De fato libri novem (Giulio Sirenio)

81쪽

uerberante tui cum ex uerberibus, Fato suratum fuisse clamitaret, ait; Et ego te Fato uerbero. Sed ad argumentum redeamus . Nam si quo dam hortari student ut agnoseant, oportet, quondam siua oratione concitari posse; contraq; quam Liciant, facturo S fuisse, si ipsi tacuissent. Si librOScomplures, quibus erudiri adolescentes Optarunt, scripto reliquerunt; hominis certe libertatem confessi suerunt,4 fatalem illam necessi itatem ab humanis operationibus abdicarunt. Non igitur cuncta, ex serie caiisarum, ineuitabili necessitate, eueniunt; neq; ex circunfusis,ut illi aiunt, circa nos causis, ea omnia de necessitate agimuS; quae agimus. Quinta ratio ex lib. Natu. Quaest. Alex. cap. 11 1, sumi potest . in quo loco ex causarii colligatione, id quod contingens,&possibile dicitur Stoicos auferre demonstrauit. Verum est, quod uoce falle, id quod possibile dicitur, illi admittant; sed cum possibile re uera illud dicatur, quod Messe, monis. potest; quod autem

ex causarum coplicationes c, non possit non fieri sequiti ir, ut quod reuera postibile sit,relinquatur nihil. Quoniam autem poterat sortas Sis hoc loco dicere pro Stoicis, quispiam, idem est epo sibile, Mnecessarium possibile quidem sui natura, necessarium uero ab extrinseca causa,& ab illa causarum colligatione Hoc, inquit Alex. , Stoicoru non sapit opinionem, qui Fatum, ipsam seriem causarum, inter ea, quae extra rem sent, poni minime permittunt. Sed contra hoc Stoicorum placitum,&quod extrinseca causa fatum sit arguitur. PRIMO quoniam causa efficiens, p&effectus ita in pleris que effectis omnibus distinguuntur realiter; ut causa sine dubitatione praecedat effectum. Igitur extra effectum est. Nisi enim extra esse tum esset illum non praecederet. SE- v NDO. Novit causiarii series extra effectum; sequitur quod posita quam uolueris causarum serie, ponerentur omneSomnino estectus; quod maximum erit incommodum. sequela ostenditur. posita serie, A causarum, ponitur, B, effectus quoniam fatum per uos;& causarum series non est de extrinseca, sed de intrinseca ratione effectus; igitur simul est cum effectu; sed positis A,&, B, ponitur, C effectus, propter eandem rationem posito autem, A, B, C, causarum ordine, ponitur, D, effectus Rita in infinitui prosequendo. Igitur si satum de intrins ca effectus ratione sit fatum autem sit series illa causarum ι consequens est, ut supposita quamuis causarum serie,ut, uerbi causa, posita serie causarum A, ponantur cffectus B , C, D, reliqui, qui ab iis causis sequuntur omnes iii autem sunt, quotquot tande in Orbe uniuersbeueniunt. Hoc autem tanquaabsurdissimum derelinquitur. TERTIO ipsim et Stoici nisi nos&Alex.& Cicero decipiant confitentur ad certam causerum seriem , certos eo ui effectus si igitur causarum seriem ei tectus se qui latur; cui dubitim quod illa praecedit,&extra effectum eliὶ Non solum igitur fatum erit quid, a ratione effectus, extrinsecum; sed illa etiam, quae ex fato proueniet, necessitas, necessitas erit extrinseca, hoc est uel relationis, uel consequentiae, siue appositionis, in qua uidelicet uno polito, siue secundum naturam, siue praeter naturam illud ponatur ex necessitate sequatur alterum; Merit ac si multos lateres erexeris de eosdem ita constitueris ut unus, si cadat, siue secundum naturam cadat, siue praeternaturam; alteri in sibi proximum impellat, cadere faciat Et iste in castu suo alium sibi proximum ditaprosequarii posito certe quod primus cadat, sequi tur ex posito, ut alii ex necessitate suo ordine prosternantur singuli. Tunc sic arguitur Quod ex suppositione necessaritim est; sitia natura contingens est probatur; quoniam si natura sua non esset contingens esse tablis 'ute, uimpliciter necessarium; non igitur necessarium ex suppositioiane patres ierum euentus, per uo S, o Stoici, ut paulo ante colligebamus, necessiarii ex suppositione sunt, fiunt enim ex posta quadam, xcerta causarum serie alioquin non sequerentur ce tum ordinem causarum, sedissent omnino, siue poneretur, siue non poneretur ille ordo quod

uos non dicitis, abiblute igitur,4 simpliciter contingentes erunt. Nempe quod ex suppositione necessarium est; ut saepius admonuit Arist. ablblute, impliciter inter contingentia opulatur. Adde quod id quod ex sius polrtuniae necessarium est ut hoc modo necessarium esto a causa

cxtrinseca est necessarium fatum autem per uo intrinseca rei cauta est: absolutam dicit necessitatem. Ergo aut nihil Fato fieri, cum omnia causa extrinseca, idesta serie causarum fiant, aut in apertam contradictionem uos trudi necessarium erit. S x o loco est ratio, quam tum ex libro de Fato Alexandri,cap. xv, tum ex libro Paradoxorum Ciceronis colligere possumus. Ea autem est. Quum ex Stoicorum sententia, sola uirtus sit bonum; solum uitium sit malum; hominem uelint, nolint, omnium animantium pessimam naturam suisse actum, illi confiteri coguntur, quum praesertim sint mali omnes, secundum ipsos paribus uitiis contaminati; ut nihil alius ab alio differat;&aeque insaniant, quicunque sapientes non fiunt sapientem autem, bonum uirum unum aut ad siminum alterum, fuisse nugentur tanquam animal quoddam inopinatum,& mirabile; praeterqua naturam, magis quam Phoenicem Aethiopicum s litarium. Erit igitur, ut dicebamus, omnium animantium homo miserrimus; quippe cui uitiositas, Minsania uel insitae sunt, uel saltem ex circunfusis, ut illi aiunt, causis ineuitabili necessitate attributar At quod monstrum est; illud animal, quod inter omnia

animalia, absolutum, perscctumq; est,&quasi diuinum; propter quod ut ipsim et Stoici ultro

82쪽

tro fatentur Acta sunt caetera omnia; pessimam, inter Omnia, naturam nactu in suisse, fateri λPu nati itur Stoicorum opinio. sibi ipsi. communi mortalium Omnium consensui absur dissima ergo est. ab humanis mentibus prorsu abiicienda.

primum est Alexandri Aphrodisiensis, duo postrem Petri

Pomponacii. CAP. XLI. - multa cap. stiperiore, Stoicorum de fato opinioni, adeo firma obieceri' atriumenta; ut uel mediocriter doctos, opinionem runditus fuisse a nobis ieriam intelligere ficile confidimus mon desint tamen , quae obiici adhuc ossint quam Aurima. Ex quibuS tria sunt a nobis in praesentiarii adducenda; quorum primum ex Alexandri, reliqua ex Petri Pomponaci monumentis ret 'is V, est Quum sibi de Philosophia potistimum blandiantur Stoici,

i . iis ri&annellari Philosophi uehementer percupiant; mirandum est; quo

ut u ,li prae tu , in si is, iudieio, cum plebe indocta, di ignaris

M. Docti neu sapientes uiri in , alia multa, quae non

rahi absim sed ad sensum etiam percipiunt; quae tum a Stoica aperte negantur, tum per-

ab illis principiis negare illi coguntur;humana libertas est.qua si bene ut par

uehitit iuututes, praemia, laudes, gloriam eos sibi comparasse in male, ut ui renas uitiinerationes, atque ignominiam incurrisse, certum est. Quod idem, qui hac

mm actionum dominos Vulgares uero, ut qui imperiti sunt, ii prudentes, ad aT is quidem duntaeses aduersis, coniugiunt; eique asseribunt, quod sibi impruden a sto, pereriti t. Caeterum cum res bene, Mad uota successerint quasi non fatali aliqua neces ud in m quodamno Maroedo res euenerant ad euentu ubi plaudunt Mesoriantur ab aliisq; laudari ita percupiunt; ut illis etiam indignentur, qui eorum autum Govidenti fatali, non prudentC suae, istudio, ac diligetitiae, euentu talicitatem

aseribi uoluerint. Sed de obiectione Alexandri hactenus quae eoirrimor, Golidior est quo mortalium pene omnium usu, atque experientia confirmata esse videtur Argumentatus est etiam aduersius hanc opinionem capite primo libri secundi de Fato pluribus mediis Petrus Pomponacius quorum cum plurima, quae nos etia superius adduximus, ab aliis ipse sumpserit, oivit tem US: duo autem duntaxat sunt, quorum auctorem nutamus ipsum Pomponacium quod si eorum alterum imperiti etiam, ignari, uulgares ad lucere soleant; uulgu potius , quam Petrum illius auctorem facere uoluerimus certe alterum , quod, ad soluendum Stoici non solum erit admodum dii licite; sed stantibus eorum principiis, etiam imposiSibile, a nullo alio quam abripi Pomponacio quem ego uiderimo adductum fuit. H autem ideo dixi ne a me sual audes, quispiam , Mercede illa, quam a Mandryalo Priennensi discipulo, Thales ille Graeciae sapientisisimus expostulatui, fraudaretur. Is enim ut libro tertio Floridorum tradidit Apuleius θ cum discipulum, quotiens Sol magmtudine sua circulum, quem permeat, metiatur, docuisset; ille nova, Linopinata cognitione impendio delectatus, Optare iussit quantam sibi uellet mercedem pro tanto documento, rependi Sati mi- hi, Thales inquit, mercedis suerit; si id, quodam edidicisti, cum proferre ad quos iam G peris, tibi non adsciueris; sed eius inuenti me potius, quam alium repertorem praedicaueris. Sed uenio ad argumenta. V vis est, Quoniam si curam Deus. prouidentiam habet rerum humanarum, qualem Stoici Eabere illum fatentur; ita ut ab eo, certo causarum ordine, quadam earundem co-plicatione, iacuitabili necessitate, singula siue bona, siue mala, nobis eueniant, et per eum laostrae quod non dein egant Stoici voluntatis arbitrium, ad unam, uel alterum contradictioni partema hoc est iaci ad agendum , uel ad non agendum Mad uno, uel altero modo agendum, de terra ne tar conlequcia sine aliqua dubitatione.est quod Deus sit quocunque homine iniustior, qualibet sera immanior, omni denique cacodaemone truculentior . Probatur Anima uel est immortalis, ut multae Philosiophantium scolae tenuerunt omittimus interea ueritatem Euangeli cana uel mortalis, ut putauerunt Stoici, qui omne, quod uiuit, non propter animam, id est propter substantiam quandam corpore superiorem, sed propter inclusum in eo calore i , quem aliquando ignem appellarunt; uiuere sunt opinati. Vnde Virgil. lib. quarto Aeneid. ad linem.

83쪽

D omnis νη Disicessu calor, atque inuentos uita recessit. ES I mortalem dixeris, quum huius mundi uoluptatibus, brtunae bonis, diuitiis honoribus,&gloria nulli in milia togatideant, Spoliantur magis, quam improbi,&scelerati homines, Mignari, si tui; probi, contrii, modesti, Mocti, ac sapientes pellantur ab omnibus, potentibus praesertim trahantur, dilanientur, modiSq; Omnibus irrideantur, ac floccipendan tur. Quam rem omnium gentium annales cuncti copion stime manifestant. Quis hominum Deo uel excogitari poterit iniustiori Aristide quoniam iustu S, domo ac patria exulat Pompeius quoniam urbis libertatem descia dit, obtruncatur Boethius quoniam probus ac doctum, urbe cilcitur, ktandem interficitur Socrate quoniam capiens, ueneno tollitur Aristarchus quoniam fidelis, sagellatur. Sed coepi inu τ υαμμον μετρειν, id est, metiri harenam. Nobis Christianis tot tantorumq; Martyrum innocentissimi Sestu sussangliis, ipsa denique crux fulgentissima hoc ipsum demonstrat perquam claris imum. Sed redeo adprobandam sequelam. Si lupus sera esstimmanis; quod ovem, animal innocenS, deuoret, si Herodes atrox, quod Ioannem sui sceleris piuadmonitorem; aut si Nero crudelis, quod praeceptorem sapientissimum Senecam interfecerit; quantum esset, quaeso, secundum Stoicorum placitu Deus iniustior,crudelior, atque immanior Fcuius non in unum uel alterum, sed in omnes, Ungulos homines iniustitia, Mimmanitas saeuire consipiceretur Quis enim est hominum, qui non, uel in quempiam iniuste agat, uel ab aliquo ita iuste patiatur Qust immaniter in innocentes saeuiunt Quot rem alienam depraedantur Quot uitae alterius miris modis insidiantur Sed haec iniustitia atque immanitas penes Stoicos,&ista tam atrox Ceuitia a Deo ad hominem permeat, ac demandatur ut longe immanior homine, atque atrocior censendus sit, qui humanae huius tanta iniustitiae, Mimmanitatis causa est Deus. Si animam immortalem dixerimus,&lceleriim ut par est)post mortem luat poenas suorum grauissimas, quid Deo crudelita S, ac truculentius excogitari poterit quum animas eorum scelerum tam graues poenas subire iubeata quorum auctor non animae, sed ipsemet Deus suerit lino C argumentum non Stoicos tantum, sed Mathematicos, eos denique omnes, qui ineuitabilem rerum cunctarum euentum introducunt, Meum a Deo, aut Fato ad nos emanare contendunt, uehementissime perurget. Haec de priore argumento.

A est . quoniam illud tantum putarunt Stoici esse possibile, quod satali necessita rate,&certo quopiam causarum ordine, uel iam actu esset, uel omnino suturum esset; quod si necesset, nec suturum esset aliquando; illud non posisibile, sed impossibile a xtoicis iudicabatur. Ponatur igitur, quod aliquis homo ut,uerbi causia CrassuS senior nec rideat, nec aliquado sit in posterum risurus hoc enim multis grauibusviris, ut Cras crassi iunioris auo Diogeni Cynico, Pyrrhoni, Heraclito Timoni, Malii contigisse apud Plinium lib. septimo, cap. xi legimus sie-quitur ut Crassus ille non fuerit risibilis; quoniam non habuit ridendi potentiam sed quod risibile non est, homo non est, erit igitur homo. non erit; quo quid, quaesio stultius dici, aut excogitari potest λ dicas est quod non rideat, aut etiam non sit risurus est tamen risibilis quoniam potentiam habet ridendi. Contra arguitur, quia si non ridet, risiurus non est secundum Stoicorum dogmata, impeditur ne rideat; quod impeditur esse , non potest esse, quod non potest esse,n cesse est non esse, quod necesse est non esse, impossibile est esse; igitur qui non ridet, nec est risu rus, ridere est imposisibile at quod impossibile est ridere, non habet potentiam ridendi. Igitur ex primo antecedente ad ultimum consequens, quae omnia ex Stoicorum praeceptis sumpta sunt qui non ridet, aut non est risiurus non habet potentiam ridendi. at id quod non habet potentiam ridendi, non est risibile, quod autem non est risibile, non est homo, sequitur ergo omnino contradictio, ut idem simul: sit homo, mon sit homo quod ne quidem excogitare ualemus.

Ponuntur ad haec duo postrema obieeta, euasiones Stoicorum, ex Pompo nacio,&euasionum consutationeS CAP. XXIII. o M pora Acius ut uideo θ in libro de Fato, quem manu scriptum non

autem impressum habemus parte Stoicorum, nescio, an serio ma is, quam ioco, defendere nititur. Ad haec propterea, ad multa alia, quae Stoisis ab Alexandro obiecta sunt, argumenta, respondere pro uirili conatur. Nos autem, ut stolidae, Stoicae uolebam Popinioni uanitas magis appareati ad eas, quas ad communiores, uulgatiores, qua etiam firmiores, difficilioresq; sint, obiectiones attulit Pomponacius euasiones, resipondebimus ostendemusq; facillime, quam incassum oleum quod aiunt & impensiam, in defendendo Stoicorum placito ipsis perdiderit; quam sit ista opinio sutilis,&hominum duntaxat quorundam uanitate,&simplici Glummodo uerborum structura suffulta.

84쪽

1 orimum eorum, quae superiori capite Obiecta fuerunt, resipondet Pomponacius in

resipondendo ar moerum alia es Cyri larum rerum curam in Dς ita se habet, ut cuncta a Deo;

rhm mi ibi honoribus mundanis potiantur,

timo Max. lependeant; ipsς si Qilla e ules flocci pendantur. Quod si

probitariten uela in i l .QV- obieee,, esto quod omnium it auctor, uitii etiam, di improbi

x uiuersi ita e noscat 'py p immanitas, & crii iesitas in Jβ messiter, Miniuste inferri uidetur; iustitia est, licto Quo

o vita est, Quod differentia est inter aptitudinem, potenti ' Homo M ho ibi se diei ue uel nunc est, uel aliquando erit; nisi

In uerbissae petri euasiones quod bona uirorum docto- u. ni isti nugaessent Mnon dignat Philosopho tanti nominis. Vtpote quae

pilai ma quam infirment, tantum abest, ut auferant. Illud quod ad primum respondet;

laeti, sietat, non uideo; qui honestatem ubique, probitatem, capientiana

in Arim seni ciue uirtutum genus etiam atque etiam commendant, extolluntque quod cum

T pas,d6 6sum, officiorum Ciceronis, manifestum esse potest.

e re ac turpitudines di peccata horrent, ac detestantur. Si hoc igita pene Stoicorum raructum est ut est uerissimum, tanto Orbis uniuersi naturas si probi omnes, de sapien- es essenius yesset periectior, magis integra, atqueabsoluta quanto improbitat probitas stultitiae sapientia praeliat. Si studio sit esse omnes non ossumus; probi litem,&docti in honore taberentur imp bi uero, Lignari desipicerentur, interea peritioribus,' prudentioribus, Darere disicerent. Non igitur iniustitia, Mimmanitas, quae passim in omne grassantur, ad into tiritatem seciunt liniuersi orbis sied ad ruinam Nam ut ait Lactantius suis uitias perditi homi' nes lauiunt,4 grassantur, ut perdant. Ad illud, quodest de Christiana religione. ad quem modum Deus, qui est auctor omnium, non sit auctoris i quamuis interea malos, Improbos, non solum sufferat,sed diuitiis etiam,& honoribus extollat; in libro quinto, in quo de diuina prouidentia ad catholicam ueritatem, diffuse satis dicemus. Sed uenio ad euasionem secunda epiche R 'i responsio , quam ad postremum argumentum attulit, nulla est; cum nullam Stoici, inter potentiam, Naptitudinem, distantiam constituerint. Si aliquam nempe statviilent; ab Alexandro utique fuisset quandoque recitata. Pos TER Io responsio tantum abest, ut tollat; ut etiam ualidius argumentum contarmet. Nami ut paulo ante dicebamus cap. 11 11, primi libri Quaest natural ab Alexandro, ex disciplinis Stoicorum uberrime declaratum fuit, id, quod impeditur, ne fiat non impeuiri non potest. Quod non impediri non potest, fieri item non potest. Quod heri non potest, impot sibile est Pieri A primo igitur antecedente ad ultimum consequens quod Impcditur ne at, V impossibile est fieri. Sed qui non ridet, nec est risurus; impeditur per tenerideat. Et qui ii impedituri per ea quae deduximus impossibile est ut rideat. Non igitur habet potentiam, i eaptitudinem ridendi. Atqui hanc non habet, non est risibilis Qui cisibilis non est, non et no-mo. Sequituri itur illud maximum, de ab omnibus ex sibilandum absurdum Vt is, qui homo est, homo non sit. Cum enim ut libro primo Elench. cap. io, docuit Arist. quinque imi ea absurda , qui b os respondentem urgere nitimur uidelicet, Soloecismus, Nugatio, Inopinabile, Falsum. Contradictio; maximum incommodum, contradictio est. At qua uel maior, Cui dentior, pugnantior, uel absurdior esse, aut excogitari potest; quam de eodem homine allirma' re simul, d negare, quod homo siti& non sit. Aut quid inconstantius excogitari potest quum de eo, quem uere scimus esse hominem, ex Stoicorum praeceptis, ita syllogismum conlicere ut colligamus, quod homo non sit Ruunt igitur euasiones perstant autem argumenta illa Petri Pomponacti aduersus Stoicos; conuincuntq; eorundem opinionis absurditatem,quum omnium flagitiorum, Deum esse auctorem,&atrocem quod aures horrent truculentumq Pyran an ,

85쪽

praeterea quempiam simul esse hominem, non esse, opinio fateri cogatur. Quid autem Christia viai,&catholici Theologi ad argumentum Petri, dicturi sint, omnes, qui Deum cumna, quae in Orbe uniuerso sint,&singula curare asserunt Pomponacius illud epicherema retorsit; libris quinto, sexto, ictauo triani sestum erit.

Qui Fatum &rerum cunctarum ineuitabilem euentum introducunt quod faciunt Stoici fortunam in casum tollunt Stoicos autem Petrus Pompo

nacius conatur defendere. CAP. XXIIII.

UONIAM Petrus Pomponacius, uir certe perspicacis ingenii, plurimae literaturae, in suo libro de Fato, Stoicis plurimum fauere uidetur; ut librum ilia luna legentibus constare facillitate potest ininno inter alia argumenta, quibus certe urgentur Stoici, uel dis luere, uel saltem in arguentes retorquere, nec non aliquorsum quouis modo, euadere ille conatur; operae propterea precium duximus, eiusdem responsiones, Meuasiones in medium adducere, ut, quam parui sint illa roboris, ne dicam, quam sutiles, Minsulsae, quam, uelit, nolit, multum momenti habeant epicheremati in scholis Physicorum persistendo , in Stoicos ibcta argumenta, exactius uideatur.

SuMMA cunctorum sere, quae non in Stoicos solum .sed in Mathematicos etiam, eos

omnes, qui Fatum,&ineuitabilem rerum cianctarum euentum, introduxere; coiter,& uulgo adduci solent argumentorum,est absurdorum, Lincommodorum agmen prope maximum. Multa nanque isti uel aperte negant, uel persequelam saltem ne a re coguntur; quae admitteren bratio tantum urget sensita S,&communis experientia. Horum igitur sunt a nobis nonnulla nunc breuibus percurrenda, paulo post exactius excutienda. Coguntur nanque ii omnes negare sertunam,& casium contingens, io Sibile; consultationem, it editionem; liberum arbitrium, quod dicitur in nobis uirtutes Muitia, poenas, praemia; vaticinium, iracula Deorum cultum,&pietatem, alia id gelut Sinnumera. Sed perincultabilenoargentem l coelorum uirtutem o influxum Mathematici; per Deorum autem prouidentiam, iraefixam causarum

complicationem Stoici; haec uniuersia abstulerunt. Ad quem modum singula tollat Mathematicorum opinio;&quibus commentis eidem nonnulli opitulari studuerint, conssilio praetermitte Gmus tum quod a loanne Pico, aliis doctis uiris res diligenter tractata uideaturi tum quod non Astrologum hoc loco ,sed Philosophum tantum,&Theologum a rimus tum etiam quoniam &exillis, quα superius in hoc eodem libro tertio dicta suerunt,4 ex illis, quae lib. nono, ultimo a nobis dicenda sint, in quanta errorum abysso A strologorum illi qui genethalici dicti sunt, uersentur, notissimum erit. Quoniam uero inter Philosopsos, qui Fati, Mineuitabilis necessitatis

opinionem habuerunt, Stoici φυσὶ bt is hoc est naturaliter magis, magis cum ratione processiste uisi sunt; ideo ad quem modum singulum eorum, qua paulo ante enumerauimuS, incommodum,&absurdum ex Stoicorum decretis sequatur,4 ad quem similiter modum unumquodq; auferatur, nunc ex Alex. Aphrodisi eo uidebimus .Qil id praeterea ad Alexandri obiectiones respondeat Pomponacius pro Stoicis;&quomodo illiu obiectiones euadat, quantum insuper ponderis Pomponacti euasiones habeant, breuisisimi considerabimus Tollunt i itur Stoici ortunam,s casium. Probatur, a non fiunt sertuna, aut casu, qua a causa certa, & determinata, siue a certa, determinata causarum complexione fiunt. Sod cuncta, per uos , o Stoici, fiunt a causa determinata, siue a certa causarum complexione,&serie. NulluSest enim per uos, effectus, qui ab aeterna, certa,&determinata causarum complicatione non fiat. Quod ergo fortuna, uel casti ei liciatur, superest nihil. Haec fuit adueri S Stoicos Alexandri ratio. Sed resipondent Stoici, pro Stoicis Pomponacius, ante Pomponacium Alex lib. de Fato cap. argumentum non sequi ; quoniam in harum vocum DFortuna, casus J significatione, cum caeteris Soici minime conueniunt. Non enim dicitur casu aut Hrtuna quidpiam fieri; quoniam a causa determinata, uel in determinata fiat; sed potius quoniam a castu fit; quae nobis incognita est, Mocculta. Caeterum fiunt lingula, a causa determinata fiunt nanque cuncta a certa, laeterminata causarum complicatione. Verum enim uero aduersus istam Stoicorum euasionem Alex. P O. Quoniam non ita uulgo,&communiter haec nomina casius,&fortuna semuntur ut ei rectum igniscent; cuius sit nobis occulta causa. Sunt autem sumenda nomina penes uulgatam eorum significationem, alioquin incassum esset omni disputatio. S C NDO'. Quoniam fortuitum euentum perperam diffiniunt. Multi nanque et sectus sortuiti sunt, quorum non simi nobis occultae causae. Nam si cadente lapide Icadii crus perfractum

fuerit uel si uomicam incitando, praetorem qui fanauerit, quem intendebat perimere aut si fiodiendo,

86쪽

A diendo the aturus sucres inuentus Onerit huius, uel id geΠus alterius effectui etsi sertuitu,

o ciet i LUUM ' immo contra quam maxime manifesta erit '

catu ii V ineantationes, effectum aliquem inducunt, qui non putaturi L RVI 'λ heeusta causa. Sed quid Lamias, Amulaeta,&cantilenas adducit Ale

m c sititio, ut debet, conuerti cum diffinit, quum maris aestus, Nili cre-

δ- factionis, aetnetis ad polum conuersiona S, ciliorum id aenus mul-

menti R sitit eruntii effectus secundum Stoicos fortuiti,4 casiuale nuri

dici aut excopitari poterit,

VP RQ, hie a dei, i ualidissimae, striatissimaeq; sint, demoliri tamen, atque abii ibo inius; sed quam frustra id tentaverit, ostendamus. In primis autem responsio - γη Q di titie pule Alexandri argumentum, attulerunt Stoici, uidelicet quod si

mitiat onus a is causarum connexione singula fiant, fortuita tamen casu alia non ςςς δ a uespectus contendit ut in hanc sententiam cum Stoicis uenire Peripat δμ' - -' V . .eincidere, existimet. Duo dicunt Stoici. Vnum Cuncta a causa determinata λςψῆ pq ro uita es e illa, quae a causa occulta fiunt, non autem ab in determinata cum uerio determinata causa fiant. Propriori declaratione, duo aduertit Pomponacius- η Amiliariuod effectus determinatae causis, duplex est sicuti ipse determinata causia bifariatrierinsidera i ootest, uno modo, ut uigzi S. perfecta, quae pro naturae si ratione absiolutiueste um nroducat; alio modo ut in Persecta, infirma, quae integrum effectum producere neoueat Omnis ni in , in his inserioribus, causa, multis modis infirmata, Melicere potest. Po siti telum inquit lib. secundo Physicorum, Commentatione Lum, Averr. Natura in causis in talaribus potentiam deficiendi quae ad actum aliquando est reducenda; alioquin ocios esset illa potentia. Si quidem causa persecta est , producit inquit Pomponacius effectum, qui a Phylicis uulmo, effectus ut in pluribus appellatur. Si uero imperiecta, estectum inquit ille qui, ut in paucioribus, dicitur; a quibusdam inquit ut puta a Peripateticis, effectus casualis,&fortuitus nuncupatur. Cum autem iste effectus, qui, ut in paucioribus, appellatur; ab eadem ita ait Pomponacius cause producatur, qua effectus, qui, ut in pluribus, dicitur ilicet non eodem modo se habente Mille a caula determinata fiat sequitur sne dubitatione ut etiam effectus casialis, & fortuitus sic enim, inquit Pomponactu S, effectuin, ut in paucioribus, Peripatetici nuncu-

Pantha causa determinata producatur. ALTtRvM, quod Pomponacius aduertit, est; quod per nomen causae, in illis praesertim maentis, Quae temeraria, fortuita nuncupamus, duo intelligere possiimus tum unam caueam latum, utputa, in inuentione thesauri, effossionem tantum aut tantiim auri priorem defossionem tum

omnes, quae ad effectum concurrunt ut effossionem auri, iriorem eiusdem in hoc loco occultationem, agricolae de uinea plantanda intentionem,&similes. Et tunc, inquit Pomponacius, si effectus ad unam, uel alteram tantum causam reseratur; casualis est. At si ad omnes simul. potissimum ad primam, iniuersialem causam, quae particulares omnes simul contexuit effectus, cum sit maxime cui ad omnes suas causas simul sumptas referturo cineuitabiliter necessarius,' casualis dici non potest . Adeo nempe ita relatus,necessarius est, ut etiam atque etiam mirum esset; si uel hoc loco, in quo olim fuit thecturus absiconditus, effodienti thesaurus non occurrisset uel in antro sedenti cadio, decidens lapis, crus non stegisset. Post haec tres, quas P persuSQX Ale andro adduximus, obiectiones euadere nititur Pomponacius; immo ita sibi euasisse suasit, ut suis nugis rationem Alexandri efficacissimam, firmissimamq; dissoluisse putauerit. D primam uidetur ille dicere: quod denominum&uocum significatione, melius est cum sapientibus, ut sunt Stoici, quam cum uulgaribus,&ignaris sentire. A secundam. sicut non est inuentionis thesauri occulta causa; ita non est ille effectus casea Uriis; nisi sorte ad alteram tantum eius causam reseratur. Nam si ad omnes illum referamuS, Cum estectus ita consideratus oppido quam necessarius sit; qui fortuitus, aut temerarius censeri poterit 3 D tertium inquit. Ad effectum casualem tria secundum Stoicos requiri. Vnum, quod

dictum est, quod catis alit occulta Alterum , quod relatio non fiat ad omne causas, Tertium, quod effectus sit de numero eorum, quia causa, ut in paucioribus producantur. Effectus autem qui peram uiaeta,&incantationes fiunt, est effectus, ut in pluribus, non autem ut in Paucioribus. Haec Pomponacius.

Pe r Pomponaci praecedenti capite posta euasones

tolluntur P. X X V. I Rationem

87쪽

ATLovgM superiori capite posuimus Alex per quam, fortunam& castim ab stulisse Stoicos, claris simum erat: praeterea obiectiones quasdam, aduersus fortuiti euentus dis initionem ab Stoicis positam; quid insuper Mad ratio nem dicant Stoici, ad obiecta omnia pro Stoici respondeat Pomponacius, qui Alexand obiectiones cunctas euadere conatu est explicate fatis hactenus declarati inuis. Sed quam male Stoico S ille defendat; quam Alexandri obiectanainime euadat; laon multa dissicultate ostensitari nunc sumus. In primis illud quod dicit, de duplici determinata causa persecta, imperseeta; quod persecta quidem effe- etiam, qui dicitur, Vt in pluribus; imperfecta uero effectum, qui dicitur, Ut in paucioribus, producat; modica cum ueritate, commixti mendacii plurirnum habet Verum est, quod determinata caulatum persecta, tum impersecta esse potest. Item uerum est, quod persecta causa effectum producat; qui Vt in pluribu S,appellatur I crtio uerum est, quod causa persecta, persecte, Mint gre effectum sitium absoluit. Sed falsum est, quod causa imperfecta effectum iaciat, qui dicitur, Vt in paucioribus. Item falsum est, quod effectus,Vt in paucioribu S, fata causa determinata. Te tio falsissimum est, quod ab eadem determinata causa, non tamen cod. in modo se habente, tam effectus proueniat, qui, Vt in paucioribus, quam qui, Vt in pluribuS, nuncupatur. Haec autem omnia erunt clarissimi; si tantum quid sibi uelit vox haec, a nobis dicta dctcrminata causa, intelligamus. ut frustra distinctionibus, additionibus, .mille praeposter inaniis Pomponacius omnino elaboraucrit. Determinata causa, effectiva prHertim de ea enim nune praxipue disserimus i communi, ruulgata, tam apud uulgares, quam apud sapientes significatione ea dicitur; quae cum finis incentione, opus aggreditur; Laggressiim per certa, determinata media, ad finem usque, nisi impediatur, perdiicit. Intentio alitem ex electione, ita dixerim ex spontaneo. ex natura esse potest. Haec causa multis modis appellatur. Dicitur nanque aliquando causa per se, aliquandocat: se necessaria, aliquando causa in pluribus, aliquando causa sentialis, aliquando causa determinata, aliquando aliis modis. Si causa perfecta fuerit, flectum nisi quid obstet persectum, absolutum facit; si imperfecta, imperfectum. non numeris omnibus useque adeo obiblutum. Sed siue persecta, siue impersecta fuerit, quantum ad battinet, sicut est causa determinata; ita causa, ut in pluribus, sena 'ercensetur; quoniam eundem effectum quidem, hoc est, effectum, qui ut in pluribus dicitur, licet non eodem penitus modo, nisi impediatur, producit. Si autem haec causa, quam determinatam diximus, impeditur : certe ab alia superue, niente causa impediri, necessii est. nil est enim, quod sibi ipsi impedimento sit impediens autem causa, quae operi superuenit, nec opus olim fuit aagressa nec operis illius, finem aliquando sibi proposuit:aut iis mediis utitur, quibus utebatur,vi quem intendebat causa determinata. quae pridem operationem incoeperat Quamobrem causa ista, quae de improuiso obrepsit; unde ortum habuit prioris causae impedimentum; non eli causa determinata. Non enim opus ut diximus illic perat. Ab hac autem ibrtuitus euentus, effectus ut in paucioribuS, ortum deduxit. Non recte igitur putauit Pomponacius; quod ab eadem causa, licet non eodem modo se habente, tam effectus ut in paucioribus, quam ut in pluribus. proueniant; aut quod istorum effectuum causis non differant nisi penes magis,& minus periectum, quum specie. tota ratione dii erant. Ex his, quae diximus, trium a nobis paulo ante dictorum falsitas manifestissime apparet: praeterea falsum conuincitur illud esse, quod primo loco, praecedente capite pro Stoicorum resiponsione, notatum suerat a Pomponacio. uidelicet quod omnia a causa determinata,

fiant sortuita. temeraria, ut in paucioribus, non fortuita uero ut in pluribus quum a quibus non ibituita proueniunt, fortuita prouenire non posSint, nisi: sertuitum esse dixerimus causiam

a sua persectione,&effectum ab abs tuta sua integritate desecto; de qua re alias oportunius dicendum est. Falsum item apparet, quod a causa determinata, sed imperfecta effectuus proueniat, qui ut in paucioribus dicitur immo effectus prouenit, qui ut in pluribus appellatur, licet sorte ab absoluta sua persectione deficiat. Et quod determinata causa, eo modo determinatam causam intelligendo, quo iam exposuimus, possit esse effectus ut in paucioribus . Illud similiter quod superiori capite,secundo loco ab eodem animaduersium fuit, tum uerum tum falsum est Vertim est quod per nomen causae, in euentis fortuitis, immo tam

In Ortuitis, quam non in sortuitis, possumus tum omneS, tum unam tantum causam intelligere Verum est item quod si ad unam, uel alteram causam etaetus reseratur temerariu Sappellabitur Verum est tertio, quod si ad omnes simul collectas reseratur, necessarius sit. Falsum autem est, quod non sit casualis, si ad omnes etiam causias reseratur. Quoniam i euentu S, necessariu Ssit; non tamen absolute necessarius est, sed ex suppositione causarum; at quot, quaelo, causae fortuito, temere positae fuerunt diem falsum est, quod non sit temerarius, si ad cautam uniuersialem idem mei reseratur id autem ad quem modum ueritatem habeant, suo loco

dicemus. Et multiS denique modis Physice loquendo in Scliolis enim philosophorum sumus)peccat

88쪽

oeccat Pomponacius Sed probare ille nititur utrunque Prim uim quidem , hoc est, quod effe i si si discunctas suas causa reseratur. Quoniam illo modo consideratus atque

tactu necessarius est. Quasi non possit idem effectuS temerata nartim uel ad aliam, Maliam causam referatur uel si ad candem

alio tamen, alio modo se habentem, uel si eius causis, quale quale haerint, esse supponantur.3 U osti ieeellarium, si currat nec propterea dissonum est, ut contingen-

qui si necessarius sit,

si omnes causes tuas reseratur,&praeterea inusse, cauis illae omne constituantur, non etiam me omnes uel aliquae positae causae De nece sitate nanque praetereunti Socrati caput fran-

aiari illud strauior teguli; nec cessat propterea estectus esse casualis, tum quia nec Sof ansiens nec cadens tegula hunc effectum intendebant sed ille amicum , haec uero terrae inini etebat tum quia ex accidenti coniunctae sunt istae causiae; a quacunque superiore caus ouocunque modo coniunctae fuerint, Casu certe 'emeritas fuit ut dum transiret Socra-

ula eiderit. Nec istam causarum coniunctionem Natura, aut Deus intendebat ali-6'' h pom bonaeius,ciuo Inoi exaccidenti filerunt iunctae istae causae; sed perse,a superiore,&uniuersali causa. .

t o hoc est alterum, in quo errasse Pomponacium paulo ante dicebamus. Certe, si aliqua elset aula una&eadem, aqua effectus casualis ut casualis est per se intendi posset,in produci; est ius casualis, casualis non esset. Naturae nempe temerarii euentus, ut testis locuples mille locis ea Arith repugnat, una aliquam, Leandem posse esse per se causam. Sed posse esse declarabat Pompon. exemplo uulgati sisimo, de duobus seruisu domino ita missis, ut se inuicem obluarent concursius quorum ipsis quidem casu aliisuit; sed non domino. Verum tum quia non currit similitudo in agente naturali, qui de necessitate agat qualis est Prima cause, Natura,

in assente libero, qui contingenter operetur; qualis est seruorum dominus. Tum quia quo cunquercS se habeat modo, non ab una,&eadem aliqua per se causa, aut euentus,s capitis ira- ctio fit, aut eius causae connexae sunt, ut puta non a superiore; Tum tertio,quomam catali euciatus, qua ratione casuali est,ad quamcunque causam reseratur, etiamsi ad primam retuleris, sim-

per est casualis quod inserius, ubi de diuina prouidentia erit sermo, facile declarabatur nam seruorum concursus, quoniam seruis casualis suit; ideo si ad eorum dominum, uel etiam ad primam causiam reseratur; seri non poterit, quin seruis fuerit ille casualis causae propterea fortuiri euentuS, ut fortuitus est, ex accidenti iunctae fuerunt Nisi enim per accidens fuissent comunctae, effectuS ea ratione, qua temerarius est; nequaquum quod pugnat temerarius esset. Sed de duobus, quae in cassiim pro dis luenda ratione Alexandri aduersus Stoico animaduertit Pomponacius, hactenus. Sequitur ut quam inopia tres illas Alexandri obiectiones euadat, inspiciam US. QVOD ad priorem respondet, nihil lut dicitur, aduersum sentit etiam Aristot cum Opientibus esse sentiendum potius, quam cum uulgaribus. At non loquimur de sententia, sed de nominum significatione. Nam&ficum probatis,&sapientibus uiris sentiendum sit; utendum et tamen nisi sorsitan soli nos ipsos tantum conuenire uelimus nominum significatione uulgata, ton sunt nomina a suis propriis. uulgatis significationibus amouenda: a rebus, quibus impolita suere. Quod tamen temere faciunt Stoici, qui ubique nomotheta agunt, no minum, ut libet, semper significatione abutuntur. Aut ergo soli secum loquantur, si solos doceant,solique cum solis disputent aut si cum aliis loquuturi, disputaturi sunt, aliosque instructuri ut Ominum , Quocum significationem cum aliis communem habeant, est neces

sarium.

D lterius euasionem, iam patuit, quid dicendum. siue enim ad alteram tantum siue ad utranquc causam, siue ad omnes effectum casualem referas semper est casualis; etiam si ad Omnes in il uri suo Ordine collectas relatus necessarius ita sit praesertim si in esse ponantur univcrsrili causa' ut non possit non esse. Qitoniam ex accidenti conuenerunt illae causae, ad effectum pri hic odin. Ea semper ratione effectum sumendo, qua temerariti dicitur. Multae enim una fortuit . casu posita causae, quae poni, non poni aeque Potcrant. D uationem tertii obiecti , de priori conditione, quae est, quod effectus sertuitus dic 'tur, quia eius causa sit occulta: fatis hactenus dictum fuit, ostensumque, quam inepte ita βυς rint Stoici Opinati, quum innumediabiles sint in natura estectus, qui casuales minime Omnium dici possunt; quorum causis abditissimae sunt, atque occulti sisimae.Secunda, quae est, quod QR ad OmneScausa fiat relatio, sed ad unam uel alteram. si effectus censeri debeat casualis est conditio,quae Stoicorum disciplina minime olet cum in ordine causarum,omne causam esse PQ iς δ' si s

89쪽

sam, illi ex professo confiteantur; ideo siue ad unam, siue ad omnes effectum reseras; nunquam penes Stoicos erit Balis, sed per se semper intentus. Tertia autem, quae est quod effectus sit de eorum numero, quae a causa, ut in paucioribus eueniunt; sicut temere, propria, ut puto, ceruice a Pomponacio fuit adiecta illius nempe conditionis apud Alexandrum nulla fit menti immo ista conditio, sicut illa superior, Stoicorum decretis aduersatur cita a nobis multa cum ratione reiici potest. Adde, Si causia occulta est; qui stiri poterit,an effectus ab ea sit,ut in pluribus, an ut in paucioribus' Nemo certe hominu ,cui sit aliqua causa occulia,cognoscere poterit,si effectus quispiam ab ea, tit plurimum, uel raro producatur. Adde tertio, Quod amulaeta, .Philtra,&huiusmodi quae Stoicis asteruntur rarissim ei ut cuique potest esse notissimum 9 eundem effectum producunt. Quot quaesis, fuerunt ad cuiuspiam morbi curationem exhibita, quae non modice nocuerunt quot ad amorem, quae odii plurimum excitauerunt Quam male initur Alex. argumenta Pomponactus euadat; quam male fortunam, casum Stoici tueantur,&quam inepte Stoicorum causam Pomponacius destiadat; hactenus.

Eos, qui Fatum, &ineuitabilem rerum cunetarum euentum introducunt quod Stoici faciunt contingentis, josibilis naturam tollere Et quam

male illam Stoici defendant. CAp. xxvi. y

UA M inepte fortunae,&temeritatis naturam tueantur Stoicii Milli, qui uel Stoicorum placita sequuti sunt, uel eorum partes tueri conati fuerunt lucus que uidimus. Qtiod autem contingentis, possibilis, non nia is apte ratione illi defendant; nunc uidendum est.. D. V β pG i sed Coriam Opinio auferat illud, ouod continetens,

.. po Sib dicitur Nen peii cuncta inquit Alex0 certa,&determinata quod -- aiunt Stoici causiarum complicatione, ineuitabili necesisitate, fiunt; id, quod

possibile,&contingens dicitur, ablatum est. Quum possibilis, contingentis natura illa sit ut id, quod contingenter,&postibiliter euenit, nulla nec estitate eueniat; sed possit aeque euenire, non euenire. Cuncta autem ad Stoicorum opinionem certa causiarum serie, ineuitabili necessitate fiunt. Periit igitur possibilis,&contingenti natura. Nihil sane corum naturae repta natnaagis, quam ut a determinatis ab aeterno causis, impermutabili necessitate fiant cum tam contingens, quam potabile, si eueniant; nonnisi contingenter, posisibiliter euenire queant, hoc est,ssicut euenire, ita non euenire aeque ualeant. Sed euadere nititur argumentum Pomponacius, a Stoicorum euasione, quam in libro de Fato cap. vi. nobis Alex. exhibuit. Quoniam in

tingens, aut posisibile illud non est nisi forte secundum existimationemθquod si non esse indifferenter potest sed posisibile quidem potius illud, dicitur, quod ut fiat, uel sit, an ullo impeditum est. contingens uero illud, non quod&esse,&non esse in disterenter potest; sed quod non semper cit; sed uel in praeterito aliquando non suit, uel in futuro quandoque tandem esse desinet. Id autem quod uel fieri non impeditum est, uel non est semper, sed aliquando, quin excerta, Sabaeterno determinata causarum connexione ineuitabili necesstitate fiat, uel sit, uel suturum sit, prohibet nihil quod si contingens, utpossibile illud nos opinamur, quod sicuti esse,ita non esse potest secipimur, inquiunt Stoici, ab ignorantia causiarum impedientium, atque impossibile illud est reddentium quod possibile esse nos existimamus, sumi potest exemplum ex lib. un decimo Metamorph ab Alcyonci quae Caeycem uirum suum mari mersium, in ectii , non solum posse domum reuerti, credebat; sed eius aduentum uotis omnibus exoptabat cum tamen redire illum iam mersum, es et impossibile. Dat exemplum Pomponacius, is putat Persiarum Regem deambulare; quod ignoret Regem iam esse uita unctum Aropter cuius obsetum, impossibile redditum est id, quod ille possibile existimauerat. Sed ideo existimauerat nos Ni ... impςdiς. ζζm causam , illud, quod prius POSsibile erat, impossibile reddentem,

hoc est Regis mortem, Ignorabat. Aiari impedientes causaScum ignorent pleri ue ossibile

est, altera prohibita, impedita existente.

mus. At non Philosophum rei naturae contemplatorem, s)d potius nomothetam, uel etiam impostorem

90쪽

impostorem agen HS . no si ignorantia cauis in causa est, ut idem aliquod ab uno possibile, ab altero im possibile iudaeetur; conssequens erit ut non re ipsa, sed hominum existimationei quod maximum absurdum est posisibile, impossibile definiatur. Vnde sequitur, ut idem quod absurdius est possibile simul, imposisibile esse posisit.

o si posisibile est, quod fieri non impeditur; nulla erit inter possibile & necessariudisserentia. Quod enim non impeditur esse, necessarium est. Si dixeris sicut dicere uidentur Stoicio quisci necessari uia i nec impeditur, nec impediri potest possibile autem non impeditur quidem te .l potest impediri. Contra ex his, quae ab ipsis Stoicis admittuntur, ita arguitur.

Quod non impeditur, prohibetur impcdiri; Quod impediri prohibetur, impediri non potest; Uod non potest impediri, impossibile est impediri, Quod impossibile est impediri, necesse est

non impediri; uod necesse est non impediri, necesse est ut sit; igitur quod non impeditur, necesse est ut sit possibile autem est, quod non impeditur. Sequitur ergo, tum quod possibile, sicut non impeditur, ita impediri non Potcst tum etiam quod inter possibile, necessarium, nullum sit interstitium, quod uolabamus. Vsu est Alexander consimili argumento, cap. III I, libra primi Quaest naturai. eo quoniam dicunt contingen esse illud, quod non semper est de si dum est, uel suturum est ineuitabili nece Sitate sit, uel sit futurum. Ponatur igitur casius, quod die crastina sit futurum nauale bellum quaero ab illis, qualis est ista propositio, Cras navale bellum futurum

est; necessaria ne si negaueris, sequitur aduersuS Stoicos, ut non ex ante iactarum causiarum serie, ineuitabili iecesisitate futurum sit cras navale bellum; Si affirmaueris, naturum igitur contra eosdem nauale bellum erit quid necessarium, quod tamen non sempiternum est.

Et respondent Stoici ut ex cap. vi, libri de Fato Alexandri, facile intelligi potest quod

propositio illa, Cras bellum nauale suturum est ante navale bellum est neces laria; peracto uero bello ineque etiam uera est, nedum necessaria. ADugst sus resiponsionem istam arguit Alex. Quoniam si propositio illa, Cras est suturum nauale bellum, quandoque, ut aiunt Stoici, est uera, quandoque nona consequen est, ut ea nunquam quod Stoicis aduersatur fuerit necessaria. Si nanque secundum decreta Stoicorum onocellarium illud tantum est,'iiod cli sempiternum, quod semel fuerit necessarium, semper erit necessiarium 'uoniam sempiternum. Igitur si aliquando propositio illa necessaria fuisset; etiamnunc profecto nauali bello peracto, esset necessaria At quantum, quaeso, per uOS, abest a necessitate; si neque uera sit. Non igitur potuit aliquando esse necessaria quod si nunquam fuit illa necessaria in ecfuturum esse navale bellum, sui aliqiundo necessarium. Quod si impermutabili necessitate futurum esse navale bellum asseras, quemadmodum sine dubitatione asseris, antequam nauale bellum fuerit, sequitur quod propositioilla, Cras est suturum nauale bellum, adhuc sit necessaria, quod non omne necessarium, sit senipiternum; neque omne temporaneum contingens quum propositio illa peruos desinat esse necessaria secundum autem rei ueritatem quod semel necessarium est, semper necessarium sit Sequitur nanque ut non contingat non Ore navale bellum; si sui taliquando illa propositio necessaria quod si non contingit, non sore, im possibile est non fore; si impossibile est non bre, necesse est sore. Igitur Cras fore navale bellum;

cst denumero eorum, quae necessariasiunt; non autem de numero contingentium, quae aliquando non esse possunt. Illa ergo propositio, Cras erit nauale bellum est propositio necessaria Quae enim propositionem necessariam enunciat, necessaria eis ksempiterna ueritatis, si semel ut 'O dicitis necessaria filii, nec aliquando esse potest, ut non sit futurum crastinum nauale bellum At si non posse non futurum esse crastinum nauale bellum, est absiurdum; absurdum quoquc illud est quod asis eritis propositionem illam cras est futurum nauale bellum, aliquando qui dem' Cessariam esse aliquando autem ne ueram quidem . quam absurditatem si clamore. Pertinacia dc cudere uultis, alia plurima sequentur absurda ut puta quod dies crastina nunquam e rit ama QCcssariam cstsemper, die crastina sore navale bellum quod Sol a suo motu Ce Sabit; quod liqud i impositio necessaria, quae non est sempiterna ueritatis; quod aliquod sit neccssarium, quod non citi empiternum iit bellum nauale suturum quod euentus omneS sint contin-gzntes , qui in Pixteritum transieunt; quod euentus cuncti, dum futuri sunt, sint necessarii; quoniam si irride futu Onaualibello argumentatum est, ita defuturo alio quocunque euen argu

mentata poterit ' per toicorum principia ostendi illud esse necessarium; quoniam si aliquid futuruin eis, non contingit illud non fore si non contingit non bre, impossibile est non fore; si impossibile ei non fore neccilla est fore: igitur si quidpiam suturum est, necesse est sere, xland ς' sequitur, ut sublata sit Omnis possibili , continoentis natura quod a principi diccb mu uidelicet, quod Stoicorum opinio contingens, possibile in totum ita auferat, ut frustro Q

rum noti nulli contingenti S. posSibilis naturam tueri conentur.