장음표시 사용
101쪽
eoncilians Mir nam illi exhibenda fuit satisfacstio.
contra quem peccatum fuit sed peccatum fuit contra Deum ut Deum, consequenter contra omnes diuinas personas: nam omnes ratione unius voluntatis, septem domi mi, increatae bonitatis,est unus legissator, unus Dominus, unus finis vitimus, quem peccator ostiirdit. Respondet a Masce disput. 8. cap. 2.27. Christum satisfecisse pervmanitatem Deitate sanctificatam, ut per principium quod, non per personam diuinam , nisi per
communicationem diomatum, quatenus actiones naturae ii buuntur supposito hae autem quia realiter distinguitur a Verbo potuit inter ipsam Verbum susticiens intercedere alteratas,adii priam iustitiam fundandam requisita. Sed contra: Ἀρπιτὸ ex Tlleologorum axiomate fundato in Arist. a. dein ηιma actiones proprie sunt suppositorum I ergo non sola humanitate ut principio quod, sed supposto inesudente humanitatem Christus satisfecit: nam licet principium sermale elicitiuum operationum sit natura ; quia tamen hae non est id
niti it eompleta in suo esse, per subsistentiam, id
.quod proprie operatur, non cit natura, sed suppositu in ; nam operatio eorassequitur ad esse completum rei. a. satisfactio Christi non minus in ratione eondignitatis valoris moralis pendet a persona dignificante,quam in ratione physicaecntitatis ab humanitate eliciente ergo non minus ad illam eoneutrit Verbum, quam humanitas ergonori tantum per communicationem diomatum,
sed intrinseia se se ut principio moraliter dignificanti,satisfactio tribuitur verbo. Neque obitat, quod Christus interdum dicatur satisfacere ut homo, non ut Deus homo:nain homo implicit importat suppositum importat enim ex modosgnificandi humanitatem subsistantem: Et explicari potest de principio tantumq/ω.
Respondet . inertin. rogi 8 ex principio I. ehilol. inter Christum offerentem &acceptantem susseientem esse alteritatem nam quamuis sit cadem persona satisfaciens &acceptans, ut tamen satisfacit habet diuersum ius in operationes humanitatis ibi unitae, quod non ha, quatenus acceptat. Supponit enim Verbunmtatione personalis unionis habere dominium sormale supra operationes humanitatis, quod non habent caeterae diuinae personae , ratione cuius potest ut subsistens in natura humana , satisfacere sibi ipsi, ut subsistenti in diuina. Fundamentum,potest cademicr-sona satisfacere sibi ipsi ex iustitii secundum diuersa iura, ut patet primo in tutore satisfaciente sibi ex bonis pupilli secundo in eo , qui ob duplex ius supra duplicem societatem , ut pars unius satisfacit sibi ipsi, ut parti alterius societatis tertio si Angelus incarnaretur, posset ex iustitii satisfacete humanitati,& consequenter sibi,ut subsistenti in tali natura: quarto inter patrem Ἀ-lium non emancipatum, dominum deruum, est perfecti alteritas persona um cum tamen non litpersecta iustitia, defectu alteritatis iurium ergo iustitia non tam attendit alteritatem pet sonarum, quam iurium. Sed contra. i. falsum est, Verbum ratione personalis unionis, habere sor male dominium supra operationes humanitatis distinctum a dominio, quod in illas habet tota SS. Trinitas: nam quamuis ratione unionis hypostaticae Verbum insuat aliquid in operationes humanitatis, ruod non influunt reliquae, crsonae, nempe conignitatem & valorem , eas sustentando, recipiendo in assumpti natura id tamen non facit Verbum Iibere, quod requiritur ad dominium,
sed necessario posia enim unione inter humanitatem& Verbuin, non est in libera potestate e bi, sed tantii humanitatis, operatain non operari; neque posita operatiotae, rem Verbum est, illam condignificare, aut non condignificate.Nutilum igitur peculiare dominium habet Uerbum, quod vel illi commune non sit cum reliquis diuinis personis, vel ei non conueniat pei communicationem idiomatii m. Ratio dominium est pro- a pruri,prietas voluntatis Est enim teste Bariolo L. Siquis,
ius libet disponendi de re in omnem usum lege
permissum Verbum autem non unitur formaliter ut liber motor humanitatis , sic enim omnespcisonae essent incarnatae , sed ut suppositum sustentans & ei minans humanitatem. Nee diei potest in sentent.Alberim hoc dominium Vc rhi esse idem cum dominio humanitatis assumptae nain
ipse aperte distinguit dominium Verbi, humaianitatis: hoc ponit dependens a Deo,illud independens, ut inde probet, Verbum habere aliquid independens a caeteris personis,per quod possit illis, di sibi ex propriis satisfacere. 2. Esto Verbum habeat hoc peculiare dominium in operatione ορη humanas Christi, adhuc falsum est, per eas posse sibi ex iustitii satisfacere. Quia ultitia, ut a metaphorica distinguitur, essentiali ec est ad alterum.
Nec satisfacit dicens, posse quempiat sibi ipsi satis tacere secundum diuersa tui a quia iustitia non attendit diuersa tantu in iura materialia , qualia sunt, quae ab eidem pei nitet candem voluntatem possidentur, sed di vcrsa iura formalia, quae in diuersis naturis liberis existunt alioquin nullum isset discrimen inter iustitiam, reliquas virtutes,quae sunt ad se unde etiam hae dici possent iustitia , quatenus in una eademque persona adaequant diversa iura. Ratio: nequit esse iustitia,ubi ς'
nequi essu transsatio, vel aequisitio dominiici sed di
tui ad eipsum nulla dominis transsatio , vel ac a.. σι
quisitio esse potest: nam saec fit inter distinctas s. νυ naturas liberas quod enim dominium potest idem in seipsum transferre,vel a seipso acquirere,quod ante non habebat vel quid refert ad propriam iustitiam, quod hoc fiat secundu in diuersa iurae quasi vero haec diuersa iura non sint sub dominio
unius eiusdemque voluntatis. Ad I exempl. Ideo brpotest tutor ex bonis pupilli ex iustitia sibi satis Ad M. iacere,quia non habet dominium absolutum, sed pia ou. o tantum directivum in bona pupilli. Ad x nego.
illum, qui habet duplex ius supra duplicem societatem, ut partem unius satisfacere sibi pli,ut parti alterius societatis , sed tantum socij ita ea inisclusis. Λd 3. concedo assumpti verum id non esset ratione unius personae secundum diuersa tantum iura spectatae, sed seeundum distinctas naturasin voluntates. L . concedo, iustitiam non attendere per se alteritatem personarum, nisi quatentis hae ldfert alteritatem voluntatum, penes qzias spectantur iura sormaliter. Quod autem inter Patrem MFilium, dominum di seruum, non sit perfecta iustitia, quamuis fit persecsca alteritas pe.
natum di voluntatum , a est ratioci nam ad petis sectam iustitiam, praeter alteritatem voluntatum, requiritur etiam alteritas iurium Vominiorum,
de qu1 iustitia nunc non loquimur, sed viiiiiiiii de imperfecti ut distinguitur a metaphorica. Respondet . . arei Hi At. . secte inter Chii
stum satisfacientem acceptantem , sussicientem intercessisse alteritatem , propter diuersas n.itui as cliberas humanam diuinam , quarum una potuit offerre, alia vero liber satisfactionem icceptare. Quae resp. vera est in quo pacto princi V raresp.
102쪽
8 VI De perfectisne s insinitatest are Christi. Sectio Vu
pium satisfaciens in Christo distinguatur ab eo, i minus illorum4 ergo potcst super illos fundare
eui satisfit i cum satisfacere acceptare sit proprium suppositi, quod in Christo est,nqm Nidem;
sie explico Qxiamuis completum principium ope-.L Iti randi sit suppcilitum, sormale tamen, penes quod est proxima potentia libera operandi, si natura, qua suppolitum denominatur libere operari: cum ergo in Christo sint duae naturae per iactu liberae disti notae realiter, erit distinctum principium formale θω satisfaciendi, laui fit satisfactio: ergo idem suppositum uni naturi potest satisfacere ut debitor, alia satisfactione acceptare ut creditor quia ubi sunt diuersae naturae persecte libetae sunt diuersa principia iurium c diuersa dominia ergo in una potest esse de- perfectam iustitiam cum Deo. Nego conseq. nan sicut ius libertatis non facit Christum ratione naturae humanae moraliter perfecte alterui a Deo, quia etia in ut liber manet persecta possessio Dei: ita tollit rationem persectae iustitiae , quae talem dependentiam excludit, tersectam alteritatem requirit. Cum autem dicitur, Christus est perfectus dominus suorum actuum, intelligitur de persecto dominio libertatis eos eliciendi ion eliciendi non de dominio illos extrahendi a iure domini Dei, quod necessarium est ad persectam
Obdicies et In libertate Christi est, esseere , t 7. Deus acquirat ius in actus liberos humanitatis;
fitum in alia ereditu mi atque adeo potuit idem ergo potest Christus conserre Deo aliquod ius, suppositum in una esse debitor,in satisfactor, in j super quod fundare potest perscccam iustniam.
i. alii creditor aeceptator. Quae resp.differt a se-Rεθε eunda, quia illa docet completum principium sa-
.. a tisfactionis, quod esse solam humanitatem Deitate sanctificatam haec verb humanitatem includentem suppositum, humanitatem in ratione proximi principi libercilicientis suppositum in ratione terminantis mcondignificantis satisfactio-Σιλrmia nem.Differt a tertii am illa assiimat, posse unam eandemque personam secundit diueis tant imiura materialia ibi ius satisfacere haec auic in do-eet, non posse nisi secundum diuersas naturas Iiberas, quod est secun lum diuersa iura formalia. DIC Es: sequeretur, si anima rationalis haberet
duas voluntates, illam iandare posse iustitiam sui ad seipsam Forte quis concederet sequet .supponendo solam voluntatem esse adaequatum principium libere operandi nam tune possct una ON muti luntas contra aliam agere. Sed neganda: iram adaequatum principium libete operandi non est, Iunias,sed animus rationalis, qui ut primum principium liberum determinat omnes potentias, at que adeo ipsam voluntatem ad operandum: proinde non posset inter unam voluntatem Maliam
esse sussiciens alteritas ad iustitiam fundandam: nam haec est libertas, quae principaliter saltem est
in anima. Sed contra hinc sequeretur, non magis voluntatem, quam reliquas potentias animae, esse libera piincipia operandi, cum non magis anima libere applicet ad operandum voluntatem, quam ci quas potentias. Nego sequel nam, Iuntate anima primo se applicat ad operandum liberes, aque mediante opplicat reliquas poten-
Dicola Satisfactio Christi non sui actus perfectae, rigorosae iustitiae ex parte Christi offerentis, non desectu condignitatis,sed iurium alteritatis. Fundamentum: persecta iustitia ex e grast. includit perfectam iurium alteritatem est enim adaequatiua iuris alterius: quantum igitur deficit a iuris alteritate tantum deficit a persecta iustitia. Sed ius . quod ratione voluntatis creatae Christus habet in actus satisfactorios, non est per fecte alterum a iure, quod in eosdem actus habet Deus Icilieet illud ius dicitur persecte alte iarum, quod sundatur in re moraliter distincta a re iure illius, cum quo contrahenda est iustitiain fundatur enim libertate creata, quae est effectus naturalis possesso Dei,potiori iure, quam filiussit naturalis pars patris,4 seruus moralis possesso domini. Ob quam rationem nequit ex An .E
uum esse persecta iustitia. Ohcitici Christus ut homo habet heriactumius libertatis in suos actus; .go est perfectus d Antecedens patet in Christi libertate est,elicere hunc vel illum actum; sed Deus non acquirit ius in actum, nisi eliciatur: ergo Resp. I. in libertate serui est,essicere, ut dominus acquirat ius in hoc
vel illud opus multa enim pendent a voluntate serui, ut haec vel illa fiant, tamen cum fiunt, . non potest seruus super illa iustitiam cum domino fundare, quia eo ipso quod fiuiit, cedunt initilitatem domini. Ergo quamuis a voluntate Christi pendeat, ut haec vel illa opera fiant quia tamen facta, naturali iure manent obligata Deo,non
potcst super illa iustitia fundari; nam ad persectam
iustitiam fundandam, non sat est ut in tua potestate sit, escere, vel non efficere opus, sed ut factum, non sit sub dominio alterius: alioquin svi tim factum obligetur alieri, non poteris supia tu Iud iustitiam fundare, quia nemo iustitiam funda re potest supra id, quod est alterius. 2. Nego ante xi
ced. Non enim Deus acquirit ius in actus liberos, Resp. a. media libertate nostra, ut causa concedcnte ac tribilente ius, sed ut pura conditione, qua posita, Deus ex se habet ius in illos, tum ratione domi ni, quod habet in causam ac proinde in omnes
effectus a causa promanabiles: tum ratione actualis concursus , quem praebc in illos. Vnde sicut
haec iura Deus habet in actus liberos creaturae, in dependenter a creaura, ut a causa ius conserente,ita independenter ab illa habet ius dorninium in illos. Confirm. Sicut productio fructus ex ar Ran. bori . non st traditio iuris in dominum arboris,sed tantii in pura conditio, qui posita, per idem ius, quod habebat in arborem, sit dominus Ductus arboris: ita productio aetus in ereatura, non est noua traditio ruris in Deum , sed sola pura conditio, qua positi, per idem ius, quod Deus habebat in creaturamin actualem concursum in illum, fit dominus illius. Nee obstat,quod illa sit productio necessaria haec libera nam sicut libera producetio effectus non tollit persectum ius in ausam, ita nec ius in effectum libere productum.
Obdicies . Quae dixi tum probant, Deum ex se habere ius in actus Christi, postquam sunt eliciti non antequam cliciantur nam ante, uti crant
sub libera potestate Christi eos eliciendi vel non eliciendi.ita sub pleno dominio eiusdem: ergo ratione huius antecedentis dominij, quod Christus habebat eos eliciendi vel non eliciendi in honorem Dei,poterat ex iustitia contrahere eum Deo. Nego antee. Deus enim non solum independuntera creatura habet plenum dominium in actus .pota quam sunt eliciti, sed etiam antequam eliciantur. Nam antequam eliciantur, independenter a creatura habet plenum dominium in ausam libere productivam, consequenter in actus a tali causa
103쪽
libere producibiles. Consistit autem hoc dominium in eo, iudieii 1 dum isti actus sunt in ea usa, iure possunt exigi a Deo ut sui, non minusquam a domino existi possint liberat oui rationes a ser
uo. URGE,:potust Deus has operationes concedere creaturae,quibus concessis, posset creatura ex iustitia contrahere cum Deo: sicut potest dominus co-eedere seruo opera sibi debita , quibus concessis, posset seruus ex iustitii contrahere cum domino. Resp.esto possit Deus concedere, ut creatura non teneatur tales operationes clicere, adhuc tamen non potest se spoliare iure illas a creatura exigendi: quamdiu autein manet Deus cum iure eas a creatura exigendi, manet eum perfecto dominici earum,etiam prout sunt in causa. Nam perfectum
dominium est potestas disponendi de re absque
iniuria alterius. Neque ex eo,quod creatura possit elicere vel non elieere actium erga Deum, trans fert aliquod ius in Deum supra tale accitin quod Deus ipse independenter a creatura in talem acetum,vel in seipso, vel in causa consideratum, non
habeat. Namin illico productus cadit sub persectum dominium Dei, antequam produceretur, iure poterat exigi a Deo, adeoque libere de illo disponere absque iniuria creaturae. Nec videtur quodnam maius ius possit creatura supra talem actum in Deum transferre, quod Deus ipse ex se non habeat. Nec est par ratio de domino creato.
qui spoliare se potest iure exigendi opera a scruosibi debita, proinde supra talia opera ex iustitia
Obbcis In Christo sui persectum meritum;
ergo perfecta iustitia: ex S. Om. I. a. qaiaest. Hq.art.
I. meritum perfectum fundatur in iustitia pers cra: est enim quasi quodia pretium, quo praemium vitae aeternae mereamur. Nego conseq. nam meritum persectum solum undatur in condignitate persecta operis ad praemium, uiane SNam adipellat iustitiam perfectam, eo quod iustitia per se primo vi nominis importat aequalitatem in Christo autem si et non defuit haee conditio condignitatis operii ad praemium,ita nec meritum pers
Dico 3. Neque Christi sitisfactio fuit acetiis
persectie iustitiae ex parte Dei acceptantis,& ex pacto illam remunerantis. Fundam. repugnat in Deo iustitia persecta erga creaturas, tum desectu perinsectae alteritatis; quia eum creatura si effectus naturalis possessio Dei, non est persecter moraliter
altera a Deo, sed quicquid ipsa est, magis Dei est, quam uti ius ergo quod Deus donat vel promittit ereaturae, non donat, vel promittit, ut persecte moraliter alteri Pse, sed ut rei a se naturaliter ae moraliter possessae; ergo quod ei donat, non minus manet suum, quam maneat sua ipsa creatura,cui donat. Vnde sicut absque ulla specie iniustitiae anni hilare potest creaturam, cui ex pacto oneroso promist, etiam adimpleta conditione ex
parte creaturae: ita&rem prout am, etiam postquam illam creaturae contulit, cum non minlis maneat sub domini Dei res promissa , etiam postruam collata est creaturae, quam ipsa creatura.Tum eiactu debiti legalis, quod in D cum cadere non potesta nam ho ponit activum ius exigendi increditore erga debitorem, quod in creatura erga Deum esse non potest Quia facu quacumque promissione,semper creatura manet sub persectod minio Dei, ut possit de illa persecter disponere, ae proinde ut possit illam annihilare, vel priuare repromisia,etiam adimpleta quacumque
Objciei. Simplex promissio obligat Deum ex si iis . delitate; ergo sub conditione operis onerosi, obligat plus quam exradclitare ergo ex perfecti iustitia. Nego utramque consi qu. Ratio: tam apus R. J. onerosum, sub cuius coditione fit promissio,quam creatura, cui si promissio est Dei non inlisquam seruus domini, fili iis patris: vnde sic iit si dominus promittet et seruo sub conditione operis onerosi, titulo seruitutis sibi debiti aut pater
filio sab conditione obsequij,lege pietatis sibi obstricti, non tenetur nidi ex fidelitatu desectu perindictae alteritatis; ira nec Deus creat uiae. Quia non potest transcendere limites fidelitatis ea virtus,
quae non operatur c dcbit orto ex iure activo
alteri in sed ex sola honestate virtutis di nituralircctitudine pi omittentis. Eadem igitur vii tus cst in Deo, quae reti ibuit ex simplici promissione, ex promissione facta sub conditio ire operis onerosi Patet ad funda inciatum primae. cstimonia Scripturae intellige de iustitia propria , ut oppo I
nitur metaphoricae Scholaitici pro ea citati aper
te loquuntur de solutignitate ratisfactionis, tum ad debitum soluendum,tum ad praemium Dromertiadum. 2. Sententia est eadem eum nina, nisi io,
qudii nitatur falso fundament, non enim deest persecta iustitia in Christo, aut disectu condigni
tatis, aut utilitatis, quam Deus ex nostris operibus ac ei pere non potcst est enim capax commodi honorifici.&culius extrinscci, quem ex nostris bonis operibus apud homines acquirit. N que mainteria iustitiae est tantum pecunia,cuius usus ad utilitatem ordinatur, sed citani honor, ex Arist. v tiae. i. cuius exhibitio per se tantu in ruspicit perissonae venerationem.
68 CTIO VIII. An salum christisatisfactio habuerit re-hquas conditiones ad perfectam iustitiam requisti is '
OVinque aliae, praeter alteritatem, Iatisfactio a tr. ni ex persecta iustitia conditiones assignantur. 1 ut non fundetur in gratia Creditoris a. ut fiat ea profrijs bonis satisfacientis: .ut fiat ex alias . indebitis q. ut sit ab eadem perso ira, quae offendit s. ut obliget Creditorem ad acceptandum:Singulae sunt examinandae.
satisfactio ChriIIi fundetur in graditia Creditarii
Onclusio anfirmans. Fundam satisfactio Christi fundatur in gratia unionis hypostaticae, actualis concursus Dei ad actus satisfactolios,quo rum primum gratis . ad finem soluendi debitum generis humani,fuit a Deo huic naturae collatum. Secundum poterat a Deo saltem de potentia absoluta, absque ulla iniustitia negari: ergo quod Christus insatisfactionem pro nobis obtulit, fundabatur in donis a Deo gratis ad hune finem primario collatis Antecedens probo valor operationum,per quas Christus satisfecit iamcbatur sol maliter ex persona increata, quae ratis huic naturae ad finem Deo condignessatisfaciendi, communicata est. Negant i Dyrratan .d . S. α- art.3. --- α -
104쪽
haberet ad debit solutionem.Verum etiam inhoe exemplo interuenit virtualis ondonatio debiti, cum tota ratio valoris pendeat cx regio characte-
c. I. - Sot.Mq.d . I9. au. I.art. 2 satisfactionem Christi undari in gratia Dei Creditoris quia quod satisficit est suppostum , non humanitas, a. timesenti sunt suppositorum atqui suppositum Verbi, cum it Deus, non ininus qua in Pater&Spiritus lanctus,quicquid habet, habet ut suum, nongiatis acceptum ergo quod in satisfactionem pro nobis o fert offert, suum. Sed contia cum Verbum satisfaciat per humanitatem, cui est faeta gratia, ut per principium liberum quo satisfaciendi, cuinque in sitisfactione maxime spectetur pi incipium liber uin lenis quod est sor malis facultassatisficiendi, absolutu dicendum est, principium satisfaciendi in Christo sun dari in latia Creditoris: propter quod non dicitur satisfacere ut Deus homo, sed ut homo Deus. Secundo putat Suare' disp. se l. 6. coditionem hane tunc obstare persectae iustitiae,quando ad illam concurrunt haec tria i .ut gratia detur eo fine saltem virtuali ut alius per eam satisfaciat 2. ut solutio fiat ea ipsa re, quae a Creditore gratis donetur: s. ut gratia fiat eidem, qui debet satisfacere. Nam ea tantii in gratia minuit perfectionem
iustitiae ae est virtualis remissio debiti seu quae
o de includit haee tria: sed ad satisfactionem Christi non is
concurrunt haec tria: I.quia gratia unionis non est collata humanitati e fine primario ut pro peccatis satisfaciat, sed ut in ea communicetur diui- na bonitas 2 quia Chiistus non satisfecit ipsa gratii virionis formaliter, sed per labores fructus propria industria comparatos. . quia gratia unionis non est facta hii te homini christo, qui proprie satisfecit sed humahitati, quae non satisfccit. q. liberalis concursus Dei ad actus Christi non tollit condignitatem satisfactionis, ergo nec minuit persectionem iustitiae quia licet ad illos concurrat Deus habet tamen Christus ad eos proprium concursum, ratione cuius sunt proprii ipsius, ritiales susscientem habent valorem ex dignitate personae. Sicut e contrario actus peccati, quo laeditur Deus,quoad physicam entitatem pendet etiam ex concursu Dei atque adeo in hoc est proportio inter satisfactionem&offensam quod sie-
ut ad hanc non sollim concurrit peccator,ut causa particularis, sed etiam Deus, ut causa uniuersalis: ita ad illam non solum concurrit Deus,ut causa generalis,sed etiam Christus, ut eausa specialis. Et quamuis eoncursus ad actum supernaturalem sit altiolis ordinis est tamen Christo debitus ra-x3c tionc unionis hypostaticae. Sed contra I falsum Sed conir est, etiam in sententia Meti, quam sequitur Ora r. Incarnationem in carne passibili, qua peracta est, non esse primario institutam in remedium peceati, ac proinde ad satisficiendum pro peccatis. 2.1. Nego, christum satisfecisse per laboresin fructus industria humanae voluntatis libere operatis comparatos nam praecipuus valor satisfactionis deri-uabatur,ex diuina personi Verbi,&reliquis donis gratis huic naturae a Deo collatis. Nee valet exemplum debitoris, qui gratis accepta pecunia a Creditore, cum ea tantum lucratur, quantum Pr
ptii industria comparet ad soluendum totum d bitum reditolici quia in negotiatione humana praecipuus author lucri est labor& industria negotiantis; non pecunia, quae tantiim est instrumentum erat principalis causa valoris satisfactionis Christi, est dignita personae, non labor Mindustria humanae voluntatis Aptius cxemplum -ret: Si Rex arci subdito non habenti unde solueret, sigillum propria imagine insculptum, ut in quacumque materia illain imprimeret, acceptum
re, giatis ad dubium soluendum subdito concesso. 3. Concedo gratiam unionis factam esse naturae, no ' .supposito nego tamen principium sermale libere satisfaciendi fuisse suppolitum , sed naturam, quod ipse supra concesserat. Tandem concedo, li-bcralem concursum Dei in actus Christi non tollere condignitatem satisfactionis; nam haec tantum spectat aequalitatem operis adtac bitum,ut tantum sit acceptum obsequium ostenta, quantum inuita fuit ostensam cgo tamen,illum non minuere perfectionem iustitiae. Nam ex eo, quod Deus poterat sine iniustitia talem concursum negare, ex alia parte neccssarius erat ad satisfacitionem Christi, se 'quitur, Christi satisfaetionem fundari inconcursu diuino ad finem satisfactionis liberaliter concesso. Nec est eadem ratio de peccato quia id, quo sor P ςς
maliter Deus offenditur in peeeato principaliter
est ab homine id autem, quo formaliter honora ιὰ alia... tur m opere satisfactorio principaliter est a Deo, gratis concedente huic humanitati, quae est prin- cipium formale satisfaetendi in Christo. Tertio putant iij. cam gratiam impedire rigorem iustitiae, quae fit in ipso contractu, non quae contractum antecedit, etiamsi ordinetur ad finem solutionis sed tam gratia visionis, quam liberaliseoncursus ad actit satisfactorios in Christo fuit gratia antecedens contractum igitur non potuit obstare rigori iustitiae. Maior.prob gener ex iustitia satisfacit oecro ex bonis,quae ab ipse in dotem accepit: χ tantum gratia minuit perfectionem nistitiae, quae minuit aequalitatem solutionis, quia hec tantum est de ratione persectae iustitiae. mor prob. tam uni hypostatica, quam voluntas concurrendi cum volutate humani Christi supponitur ad satisfactionem nam prius est, naturam subsistere,& habere concursum paratum in aci primo,quam operari. Confirm.Gratia an Umar tecedens non impedit iustitiam mini, ut peream ex iustitia mereamur piamium ea nee iustitiam satisfactionis, ut per eam ex iustitia Christus satisfaciat. Sed contra: siue gratia anteeedat, sue M. comitetur contractum, modo detur ad finem sol vendi debitum est virtualis condonatio debiti; perinde enim est quoad debiti condonationcm.siue ante , siue in contractu debitum remittatur. Ne exemplum de genero est simile; nam quod gener in dotem accipit a socero,non accipit gratis, sed contractu oneroso titulo alendi eius filiam quam in uxorem ducit. Caeterum' iod ea tantum gratia minuat perfectionem iustitiae, quae minuit aequalitatem solutionis,falsum est,quia per secta iustitia non solum pendet ex aequalitate, sed ex alijs conditionibus. Ad confirm.concedo, gra ad confer tiam non impedire iustitiam meriti quoad condignitatem operis ad praemium, impedire tamen quoad reliquas conditiones ad persectam iustitiam requisitas.
An fuerit ex pro ijs bonis satisfacientis Conditio haee intelligi potest . ut satisfactio 4 L.
fiat ex boni satisfacientis, quae nullo pacto D pti it rsint sub dominio Creditoris,cui est satisfaciendum: a vi fiat ex bonis, quae sint sub proprio dominio satisfacientis,esto,eadem sint sub dominio etia creditoris. Primo modo hane eonditionem requirunt adici sectam satisfactionem, eamque in Christo
105쪽
defendunt. Caneo , Ferrar.eιρ. ciui ratione diuini
suppositi dieunt, Christum satisfecisse per aliquid
quod crat toraliter suum. Expressius renci . peculiare dominium ponit in Verbo ratione personalis unionis in operationes humanitatis, quod non est in Patre&Spiritis. per hoc docet, satisfecisse ex propriis sibi. Patri. Reliqui conueniunt, Christum satusteisse per aliquid , quod aeque vel magis princi ealiter erat sub dominio Deo diser
Dant, an hoe sufficiat ad satisfaciendum ex perfectari, rustitia Assirmata rea ius fui. q.Iect. 6. Fundam. a. Senseor cum satisfactio non versetur in datis&acceptis, ut F- - restitutio,sed in actione,quae tantum honoris Dreuerentiae rependat offenso, quantum iniuriae intulit offensa, non eoiitistit in translatione alleuius domini j, sed in exhibitione obsequitiquod recte fieri pOtest per operationem,quae sit sub dominio eredito-L. ris Megat fasiqueedia'. 8.c p. 3.q. ct s. nam ad salax tisfaciendum ex perfecta iustitia requiritur, ut satisfaeiens faciat aliquid esse sub dominio eius. cui
satisfacit, quod antea non erat, nee iure ad ipsum pertinere poterat: nihil autem tale Christus, poterat Deo tribuere, clim omnia Christi opera
sint sub perfecto domini Dei, eique strictissimo
iure religionis obligata. Maior pro b satisfacti ex perfectat ultitia, ni ad resarciendum damnu in illatum infama&honore et,qui offensus est; hoe autem ex perfecti iustitia non resareitur, nisi per aliquid,quod lint tu dominio eius , quod antea nonisiis erat: quia talis satisfactio habet veram rationem re- prinissum stitutionis stilicet exhibetur ad restituendam famam& honorem, quae non sunt in actione satisfactorii, sed in mente aliorum, ex qui per iniustam actionem deleta erant;ergou nequit restitutio fieri
per aliquid ,quod aeque iit sub dominio eius, cui restituitur, nequit etiam satisfactio fieri per aliquid, quod aeque sit sub dominio eius,cui satisfit. Dico et non fuit in Christi satisfactione haee
conditio in priori sensu , sed tantum in posteriori. Fundam nullum peculiare dominium habet Uerbum ratione personalis unionis in opera humanitatis, quod vel illi eommune non sit cum Patre.& Spiritu S. vela tota Trinitate non pendeat quia omne dominium formaliter est penes voluntatem, non personalitatem, cum sit libera facultas disponendi: Verbum autem ratiun duplicis naturae liberae,ra quam terminat, duplex habet dominium in opera
τυνώδε ha humanitatis, alterum supremum independens, m amore ratione naturae diuinae cominu ne cum Patre Spi- ritu S. alterum,ratione naturae humanae,quod quia creatum est, dependet a tota Trinitate,cique competit per communicationem diomatum nullum
igitur peculiare dominium habet Uerbuni distinctum a dominio Patrisin Spiritus S ratione cuius dici possit satisfacere ex proprijs iuxta primum
s. Dico . susscit hae conditio in hoc sensu explicata ad satisfaciendum debito ex eondignitate,
non ex rigore iustitiae. Fundamentum, rigorosa iustitia requirit persectam iurium alteritatem inter contrahentes,alioquin non posset inter eos seruari mutua utilitas sed qui te suaque omnia habet sub perrecto dominio alterius , non habet perfectam iuris alteritatem: quia quicquid est, vel habet homo,ipsum ius in suos liberos actus est sub persecto dominio Dei. Quod sussciat ad perfectam condignitatem, probatur persecta condignitas solum attendit aequalitatem valoris addcbitum
undecunique illa proueniat sed in Christi satisfactiones haequalis, imo superexcedens valor satisfactionis ad debitum peccavi contractum , igiterae Incarnatisne Tom- VI.
satisfact Christi. Sectis VIII. e
suit perfecta condignitas. Hinc patet ad fundam. 1 7. Suaret ad persectam iustitiam non susseit, ut tan- ιμ- tum honoris reuerentiae rependat obsequium, quantum iniuriae intulit offensa, sed praeterea requi ritur persecta iurium alteritas inter offendentem, offensum,cum etiam inter eos seri debeat restitutio honorisvi famae per offensa in laesae. Objeies . Si duo habeant dominium insolidum i s. ita perfectum in eandem rein vi dominium unius non impediat dominium alterius,quisque posset ex persecra iustitia alteri satisfacere quia talis solutio tanti valeret, quanti si ille euist solutio, non esset dominus eiusdem rei:tale est dominium quod DeusMChristus habent in operationes naturet assumptae.
Res p.rale dominium implicare: ex lege Posideri ,
Ex contrari Τ deacquir. Miamiit. posess. Contra na as ''turam' pe est,in quit lex, ut cum ego abqui teneam, tu quoq/uia tenere vιdeam Ratio: visi neuter dispo R., .nere posset absque coiisensu alterius, vel quilibet,
altero inuito: utrumque est coli aperiectionem domini j quod dicitius utendi re in omnem viam solosio eonsensu.Nee est eadem ratio de pluribus debiatoribus insolidum;naindebitores dicuntur in solidum,quatenus quilibet tenetur ad totum, in desciscium aliorum; quod si alii restituant, non tenetur ad totum,sed ad patiem debiti unde omnes tenentur ad totum disiunctim, non copulatim:dominium, to in solidum aeque conueniret omnibus&singulis, non disiunctim,sed copulatim. Objeles 1. Homo peccato constituitur debi , io.
tor Dei, non quia abstulit aliquid a dominio Dei, sed quia substantia actus, quae sua erat Dei,vsus est contra voluntatem Ionorein Dei ergo ut Christus ex iustitia satisfaciat Deo, non est ncces- se,ut aliquam rem, quae Dei non sit, transferat in dominium Dei; sed sat est, si substantia actus tam ipsius, quam Dei, utatur in obsequium Dei. Con is r. cedo , hominem peccato constitui debitorem l . Deo,sed debito religionis. non iustitiae, idque de-Debuum sectu moralis alteritatis.Sicut fili laededo patrem,
non contrahit debitum iustitiae,sed pietatis qu/r ἐώ L.
sicut homo peccando,non contraxit debitum iusti rivitiae, sed religionis eum Deo:ira neque Christus, ut fideiussor hominum satisfecit Deo ex iustitia , sed
Obi est 3. Si duo habeant tale dominium in ii,
eandem rem,ut neuter uti possit illa absque consensu alterius tui alteritatur illa contra consensum aruterius, committet iniustitiam, ad quam compensandam sufficeret reddere eandem reni utrique communem,caque uti inobsequium alterius ergo homo utendo suis actibus contra voluntatem Dei
habentis ius in illos, cominittit iniustitiam eqntra Dcum,ad quam compensandam suffetet,vi illis mobsequium eius. Nego eonsequentiam : nam i ter illos est perfecta alicritas , quae non est inter auxhominem Deum neuter enim est pars vel effectus alterius,sed sui tui uin moraliter alter in licet conueniant in domini ociusdem rei in caeteris tamen sunt sui iuris N persecti domini. Proinde quando unus laedit alterum, laedit illum ut perfecte distinctum a se at creatura , quia est ericctus& naturalis possesso Dei, quando offendit , vel honorat Deum , non offendit , vel honorat ut alterum moraliter a se , sed ut principium sui esse : hae enim de ausam cum filius offendit vel honorat Patrem , non exercet actum
iniustitiae, vel iustitiae; sed impietatis , vel pie
Ob ries . Dominium Dei inaestus Christi non ,, impedit dominium priuatum Christi in eosde actus; H ergo
106쪽
iam non debebat quod intelligi non potest nisi de debito iustitiae. Maior prob potest quis unita solutione satisfaeere plurisus debitis gratitudinis, ergo non impedit quo minus per illos Christus satisfaciat ex persecta iustitia ; quae nititur proprio dominio. Antee eonstat r quia dominium Dei est dominium altum diuersae rationis a dominio pri- uato creaturae, ergo non impedit illud. Resp. nonsa, ,ias; impensire persectum dominium libertatiis;sed terse-οκρ. .cta tae alteritatis ad rigorosam iustiti am requisitum: Asiriani ut patet in dominio patris in obsequia si ij, quod ritu comi non impedit dominium libertatis in filio, sed s
aio proprio perfecta alis aues.
iustitiae obedientiae.misericordiae&e non pluriabus debuis iustitiae; quia debita iustitiae multiplicant res, quae debentur qui enim notitulo iustitiae debetio si multiplieetur alius titulus consimi lis,augebitur res debit vlao debita verbaliarum virtutum non augent res, sed tantum titulos eiustum persectae alteritatis, rn quo persecta iustitiani ridem rei.Sed contra, I religio, qua homo obstrin istitur.Nec sufficit, quδd dominium Dei sit altum itur Deo ut primo principio, in doctrina merae.& diuersae rationis ad hoc, ut non impediat perse est persecta iustitiai sed Christus debet sua operactum dominium creaturae; quia non est scut domi Deo, titulo resigionis, aut saltem potest De moenium altum principis creati in eas tantum urgentis titulo illa a Christo exigere,& quod non exigat. est necessitatis, sed perfectum imbibitum in quovis gratia, quae fit Christo ut satisfaciat, quod in se dominio creato stentii eiusdem obstat rigorosae iustitiae ἐν ergo ne-Obycus et non est condignitas operis ad debi qui Christus super eadem operi alium titulum tum si ea non si sub persecto dominio satisfacien fiersectae iustitiae fundare. Neque dicis potuissettis, sed etiam sub dominio eius, eui satisfit nam ii imperii Christi satisfacere pro inlinitis titulis etiam ierantum condigne satisfacit,qui de suo dat, quan persectae iustitiae, quia erant infinitar nam tota ilista infinitas erat debita Deo titulo religionis x
tum ad soluendum debitum satis est qui autem de ereditoris bonis dat, non de suo dat, quantum ad debitum soluendum opus est. Confirmatur,ali
quin posset quis condigne satisfacere , soluendo
partem tantum debiti ex se,altera parte gratis a creditore condonata: perinde est, soluere totum d bitum ex bonis creditolicae soluere partem,altera gratis aereditore condonata. Nego assumpi nam
Ieriacta condignitas lotum requirit aequalitatematisfactionis ad offensam ad prob. disting. το de μο qui libere dat, quod ad debitum soluendum
sat est condigne satisfacit, concedo : nam Iibera donatio condignam sati,factiolum , quae per m dum obsequi exhibetur, non tollit qui de suo dat, exclusa oinni gratii creditoris, nego, hoc γυιν-- esse ad perscctam condignitatem necessarium. Ad confirmationem ncgatur paritas : nam in eas non supponitur in operu exhibito aequalitas valoris ad debitum, quod ad persectam aequalitatem requiritur. Dic Esci ergo saltem condigner satisfac ret, qui pro equo daret condignum pretium, quod ex alio titulo tultitiae debitum esset vendenti equum. Concedo . in tali contracta seruari condignitatem pretii ad rem, non iustitiam ineut
Opera Christi sub omni titulo sunt debita Deo,
aut saltem possunt exigitin quod non exigantureth gratia ad finem perfectae solutionis tergo nequeunt contrahere titulum persecta iustitiae. Ad ici. iundamentum Smire . Falsa est universaliter ma AE ior nam si distinctus titulus iustitiae obstat perfectioni iustitiae quia supponit rem alio titulo iustitiae persecte obligatam alteri, a sortiori obstabit titulus religionis , quaerem strictius obligat Deo. quam titulus iustitiae. Vnde non relinquit in recapacitatem ad alium titulum iustitiae fundandum.
Cum autem -.cta 1βίω.di eunt Christum sui 'morte satisfacere potuisse, quia illam non debebat, dis intelligendi sunt de debito contracto e desicto, tquo tenemur nos, non ex debito virtutis, ut cit.loca
August. Obsecies; sequeretur Christum nullo pacto satis Mid facere potuisse per id, quod erat Deo perfectes ligatum. Negoiequel .non enim potuit Christus si Dv I. tisfacere et persecti alteritate , potuit ex persecueondignitate,ad quam sat est dominium libertatis, ut eonfiat in nobis,qui non solum per actus consili , sed etiam praecepti de condigno meremur gloriam qui titulo mutui accepisset roo ab aliquo, Ruibus apud Deum cum tamen actus praecepti sint mole a praesenti periculo mortis liberasset, restituens debiti arctissimo vincula religionis. Ratio i ii me- illa ioci. sitisfaceret debito iustitiae, non gratitudi ritum satisfactionem de eondigno sufficit aequa ni quo fuit a periculo mortis liberatus. litas meriti ad praemili, satisfactionis ad debitum, eum dominio libertatis inmerente de satisfisierim
An satisfactio christi fuerit ex alias in Di CE s: etiam peccatum pendet a Deo
CONc Lusio negans Fundam. totum, quod Christus obtulit insatisfactionem. erat debitum Deo titulo religionis gratitudinis obedientis,aut saltem poterat Deus illud iure suo a Christo exigere visibi debitum,& quod non exegerit, suit gratia facta Christo ad finem sitissiciendi. Dium pl. prob. Christus inhumanitate, qua sitissecit, ut prinei piosormali liber, ,erat persecae subiectus Deo, ergo quicquid ex illi derivabatur, erat debitum Deo, ut primo principio totius esse ; aut certe iure poterat illud a Deo exis ratione supremi dominij. Smraee,ut hanc conditionem salvet in Christo, docet intelligi ex alias indebitis titulo iustitiae, non aliarum virtutum Christus autem etsi sua opera debebat Deo titulo gratitudinis. vel obe
tuisse christum sua morte iuste satisfacere, quia il-
non debetur Deo. Sedeontra qua peccatum est, non pendet a Deo, quia non fit volente Deo , sed tantum permittente,& ideo qua peccatum est, non debetur Deo.
An satisfacti s rita fuerit ab eadem pedisona,Fae Uenitiis an hae condition
cessaria si ad perfectam strigorosam
CONc Lusio negativa quoad I. partem incer ta: nee satisfaciunt,qui dicunt, non fuisse ab eadem persones in indiuiduo sed in specie: quia cum
actiones,vi Phisis in Ethicni,sint particularium, non potest actio, ni ustribui alteri indiuiduo ratione communis. De 2 parte quaest. 'megant aliqui uodam . Eatenus haec conditio ad , c. Iosectam iustitiam requiritur quatenus est neces r. Seutra aria ad perfectam iuris laesi eompensaticinem . seu κώ- . ut adaeque ius Dei: at haee non pendet sormaliter aper
107쪽
Disp. VI. Deperfecti. s infinitate satisfact Christi Sem VII 8
a personii nisi quatenus personae dignitas redundat . resarcit illum individuum honorem Nego sequel. in vilhrem satisfactio sed ab opere satisfactorio, i nam perfecte condigna'satisfactio est, quae propter quod incompensationem laesi iuris offertur osse sor& opus satisfactorium Christi est persecte iuris diuini perpeocatum laesi compensitiuummam plus obsequi continet , quam iniuriae quodcumque peceatum: Ergo ex hoc capite non repugnat perie dignum est,ut acceptetur pro re, qua in formaliter
ctae iustitiae, quod satisfactio non fuerit ab eadem per es, quae offendit,exhibita. Minor prob. id,quo proximeri formaliter ius alterius adaequamus, non est persona, quae tantum remote& efficienter se habet, selopus satisfactorium, quod per modum obsequii offenso exhibemus. Astirmant alij quibus magis assentior Ratio ut satisfactio sit ad perfectam & rigorosam iustitiam suffciens,debet non solum quoad substantiam, sed
etiam quoad omnes ireumstantias, resarcire iusti
sum offensi: nam hoc ipso quod deficit a Maliqui
cireumstantia, non est illius circumstantie compensativa no resarcit autem quoad omnes circumstantias ius laesum offensi satisfactio, quae non exhibetur ab iadem persena quae offendit:nam quae ab alio, exhibetur noresarcit individuum illum honorem reuerentiam, quam suo personali actu laesit offen- dens: quia cum hic sit actus voluntarius personalis, essentialiter pendet persona, quae laesit. Quamdiu autem offendens hunc actum honoriseum, quem ex iustitia debebat Deo,non resarcit, semper Deus
quae propter Fesp. valoris aequi ualantiam de se digna est, ut acceptetur,etiam pro compensatione honoris, quem in se formaliter non continet; sicut condignum pretium dicitur illud, quod propter aequi ualentiam valor, non continet,igitur satisfactio Christi digna est ut pro quocumque honore Deo debito a creatura sublato acceptetur. Ad fundam. oppositae neg.utraque minor. nam. 73 esto iuris compensatio tantii ni essicienter pendeat a ' persona satisfaciente aliquod tamen tu, est, quod ργ' j ' compensari non potest,nisi personaliachione offendentis Christi satisfactio fuit perfecte iuris diti inicompensativa aequivalenter, seu eminenter xplus obsequii& reuerentiae aequivalenter, seu eminenter continuit, quam quaelibet offensa peccatoris a Deo formaliter abstulit.
Au satisfactio Chrisei cogerit Deum ad
illam acceptandam; rea necessarias ad perfectam Iustitiam
P RiMA sententia assirmat utrumque videtur
Anselm 2 Cain Deis homo cap. 9. - , inquit, 'necesse esse video,ut Pater Fibo retrabuat, alioquin aut
sitis factio , non seruatur persecta& rigorosa iustitia,eum semper offensus ius habeat exigendi illum individuum honorem&reuerentiam, quam
offendens suo persenaliaetu ex iustitia debebat offenso. Licet igitur satisfactio Christi in infinitum
excesserit quemcumque actum honorificum,& re uerentialem, quem creatura debebat Deo: quia tamen illum non resarcit formalitero in indiuiduo, semper remanet in Deo integrum ius ad illum exugendum,
Ohetes 1 Sufficit ad persectam iustitiam, vic5- pensatio fiat per aequi ualens sidiatisfactio Christi non solum est quoualens, sed in insnitum excedens quemcumque honorem, quem contra Deum homo peccando laeserat. Nego maior alioqui si sufficeret compensatio aequi ualens, posset Christi sati factio ante ullum pactum extinguere totum debitum peccato contractum, nec posset Deus pro illo aliam satisfactionem a peccatore exigere quod salsum est,ra seq.
Objcie 2 Eatenus qui Deum offendit tenetur Deo satisfacere quatenus ipsius famae inopinione hominum detraxit: sed hanc famam perfecte resarcit Christi satisfactio maiorem conceptum opinionem de excellentia Dei in hominum mentibus ingenerando, quam offensa puceatoris abstulit. Nego, adaequatam eam est ausam ; sed etiam quia peccando abstulit Deo reuerentiam , quam debcbat;&cum non compensetur formaliter, nisi actu offendentis, non tenetur Deus, alia satisfactione oblata, deponere ius . quod habes in illum personalem honorem, quem laesit ostendens. Objetest. Sequeretur , neque Christi satisfactionem esse perfecte condignam imam perfectae condigna satisfactio est, quae resarcit totum honorem ab offendente laesum: at Christi satisfactio nonae Incarnaimi G-
habet ius exigendi talem actum ab offendente i inius esse visereturis neget;/ut ampotem, sinonpos Confirm. nisi restimatur iis,quod in specie fuit abi Met. Quam sequuntur Recent. aliqui apud Mas. ἀθ. tum,etiamsi restituatur aliquid persectius, non ser Lo.c.I.Fundam. I. ex dignitate vasaris,qui in satisfa- auiuatur perfectavi rigorosa iustitia, cum semper do ratione Christi talis ac tantus fuit,ut hunc etiam de- tum a. minus habeatius ad rem sibi in specie sublatam: er sectum superauerit, ut scilic ad debitum solue gonis resarciatur id, quod in specie, vel in indiui s dum .pacto cum Deo non e rit. 2. ex conformi-Suuadam. duo suillaesum,etiamsi exhibeatur longὰ alia perfe-itate humanae Christi voluntatis eum diuinaci nam obtulit Christus suam satisfac'ionem,ut illa a Deo acceptaretur sed non potuit Deus ab humaria, luntate Christi discordare: ergo nee Christi satisfactionem non acceptare. Secundamn Agedinarit.
Hassas. .assirmantium , eam necessariam csse 1 rosisti non modo ad perfectam satisfactionem ex iustiti ut V sed etiam ex condignitate, ut Medina; m-que non fuisse in Christo, atque adeo eius satisfactionem vel non suun condignam , ut opinatur Medinques non ex persecti iustis misi Tertia Vera n in m. negantis,eam esse necessariam ad Persectam satisfactionem,ad quam susscit,ut sati faciens aequalem exhibeat reditori fatisfactionem,siue is teneatur, siue non teneatur eam acceptare. Quarti arta λεβὸλ' distinguentis satis-ctionem;ιlteram,quae natura sua, nullo expectato consensu ereditoris, extinguit debitum Lalteram, dae quae videbitum tollat,eget consensu creditoris, ut ' cum quis minus soluit quam debet, aut non eandem rem in specie, aut cum propter delictum incurrit cenam lege taxatam, non potest tune sine consensu Principis, per ullam satisfactionem illa in ex iustitia compensare. Porro Christi satisfactici non potuit ante pactum Deum ad acceptandum cogere;quia nulla actio Christi pro nobis exhibita tollit peccatum , aut poenam peccati sine promissione Dei: adeoque ad hoe necessarium fuit pactum Dei de aeeeptanda Christi satisfactione pro nobis, quo posito , non ante, obligabatue Deus illam acceptare.Neque hoc pactum obstat satisfactioni ex rigore iustitiae : nam illud non requitur ad augendum valorem &condignitatem satisfactionis; sed quia seri debet per modum contractiis,qui etsi iustum pretium intercedat, non perficitur, nisi mutuo consensu partium.
Dico,non potuisse Christi satisfactionem,inde . .
108쪽
88 Di . V Deperfecto infinitate satisfact Christi. Sectio VIII.
Vno eas videtur Christi satisfactio potuisse pendenter a pacto cogere Deu ad illam pro offensasbia creatura illata acceptandam, cam tamen ne
eessaliam non fuisse ad persectam condignitatem, fuisse tamen necessariam ad perfectam iustitiam. Prima Ws pars constat ex praeced. conditione. Nam quamdiu offensa non compe satur ab ipso onsendentes, semper offendens manet iniuriosus OD senso ac proinde offensus eum iure exigendi eom-Iensationem ab offendente, propter iniuriam nonisum sibi ab offendente compensatam.Igitur, qua cumque satisfactione ab alio oblata , semper iure potest offensus satisfactionem exigere ab offendente, uia nulla satisfactio, etiam in infinitum excedens iiiviriam illatam formaliter resareit indiui- duum illum honorem, quem offendens abstulit ab Offenso: quia cum hic onsistat in personali testificatione , quam de excellentia perlonae offent of fendens debet offenso, non potest ab alio, quam ab offendente, forinaliter resarciri. ri Posterior pars prob. condignitas satisfactionis Com Ini non postulat, ut si ab alio quam ab offendente ODιμ μ μ' feratur, eogat ante pactum offensum ad illam acce-
22. 27 ptandam,sed solam , ut quantum est de se, eondia Ita, gnum contineat valorem, & digna sit, ut accepte
tur Sicut condGnitas pretii non postulat, ut ante pactum cogat venditorem ad rem vendendam, sed ut de seiultum contineat valorem pro re pro quais, offertur. Dic Es sequeretur, ratis tactionem Christi non esse absque nostra satisfactione iscientem ad extinguendum totum debitum peccato contractum mam Ia non est sussciens ad extinguendum debitum in actu peceatoris sundatum quia cum illa non sit se sola sussi stias ad actum peccam in sum tollendum, nee erit debitum ex tali actu consum gens extinguendum sufficiens r perseuerante enim ra ante pactum tollere debim n a peccatore , & ex casMs tinguere in Deo ius ob tale peccatum aequisitum: ν-- -- si Verbum assumpssset humanitatem . quae antea peccassit. Nam hoe casu sitisfactioChristi fuisset ab eadem natura indiuidua,quae peccauit,adcoquC per se sufficiens etiam sormaliter ad resarciendum individuum honorem, formalem testificationem, quam de exceIlentia Dei talis humanitas habere tenebatur. Verum neque hoc eas satissa 1sr.ctio Christi potuisset ante pactum cogere Deum N Dra ad illam acceptandam in compensationem praeter iti,debiti a tali humanitate contracti non quidem culpae, nam hoc neeessario suisset illi condonatum vi unionis hypostaticae, cum qua pugnat peccatum; sed poenae, quod stare potest eum per-kcta condonatione culpae quia cum talis Chri RHυ. sti satisfactio fuisset innumeris alijs titulis debita Deo non potuisset sine consensu ipsius Dei, eo-gere Deum ad acceptandam illam, potius pro tali debito ex peccato continuo, quam pro alijs titulis. Ad . rationem nego , diuinam voluntatem it . debuisse humanae . sed potius humanam Christi ἐμη voluntatem debuisse se diuinae conformare Unde s Christus sciuistut Deum non acceptaturum ita compensationem nosti debiti suam satisfactionem,nunquam illam essicaci affectu obtulisset, sie- ut de facto illam non obtulit pro peccatis Ang lorum. a. Sententia quatenus docet , hanc conditio it . nem esse necessariam ad condignitatem satisfactio M a.srat nis, falsa est: nam ad hoc susscit, valor sufficiens in aetii ., de se dignus ut acceptetur, licet, ut in actu . acceptetur , requirat consensum offensi. actu iniurioso in offendente, perseuerat debitum ci sententia, non discrepat nostra, si tantum lo-
ex tali actu consurgens in offendente, rius in ODfenso debitam satisfactionem pro tali actu exigendi. Resp. non est Christi satisfactio ad extinguendum totum debitum peccato cotractum, sussiciens ne modiim causae meritoriae mouentis Deum ad remittendum omne debitum, nego non est suffieiens per modum causae formalis seipsa debitum tollentis,&ius extinguentis,concedo. Cum de ratione latisfactionis sit sua bonitate& valore mouere offensum ad remittendam iniuriam offendenti. de talitine ipsius non est,sormaliter,sed tantum meritorie debitum re inittererat Christi sati, factio infinita sua dignitate& valore personali infinite mouet Deum offensum ad remittendum totum debitum pπpeccatum ab homine contracturr etiamsi
illud seipsa formaliter non remittat ergo caecondigna satisfactio. Ad Anselm Resp.illum loeutum esse de neeessitate ex suppositiones posito pacto&promissione Dei,ut patet ex ipsius verbis,quibus vocat iniustum eum a filio non retribuat cum tan
quatur de condignitate. non derigore iustitiae r ad quam talis conditio necessaria est qui rigor is iustitia non solum attendit ad condignitatem aequivalentiam , sed etiam ad formalitatem v
Ad . sententiam nego tale pactum non ob isi stare rigorosae iustitiae. Nam satisfactio ex rigorosa
iust tu requirit,ut ante ullum pactum oblata resu- 12 itari non possit, hoc ipso quod ab offenso resu. V I
tatur, non possit alia pro illa exigit ut patet in satisfactione huinam, quae si prudentum iudicio censetur adaequatilia iuris laesi, oblata non potest resutari , eaque cstitata, non tenetur offendens aliam exhibere. Ratio offendens ex iustitia non statis. tenetur ad aliud, quam ponere offensum, in statu quo sat antequam esset laesus: hoc autem praestare potest offendens absque consensu offensi . sicut fur absque eonsensu domini tenetur ponere dominum in statu suorum bonoriim . in quo erat antequam esset in suis bonis laesus Neem par ratio de emptore qui etiamsi offerat condignum pretium. os, Deum,si filio non retribuat eum tamen nulla iustitia enat Deum ad aceeptandam satisfactionem nisi accedat pactumis consensus venditoris , non Christiante ipsus promissionem. Ad i. rationem tenetur venditor acceptare pretium pro seci quia pri mam nego, talem defectum potulin Christi satisfactione suppleri non ex defectu condignitatis meritoriar, sed tum ex improportione eum acti nostrae voluntatis eum nee Christi satisfactio ne ulla forma extrinseca valeat seipsi sormaliter tollere actum ad hunc contracium , praeter condignitatem preti ad rem, requiritur consensus contrahen-
das. In contractu nitura gi possit ad res suas venden- autem iniurioso semper suppo- interpretatiuus saltem consensus ostensi, nostrae voluntatis iniuriosum, adeoque debitum sibi resarciatur ius. Unde potest offendens ropro illo satisfaetendi, ius in Deo pro illo compensationem exigendi, ante ullum pactum Dei)tum quia omnis Christi satisfactio erat plurimis alijs
titulis debita Deo,ratione quorum,& non ratione nostri debiti, poterat ante omne pactum acceptari a Deo.
sateire ius laesum offenso,etiavi inscio offenso. DISPVis
109쪽
De primaria dc proxima causa si .
nati Dominicae Incarnationi S.
Ac TENvς de eonuenientia Incarnat se-
test non esse futurum: alioquin Incarnaso ut reuelata non potuisset non esse futura, ut dependens a peccato potuisset non esse futura. Probat 2 Sc - . tus Qui ordinate vult,piliis vult finem , deinde e PMε. quae sunt propinquiora sini; Deus ordinate: vult; - ergo prius vult se ut finem, deinde quae sunt propinquiora sibi sed inter omnia opera propinquisit mum Deo est opus Incarn eum iit omnium ad Dei gloriam manifestandam aptissimum ergo voli-Hirnat se R omnem creaturam,atquc adeo ante cundum seri nune de conuentcntia eius Pirum ς ς ix uni cc ti. Confirm.illud prius mori. ἡ .dem in indine ad diuinam voluntatem 'MQ. NUI Oue imagis mouet, quod est s- scilicet ex qua causa illa proxime mota sit m ροψpi0quiu , xu magis participat de bonita- ad opus Incam. praedc stiliandum. Disputatio est de mm x era mouent ergo magis causa proxim.i nam remotam certum est fuissem ab DςVm Out ui N i , utpote Deo propinnisestationem diuinae gloriae , propter qua multi 'V 0yi'V m p ccati remediu. .s Chtallus prae ..destinatus fui flet propter remedium peccati, Deus oriso.
plus dilexisset redemptionem nostrain, quam In carnationem Christi Consequens elitat sum; nam Deus diligit res iuxta bonitatem earum , cum enim diligat communicando eis bonum;& asma gis, quibus maius communicat bonum , scilicet Chri Ito suam personam,irragis illum diligit qua nostram Reduinptionem . quae est bonum crea
tum Sequila probatur: illud plus diligitur quod diligitur tinis illud ininus , quod diligitur ut mediam sed si Christus prae icili natus fuisset propter remedium peccati , dilectus fuisset ut me 'dium, nostra redemptio ut sinis: ergo magis dilecta suisset nostra redemptio, quam Cliristi Incarnatio. q. Nullius puri hominis praedestinatio .. nem , vel damnationem praecessit peccatum eius euari dem,vel alterius hominis ergo nec praedestinationem animae Christi, quae praedestinata est ad summam gloriam, praecessit peccatum, vel damnatio cuiuscumque purae creaturae. s. Nulla praedestina c. tio puri hominis, quoad totum esse supernatura a uini le,fit dependenter a merito ipsius LexI.rom.ἀθ.I . s.cI. a. eigo nec praedestinatio Christi facta est dis ..pendenter a merito ipsius at si praedestinatus esset in remedium peccati, praedestinatus esset depe denter ab ipsius merito, scilicet ex voluntate redimendi homincina peccato, quae voluntas fuisset ex meriti Christi, cum sit prima radix humanae salutis,& hae si ex meritis Christi, Leonsequenter praedestinatio Christi, quae deeret suisset depen- carne passibili, ut Redemptor, sed in carne impassio denter ala hac voluiuate. 6. Si Christus praedesti ν' bili, vi glorificator Ruperta de gloria siby iam. b. natus esset dependenter peccato Adae , sequere- ω
vit . fine, Almss.ρ. quas. 2. membr.vltim Asert.in tur, animam Christi gaudere de peecat Adae. sed in C .ro .art. q. Mot.m3.HOnct. 7. quast.3,9. Sed dependenter a quo ad tantam gloriam euecca est: hae sunt. ἀμnct. I9.q-st. c. g. Ἀ-s.Lν quia non possumus gaudere de consequciati, quinctu.m Udem loco, Myron. in quasiq. ante as. ἀ- gaudeamus de antccedcnti, a quo pendet consc-wnct. Ambisos th-.deexim.Chi uti Prad .iis. t. a sinuens. Confirm. sequeretur nobilius praedestina Consis uent insta l. 7ai J.χo Fundamentum: Chialtus in i tum suisse Adam, quam Christum scilicet ille η--zio: aeterno decreto Dei praedestinatu est indepcnden i independenter a peccato , propter solam intrin- Ani matὰ Deus omnia ad extra opera tur item deprima- tibia Diui ita, Qua cessante, cessant omnes secundariae in pri me.υ maria fundatae Patres, ut profundius Dei erga humanum genus charitalcm cognoscerent, diligenti Lsime scrutati sunt proximum kprimarium linem. quo Deus motus sit ad hoc mysterium praedestinandum. Controuersia cum tantum sit de facto, nam de possibili potuit Deus quocumque honestos ne moueri, tota pendet ex libera voluntate Dei, quae citi nequeat nobis innotescere, nisi per reuelationem.tota eius decisio pendebit ex iis quae de hoc mysterio ex reuelatis probabiliter colligi possunt. Qui putant Deum inorali necessitate determinari adoptimum finem huius mysterii non siim colligunt ex reuelatis. sed etiam ex persectiori modo diuina attributa manifestandi.
Anproxima cassa fine qua Incarnatio facta non fuisset uerit remedit peccati '
PRixi sententia negat Naid suisse exaltatio.
nem naturae humanae, gloriam Christi, etsi moti uiam, cur facta si in carne passibili fuerit remedium peccati quo fit. ut adhue peccato non interueniente, Verbum incarnatum fuisset non in
ter ab omni creaturari ergo proxima ratio primaria, propter quam facta cit incarnatio, non potuit esse remedium peccati,ac proinde peccato adhuc non suturo, futura fuisset Incarnatio, quia quod decernitur independenter ab alio , ut executiomat et mandetur, ab alio non pendet. Antecedens pro- f. bat . . Cens ex Bernarae serm. I de aduent. Domin. ubi docet peccatum Angeli fuisse inuidiam naturae humanae in Christo exaltatae, piopter quod motus fuit ad tentandum hominem,putans peccatum
re impedimentum ad huiusmodi assumptionem: ergo independenter a peccato praedestinata D:t Incarnatio; quia quod ante peccatum fuit aeue a- tum , fuit in cpendentur a peccato praedestinatum; nec potet non esse futurum; nec quod est in- fallibiliter futurum, pendere a peccato, quod PO- Incarnataone ramin VI. secam bonitatem praedestinationis hic dependenter a peccato , ut opter extrinsecam bonitatem Redemptionis. 7. Non est verolimile g. tantum bonum , qualis est Incarnatio crbi, vi-λfuisse eeasinnatum ex peccato is ordinatum ad minus bonum . qualis est humana rede in-ptiori nam quae fiunt occasione alterius, non amantur propter se, sed proptera Ilud occasione cuius fiunt. . Non miniis completa futura fui L .set hominis beatitudo , si Adam non peecasset. 0βημε quam sit nunc , eodem peccantea alioqui hominis innocentia , fuisset ipsi impedimento ad maius bonum sed Dune hominis beatitudo sutura est completa per Christi humanitatum integratur enim ex intellecthi alia ognitioite Dei, Δ corporea visone humanitatis Christi; ergo etiam tunc.
110쪽
V Dis . . De primarias proxima causa biali Dora. Inc Sectio I.
Consim .istut homo essentialiter constat ex animo
& corpore, ita completa eius beatitudo constare debet ex intellectuali,& corpore visione, scilicet Dei in natura assumpta. s. Maius bonum cstan-
mysterη; supponit autem posse quempiam duplici
fine totalia: adaequato in suo genere moueri ad essectum producendum. Praetcrea docet, in I signo attonis in quo praedestinatus fuerat Christus tan-
carnatio Verbi.quam totum Vniuersum, etiam ut tum ut glorifieatori iustificator . praedestinatas includit totum esse supernaturale gratiae glor: ae suisse omnes creaturas, quae ad essentialc m&con- concludit enim bonum increatum ergo non debuit summatam persectionem niuersi pertinent, tam peccato non existente tanto bono niuei sum pri in ordine naturae,quam gratiae Duobus enim m uari: nam porscuerante statu Innocentiae, non de j dis poterat Deus velle Christum uno modo solitabuit Vnivcrsum esse impei suci ius. Neque dicas cum S. Nom. s. P. quasI. I. art. ad 2 eo statu Vniuersum futurum fuisse pcrfectum quoad esse naturale.Nam sicut contra perficetionem niuersi sui Din eo statu priuartici sectione gloriae, ita eontra pellectione in eiusdem fuisset .eoltatu priuari unione hypos . cum non miluis una, quam alia persectio spectet ad complemctum Vniuersi. o. Prius intenditur bonum,quam permittatur malum;ergo prius decreta est Christi incarnatio, quampcrini Dium suit Adae peccatum. Antec.prob. prius intenditur habitus , quam permittatur priuatio eiu iacm: sed peccatum et priuatio boni: crgo. Secunda assi mat, proximam causam . sine qua decreta nota iiiissct Incarnatio , fuisse remedium
nandum sujsse Verbum ex vi praesentis decreti; partim cum S. Nom. m antis , peccato non interue-
niente, Verbum incarnandum fuisse: se explicat: - .... ptimum mutiuum, quo via originis Deus ab aetcr-ς ν msi nodecreuit, ante ullum praeuisum peccatum , selymum secundum se, nullo alio obiective cum eo volito in eodem rationis signo alio modo connexu in cum creaturis in codem signorationis volendo inlum ut caput & principem hominum rangelorum ac potissimum medium ad manifestandam suam gloriam,ac proinde ut finem proximum Omnium suorum operum ad extra Hoco modo voluit illum, quia hie redundat in maiorcm dignita tem Christi. Hine deducit Suar suam opin Si per oscientiam conditionatam anice omne decretum, L
Adam praeuisus fuisset in nulla occasione peccatu i rus,quod impossibile non fuit, siquidem praeuisus
est libere peccaturus, sequitur cum Scoto,ex vi praesentis decreti Verbum fuisse incarnandummam adishue ei conditione posti, maneret integra ratio finis , ob quam Deus ex vi praesentis decreti voluit incarnarici nempe ob persectissimam communieationem sui creaturis quae eo casu suisset incarnatio
Verbi in ear ne impassibili, prior independens ab
omni peccato futuro, proinde,ut Scotineontendit. Sin autem . stante tali scientia in Deo de peeeato Adae conditionaliter futuro nihilominus noluisset Deus illud permittere,tunc per S. Thom sequitur, ex vi praesentis decreti, Adamo non peccante Verbum Incarnatum non suissemon quod tale decretum factum sit post absolutam scientiam peccati uinturi,quo non existente, cessaret unicum motivum Incarnationis . quod erat remedium peccati . sed quia cum cxvi primae intentionis decreuerit Deus, Verbum incarnari persectissimo modo iuxta oc meret is currentes circumstantias, qui tunc fuisset, ut per- εὐῶρον. misib eccato Verbu mearnaretur ut Redemptor
hoc ipso quod peccatum non permisisset, a post e. triori colligeretur, non habuisse Deum tale decretum, quod necessariam connexionem haberet cum permissione peccati non ut cum unico medio absolute nam eo non praeuis ut futuro adhuc inea
natum fuisset Uerbum; sed ex suppositione, quod
sum hypollatice communicare, sui excellentia in t esset praeuisum eonditionale suturum; nam illud carnationis,&alia bona ex ea consecutura a pecca praeuisum, permissum praebuit occasionem Deo to independentiaci ex hac ratione prima via intcn altiori modo ad extra se communicandi. Prob. ex M.tionis motus est Deus adpcrmittendum peccatum Jeripturis habemus, Christum esse praedestin tum ' et in Adamo, quod praeuisum fuerat in priori signo l caput Regem exemplar omnium praedestinato ἴ' . . '
rationis ante omne decretum per scientiam condi i rum, nee non finem omnium diuinorum PDerum dis insis. tionatam. Ratio permrstionis fuit:quia Deus in pre probant omnes praestiuisVniuersi dispositiones& gubernationes,quae eo tendunt, ut hoc felicissimum regnum ex Angelis,hominibus,in Christo rege tandem compleatur: at opti inus& sapientissimus modus operandi est, ut ex fine intento media eligantur potius quam ex occasione medi occur rentis finis intendatur; ergo dicendum est, non ideo Deum praedestinasse Christum,quia peccatum pre
destinando hoe mystcrio habuit intentionem exequendi illud altiora modo, ovo poterat; quia altior modus illud exequendi erat,vi, permisso peccato, Incarnatio ordinaretur in remedium peccati:
se enim non solum manifestaretur ineleat bonitas ae munificentia in communieanda diuina persona, sed etiam miserieordia, iustitia in subleuanda nostra miseria oblata condigna latisfactione pro peccato Permisso autem peccato, atque adedi uiso per scientiam absolutam,secundum motivum, quo ex occasione peccati decreuit Deus seipsum communicare in carne passibili fuit humana redemptio, propter quam non solam prae destinauit Incarnationem quoad modum passibilitatis, ut Scori diccbat, sed quoad substantiam ipsius mysterii; eo quod quaelibet ratio seorsim sumpta erat littxiciens Madaequata ad praedestinandam substantiam uidit,sed ide permisisse peccatum quia Christum ad sui gloriam optimo modo manifestandam prae-'destinauerat. Quia vero Deus non poterat praedestinare Christum ut Redemptorem ante praeuisum peccatum scientia absoluti,alioquii virtualiter voluisset peccatum,praedestinati it illum tredempto reminearne pam bili post piaeuisum peccatum, non tantum scientia conditio nata , quia hae non satis est, ne Deus dicatur velle virtualiter peecatum, sed etiam scientia visionis, quae supponit decretum de praedeis