooO.ad lγqs q. igitur fh.daε in io3i8. parti b' qualiu a f. costat esse per eande tabula foecundam syli'I.ec ipsam d LIooooooo.Nam per Proposici nem xvi.periseria a b c.eclipticae decimae sphaerae est graduum
128쪽
gradu a ili. primone minutor* xxiii. igitur angulti s d h. seu clascum set entiam b i. patet esse primorti minutoN iii. secundorum xxxii. Pari numeratione segmeto e g. suppositu graduu ii. b c restitur primoru minutorii Vii. secundorii sex. Idem deni*crit computus e g. periferia supposita quotlibet graduit usq; ad X c. Subiecta itaq; tabula iuxta praedi jam calculata rationem cos plectitur b i. sectione pro e g. circumscretia parui circuli quotalibet graduxi supposita numeri d cniin in ciusdem tabulae area compraehensi variationes sunt maximae declinationis solis vestuti posterius liquebit. Tabula variationis maximae declinationis solis.Edna
129쪽
rare diuinitates apparestis aequali sep motus fixos rum Liderum,incipiendo
usq; ad semicirculu id est usq; ad grad' ira. ciusdetrepidatio is . Inprimis videlicet pro gradu uno eis iisdem trepidationis desinde pro motu trepidatisonis duorum graduum, post haec pro trepidatione trium graduu ec sic deinceps in mos tu huius trepidationis facta Vnius continue gradus auctione quoad semicirculus idest circumferentia graduu I8o. impleat. Repetatur ergo schema propositionis xvi. cum omnibus in eo suppositis oc descriptis, Ac primum subiiciatur a g. circumsesrentia parui circuli gradus unius,igitur quadrantis ae. complementum reliquum e g. it graduu lxxxix. duorum signoru scis
licet comunisi Ac graduu xxix. Cum his itam facto introitu ad tabulam praecedentem sub signis duobus in fronte eiusdem tahulae scriptis re e regione graduu xxix a dextris atq; in prima columna scriptis excipiuntur gradus iii.minuta prima xxii.sescunda I viii.idest eclipticae a b c. decims sphaerae segmetum b i. quo dempto ex periferia a i b. eiusdem eclipticae per construsetionem existente graduu 1ii. nutorii primorum xxiii. remas nent minuta secunda icquae in tabula diuersitatum apparentis
aequalism motus fixorum siderum scribenda sunt ex aduerso, trepidationis primς unius gradus.Deinde a g. segmento parui circuli suppolito graduum icerit e g. complementum quadrantis age.graduu Ixxxviii.idest signorum ii. graduu xxviii. Miceandem tabulam ingrediendo sub signis duobus 8c ex aduera se graduii xxviii. primae columnae eiusdem tabulae comperis
Ontur gra.iii.m. prima xxii. secunda liii. segmenti bi. quo item
130쪽
sublato ex ab.periseria idest ex grad. iii. minutis primis ritu.
residebunt minuta secunda vii.quae in eadem diuersitatum taιhula scribantur e regione. graduu duorum motus trepidationis primae. Eadem demum operatione pro reliquis circumferenstiis singulorum graditu adiectione continue crescentibus quaιdrantis ae.competentes periseris a i. seu diuersitates apparenstis aequalis motus fixorum siderum comperient,pro primo itam trepidationis huius quadrante idest pro nonaginta peris feriis continua singulorum auctione graditu crescentibus,dis uersitates apparentis aequalisl motus fixorum siderum erunt absolutae. atq; pro quadrate a e.motus accessus ec recessus nos nae sphaerae diuersitas apparentis aequalism motus stellarum non erraticarum constituetur gra. iii.minutoue primorum xxiii
quantum scilicet segmentu a b. eclipticae decimae sph s subiiscitur. Atiam eaedem diuersitates pro secundo parui circuli
quadrante e c.ita constituantur atq; inprimis parui circuli seu quadrantis e c. segmentum e m. esto gradus Unius, tota igitura e m parui circuli periferia erit graduit Aci. seu triu signorum comuniu oc gradus unius,quibus pro dicta diuersitate competit periseria a b h.quae data est.nam per iam ostensa a b. existit graduu iii. minutoue primosv xxiii. At b h. segmentum per lashulam praecedentem copetens circumferentiaeem.unius grasdus datur in primis minutis iii. secundis XXX ii. igitur tota peris feria a b h. datur gra. iii primorum minutorv xxvi. secundorii xxxii quae in tabula diuersitatum scribenda sunt sub tribus signis in fronte eiusdem tabulae scriptis 5c ex aduerso duom grasduum. Praeterea e na. periseria subiecta graditu duom erit per praecedentem tabulam segmentum b h. primoly minutora vicsecundorum vi. his additis ad gradus iii. xxiii. conflabitur sterii periferia a b h.gra.iu.m.xxx. s. Vi.Et haec est diuersitas apparetis aequalisin motus fixorum siderum. pro motu trFidationis huius gra.xcii. idest signorum itigra.ii. Simili promis ratione pro reliquis circumferentiis in secundo parui circuli quadrans te terminatis dictae diuersitates calculant. Et Velut in uno pars
in circuli se circulo huiusmodi diuersitates computantur ita