장음표시 사용
61쪽
voluntatem Dei porro veniale non deserit simpli i hac resp. in proloquio Concit. Patrum. ἀύunqu. cster voluntate Dei. quia ab illi no separat;nec illam deserit in alijsi aceptis sed tantii in est contra prohibitione iplius in hac determinata materia;acino
Dem deserit, nisi desierauum a creatura cubi, desera. tur sumitur pro omnimodi separatione a Deo. Cum igitur venialiter peccans a voluntate Dei lim- tale est etiam contra voluntatem Dei immediate pliciter non separetur,cum maneat habitu, possit se eundum te; illam simpliciter desciit, non tantii nitet iam actu dilectionis manere cum illa coniunctus, in hac determinati materia,sed virtualiter&inter non dicetur ab illa separari vel illa proprie contem- prct uiue in omnibus. nere. Adprob. anteta deserure vel contemnere volu Ad νεώ.Α prob. anteianeg.conseq. nam licet veniale sititatem Dei non est facere contra illius prohibitio-Mr contra prohibitionem Dei, non est tamen imme nem,sed ab illa omnino separari,&in alio ultimus- diate contra ipsam voluntatem Dei. quia non est nem simpliciter constituere. Ad confirm .nego,ide is M'contra prohibitionem,ex cuius tranIgressione dese formaliter peccatem mortalitcr, contemncre Deu, ' Mratur ipsa voluntas Dei secundum se, cum illama i quia in materia graui pretiari amorcm creaturi proneat habitu unita cum peccate venialiter, sed serii mihi bitioni Dei, sed quia praesert amorum creaturae inordine ad hanc rem prohibitam,quatenus venia i amori ipsius Dei: nam si lacus eamdem materia pro-liter peccans non exequitur voluntatem Dei in or hiberet.&non siib poeni sua indignationis, per-nu υι- dine ad hanc. Nego igitur, idco mortale immediaterra probi, esse contra voluntatem Dei, quia est contra ipsus
prohibitionem simpliciter;sed quia per mortale de-eetus separationis, qui contra talem prohibitionem
faceret,praeserret quidem amorem creaturae piohibitioni Dei in materii graui,non tamen necessario
teritur ipsa voluntas Dei secudum se simpliciter:Po praeferret ipsi amori Dei;quia posset talis habere extust autem quis non modo habitu,verum citam actu i pressum affectum,nunquam se contra talem prohi- manere coniuncius cum volutate Dei per actualem l bitionem facturum, si sciret se fore separandum adilectionem ipsus,4 simul venialiter peccando facere contra eius prohibitionem. Ad confirm .con-- consim cedo, ut mortale sit contra voluntatem Dei, necesse
non eis ut peccans expressu intendat facere contra voluntatem Dei, necesse tamen est, ut illam Omnino deserat, quando sciens per mortale se a Deo vltimos nevi amico separari, nihilominus illud committit, praeferendo illud Deo vltimos ni& amico.Qui venialiter peccat, non deserit voluntatcm Dei. tantum
in ordine ad hane rein prohibitam, cuius amor non separat ab amore Dei proinde non dicitur iacere contra voluntatem Dei simpliciter.
, Responderi posset, et admittendo,quosivenia-
rimati s est contra voluntatem Dei, negado, quod si eius- eamr v. dem ordinis cum offensa mortali nam,na eli ordi Deo vltimo sine imopoisset faciendo contra talem prohibitionem,aictu diligere Deum. Deducitur,peccantem venialiter non constituere
sibi ultimu finem in recreata, prae cuius amore 2 π.
greditur leuem prohibitionem Dei: hoc enii non - .est tantlim exercere actum, quinosiordinabilisad ista Deum ultimum finem, velut amorem sui actus prae Heferre amori praeceptionis diuinae sed est exercere actum vnpliciter incompossibile cum Deo amieoxsine ultimo, seu amorem sui actus praeserre amori Dei seeundum se;quod solum praestat mortale. Obycies a neque otia a mortalis est immediate conua Deum,sed cotra ipsus amicitiam. Ideo enim
mortale contemnit Deum,quia conteni ipsius gra tiam quae est quid creatum.NNoant .etenim non trinis creati resultans ex lesione seruoris charitatis,que deo formaliter offensa mortalia est in altiori ordine' st venialiter peccans debebat Deoci altera ordinis in lin immediate contra increatam maiestateDei quia creati, resultans ex laesione maiestatis increatae; licet i est immediate contra ipsus amicitiam,&multdmi-
utraque si contra voluntatem Dei , quia utraque , is quia est contra charitate proximi,aut dictamen
displicet Deo utraque moraliter causat passiuam os i rationis ereare,sed quia est cotemptus increatam fensam in Deo. Vnde diei potes .veniale esse contra Diestati quae mortali sitempta posthabetur creatu voluntatem Dei non prohibetem exercite contem re.Ossensi vero venialis sistit in contemptu seruoris plum desertionem sui, sed contemptum&deser charitatis circa Deum, quia perveniale nodcseriturtionem boni dumtaxatereati mortale esse cotravo i Deus seeundum se, nee post habetur creaturae , sed
luntatem Dei, exercitu prohibentem coiitemptum&desertionem sui.Sicut deluaque sin personam Reis, facit contra voluntatem legis prohibentem laesonem Miniui iam suae regiae Maiestatis; dclinquens in bona extrinseca Regis , iacit contra voluntatem Regis prohibetem tantum laesionem bonorum externoruRegis.Vnde diuersi ordinis est offfensa facta personae Regis,&bonis cxtrinsecis Regis,ets utraque sit contra voluntatem Regis. Dic Es: qui venialiter peccat,actu deserit voluntatem Dei, eamque leuiter saltem contemnit : hoe
enim est actu facere contra ipsus leuem prohibiti nem: sicut simpliciter deserit voluntatem Dei eamque grauiter contemnst qui actu facit contra grauem ipsius prohibitione,a eaque per priuationem gratiae,etiam habitu recedit. nsirm.Ideo mortaliter peccans contemnit grauiter D cum . quia ipso actu peceat praesert amorem creaturae authoritati Dei grauiter prohibent α ergo ideo peccans venialiter leuiter saltem contemnit Deum,quia ipso veniali praesertamorem creaturae authoritati Dei leuiter prohibentis. Nego antec. nam deserere proprie, est si liciterabillo separari,ut cotemnere non
in illi dicitur amicus amicum deserero, eumque co-
temnere, qud leuiter tantum illum laedit Fundatur tantum modus feruoris circa Deut ex qua deserti ne seruom resultat aliqua offensa contra Deum,diuersi tamen ordinis ab offensa,qus ex conleptu Dei. Obricus 3 tam in rebus extrinsecis possumus grauiter quam in intrinsecta dignitate personali,leuiter olffendere Deum: ergo nec semper specificatiuu oia senis mortalis est immediatus contemptus Dei,nec
specificatiuiim venialis semper est bonum extrins cum Dei.Αntec. prob.possumus in furto, qui est res extrinsee Dei,srauiter ωeotra in odio& blasphemia indeliberata, quae immediate volitur contra
Deum, leuiter olffendere Deum. Negoantie non enim bonum extrinsecum Dei dicitur res errata, in is cuius materia peccatur, clim etia in materia rei creatae peccari possit cum virtualieontemptu Dei quitantiim intrinsece moraliter versatur circa incrcatam dignitatem Dei. Sed dicitur in bonis extrinse- eis offendi Deus,quando non Deus precato dcferitur,sed solus modus eirea Deci Odiu& blasphemia deliberata non suntgraues ostens .esto immediata
versentur contra Deum,quia non copulantur interire tu humanos simpliciter,cdm no sint persectu voluntarij. Quare sicut non habctvoluntariuiimpliciter;ita nee morale speciscatiuu simpliciter inratiΘ-
62쪽
Di p. V. De necessitate Incarn. ad condignestisfac Sectio VI. 11
mediate sed etiam id, quod media tu Dconsequenter abstulit peccatu ianveniale etsi minedia tutatum abstulit obiecti iram eo inplacciviam virtutis naturalis, mediate tamen consecutive etiam abitulit obiectivam complacentiam specialium auxiliorum supcrnat. requi lito uin adyci lectam familiaritatem creaturae cum Deo 'iij ccialia auxilia negat ocusve maliter peccanti in poenam peccati in cote quenter crcatura per veniale tollit obiectivam complace iam virtutis rimitialis qu.ὶ vitaic potuisset ideveniale in specialium auxilio ruin supernat. quae a Deo praeparata habeb.it, Ii veniale assitu aliquo virtutis vitalici Sicut mortale non sold in tollit obie- Objeus . Sicut potest rex,&in sua per ira,&in rebus extrinsecis,&grauiter,&ueuiter a rustico offendi: ita pote u Deus,& in sua personali dignitate,&in rebus extrinsecis, grauiter leuiter a creatura
offendi. Resp. I. nego, posse regem in regia person leuiter a ruitico oriundi: nam omnis contemptus, quantumuis minimus regiae maiestatis a rustico factus, est grauis& incompensabilis a rustico. Patet ex eo, quia quaecumque etiam minima legis transgresso, in contemptum regiae maiestatis facta,estimatur grauis offensa regis. a. esto, dari postit leuis offensa contra personam regis, adhuc nego, dari posse contra Deum, propter in simitam distantiam, quae est inter creaturam ostendotem,&Deum offensum, quae Qtiuam complacentiam linia estatis moralis, qua vi- est inter rusticum regem Maior enim aut minor distatia facit, ut idem contemptus factus, ni sit grauis, factus vero alteri si leuis, ut humanis exuisplis constat. Caeterum potest in rebus extrinsecis offendi rex I. per sublationem tantili miscrum externarum 2 pc virtualcm contemptum regiae maie-
tari potuisset in ortales sed etiam supernaturale ingratiae& virtutu in infutabunt, quas Deus in poenam peccati aufert a peccatore, DIC 3. Supcrnaturalis attritio non est condigna satisfactio pro offens. culpae venialis, licet possit 3 υνι te. esse coii digna eius lem maculae abste lio. Prior pars statis. Prima offensa quatenus sistit&consummatura est Suar. Cims n. cit ubi pro condigna venialis sa- in sola oblatione rei externae, est loge diueis ratio . tisfactione assignant solun actum cottitionis, adeonis ab offensa secti regi in contemptum ipsius per i que videntur a condigna fatisfactione excludere nae;estque a rustico compensabilis,quamuis possit lactum attritionis. Funila in condigna satisfactio est u esse leuis, aut grauis intra suum ordinem. Secunda i obsequiosa actio intuitu offensi exhibita: in com Funiam. semper est grauis, altioris ordinis, quam possit L pensationem honoris laeti attritici non est actio inia rustico compensari quia tangit dignitatem regiae t tuitu Dei ost ensi exhibita, sed intuitu ipsius tantum maiestatis, per virtualem contemptum ipsius Deus Dat triticii cita: nam est dolor de peccato, v c propter autem nequit in rebus extrinsecti grauiter offendi i malum quod peccator incurrit, vel propter bonum. Desii virtuali contemptu increatae maiestatis,quia inuo priuatus cst ergo non elicitur intuitu offensi, miliares eximi potest a dominio Dei,ut eximi po i sed ipsius ostendentis DacE I. Ad con .lignam sat est a dominio regis: proinde quantumcumqueco Ptisfactionem susticit, vitantum ponat, quantum suis stulit Offensari sed attritio supernat. tantisim ponit,netur creatura res extrinsecas auferre Deo, nunquaillas eximita perfecto dominio Dei. Quare solum dicitur Deus in rebus extrinsecis leuiter ostendi, quando contemptus rei extrinsecae non inuoluit
contemptum Dei: quod est, quoties peccato non
deseritur Deus ut ultimus finis, nec post habetur
Dico χ nequit actus solius naturae viribus elicitus esse condigna satisfactio pro offensa veniali, contra aliquos Schol is a fortiori contra Mot. in θ. dist. i. m. i. g. ιν ista quae vers De Aubit.ADyro.qu.
condigne solui, solius poenae temporalis solutione.
mιtte nobis debua non ra, a iustis peti remissione suorum venialium: ergo agnoscunt eam esse a Deo, aelgo inde ex speciali auxilio ipsius Ratio condigna atisfactio debet esse in eodem ordine cum ostensa: sed ostensa venialis cum sit contemptus feruoris cir.
Fatum sustulit offensa venialisma haec sustulith
nestatem saltem naturalem ab actu, M pernat. b nitatem specialium auxiliolum supernat & a Deo complacentiam, quam de opposita honestate virtutis,& bonitate supernat. auxiliorum supernat. ha bat. Sed alti itio restituit honestatem supernat. in actu,& consequenter etiam auxilia supernat.in poenam peccati sublata, ac proinde resarcit totum obiectum complacentiae respectu Dei, qui necersario sibi complacet de omni actu bono. Confirm non tenetur maius bonum per satisfactionem peccator Cou ismi. resarcire . quam debuisset ictus oppositus peccato ponere sed actus oppostus veniali, non debuisset ponere bonum honestum contritionis; nam illud tantu in bonum debilisset ponere , quod sit fuisset ad vitandum veniale; hic autem susscies fuisset quiuis actus moraliter honestus. Resp. Ad condignam 33 satisfactionem no sat esse ponere, quod abstulit os 3 si sensa, sed etiam compensare, quod intulieri ostensa venialis non solum abitulit seruorem charitatis ab actu,& complacentiam a Deo; sed etiam intulit po- ea Deum finem supernat .est ordinis supernat. actus ratiuam displicentiam in Deum, dum per peccatiun autem solius naturae viribus elicitus cst ordinis na posuit obiectum post tuae displicentiae respectu vo-turali cum neque ex auxilio, quo elicitur, ne uec luntatis diuinae. Quamuis igitur attriti stiperi . re gratia habituali, quae non dignificat nisi actus super stituatin honestatem in actu, auxilia supcrnat.&naturales a se elicitos, ullam habeat supernaturali complaccntiam in Deo, notamen compensat positatem. Dic Es. Ea satisfactio pro veniali sussicit,quae citu allisplicentiam, qui venialis offensa intulit Deo. apta est restituere obiectivam complacentia, quam Vnde etiam in humanis ad condignam satisfactio- De habuisset de oppotito actu, quo vitari potuis i nem non sat est,rcstituere' ii Odorfensa sublatu est, set veniale: at veniale vitari potuit opposto actu vii tutis, etiam naturae viribus producto ergo Maior prob id tantilini debet condigna satisfactio resarcire, quod abstulit ostensa: ergo si ostensa non abstulit obiectivam complacentiam supernaturalis , sed
tant sim naturalis virtutis, satisfactio peractum virtutis naturalis exhibita erit sussiciens& condigna pro veniali. Resp. Condignam satisfactionem esse illam, quae non solisim est apta resarcire id, quod im- De Incarnatione Tomin L sed etiam compensari debet positi ita displicentia, quam olffensa intulit ossenso;quod compensari solet
vel obsequios. actione . exhibita saltem apparenter Min foro externo, in quo tantum homines iudicant.
in gratiam ostensi, vel alicui iis poene solutione.Tota ia. haec resp. cfh Anselmam. r. Cur Demist- cap. a. ubi R ,
63쪽
3 et D p. V. De necessiate Incarn ad condigne satisfac. m. Sectis VI.
tale &obiectum displicentiae, quam Deus demor Mutemmeruitid is iuremasterim,non sussci si βω-
tem restitiavit, si pro illata doloris iniuria recompensitatiquid: ita arm honorem abemus violat, non F. 'Pι ἡο-norem reddere simin secund9m exhonoratiems factam molestiam aliqvi,quod Placet alia,quem exhonorauit,re-L reet.Unde concludit: Se ergo debet omnis cympeceat,honorem,quem rapit, Deo fluere: hae est fiι, --ωεὐ- πιο,cI amomnis peccator debet De facere. E quibus patet ad confirm. nam praeter bonum quod abstulit peccatum,tenetur peccator resarcue malum displicentiae, quod intulit peccatum. Dic Es . Si attritio ex se non lassicit ad eondb
RGrinne satisfaciendum Deo pro ostunsἱ veniali, nec illas uitiei et elicita a Christo Vnde sequitur per solos actus supernat.dilectionis Dei Chrilitam eterno Patri pro nobis condigne satisfecisse cum soli sint obsequia intuitu ipsius Dei exhibita Consequens salsum est,cum omnes Patres& Schol. doceant, Christum per quemcumque actum virtutis codigne pro nobis satisfecisse.Nego sequel Etenim quicumque vel minimus actus honestus Christi, ratione personalis dignitatis, a qui procedebat,eminente continebat, quicquid perfectionis continet non modo quicumque acitus persectissimus, sed etiam infinitia pura creatura elicit , imo nullus erat in Christo actus inscii oris virtutis,qui non esset imperio charitatis in obsequium Dei ordinatus. Dic ps 3. Displicentia,qua veniale inscrt Deo,
eli finita non solum intentiu c, Mesciitialiter,sed etiam ordine, cum non sit immediate contra Deum.
v e Fert. I. ergo compensari potest multiplicatis
actibus sinitis attritionis, clim omne finitum adaequari possitabo finito Nego conseq. nam licet displicentia, quam veniale Deo infert,lit omni ex partes nita,est tamen diuersae rationis, ut nequeat multiplicatis actibus attritionis resarciri. Sicut licet larisso, quam quis infami pasi us est,st finita,nequit tamen pecunia,vel alijs rebus resarciri; quia fama est
alterius rationis ita moralis displicentia de veniali est diuersae rationis , quam ut possit ullo attritionis actu aut multiplicatione actuum eondignercsuci-ri,nam tales actus solum multiplicabunt obiectum complacentiae , non tollent obiectivam displicentiam, que consilit in voluntaria longatione peccatoris a perfecta familiaritate Dei moraliter perseuerante, quae non est apta condigne tolli nisi per sormalem vel virtualem retraciationem ipsius, quae stactu eontritionis,vel dilecxionis Dei. Posterior pars est conformior Trident. R I .e. c. oiianis docenti venialia multis alijs remedijs extra sacra-
4r νβεν, mentum consessionis expiari posse scilicet salte per modum absteisionis maculae a venialibus relictae, quia cum macula dicat ordinem ad subiectum est enim priuatio debitae pulchritudinis, sufficit ad eam tollendam tantum ponercin subiecto,quantum ab eodem sustulit peccatum,esto per se non compenset displieentiam offensi at attritio ponit in subiccto, quantum abstulit veniales, scilicet honestatem in actu, auxilia ad similiaritatem cum Deo requisita;ergo tollit maeulam .licet per se non tollat displicentiam Dei. Dic Es: ltante displicentia Dei, stat macula in subiecto quia repugnat subicctum puri garia macula,& adhue displicere Deo. Resp. licet
pias attritio non sit sussciem tollere displicutiam a Deo
νιὸ ullii in satisfactorie,& per modum condigne compensatiO- incompolib. nri, poterit esse idonea illam tollet e perincompossibilitatem: quia posita in subiecto, tollitur veniale incompossibiliter, atque adeo obiectum p indis.
Ilicentiae diuinae. Meu posita gratia habituali ini abiecio,tollitur,non Iatisfactorie per modum condignae compensationis, sed incompossibiliter ino
Dico . Sola contritio, aut dilectio Dei super a x omnia finis supernat est condigna satisfactio pro ε ηου 'offensa venialia iusto exhibita.Prob.haee sola habctomnia ad eam requisita restituit charitatis terum rem; per eum reordinat voluntatem ad familiaritatem cum Deo; compensa post tuam displicentiam, exhibendo persectissimum opus in obsequiii Dci: etsi illa dilectio Dei non includat explicite detestationem peccati, tamen dum fertur in Deum super omnia, implicite& virtute includit detestationem omnium peccat.s actu menti occurrerent. In ro, a 3.eotritionem de solis mortalibus, aut de uno tantum cM OS veniali,vel dilectionem,quae actu non se extenderet ad detestanda oninia venialia,non esse susscientem satisfactioncm pro omnibus venialibus, sed pro ijs dii nitaxat, quorum esset sermalis aut virtualis det statio.Ratio: ad actionem eondisne satisfactoriam requiritur, ut fiat intuitu ot sensi incompensationem illatae offensae non fit, si nee sormaliter,nec virtualiter illatam ostensam detestetur. Obimus i ad eondignam sitisfactionem requi 24 ritur, ut rationabiliter no possit ab offenso recus ait, P vel recusata non teneatur offendens ad alias satisfactiones exhibendas sed quacumque cotritione proveniali a iusto oblata potest Deus rationabiliter alias exigere,&iustus tenetur illas exhibere igitur nulla est de se condigna. Resp. Maior est vera de codignia Mitate satisfactionis ex iustitia, non ex aequalitate operis ad ostensam nulla creaturae satisfactio potest esse
condigna offense illatae Deo ex iustitia, sed tantum ex aequalitate operis ad offensam Ratio:quado opus satisfactorium supponitur alijs titulis obligatum offenso, potest offensus illud pinoffensimo acceptare, sed pro alijs titulis, pro quibus est sibi obligatum:
tunc semper offendens tenebitur aliud opus exhibere,etiamsi prius quod obtulit, fuerit ex se condignum ad of nsam extinguenda. At contrition stra pro veniali oblata,multis alijs titulis est obligata Deo;ergo poterit proveniali oblata a Deo non acceptari, secialia exigi, esto prior de se digna fuerit ad ostensam extinguendam. Non enim, ut infra repugnat,ut opus sit de se condignum pro ostensa,&4mul aliis titulis obligatum offenso qui eondignitas sol sim spectiit aequalitate operis ad offensam,esto illud sit aliunde offenso debitum. Infero necessaria με. fuit Dei promissio de acceptanda iusti sati, factiones ηρα pro suo veniali oblati, non quidem ad reddendam illam condignam, cum potius supponat illam condignam,sed ut recusari pro orsensa non possit. Obycie 2 Si posset purus homo condigne satissa 1 F.cere pro suis venialibus, non indigeret ad condigne P pro iis satisfaciendum redemptione Christici nee fuisset Christus necessarius ad liberandu hominem a venialibus;contra Patres affirmates,Christium nos liberisse etiam venialibus,& pro nobis Patri sati seeisse Concedo Christi redemptio non fuit m-pliciter necessaria ad codignam satisfactionem provenialibus,suit tameneccssaria ex suppositione peccati origi n. vel personalis mortalis: de qui nccessita te intelligendi sunt Patresinam purus homo condigne satisfacere proveniali non potest,nisi sit ingratia, seu nisi remisso originali,vel mortali tondigna H satisfactioncipe Christum et ritur
Rogas, an potui flet homo in pura natura condi αών. nati. .
tus condigne pro suis venialibus satisfacere' er ν eondiens tum est , si potuisset esseaciem adium dilectionis potuisset Dei aut horis naturalis eo statu et ieeres, potuisse ρη et λpro venialibus ante mortale commissis , condigne satisfacere; quidem Persectius quam nunc, issetis.' . quia
64쪽
Din . V. De necessitate Incarn. ad condignesatisfac Semo VI. 13
ruia non suist tune opus di lcctione Dei aut horis lisis Dei, quod potuisset tune; quia non fuissent in
apernat cum nee peccatum eo statu commissum, Diores vires naturae tunc sine oliginali quam intsuisset contia Deum authorem supernat . cuius nul l nunc. sublato originali per gratiam. Dixi, et ita di c. I fuisset notitia mam sub eo titulo exhibenda est Lmora5.non plasica. quia talis actus cum sinaturalis, ειυma
Ostenso satisfactio, sub quo offenditu subeo titu continetur intra sphaeram obieeti potentiae physi, P Io oKenditur, sub quo cognoscitur,cam ostensa es 'cae, extra sphaeram obiccti potentiae moralis; quae i-' ta
sititialiter stachiis volutatis: Dixi,ante mortale commis, . nam pro venialibus commissis post morio, non potuisset ne per esicacem dilictionem Dei condigne sitis sacer quia nulla satisfustio a pii racreatuit exhibita, est codigna pro mortali: existente autem mortali, nulla satis cito posset esse condigna pro veniali; clim nequeat citisIactio, quae per modum gratiosi obsequi exhibetur, esse grata accepta Deo ab inimico oblata ergo nec sati, facere provenialibus post mortale comissis. Dixi, c qutile perfe- Ωιusquam nunc : nam tunc homo nullum habuisset debitum, quod sbi prius gr.itis remiticdum fuisset; nuite saltem habet originale, quod prius debet gratis peccatori remitti, quam acti supernat. contritionis possit pro venialibus condigne satisfacere; nam eadem est ratio de originali ac de mortali escii in Oiiginale grauem inuoluat ostensim contra Deum, ut constat ex aeterni poeitii damn:; quod transfunditur in membia, includit respectum adpzccatum, quod fuit in capite, non secus achabituale personale respectium ii uioluit ad actual pei sonale, a quo suam grauitatem moralis aestimabilitatis desumit. His ex hypothcsecrtis controucrsa ruisus pendet ex alia, an potuisse in eo statu bomo cum solo concuisu generali, debito naturae rationali, elicere actum mea cis dilectionis Dei aut boris naturalis. Dixi, EDacis: quia haec tantum est condigna satis i demigrarunt:elim enim&illae lint ab omni sensus 'eet habeat omnia principia ad physicam dictionem requisita, propter antecedentem tamen dissicultatem, quae physicam potentiam cssicaci ter ab agendo remouet, dicitur moraliter impotem: qilia spectato eonnaturali modo perandi potentiae liberae, nunquam , aut rarissime operatur eum tanta dissiculiate: csim naturalis modus operandi ipsius sit, ferri in obiectum, quod illi esticaeivsc faciliu pro . ponitur. Vnde nisi accedat peculiaris illustr Diometis, quesbuiusmodi in operando dissicultatem emolliat, nunquam operablvit r. Ex his decisa manet prin t
eipalis controuersiae dissicultas, nempe non potuis
se hominem in pura natana pro suis uenialibus an te mortale commissis tondignum o sitis lacere, absque speciali auxilio intra eundem ordinem natu rae quod Deus tunc homini dedisset adsiuim linem consequendum Angeliis inpuni naturi conditus,
potuisset pro suis venialibus ante mortale commis et V et sis condignc Deo satisfacere, ut qui sensuum pon
dere solutus facilius potest ad Deum cognoscendum amandumque ferri , i iam possit homo tot sensuum impcdi inclis irrctitus proinde etiam moraliter potuisset in pur. natura Deum ut finem naturalem e scaciter diliperc. Llem censeo, quoad fa- ei litatem diligendi essicaciter Deum ut authorem naturae, de animabus , quae hine cum solo originalixis.
factio pro veniali, essicaciter retractas osscnsam, peractum detestationis, cuius vitaretur offensa, si terum occurreret. Ergo quoad equacem actum dilectionis Dei, dico illum non potuisse ab homine inpura natura condito, ἰ im solo generali concursu debito naturae rationali, elici potentii morali, licet potuisseti physica, quae tamen nunquam, aut rarissi- perturbatione liberae; ut verius puto, de facto diligunt ita ac iter Deum ut authorem naturae Ad satisfaciendum vero pro suis venialibus, si sol te hinc aliqua cum original insportarint, sunt omnino incapaces: quippe quae propter oris inale, nequeunt vllam pro veniali,& multo minus pro originali, lionam satisfactionem Deo exhibere; cum ad
iginali, quam illos cantur scripturae, Concilia, Doctores cum dicunt.
me proditura suisset in actuiabsque aliquo speciali l requiratur status gratiae.
auxilio intra eundem ordinem nati arae. Fundamen ' AD I. argum primae sentent neg. eon seq. Ad tum: si potuisset tune homo absque speciali auxilio prob. sell. Dissi a illa latis saetio, quae in actualis saltem intra eundem ordinem naturae, talem adium clutione debiti eget gratia Creditoris, est condigna, elicere, posscteti nunc: nam eaeduvires naturae sunt i concedo;antecedenter ad ipsam solutionem debiti, nunci quae sui si nitunc mam per peccatum origina ncgo Contritio provenialia iusto exhibita , et sile, quod natura lapsa supra pura addit, nihil virium gratia creditoris egeat antecedent crino tamen con- natur. sublatu iri cst in homine, sed tantum sublatae comitanter inacituali debit solutione clim polita vires supernatur quibus facilius natura exercuisset gratia Dei antecedenter, ex se sit condigna ad talem
actus honestos. naturalis quos exercuisset tunc sine peccato orex erccat nunc cum originali: quod non ponit in natura positivam inelinationcm ad malum. quam homo non habuisset in pura natura. at cor . ni a.
iorem dissicultatem habere hominem nunc in moria tali personali existentem ad actu iri essica eis dilectionis Dei elici cndum . quam habuisset tune ante vialum mortales, propter positivam inclinationem ad malum,quam personala relinquit in subie et o Di CE s perfectius potui si cibo mo in pura natura pro suo veniali satisfacere, qui in possit nune in natura lapsa r ergo esto nunc non valcat potentia morali absque spcciali auxilio indubito actum esticacis dilictionis laci et iecre, non sequitur, ei indem actum non potuisse in pura naturae licere. Distinguo antec. potui sic persectius pro veniali satisfacere hoc cst persectiori aestu, aut facilius, quam nunc nego: pcinctius, hoe cst nullo debito antecedenti gratis remita, concedo;quia nunc requiritu gratuita c- missio originalis.Nec c qiiit tir, qtiod si nunc potcntii mora lino possit ellccre actu messicacis dilactio De Incarnatione Tomis VI. venialia dimitti, non solui cum solui ii On atri impnitare vidcatur condignitate in operis ad debilum ex aequalitate,qua ira cx iustitia, quae alios titulos strictiores excitidit. Ex his patet ad auth. S. Nom. daactost. Conci . quae docent, venialia per gratiam remitti,cuius gratuitae remissionis signum est oratio qua quotidie a Deo petimus, nobis venialia dimitti; ut Deus insundat nobis gratiam anteced.ex qua is cum qua valcamus condignam satistactionem pro veni a. libus exhibere. da neg. minor Cuius probat. antec. crum tantum est de offensa mortali, quae moralem suae gi auitatis aestrinabilitatem semitin mediate ex persona in cicat.i, quaepi moi tale conicinnitur, non deo I nave mali, quae moralem aestimabilitatem in ratione offensae non sumit immediate ex persona ui creata, quae veniali non contem nitur, sed ex omissione boni creati, quod tantum
65쪽
34 Dissp. V. De necessiate Incarn ad condigne satisfac se Sectio VIIsECTIO VII.
An potuerit purus homo constitutus caput
reliquorum pro peccatis totius gen risbumani condigne Deo satisfacere.
, si tali bominis satisfactio ex capitali gratia ac-Naιμρεν P cidentali procedens , est condisna , necessaria . . sicui non fuit Verbi Inearnatio , cum saltem potuisset hic homo tot actus et ieere, quot sutura sibi sciit peceata omnium hominum , esto singuli actus huius hominis non suissent, nisi pro singulis peccatis condigne satisfactorij. .
sumit malitiam; nisi ex priuatione boni, quod peccans tenebatur conseruare Adam autem tenebatur
conseruare iustitiam originalem pro ijs dumtaxat, qtii de facto propagandi eranti, cum sint finiti, posset finitum damnum illorum a pura creatura iusseienter reparari. 1. Saltem potuisset opus purae creaturae esse condignum ad liberandos omneshmi nisi ilui de facto ex naturii humana, originali insecta.propagandisiint:& de facto non fuisset ne-eessaria Incarnatio ad liberandum nos condigne ab originali. Tertia Bonavent quast. q. it. est atque cap.I.
Gratia adoptionis non potest esse de se principium L. - . condigne merendi alijs auxilia gratiae remissio Mnem peccatorii m. I. quia de facto illa in nobis non
estii incipium condigne merendi gratiae augmentum nisi tantum subiecto illam habentia neque adlio su siet peculi, cis lexis promissio Dei, quia
haec, clim sit extrinseca, non mutat naturam ratiae,
ut illam reddat eondigne meritoriam alijs, si ex se non est. r. si post gratia adoptionis elle condigne meritoria aliis, non esset ratio, cur id negaretur I .su .s ra. Σ. conclus. I.Sora m .dUmtJ.i qmst. . postolis, Dei parae, qui illam in gradu perfectoa c. q. f.ριtur, Fauent.m cap.2. M.f. acceperunt. Sed contra haec ratio tantum probat dii. quaest. I.art. 2.g. vi horum euid. st j. e d mm,' ' de facto&eonnaturaliter,non de possibili latui Conira , Phly.3. in Tradent. cap. . Fundamentum tantam litus cum enim de facto gratia adoptionis sit in onitatem habet opus charitatis ex giati proce subiecto, quod est in via ad persectionem . Meui perfectio,ad quam tendit, non est debita naturaliter, sed ex meritis, de factos counaturaliter non est
dens ad Deum placandum. 'uantam malitiam habet peccatum ad Deu in offendendum. Confirm. potuit Adam ut caput omnium suo peccato condigne inficere omnes; ergo potuit merito suo condigne satisfacere pro omnibus.
ret ibid.d P. q.se J. 7. Variqueedu'.q.ca'3. Dan. de Lug db f. s.fect 8. Quae sententia longe probabilior est,&communis inter Recei es.Giauis difficultas in assignanda ratione. . . PRivcst, mortale insertans nitum clamnum,
RHj iiis 1 priuata xei nateistitudine, meretur perpetuam poe-haiam sen. nam nulla pura creatura resarcire valet damnum insilitum, aut condigne satisfacere pro poena infinita elim nulla offerre valeat opus infinitivatoris. Sed contra . esto,non valeat offerre opus aequale
damno extensiue , posset aequale intensule . opus enim dignificatum gratia post haequivalere intensiue toti damno quod mortale inscrt sicut condigne meretur beatitudinem supernaturalem , qua mortale piluat, ita: remissionem poenae incrnae, quam peccatum meretur: cum tamen neque opus
condigne meritoria,nisi subiecto illam habenti; de possibili autem posset esse condigne meritoria alijs,t. Si constitueretur caput aliorum homo beatus eisiadis hie enim mereri posset per actiones liberas, ut Chri possibili estus. quae actiones , quia non supponerent subiectum in via, sed in termino suae persectionis , non essent meritoriae &satisfactoriae ipsi merentiis satisfacienti, sed alijs,quorum ex pacto lege constutulus esset caput r. Si constitueretur homo purὸ viator cum plenitudine pratiae,& simul eum pacto&lege, ut tua opera dirigeret ad merendum& satisfierendum pro alijs talia enim opera, posta plenitudine gratiae inmerente, pacto ex parte Dei, essent eondignὸ mei itoria alijsci a quia non minus demeritum nocet personae demerent , quam meritum prosit personae merenti sed positio pacto, potuit Adam suo peccato condigne demereri alijs: ergo posito pacto poterat condigne mereri alijs: a quia, cum supponatur subiectum habere totam plenitudinem gratiae , quam de potentia ordinardi offet,etiam per propria merita acquirere non esient tales actiones incritoriae , euatisfactoriae ipsi merenti,aut satisfacienti, cum ipse non egeret, sed aliis, qui indigerent: . condigne mereri seu fatis δ'
facere apud aliquem ex S. -.3 p. q. 48. art.2 est
exhibere illi in obsequium aliquia quod ei aeque
creaturae habentis infinitam gratiam accidentalem, placet, ae illi displieuit offenia Sed in sententia, esset condignum pro peccato, ut infra. 2. Saltem V queet, purus homo ingratia constitutus, posset hae ratio tacite admittit, posse purum hominem in obsequium exhibere Deo aliquid , quod aeque condigne satisfacere pro offensa illatii Deo. esto illi placeat, ae ei displicuit offensa: scilicet contri-
non possit pro toto damno quod est contra Patrcs, io seu dilectio Dei super omnia, nil de ilicho sup- qui hane impossibilitatem fundant in offensa con poneret condonationem debiti carendi primo au- traicum xilio emet condigne abstersiua macillae,& satisfaciti-SΕcv Nnc originale de se aptum est damirare ua offensae, in eius sententia nec est propria iniuria, infinitos homines, si piopagarentur nullum autem sed aliquid in nobis, quod Deo displicet: at posset opus purae creaturae de se aptum est liberare insini hic homo iustus,constitutus ea pii aliorum, elice-tos homines: nam omne opus purae creaturae est finiti valoris.1ε, Sed contra . originale non sumit grauitatem ιυς tur. Tua malitiae ex no,quoil posset misi restis hominibus,qui ex natura humana propagari possent, sed 4. Da qui de facto propagabuntur : nam peccatum non
re adium charitatis sne ulla condonatione debiti; no enim esset productiis via seminali ex Adamo.sed in iraculose a Deo vel etiamsi debitum ex Adamo contraxisset, potuisset postea, eo semel condonato, condigne pro alijs remissionem pio mereri me obstat, quod talis actus offcreatur pro alijs: riam ex hoc
66쪽
ost . V. De necesitate dicam. ad conssigne satisfac Vi Sectis VII s
hoc non minuitur eius valor tondignitas 2 P test purus homo de facto condigne mereri aliis re- gionem poenae, ut de favito unus alteri remissio-
nem temporalis ergo etiam remissionem culpa,si lex intercedat,4 grauitas offensae non obstet , ut non obstat in sententiam quee nam ideo gratia adoptionis de facto potest esse principium condigne merendi remissionem petenae temporalis pro alijs,quia merens non defraudatur praemio eondigne respondente suo merito: at posset etiam con digne mereri satisfactionem pro alijs , absque eo quod merens defraudaretur praemio condignere spondente suci merito Icut ex eodem opere iusti potest pro alijs applicari valor ad condigne remittendam poenam temporalem,non applicato valore eiusdem operis ad condigne merendum augmentum gratiae pro alijs: csim isti valores sint diuersi,&possit communicari unus, non communicato alio. Ad fundamentum Vasse dide de facto gratia adoptionis in nobis non est condigne meritoria aliis, I. quia non intercedit pactum 2 quia est in viatore ad ulteriorem perfectionem tendente,cui tantum, non alijs connatui aliter fructificare debet: cum omnis perfectio connaturaliter prius perficiat subiectum n quo est,quando illud est perfectibile. Neque hinc sequitur, quod assura inferebat,extrinsecam legem variare naturam gratiae;cuius opera aeque sunt accepta Deo tu condigna aeternae vi-t .e liue illa pro te ipso,siue pro alijs osteras;sed tantum lex concedit facultatem ut ea posiis pro aliis offerre. Quod autem de facto haec facultas nulli purae creaturae concessa sit, non arguit impossibilitatem,sed solam congruitatem: quia non decebat, alium salutis authorem genus humanum agnoscere, quam Christum civi tantdm est eonnaturale alijs sua merita eommunicare, quippe ut essentialem gloriam non obtinuit ex meritis, sed tui estiationis diuinae , ratione euius erat perfectus Dominus omnis gratiae,euius non est purus homori nee expediebat hominem, qui de facto ad ulteriorem persectionem tendit propriis meritis , defraudari praemio condigne respondcnte suis meritis. ΑRTA quorundam Reeent ideo non posse purum hominem pro mortali condigne satisfacere, ne talis offensae aestimatio vilescat apud homines, hoe ipso quod sciant, illam posse a puro homine condigne compensari,in pugnata est supra. Ratio assignatur,alia fundata in Conciliis&Patribus,Ephes γ.I.tom.18.2. in homia Proculi Episcop. ostendit, non potuisse puram creaturam , siue hominem sue Angelum nos a peccato redimere . sed necessariam fuisse Verbi Incarnationem; quia Posse saluare vinum pura hominisnon erat. Et circa finem, Homo purus saluare non poteras. Et parte t.rn om. I. Theia apisi Mesran habentur haec : Omnis creatura infirma erat ad salutem, tram Cyprianus de passione Christis moriginali mores,inouit, nullum nisi in cor timorte potuerat esse remedurm. nec reconciliare Deo potuit exudes fidamnatos quisbet blatio,
nisi sanguinu hiritus,ngulare sacrificium. Et Me secholocausto poterat Dein tantum condonasse peccat Ambrosius sue author in cap. Ad Heis post med. Tantumsuit peccatum nostrum,ut satiari nonyotuissemini intellige per condignam satisfactionem
nisi unigenum Hum Drapro nobis amornetur.Fulgentius de Incarn.cap. q. Nuiatenus namque humauana
rura ad auferendum peccatum mundus ciens atquerdonea feri, mi unione Verba Dei. Leo sermone de Vatinitate. Nisi et verus Dem non afferret reme- Anselmus bb.de conceptu virginahcap. 17. Ideo Deus fa est homo quia non alios homo non Deus idem utroque i D. Cur Deus homo, reliqui Patres passim. Alia ratio: Offensa mor talis est immediate contra Deum personam intrea tam ut contemptus ultimi finis, praeserens cieatu-- e. m.
ram creatori ergo nequit condigne eo inpensari a vlla puri hominis quantacumque gratii praediti, satisfactione; Aristoti principio Offensa moralem Axioma ab astimabilitatem , atque iniuriae ordinem sumit ex dignitate personae ostensae satisfactio contia ex dignitate personae satisfacientis: sed nulla purae rea tura, quantacumque gratia ornata,attingere potest moralem aestimabilitatem Mordinem personae inis creataea nam omnis gratia commii nicabilis purae creaturae,est ordini creati.Axioma prob. cum os
iens sit moralis laesio personalis dignitatis, moralem aestimabilitatem Mordinem iniuriae sumit ex dignitate personae laesae. Nam omnis priuatio tanti aestimatur in ratione mali , quanti aestimatur bonum, quo priuat: ergo proportionaliter tanti aesti-inatur offensa Dei, quae est moralis priuatio personalis dignitatis Dei, quaviti aestimatur dignitas per
sonae diuinae. Dixi, Proportionaliser; quia cum peccatum non destruat phylice personalem dignitatem
Dei,sed tantum moralitersit affectum, non tam omnino aestimabilitatem in ratione motalis mali habet peccatum, quam in ratione boni habet personalis dignitas increata Dei participat tamen il lam proportionaliter.cum non ab alio, quam ab increati Maiestate, ut moralite laem specificetur.Neiaque talis offensa poterit condigne compensari ulla actuum purae creaturae multiplicationes quia nulla multiplieatio adaequare poterit infinitam grauitatem ordinis, in qua est quaelibet ostensa mortalis.
Insertur a non modbvideondignae satisfactio a s. nis,sed neque via condigni meriti, potuisse purum ma M. hominem remissionem peccatorum alijs promereri, contra aliquos Recentio es distinguentes satisfactionem a merito; quod satisfactio authoritatem requirat in satisfaciente respectu eius, cui satiss eit Mideo satisfaciens per se requirit aequalitatem
personalem cum eo,cui fatisfacit: contra vero metitum authoritatem subiectionem respectu eius, apud quem promeretur;&ideo merens non requirit per se aequalitatem personaIis dignitatis eum remunerante, sed sussicit aequalitas operis cum praemio. Sed contra: non minsis ad condigne meren xgo. dum requiritur aequalitas Operis eum praemio.q - - - Re
ad condigne satisfaciendum aequalitas obsequii cum offensari ergo si nullum purae ereaturae obse- qilium est eondignum ad satisfaciendum pro cinfensi illata Deo , nullum eiusdem purae reaturae opus erit condignum ad promerendam condonationem eiusdem offensae illatae Deo. Constancatur, offensa non solum est in altiori ordine respectu cuiuscumque satisfactionis purae ereaturae, sed etiam respectu cuiuscumque meriti puri hominisci at x eo quod offensa sit in altiori ordine respectu uis iustumque satisfactionis purae creaturae, nulla purae creaturae sitisfactione condigne compensariis test: ita ex eo quod sit in altiori ordine respectu euiuscumque meriti puri hominis, nullo puri hominis merito poterit condigne remitti. Insertur a Potuisse purum hominem pro alio ,, rum venialibus condigne satisfaceres nam quic Co,. ν tiquid potest purus homo prose,posset pro alio, intercedente pacto promissione Dei: at purusio s.i εν mo pro suis venialibus condignὰ satisfaceret:ergo m. ciam adeondigne satisfaciendum pro venialis ulli. it actus conti itionis vel dilectionis Dei a persona iusti elicitus. Nce reser quod ad remissionem v
67쪽
1 Disp. V. De necesitate Incarn ad condignesari ac se Sectio VIIL
Deo reconciliare , proprioque languine a peccatis emundaret Decebat enim , inquit cap. 2. NUπ,' one quem omnia, ct per quem omnin qu multos
sim in gloriam adduxerat isthorem salutis eorumper passonem consummare siue ut alia versio habet, consummari Scholastica concertatio est;an Christi aes satisfactio fuerit condigna ex se ad totum debitum contractum soluendum, an tantum ex acceptatione Dei, quia illam voluit ut sussicientem ae
Psti MA sententia negat, satisfactionem Christi ias.
Fundamentum Cabrini Christus satisfecit pro nobis vi homo Deuc sed ut fieret homo Deus, non habuit ex suis meritis, sed ex Dei misericor 'dia, ordinationes ergo Christi satisfactio non ex se, sed ex Dei ordinatione sui pro illatia offensa condigna. Fundamentum Soti Satisfactio Christi considerata per omnes circumstantias& respectus ad suppositum incrcatum, it finita, quia esi sentialiter dependens a principio finito essed debitum natura humanae est infinitum extensiue se- ut infiniti sunt homines ex Adamo propagabiles; igitur satisfactio Christi non suit eondigna ex se.
An satisfactio chrissifuerit ex se conden sed ex extrinseea aeceptatione Dei. etsi circumstan
tia suppositi habuerit rationem extrinsecam , ut de congruo a Deo acceptari potuerit pro infinitis Fundamentum Q A non potuit Chri 1να stus reddere aequivalens Deo pro beneficijs aece Dura ptis, nec pro suo peccato condigne satisfaceres, si per impossibile peccasset, quem tamen ipse , praecisa visione beatifica, putat in sedistinct. n. quast. a. peccare potuisse: ergo multo minus condignessa tisfacere potuit pro alijs,4 maxime pro omnibus, quia non minor requiritu satisfactio pro alijs, quam pro se,caeteris paribus.
SEcvNDA alsirmat, Christi satisfactionem suis . . . .
Scoli iurandi, Soti m .d ιnti. In quaest. . artic.q. di sinitur in Tridentinosiss&4-.2I. Redemptor est ψιnct. is quast. I. Nιe. 2.9 b.yde natura cap.6. autem est , qui soluto pretio rem perditam rccu Palati m a Astineaeis. ἀθnt. 2.9 Porr. , Caietam S. perat. Cum igitur de fide sit, Christum pretio sui parte quast. I. ante. 2. ad ydub. Fereariens q. contra sanguinis nos Deo reconciliasse, a potestate diabo luentes cap. s. q.--ιdentiam. Vegabb. 7. m Trident. li eripuisse,paradisi ianuam sua morte reserasse, des cap. 8. s. Messinas .patri quaest. I. art.2. Suare disp. fide quoque erit, Deum vi sufficientem pro tot q.Se t. s. Vassu.HJ.F.a cap. 1. debito generis humani per peccatum contracto, uitae sententia est vera ex illo ad Roman. s. Non ast. Christi satisfactionem acceptasse. sicut deustum ita donum. Vbi Apostolus praefert
Caeterii metsi Christus per singula opera suae vi meritum Christi demerito ΑdH; sed demeritum' ἔμ' tae pro nobis condigne Deo satisfecerit, quia in Adae suit ex se sufficiens condignum ad perdendum omnes ergo meritum Christi ad saluandum omnes, alioqui essicacius suisset demeritum Adae ad perdendum , quam meritum Christi ad saluandum. Nam ei, naee maioritas iraelatio. quam auias asserit. merito Christi supra demeritum dae saluari nequeat in maiori efficacia
quoadnialis requiratur retractatio peccatoris, qua posita extinguitur peccatum: nam acetus, qui senicit adrc- tractandum, non sufficit ad condigne satisfaciendum, ut patet in mortalis ergo adhuc posita susscienti retractatione venialis, possct non poni condigna satisfactio,pro eodem. Α fundam. primae, neg.antee ad Confirmationem, neg. conseq.nam potuit peccatum unius hominis constituti capitis omnium condigne perdere omius non potuit opus unius puri hominis, constituti capitis omnium condigne redimere omnes: nam plus mali est in peccato propter offensam
Dei, quam sit boni in quolibet opere puri hominisci potest homo plus mali inferre , quam boni adsurret quia malum grauitatem sumit ex personi, cui infertur bonum ex persoria, qtia exhibe
Caeterlim si maculam original ab offensa diuina secernas, potuisset purus homo constitutus eaput omnium condigne impetrare abstersionem maeulae omnibus Adae poste is nam macula, praecisa offensa Dei , solum dicit priuationem sanctitatis dubitae, qaae cum sit donum creatum sinitum, potest actu purae creaturae , procedente a gratia sanctis eante, condigne promereri uti de facto promeruisse Α-dam primam gratiam condignc transfundendam in posteros, si pacto stetisset cum haec non supponat
DEmonstrato, nullam purae ereaturae satisfactionem condignam esse potuille pro offensa illata Deo , disputo, an satisfactio Christi fuerit condigna, ut hine elueeat Incarnationis necessitas ad condis Q satisfaciendum. Dupliciter diei potest satisfactio condigna; r. ex Du texmst se, quae tantiim valoris&dignitatis in se habeat, ut comparata eum offensa,sit illi morat aestimabilitate aequalis 2 ab extrinseca voluntate acceptantis, quia offensus est illa contentus, etiamsi ex se non sit sussciens ad offensam extinguendam. Scholastici eonueniunt,de facto Deum acceptasse Christi satisfictionem ut sufficientem pro toto
debito generis humani per peccatum contracto: hoe ad minimum docent Seripturae, quae munus redemptoris Cluisto tribuunt,ad ritum 2. Uu δε- ἀι semetitsumpro nobis, ut nos redimeret ab omni iniquitate. Apocal. e. Redemisti nos Deo in sanguine tuo,
ula eius vitae opera fuerunt a Deo Pro nostris Densis acceptat , suam lainen satisfactionem non
nisi morte consummauit, Luca vis. Nonne haec For
ruit Christum pati, scita intrare maloriam Damytota epistola ad I eletos, qua conten illi Pau Ae
buisse Christum per lacrificium suae passionis noss
68쪽
Disp. V. De necessitate dicam. adcond wsti ac Sect VIII. 1 9
quoad ac tum 2 quia demeriti Adae quoad actum z. communicatur omnibus , non Christi meritum, quia illud per naturalem generationem, hoc per voluntariam regenerationem , quae requirit cooperationem regenerandi saluari debet in ma- Iori efficacia quoad actum I. ut scilicet potentius sit meritum Christi ad saluandum quotquot ex Adamo piopagabiles sunt . quam dcmeritum dae ad perdendum. Di Es, Saluari hane in merito Christi praelationem per beriora auxilia, donorum spiritualium copiam , ut ibidem Paulus, Coat indicat. Sed contra non solum praefert meritum Christi demerito Adae in effectu uberiori, sed etiam in virtute et Ficaciori, ut notarunt, eo
serm. 2 de pag. ubi validius, ait, csse donum libertatis , quam debitum seruitutis , Christi sile sanguinem appellat diuitem ad pretium . quod efficaciam denotat in se MOstimus homil. o. in hune locum, Christi meritum comparaticla-go , nostrum debitum guttulae exiguae: Hieronymus ibidem, non ficut elictum, stac donum, ne informa , inquit, qua ita putaretur Anselmus in eundem: Non sis es efficax peceatum e gri ad uiam nationem, ut gratι Chrast ad saluistionem. Et infra ex his colligit, Christi donum non solii in esse copiosius quoad illictum, quem causat, sed etiam in seipso quod autem demeritum Adae ex se fuerit condignum, absque imputatione Dei, addamnandum omnes, admittit ipse Duran in L ἀ- sin t. m. quast a. probatur peccatum ex te est dignum tali poena pergo posito quod Adam suerit constitutus caput omnium , eius peccatum
natura sua fuit dignum damnare omnes, alioqui iuste Deus e peccato dae dami isti om
11. Probatur 2 ex s. Nebrare ubi dicitur Christus Probat D cxauditus i ita reuercntia sua , eo qu5d esset fi-ε νησι lius Deici non igitur sola voluntas acccptantis, sed Maiestas personae orantis causa fuit ut Christus exaudiretur a Patre. Viat, inquit, homiL8. in hune locum, Clirysostomias,ostendere,quod gestum est, magis esse opus suum , quam Dei grat ri tanta
enim fuit eius reuerentra ac pietas, ut adeo eum reu reretur DeuI.
i,c TER Tio ex Patribus, qui amrmant, necessa-Prebat. 3. iam fuisse Incarnationem ad homines perfecte redimendo si enim satisfactio Christi non Lset ex secondigna, sedc sola aceeptatione Dei. non fuisset ad perfectam redemptionem simpliciter necessaria nam etiam satisfactio puri hominis potest esse condigna ex acceptatione Dei: Tum ex ijs, qui aperte docent satisfactionem Christi fuisse condignam ad debitum soluendum cxvnione ad Verbuit, non igitur ex sola acceptatione Dei r nam ni ad Verbum non est extrinsecia,
sed intrinseca satisfactioni Christi Vnde Cyril-
ibi lus Alexandrinus tib.ad Regιarviante meae inde pro- at Christum sussicietis pretium pro nostri salute dedisse, Quis natura Deus Verbum ex Patre Hr,s proprium eius corpus θι quod pro nobis in odorem The/Lι. suauitatι Deo di Parra oblatum R. Theodotus Episcopus e myranus homicri de natiuitate in Conis cilio Ephesin parge . Me. 38 a fine. tu, inquit,
tyramudem soluit, quomam simulDeus homo erat. Damase Damascenus, sede sis cap. II. Patienti, inquit ea n concessa erat dicinitas, salutares cruciatus esciens. Ctimo. VI. Clemens VI in extrauagante nigenitus, docet,
modicam tantum Christi sanguinis guttam sussicere pro cdemptione totius generis humani, proin pter unionem ad Verbum Demuin omnes sere Patres affirmant, satisfactionem Christi non modo adaequasse, sed excessisse debitum naturae humanae: non potuisse cx sola cxtrinsecii acceptatione: quia Deus non acceptauit illam, nisi in ordine ad peccata,quae de facto futura erant ergo ex valore
Grauior dissicultas est in assignanda radice, n- 1 7. de opera Christi sufficientem suum valorem ad Inauiritur condisne latisfaciendum pro singulis hominum offensis de debito totius generis hinnani, accepe
PMMA Opera Christi susscientis fueruntia , loris, quia ad illa physice influebat Verbum. Sed psimis ea contrara nullum siuppositum creatum , citius vi tui ἀ-cem gerebat Ucrbum, physice influit in operati ne naturae, nisi quatentis substantialiter complet illam, in quo tantum sensu actiones dicuntur esse suppolitorum 2 nullum suppositum diuinum habet proprium influxum ad extra , qui non sit illi communis cum reliquis personis, eo quod principium agendi ad extra in Deo, non et relatio, sed natura. . cuin talis influxus attemperandus foret actui creato sinito, esset creatusin finitus , sicut est actus ipse ergo conferre non posset nisi valorem sinitum ordinis
Sic vNDA Opera Christi valoris condignita ,,ν. tem ad satisfaciendi im pro omnibus offentissum a Rario. pserunt ex voluntate inerra a Verbi, 1 qui , mul&a voluntate humana Christi proficiscebantur ex utriusque enim voluntatis actu una eo m- ponebatur inlinitae dignitatis operatio, cluae theo- ea, hoc est Dei virilis eo quod a Deo viro, procedit, dicitur. Sed contrari dupliciter potest ex duabus operationibus fieri una . . in gene impra 're naturae, . in genere moris neutro modo potest ex operatione increata Verbi, Mereata natura fieri una. Non primo nam implicat duo entia completa coalelcere in unum e nulla enim fi
ri potest physica composito, nisi aliqua intercedat perfectibilitas in extremis cimponibilibus;
sed operatio increata Verbi, Mereata humanita Nequis extis sunt duo entia ambo in genere operationis σε mis F.
completa totalia, quia utraque operatio habet et ra
suum principium completum , a quo Procedit, s. i.
nempe operatio creata naturam humanam . op ratio increata naturam diuinam com Picta prioci pia formalia opera tionum: neque ex carum unione in una per ita desinunt esse completae, totales, quia non uniuntur ad componendum via uni in ra
NEc secundo iam ut ex duabus operationi Io T. bus sat una in genere moris . requiritur ut vel N tota libertas unius derivetur in altzrum, ut appa .ic . . re in operatione exteriori; quae quia totam libertatem accipit ab actu interiori, facit unum inesse motis cum illoci vel ut una operatio imperetur ab alia neutro autem modo potest operatio humanitatis Christi facere unum in esse inoris clim ope ratione inereati Verbi. Non primo quia operatio humana Christi non est libera formaliter vicoperatione increata Vcrbi, sed ex voluntate creata humanitatis, a qua immediat Delieitur, a Misa proximi. Non secundo quia operatio humana Christi immediate non imperatur ab increata, seda creatii voluntate humanitatis: quia Uerbum non nititur humanitati in ratione naturae, sed in ratione
suppositi, clinquens humanitati picnam potestatem ad suos adtiis imperandos. Neque ex eo,quod aliquando illam praecipit, proprio imperat illam: nam praecipit illam, clinquendo ei plenum imperium ad se ipsam operi imperato applicandam: uti
69쪽
8 Dis . V De necessitate dicam. ad condignesatisfac Sectio Hsra
diuinae matellatis ostensivum, si postea aduertat esse offensivum,tenetur pro illo Deo satisfacere.Nego conseq. nam in priori casu tenetur homo reddere ius alteri, undecunque inuomodoeunque illud ad se peruenerit,cii semper res clamet ad dominum; in posteriori, non tenetur resarcire, nisi cuius ipse fuit moralis eausa. Vnde in hoc restitutio a satisfactione discriminatur, quod illa respicit adaequationem iurium sim sic iter haec compensationem offensae de iniuriae, quam offensorint illi tonsenso. Vnde qui boria fide accepit rem alienam,s postea aduertat esse alienam, non tenetur nisi ad restitutionem rei acceptae qui vero mali fide illa accepit, non solum tenetur ad restitutionem rei, sed etiam ad poenam pro satisfactione culpae commissae: Ergo qui homicidium commisit eum inuincibili ignorantia ostensae diuinae, etiamsi postea
aduertat, illud esse offensivum Dei, per se non tenetur pro illo Deo , sed tantum proximo, Iesinaturali,& ciuili, quas Iaest, satisfacere Ratio satisfactio est poena , quae non debetur nisi culpae. Ne susscit culpa commissa contra proximum, aut Iegem naturalem , ut quis teneatur satisfacere Deo i quia scut culpa contra proximum, aut legem naturalem non Leddit, posita inuinei bili ignorantia ostensionis diuinae, homicidium formaliter offensuum Dei; ita nec eadem inuincibili ignorantia posita, ponit debitum satisfaciendi Deo, quia hoe immediate oritur ex voluntaria o fensa illata Deo. Ad 2 sundam oppositae,neg. assiimpl. Ad prob. Ad 1.μη disting. maior ut satisfactio sit condigna debet adaequare displicentiam, quam offendens voluntarie intulit offenso, concedo quam non voluntarie intulit, nexo. Nam sicut quod non voluntarie inferimus, non imputatur nobis ad culpam, ita nee ad satisfaciendi debitum eum omne satisfaciendi debitum oriatur ex culpa. Et falsum est, displicetiam,quam Deus conciperet in homicidio cum inuincibili ignorantia ipsius offensionis eom-mita, sore incompensabilem a creatura: nam non esset ex suae increatae Maiestatis eontemptu dae-sione concepta, sed ex laesione dumtaxat rei creatae, qualis eit omnis displicentia,quam Deus de facto concipit ex quolibet peccato veniali pro quo potest creatura condigne satisfaceres, ut se l. sere Sola igitur displicentia . quam Deus concipit ex contemptu laesione suae inerratae Maiestatis est
Inran re a creatura incompensabilis. An grauitas displicen--ψ. τε tiae sumenda prineipalius sit ex persoria aqua concipitur , an ex dignitate rei ex cuius amissione aut laesone concipitur. a. Ex una parte eum sit tristitia concepta ex amissione vel laesione boni, grauitatem principalius sumere videtur ex dignitate& praestantia boni amissi , vel laesi ex alia parte, eum si contristativa personae a qua concipitur: principalius grauitatem sumere videtur ex pers ni a qua concipitur nam qu dignior est pers na, a qua concipitur, eo contristatio ipsius censeniis ἀπyli Ga erit grauior . Verum distingues in displicen-ι ii. ira tia grauitas est, una ex parte obiecti ex cuius lae-m1- a sone eoncipitur: altera ex alte subiecti, in quo recipitur irior sumitur ex laesione praestantioris boni; grauior enim est displicentia ex parte obiecti,quam concipit Baro ex offens Regis quam illa quam concipit Rex ex ostensa Baronisci Posteriorumitur ex dignitate personae in qua recipitur: vnde grauior subiecti uc est displicentia Regis, quam concipit de ostensia Baronis quam contia,cum sit
dignioris persona contristativa.
Anpossiiunus condigne satisfacereprosito peccato veniali r
PRi, i sententia negat: Petri Sotide instιt. ις- 33. cerae secta8. Prob. t. ex S. Thom sis q. 8 artac. q. afferent , nullam culpam remitti posse, senis per virtutem gratiae ergo nulla satisfactio pro quocunque peccato erit condigna; quia nullari tisfactio , quae eget gratia creditoris . potest esse condigna, ergo si omnis eget gratia Dei, condigna νι. nulla. r. Hanc venialium remissionem quotidie scunM. petunt iusti, dum in oratione Dominica sibi suadebita dimitti petunt. ex Concit. ude ut. Σ. can.
I. 8 ct rident. F. 6. cap. a sed oratio est m nifestum signum necessitatis gratiae, ut contra Pelagianos docem patres frico in epist. 6o. Augu.-Innocent ergo sne gratia veniale non remittitur consequenter nulla iusti latisfactio pro veniali erit eondigna. 3. Veniale est propria offensa tu,
Dei nullus autem purae creaturae actus est condi 'gna offensae Dei satisfactior ergo nulla iusti satisfactio erit pro suo veniali condigna Maior constat,i.est seniciens materia consessionis a.peeuliari praecepto prohibetur a Deo Leuis Is ubi prohibetur simplex mendacium quod a Deo prohibetur si fiat , erit contra voluntatem ipsius, ac proinde eius offensi s. Nullum veniale Deus remittit sine gratia: ergo veniale est offensa Dei, alioqui remitti posset sine gratia,quia quidquid non offendit
Deum, non auertit Deum a nobis; ergo ut remittat iri non eget conuersione Dei ad nos. Minor probe
omnis offensa Dei est in altiori ordines, quam sit
quaecumque purae ereaturae satisfactio; nam oste
se grauitatem sumit ex dignitate personae offensae: satisfactio valorem aeeipit ex persona satissaeiente. Nulla pura creatura in dignitate personali est in eodem ordine eum persona diuitamulla purae creaturae satisfactio pro offensauritiali condigna. SEcvNDA astirmat: Re n. in A. Astinct. I 6.
sortiori sequitur ex sententia eorum, qui docent,
condignὰ pro veniali sola poenae temporalis soluutione satisneri.
Dico . Dabilis est eondigna satisfactio a iusto pro suo veniali Probat Vassaret. Si contriti, δε- nullam supponeret debiti condonationem , esset acondigna pro mortali satisfacti, ergo a fortiori pro veniali. Sed contritici a iusto pro suo veniali exhibita, nullam supponit debiti condonationem: quia per veniale non incurrit debitum ea rendi in perpetuum auxilio gratiae, quo fossit a veniali iu--- μα stificari, sicut incurrit per mortale personale, aut originale alioqui iure posset Deus tale auxilium in perpetuum iustis negare, atque adeo interpetuum eos beatitate priuare S Eo coNTRA: fallum est iustum per veniale nulluni ineurrere debitum com λ. earendi aliquo auxilio nam sicut veniale aduersatur feruori charitatis, ita incurrit debitumi carendi auxilio seruoris charitatis; sicut quia mortale aduersatur amicitiae Dei, incurrit debitum carendi amieitia Dei. Etenim illius doni debitum p e cando peccator incurrit, quod per negationem oppositi actus tenebatur conseruate; at ivltus per negationem venialis tenebatur conseruare seruorem charitatiMergo venialiter peccando incurrit debitum eatendi auxilio talis eruoris. Confirm alio C. . ,
70쪽
qui explicari non posset macula, quam veniale cauo quem operas tenebatur adhibere insul operatione.
sat in anima,& nobiscum admittit Hass. O.-.I39.
p. . ulti actim veniale non priuet gratia habituali, vel aliquo gradu ipsius, Iuli saltem priuet actuali, ex cuius carentia anima eOtrahat priuationem perfectae eonformitatis cum Deo vltimo sne,explicarixoo non poterit eius macula. Ad absurdum, quod Palaquet infert, si veniale causaret debitum carendi aliquo auxilio, posset Deus tale auxiliuin perpetuum
negare iusto Resp. spectato stipremo dominio in
creatur is, posset; eerat lege amicitiae.qus postulat ut amicus succurrat amico indigenti ion posset. Ratio vera:offensa venialis non sumit ordinem a persona increata, uti mortalis sed ab aliquo bono Creato,quo tantum priuat; quod se probo: Ab illo peccatum sumit ordinem offensae,quod voluntariὸ contemnit veniale non contemnit Deu ,sed aliquid
Dei,nempe seruorem, qui versatur etrea Deu nam contemnere Deum est deserere Deum ut ultimum finem,eumque ereaturae postponercised per veniale non deserimus Deum ultimum finem, sed tantum
seruorem circa Deum,qui est aliquid creatum: pr inde contemptus, qui in veniali virtualiter ineludiatur, non versatur circa increatam maiestatem Dei,
quem perveniale non deserimus, sed circa modumaoi creatum,quem tantum deserimus. Explicatur: Laea Mai. sensa activa sui ordinis grauitatem sumit ab offensa impiiis a passua:sed passiua,quam veniale inseri Deo est di-ν uersi ordinis a passiua,quam Deo infert mortale:e go offensi activa unius est diuers ordinis abactiuξ alterius.Maior prob activa quoad ordinis grauitatem specificatur a persona offensa,vi essenia forma- Iiter nam hoe est formale specificativa offensae acti-uae persona enim quae offenditur solum materialiter se habet,& ut subiectum ad specificandam offensam acetiuam,cum tota ratio specificatiua sermaliter sit offensio ab offendente illata personae offensae. Ratio: offensio activa est moralis laesio boni debiti illata personae:ergo ordinem sui nil a dignitate boni lae- statque adeo a passiua offensa illata personae.Minor ostend.offenia passiua,quam infert veniale est dinplicentia, qua Deus eoneipit ex laesione boni creati prohibiti offensa passiua, quam infert mortale est displicentia, quam Deus cocipit ex latione boni in isereati:quae cum sint diuersi ordinis, diuersas moraliter eausant laesiones, atque adeo displicetias in Deo. Mortata a Assump. probo: per mortale colemnitur immediate νεο - - Deus tecudum scidum a peccatore deseritur & post- ponitus creaturae perveniale no contemnitur Deus ipse ii umediatὸ,ne posthabetur creaturae, cum ille adhue eum veniali maneat coniunctus per gratiam ωcharitatem habitualem cum peceatore: sed solum perveniale contemnitur feruor charitatis , quem operans debebat in sua operatione adhibere.Vnde contemptus mortalis immediate eadit in personam increatam, quae a peccatore deseritur postponitur
creaturae,prae cuius amore relinquitur Deus conte-ptus venialis immediater tantum cadit in bonuereatum,in feruorem scilieet charitatis,qui tantum perveniale contemnitur. Nam in id tantum oditi
mediatae eontemptu quod voluntariὸ deseritur sed per mortale voluntarie deseritur Deus seeudum se, per veniale seruor tantum charitatis circa Deum: iginu contemptus mortalis immediate cadit in per- lanam increatam Dei,venialis in seruorem tantum charitatis:displicentia quam Deus concipit de iniuria sibi neu per mortale, est de contemptuvi morali
Iasone suae inerratae maiestatis,qui per mortale voluntarie deseritur& postponitur creaturae displicentia, quam concipit de offensa per veniale tibi facta est tantum de contemptu feruoris charitatis,ae Inemmatio rimus VI.
Illustratur exemploci altioris ordinis offensa est os.leso regis Maiestatis inpropria persena facta,quami
laesio facta in bonis tantum extrinseeis Regis nam Σπιprior ordinis grauitatem sumit ex regia maiestate, humanis. quam immediate laedit a qui etiam ordinis grauitatem sumit offensa passu regis,&displicenti quam de laesione regiae maiestatis sibi facta,concipit: posterior ordinis grauitatem sumit ex re extrinseca Regis,quae laedituri quod a posteriori eolligitur ex diuersitate poenarum: na Erauior poena punitur prior. quam posterior offensa. Nec refert, quod utraque offensa, ta per mortale,quam per veniale illata,passiue sit in Deo riam utraque concipitur in Deos eundum eam grauitatem, quam habet ab obiecto, seu bono laeso: Cum igitur diuersordinis snt bonu. ex cuius laesione Deus concipit displicentia sibi in
raliter per mortale eausatam,& bonum, ex cuius Iaesione concipit displicentiam per veniale sibi illatain;
diuersi quoque ordinis erunt displicentia, quam ex mortali concipit.& displicentia, quam concipit ex veniali,ae proinde mortalis ostensa crit diuersordinis a veniali. Hec ratio sumitur ex doctrina,quam ubiquetra xos. dit S. Tiam inicet veniale non est corra vltimum μυ-- finem,quia ab illo non separat: non contrariaricha ρ μ' ritati Dei,quia illam non tollit nee propriὰ dicem 'dam esse offensam Dei,sed tantum secundum quid, quia non offendit immediate personam increatam Dei:esse tantum deuiationem a mediis, quia solum deuiat a seruore debito charitatis, non a fine; qui
adhue eoniunctus manet eum creatura venialiter tantum peccante.Ex his sequitur, posse a iusto con iosi
dignam pro suo veniali satisfactionem offerri: quia νεαedm veniale non sit in eo ordine offensae, in quo est dignitas personae inerratae, sed in quo est dignitas boni creati, poterita iusto habete gratiam habitu tem, quae in ratione boni errati est omnium dignissima,condignὸ compensari. Nam tota ratio, cur non
possit erratura pro suo moriaIi condigner Deo sati sacerciest, quia nulla sua actione, etia habituali gratia condignificata,potest infinitatem ordinis,quae inmortali propter eontemptum increatae Maiestatis includitur, adaequatὸeompensare quae ordinis infinita cum in veniali non reperiatur, poterit pro eo iustus condigne satisfacere. Objeitici veniale est immediater contra voluntatem Dei ergo est immediatus contemptus Dei, D M. quamuis leuis,&per actionem iusti expiabilis: cum idem sit contemnere Deum , contemnere ipsius
tra prohibitionem Dei: nam expresiὸ prohibetur 4. Deo cogd est immediatὸ eontra voluntatem Dei: nam ideo mortale est immediate cotra voluntatem Dei,atque ade,contra Deum, quia est immediatdeontra prohibitionem Dei. Confirm. v mortale sit immediatLeontra prohibitionem, voluntatem Dei,non est necesse, ut expresstpeccator intendat facere contra prohibitionem ac volutatem Dei, sed
suffieit,si committat id,quod est prohibitum a Deornam hoc ipso interpretatiuὰ censetur facere contra voluntatem Dei. Ergo pariter ut veniale se immediate contra prohibitionem & voluntatem Dei, ne-eessenόn est, ut express peccans intendat facere contra prohibitionem xvoluntatem Dei, sed sufficit,si eommittat iis,quod est prohibitum a Deo. Resp.neg.anteced. Falsum enim est, veniale similiciter esse eontra voluntatem Dei secundum se, j.ii, Med istum contra probitionem Voluntatis Dei: nam ..,ialis .