장음표시 사용
371쪽
Di p. XXXII. De Adoratione Chri . Sectio m II, 3 s
sola autem excellentia increata personae diuinae est obiectum iotiuum formale propter quo.l latriae actus terminatur ad humanitatem, ut ad naturam Uerbi. Ad 3. distinguo maior. eui conuenit adorare, non conuenit secundum se considerato latriae cultus.concedo: non conuenit, ut unito Deo, nego. Vnde Conciliu in Estheo. r.eap. 17. Adoramtunia itinobiscam adrar etiam adorandin. Flectitur enim usi omne genu. hoc quoque secundam aliud. γ aha 1 iorat vim,quia naturam assumsit, quae debe.rt adorarer adreatur metem porro dem quo maior aderante
natura o quod intelligitur Dein Idem igitur Christus ut homo adorat seipsum ut Deum. Ad prob. dist. minor: habenti superiorem, non potest esse debita latria secundum se eonsiderato, concedo ut unito hypoliatice Deo, nego. Ad 1.argu.disting. maior: nam latria est cultus debitus Deo, ut principio ereationis per se, & seeundii se considerato: Chi isto vero ut homini est idem latriae cultus de aitus, non per se e sciundu in se considerato, sed ut unito hypostatice Deo. Sscvs ocreipsa idem nobiscum docet, solum discrepat in modo loquendi Quoeirca si adorari
per accidens excludat tantum obiectum forinale adorationis,concedo, humanitatem adorari per accidens s vero excludat etiam mateliale terminat utim, nego, humanitatem Christi adorari per
accidens. sed per se;non primario, sed secundario: nam primario etiam ut obiectum materiale adoratur persona Verbi, secundario ipsus humanitas. Ad confirm nego sequel nam adorari per se non tantam signifieat, idorari ut motiuum obiectum formalc, sed etiam, ut terminum de obiectum materiale Aliud quippe et adorari per se aliud propter se: hoe eonuenit tantum obiecto formati,illud etiam materiali. Ultimo dub an possit Christo ut homini sacrificium offerri Negat assuet dis'. os cap. 8. nam fieri scium est protestatio diuina potestatis & domini j qua Deum olimus ut authorem vitae mortis ergo non potest alii im, quam Deum ut Delim rc spieere eum solus Deus ut Deus sit au-
est, tam n forma seruis cris .ctam maluit esse, quam sumere.ne vel hac occasione qui uam existimaret, cuilibet scrocandum esse creatura. Videtur S
ait, sacriscium soli Deo esse offerendum, ut primo principio creationis, Multimo fini nothrae beatificationis Assirmat Suareet, P. 3sct r. IoamrisI. o dig. rq seli. 1 quibus magis assentior quia clim humanitas Christi faciat, num per secum persona cibi,eo ipso quod sacrifieium terminatur ad Verbum,terminatur ad quidquid componit virum substantiale eum persona urbi, Meonsequenter ad humanitatem, quae componit num substantiale cum Verbo quamuis ratio sormalis terminandi sacrificium sit sola diuinitas. Confirm etiamsi relationes diuinae nonini principium creationis, elim principium creationi sit lota natura, vere tamen Mintrinsece sacrifici cultum terminant, non ut ratio formalis sed materialis. Esto igitur humanitas Christi non si principium ereationis ac proinde aut hor vitis mortis quia tamen constituit unum eum principio creationis, vitae mortisqueauthore, temni nat intrinsece sacrifiei cultum, non ut ratio formalis, sed materialis.1o. Neque aliud docuit quam quod de facio Ad Au . noluit Christus in sorma serui sacrificium sumere,
elim post et, sed tant lim Offerre:Quod ultro eoncti do nam ediri de facto non sit nisi unicum sacrificium Euchar. in Ecclesia Dei,eumque illius principalis offeiens fit Christus ut homo, nam reliqui Sacerdotes sunt meri Ministri Christi; eumque idem non possit sibi ipli saetificium offerre, sed requiratur distinctio voluntatum inter sacrificium offerentem, acceptantem, de facto soli Deo ut Deo sacrificatur, Christo, homini non nil per communicationem idiomatu in . Caeterlim cum S. o. docet, sacrificium offerri Deo ut principio creationis, sit beatifieationis, non excludit Christum ut hominem vi obiectum terminum materialem, sed solum ut obiectum&terminum sot
An peculiaris adoratio distincta a Latria exbiberi poisit humanitati chrs it cogitatione praecijse a Verbo
P RiMA sententia negat Valen. 3.f. d 0.ι.qmrq. sunt . . assia θ.96.c. . pro qua multos asscrt Authorciaeamque piobat .ex Conciliis latrib. Pria. t. qui docent Christi humanitatein via esse eum rimbo adolatione eotendam neque Christum plur bus adorationibus esse diuidendum nee visibilem hominem propter inuisibilem Deum, ut Ephesloquitur dorandum.2. Λ ut quamlo peculiari cultu a. adoratur humanitas, propter ipsius antlim excet lentiam ercatam,adoratur ut coniuncta et bo ita ut ratione humanitatis, quam peculiari cultu Hyperdulia adoramus, eodein cultu adoretur etiam Verbum aut adolatur ut non coniuncta Verbo. Prior adorationis modus est ineptus& incongruus: quia sim adoratur compositum ex personaci creatain natura creata, potius trahenda est nator creata in adorationem personae incrcatae, quam pei sona increata in adorationcm naturae creatae.
Postelior modus et possibilis siti decens non emnon enim decet, si persona sit digna titulo nobili Ori,illam inferiori titulo honorare; scilicet omissis cultu latriae, illam adorare cultu hyperduliae. Con 13. sitin.Impossibile fideli est, apprchedere Christi hu Confirm.
manitatem ut Deitati no coniunctam, ac ut se cogitatione separatam adorare. Sicut impossibile est, apprchendere imaginu Caesaris, eamque cogitati ne ab ipso Caesare separare ae honorare. Nee est eadem ratio de Verbo, quod potest etiam ab humanitatesse paratum adorari tum quia sicut illud potuit ante Incarn .ut 2. persona Ti initatis, absque ullo Oidine ad earnem considerati, ita&post. Tum quia excellentiam di dignitatem, propter quam adorandum est,non habet ex assumpti carne, sed ex se.
p. di f. s. se 2 3. xiae sententia probabilior est:
quamuis multi ex his Authoribus pro contraria sententia eitentur a V quee, qui tamen si ritentet legantur, nolirae potilis sententiae fauent.Caeterum illam non obscure indicat Damasic. bb. . Hae ea8. r. S subtilώ- cogitatioηιbm diuidus quod videtur,abeo,quod ιntelligitur, cogitationeque humanitarem a di
cet adoratione latriae non Hyperduliae,ut atur a P .loracu.art.2.ad Ii: undam.nec implicat, a
372쪽
Di p. XXXII. De Adbratione Christi. Sectio H
adorandi, neque ut extrinseeus terminus habitudinis eiusdem obiecti adorabilis sed totus adorationis actus sistere potest ut in obiccto adaequa-
nec dedecet, priuata deuotione humanitatem Christi propter excellentiam dignitatis creatae hyper- impli duliae cultu adorare: nam sto implicet, illam a inprehendere ut Christi bumanitatum.& non appreliendere illam unitam Verbo non tamen implicat, ei se apprehensae ex bibere cultum, ratione solius excelluliae creatae e quia cum astus adolationis non consiliat in sola apprehenso ne excellentiae naturae adorandae, sed etiam in affectu submisssionis erga naturam adorandam, etiamsi adorans necessario apprehendat hi isti humanitatem coniunctam Verbo pol crit nihilommus ei ex bibere affectum propter solam excellentiam creatam. Item esto sortasse dedeceat, humanitatem sic apprchensam, omisso latriae, solo hyperduliae cultu adorare, non tamen dedecet, distincto cultu; hyperduliae,ratione dignitatis reatae; latriae, ratione dignitatis inercatae, illam colere ac venerari. Sic tu fieri dedeceat Imperatorem ciui simul st Archi dux. Io titulo Archi ducis , omisso impeia totis titulo,
honorare non tamen dedecet, utroquestitui vi
Archi ducis. ωImperatoris simul illum honorare. At instat Valentιa, supei suum se cilliu in hyper-duliae erga Christi humanitatem , adeoque illicitum; sicut illicitum est ieiunium in die Dominico, tum quia est contra Ecclesiae consuetudinem; tum quia est periculum scandali, propter haeresin Nestorii, Arii. Sed nego talem cultum esse su- peissuum, adeoque illicitum, cum se actus virtutis. Nee est par ratio de ieiunio in die Domini eo,
quia ieiunium est actio externa cultus cio ciuniit actus inte. nus nam licet requirat aliquam notam cxternam, nulla tamen est certa nota lati iae, vel
hyperduli propria poterit absque ullo scandalodi periculo exerceri Consi m. contra Valent. Peripstim licitum est, saltem secundario Christi humanitatem adolare hyperduis cultu rogando illam, vi aliquod donum nobis a Deo impetret: cur igitur non licebit, esto id fiat primario, non omisso latriae cultu, etiam hyperduliae actu illam adorare Objeies I. Si sola praecisio reddit licitam talem
adorationem, redderet etiam licitam adorationem, qua adoraremus Verbum non propter excelletiam increatam ipsius, sed propter excellentiam creatam, quam habet ex natura assumpta, donis supernaturalibus creatis ornata: ac proindesicite possemus adorare Verbum adoratione hyperduliae, quae est propria ereaturae. Concedo sequel modo illi non negetur cultus latriae , propter excellentiam increatam naturae propriae sibi debitus; ita SNO. 3 ρ.quas. 1 Hrt. 2. Vna,inquis, eadem persona μι-μ adoratur adoratione latriae, propter scam duinitarem. est adoratrone AIM,propter perfectionem human/tatu. Id ipsum docent ibid. Caiet. δ Medina conet. q.
rationem reddit tin.quia potest eadem persona per se adorari latrii per aliud veto dulia, seu hyperdulia. Obucies x. Implicat adorari humanitatem, propter moralem sanctificationem illi a Verbo sor-
maliter communicatam, non adorato Verbo,cum
implicet effectum formalem, etiam per rationem praescindere ab ipsa sorma, cuius est formalis este-cius, cum illum essentialiter includat. Eadem ratio probat non posse adorari humanitatem eum unione ad Verbum, non adorato Verbo. Nego antee. Ad prob.esto non possit Verbum no ineludi in obiecto adorationis ut appreheso propter essentialem habitudinem tam unionis, quam moralis sanctificationis ab ipso motaliter communieatae adhuc tamen potest ex intentione adorantis non terminare actum adorationis, neque ut pars obiecti
io in sobi humanitate unita sanctificata. Adoratio enim est actus, quo adorans libere se submittit adorando ut superiorici potest autem adorans suum actum submissionis dirigere in unum, non in alium,ex duobus, qui in Obiecto proponuntur: igitur potest adorans adorare solam humanitatem unitam,di sanctificatam sanctitate Verbi, est non
possio illam apprehendere, nisi coniunctam obieetiue eum Verbo.
At quo genere cultus debet Christi humanitas 4
eogitation a Verbo praecita adorari Communi ter censent,adorandam esse cultu hyperduliae,quae est inferior latria,& maior dulia, qui cultus debetur etiam Virgini, ratione diuinae maternitatis. No P νε
considerari posse Chiisti humanitatem a Verpraecisam , uno modo secundum dona creata, ' includendo unionem hypostaticam, nam etiam est Noe . aliquid creatum a modo secundum dignitatem moralem,& sanctificationem a persona Verbi, ut
effectum formalem sibi moraliter communicatam.
vidistinctam a physica dignitate& sanctitate Verbia r. modo considetatam, certum est, adorandam
esse cultu hyperduliae, quidem supremo, qui tribui possit creaturae, ratione unionis hypostaticae, quae est supremum donum creaturae communicabile. Diers: Vnio hypostatica essentialiter est via ad M.
communicandam bumanitati increatam sanctificationem Uerbi: ergo ratione talis unionis debitus est humanitati cultus latriae qui debetur omni cx-eellentiae increatae. Resp. Vnionem hypoth. consi Fiρον derari uno modo, ut est quaedam perfectio creata inherens humanitati, ut sic illam adorari scdo hy perduliae cultu: quia ut sic ex intentione opera tuis
praescindit ab ipsi sanctitate & excellenti termini
increati 2. modo,ut viam formaliter includentem
hypostas in increatam ut terminum is moralem sanctificationem personae increatae vi ut sic adorari adoratione latriae: qui ait se in obiecto adorando in eluditur ut pars integrans Qteriri inus adorationis hypostasis increata Verbi ex intentione adorantis hoc ipso, quod vult illam adorare vi viam ω imalem communieationem ipsus sanctitatisine reatae quia ut ite involvit sanctitatem increatam , non ut terminum , vel principium obliquerim portatum, sed ut formam in communicari. a. Modo, censeo, adorandam em euitu Iatriae, licet inferioris, quam adoretur persona Verbi, propter
peri ectiorem modum, quo eadem sanctitas & dignitas participatur a perso in Verbi; cum a persona Verbi participetvribvlice,& per identitatem,
ab humanitate autem solum moraliter ωper coniunctionem. Nam haec moralis sanctitas digni erab.tas est quasi effectus formalis moraliter refusus ab ipsa sanctitate .dignitate increaia Verbi ergo conuenit cum pia physica sanctitates dignitate Verbi, ut et iactus moralis cum sui forma cogo ratione talis sanctitatis ae dignitatis debetur christi humanitati latriae cultus. Confirm .ralis di Cons gnitas non est creata, sed increata, cum sit quaedam moralis aestimabilitas immediate derivata ex persona increata Verbi, ut ex forma hypostaticarer .go debetur illi cultus superior cultu hyperduliae, qui tantum debetur excellentiae ac dignitati creatae igitur debetur illi cultus latriae, qui debetur omni excellentiae increatae', siue sit excellentia in-ereat physica sue moralis cum omnis cxcellentia increata postulet cultum superiorem omni cultu
373쪽
Dist. XXXII. D Adoratione Christ Sectis LV
debito execllentiae creatae . qui alius esse non poes ratio,sed latum terminus adorationis,m supra cum test, quiin latriae. Ex his deducitur, talem cultum S. Nom. ct caret docui. Nam tunc pars persecrior elici ab eadem virtute Resigioliis, a qua elicitur . et tantum obiectum materiale adorationis sicut supremus ultus erga Deurn clim possint ab eo i eam Imperator lionoratur titulo Archiducis,idem dei habitu sumnat plures actus,imperfecta salo actus terminatur ad Imperatorem ut ad terminum tem specie disticti elici. obiectum materiale, non ut ad causam toti- Ex dictis soluitur, quod proponit notinis 3 H. uin honorationis. s. q. o. f. Sed restat:An Christo ut perfecto redem Vltimo disceptari hie potest, an possit humani-ptori debeatur eultus Iatriae. Ad quod respondet 'as praecisa a Verbo exorari, ut pro nobis oret ne-neg tiue quia ratio, propter quam nos Christus at Suare eit.d p. n. sic 2.3. . Adriasum Fundam. sor maliter redemit, fuit creata fuit enim huma humanitas praecisa a Verbo non potest orare ergonitas ornata iraedita tantiim gratia ereata Pro non possumus illam praecisam a Verbo exorare, ut bat per id Christus nos ondigne redemit, per pro nobis oret quia non possiimus ab illi actum quod fuit causa condigne meritoria amissae gra petere,quem exercere non potest. Antee.probat. I. tiae fuit autem causa condigne meritoria amissae quia oratio est actus mediatoris, quem Christus gratiae per humanitatem, ut praeditam sola gratii exercere non potest nisi ut homo Deus 2 si sola creati Sed opposta sententia est verior, nempe humanitas posset pro nobis orare, sola posset pio Christo ut periecto redemptori debitum esse cui nobis mereri di satisfacere, eum sit eadem omnium tum latriae.Ratio: ut sepra, nulla pura creatur euiminatio 3 actiones non sunt naturae, sed suppositi.
sola gratia ordinis ereati suffieieiis fuit, ad nos a Cum igitur oratio sit actio, non potest competere peccato condigne redimendos, sed necessaria fuit humanitatu sed toti supposito. Ex quo assignat disi
persona increata, quae assumptae naturae suffita in Lerimen inter orationem, adorationem quia a. tem condignitatem communicaret, ut posset suis iratio non est actio, sed passio, seu quasi passio operibus condignum pretium pro peceat offer terminata ad obiectum,ut ad materiam,circa quam
re Quale ego toto, humanitatem Christi per solam gratiam ereatam fuisse eausam condigne meritot iam nostrae amissae gratiae nam amissa gratia inuoluit ostensam Dei, pro qua nulla pura creatura,cum soli gratia creata potest condigne satis
Ad fundam. Vasi et direndum est, Concilia
PΡ.locutos esse contra Λ Itori qui seu duas personas in Christo introducebat, ita duas totales adorationes eidem concedebat; unam,qua ut Deus; alteram, qua ut homo esset adorandus Nos autem
non duas asserimus totales in Christo adorationes, sed unam dumtaxat, qua Deus smul & homo adoretum posse tamen hii manitatem ratione praeelsam a Verbo non totali, vltimata, sed a timin inchoata adoratione coli. Hoc autem non
negant Coneiba P. quin idipsum non obscu-
indicant, dum dicunt, mansisse in Christo duas naturas suis discietas proprietatibus. Vnde eae tantum propostiones in hac materia vitandae sunt, quae suppositorum distinctionem indicant quales sunt Chostin adoratione es diutaen chrsinu homo est connumerand- non autem hae Chrs ni humanitis ad cum Verbo adoratur vel coado ruitur Christ humanit, ut praecise a Verbo adoramia est Uincto cultu. Caeterum illa: Non est visebitu homonopterinu
Hilem Trium ador--,ideo a Concit 'bes nega. tur. quia eum homo importet subsistens in natura humana, peream indieatur distinctio suppositi humani adiu in b. Non est autem illi similis haec: fu--mtas serilis est adoranda propter Deum inuisibilem, quia n hie non importatur distinctio suppositorum,scd solum naturae humanae a supposito diuino. Ad rationcm resp. utroque modo Christi humanitatem adorari posse distincto cultu ab eo; quo per
se primo adoratur Verbuni, aut simul,eodem cultu adorando Verbum ut terminum tantum non ut causam adorationis; nam causa adorationis tune
esset sola excellentia humanitatis, vel moraliter sibi a persona Verbi communicata, vel physice a gratui habituali, caeterimite donis supernat creatis aut tantum attingendo ut terminum adorationis solam humanitatem, propior excellentiam ex donis supernat. sibi communicatam.Nee est intonueniens,quod pars persectior adoretur cultv paristis impcrscctioris, quando pars peructior non est
versatur affectus adorantis potest autem adorans per rationem praescindere, num obiectum ab alio,
ae proinde per suum actum terminari ad unum, Mnon ad aliud non potest autem natura seipsa praescindcre a supposito, sine quo operari non po
Fundam quod per nostram orationem intendimus,quado Christum oramus, ut per suam oratio Naia cnem aliquid nobis impetret, est, ut moraliter moveamus liberum principium orandi ipsus, ut per suam liberam orationem nobis impetret, quod ab
ipso precamur sed liberum prineipium orandi in Christo, non est subsistentia inereata. sed sola humanitas habens sibi suboidinatam subsistentiam ad
dignificandam orationem.&quamlibet aliam operationem ipsius igitur possumus humanitatem a Veibo praecisam exorare,ut pro nobis oret. Minor paret nam prinei pili libereὲ orandi in Christo, est pi incipium eliciendi actum orationis, quae est sola voluntas humana Christi Maior prob. illud principium moraliter mouere intendimus, quando Christum oramus, a quo libere pendet ipsus oratio,in quae ad ipsius ora ionis cmcacitatem necessaria sunt: nam hoc per nostras preces intendimus, ut Christi voluntatem flectamus; ut prono . bis dignetur per liberam suam orationem impe . trare, quod petimus hoc autem recte fatere post sumus, solam praeelsam humanitatem ipsius exorando quia per hoc non petimus ut scirri
eis oreti sed ut sic praecisam ex tam uS.Vt Pro nobis oret.
Ad iandam. rer, distinguo antee.non potest si rhinnanitas praecisa a verbo orare ut principium a Dad. elicitiuum quo, nego;vt principium dignificativum suod coneedo. Ut autem possit praecisa a Vettia a nobis exorari, sussicit,4 Otare possit ut principium liberum elieitiuum 3πιν, habens subordinatum principium dignificatiuum quia Nain eum principium dignificativum quod in digniticandis omnibus operationibus liberis humanitatis Christi,si in potestate ipsius principi libere operativiqvir hoc enim libere operante, illud necessario,
opeiationem dignificat, susscit ad ipsius orati
nem impetrandam, ut tantum exoretur ipsius liberum principium elicitiuum quo nam ab ipso pendent
374쪽
3 8 XXXII. De Adoratione Christi. Sectio III.
dent omnia, quae adtionem requiruntur.
Vnde ad I.prob. eoncedo, orationem esse actum mediatoris,ac proinde reipsa requirere Verbi subsistentiam ad illam condignificandam nego tamen ut illa reipia Christi orationem dignificet, necessari uin esse,ut simul cum humanitate ex ore tur; sed sat esse, ut tantum exoretur liberum principium elicitiuum, quo orationem eliciente statim subsstentia increata illain condignificat non secus ae eliciente iusto actum meritorium, statim gratia habitualis condignificat illum. Ad .sequeretur, quod sola humanitas posset pro nobis mereri xsatisfacere ut principium elicitiuum this, concedo ut principium dignificativum auod nego. Absolute autem nego sequelam, quia eum dieitur sola humanitas pro nobis meieri posset & satisfacere ligniscatur, qirib reipsa sola humanitas absque eondignificatione suppositi increati hoc praestare posset.quod falsiim est.Vnde nec absolute dici potist, quod sola humanitas possit pro nobis condignὸ orare sed solii in quod praecisa a Virbo possita nobis exorari, ut pro nobis oret quia tune non oblectandos Controuersia est de modo imagines adorandi. Potest imago considerari; .materialiter ω biective,ut res quaedam attificiali est ex certa mat
ginis exercens. I. modo nemo Cathol existimii, et
imaginem Christi aut Sanctorumvsse eultu aliquo dignam:vt sic enim est res quaedam inanimis,hon ris, adorationisque incapax; sed .modo,quo pactoeomponit unum inesse repraesentativo cum exemplari quia ut se nequit concipi, nisi ut obiectivconiuncta cum suo prototypo, ex quo Mimagire ipsa fit unum obiectum adaequale terminans actum adorationis Adhue autem imago considerata urimago sormaliter, adorari potest. r. v nee ipsa sit ratio adorandi, nee terminus adorationis, sed si '
gnum tantum ζ cmoratiuum, quo excitatus ho
mo per affectum tendit in solum prototypon, ut in obiectum integrum adorationis 2 ut affectus adorantis non solum tendat in prototypon. sed etiam in imaginem, ut in abiectum partiale, mi-ilitendimus, ut se piacis a Verbo oret, sed solum' nus tamen principale, secundarium, etsi ratiori ipsus humanam voluntatem sic cramus, ut Itbeo adorandi sit sola prototypi excellentia Tanctitas. re velit pro nobis orare. Vnde oratio nostra se i s. ut sola imago lit proximum obiectum& termiliti dirigitur ad permovendam voluntatem Christi ut pro nobis oret, non autem ut se praecita oret. 16. Ad Ddist. antee. actiones non sunt natui vi principi elicientis et in nego ut principi denominationis quod concedo. Est enim subsistentia solaeon ditio, non principium sor male operationis. Et esto esset comprincipium cum natura ad ope randum, quia tamen non esset principium liberum, ted necessarium sub ordinatum libertati naturae, sussceret ad liberam orationem impetrandam flectere solam naturam a subsistentia praeeisam, tune ad operationem liberam naturae sequeretur operatio necessaria suppositi.
, quo cultu adorandost christi
imago. reliquorumque Sanctorum '
,1 TAs imagines esse adorandas, fidei dogmat 1 est contra Ionam in II. Nicari. In tigene. VII. in Arent. e sessu ultim contra haereticos nostri temporis in Trassim sis ae Quae veritas, quidquid blateret Caluinin lib. . IUιt. cap. I. per petua eonstat Eeclusae tradition ab ipsis Apost lis ad nos usque derivata ut probat Bel m. lib. 2.
aiaAmram simum iandamad sacras imagines Christi, Sanctos ρ ρ rumque habendas ae retinendas est, ut ex earum
nus corationis, exemplar autem sola ratio rem ta,8c propter quam, eo modo quo creditur obiectum reuelatum propter authoritatem reuelantis, quae tantum remotein in obliquo terminatat Ten-him fidei. .Modo eenset Duraia in diat. .a et adorari ni imaginem,ut imaginem formaliter, ut nullo pacto ipsas terminus&obiectum adorationis, sed sola conditio,ad cuius praesentiam si rememoratio rei,
quam rememoratam adora inus eadem adoratione;
qua ipsam adoraremus, si esset praeseris Fundam ων quae dicunt solam habitudinem extrinsecam ad P Christum, ut sunt imago e elux, nequeunt esse terminus, ne quidem per accidens, adorationis Christi, cum non saetant num eum Christo, sed
semper maneant distincta ab illo. Hae sententia a Med Mi y8.3 st. 23. an.3. .m azum. Otatur ut periculosa, temeraria,& haeresin sapiens imm-rrae apud eund ut haeretica Verum intelligi potest, uno modo,ut nullo pario imauo si terminus adci
P. sentent arationis,neque interioris arrectus, neque exterio χων ad
ris submissionis notae,sed tam interioris affect iis, quam exterioris submissionis motae terminus sit solum prototypo per imas inem expressiim alio modo, ut imago sit tantum ter murus exterioris notae, non interioris affectiis, cuius adaequatus&totalis terminus sit solum exemplar per imaginem repraesentatum. I. Modo intellecta Durand opinio, Q.
est eontra definitionem Concilij in qua absolute ε praecipitur, adorandas, eolendas esse imagines:
aspectu fidelium animi excitentur atque inflam l quod autem nullo modo est terminus ad io- mentur,tum ad prototypa ipsa, quae repraesentant, lisis, non potest absolute dici a solari. Nam adorari colenda adoranda:tum ad eorum heroicas actio nil aliud est.quam esse terminum adorationis: scutnes imitandas gratiasque ab ijsdem impetrandas. diligi, est esse terminum dilectionis: se ut non dieitur diligi cognitio; sed obiectitum cognitione expressum quia non cognatio.se obieelum cognitione expressum est terminus dilectionis: ita nec di-eetur adorari imago, sed exemplar imagine expressum si adoratio nullo pacto terminetur ad imag nem, sed tantum ad exemplar. Ne dici potest imago adorari per adorationem sui exemplaris: quia cum imago exempla snt res distinctae, nos potest dici num adorari per adorationem
ternamatam tantum ad alterum. Sic ni non dicitur adoram S.Putrus, per adorationem terminatam tan
inis utilitates reeenset in sua defini est. Θnodus P scaenai et .vis. sus explicat eis. o Damasi. Sunt enim imagines ad animum cxcitandum apti csimae, iuxta illud Norat.
Sumus irritant ammos demissa per aurem
Solet enim, ut aesen orat.in Theodominis dixit, Etiam pictura tacens in paraue Laui, maxιmei ' risse. Hi ne corruit Calumi argum quo contendit,
ad nihil aliud imagines valere, quam ad oculos
375쪽
Di p. XXXII. De Ad isne Christi Sectis III
G. lam tum ad s.paulum. Confirm in hoc sensu non potuerunt haeretici negare, Sanctorum imagines esse adorandas, ut pura signa rememoratiua suoru in prototyporum,uti solent honorari statuae Mimagines illusti tum virorum. Altero modo, non est con intra Concit.quod solum dcfinit, adorandas,& colendas esse imagines Christiis Sanctorum modum autem,quo illae sint adorandae & colendae, non definit. Solum autem definit, quod imago Christi non sit adoratula cultu latriae, quo adoratur Christu ipse: idem intelligitur de imaginibus Sanctorum, quod non sint adorandae eodem cultu, quo adorantur Sancti ipsi Fundam. Durand.nihil probat nam,ut possit imago esse terminus adorationis, necesse non est ut faciat unum in esse reali eum imaginato, sed sufficit, ut saeiat unum in esse repraetentativo se obiectivo. Nam ea tantiim unitas inter imaginem mimaginatum neeessaria est, sufficit, quae requiritur ad faciendum unum in ratione obiecti, affectum animi. rminantis.
., Posio igitur, quod iuxta Coneiiij desinitionem,
coorim debeat tam imago, quam imaginatum adorationis. --rηti.' affectu attingi, adhuc controuersum est, an eo- st ' dein adorationis affectu debeat masso cum suo
eam ρνε prototypo Venerari. In qua re tres lunt celebres torno coli opiniones. I.Negat imagines adorari eodem cultu
cum prototypis, sed inferioli Carbaris opus de adorat.im .est νὼ bb. de traditi Fundam. et authoritas eir Synodi Nicana II quae in act. vlt auis t. Me docet, nullam imaginem adorandam esse eultu latriae, quae soli Deo debetur; sed inseriori, quam Salutationem, O honorariam adoratιο-nem appellat .Loquitur autem de adoratione imaginis, quae cum plototypcradoratur, ut ex textu constat Ratio latria est summus cultus
soli Deope bitus ergo tribui non potest imagini, quae etiam ut prototypon repraesentans, est quid
Sic uxn distinguit vel imago adoratur per
se vi integrum obiectum materiale aclor. tionis,
etsi ratio formalis adorandi semper sit excellentia prototypi, siue imago adoretur ut obiectum t tale, siue partiale vel simul cum prototypo, ut pars int grans obiectum materiale. r. modo negat, imaginem adorari eodem cultu cum prototypo, sed infestiori affrmat velo , eodem cultu cum prototypo adorari, modo est Bestiar. b. 2. Psm in cap. 2I. 22.4 23. Suarea 3. P. HII. q. siti. ιι TERTIA afffirmat, semper imagines adorari e ent, si cultu cum prototypo, nee licite posse alioeultu distincto per se venerari. Prior pars est S. Nom. 'quaest.2y art. I. Er communis Schoiastinus.d Z.9. Posteriorem docentina quea Dpass.1O8. cap. , . G par Hurtadus de Incarnat. 1p. 1Ο iffcul. xo. colligi videtur ex Authoribus prioris partis huius sententiae, qui dum affirmant, imagines adorandas esse eodem cultu cum prototypis. virtute negare videntur, eas unquam licite posse alio cultu per se adorari. Fundam. I. petitum ab η - auttioritate Conciliorum, Patrum qui nusquam
ntio Mem faciunt prioris modi seeunda sententiae: sed ubique affirmant, imagines adorandas csse in ordine ad sua prototypa earumque honorem redundare in honorem prototypi. Quin Trarint. fessas definit, non esse imagines adorandas propter aliquam virtutem aut diuinitatem in cis cxl-
stentam. Sed quoniam, inqu4 , honos, qua eis exhι-betur, refertur ad prototν , 3 a lia repro rant: ita ut per imaginu, quiti secutimur, ct coram quιμ caput aperimm est procumbimus ciruJum -- Te Incarnatιone Tons VI. Sanctos auorum ista simititud&nem gerunt, venerem r. Idque eonsrmat authoritate iure a Θnia, Si autem possent imagines per se ut integrum obiectu in adorationis coli, exemplati non adorato, ut proximo termino adorationis, sequeretur contra Concit. eas coli propter aliquam virtutem incis existentem Fundam. a.ducitur ex ratione; r. adoratio est animi submissio ea hibita alterii ut superiori&excellenti, ex definitione adoratio ianis ex Damasi siti. I. Tata nulla autem imago vidistincta ab exemplari est superior, aut excellentiam aliquam habet, vel ex se, vel ab exemplari deriuatam supra ipsum adorantem ergo nulla imago vidistincta ab exemplari licitet coli potest ut integrum proximum obiectum adorationis. SEcvNDA Adoratio est actus iustitiae potesta Ratio a. tiuae nullus autem actus iustitiae versiri potest circa rem inanimam cirrationalem: igitur nullus actus adorationis exerceri potest circa imaginem, ut ab exemplari distinctam. Maior constat: nam adoratio est ad alterum omnis autem virtus ad
genere iustitiae. Minor pro actus iustitiae essentialiter respicit debitum in uno,&ius in altero nulla autem cinanima, aut irrationalis habere potestius exigendi debitum ab alio.
TERTi Ar Imago.& nulla res inanima&irrati natis secundum secst capax niurae,ergo nee hono 3πι- saris & reuerentiae ex recepto axiomale contraria versantur circa idem subiecta rergo quod ex se non est capax iniuriae, nee eontrarii bonoristi reuerentiae capax erit. Antec. patet, quia nulla res inanima irrationalis est capax iniustitiae. . DIco I.Non repugnat eodem adorationis actu o.
simul imaginem prototyponattingi, per modum c. si unius adaequati & totalis obiecti Assertio haee ut eommunis, ita conformior Concilijs&Patribus. Vnde in II.Nicae.Synodo approbatur testimonium Leoni, Epic 'apol de imaginum adoratione contra Iudaeos, qui hane doctrinam exemplo sigilli Imperialis explicat Quemadmodum qui mandatum Imperato suscepit διωβι mos iandae, noni ameeram aut characterem, aut plumbum veneratur,
vertim Imperatori Esi adorationem est uisum exhibet. Ita quoque Chrιλ- - , VPm crucis adorantes, non naturam tigni adora sedlatam, est annulum,s characterem Christam 18sum a Felotes, per hoc eum,qua an alti crucis vi est . utamus ct adoramus. &infra: Ego,inquit, imaginem Christi adorans, non ignorum aut colorum naturam adoro,absit, sed inania matiam characterem Christi mine emm cum habeam, per ipsum Christum me teneres adorare mihi via deor. In quo nota, i. sacram Synodum non negare, crucem, vel imaginem adorari, sed non adorari ut
lignum colorem,sed ut Christi characterem seu imaginem, hoe est ut Christi reptaesentatiuum di expressiuum a eundem actum , qui versatur circa imaginent, ut imago est, versari etiam eirca prototypon in ea expressum. Quod ex sententia Basili saera synodus probat anfra: Quia Rex
dicitum, etiam Regis imago, neque tamen ob id duo Reges non enim scinditur potentia, neque honor ἀ-Πribuitur Picam quemadmodum Frincipatu nos construaris, potest Ub, Iuta innofrra glorificatio μου laudatio una, non plures: mim ob causam Itiem imaginu bono ad primum velut sintem dirigitur. Landem veritatem sacra Synodus ei pressit act. 7. in definit. ιdea sine cus adorat maginem, an ea adorat quoque scrinum argument m. Probat S. Doctor. p.quast.2Dart. I. Ex ADR. a.de Remmisi Ratis . idem motus est in imaginem ut imago est, mi Thama.
376쪽
3ueo De Adoratione Christi Sectio III.
rein cuius est imago ergo idem actus ait oratio i denominationes idem igitur actus quoad submn- iis fertur in imaginem, qua imago est, Min pro tritam, ira tenus per submissonis notam tendit in totypo n. Anteced. pro b imago ut imago, eum D imaginem Christi exempli gratia, non dicitur la- sentialiter sit expresso doli militudo sui exempla tria, sed inferior adoratio quatenus velo tendit inris , nequit ob ij ci intelli diu absque habitudine Liplum prototypon dicitur latria has enim diuer- ad suum cxcmplar: patet in verbo mentali, quod sas denominationes desumit ab obiectis, ad quae di- cum sit naturalis imago vitalis expresso sui ob uerso modo ex intentione adorantistendit: nam ad 'laeti, implicat illud cognosci absque habitudine num tendit, cultu respectivo propter excellen . ad obici uim in eo vitalita expressiim. At potest iam alterius, quam extrinsece tantii pallicipat: voluntas in obiectum tendere, sicut illi per intel ad alterum eultu absoluto, propter propriam ex- lectum repi aes niatur ergo si potist unico actu cellentiam, quam intrinsece participat. Ex hispa γε
per intellectum imago Mimaginatum repra sentari poterit unico ac tu volii latas in utrumque mul ferri. Hanc obiccciuam unitatem inter ima- s inem &imastiliatum cxprcuit Athana liba .ecvt.
gine expresim est, ram videromaginem, videat an iate ad rationem: nam latria, ut a nobis explicata est non exhibetur imagini, sed Deo; esto idem physi- β. . ,..eus actus adorationis quoad substantiam tendat in utrumque Ratio respectu eius tintlim dicitur propria& persecta latria, cui perse, Nil opter se, non cui per accidens & ratione alterius cultus exhibetur. Dicus sequitur, neque humanitatem Christi r. adorari adoratione latriae contra da quaesta. I. nam Regem: si vici Ἀμι Regem intueatur agnosecat L neque humanitas Christi adoratur perse,sed pro- iam ipsum eundem esse, qui tu imagine repraesentatur. Iter excellentiam Verbi Nego seqvcl.quia perso Rup. r. Caetratim quia tu ambobus nulla est dissem,litudo . si na Verbi, propter cuius excellentiam debetur ad-
quis post cons eo .im maginem , eui Pegem videre, huic ad eum modum m.rgo rure siaueretur e Ego Rex unum sumus e ego .ιrmon illo sum , est ille in
Oratio latriae hii manitati,componit unum substantiale cum hummitate, estque intrinsecus terminus& forma hypost ipsius: prototypo vero est tantum extrinsccus terminus imaginis. Vnde cum humanitati exhibetur adoratio, propter personalitatem Verbi exhibetur propter intrinsecam persectionem substantialem plius, quia exhibetur pro-ὰ quam Regis forma ac Vecies. Convirm sicut eo pter hypostasin crbi, quae per unionem perso- dctu actu adoratur persona Regis Metus purpu- Galem facta est intrinseca perfectio substantialis ip- ra persona Chrasti de eius humanitas ita eodem uius. Cum vero exhibetur adoratio imagini pro-
actu adoratur prototypon eius imago.Nam sicut persona Regis facit unum in iste vcstiti cum purpura, persona Christi in esse suppoliti eum humanitate ita prototypon constituit unu in in esse repraesentati cum imagine. Est de alius modus.&torte magis ordinarius adis orandi imaginem ut postquam illam cultu respectivo adorauerimus, propter excellentiam plototypi, vitemus tendimus ad ipsum prototypon, ad quod imago ipsa nos ducit, adorando prototyponadoratione absoluta, propter excellentia in in ipso existentem, ut obiectum distinctum ab imagine. Neque enim repugnat, eodem actu serri in imaginem vidit hinc iam a prototypo cultu respectivo,ia in ipsium prototypono distinctum ab imagine cultu absoluto.Sicut eoi cm actu respectivo voluntas sertur in medium vidistinctum a fine,&absoluto in sinem, ut distinctum a medio: nam ad hoc sufficit habitudo unius ad aliud, ut possi unicus actus in duo distincta etiam vidistincta ferri.
pter excellentiam prototypi, non hibetur propter aliquam perfectionem int in m ipsius. sed
propter purum terminum Mobiectum mere extrinsecum. 2.Etiam actum adorationis, vi ermina ' ,
tum ad humanitatem dici posse, non quidem quo-R U ad substantiam,& speciem intrinsecam, sed quoad
solam denominationem & terminationem extrin- seeam obiecti inferiorem atriam , quam si adoratio terminata ad personam Verbi. Eodem modo, quo adoretio terminata ad imaginem dicitur inferior, quam sit adoratio terminata vid prototypon, non quoad substantiam & speciem intrinsecam, clim sit unus idemque indiuisitialis actus specifieatus ab eodem motivo formali, sed quoad solam denominationem aerminationem extrinis secam obieci materialis Caeterum eum dicimus, humanitatem adorari eodem latriae ultu cum persona Verbi, intelligimus de eodem latriae cultu quoad substantiam re intrinsecam speciem, climittunus idemque actus . ab eodem motivo formali Ad testimonium Concilij, quod pro I. sent. at Te Ipecificarus, ad utrumque per modum unius in rebatur,resp. ex eo non colligi. prototypon Mima I tigri obieci terminatus non autem quoad deno- ε - . inem adorari distincto cultu subiective quoad i minationem desumptam ex sola extrinseca termi- substantiam, sed tantii terminatiue, quoad l natione&con notatione obiecti materialis. modum Idem quippe adorationis affectus, quat cinnus extima nota submissionis se tur in imaginem propter ipsius exemplaris cxcellcutiam dicitur honorifica salutatio, seu honoraria adolatio quatenus vero sertur in exemplar vltimate propter ipsius excellentiam dicitur latria, dulia, vel hyperdulia, iuxta exemplaris excellentia Sicut idem amor,quatenus fertur in bonum, quod appetitur, dicitur concupiscentia quatenus autem sertur in personam, cui, propter quam appetitur, dicitur amicitia idemque actus in medium , dicitur clestio in sinem, intentio. Non enim repugnat, unum cui denique actum quoad substantiam terminari ad varia obiecta, a quibus varias sortitur Veium ex hae esp. non leuis exurgit dissicultas. 73. cur Concilia absolute definiant, Christum etiam Gra udisevi hominem adorandum esse eodem cultu atriae. si 'quo adoratur ut De iis non autem dodcm ultu adorandas esse imagines, quo adorantur carum prototypa cum eadem si ratio utriusque. Ratio ,.
lumendaci partim ex eo, quod persona Verbi si substantialisin intrinseca persectio Christi, etiam
ut hominis, non autem prototypo imaginis Tu in maxime ex eo, quod quando Concilia definiunt, Christum , etiam ut hominem este adorandum coilcm cultu latriae, quo adoratur ut Deire id definiunt contra Nestor qui non tantiim denominatiuu, extrinsicci connotatione obiecti mate. Iralis,
377쪽
PQ. XXXII. De Adoratione Christi. Sectio In uel
i superiori eumque nequeat licite animus apprehendere imaginem, ut condistinctam a prototypo, tanquam excellentem. sibi superiorem nequit illi leondistinctae a prototypo propriae adorationis affectum exhibere. Ex his sortiori constat, non posse imagini leondistinctae prototypo offerri sacrifieia, preces fundi, aut aliquid ab ea peti, nam haec omnia per se diriguntur ad personam intelligentem. TERTIA pars prob. eius tantum venerationis
honoris non est capax imago a prototypo distincta,
Halis, sed intrinseta substantia & specifieatione actus distinguebant adcitationem unius ab adoratione alterius idque ut gnificarent, personam Christivi Dei,esse diuersam a persona eiusdem ut
hominis.Contra ver5, 'itando eadem Conciliata cent, imagines non esse eodem cultu cum proto-irpis adorandas, id docent contra Donomachos, qui Catholicos arguebat ut fidololatras eo quod adorarent res insensibiles Dinanimas. Vnde nouum non
est, ut iis . 28spe num idemque vocabulum a Conciti js mPP.disputantibus eontra unum genus haereticorum approbari,disputantibus eontra alios rςquirit astcctum scruitutis,4 submissionem damnari, iuxta varias notiones, sub quibus ab hae ς g honoratum; ergo poterit alterius hono. ---tim reticis ad labefactanda nostrae fidei mysteria via r ri βωvςncrationis, quae huiusmodi affectum non patur. Quia igitur hoe nomen L,irrisi concinia est; requirit, se capax:qxialis est honor, qui illi appre hensae, sacrae extrinseca denominatione i sanctitate' excellentii prototypi, cuius similitudinem expressionem gerit, nota aliqua externa exhibe tur Perquam reliquis profanis imaginibus, quae huiusmodi veneratione non sunt dignae, praeferatur. Qualis est honorifica tractatio, sacro ae detenti in loco collocatio eiusdem ab iniuriosi hostἰum laceratione defensio. Haee enim omnia sunt signa honorantis a venerantis animi,absque ulli latriae, dultae,aut hyperduliae erga imaginem submissione.
non soli im usurpant quoad intrinsecam speciem&ψbstantiam latriae, sed etiam quoad modum
extrinsecam terminationem obiecti contra vero
Nestoriani, elim latriae evitum negant Christo ut homini, non solum negant illud quoad modum Dextrinsecam reminationem obiecti, sed etiam quoad substantiam & intrinsecam speciem aditis: ideo merito contra virosque haereticos Concilia definiunt & adorandum esse Christum etiam ut hominem, adoratione latriae, nempe itoad substantiam&intrinsecam speciem, in quo sensu illam negabant Christo, homini Nestoriani;
imagines non esse adorandas eodem eiiltu latriae, quo adoratur prototypon, nempe quoad modum tendendi in obiectum:in qua notione nomen Larria usurpabant Iconomachi, cui Catholicos ut Idololatras reprehendebant.
Dico et et si physicea possit imago adorari per
se, non adorato pro im prototypo, ut obiecto terminatiuo piaecnon tamen licite potest coli adoratione proprisdicta, poterit tamen licite venerari alio inferiori cultu. Prima pars prob. Quando ratio formalis, propter quam potentia fertur in obiectum materiale, non est intrinseea, sed extrinseca obiecto, non necessario potentia sertur in illam, ut in terminum quem sui actiis. At ratio formatis,propter quam voluntas adorationis affectu fertur in imaginem, non est intrinseca, sed extrinstea imagini;est enim ipsa excellentia exemplaris propter quam imaginem veneramur ergo non necessarib qui adorat imaginem propter excellentiai prototypi, ipse adorationis asseet Pr-la honor debetur sacris imaginibus, qui debetur sacris vasis, Sanctu Evangeliis,&exteris sacris oblationibus sustituum , ac luminarium sed his non debetur, nisi extrinseca veneratio prosecta ex sini-plici astectu, ea religiose ae decenter tractandi, honesto a sacro loco eollocandi conseruandi.
Ergoa Eodem modo adoranda est erux, nomen IEs'
scriptura Sacra templa diuino numini, ae sancti, - - dicata,reliquiae Sanctorum, imo&res omnes erea i , .
tae, quatenus in eis relucet diuina potentia ae boni octas, quatenus sunt effectus Dei nam si solemus opera Sanctorum propter ipsorum aut horum sanctitatem excellentiam venerari quant magis possumus opera Dei, propter sanctitatem, ex ceu lentiam ipsius Dei aliquo adorationis affectu eoleis re ac venerari excipio daemones,&damnatos omnes,qui proote perpetuum inimicitiae statum eum Deo,& obstinationem in malum, omnimodam separationem a Deo sunt indigni huiusmodi venerationis, ut neque tanquam creaturae milieite aetur in prototypon, ut in terminum quem Maior prudenter possint a nobis respectivo cultu, t
constat I. inducetione, quia aut horitas testificantis est extrinstea rei testificatae,non necessario, qui assensu fidei sertur in rem testificatam, propter authoritatem testificantis, ferri etiam dabet in au thoritatem cst ficantis,ut in oblectum quod Quia bonitas Dci est extrinseca ereaturae, non neccssario, quando diligitur creatiira propter Deum, Ut acetus dilectionis tendat in Deum, ut in obiectum proxim dilectum a ratio formalis est tan- tu in causa mouens mimpellens potentiam ad actum,non terminans actum ergo quando illa non est intrinseea obiecto, quod terminat acetum, non necessario erit terminus acetus, licti fuerit causa mouens Mimpellens ad actum. Seeus quando est intrinseca obiecto,is recurrit eum ratione sor- mali obiecti, ut est bonitas diuina, quae simul est ratio formalis diligendi, ratio materialis diligibilis.Vnde implicat, voluntatem ab eadem moueri via ratione formali, ad eandem simul non terminari ut ad rationem materialem.Secundam paristem asser t. probant rationes tertiae sententiae. Quia
eum adoratio proprie dicta consstat inaffectu animi submittentis se alteri apprehenso tanquam De Incarnatione Tom. VI.pter Deum, ab ipsis vita viuis imaginibus ex preclam& repraesentatum,venerari;nam licet adhuc in eo statu retineant substantialem imaginem Dei; huie tamen imagini praeponderat summa eorum mentis peruersitas, omnimoda alienatio a Deo, eum firma obstinatione in malum, ut propterea licite a prudenter non possimus propter solam substantialem imaginem Dei, tot maculis faedatam,tantisque malorum titulis indignam redditam eos dignos tani honore iudicare.Sicut enormitas Amanu aua illa lacrilegij, quo impii ministri manus nostri Sal aiapam uatoris vultum percussit, non permittit ut pruden e s- ter illam, propter contactum sacratissimi vultus Christi adoremus. Nec est eadem ratio de peccatore viatore: qtii licet hie sit in statu inimicitiae eum Deo non est tamen in eo obfrmatiis, nee Omnino a Deo separatus Malienus, quin subinde pe- euliaribus auxiliis ipsus iuuetur atque excitetur. Est autem notanda didiarentia inter crucem, inqui Christus crucifixus est Malias quod illa non solum adoranda est, ut expressiua prototypt, quod propria figura repraesentat; sed etiam pio-pter contactum Christi, quo suit quasi subiectili et g a sancti
378쪽
Disp. XXXII. D Adoratione Christi. Sectis VI
Ex his oriturixe alia disterentia, ut pr/M Φε non solum integra rux, quae Christum in se su- .iί-- stinuit, adoranda sit, sed etiam omnes& singulae
A. . ima partes ipsius,etianas amittant erucis figulam reli-ainor quae veris cruces non sunt adorandae, nisi quamdiu retinent formam & figuram erucis quia haenon habent aliam rationem, propter quam sint adorandae nisi quatenus sunt repraesentativae erueis xi,qua ratione cessantriccssat in eis ratio adorabilitatis. Eadem ratio est de sudario & sacra Sindone, quae Christi vultum coipusoue tangentes, eorum delineamenta miraculose in eipsis expressaeonseruant,ac de exteris quae ad hae ipsa repraesentanda religiose effeta sunt.. set Vltcrius quaeri potest, quo eultu adoranda st
, . . cclientem sanctitatem qua reliquas omnes purasereaturas superat. Nec propter diuinam maternitatem adorabilis est cultu latriaec quia cum diti inamaternitas non uniat substantialiter personam Uerbi, cuius Virgo est mater,eu in naturi aut persona Virginis,sed tantum sit terminus pure extrinsecus ab ipsa genitus, non potest propter hane perfectionem illi competere latriae cultus uti competit humanitati Christi, propter eius substantialem unionem cum persona Veibi cum latria cultus non competat, nisi Deo, vel rei intrinsece pertinenti ad
Dic Es sicut erux,sudarium,& sacra sindon adorantur adoratione latriae propter contactum Christi quia ut se faciunt obiective unum cum Christo: ita MVugo propte contactum christi,'item
nouem mensibus utero gestauit, adolari poterit ad
oratione latriae, quia ut se etiam ipsa facit obiective unum cum Christo. Resp. Esto id reipsa, serius perieulo idololatriae scri possit;quia tunc ratio adorandi non esset excellentia creata Virginis, sed increata Verbi, uti est in sacro sudario, eruce, sindone,& in qualibet imagine exprimente Christum: propter periculum tamen,ne talis eultus vltimate sistat inlota persona Virginis, non licet. Hoeautem periculum in allatis exemplis non est quia cum illae sint rcs inanimae incapaces adorationis propter se,capaces autem solum propter sanctitatem &excellentiam alterius, nullum erit morale pericu- Ium, ne latriae cultus himate stat in illis Virgo autem,eum sit persona rationalis, propter se venerationis ea pax, morale periculum esset, praesertim apud imperitos hae distinguere nescientes, ne talis adoratio uni Deo debita, ultimate ad ipsius perso
83. Ultimo dubitari potest .an sint adorandae phan- tauica apparitiones, ut cum daemon transiguransta hii se in angelum lucis,apparet informa crucifixi .Resp.
liuiusmodi apparitiones absolute adorari sed vel omnino suspendendam esse omnem adorationem, vel ad summum adorandas esse sub expressa conditione, si s ni verae apparitiones. An autem sint verae,colligendum est tum ex fine, propter quem
sunt;tum ex affectibus,quos in animo videntis exiscitant tum ex alijs indiciis, quae si principiis si dei,& bonis moribus congruant,existimandae sunt vel ae a Deo;seeus si vel minimum devient a sani doctrina,& honestis moribus.Quare peccaret,qui dubitans, eas adoraret, quia exponeret se periculo idololatrandi. DIC Es ergo todem modo peccat, qui dubitans.an hostia sit consecrata, illam absolute adorat.
Resp.Si dubiumst probabilet practicum, ratio-
nabiliter conceptum, verum est consequens:siccis tantum sit speeu latiuum , absque rationabili fundamento eoneeptum: minus quippe fundamem tum dubitandi est in hac materia,quam in alia dea' paritionibus, minusque periculum errandi. Maior dissicultas est, at sine ulla conditione 13. n.
orandae sint apparitiones, quae sepe in Eucharistit: treotingunt,ut cum in hostia aut calice apparet earo, vel sanguis,vel aliquis informa pueri vc crucifixi eis mi
Resp. Affirmative: quia eum huiusmodi apparat laines tegulariter sant in confirmatione realis praesin. M u εtiae corporis, sanguinis Christi sub speciebus pinu u&vini, non pol tant non esse verae,&diuina virtute ' 'iactae cum semper illae dirigantur ad infallibilem veritatem huius mysterii signiscandam,etiamstales apparitiones fierent in hostia, vino non rite consecratisinam etiam tunc huiusmodi miraculose mutationes eo diuina ordinatione diriguntur ad confirmadam veritatem huius mysterij per se&incoinmuni ilicet non in hac particulari hostia Muinta Caeletum existimo, nunquam Deum taIecmut tiones facturum in materia rite non consecraia:quia saltem posset esse causa deceptionis credendi,quod sub talibus speciaus realiter esset,aut suisset praesens corpus,aut sanguis Christi. Quo vero cultu huiusnodi apparitiones fiat ad η iorandae, distinctione opus est. Etenim si mutatio. ul. specierum tanta sit, ut omnino censeantur speciest tpanis, aut vini ita alterata, ut sub illis conteruari non posset substantia pani aut vini,si adesset; tune adorandae sunt sicut adorarentur imagines Christi: nam reuera sunt quaedam imagines diuinitus soromatae ad repraesentandum corpus sanguinem Christi sacramentaliter existentem, non quidem
qui existat tune, sed qui extitit antehae proinde ad eorpus sanguinem Christi solam habitudinem
dicunt, per modum imaginis ad prototypon. Si vero mutatio non sit tanta, ut per illam censeretur
eorrumpi substantia panis vini, si adesset, tunc tales apparitiones adorandae sunt ut realiter in se continentes ipsum eo usin inguinem Christi. non minas quam species ipsae panis & vini. Nam tune sola mutatio fieret in colore vel figura, quae modistarent ipsas species consecratas panis& vini. proinde simul eum illis realiter eontinerςnteorpus& sanguinem Christi saeramentaliter existentem. Caeterum nunquam puto, quando apparitio fit in με
sorma pueri,aut erucifixi,talem puerum aut crucifixum adorandum esse eultu latriae absoluto sed
tantum respectivo,vel in ordine ad Christum sacramentaliter praesentem,si eum tali mutatione adhuc sacramentalis praesentia perseueraret, vel certe in
ordine ad Christum in sua circumscriptiui praesentia existentem, quia talis figura non continet Christum circumscriptiue praesentem, sed est tantum quaedam forma seu imago diuinitus efformata ad mysterisveritatem exprimendam. Dicas. Et iam in hoc sacramento fieri possunt apparitiones arte daemonis: ergo non semper tales M apparitiones sunt absoluteis sine conditione ad radae.Nego conseq. quia cum rarissime huiusmodi Romapparitiones in hoc sacramento fiant arte daemonis,
nisi probabiliter eonstet eas arte daemonis saetas esse possunt absolute adorari: nisi quis ess)t dubiunnam tune si dubius, dubium deponere non potest. debet ab huiusmodi apparitionibus adorandis abstinere, ne se periculo crroiis exponat.
379쪽
de modo loquendi in mysterio Incarnationis.
VAEcu Mina regulae in hae materii assignari pollianti fundantur in mutim di-
umo im humanorumque attributorum
praedicatione haec vero in substantiali unione naturae diuinae eum humana in eadem per- sona inereata Verbi: ex eo enim quod natura diuina di humina subsistant in eadem per ira Verbi tam natura diuina concrete praedicatur, de humana, quam humana de diuina, Dein re homo, Homo est Do . quia quando unum suppositum,aut subiectu ha, in se plures naturas, aut ArmastΟ- tales,potest una natura,aut sol ma' totalis concrete de altera naturil aut forma totali vere'. proprie pradicari; vere enim de lacte dices: Hoc assumas i uise me dulce magum ex S. om. R. a I .
Is a t. 7. ad a. Quia nomen concretum scirinae,
aut naturae in propositione ex parte subiecti postum, supponitur materialiter pro supposito, vel subiecto positum vero ex parte praedicati supponitur forrn aliter prosorma, vel natura explicite significata Ergo quando .vnum idemque est utriusque naturae, aut forma suppositum, vel subiectum, recte una natura, vel forma, concrete etiam signia ficata praedicari poteri r non secus ac si una tantum esset et natura in supposito, vel sorma in sub
I.Regula sit. Nomina eonereta naturae diuinae& ' humanae vere & proprie de se mutuo praedicantur i substantiuὸ, non adiective. Haee regula est contra Nestor. vi negantes substantialem unionem inter naturam humanam, suppositum diuinum, consequenter huiusmodi praedicationes, quae in hae substantiali unione fundantur, negabant. Hane
d.7.ex Ephesin σφ. Cyrilli ad monach.finem mi- ω or bam est non semitificatis:ex Franco r. 1 epist.a Osc.Hupa.ante medi. Mansit ver ριν- senassi in sancta Trinitate, persona humana acces fit natura,vi esse est persona Dem,esu σὲ non homo De ein or humanatin Demsed Dem homo, estra μνω homo Dem. Quae Concilia utramque assignatae Regulae partem docent, nempe hac nomina non nisi substantiue, non adiective seu denominatiu de se mutuo praedicari Marci I,Ver. his timo im Dei
erat. Ia n. . Iesinest sum Dei. Ioan. I. Verbum caro
factum est, quod idem sonat quo Il. Dein tactvi 6 heumo.Ioan. io .Christus ipse Iudaeis fatetur se dixisse, Fum Dei sum Eandem tradunt PP. Damasc.hb.3. Dei cap. q. fine: Iste modin, inquit, est aetem ιιonM,
alternat ue attribution viri arua natura alterutra
propriameis reddentu propter 'nuaseos adorit tem est ipsarum in inuicem ammanentiam ac saces sonem.Secundum hoc possumus duere de Graiis me Deus noster in terra usu en, cum hominibus tansuersatus est: est homo iste inereatus est, passibilis, circumsicriptusin cap.ls.sine: Hon. inquit, homos lumsed er Deus. Nee Deus scιmsedis homo. Ratio:
ripio as- quaelibet natura substantiu praed eari potest de supposito,euius est natura: sed nomen concretum naturae supponitur pro supposito talis naturae ergo tam concretum naturae diuinae substantiue praedicari potast de eoncreto naturae humauis quam con- Incarnatιone Tom. VI.eretum naturae humanae de coneret naturae diuinae, cum idem sit utriusque naturae suppostum. In
qua regula fundantur leges syllogismi expositor j,
in quo ex duabus proposit. pallicularibus colligitur conclusio partieularis, propter identitatem, vel unionem duorum eum uno tertio me Deus es hamo: Hie Dein ea aeternus ergo hic homo cr
Discrepant inri parte regi ili area. ετ assum: nam ille 'st. 33.fici. . concedit, praedicata desumpta ab humanitate non solum substative sed etiam adieci lue praedicariide Deo, quia suppolitum diui Rat o num non constituitur incme impliciter perhuma- nitatem suppositum autem, quod ante aduentum formae supponitur perfecte constitutum , poterit etiam adicesiue ab illa denominari. Contia vero Aura dis . sis p. a. contendit non possentque praedicata humanitatis denominative praedicari de Christo, Deo, ne praedicata diuinitatis de Christo ut homine,quia talis praedicatio ex modo signi-Rara afficandi importat diuisionem sormae denominantis a substantia.a qua denominatio desumitur. Unde
aduertit,quod cum dicitum Dembumanaim,vel incarnatus,humanaim vel Incarnatus, non est nomen
desumptum ab humanitate vel a carne,sed est par ticipium a verbo Humet, vel Incarno. &idem nat,quod factus csthoim, vel caro. Hie posterior . modus uti magis status apud Conciliavi Patres, A pro, ira magis retinendus attendendus cnim est com-l 'munis usus loquendi qui saepe approbat denominatiuam praedicatione in uno nomine, quam reij- ei in caeterissimilibus:vt in hoc nomine Diuinus, communis usus obtinest, ut etiam denominative dicatur de iis, de quibus Deus substantiue praedica- turn dicitur enim essentia diuina persona diuina: ergo etiam diei potest Christus diuinus,ut conee-dit S. Doctor I P. quia . 6. art. D ad 3 ex Dionysio, qui Christum nominat D ms-n Iesum. Et idem finitasse est de nomine Humano, nam etiam hoc praedicatur denominative de quo Homo praedicatur ecsentialiter: Dicitur enim:Natura humana suppositum humanum,imo p sona Verbi dicitur persona humana. Ex hae regula soluitur quaestio, An secundit r. proprietatem sermonis absolute dici possit, his oraulis a Deus vel Grinus est eoatura nam eum addito Ili 'anantum o,eam communior sententia concedit:
Inauantum enim quado est nota specificationis,seu determinationis, potest veram reddere propos quae alias absolute prolata vera non esset,ut haec Demine i es salsa est, cum addito, Inauantum homo,
vera est; quia quando est nota specificarionis, determina subietium ad supponendum pro dete minata serma,sceu ui quam illi eo inpetit prae
Controuersia est An absolutea in rigore sermonis hae propositio sit vera inirmo ex nostra regula nam quidquid substantiue praedicatur de concreto naturae humanae, substantiue etiam prτdicatur de omni eoide quo concretum naturae humanae substantiue praedicatur sed concretum naturae humanae substantiue praedicatur de Deo, ergo substantiue etiam de Deo praedicabitur creatura, quπsubstantiue praedicatur de concreto natura hutnanae.Maior paret: ideo substantiue de Deo praediratur animal, vivens, corpus, quia haec substanti uerpraedicantur de concreto naturae human* Ergo quia ereatura substantiue praedicatur de concreto naturae humanae,substantiue etiam praedicabitu de
Deo. Confirm quidquid potest de Deo praedicari secundum potentiam,stes praedicari secundu in
380쪽
,s se XXXIII. De communicatione idiomatum, M.
se mutud proprie praedicari, nisi utraque, velat actum:at potuit de Deo secundum potentiam piae dicari,quod potuerit esse creatura ergo potest secundum actum praedicari, quδd sit creatura .Vnde hane proposit absolute concedunt P. Cyrillus
Dctui e. Damasce lib. fidei up . Hilarius 2 de Trimi.sine. Fibus itaque sumen, quies in homine,orex homine Dctura, neque factura tantum sed etiam ereatu .Hierony. ad phes. 2. in illa: ' uenim sum isa Turara alii inquit, timvire, ne rara tam creat
ram ducere compellantur, totum serium Christi negant,nos ubere proclamamus, non esse perieuiam eumdcree creatmam. ΑuPast.1n Enchiri cap.38 de Christo, sedcum iram,inquit,creatinam, quam mmo concepit
peperit, quamuis adseum pessonam ilispertinen
feret.Eodem modo dici potest , quod Christus sit
creatus nominaliter, non verba liter Caetersim etsi ex proprietate sermonis hae propositio absolute enunciari possit: ne tamen cum Arianu qui Chri- .sum,etiam secundum naturam aeterna generatione acceptam creaturam appellabant nomina communia habeamus, ad uom S. ., die quast. I 6.art.8.non esse illam ab ii Elimitatione, Secundam
Dic Es: Si ex eo,quod creatura substantiue prae- dieatur de homine fit ut substantiue etiam praedi-eetur de Deo,de quo substantiue ira dicatur homo, sequituri quod etiam homo, qui substanti uegadicatur de Deo substantiu etiam praediceture Patre QSpiritu Sancto, de quibus substanti uepraedicatur Deus. Nego sequel.quia ereatura praedicatur de homine ratione naturae humanae unde de quocumque praedicatur homo, praedicabitur etiam creatura in natura humana essentialiter inclusa e homo verbiradicatur de Deo non ratione naturae diuinae, sed ratione suppositi Fi
li Dei;&quia suppositum Filii Dei non est idem
cum supposito Patris, Spiritiis sancti non sequitur, ut etiam de Spiritu sanctoin Patre praedicetur homo.
Contra assignatam regulam sentit Durandis . pra Ast. a. s. a. ubi docet, hane proposit. Dein s . esse veram , non tamen ita propriam, sicut x.ii, , nauc Petr-en QProba I. Proprietas Uria mitiuae praedicationis fundatur incidentitate praedicati eum subiecto sed maior est identitas praedicati eum subiecto in Mer Ularitia homo, quam in hae, Deus est homo. Nam illa est in x. modo dicendi per euius praedicatum est de essentia suta tecti, implicat enim Petrum esse, & hominem non esse a potest Deus esse ., homo non esse. a. Suppostum Petri formaliter constituitur per
naturam huinanam, suppositum autem diuinum non constituitur sormaliter per naturam humanam,sed per diuinam. Ergoq.Proprietas praedicationis denominatiuae non stat eum omnimoda proprietate in quid non enim proprie dicitur Smras L manaim, cauta proprie dieiturr Grte est homo: sed ex Duinas c. I cap. 2.haeccst propria, est
sed Deum humanarum ergo haec non est omnino propria Deus es homo. Confirm. Si Deus assumpsisset naturam earnis inanimatae, haec esset magis propria,Dem est incarnaim, quam haec, Deus scaro: ergo smiliter haee est magis propria, Deus en hu-x . a tus, quam haec Tem et domo. a. Nequeunt
eu na diuersae naturae in eode Jupposito existentes de
ter saltem praedicetur denominative. Exemplum' primi Album II musicum secundi retes ea albus ratione in assignat, quia duae naturae in eodem supposito se habent ut partes totius subsis stentis: pars autem non praedicatur proprie de comparte , vel de toto, nisi denominati uel Cumisitur natura diuina di humana in Christo ne aliquo modo partes unius supposti, in vinaque natura subsistentis, non poterit proprie una dei altera praeditari nisi utraque, vel saltem aliq-ra denominatiu praedicetur, ut Demea huma
s Homo praedicatur de Petro in quid i ne, qui autem de Deo proprie praedicari in quia: 'nam illud proprie praedicatur de aliquo in quid. quod respondetur ad interrogationem factam perquid: sed ad quid eis Dein,non proprie resp. Est ho-imo: nam Quid quaerit essentiam rei quae de Deo
non importati irier hoe nomen Homo,cum Deus non sit essentialiter homo. Versi haee Duraia, doctrina consulatur te
stimoniis scripturae, Concit.PP. scholast. qvorum, V et
praeter ipsum nemo hanc propositi em ea ho Dajania. - , ut minus propriam damnare ausus est. V de merito ipsius loquendi modus ut periculosus a Meiuna a parte quast. I 6 a t. r. c. reiicitur: nam teste meroum apud S. Nomis es parte quas I6. N. 8. etiam ex verbis inordinatὰ prolatis in- eurritur haeress. Praeterea ex doctrini v sequitur, non minus propriis dicendum esse H minem Descatum quam Deum humana-- vir que autem est contra est concilia, quae expresses negant, dic polle Hominem Gisi sum, vel Deum humanarum,denominatiu ab humanitate Sequela prob qua ratione per m M. dicitur Maebumanasin, non participialiter, sed denominatiud ab ipsa humanitate,dici etiam poterit Homo Dei . scis denominative a Deitate: nam ideo perim ranae magis proprie natura humana praedicatur denominative de Deo, quia natura humana noti est
totum, sed pars respectu Christi sed neque natura diuina est totum, sed pars sed quasi pars respe ctu eiusdem Christi: ergo non minus etiam proprie natura diuina denominative praedieabitu de
Ad T. Duraia negat Capreois ins dist. .P gwriarn.3.ad argum Daran minor nam tanta, n- 1, quit, est identitas inter hoc subiectum di praedica , ..tiatum, Deus esUM- , quanta est inter hocintr- es cora. . homo,eo quod tam subiectum, quam praedicatum stat pro supposito naturae diuinaeis humanae,quod respectu utriusque naturae est unum ridem. Sed is . contra, ex doctrina SNνο- Distictis subie Ψω ctum in propositione supponitur materialiter,praedicatum sermaliter igitur non potest in hac pro- post. μαι est homo . subiectum, praedicatum
supponi pro eodem, sed subiectum pro supposito,
praedicatum pro natura alioquin cum dicitur, Deus es homo, sensus esset, Deus est Dem. Nego ν. igitur,proprietatem praedicationis itandati in iden- θonderulitate praedicat eum subiectio,alias non modo haec propolit. Deus est homo elu l minus propria, quain haec, Petrus est homo, sed omnino impropria, quod non concedit Mandeum nulla sit inter suppositum diuinii in maturam humanam identitas, sed sola unio Fundatur igitur proprietas praedicationis,ut praedicatum implicite contineatur in subiecto,habeatque se vi forma, subiectum ut materia, siue praedicatum identificetur, siue non identificetur eum subiecto: hanc enim tantiim habitudicia m