In hoc opere haec continentur. Libellus Iannis Verneri Nurembergen. super vigintiduobus elementis conicis. Eiusdem. Commentarius seu paraphrastica enarratio ... Eiusdem. Commentatio in Dionysodori problema, ... , alius modus idem problema conficiendi

발행: 1522년

분량: 197페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

5c in reliquo duobus enim punctis ab a. sectione parui circuli

re eclipticae decimae sphaerae aequaliter distantibus idem unuc segmentu a i.seueade diuersitas apparetis ae illi in mot' fixo Nsderum competit.Tales nam* duo puncti in eodem sunt masgno circulo per polos eclipticae decimae sphaerae transeunte, huius namin magni circuli oc circuli parui plana ad eclipticae decimae sphaerae planum sunt erecta. necesse igitur est, talem magnu orbem qui per polos eclipticae decimae sphaerae transit, dispescere parciu circulii in duobus punctis qui ab utracp duas rum sectionu parui circuli 5c eclipticae decimae sphaerae squalis ter distent. Haec tabula denim tales diuersitates aequalis dis uersim motus fixorum siderum c0mplectens hac constructa est ratione, ut a dextris θc sinistris gradus signorum habeat a sinis

stris quidem ab uno usin in xxκ. descendentes a dextris autem ab uno v sin ad xxx. gradus ascendentes,atin inter eosdem grasdus sex existunt columnae quae tales complectuntur diuersitastes,ato a fronte 5c pede earundem columnaru scributur signa

completa trepidationis primae velut id in eadem tabula hie subiecta intueri licet.

132쪽

Tabula diuersistum aequalis apparenti':

stini

ii i

133쪽

illiolis

134쪽

PROPOSITIO XX.

Pro tempore inter datas duas gras elapso verum molli tablarum fixarum 6c longitudinu longiorum propiorumq; nues rare. Igitur pro tempore quod datis duabus intercurrerat s is aequalis fixorum siderum longitudinumΦ longiorum ac prosPiorum motus per X. propositione numeret.Deinde per xviii. propositione motus accessus ec recessus nonae sphaerae seu primae trepidationis pro eisdem duabus aeris calculandus est.Prs terea cum eisdem motibus primae trepidationis ex tabula disserentiarum aequalis diuersiss motus fixorum siderum, qua quis dem tabulam praecedens propositio explicauit pro eisdem aes his disserentiae aequalis apparentisin motus fixorum siderum sunt sumendae eo modo qui circa tabulas alsensinas aut alias tabulas de mediis planetarum motibus satis superm enarrat. His ital comparatis aequalis fixorum siderum motus pro dato temporis interuallo elicitus adiiciatur differentiae aequalis aps parensq; fixorum sideru motus pro aera posteriori comperatae,deinde ex hoc aggregato eorundem motuli differentia des matur,qus priori seu antiquiori aerae debetur. Quod hac destractione relinquitur,verus est motus fixorum siderum ac longitudinum longiorum propiorumm inter datas aeras ab eisdesideribus 5c longitudinibus confectus.Pro deci aratione huiua praeceptionis tale sit exemptu & esto intentio inter aeram Ptos lemaei atq; annos domini irra. completos verum stellarum noerraticarum,& utriusin longitudinis longioris scilicet breui risin motum calculare. Constat autem ex propositione iiii.CLPtol. vera non erraticorum siderum loca comparasse ab initio

annorum Christi completis tiromanis annis lqy.& diebus Ilichis detractis ex nostro oeuo id est ex praemissis annis item his sextilibus seu hromanis lyzo.resident anni bisextiles oc perisscti 13γo. dies 3i3. qui intersunt aerae Cl.Ptol.nostraeq; aetati id est annis dominicae incarnationis tr . consumatis. Cum eisdem itaq; annis I3 o. rediebus 3 13. facto introitum tabulas aequas Iis motus stellarum fixarum atm longitudinu propositioni ix.

subiectas,pro eisdem annis uγo.& diebus 3i3. elicitur aequalis

135쪽

fixorum siderum motus gradusi xui. primorum minutora xiiii secundorum iiii tertiorum xxxvi. Rursus iuxta propositione xviii. pro aera Cl.Ptolemaei motus trepidationis nonae sphaeredatur gradus xlx. primoN minuto' lvi. secundorum xlii. quishus ex tabula differentiarum aequalis apparentisq; motus steIιlarum fixarum praecedentis propositionis competunt minuta prima xii. secunda ix. Prsterea per eandem propositione xvii. pro annis Christi saluatori tostri imo. completis motus trepidationis nonae sph ae datur signorum Vi.gra.i.primorum mi anulorum xlx.secundorum xxxii.quibus ex tabula disserentia rum aequalis apparentisin motus fixorum siderum praecedens eis propositionis respondent gra. vi.minuta prima xlv. seeuda Ivi.tertia xxi. his additis cit motu aequali stellaru fixarum lorugitudinumin supra comperto conficiuntur gra. XX. m. prima xxiv. secundum l. his denim detracta aequalis apparentisci' mosius fixoru sideru differentia pro aera Cl. Plo.idesim. xii.secudata.remanet gra. XX.m.XVi. s. lii. lui sunt qsitus more ve*s stela Iarum non erraticarum dc utriusin longitudinum propioris vis delicet ac longioris solis 5c quattuor planetarum consumatus, inter aeram Ptolemaei ato annos domini tyzo. completos. Prodato igitur tempore inter datas duas aeras elapso verus motusta ut supra quod efficere oportuit.

PROPOSITIO XXI.

. Stellarum non erraticarum ac longitudinu longiorum prospiorumin vera in zodiaco loca pro dato temporis mometo cos parare. Sciedu ita* in q, fixoru siderii in zodiaco loca Cl. Pic verificauitpro annis dominicς incarnatiois i4'. ec diebus iiii velut id liquet ex lib. vii. suae magnae constructionis similitet ec ex libro octauo ciusdem constructionis. Et post Ptolemaeum eorundem fixorum siderum loca Alfonsus Hispaniarum CD stiliaem rex pro annis citi sidem dominicae incarnationis Izs . bisextilibus seu tironianis at in diebus ista. perfectis verificauit. Quicun* itam voluerit pro dato aliquo temporis momento stellarii non erraticarii vera in zodiaco loca constituere, is per Propositionem M. veru computat earundem stellarum motu

136쪽

ab eis Gnsectum, inter Ptolemaei aeram ato datum temporis

momentum,qui quidem fixorum siderum motus aggregand est veris eorundem siderum locis a Q. Ptolemaeo comparatis si datum tempus Ptolemaei aera posterius extiterit,aut demens dus si eandem Ptolemaei fram antecesserit,& vera fixorum sis derum in zodiaco loca pro dato teporis momento constabunt. velut si libitum fuerit vera stellarum non erraticarum in zodis aco loca numerare pro annis dominicae incarnationis I o. copletis. Igitur pro annis i3γo. re diebus 3i3. completis atΦ ab aera Ptol. v scp ad annos domini imo. praeteritis per propositisonem xx. verus fixorum siderum motus numeret,qui per eamdem propositione existit graduu xx. m.xvi. s.lii.quili' additis ad vera fixorum loca sidera a Ptolemaeo comparata, Vera eos rundem siderum in zodiaco loca emergent datis annis lyzo.

a Christi natiuitate completis.Verbi gratia. Si eius fixi sideris

quod graece basiliscus latine leonis cor appellat. loco per Ptos lemaeu depraehenso gradus adiiciant XX. m.xv .s.lii. emerget verus eius de sideris in zodiaco locus in signo Ct graduii xxii. m.xlvi.s.lii.eode modo prodatis annis Imo. perseetis alioNfixorum siderum loca in zodiaco vera fient perspicua.illorum videlicet locis singulis a Ptolemaeo numeratis addendo grad'πx.minuta prima xvi. oc secunda lii. Haud aliter vera fixos rum siderum in zodiaco loca comparabimus per vera eorum

loca quae habentur scripta in tabulis Alsonsi regis. Nam inter

eiusdem regis aeram, atq; propositum temporis momentum sumpto interuallo,Pro eo per propositionem XX. copulandus est verus stellarum non erraticarii motus,qui congregatus si

gulis stellaru fixarum locis ab Alson rege constitutis,si data temporis momentu Alfonsi regis aera posterius extiterit, aut ablatus si prius eadem aera fuerit, vera fixorum sidem in zos diaco loca pro dato temporis momento exhibebit. Velut si sit intentio stellarum non erraticaru vera in signifero loca ex lashulis Alfonsi regis pro annis Io .completis numerare . itur eiusde Atlansi regis aera a saluatoris nostri natiuitate existes

annorum bisextilia usi. dicrum is a. deducta annis Uzoebis

137쪽

tssibus ab eadem natiuitate computatis, revnquetur anni item hisextiles Σ68. dies Σl .qui Alfonsi regis aerat ali annis a nastiuitate dominiis . completis intersunt, pro hoc temporis interuallo per propositionem xx. verus fixarum stellaru mosius datur graduuiii. primorum minuto' viii. secundorum lichis aggregatis ad vera earundem stellarum loca perAlfonsum constituta vera fixorum sideru loca in zodiaco emergent prodatis annis Is .a Christi saluatoris nostri natiuitate numerastis,Eisdem denim gra.iii.m. viii.s.lii.exempli gratia ad dicti basilisci regii sideris verum in signifero locum ab Alfonso c5stis sutum agregatis, idest ad signa iiii. gradus xlx. minuta prima xxxviii. emerget verus eiusdem basilisci locus in signo leonis gra.Xxii. minutorum primo v xlvi. secundorii lii. penitus idem inquam verus locus ei, qui per superiorem computu ex Clat Ptolemaei compertus fuerat tabulis

PROPOSITIO XXII.

Quod praecedentes tabulae seu canones de motibus octauae sphaerae seu fixorum siderum veterum astronomoht consides rationibus super veris locis stellarum non erraticam plurimucongruant quibusdam exemplis comprobare. Primum lisquebit eosdem canones congruere considerationibus Arati. Nam velut Ptolemaeus refert in sua magna constructione disctione vii .capite ii. ab Arati consideratione usQ ad Ptolemaei aeram qua ipse fixorum siderum in signifero loca verificauit. fluerant anni non bisextiles My.quibus per X. propositionem de aequali stellam fixarum motu copetunt gradus in .XXXi s. Vii. his addita earundem stellaru aequalis apparentis in mot differentia pro aera Ptolemaei idest minutis primis xii. se disiis.fiunt gradus. ii.m.li.s.xvi. Ursus GL annis ante Ptol. vesrificationem idest tempore considerationis Arati. Trepidatio nonae sphaerae per xviii. propositionem datur signora xi. grad. xviii. primoruminutorv xliiii. secundorum IV.quibus per x propositione de diuersitate aequalis diuersim motus congruunt

m. xlvii. secunda xx. veri motus uxorum sidera ab Arati cons

138쪽

sideratione eorundem sidera usin ad Ptolemaei verisicationem idest fixorum fidem verus motus qui debetur annis Σός. eodecongregato ad verum ipsius basilisci idest cordis leonis loeum quem Aratus constituit in grad. xxix. minutis primis l. cancri prouenient gra. inminuta xxxvii, secunda XX.leonis,verus scilicet locus eiusde basilisci pro aera Ptolemaei. At canones Ptos lemaei iuxta obseruatione ipsius eandem stella ponunt in gra. ii. m. primis XXX. n. Igitur canones mei superaret Arati obseruationem minutis primis sere vii.quae pro tanto temporis sp tacio sunt floccipendenda. Prsterea Ptolemaeo reserente in doctione septima magnae constructionis capite titia imarchis sua inspectione reperit borealiorem stellam triu in fronte Scorpii in gra. ii. eiusdem signi Scorpii, ab eadem deniq; Timarchidos inspectione usin ad Ptolemaei stellaru fixaru verificatione flus merui anni hromani q43. dies lxiiii. fere quibus de motu squalifixorum siderii debentur grad.iui.m.xxvi. s. v. his addita disses rentia aequalis diuersim motus stellaru fixarum pro aera Ptolemsi idest.m.rit s.lX.emerget gra.iiii m. xxxviii. s. xiiii.Rursus trepidatio nonae sphaerae pro inspeetione Timarchidos est, s s

his ablatis ex gra.iilcm.xxxviii.secundis xiiii.residebit verus fixorum siderum motus inter Timarchidem Sc Ptol.gra.iiii.in vii. s.m.t. xxviii.his additis ad verum locu fixi sideris quod in fronte scorpii borealius est, quem quidem Iocum Timarchis considerauit. prouenient gradus Vi.minuta prima vii. secunda

tis primis xx,scorpii.Igitur canones mei deficerent in eiusdem sideris loco.minutis primis xiii.Denim idem Ptol. libro seu di. sione xi. capite ui uae magnae constructionis rescit,stellam fis Nam quae dicitur asinus meridionalis in anno lxxxiii. a morte Alexandri magni suisse constitutam in gradibus vii.m xxxiii. cancrianter eiusdem itaq; sideris obseruationem re Ptolemaei consideratione fluxerant anni hromani 3γγ. dies i l.fere quib'

de motu aequali stellaru fixarum conueniuntgrad. iii.m.xlvi.

139쪽

s.xxxvi.ter.xviii his additis minutis primis ML secussis iv. disiseretiae aequalis apparentis motus uellaru fixarum pro aera Pto .prouenient gra.iii.m.lviii.s .XIV. Trepidatio nonae sph spro lxxxiii. annis a morte Alexandri magni ex praedicto canos ne propositionis xvii.existit. Signoru Xi.gra. V.m.xxx. s.xxxi. quibus ex tabula disserentiaru aequalis apparetisin motus stela laru fixaru congruut m. XVii. S.IRt.xiii.his demptis ex gra. iii. m.lvii. s.xlv.relinquit verus fixoru sideru motus a Ixxxiii. aristas a morte Alexandri magni usq; ad Ptolemaei aeram gra .iii. m. xxxix. s. l. his demptis ex eiusde asini australioris vero loco quem Ptolemaeus numerauit relinquetur grad.Vii. minuta pruma xl.Cacri in quibus eade stella inni australioris pro lxxxiii. annis a morte Alexandri magni collocata consideratam fuit. verum hic meus computus superat vetustam illam considerastionem m.primis vii. fere. Denim in eodem capite tertio librivii. seu dictionis septims Almaiesti Ptolemaeus narrat,in anno

Nabuchodonosoris q-.die quinta mensis Tybi qui est quilistus aegyptiora mensis in nocte quae antecesserat diem sextum eiusdem mensis Tybi fixum sidus appellatu asichemech iners mis,graece vero potrygetes idest vindemiator, sed latine arista ab eodem Timarchiae consideratum fuit in gradibus xxii. misnutis primis xx. Virginis.Et quonia differentia anno 1 Christiat* Mabuchodonosoris iuxta Alson sinas tabulas existit annorum non hisextilium H . dierum i3i. seu bisextilium annora q6.dierum 3io. Ideo consideratio haec facta fuit ante princispium annorum Christi saluatoris nostri hromanis annis TH. diebus Tyr. completis,at ante Ptolemaei aera annis hisextilis hus 4 .diebus 3 .completis. his de medio seu aequali motu fixorum sideru debentur gratii. minuta prima xxv. secunda ivii.quibus addendo.m xii.f. ix.disterentiae aeqlis apparentis motus fixoru siderum pro Ptolemsi aera,emergent gra. iiii .m. xxviii.s. vi. Et quia pro tepore Timarchidis motus trepidastionis primae existit s.X. grad.xxvii. minuto primoru xlvii.

secundoru lvi. Igitur disserenua aequalis diuersim motus stellas rum fixarum pro tempore eiusdem Timarchidis erit, primora

140쪽

minutora xxx. seredoru ix.his deductis ova.iiii. 15.xxxvia. s.vi.residet M titio.Vii.s.lVii, Verus no erraticoru sidersi moseus pro hromanis annis ΑΑΣ.&diebus 3 .copletis inter Pt lemaei Timarchidisin obseruare'nes.Eisdem denim gra. Dii. m. vii. s. ivit. ablatis a vero Aristia loco per Ptolem i considerasto numerat e relinquutur gra.xxii iii. xxxii.S.iii. virginis vesrus eiusdem Aristae in signifero locus a Timarchide prope cossideratus. Verumtamen iste meus calculus superat Timarchis dos obseruationem minutis primis xii. Perspicuu igitur est ρος scriptos meos canones super motibus stellam non erraticam vetustis illis considerationibus plurimo accedere,aup a Priscorum geometram seu astronominuet inuentionibus super verisfixorum sideru locis in zodiaco pauculis admodum minutiis differreo iccirco eosdem canones veterum mathematicorum considerationibus de stellis fixis valde congruere. Quod has ctenus memoratis exemplis ostendisse oportuitae Corolarium. Hine etiam liquidam fit,n5 minore fidem tribuendam esse meis canonibus super motibus 5c veris locis stellarum no eraraticarum, qaam priscoru astronomotu inspectionibus re in uentis de eisdem veris fixorum siderum locis.Nam id priscam de stellis non erraticis obseruationu illarum fidem haud paruinfirmat.quonia aliquae illam calculu ex praemissis canonibus re tabulis factum superant, quaedam autem ab eodem calculo deficiunt.Si enim omnes illae veterum obseruationu de stellis fixis inuentiones adamussim veritati quadrarent, iure optimo a meo calculo ex dictis canonibus facto simul uniuersae desiscerent,aut eundem calculum pariter omnes superarent. ostens sum est autem in praemissis veteres obseruationes parum desiscere,partim superare computum ex prsdictis canonibus meis

factum. veluti id liquet de considerationibus Timarchidis ,qus in fixo sidere Arista dicto a computo meo deliciunt,super stelota vero illa quae in fronte Scorpii trium splendidarum horeastior est eum calculum excedunt,quae tamen considerationes

per emdem Timarchidem patratae si simul verae fuissent, des

SEARCH

MENU NAVIGATION