장음표시 사용
261쪽
τι p. XXV. De hi ana Lotate Christ Sectio L
M teali mensurae temporis signa autem naturae sollim designant diuersas prioritates tolterioritates. dependentiae vel independentiae eiusdem rei.
sortiori sequitur, hoe possibile fuisse, sublata
omnino scientia a Christo de decreto voluntate Dei obiectum prohibente. Quia tune potuisset humana voluntas Christi in obtestum reipsa eon- traiium decreto voluntati Dei tendere ex aliquo honesto motivo. Nulla enim in hoc apparet implieantia, vel impersectio Christo repugnans. Obiicies i. non posset humana Christi voluntas in tale obiectum serri, nisi supposito errore in i tellectu, quod non esset tale obiectum a Deo prohibitum implicat autem in intellectu humano Christi error, ut praeced. ἀθ.βEI.vit ergo implicat, etiam sublata scientia de decretoin voluntate Dei a Christo, humanam eius voluntatem serri in obiectum reipia contrarium decreto& voluntati Dei. Nego maior nam ut eo casu voluntas humana Christi ferri posset in tale obiectum, reipsa contrarium Mereto diuino, necesse non esset, praecedere in intellectu humano eiusdem erroneum iudicium de voluntate diuina, sed sat foret, si tantum praecederet iudicium de honestate obiecti secundum se, sublata omni actuali notitia de decreto diuino circa tale obiectum:quae negatio actualis notitiae de deereto diuino, cum sit pura negatio scic-tiae, nullam importat imperfectionem Christo repugnantem. Vel certe praecedet e posset practicum iudicium, non quidem de voluntate diuina taleob--- - inum non prohibente sed de ipsa probabilitate
ω- a.disii signorum probabiliter iudicantium tale obiectuma ni a non esse a Deo prohibitum. Quod iudieiuminia Brasso abse verum est,ut patet; curn non sit de voluntate Dei,
eiens ad regulandam humanam voluntatem'Christi ei rea obiectum alioqui ex se honestum iam cognitio probabilis est sussciens regula humana ad recte& honeste operandum, ut 3 Confirm. eertum est, in angelis beatis, saltem de potentia
ordinaria non posse essu errorem, cum naturaliter pugnet erior quod est maximum naturae intellectualis malum,cum summa felicitate; cum tamen iuxta communiorem Patrum sentetiam in
fori bb.ι7. Morinap.7.Angelus praeses regni Per-irum restitit angelo Daniesis a I diebus, Daniel.
Io eo quod, ut Patrcs anterpretantur, nesciens voluntatem Dei de reuersone populi Israel, conabatur illum apud Persas detinere, sperans ex eius incolatu apud Persas fructum aliquem spiritualem in eos derivandum. Cum igitur iste angelus regni Persarum praeses erroneum iudicium habere non potuerit de voluntate Dei circa reditum populi Israel, sed tantum iudicium de probabilitate signorum huiusmodi voluntatem diuinam non indicantium, dicendum est, posse stare verum&LLsieiens iudicium ad honeste operandum cum inuincibili ignorantia contrari deeret diuini: ae proinde potuisse humanam Christi voluntate eum inuincibili ignorantia decreti diuini absque ullo practico errore licite &honeste contrarium obiectum velle. Objcies r. Talis actus esset materialiter saltem, ex obiecto difformis naturae rationali, quia ense de obiecto reips. prohibit, at talis actus repugnat Christo, ut praeced.disp. Confirm Verbum
ex nostra sententia tenetur rcgere naturam assumptam in omnibus suis actionibus ergo teneretur illam regere,ut in tali casu ferri non posset in obiectum re ipsa contiarium diuino decretor alioqui talis actio imputaretur ad peccatum Verbo , esto
non imputaretur naturae assumptae seu si actus materialiter tantum difformes admitterentur in
natura assumpta,imputarentur Verbo,etiamsi non imputarentur naturae assumptae Nego maior E
enim non quivis actus est materialiterin ex obie 'esto difformis sed tantum qui versatur circa obiectum sua natura dissonum: at obieetum, in quod tenderet humana Christi voluntas esset sua natura
consonii m&consorme naturae rationali.Iuxta hanc resp. patet ad eonfrin. nam Verbum solum tene Ad censm. tur regere naturam assumptam, ne labaturio actus
materialiter,& ex obiecto per se spectato difformes: quia supponit actum antecedenter difformem na Muto. turae assumptae, eaque mediante sibi, scilicet cndentem in obiectum per se dissonum. Confirm. M. talis actus neque haberet difformitatem ex ob 'si lecto secundum se , quia illud supponeretur ex se honestum, lationi consonum neque ex V luntate Christi, quia illa honeste tenderet in tale obiectum ex se honestum, ex inuincibit ignorantia prohibitionis diuinaemeque ex ipsa prohibitione diuina; quia illa non esset a parte rei obtestum talis actus, cum nihil possit esse obiectum voluntatis, nisi sit praecognitum: ergo nihil haberet inde censae Vistbrinitatis,quo miniis posset a Verbo in assumpta natura admitti.Nec cst cadem ratio de ijs actibus, qui licet indecentiam di difformitatem
non habeant ex voluntate operantis,habent tamen
illam ex obiecto per se dissono naturae rationali. Instas In humanistain pater, quam dominus sciens c. prohibitionem superioris,tenetur illam silio,&ser IUM.uo manifestare, ne contra illam etiam honestὰ, ex inuinei bili ignorantia agant ergo etiam Verbum teneretur assumptae naturae manifestare prohibitionem Dei, ne contra illam, etiam ignorantia inuincibili:, honeste ageret Resse . neg. anteced. Res . .
quando illi bona fide aguntis inuincibili ignorantia talis prohibitionis, & nullum ex huiusmodi
ignorantia sequitur damnum. Secundo neg. con seq. nam tam pater tenetur monere filium, quam
dominus seruum de prohibitione superioris, quia neuter habet authoritatem in prohibitionem superiorisci Verbum autem habet plenam potestatem in prohibitionem factam naturae assumptae, cum eadem sit Verbi, reliquarum diuinarum Personarum voluntas. Vnde hoc ipso quod Verbum assumptam naturam non instrueret de prohibitione illi facta, hoe ipso talem obligationem
CSκτv fidei dogma est, humanam Christi ν.
voluntatem suisse in operando liberam.Ilaiae OrMutari M. Oblasu est,quia 'sevo i Ioan Io. Nemo tossit, inquit Christus, Ahoe est animam, a mersed ego pono eam a mei se, σpotestatem habeo ponenda eam, potestatem habeo iterum simenaeam.In quem locum Cyrillus Alexand lib. 7. in Ioan cap.7. Hoc loco, inquit, a uia fontegustaverit mortem nean Mismisia ad passionem pertraitin fuerit, edocet. Hanc veritatem docent PP.& Concilia, dum definiunt, palm in Christo fuisse omnes proprietates naturae humanae, inter quas potissima est Iiberum arbitrium. Eandem unanimi consensu sequuntur Schola Viri eum Magi bo ines distinctor 8. om. . paret qmest. I8 art. q. ratio euidenter ostendit: nam
262쪽
Christus, ut definit Tridentsi s Geapo sui meritoria causa nostrae iustificationis Usalutis; ad meritum autem necessaria est libertas: igitur in Christo fuit libertas. Nee obstat, quod Christus peccare non potuerit mam ut recte August. lib.d y deum SScap. IsAn ideo incisi, nempe Christo non
libera voluntas erat, ac non tanto magu erat, quanto
metis feccato sermre non poterat Scholastica concertatio est, quo libertatis gradu humaria Christi voluntas fuerat libera. PRIMA sententia affrmat, fuisse liberam tantum a coactione, quia nituirum sponte operabatum, noen a necessitate, quia multa operabatur ne cessario S. Om. an Mist. I q. I. art. 2.ad .rnps.
rom. a. traf .Io xsequitur ex doctrina Scoticina.
q. 6. Drco ergo. in quorum pruno docet,Christum meruisse peractum ruitionis in secundo,omnes beatos cum actu beatisco retinere libertatem ad peccandum, esto, propter extrinsecum impedimentum, nunquam possint in actum peccati exire; quia non est contra libertatem creaturae, determinari ad unum a causa superiori, ut non possit ad oppositum sed determinari ad unum per intrinsecum habitum ineat autem non per intrinsecum habitum, sed per extrinsecam dumtaxat voluntatem Dei determinantur ad perpetuum actum fruitionis, eum quo nequit esse peccatum , potentia proxima I undam haee libertas sufficit ad merendum:probant Vabr. u. citiaret. .notab. de Almaim
cum Seoto meritum principaliter consistit in aeceptatione diuina omnis quippe actus a Deo ad praemium aliquod acceptus dieitur meritum: sed potest Deus ad praemium acceptare , non solum actum liberum .sed etiam nacessarium rugitur potuit Christus non solum per actum liberum, sed
SEcvNDA parum a prima differens docet libemtatem Christi, & reliquorum hominum positam esse in obiectiva indifferentia iudicii de medio,necessariam connexionem non habente cum fine: Banne j.ls. Io. an. IO. dAb. I. g. Tertium docum Vnde infuit, omnem actum voluntatis, qui originatur ex practico iudicio talis medii per se ad consecutionem finis indifferentis,esse liberum,etiamsi aliunde voluntas ad talem actum eliciendum stantecedenter praedeterminata. Fundam Deus est perfecte liber,& tamen in Deo alia ratio libertatis non inuenitur respectu eorum, quae extra se vult,
nisi quia iudicat, illa non habere necessariam connexionem cum fine, sed esse secundum se indifferentia,&se indicata eligit, esto actus ipse voluntatis in Deo si necessarius. TERTicaffirmat, humanam Christi voluntatem fu*sse liberam , non solum a coactione, sed etiam a necessitate; nec sat esse ad sormalem libertatem, obiectivam indifferentiam iudici demedio ad eonsecutionem finis indifferente, sed etiam subiectivam indifferentiam voluntatis operandi.
conci Palati' dist. Iloi med areol.HΦ.Πsect.2. Vasqueet disp.7 Valent. f.Ast. I.quasi I 8. potio .&c. Quae sententia omnino vera est. Prob.ex a- tribus, qui omnem moriendi necessitatem a Christo excludunt, cum tamen actu moriendi Christus maxime nobis promouerit Cyrillus Alexand.M. .in Han.cap. yin illa verbae. Nemo misit in illum manum,quia notam venerat hora eius. Non laque,t quit,tem' est,quia noluit, qui tune sotam tenerrimo taut,cum voluitsua enim voluntatis fuit,quod nunc. tentu non sicut est sua fura votantatuquodpostea a Iudaeu caprins,de lib. 7 cap. 7. Potestatem habeo Ie-
parand ammam meam a ea ne eo temporu momento,
quo mih libuerit, fimo habe potestatem sumendi
eam per steratam ad corpuι monem tempore resinaere
18an EpiR.ad Hebri in illa verba: Qui pransit sibi
uae Altinuit erucem eonfusione contempta ticebat, inquit,ti nihil patisi voruisset Se paulo post Erat emingo e promptum,si voluisset non venιre ad erucem. idipsum confirmat Verbis Christi Potiarauem enim inquit habeo ponend animam meam potestauem habeo, rursus accipiendi eam. Hilarius in salis initiarisia illa verba: Inventasse tua disperde lisi, docet Christum non necessitate, sed voluntate se morti subie-eisse.Hieronymus ins3.IDiae super illa verbae obia Ai---. tu est,quia me voluit Non enim, inquit, necessisata erucem, d voluntas sustinuis ubi voluntatem opponit necessitati, lauto post Torreat eos,e i ad se missi uerant dulis re . auibus occurrit antrepi , vltro se obruor ubi Cfristi libertatem non solum explicat per voluntatem ad mortem se of rendi, sed etiam per potestatem eam declinandi. Quam libertatem tanqua a signo abidprobata. - qui si non propria voluntate esset oblat-, qu indicara estpradicare poterat proditorem ρ Augustin.mQLII9. in Ioan ne explieat libertatem, qua Christus moris tuus est; cuticita dormis, raria volueris cur e mortum est, quando vol iri qui ita ratem deponit, quando voluerit ,sicut se carne exuit,Amando vomis' uuis ita, eam volueris, obast,quomodo cum vomerat, obdit Damascenus lib. I De cap.Iah. I 8 fuse pro rabat, humanam Christi voluntatem fuisse pertrecte liberam,suae luc operationis dominam. Eadem veritas ex alio Patrum principio colligitur, quota eent, Christum permitille se a Iudaeis capi, igari, oecidi Ambrosus Db s. impigros, Do---, inquit,se permis capi Gregorius Mora cap. Id. GregorM Cum ergo se pro nostra redemptione Dominin membrorum Mana mandin tradidicluia aliud quam eisdem stana manum in se se re permisit' qui autem stipermittit capi, potest permittere non capi, proinde non necessitate,sed ropria potes te ea'tur. Prob. 2. ex alio PP.& Concit.principio,quo te et stantur,Christum quando, quamdiu, quos O M.
luit humanos motus passiones in se excitasse:ex m. rDan. H. Infremuit spiritu turbauit Iegsum ergo non solum sponte, sed etiam libere uiusmodi motus in se admisit,alioqui non quando,&quam diu,& quos voluisset, in se excitasset, sed quando,& quamdiu, ad quos fuisset, vel ab ipsis moti ibus vel a propria voluntate determinatus Hoc saepe inculcatis Synodis act. . an 'φ. Agath.act. 8.in alibi Prob.3.e peculiari Bulli ' s. Gregori' II. Vrbam 8 in qua damnatur hae propos Bai 'ordine Io.quia voluntaraest,etsi necessitat fiat, libe-νὲ tamen sit ergo ex decreto horum Pontificum non saluatur libertas in sola voluntate spontania operandi; nam haec operandi necessitatem non excludit. q. Damnata est Caluini doctrina, qui ad 43. mittit in humanis voluntatibus in operando ne e . 4 eessitatem, etiamsi in eisdem eoneedat libertatem a
coactione,ut constat ex lib. 1. institui cap. 3. num. y Viderem. 3.
ubi sic epilogando eo neludies me igitur distinctio in φ-ε nisse a observetur, hominem O vitiatm est ex lapsu,
volentem indem peccare nou mmium, nec coactum,
asse Iione anim propensi ima, non molenta coactione, Propria tibidinis mota non extrane coactione,
263쪽
Di0. XXV. D humana voluntate Chrsi. Section 1 s
q ua rami ex naturae prauitate nn passe,
iam mouera, stagi Nec propterea illum minus peccare, docet, quod neccisarid peccci, nam senti, in-qliit, hominem deo minin voluntarie peccare dιcat,
quod sit peccandvnecessitati obnoxius. Et quod hic de necessitate ad peccandum docet, idem de necessitate ad honesti operandum infra assirmat nu. o. ut nihil aliud lit honeste operari. quam spotanee non eoacte ad virtutem mouer sed prima Iecunda sint etia .rtipsa a Caluini doctrina quid differat, novideo. ergo. q. Ea libertas ponenda est inhumana voluntate Christi, quae necessaria est ad meritum, ex Tradentsee .capo ubi ait, Christum meruisse nostiam iustificationem Dat libertas necessati ad meritum, non est tantum libertas a coactione, sed etiam a necessitate quae consistit in potestate operandi,& non operandi ex eod. ident. 6.cap. - cant. 6.ubi libertatem ad meritum requisitam, lusi nitic potentiam indisserentem ad utrumlibet, seu per potentiam consentiendi, vel non consentiendi gratiae excitanti per eandem indifferctiam
ad utrumlibct, libertatem definit SDoiator. I. 2. qu. IO.artrc.q. ui 1gitur voluntas, inquit est activum 'incfrum non determinarum ad unumsed indisserenter se habens ad multa μ Deus Uam mouet. qu.d nouex necessetate adunum determinat,sed remanet motus eius continoms,ta non necessarius di Aristol. 3. Ethie.
cap. se libcrtatem ad laudem di vituperium requis-tam,desinit per potestatem agendi, & non agondi, perque intrinsecum dominium supra suos astus: In quibus, inquit, in nostra petestate situm est agere,
filium est etiam non agere; ct in quous non agere, Lmiti modo etiam agere concludit Sa agere, eum honinum sit in nostra est potestate non agere cum turpe sit,in nobis erit eollocatus item non agere cum honestum sit,in nobis est. Ire quoque,eam turpe sit; erit nostrae facultatis. Hae Philosophi authoritate edocti Theologi,liberam causam definiunt ilIam,quae, postis omnibus ad agendum requisitis .potest agerc,4 non agere at quo pacto poterit non agere, qui determinatus ad unum, necessario, licet sponte, agit' Vnde tandem eoncedit Bannet r. p.quaest.' .an. 2.ών. 2. g. Dico erat , quod illud dumtaxat
SS. PP. Philosophi, reliqui sapientes appellant liberum , quod possibili te habeo ad esse,
non esse. 6. Ex opposta sentcntia sequeretur,
Beatos amando Deum amore beatifico,is pueros amentesque in suis actibus, quin aeternum Patrem, aeternumque Filium in producendo Spiritura liberos esse,qui spontanee.& voluntarie producul. 7. Contra BanncZ, adhuc stante obiectura indirrerentia iudicij potest voluntas a Deo necessitari: M., ergo non consistit formaliter libertas in hae iudicis indifferentia; cum impossibile sit, manente formali essentia rei, non manere rem ipsam Anteced. prob. certum est, posse Deum in tali eas volun-
tatem necessitare sed aliter eo casu voluntas operaretur neccssitata ae operaretur non necessitata: sed non necessitata opiraretur libetes ergo necessitata non operaretur libere. Contarm. libertas
formaliter est tantum in voluntate,& non nisi radicaliter ωoriginatiue in indifferentia iudicij: ergo adhuc ita te indifferentia iudicii tolli potest indiste citia voluntatis,atque aded libertas formalis; ex it Philos quia non sunt lati de aut vituperio
dignae. consequenter meritoriae aut demeritoriae, nil illae operationes, quarum seri, alit non fieri,anostri pendet voluntate Hemo, inquis, landiat,aut vituperat ea,qua ι nobis sol necessaria.
rietatis,sed etiam contradictionis: quia non solum fuit libera in eligendo lisse, vel illo bono. quod est esse liberum libertate eontrarietatis; sed etiam in eligςndo vel non eligend uno eodemque bono, quod est esse liberum libertate contradictionis. Nee rc re, quod humana Christi voluntas fueritim peccabilis nam ad meritum non requiritur libellas ad bonumis malum , sed sussicit indisterentia ad hoc.vel ad illud bonum. vel ad bonum,
reticam, coquod tollit rationem meritii demeriti in humanis actibus:nee intelligi potest despo-taneo nam ibia distinguit spontaneum a libeto: Suare I p.ἀθλ. 37 sedi. ad 9 a. nostram sentcntiam existimat certam: Ego ad minimum contrariam opinionem ecnseo in fide periculosam. Ad undamentum primae, neg. inator Ad prob. Q concedo , ad completum meritum requiri acce ptationem, seu promissionem diuinam de praemio 'rctribuendo nego, in ea tantum rationem meriti eonsistere, sed in alijsellam conditionibus requisitis ex papte operantis, inter quas praecipua est libertas. Unde nego, posse Deum ordinare actun necessarium per modum mcriti ad praemium; quia praemium, ut praemium cssentialit c respondet actu libero: respondet enim actui exhibito in obsequium praemiantis . qui ut sit honoriscus praemianti, dcbet procedere ex libera voluntate operantis. Nam sicut necessarium non potcst habere rationem doni, ita nec rationem obsequij. Ad ian r. dam. secundae, in Deo aliam rationem liberta a funia
tis reperiri, quam indisterentiam ex parte iudici 'de medio ad conseeutionem finis indifferente; scio licet etiam indiffcrentiam ex parte voluntatis non tu idem ad acrum eliciendum.vcl non eliciendum,ed ad GDctum producendum,vel non producendum; de quo tom. I.Hq.Iq. cct. .
An e quo pacto bumana christi molantus fuerit libera in actibus praeceptu non obstante monet onattea 'RAtio dubit oritur ex physia mpeecabilita s: te humanae voluntatis Christi: nam haec ex '
eludit physicam potentiam peccandi,&cosequenter libertatem seruandi praecepta, quae est potentia exequendi, vel non exequendi praecepta, seu peccandi:sicut enim peccare est transgredi praeceptum ita posse peccare est posse transgredi praeceptum ergo si numana Christi voluntas fuit li-bcra in seruandis praeceptis, fuit peccabilis. At tigitur in seruandis praeceptis non sui libera, aut si fuit libera, non fuit impeccabilis. Ad hune nodum Graui soluendum varii excogitati sunt modi. In hac, P. Uconcilianda erit libertas eum physici impeeeabili 22
tate orti ex unione ad Verbum sequenti cum eadem orta ex clara visione Dei. Psti Mus modus 6Herciens in I quaest. 3 ta.' st. luaed . Iz. quaest.2 tri.3. negantium, Christum fuisse 'πιν praecepti capacem. I. quia non plus persona Verbi est capax praecepti, ut subsistens in natura humana, quam ut subsistens in natura diuina motraque nim est eadem increata persona, ab omni lcg praeceptove absolitia 2 quia praeceptum obli-
Ex dictis sequitur, humanam Christi volunta gat sub reatu culpae, quia obligat per commmatem , non modo suisse : heram libertate contra latone amissionis amicitiae diuinae, in qua pecca- 'De Incare. uione rim VI. tum
264쪽
tum consistit Christus autem non est capax culpae;
ergo nec precepti. Sed antia illumanam Christi voluntatum csse praecepti capacem, docuit S. Tho. 3l qu st q7 art. a. quia sui ea pax obedientiae subiectionis ad Deum Rom. PL17.2.ers o 3 p ceptimam formale obiectum obedientiae, testes .
2.2. sis. oq.ait. a. filii perioris praeceptum Ratio: cum humana Clicsti voluntas sit creata,adeoque natura sua defectibilis, non pol cst esse sibi regilla in suis actionibus, scd git regulari ab alio supcriori. . esto,non fucrit capax praecepti positi-ui; luit cur tu capax prae ccpti naturalis quod ex in- irini eia lege natui scrura tenebatur per quorum obseruantiam dici non potest, Christum nonii T ruisse Ad l. nevmaior. nain potest Verbum in Adi. a. u. natura assumpti est capax praecepti, sicut Mobedientiae, subicctionisve cuius non est capax in propri i; cst sit eadem persona. Ratio: haec proprietas non conuenit immediato personae sed naturae, eaque mediante personae, ut subsistenti in tali natura Ad 2. iugo, de ciscimia praecepti esse, actu obligare subicctum sub reatu culpae . sed latum aptum
esse ad obligandum iuxta subiecti capacitatem. Vnde primarius cffectus praecepti non est, obligare subicctaim ad culpam, sed illud dirigere adlinem per media lege praescripta. Dic Es. Si praeceptum non obligat Christum sub reatu culpae, post et ab ite praeiudicio suae im- peccabilitatis illud transgi edi. Sed neg.sequel .nam non ideo praeceptum Christum sub reatu eulpaensi obligat, quia posset illud ne culpa transgredi sed contra, quia non potest Christus praeceptum trans gredi, non potast praeceptum Christum sub reatu obligaic hoc autem non prouenit ex impotentia praecepti, sed ex incapacitate subiecti peccare non
potentis. Secutidus Victoria apud Medin. t. p.qua'. 47 Wx. 2. Mimcr. rom. Io. traf1.2. negantium, Christuma
buisse a Patre praecopium moriendi, quod confirmari potest authoritate Patrum. Baslius tib.de hyι- ritu Scap. 8 explicans mandatum, quod Christus a Patre accepisse dicitur, join se, inquit H- dicitur modulum,ne firmonem Neriosium per voeaba Oroana prolatum intelligamus Filio velut obedient prasir benti,quid sacere drbeat, id iuxta sensum Deo dunum antelligamus volutatis traditionem,linstarformae cuiuspiam in speculo relucentis a Patre in Rhumfine tempore denuinantem Chrysost. i Muri. O .in Ioan.- meae
expresse negat, Christum habuisse a Patre moriendi praeceptum rationemque assignat am,inquit,
a sermo animam ponit, pracepto non indiget. Vnde mandatum idem significare, ait,quod eoncordiam Cyrillia A. humanae cum diuina voluntate Cy rili Alex. Lb. 7. in Dan.c.7 explicans mandatum,quod Christus a Patre accepit, stili , inquit,maniatun his ἀ- eitur, quam ea Rij.qua ad Patrem est,eoncordia nempe beneplacito Patris filius mortem passus est: Se tib Io. e. ro.docct,id quod erat Patris consilium. in ore humano a Christo mandatum appellari Anselm .lib. I. Cur Deus homo,eap. o. Potes etiam Accincavit,quis praeceps illi mora Pater, cum hoc yracepit ater, de
incurrere mortem. Confirm. n.Io. eodem modo
ait Christus. se a Patre mandatum accepisse ponendi animam suam per mortem,ac eam per rc π
ctione sumendused non habuit priceptum eam per resurrectionem sumendi: quia prsceptum datur dei)s, quae in nostii sunt potestate:resurgere autem a morte,non fuit in humana Christi potestate sed in diuina cuius opus fuit, Christum e morte ad vitam rc uocare. Sed contra. saltem concilianda est libertas Christi cuin impeccabilitate in pratacptis ebdis.
naturalibus,ad quorum obseruantiam oblIgabat ex intrinseco rationis dictamine. r. verior communio Scholasticorum sententia est, Chiillum habuisse a Patre moriendi piaeceptum, quod testa
r. respondens argumento Arianor qui ex obedientia Christi erga Patrem contendebant Christum inferioris esse naturae a Patre. Quod emmi H quit, voluntati ct praecepto Patris Obeduni est Filius,
ssit, pergit August.q-Chrasu non tantum Dem est, qua natura aquassi est Parra,sed etiam homo, qua natura maior est Pater, cui emem non sesium Pater,sed dominus est. Colligitur ex Ioan. lo Hoe mandatum accepi a Patre meo de cap.I2. in fines sim misit me Pater,ipse mihi mandatum dedi, Ela c. I .ui fine, Suia mandatum dedit mih Pater,sic Scis, cap. Ie Gyracepta mea seruaueratis,ficui ego prMepta Patris mes seruaui, ubi codem modo vocat praecepta,quae
ipse a Patre,ae ea, quae Apostoli ab ipso aeceperuta Matth. 26. S possibili est transea . me eas alti, b-ditque Pater non potes hic calix transire, sidassium,fiat voluntas tua. Porro si haec Patris volutas fuisset tantum consultiua, non praecept tua transire
potuisset; quia quod datur sub consilio, non datur, ut absolute faciendum. Ad Nip. a Iumia tuis ρ- ipsum factus obediens sique ad mortem: at obedientia superioris praeceptum supponit Ratio quotiescumque sunt expressa verba scripturae. in pro rata se priolens intellecta nullum pariunt absurdum, ea M' -- in proprio sensu accipienda sunt Patres pro Ou G.-traria sententia citatos aio, vel eos locutos fuisse Maaires. de Christo ut Deo,ut Baslimi vel certe eos caute, easteque locutos fuisse propter Arianos, quorum haeresis tum maxime vigebat.Ad confirm nego,co ε .dem modo Christum dixisse, se a Patie mandatum .r 'fracaecepisse, ut animam suam per mortem poneret, ac ut eam per resurrectionem sumeret. Nam, ut per mortem illam poneret, praeceptum habuit per se ut per resurrectionem meritorie illam resumeret, habuit tantiim praeceptum consecuti ues, e modo, quo quis accipiens praeceptum aptismi, simul eonsecutive accipit praeceptum meritoricaccipiendi gratiam. Cum enim Deus decreuisset, lare filio suo resurrectionis gloriain per mortem Vt per meritum, iuxta illud Luce vis. Nonne hac oporruit pati Christum c ita intrare in gloriam suam'
dando illi praeceptum moriendi, simul consecuti ue dedit praeceptum, non quidem physice namhoe est opus solius diuinitatis; sed meritorie resurgendi. Quod non obseure colligitur ex Dan.
O. Pono animam meam, ut iterumsumam eam, stilicet meritori E, ut primum sit medium, secundum finis, ex Patris ordinatione. Tertius Cisre. s.'q. 8.art. q. Μ'.q.6.3 asseren 6
tis, praeceptum datu in fuisse Christo dependenter ab ipsius voluntate, tuae sine peceato potuisset prae 'ceptum non acceptare:ex Ioan. IOIropterea,me di Ἀν. b. ligit Pater, quia ego pono animam meam ct iterum
sumam eam. tollit eam a me ed Copon eam amegse,ci potestatem habeo ponendi eam,σPotectatem
habeo sterum sumenda eam hoc mandatum accepi a Patre nita. Quibus Christus significat, moriendi prae-eeptum sibi iniunctum fuisse dependenter a sua, luntate, ut tantum illud obligarit, quantum ipse eo oblisari voluetit ex Hebr. Io ubi dicimur in voluntate Christi qua suum corpus obtulit, nos fuisse
265쪽
XXV De humani luntate Christi Sectio II 1
siisse Uctiseati;quod esse non posset,nis talis oblatio visset libera: non fuisset autem libera, nisi in voluntate Christi positu in fuisset, eam habere, vel non habere: si autem illa fuisset praecepta, non pO,. εἰ tuisset Christus eam non haberc: Hunc alij Recen. - .... ς, plicam Potuit Deus imponere Chi isto praeceia orati alis, pt, morici di,& simul in potestate ipsus relinque
re,ut vel iuxta praeceptum moreretur vel .s vellet,pri cibus impetrarct dispensationem praecepti. Quo potito, Christus non olum fuit liber quoad circumstat iam mortis, pes solam temporis anticipationem, libere eligetido mortem ante tempus, in quo ex praecepto ad illam subeundam obligabatur, sed etiam quoad substantiam ni ortis. Igitur hic inodus recte conciliat perfectam libertatem Christi, etiam quoad substantiam actus praecepti, cum impeccabilitate eiusdem. Maior colligitur ex Mali. 26. An
bebi Amti mori plin quam duo iecim legιones angelorum quibus Christus ostendit, se potuisse vitare
mori Cm rogando Patrem, ut ab ea liberaretur, si voluisset non potuisset autem illam vitare stante praecepto:ergo petendo isponsationem a praecepto. Minor prob.non potest maior libellas in obserua tione praecepti cxcogitari, quam ita ac cupiarem r-tem, ut possis non sol sim tinc, quando praecc*tum intimatur, sed nunquam illam acceptare Christus autem ita habuit praeceptum moriendi,ut noni tum non teneretur tunc, quando praeceptum habuit, mortem acceptare, sed nec postia toto tem-
pote sequenti; quia tot tempore sequenti potuit
petere praecepti dispensationein, atque adeo potuit simpliciter non mori.
61. Sed contra .hie modus conciliandi Christia,
jεiιον. bertatem cum ipsius impeccabilitate non congruit
illis Clitasti: Pater sipo ibile est, transeat a me calix
iste: veruntamen non mea voluntas,sed Dis in. Eic nimii Christus habuisset liberam facultatem petendi
dispensationem a praecepto consequenter liberationcm a morte, quam infallibiliter obtenturus fuissetis eam petiuisset,non dixisset. Si possibile est, transtat a me cal x, quis enim ad mortem damnatus, in sui tamen libera potestate habens facultatem petendi liberationem a morte, quam certus
est in fallibiliter principe se obtenturum, dicat,si
possibile est transeat a me mors ira,&non potius, si nolit liberationem a morte petere,dicat,etsi possisibile sit,ut ab hac morte liberer,nolo tamen in hoc meam,sed Iudicis voluntatcm facere ergo si liristus saeuitatem habuisset petendi liberationem a morte quam fallibiliter obtenturus fuisset, non dixisset Sipasbile I , transeat a me eas ine sed potius: Et si possibile sit, ut transeat a me ealix iste,nolo tamen,uton hoc mea voluntas, sita tua flat Dum igitur Christus ait filio iis est,i inpossibilitatem vitandi mortem ostendit ortam ex absoluto decreto Patris,& simul ad ostendendam vehementiam uistitiae,& naturale dc siderium naturae praeceptam mortem fugiendi,ait, se liberationem a morte sub conditione, si per praeceptum impossibilis non esset,
. percopere. 2. Hic modus facit voluntatem diuinam Ce uari in hoc medio rcdimendi genus humanum permor
tem lassionem Christi dependentem ab humana voluntate Christi, clim potius humana Christi
voluntas debuerit inhoe esse dependens a voluntate diuina. cdmcx hoe medio Magna Deo gloria, Minpens humano generi, rilitas minclyta
τὸ laus Lonorque Christodi manaturus erat. 3.non sal-
uat in Christo persectam libertatem quoad substantiam actus in obseruatione praeceptorum na-
turalium an quibus non habet locum dispensatio. Vnde concedunt Aduersarij,in his praeceptis Christum non habuisse libertatem ad substantiain actus,
sed tantum ad circumstantias intensionis, moti ui&e. quo sit,ut dum volunt in uno praecepto pcrfectam libertatem quoad substantiam actus saluare, in reliquis tollant: cuin non mi talis Christus per ob- sei uantiam reliquorum praeceptorum sit nostram redemptionem meritus. . dum conantur isto in O cs. do perfectam libertatem saluare quoad substan ηιν-4. tiam mortis,aliunde illam valde imperfectam reddunt ex desectu indisterentiae Putant nim: Christum fuisse moraliter determinati in ad operandum id, lito ex duobus iudicabatur perseetius:&quia perfectius opus erat obedire Patri mortem praecipienti, quam dispensationem petere, consequenter fuit Christus ad mortem acceptandam moraliter determinatus: ae proinde non fuit in ea acceptanda perfecte liber. Nam climu bertas sor Lib. ιο maliter consistat in indifferentia voluntatis,tantum, tollitur de persecti libertate,quantum tollitur de
indisterentibi voluntatis: tantum autem tollitur de A W' indifferentia voluntatis,quantum ponitur de deter minatione eiusdem voluntatis ad unam partem, eum indifferentia sit aequilibrium ad utramque partem. Dum igitur Christus elegit mortem praece piam, elegit illam moraliter deiciminatus tanquam
ad opus persectius rurgo non elegit illam ex persecta libertate: nam per femor libertas est , quae ad opus tendit cum qirali indit ferentia ad oppositum.Confirm. ex hoc multum laudis ieriti decedit in actu , quo Christus mortem liberationis Uir . moreis praetulit. Nam sicut minori reprehensionemvituperio lignus est, qui malum opus facit,ad illud moraliter determinatus quiim qui absque ulla
morali determinatione minore quippe reprehensione dignus est, qui in maxiina tentatione positus, vehementia tentationis succumbit, quam qui nulla
tentatione impulsus, malum committit.Ita e contrario maiori laude praemio dignus est,qui nullamὀrali causa determinatus, ex perfecta indifferentia voluntatis bonum opus operatur, quam qui moraliter determinatus, illud idem opus facit. Dum Commauo igitur actus, quo Christus mortem dispensationia opinio pra- morte praetulit,fuerit ut ad opus perfectius mora flo siser. liter determinatus,minori laude ac praemio dignus
fuit, quam suisset,si illam ex persecta indisset tu
elegisset: ut elegit iuxta communem sententiam docentem, Christi libertatem cum impeccabilitate in praecepto mortis saluatam fuisse quoad circumstantias,praesertim temporis: nam eo tempore, quo Christus per anticipationem, mortem clegit,nulla morali causa determinabatur ad illam tunc ch gendam,sed poterat ad sequcia tempus illam diffrere. Vltimo lire sententia non euitat disseultatem, D. qua communis sententia laborat delibertate quoad solam temporis anticipationem.Nam esto Christus habuerit facultatem petendi dispensationem spraecepto positivo mortis,non habuit tamen sacvltatem petendi dispensationem a debito naturali
moriendi: quo posito, non potuisset habere libertatem, nisi quoad solam temporis anticipationern. Maior eonstat mam si Christus non fuisset violent. imorte occisus, debuisset naturali morte occidere, cdm hoc sit debitum ex se annexum naturae mortali, quam Christus assumpst. Neque habuit facultatem ab hoc debito dispensationem petendi, ut
ne a reliquis debitis natui humanae mortali an nexis,comedendi, dormiendi c. Etenim hoc ipsis,qubd naturam mortalem assumpsit, assumpsit illam cum debito moi talitatis: Minor prob. id opera. uers communis sentcntia non salua libertatem
266쪽
quoad substantiam mortis, sed tantii quoad anti Christi liblitatem saluat in spontaneo& Gaurope-cipationem temporis, quia Claristus non poterat randi modo: Quantum enim erat inquit,ex eo modo mortem simpliciter vitare, consequenter libere operanae,ita volebat, C eligebat a d σιώ,ae si nullam accc prando mortem increri quoad substantiam hiaberet abunde necessitatem faciend illis imp ecca- mortis: At idem sequitur ex sententia Aduerspo j bilitatem vero in physicii praemotione. Sed contra: 'HDirω ἰsito naturali debito morietuli in Cliristo scilicet, i suavitas operandi, si necessitatem non excludat, li- Christus poena disi ensationem a praecepto pota bertatem non saluat, ut patet in amore beatirico,tiuo morti non suisso promeritus, nil per antici in tuo est summa suauitas,&spontaneitas,quia ta- pationcm cnqyotas quo aliticipasset naturale debi men necessitatem non excludit,liber non est.Septi- sol;
dunt, Christus accepissct praeceptum moriendi,exe dist. M.qu.etn. Apuricen.relect de Vratia se rist qu. . quendum intra aliquod longi in tempus S per no 'art. 3.dsis. r.ys concl. 3. ad .qii Chrilli impeccabitabile ira differentiam lcmporis mort cm libere an litatem saluant in sola gratia essicaci voluntatemticipaSt, meritii rum fuisse quoad obstantiam humanam Christi ad bonum coiistinante; liberta- mortis negant, hoc modo fuisse Christo impositum tem ver,in intrinseca indifferentia ad oppositum, praeceptuim quia hoc cit,tacite praeceptum c gare, quam grati essica non tollit quo pacto intrin- cum praeccptum non debeat exequi ad libitum eius, seca indifferengia ad oppositum,confirmati ad cui impolinur, sed ad libitum imponentis.Et quia num libere operantur. Sed contra hic modus non κιρ-- pixceptum sui de illi morte,quam de facto CLri saluat cum libertate physicam sed moralem tantum stus sustinuit. iuxta Ioan. 38. hcem,quem dia i mihi impeccabilitatem gratia enim ad bonum confir-
Crater, non bibamittam ubi rc latiuum istum signat eam passionem mortem,quam tunc volebat Petrus Christo impedire. Sed contra: l. talsum est.non posse praeccptum dari exequendum intra notabile tornpus. Quis enim negabit,posse principi viro merenti mortcm, illam exequendam imponi intra aliquod notabile tempus r. Veiba Christi, non necessario designant mollem quoad circumstantiam temporis, sed vel quoad genus mortis,uel quoad personas a quibus
mans non tollit physicam, sed moralem duntaxat
potentiam ad peccandum. octauus Mobna I.p.qu.I .art. 3. ἀ 3. 8. me. s-
actus piaeccptos saluat in proximo principio operati uo; physicam impeccabilitatem in principio reis moto Etenim humana voluntas Christi spectata secundum proximum principium operandi erat indifferens ait, omnes actus etiam praeceptos quia ad operandum proximet non constituebatur me-
erat illa in pasi urus, a quibus adsuc potuisset illamidio aliquo phylice praedeterminante ad unum,sed pati post aliquod notabile tempus Caeterum prio tantii inmorali in fallibili inclinante quidem volun-rcs clipturae pro hoc modo allatae solum probant i tatem Christi ad opus praeceptum infallibiliter exe- Christum libete anima suam posuisse adhue posto iiendum .ab ea tamen indiffercntiam ad oppositum praecepto, qtiod ultro concedo, ut 30 a. Posteriores non auscrcbat. Spectata ver eadem voluntas vivarias habent interpret ut videre est apud Orige hypostatice unita Deo, est physice impeccabilis,lum
erain facilis explicatio est ijs verbis chi istum
ostendere volitisse,seabet talem habere ad vitandam mortem. non simpliciter, sed tunc, quando ea Verba proti; lit: quia pro tunc non obligabatur ad mortem accipiandam, scd poterat illam ad aliudicin pus differre quae cxplicatio est iii xta communem sentcntiam; quae docet Christum meruisse per
radicaliter ex persona diuina substantialiter com-picnte principium ipse in operandi tum formaliare ex infallibili regimine ratione talis unionis ab intrinseco, Sconnaturaliter sibi debito sic enim includit ei bum, ut intrinsecum substatu tale Principium operandi, cui non modo in propria,Ld etiam ui assumpta natura physice repugnat.posse peccare. Ergo ut se non soluin excludit peccatum,
ted physicam potentiam ad peccandum. Stat ergo in Christo libcrAsinii incipio proximo,&phyii-
caimpccca dilitas in principio remoto operadi cO- π q. 7.art. 2.ad y c. ThomsH. Sua in Christo ad I tra I. hic modus admittit in Deo nolit uiuin leere Rafaetatae . opera praecepta libertaten in sensu diuisb. Qitia tum de concurrendo eum voluntate humana Chri etsi ii diuidendo a pia cepto ex. gr. moriendi potitit non in ad actum peccati, sub conditione si ipsa peccare' a , mori impeccabilitatem vero in sensu composito I voluerit sine quo concursu di decreto non est hu---i,a H. quia, stante praecepto, no: potuit non mori, eo Maia Christi voluntas proxime indifferens ad seruanda praecepta re pugilat autem in Deo postiuum decretum de concurrendes, etiam sub eonditione ad adium peccati cum voluntate humana Christi, ut dip.rasec2.3. Secundo hie modus des csto non ponit maiorem impcccabilitatem proximam in Christo, quam ponat in confirmatis, in qitibus est etiam moralis impeccabilitas proxima: quamuis in Christo ponatur ab intrinseco debita in conisi malis ratione extrinseci dumtaxat decreti. . rc uera non salua libertatem in Christornam liber dicitur is, qtii non tantum ratione unius,
sed omnium principiorum , quibus intrinsecὰ ad
operandum LM t r. potest agere, vel non agere: nam sue rati cicae unius siue ratione alterius prin-Liboiam esseipij, qxioad operandum intrinsece constituitur,ita σπrato Priae ad unum determinetur ut nequeat Oppositi mage--
rcii euera liber non est quia liberum constituitur ex toto principio intrinseco, quod debet agere. Licet igi- prorsus modo. quo in puris hominibus posta Ecaci motione gratiae, saluant libertate in sensu diuiso, quia licit, postsessicae motione non possit non sequi consensus, potest tamen non sequi in sensu diuiso. Scd contra zquando suppostio est indipeo- densa voluntate creata,taque posita, non st in p. testate eiusdem actum non elicere,ialis suppositio destruit usum libertatis, quae postulat, tia operatur,possit non operari:at impositio prςcepti fuit indepcndens ab humana voluntate Christi: ergo si eo posito, non fuit in potestate eiusdem, praeccprum
non struat non fuit in humana Christi voluntate, ad praeceptum seruandiim sussiciens libertatis usus. Quintiis Pannm, Christi libertatem collocantis in obiectiva indiffercntia iudicij impeccabilitatem vero .uti catera Thomista, in phvsica praedetermina
267쪽
XXV. α humanae luntate Christi Sectis III et V
eetamur humana Christi voluntas non esset ratione proximi principii determinata adactum praece
ptum,quia tamen eadem esset determinata ratione
principii remoti, diei reuera non posset in seruado praecepto libera: sicut non diceretur liber ad fugam,qui licet non esset compedibus ligatus, haberet tamen circa se milites,qui nunquam illum ad sugam proripiendam permitterent. Nonus salua libertatem in Christo, non in ipsa
acceptatione mortis praecepta, sed in accureflexo, quo Christus eandem mortem suisset acceptaturus, etiamsi praecepta non fuisset.Sed contra: hic modus non saluat libertatem in tolerantia ierpessione mortis: cum tamen iuxta ora la incitia- Ο.ipsa tolerantiain perpessio mortis fuerit potissimum opus humanae redemptionis; 4Onsequenter meritorium; ac proinde liberum cum non per alia opera Christus noε redemerit, quam per opera
Decimus saluat libertatem Cbristi in ordine ad praecepta positiua per media & auxilia moralia intrinseca, quae Christi volumatcm non praedeterminabant ad unum sed illam indifferentem relinquebant ad utrumlibet, etiam ad suspensionem actos;
physicam vero impeccabilitatem per media phrii
tatem quoad circumstantias acetiis praecepti cum physica impeccabilitate quoad si ibstantiam eiusdem praecepti. Vnde variae excogitatae sunt viae. PRIMA: hi istum vi praecepti postiui mortis
necessitari tantsim ad actum externum mortis, non ad internum,ex quo moriis exectitio pendet; pro inde potuisse eum necessitate exequendi praeceptum externum, habere libertatem circa actus internos, dein ilibus nullum acceperat praeceptum.
Sed eontra: r. haee via non saluat uniuersaliter in c. Christo libertatem ad seruanda praecepta positiva P i nam Christus non solum obligabatur ad seruandum praeceptum positiuum mortis, sed etiam praecepta naturalia diligendiis colendi Deum : quae praece pia seruari non possunt absque actu interno dilectionisis religionis; a. falsum est,posto piacepto, Christum sol sim teneri adactum externum, sed eo ipso etiam obligari ad aliquem internum ut principium externi, 3. Christus non solii in meruit per rotissima
internam acceptationem mortis, sed etiam per extetnam lolirantiam mortis: nam ea ipsa fuit maximum opus humanae redemptionis,& Christo gratias agere tenemur,etiam propter ipsam moltis passionem, quam liberu sustinuit non libere autem sustinuisset, si necessario illam pati dubuissit Neece praedeterminalia, non quidem intrinseca,&actes dici potest, libere illam passum suis libertate acius coluta, sed extrinseca, Min diuino dumtaxat decreto praeparata actu conferenda,quoties cum nullo medio morali Christus fuisset praerepta seruaturus. Ratione primi voluntas humana Christi fuit perfecte libera,& quoad substantiam,&quoad circumstantias praecepti; quia media quibus praecepta seruabat, relinquebant illam perfecte indifferentem ad utrumlibet Ratione secundi erat physice imprecabilis quia, ut humana voluntas Christidicatur physice impeeeabilis necesse non est,ut in se intrinsece collatum habeat medium, quo fiat intrinsece impotens ad malum,sed sussicit, vi illud paratum habeat in diuino decreto,quotiescumque necessarium fuerit ad malum vitandum. Sic vivoluntas dicatin simpliciter potens ad bonum, ne-eesse non est, ut in se actu habeat medium, quo actu possit tale bonum operari; sed suffieit, ut illud paratum habeat, quandocumque, quotiescumque operari voluerit: ita ccontrario,vt voluntas si physice impotens ad malum,necesse non est, ut in se actu habeat id, quo sat actu impotens ad malum, sed susscit,ut illud paratum habeat,quotiescunque Opus fuerit.Contra: etiam hie admittit in Deo positiuum decret uni de eoncurrendo cum voluntate
humatia Christi ad actum peccati, sub conditione si velit ipsa peccare. Cum etiam hie admittat positiuum decretum de concurrendo saltem hi conditione, cum voluntate humana Christi ad actum peccati. Dum cnim relinquit illam indifferentem ad utrumlibet, necessari relinquit illi paratum concursum ad utrumlibet,sine quo non posset esse ad utium libet potens. Vndeeimus communis Theolog siluat in proxima potentia physicam impeecabilitatem ad substantiam praecepti,libertatem vero ad solas circuminstantias. Nam licet non potuerit Christus actum praeceptum quoad substantiam non seruare, potuit tamen illum non seruare ex hoe vel illo, liuo eum hae vel illa intensone. hoc vel illo tempore. Vnde supponit iste modus, non fuisse praecepta positiva impolita Christo cum obligatione se uandi illa quoad omnes circumstantias,alioqui non potuisset per obseruantiam talium praeceptorum utereri. Adhuc tamen variant Doctores in ex plucando, quo pacto hic modus conciliet Christi liber- interni, quo libere illa acceptauit Nam tunc liberis Minetas actus interni redundat In externuin, quando rnu .
externus subest potestati operantis,Ideo enim actus potcntiae vegetantis non potest denominari libere actu interno, quo libere acceptatur, quia talis actus nbn subest potestati acceptantis. At mors externa in hae sententia non suberat potestati Christi:Christus enim non potuisset resistere,vel repcllere mortem sibi extrinsecus illatam mam resistere morti, fuisset resistere Deo mortem Christo tolerandam praecipienti. Vnde ponamus, quod hoe instanti Deus praecipiat mortem Christo subeundam: Christus hoe instanti non potest morti resistere, etsi possit illam interno actu positivo non acceptare. Sicut iuste damnatus tenetur Iudicia sententiae non resstere, etsi non teneatur interno actu positivo illam acceptare. Ita Christus fuisset quidem liber quoad internum actum positiuum, quo illatam mortem acceptast, non fuisset autem liber quoad externum actum tolerantiae mortis, liram Etiam iam necessario passus fuisset,cum tamen nostra redem- tri ptio non solum tribuatur actui interno,quo Christus mortem acceptauit, sed etiam actui externo, 'quo eandem mortem pro nobis patienter sustinuit. Vnde hie modus aduersatur illis Dan. Io. Ego pono
eam a Miso.Qui autem non habet potestatem resistendi morti sibi illatae, non potcst dieere hoc. SECvNDA. docet, non teneri Christum hoc in s . stanti,quo obligatur ad praeceptum seruandum, per M. hunc actum internum determinatum, sed posse' ''hoe,vel illo indiuiduo actu indeterminate illud seruare quamuis igitur Christus necessitetur ad aliquem actum vagd,quod est necessitari ad substantiam actus,manere tamen potest liber ad huncives illum actum, ex hoc vel illo motitio, eum tali vel tali intensione eliciendum, quod est manere liberum ad circumstantias actus. Sed contra: hoc est Rifutatur. ponere Christum determinatum tantii moraliter, non physic ad substantiam actus praeeepti,ctim tamen Aduersalii velint, fuisse physic determinatum, inuidem proxime ad substantiam prxcepti,, non tantii moraliter, quamuis libi 'rum ad circumstantias eiusdem praecepti. Hoc pro bo hoc modo etiam sunt determinati adimplenda prae-
268쪽
da praeccpta positiva confirmati in gratia, nam
etiam hi ex vi gratiae consimantis ad bonum sunt deterini nati aliquo actu, licet non hoe vel illo determinato, ad cruamia praecepta positi uari cum
tamen hi non fiat citriminati physice, sed tan- ris i. tum moraliter.Tum a priori quando singuli actus in particuli ri, a potentii eliciendi, sunt liberi,quosi substantiam me ircumstantias uti sunt in hae sentcntia, quae vccssitatem quoad substantiam non ponit in actibus pallicularibus .sed in aliquo age; non potest in proximo principio opcrativo supponi physica determinati intrinseca ad aliquem vage, sed ad summum moralis. Sicut quia sngula peccata venialia libere in particulari committuntur.
non potest in proximo principio operariumsupponi physica determinatio ad alique vage . Nec recurri potest vel ad claram visionem Dei aqua physice necessitari poterat voluntas Christi ad aliqnem actum vage,& ad nullum in parciculari quia hie bstrahimus a visone beata, let qua sect)ῆq.&solum
consideramus voluntatem Christi ratione nionis hypost praecise vel ad physicam aliquam qualitatem, quae voluntatem physice necessitet ad aliquem actum age, ad nullum in particulari, cum implicet talis qualitas nam omnis ualitas debet esse indiuidua& particularis,& consequenter potentiam dc terminans ad aliquem actum in particulari.
r. TERTi A libertatem Christi saluat In eo, quod
Terraia via. Deus praedeterminet voluntatem ipsius ad illud motivum, vel intensionem, ad quod vel ad quam ipsa voluntas humana Christi antecedenter libere R.iHιαν. in determinauit. Sed contra vel haec antecedens determinatio libera, cidistinctus actus ab eo, quo voluntas Christi piae ceptum seruat, iam non saluatur libertas in actu praecepto vel est ipse actus praeceptus,qua libere procedit quoad ei reum stantias a voluntate humana Christi, de quo ansea.
,, QUARTA Ermat,voluntatem Chiisti esse phy-Visami sic impeccabilem per negationem concurssis advis omnem actum malum, liberam per indifferentiam
civi a ait nunc,vel illum actum bonum. Sed eontra hie modus non explicat, quo pacto stare possiti by
sea impeccabilitas ad omnem actum malum eum
physica indifferentia ad hune, vel ad illum actum
bonum nam licet haec recte salvetur in praeceptis
negati uis, quae seruari possunt per quoscumque actus bonos, im sola negatione actus vetiti, non tamen videtur quo pacto saluari possit in praeceptis positi uis quae seruari non post uni, nisi actu praecepto. Vnde in his non videtur saluari posse libellas ad hune, vel ad illum actuma num cum debeat vi praecepti eli et hie determinatus actus, qui piaecipitur. Igitur si ad suspensi
nem actus piae cepit non relinquitur in Christo physica potentia, non videtur, qui ratione in eo maneat libertas ad hune determinatum acetum praece pium, cum non possit vice actsi praecepti voluntas alium substituere,quia non seruatur praeceptum,
Qua NT A conciliat physieam impeceabilitatem eum libertate in Christo', per qualitatem physice
praedeterminantem voluntatem humanam Christi ad substantiam actsis praecepti,& simul relinquens illam indifferentem ad circumstantias intensionis,Pνιb. moti ui&e.Dabilis est qualitas,Christi voluntatem physice determinans ad acceptandum praeceptumo tortis,& simul ei potestatem relinqvcnsacecptandi illud ex hoe,vel illo motiuo: Non implicat,ut idem effectus ab vi Dca ilia seeundum unam rationein necesi rio,ab alii secundum aliam libere pro
ducaturi v.g.de facto qualibet virtus naturalis ne Pu Πιοῦ raeessario producit suum effectum secundiim ratio inris sanem speciscam Deus vero eumdem effectum linbere producit secundum rationem indiuidualems nam stante eadem ratione specifici, neecssario a vi tute naturali producibili, potest Deus eumdem esse ctum secundum allain, aliam indiuiduationem producere: unde posset Deus hane virtutem libere concurrendi ad indiuiduationem acilis,necessario producibilis quoad specificam rationem.communicare animae Christi saltem quoad indiuiduationes finitas, & tune eum necessarii productione actas secundum rationem specificam, staret libera productio eiusdem secundum rationem indiuidualem. Secundum exemplum sit de amore beatifico, qui se circa Deum clare visum necessario producitur a voluntate beati, circa creaturas vero in Deo visas libere ab eadem voluntate producitur; non enim potest voluntas beati clim primum ei per elaram
visionem repraesentatur Deus, illum non amare, potest tamen creaturas per eandem visionem repraesentatas, non amare, ut multi docent, de quo infra. Confirm potest eadem actio a voluntate ii ibere,ab habitu cum eadem voluntate coagente ne-ccssario produci. Sed neque haec via explicat, qualis.& an possibilis sit huiusmodi qualitas, quae voluntatem physice determinando ad substantiam actus, illam liberam relinquat ad diuersa motiua eiusdem actus Ratio dub. cum motiua ac si sint intrinseca actui.non apparet, qui ratione ista qualitas,physice voluntatem praedeterminando ad substantiam acetus,illam liberam relinquat ad diuersa motiua eiusdem actus:quia eum motiva actsi sint de intrinseca substantia actsis, si haec qualitas physico praedeterminaret voluntatem ad substantiam actus,physice etiam praedeterminaret ad quidquid
est identificatum cum substatia accus Convirm.nae qualitas, utpote naturalis, non sub ordinata in agendo volniitati natura praeueniret voluntatem; cumque actio huius qualitatis non esset distincta ab actione voluntatis, necessario secum illam traheret proinde non posset voluntas suam actio hemlibere exercere circa motiva. eum actio cirea, tiva non sit distincta ab actione cire substantiam actus Ad rationem in eonfirm est possit idem estectus ab una causa naturaliter, ab alii libere proinduci, quando causa naturalis in agendo subordiri tu causae liberae,uti sunt omnes habitus tam acquisti quam insus inhie vita,qui in agendo pendensa libera applicatione voluntatis nisi enim voluntas illos ad agendum applicaret libera sua actione. quae est eadem eum actione ipsorum habituum, illi nunquam ex se agerent nequit tamen idem esteinctus actust libera libere produci,quado a naturali independenter a libera producitur, uti producere tur in hic vii cu deberet huiusmodi qualitas potiu applieare voluntatem ad cooperandii secum quam applicari a voluntate ad secum coagendum.Unde
actio talis qualitatis natura praeueniens actionem voluntatis, illam neeessario secum traheret, nulli
in ea libertate relicta ad usum talis actionis quia
nee talem actionem ipsa voluntas libere inchoaree,
nee illam inchoatam posset non prosequi,eum ipsi non esset subordinata. Nee dici potet talis actio sub ordinari voluntati eire motiua,esto non sub ordinetur circa substantiam actas praecepti quia eum actio cirea motiua non sit distincta ab actione eire substantiam acilis, si est necessaria circa se
stantiam, erit etiam necessaria cirea motiva nam
etsinoe intelligi possit, quando voluntas obiecti ueta tum praedeterminatur per cognitionem necen
269쪽
αθ. XXV. De humana Gntate Christi Semio III
stantem ad substantiam actus, simul libertatem
M. relinquentem ad varia motiva actus, ut inseq.via explicabitur; non tamen videtur intelligibile.quando voluntas subiectivet praedeterminatur ad substantiam actus, uti haee via contendit,ut sit distin-
ductivam actus,' me cum sit eadem cum actione voluntatis, non potest necessario inchoata a qualitate,libere produci eirca aliud motivum a voluntate:cum non possit circa aliud motivum a voluntate produei,nisi alia actione.Vnde si voluntas non habet potestatem in actionem talis qualitatis, nee potestatem habebit mutandi actionem circa aliud motiuum quia mutatio circa aliud motivum, necessario mutat actionem circa substantiam indiuiduam acetus. Quando vero qualitas obiecti uetantum determinat voluntatem ad substantiam actus, non ipsa qualitas, sed voluntas inchoat acti nem,quam potest necessario producere circa substantiam.& libere ei rea motiva actus, ut in seq. via Et hane tantum obiectivam voluntatis praedolerminationem probat exemplum a. Primum non est ad rem nam idcδ cffectus naturalis quoad specificationem necessario producitur Leausa secunda, libere quoad indiuiduationem a prima,quia Deus ab aeterno libero suo decreto praeparauit hunei lius numero concursum, quam alium quo praeparato, necessario ex suppositione a causa seeunda producitur hie numero effectus. Voluntas autem creata nec ante productionem talisqu'muis suum
concursum determinat ad hoc licit L sta imiquam ad aliud nee si illum determinaret esset talis actus liber, sed potius esset liber actus ille , quo antecedenter suum concursum determinaret ad hoc potius motivum,quam ad aliud: sicut non est liber effectus naturalis, qui nunc de facto ex hoe numero concursu producitur, sed ipsa tantum praeparatio concursus ab aeterno fuit De Ii
Sexta via conciliat Christi libertatem eum i m. peecabilitate per cognitionem repraesentant cm intellectui humano Christi Iam praecepti obseruantiam ut bonam exercendam, nullo autem pacto contrariam,aut contradictoriam in obseruantiam.
Prob. non implicat eognitio, quae actu repraesentet intellectu humano Christi obseruantiam praecepti ut honam.&imul varia motiua, propter quae illud sit obseruandum. v nullo pacto inobseruantiam praecepti, vel suspensionem ipsius actiis praecepti, aut motivorum. Quo posito voluntas humana Christi esset physice impeccabilis, cum non posset suspendere actum praecepti desectu cognitionis non repraesentantis suspensionem actus praecepti, sine qua eognitione voluntas est impotens ad suspendendum culpabiliter actum praeceptum. Nam ut suspenso actus piaecepti sit cultabilis,debet procedere ex notitia eiusdem suspensi nis, omnis namque actus, ut si liber radicaliter pendet ex indifferentia iudicii:Et simul eadem voluntas Christi esset libera, non quidem ad non elicie dum actum praeceptum,cum haec sit ipsissima libertas peceandi,sed ad eliciendum illii in ex hoc, aut illo motivo Haec via saluat quidem libertatem ad μψ W aliquod meritum, non ramcn ad persectum; nam multum ei derogat necessitas quoad substantiam actus. Quare non debemus in huiusmodi angustias libertatem Christi adducere, nisi quando alia via non possumus persectiorem illi eum phrsica im- peccabilitate conciliare. a ' speti, A conciliat Christi libertatem cum phy- ω impeccabuit ite per circumstantiam temporis.
Nam potuit Christo imponi praeceptum mortis, νε ΓJ- relicta illi plena potestate eligendi sis tempus mo-ma iuxtariendi hoc enim indicare videtur vox illa saepea . n Christo apud Ioas repatita, Nondum venit ho ah 'mea, fio est,tempus moriendi a me elictum .iuxta illud Ioan Io. Ego pono μι-rm me. m, tremo tolIteam a me,sed ei pono eam a meipso. Nam per hane eircumstantiam temporis libere Christus exercebat totam substantiam actus moriendi, dum inpotestate ipsius erat hoc vel illo tempore totam praece- 'it substantiam .exequi,vel non cxcqui. Saluat physicam impeccabilitate, quia cum hae libertate adimplendi praeceptum, hoc, ct illo tempore, quo non obligabatur, fuisset Christus physic praedeterminatus ad illud exequendum, si illud distulisset usque ad ultimum initans temporis oblicationis. Hre via probabilissime conciliat in Christo cum sy. physia mpeccabilitate liberium, non modo ad
circumstantias, verum etiam ad substantiam mortis praeceptae, idque ex formali motivo praerepti. Nam toto tempore praecedente ultimum inlians obligationis,Christus habebat plenam potestatem subesndi,vel non subeundi mortem;&consiquenter persectam libertatem ad substantiam moltis praceptae. Confirm. si quis certo scires se post an Gasiras. num moriturum,& ante hunc anniim oblata occasione,anticipare tempus morti, per martyrium, iste esset vere martyr,ex eo tantuin qu bd vitam pro
Deo libete effunderet anticipato tempore ergo pari ratione Christus certo sciens, se post aliquod tempus ex praecepto Patris neeessario mo iturum, si praedictum tempus libere anticipassit per notabilem durationem, vere diceretur libere moti, non. solum quoad temporis calacum stantiam, sed etiam quoad substantiam mortis. Hinc sequitur. potuisse Cis. . Christium per hane circ umstantiam temporis mereri primo instanti suae conceptionis, eum primum sui illi hoe praeceptum intimatum: quia non ten batur tune positiuo actu praeceptum acceptare si ut nemo tenetur, cum primit praeceptum sibi promulgatur,positivo actu illud acceptare, sed se tum illi non repugnare, tuo tempore illudadimplere. Verum obiici potest I. Si Christus mortem di romstulisset usque ad ultimum instans temporis, in quos,
praeceptum mortis necessitasset Christum ad illam lubeundam, talem; quia tunc ita Christus aceeptisset mortem
beundam, n potuisse in tali aetu saluari libena tune instanti, ut non potuisset pro eodem instanti non acceptare .alioqui potuisset peccare, resistendo praeceptp, quod tunc ad sui obseruantiam visisset. Ad i. Nego, Christum distulisse mortem 'ite ad ultimum instans obligationis, idque ut posset ple-Rεθ. Mnes& persecte per illam mereri a concesso casu, dicendum esset, mansisse eo instanti humanam voluntatem Christi liberam, solum quoad diuersa
motiua,ex quibus iuxta Sextam viam poterat piaeceptum adimplere. Quae libertas etsi non sit ita perinsecta,uti ea quae est ad totam substantiam amis praecepti, est tamen ad merendum simplieiter sufficiens. Obbetes a. Iuxta hane viam diei possunt antiqui PD. meruisse Incarnationem quoad substantiam,ex Pi eo tantii quod illam meruerunt quoad temporis anticipationem Confirm ita se habet Inearnatio necessario sutura ex vi decreti diuini ad precis antiquorum PP.quibus illam ante tempus moraliter accelerarunt scut mors Christi ex vi praecet tineeessario sutura ad actum eiusdem Christi, quo illam anticipato tempore accelerauit.Nego sequel ro . quia in communi modo loqtiendi, illud dicimur' sp.ratio
mereri quoad substantiam in diuina praedestinat si
270쪽
αue Dist. XXV. De humana το&ntate Christi. Sectio IV.
moraturi,quare videtur priorem sententiam In sum n quod meremur,ut Deus illud primo praedestinet; non quod iam praedestinatum,hoc vel illo tem
pore, hute vel illi loco executioni mandetur. Contra vero,tunc dicimur in cominu ni modo loquendi per substantiam moreis mereri,quando per antiti pationem temporis mortem libere subimus. Fundatur hic modus loquendi in eo, quod non aliter posivimus liber ea mortem subire, nisi quoad solam
temporis anticipationem cum aliunde mors simpliciterit infallibiliter sutura:vnde non potest homo per suae vitae profusionem simpliciter mereri, nisi quoad solam temporis anticipationem, cum non it nisi ad certum tempus suae vitae posscssor. Contra vero, cum ea,quae in diuina pradcstinati ne sunt, non sollim possimus esse moralis causa,vianticipato tempore executioni mandentur, sed etiam ut simpliciter a Deo praedestinentur,ideo non
dicimur proprie quoad substantiam mereri illa,
quae tantiim meremur, ut citi sis executioni man-Adeor in denotr.Vnde paritas non currit, cdm non sit idem utriusque communis loqvcndi utrobique funda
An Christi voluntas fuerit Ibera non
RΑtio dubit.vna sumpta exactibus praeceptis,
ad quos seruando humana Christi voluntas physice necessitabatur obiectiueratione summi boni clare vis; eadem quippe necessitate neccssitamur ad media,sine quibus nequit conseruari sinis, qua necessitamur ad fineimsed humana Christi voluntas ratione visonis gloriosae necessitabatur ad conis servandum amorem erga Deum:ergo eadem neces- state necessitabatur ad obseruanda praecepta, siae quorum obseruantia amor beatiscus conseruati non poterat Altera sumpta ex operibus sub consilio quorum Christus vi amoris beatifici necessarihfaciebat, quae Patri gratiora iudicabat, iuxta illud Ioan.8.Ego Paplacita trifacio perii Ptur nulla supercrat libertas, nequel uoad actus sub praecepto, neque quoad actus sub consilio. Pro qua di sitie.
amorem beatificu esse necessarium; atque adeo viillius voluntatem Christi physice necessitari ad praecepta semanda cum nequeant media magis necessitarciquam finis;chin omnis necessitas mediorumst propter finem:ergos amor beatificus, qui est finis, non est simpliciter necessarius, nec praecepta,
quae media sunt ad hunc sinem, erunt simpliciter
necessaria. Sed contra teste eod. S. s. I.2.q.a .an. q. I. p. .RM. art. a. beatus necessario amat Deum clare
visum Quia scut in Deo clare viso apparet omnis ratio boni ita in suspensione talis actus nulla apparet,vel apparere potest alio alicuius bonime sui autem voluntas suspendere actum, nisi in eauspensione appareat aliqua ratio boni.VndeI. p. q.
Isaara.kad .nega SDo ,Christum meritisse actu charitatis quatenus fuit actus Comprehensoris, sed quatenus suit actus Viatoris. ω f.qu. 61.arr.q. negat,angclos potuisse per actum beatificum suam beatitudinem promereri: Oma non utititur, inquit,
ma reuocasse. SECUN Dus anne: I parte P. I9 art. Io .a ιb. I. φ7
fine, a stirmantis,ca tantum media a beati nccessaribamari,quae ex se necessariam connexionem habcnt cum amore beatifico: praecepta autem positiva non habent ex se necessariam connainionem cum amore beatis eo sed ex sola extrinseca voluntate praecipientis. Sed contramon saluat libeuatem in praece Refutatur. ptis naturalibus, quae ex se necessariam connexionem habent cum amore beatifico .2.a quocumque talis connexio cum fine proueniat, statim beatum necessitat ea necessitate,qua adhaeret ultimo fini.
- . t 7Ject. .&e. distinguentium amorem Dei in rati M. Christo, i. consequentem scientiam beatam,2.insu-sam; priorem docent, esse necessarium iroprium Christi ut Comprehensoris. 2.liberum&proprium Christi ut Viatoris . probantipotuit prior amor contineri in sola portione superiori animae, nullo pacta se extendere ad imperandos actus praeceptos:
quia cum hoe fiat per modum euiusdam essicientiae,potuit diuinitus impediri:ergo solus amor consequens scientiam infusam fuit proximum principium imperandi actus praeceptos.Sed contra im Rei etiar. plicat, amorem beatificum actu existentem in voluntate Christi, illam non necessariis inclinare adactus praeceptos;quia eum haec inclinatio fiat ingenere causae formalis obiectivae, quae seipsa nulla media eruientia distincti, inclinat voluntatem ait amore i N ad la cluae cum tali sorma obtestiua necessaria connexionem habent, implicat a Deo impediri. . OVA Retus communis saluat Christi libertatem My eum impcecabilitat proueniente ex beatitudine in actibus praeceptis per circumstantiam motivi,
quae non fuit cum substantia actus Christo praec pia, sed in potestate ipsius relicta. Etenim sicut ex suppositionc finis particularis emeaciter intenti manet voluntas determinata ad aliquod medium. cum indisterentia ad hoc vel illud in particulari; ita ex suppositione nis ultimi necessario dilecti
manet voluntas determinata ad substantiam piaecepti, cum in disterentia ad exequendum illud sub tali,vel tali motivo, cum nullum motivum in particulari cadat sub praeceptum .Praeterea saluat libertatem in praecepto moriendi, non sollim quoad circumstantiam motivi, sed etiam quoad totam substantiam mortis, per circumstantiam temporis.
Nam posito, qudd in ipsius libera potestate fuit,
uti very it,cligere sibi tempus mortis, potuit per anticipationem temporis notabilis ante ultimuin instans,inritio urgebat praeceptum mortis, mortem sibi eligere &tunc vere, suisset meritus quoad se stantiam mortis.ut μιιject. Nota: impcccabilitas to proueniens ex unione hypost.est tantum negatiua Nρt v . per negationem potentiae physe proxime com 'pletae per concursum generalem primae causae: im- peccabilitas proueniens ex beatitudine est positiva, per positivam formam obiective praedeterminantem humanam voluntatem Christi ad omnia ea, quae sunt connexa eum ultimo fine necessarid dilecto. Ipsa enim visio Dei physicese parte obiecti.
quod intuitiue proponit, praedeterminat voluntatem ad vitanda omnia ea, quae sunt contraria vitimo sini; sequenda,quae sunt cum ultimo fine necessario connexa Ex quo discrimine nascitur lil cialia. aliud, qud per impeccabilitatem prouenientem ex unione hypost sibi propriam, non immutetur
positiue intriniceus modus operandi humanae voluntatis Christi, sed tantum negative;quia nec proponitur