장음표시 사용
171쪽
DE VITA CONTEM PL. De cupiditate, quae ita mixta est superbiae, ut nihilpetrati
fat,quod non ex Ῥtras procedat. C A p V T IIII. SI utcunq: iam patuit qualiter intelligatur quod scriptura dicit. Initium
omnis peccati superbia: hoe etiam videamus quod sanctus Apostolus dicit, Radix omnium malorum est cupiditas: cum spiritus sanctiis , qui locutus est per prophetam, per Apostolum quoque locutus sit, nec sibi pos. sit ei se diuersus. Solicite considerare debemus, quare ille initium peccati superbiam, hie radicem omnium malorum cupiditatem nominari voluerit. An fortὰ sermonem propheticii Paulus Apostolus, ut solet,exposuit qua-doquidem siue initium omnis peccati, siue radicem omniu malorum dicas. unum idemquignifices. Porro cupiditas at si superbia in tantum est unum malum, ut nec superbus sine cupiditate . nec sine superbia cupidus possit in . ueniri. Siquidem & diabolus. in quo tenet superbia principatum, propriae 'voluntatis ac perditionis humanae cupidus fuit: Se ipse homo per appetitu arboris interdict ,ae diuinae similit udinis affectationem, morbosae allectum cupiditatis ostendit. De superbia namque nascuntur haereses, schismata, detractiones,inuidia, verbositas, iactantia contentiones, animositates, ambitio, elatio .praesumptio, vanitas inquietudo ,mendacium , periurium, & cae tera eiusmodi. Sed haec quis dubitet ex cupiditate quoque procedere, cum omnes qui fuerint illis omnibus morbis, quos nominaui,corrupti, habeatur& cupidi Item cum gulosos,intemperantes .ebriosos,auidos, rapaces.fornicarios, adulteros, stupratores,incestos, flagitiosos, cupiditas reddat, quando possunt sine superbia tales fieri Sine qua omnino non possunt Dei praecepta contemni,quibus prohibentur illa omnia mala, quae superius coprehendi. Ideoq; si volumus consummare nostri certaminis cursum,caueamus
in primis cupiditatem atqi superbiam,non duo mala. sed unum, a quo tra hunt omnes mali actus initium. Nam sine superbia qu possunt saltem inchoari peccata cum dicatur.Initium omnis peccati superbia Aut sine cupiditate,quae est malorum omnium radix,quae possunt fieri mala. cum sine radice omnia aut nulla deputetur, aut mortua Deinde si quodlibet peccatum perpetrare non possiam.nisi' malet delectationi consentiam , quod cupiditatis est proprium,& Dei praecepta contemnam quod est superbiae ma 'lum: quomodo non ex cupiditate,quae est radix malorum omnium, & exsuperbia,quae initium omnis peccati dicitur, procedit omne peccatum'
suo animi tormento iiividos affligat inuidia.
J Nuidus eert ε,qui alienum bonum, suum iacit inuidendo supplicium,nulla videtur ad inuidendum concupiscentia prouocari, sed tantum superabiae morbo vexari. Sed s animi eius pestem, qua praecipitatur incensus. subtiliter alteq. rimemini,inuenietis eum 8e perditionis eius cupidine, emius cupit interitum, de superbiae malo teneri,quo sibi iugiter ingemiscit me. liorem
172쪽
Iiore eui inuidet anteferri. Quis facilε potest,quale sit hoc malu , verbis ex cInu; giae primere,quo inuidus odio hominis persequitur diuinu munus in homine: pernicies quum potius amari homo debeat, etiam pro sui meriti sanctitate Tanto, inuidus habet poena iusta tortores, quantos inuidiosus habuerit laudatores. Siquidem inuidiosum facit excellentia meriti, inuidum poena peccati: nec ei ab homine potest remedium adhiberi, cuius est vulnus occultum. In quα, ω quanta mala,concupiscentia earnis erumpat ei mens corrupta consentiat. CAPUT VI.
Vid concupiscentiae carnis addictus Nunquid non videtur nihil ha
bere superbi , cum praesertim passio ipsa eu videatur humiliare luxuriae Et tamen nisi prius Deo rebellis existeret,cuius salubre praecep tum de pudicitia conseruanda, superbi spiritus praesumptione contemnit. nulla eum lasciuiae cupiditas prouocaret. In animo eius diu disceptant Dei contemptus &metus. Sed aut contemptus Dei praeponderat, & superbii animus recepta cupiditate pudicitiam perdit . aut obtinet metus, & animus Deo subi emas cupiditati simul ac superbiae contradicit. Plerosque enim gula Se abundantia vini turpiter in luxuriam soluunt: alios in iniuriam pudicitiae sordidet cogitationes incendunt : nonnullos de proposito castitatis occasiones oblatae dei jciunt. quosdam sub impudicitiae iugum exempla perdite viventium mittunt. Sunt alij, quorum vitam lingua turpis inflamat, aut turpem conscientia manifestat. qui prius in uerecundos sermones aut proserunt libenter,aut audiunt,ac deinde paulatim morbo crescente ab honestate deficiunt, attritot pudore viles effecti,dum indecenter elegantes vi- Dderi volunt, passim iam turpibus verbis impudenter insaniunt. Hoc enim loquuntur quiq-quod diligunt: Se delectabiliter audiunt, quod assiduis cogi tationibus volvunt. Cogitatio quippe est, quae mentem, sicut turpis inquinat .ita si fuerit honesta purificat. Aut si non ex cogitatione facies mentis existit, sed qualitas cogitationis ex mente, non sordidae cogitationes men- Al a tem sordidam redduntsed ex mente sordida sordidς cogitationes' existat.
e eunt, Quod si ita est, puleiirorum corporum formae per oculos irrepentes, animunon mouent incorruptum: & quando corrupti hariter mouent, non corru-punt sanum, sed ostendunt propria voluntate corruptum. Turpia quoque Verba per aures ingressa, quid praeualent. si non fuerint arbitrio mentis admissia Quando autem praeualent, non ipsam corrumpunt mentem, sed ii corruptam sponte reperiunt. Auribus enim castis obscoeni sermones cumsonoceficiunt,nec secretum pudici cordis irrumpunt. Quid palpamen i
nerum,quod menti iam vitiosae blanditur Nunquid potest ad animum admitti per tactum,si animus incorruptum seruet professionis suae propostlim Ac sic, prius integritatem sui animus sponte vitiatus amittit, & sed eleetationem tactus admittit. De cibi vel potus cauenda deleotatione, iamc,m .ii. sufficienter. Vt arbitror,in secundo volumine,ubi quanta potui breui xij. late perfectionem spiritualis abstinentiae commendaui. Sed & hie hoc breuiter dico,quod per os carnis non irrumpit desectatio gustus ad mentem
173쪽
nee erupit sermo turpis ex mete, nisi se volutarie mesant E corrupat, qua re cipiat aliquid unde corrupatur, aut proferat. Caetem si animus sub Deo suo firmus ipuus Dei sui munere perseueret . nec quibuslibet deliths lenocinan. tibus cedit, nec profert aliquid turpe, nec recipit. Iade odoribus pauca per stringa, ut tota tentatione quinqi partiti lenius verbis includi. Quos odores eraditu nariu aut allectat mes aegra, aut diuinitus adiuta repudiat: qu si e suo creatori subi jciat, atqi et,qui dignitas eius eth de salus, a mater inhaereat no solii nulla ea vitioru foeditas decolorat , sed nec delectatio ulla tarnalis efficeminat. Quod sacharitate sui coditoris & ill ultra toris inflata resiliat, ac se relicto interiore solido li bono, foras in exteriora bona proh ciat: quic uid in ea neruom potest ei se, resoluitur : quicquid virium , debilitatur Serangitur: tunc li ei actio spiritualis efficitur onerosa, Se ipsa in carnalibus sit inquieta ita ut Oia quae per sensum corporis sentit no vitiada, sedi a vitiata turpiter concupiscat:& quando corpus nihil sensi bilium sentit, ipsa sibi delectabiliter recordando sensarum rerii imagines repraesentat, apud se intus audit sine voce.quicquid catilenae suauis ac iocationis obscoen ς per fluxu osos auri u meatus influxit. I bi et odor male suauis corrupti biliter fraarat, qui per patulas nariu cauernas irrepsit. Ibi eam sapor oblectat,que ad se per illecebra voluptuosi gustiis admisit. Ibi persentit nescio quid molliter bladum, quod ei exterior tactus impressit. Ibi colores varios&illices formas concupiscibiliter videt,quas ei oculoru curiositas nunclauit. Quae mes ita absentibus plerian ii imaginibus corporu delectatur assedia carnaliter , ut nimian sordiciae cogitationis intentione defixa .no libi imagines corporu videatur amplexari, sed corpora. Hinc eliquod ille corporis fluxus, qui fit in dormietibus sine culpa, interdit visitatibus cotingat ex culpa. Aliud est enim quod in dormiente fit aliud quod vigilans facit . Ibi naturaliter plenitudo humoris expellitur: hic turpiter cocupiscentia publicatur. Sed haec concupiscetia illis vigilantibus hunc elucit i luxum,quibus per foeda colloquia sordidum commouerit appetitia. Hi sunt,quibus usui est foeminarudescriptio: Illa rudis est, illa dicacula, illa deformis, illa formosa, alterius placet ornatus, gellus alterius, illius etia laudatur ii ne forma festiuitas, illius tota formositas. Inde
transitur ad mores, & aliam talibus comendat taciturnitas moderata, alia turpe videri facit libertas incondita. H e & his similia colloquentes, sugge rutco cupiscentiae suae materiam. H c tame ideo cocupiscul,quia aut loquutur libenter, aut audiunt. Qui nisi cocupiscenti et morbo corrupti essent,nu quam vel loquerentur talia, vel audirent: quia non eos illa corrumpunt, sed corruptos ottendunt. Ac ne me illa veraciter arguentem quisquam iudicet arguendum, nouerit propter hoc forte ab antiquis fuisse decretum , ne qui adolescentium legerent cienesos librum, ac partem pariter Ezechielis prophetae, vel Canticum canticorum.& caetera talia,in quibus generationes, scactus, Se nomina quarundam scripta sunt mulierum . mas licet secundum historiam fuisse credamuς, earum tamen nominibus virtutes figuratas accipimus: quoniam sicut illae non solum viris suis per sanctos inores, sed etiam extraneis sine dispendio sui pudoris ob nimiam pulchritudinem placuerunt,ita sanctae virtutes & suos mirabiles omnibus reddunt. & extraneos
quadam admiratione sui perii ringunt. Hinc est quod de ipsi , qui vitiose vivunt, virtutes viiijs anteponunt: quia aliud est quod faciunt morbo
zechielis Sinnii o& eunde ad Pauliniani deo ibus diis uinx historiae libris
174쪽
D. PRos PER. LIB. II. Ai; I, aliud quod coguntur ' placere iudicio. Sed ne sortὸ hae e spiritualia secuti. c
probare. du carnem adhuc carnales acciperent, nec virtutes cogitarent , quas mulie
res illae significant. sed ipsas cogitando carnaliter deperirent, cosulto iuniores legere sunt illa prohibiti,quae sicut spiritualiter accepta vivificat, ita carnaliter intelligentibus, ipsa carnalis intelligentia, occasiones carnalis concupiscentiae subministrat. Earum quisque nomina frequenter habet in ore, quarum desideria vulnerato gestat in corde: aut turpitudinem qua exercere verecundatur in facto, tenet in animo , reus non humano iudicio. sed diuino.
Euod etiam hi, quos ab impudicitia quaelibet necessitas vetat ,s viuere pudice consuebrant, ad amorem castitatis
TAles, pudicos aut temperatio corporum facit,aut timor supplici j t poralis ab impudicitiet actione suspendit aut occasio denegata destituit. Sed licet voluntate sit impudicus,qui necesiitate pudicus est tamen si Se ille temperati eorporis de beneficio naturi suae, Deo, autori omnium naturarum gratias agat: & ille quem timor in bono pudicitiae tenet. at ii is cui facultatem moechandi negat occasio,vivere pudicὸ consuescant, in virtutem plerunque de necessitate proficiunt: Se paulatim ipsus pudicitiae delectatione crescente. pudici veraciter fiunt. & ita proficiunt, ut iam non sermone,sed virtute sordes impudicitiae detestantes,non timore poenae carnalibus incenti uis obsistant, quod est incipientium proprium, sed execratione peccati refrenent inquietos carnis affectus, quod est callitatis cosummatae fastigium non quod animus unquam desinat in hae carne cum vitiis habere conflictum, sed quod eum alat ac prouehat. Se quantum fieri poteti, Din praesenti vita perficiat ipsa numerositas triumphorum : si modo non se in corpus sensibilium captus delectatione deijciat. sed execratione delectationum sublimiter roboratus, supra corpus se corporalium victor adtollat. ac Deo suo, sub quo cum viventem desideria repudiata non vincunt, in aeternum glorificandus adhaereat.
nibus iudiciis pοῖι ostendisuperbia, quae ves in perditis
aperta est, vel insiliis occulta.
JAm nunc videamus quibus indicijs possit superbia deprehendi: ut sicut
in superioribus claruit, nullum peccatum sine illa posse committi: ita ille signa eius eluceat, quibus cauenda possit ostendi. Omitto illos,quos etiaipse habitus,& in celsus superbos ostendit quorum erecta cervix, facies to ua, truces oculi, Se sermo terribilis,nuda superbia clamant. Qui libidine do minandi possessi quos possunt, violenter sibi subhciunt, humana iura diuinaqi confundunt, honoribus intumescunt pasiim cuncta diripiunt, suis cri minibus gaudent,& seipsos, superbiae corrupti morbo, non capiunt. Hos ergo praetereo,in quibus superbia tam apertet regnat,ut nec dignetur se occultare, non valeat. Illos tantum dolendos ostendo , arii eorum exempla
175쪽
. cauenda denuncio, qui,siam conuersis 3e aliquantulum proseientes supe ' bia occulto captiuar quos in profundum malorum Daudulenta dominati ne praecipitat,& ne inde unqua possint emergere,iugiter caleat. Ipsa in cor- idibus talium locum diaboIo facit. Ipsa ei aduenieti immunitum hectus familiariter pandit Ipsa introeuntem suscipit. Ipsa captis ius perditὸ vivendi constituit. si omnes virtutibus exarmat, uos semel inuaserit. Ipsa quicquid in eis remanserit, quod viiijs posset obniti, ne contra se sorte conualiscat in- Aia,
terimit. Inde est, quod hi quos superbae mentis tabes purulenta corruperit, bonis mseniorum suorum non obseruant imperata, sed iudicant: de suis ilegligentijs mnibus. obiurgari,aut rebellant insolenter.aut murmurant: de loco superiori disceytant,praeserri se etiam melioribus impudenter affectant: simplicitatem spiritualium fratrum irridenter exagitant , suas sententias procaciter iactant: obsequia delata fastidiunt, negata pertinaciter quaerunt: natales moribus anteponunt iuniores suos elati despiciunt,conferri sibi aliquos posse non crediunt aequari senioribus dedignantur, super eos se solo animi tumore constituunt. Non seruant in obsequio reuerentiam,in sermone modestit. in moribuq disciplinam.Habent in intentione pertinaciam,in corde duritia, in sermocinatione iactantiam in humilitate falIace, in iocatione mordaces, in odio pertinaces subiectionis impatientes, potentiae sectatores, omnibus
boni; odibiles ad opus bonum pigri, ad communionem seri, ad obsequium duri .ad loquendum quod nesciunt prompti,ad supplantandu parati ad omnia quibus subsistit fraterna iocietas inhumani temerarij in audendo,clamos in loq iendo fallidios in videndo prae sumptruosi in docendo, efferati deformiter in cachinno onerosi amici,s, in selli quietis ingrati benefici)s, inflatin obsequijs Se imperiosi subiectis. Haec sunt superbiae grassantis indicia, uibus Deus' offenditur, Se recedit, ac superba corda destituit. His malis diabolus pa'
stuς exultat inuitatur,ut veniar superbas mentes intrat,vi teneat. erigit, ut
elidat : fouet,ut perdat, qui inexplebiliter de ipsa perditorum captiuitate tri. pudiat ut raptiuos suos quos superbiae viribus sibi subiecit iure possideat, de omnia illa mala, quae superius comprehendi per illos exerceat. Merito igitur per iustum Dei iudicium deseruntur huiusmodi occulto damnati supplicio: quoniam non violenter addicti,sed spontὸ ccdunt superbiae decipientis im-
Derio cui utique possunt,s Voluerint,repugnare liberae voluntatis arbitrio: liberati per donum spiritus sancti, Se muniti . Veruntamen etiam tales, si ad recipiendam tautem diuinitus animati,spem resipiscendi concipiant, nee se in peccatis suis desperando contemnant, poterunt fructuosae Latisfactionis medicamento sanari.& superbiam, qua ou a deo filo tamefactos excusserat, fundatae humilitatis assumptione damnantes ioculis aetemae damnationis absolui. Quod qualiter fierisos,it,sepra iani dixrmus cum de ipsis superbia. unde processeritiquo peruenerit, Sc quid egerit tractaremus. Nam quia a diabolo Droccs C, ad hominem primum peruenit, & in ipso totum genux huis manum velut in radice , fructum naturae sponto' Peccati Vitiatione cor- - .
176쪽
D. PROSPERI LIB. III. ORdo ipse exigere videtur,ut de inuidia quoque pauca dicamus, quae a
in tantum de superbia: fonte manavit ut diabolus qui per superbiam perhi,hominem primum istatim,succensus inuidiae felle, perdiderit: namqi a diabolo processit. Proinde, quia idem diabolus superbiendo inuidus non inuidendo superbus apparuit,non superbia fructuς inuidiae fuit, sed inuidia ex superbiae radice processit.Vnde,quoniam quantum invidos amigat
inuidia superior iam sermo prodidit,non late de illius supplicio dicendam videtur,quo suos animos inuidi laniando conficiunt: sed hoc tantum donante domino debemus olfendere,qualiter inuidi sancte viventium merita sua faciant inuidendo peccata: & quantum in eis v bonum corrumpat inuidia, qui quicquid boni fieri, vel dici a sanctis audierint,aut omnino no credunt.
aut res bene gestas in malum male interpretando conuertunt. Omne malum quod de illis mendax fama iactauerit, statim, tanquam si ipsi viderint,
credunt. Feraliter eis itui illud verum non esse probare voluerint, contradicunt. Omnia suis aemulis fingunt,eorum profectu deficiunt, odia intra se abscondunt, Se in suos cruciatus enutriunt, proficientibus inuident, peccantibus fauent. De bonorum malis gaudent,ae profectibus lugent , de inimicitῆς gratuitis ardent, deprehendi pectoris sui malitiam timent, semper amari, nunquam certi. Amici diaboli, inimici etiam sui, omnibus odiosi. Ad gaudenda anxij , ad plangenda laeti, utrobique dispersi. Inter amicos discordias seminant,discordantes ad tempus, si possunt , in dissensione confise mant. Opinionem bonorum mendacijs decolorant in spiritualibus carnalia laudant,vi spiritualia bona eis deelle persuadeant. Amicitias simulant, ut eos qui se incaute sibi commiserunt, qua possunt arte decipiant. Odiorum sibi occasones prauis suspitionibus coaceruant: daemones, quorum se- Dctantur iacta laetificant. Sanctos viros quibus sunt noti contrillant, velut amici in Obsequio, hostes in animo. Continentes in verbo, turpes in facto. Prodigi secretorum,tenaces malorum. Prompti suspicionum malarum, inanes bonorum. Pleni sordium praediti fraudibus. Aduersarij corde virtutibus praui moribus.& insidiosi cunctis secum in simplicitate viventibus. H e&his similia sunt,quae omnes invidos bonis voto sue animo inimicos oliedunt. In haec mala deueniunt,qui insectando sectandos, & diligendos abominando feraliter a communione bonorum omnium seipsos excludunt, ut
illud bonum iure non sit in eis quod persequuntur in bonis. Considerate, obsecro,qualiter inuidosi unitura sint mala sua, quos etiam bona puniunt aliena. Vbi illi fiςri poterut boni qui sunt in bono mali: aut quado bene malis usuri sunt, qui male bonis uti non desinunt Bene malis usi sunt marty res sancti, in restimonio saluatoris noliri veraces, & in castris spiritualibi strenui bellatores, qui tribulationibus , Se damnis, ac varijs cruciatibus anfecti pariter & Probati, terrenis coelelita mutauerunt: Sc de bono usu malorum profecti ad gaudia bonorum perennium peruenerunt. Item bonis utitur inuidus male, lura omnibus bonis,quae miser execratur abiunctus, ani-ἔni sui supplicio relinquetur affligendus. Et quis ei poterit subuenire, qui sos bi exhibet inuidendo carnificem Aut unde sibi parabit salutam qui de fi-lutis materia bonis male utendo fucit perniciem eruntamen si inuidi quoque sicut alii peccatores diuinitus inspirati, in irem recuperandae salutis adsurg nt,ac sibi quales sint. Deo placituri displiceant, si non imitentur Caia
177쪽
Α Cain, qui postquam dominantis inuidiae furore ciecatus,germano suo vitam
per scelus extorsi. Se animam suam fraterni corporis morte percussam, sep .plicio aeternae mortis addixit, consequendae venia: dcsperatione depressus, ait ad dominum: Maior est iniquitas mea quam Vt Veniam merear: hoc est Genes. . dicere Deo , Indulgeri mihi non peto : quia peccatorum meorum magnitudine indulgentiae tuae vincitur magnitudo. Denique nusquam legitur aut poenituisse de sito scelere, aut veniam meruisIe. Si ergo huius ad horren
tes exemplum se si bi auferant, &se Deo suo restituant, nec se in profunda malorum salutem desperando proh ciant: quis dubitet, imo quis non firmiter credat , eis prioris malitiae veniam posse conferri, si modo inuidiae vulnere sanato correcti, amaritudinem sui pectoris dulcedine fraternae dilectionis
expellant eos simpliciter amando quos oderant, i ad bonum fraternae eo munionis ac pacis, bonorum omnium quorum grauabantur meritis, adiuuetur exemplis mantis malis vanitas Nanos inuoluat.
HIs itaque super inuidia disputatis,quam graui malo etiam vanitaς va
nos inuoluat,consequenter expediam. Quae ut facilius vitari possit, quid in se corruptionis habeat, breuiter declaremus. Est enim vanitas. inflata quaedam circa delectationes varias animi languentis assectio, potiendi honoris auida, simu , & nesci morbo excellentiae inanis asilata,caua, morbida turbulenta, animoru leuiu domina,mala fundatis omnibus blanda , re-B pugnantibus fumea, capiendis seductoria, captis inuicta , simulatio quaedam virtutu, ' anima vitiorum, fomes carnaliud eleetationum abes morum, ap- Alias Φpetitio dignitatum dulcis miseris, amara perfectis,periculosa dubjς, impe- ni cariosa subiecti , infirma fundatisci ilὰ captiuat, captiuatos obieetat, ambitiosos vexat, angustos inflat, inflatos humiliat cui seruiunt tumidi sub qua iacet elati, quam inueniunt perditi, ad quam currunt lapsuri,in qua sibi videntur
stare iam lapsi. Haec est vanitas,quae no aliquas virtutes,ut putatur,exantiat: . sed licetiam vitiorum, clim fuerit avitiosis recepta, corroborat caeterii me tes virtutum plenas omnino non penetrat. Vacuos ergo,ac nullis fultos virtutibus tentat:& ipsos fastu ruinosae ambitionis inflatos, in occulta dede- .cora quadam publice furendi delectatione praecipitat sicut vacuam navim tempestas in diuersa tumidis fluctibus iactat,& in area frumentis sua grauitate manentibus leues ex ea vcntus Paleas raptat. Quod si ita est non vitioso, facit vanitas sed ostendit: quae illos sui a Sarus vento circunfert, ac lubricis circumactos affectibus rotat 2 qui se ad omnes eius impulsus studio propriae voluntatis adcommodant: qui se de operibus, quorum sibi consci; non sunt,turpiter iactant: qui se ab omnibus praedicari per ne serast ctant: qui sanctos viros sui comparatione depretiant : qui vitio aurae po-
lari, elati, nihil sibi deesserersectionis existimant. Occurrentium soatationibus gaudent . suis adulatoribus fauent, Voluptatibus parent.. omnibus turpibus placent. Cestiunt docere quod nesciunt: credi de se sublimia volunt, delectabilia grauibus anteponunt: execrantur Verbo, uuod animo eoncupiscunt: appellationes virtutum viiijs suis imponunt.
178쪽
Seipse, saliunt fauentes sibi decipiunt. In promissione honesta veloces. in Cexhibitione mendaces. A bono mutabiles, mali tenaces. In verbo graues in animo turpes,ubiqi fallaces. Laeti ad prospera fragiles ad aduersa . Inflati ad obsequia, anxij ad opprobria. Immoderati ad gandia faciles ad humana, disficiles semper ad honesta. His ergo Se similibus delinitos vanitae; premit, nec eos aut seu morbia sentire,aut ad medicu venire pinittit. Et quid est ad medicu venire, nisi infirmu suas infirmitates agnoscere, nec placere sibi, sed de factis quae illi videbantur esse gloriosa colandi Quod certὸ illi no faciat ,qui
desiderio eOparandae opinionis inces,eis tatu operibus,quibus emitur fauor humanus inseruiunt, se moria bona contemnunt tantum ti eos ardor humanae laudis inflammat,ut laboriosa opera,quae populus admiretur, & quibus fama diffundi tur sine labore suscipiant. 3e libenter exerceant. Inde est,quod ieiunare abstinere,vigilare.ecclesiam frequentare,vel psallere, cum haec omnia sine labore non fiant, etia cu delectatione illi faciunt, qui ex his hominibus placere cocupiscut: non quod i ita Se homines Dei non faciat: sed quod illi probentur ea Deo magis,quim hominibus exhibere, qui feruentius it dent etiam moribus unctis excellere. Caeterum si quisquam foris, ubi poteth magnus credi, res,lendeat, Se intus ubi Deus solus videt, squaleat: ciuis non intelligat quod illae omnes abstinentiae, ac ieiuniorum, vigiliarum laecontinui labores, quos nobis Dei amor,eis amor humanae laudis, Se instammata vanitas iaci olerabiles, non sint om amenta morum,sed velamina vi liorum Quapropter vera ieiunia,abstinentiae, vigiliae,cleemosynae,sc wra huiusmodi augere debent bonum nostrum,no velare peccatum: nec proiulstitia sed cum iustitia Deo sunt exhibenda : quoniam quidem multo atte-tius debent praecepta perficere, qui ea parati sunt perfectionis opere trans- Dcendere. Alioquin si inuidi, si superbi, si elati, si cupidi, hae e se his similia
mala pectoris sui non reprimant, δc tamen suum corpus ieiunijς, ac labore abstinentiae quamuis continuatae,conficiant: nec illa eos opera impensa v nitati iustificant, de haec vitia quae negligunt emendare condemnant. Itaque, licet ubique libri huius singulis quisque vii Is absolutis , remedia quoque quibus ponini caueri vel emendari , subiecerim : hic tamen com- penu j gratia generalis quaedam regula domino illuminante monstranda est, cui regulae veraciter innitentes, omnibus peccatis obsistant. Nulla resse nos ab omni peccato seruat immunes,sicut timor supplicij, se amor Dei. Sed de charitate,quod dominus,cuius donum charita, ipsa eli,donat, postea
De utilitate timoris, Θ quoJ QRariter peccatis obsistat.
Vnc de timore silpplicij pauca dicamus. Ad poenam,quae M peccanti debetur, mens antequam peccet,aspiciat: cruciatus, ac dolores,qui solent sequi peccantem,carnalibus incentivis opponat: Se nihil eam receati oblectat. nec ad peccandum ulla delectatio corporalis inclinat. Denique non ideo cedimus illecebris, ac voluptatibus nostris, quia repugna-ae non possumus: sed quia securitatem nobis occultandi criminis ipsi promittimus : Se dum credamus colorari,vel redimi posse quod facimus, spe prP
179쪽
A sumptae impunitatis illecti dominationem in nos nostrie voluptati permititimus. Caeterum si eo tempore, quo quis peccare deliberat, sana niente consideret, quae poena expectet in suis facinoribus ac flagiths deprehensos, quod supplicium conuictos excruciet qui tremor membra quatiat, pallor ora per fundat, uantum denique humiliet 3e execrabiles omnibus reddat: et lair sum sordidae opinionis opprobrium, nescio an possit quibussi bet viiijs accomodare consensum. Quid enim mali operis fieri potest, unde nec erubescant etiam illi, quos ipsa flagitia sua delectant Hinc est quod hi qui bona
sua vane ac deformiter iactant,dedecora, quibus remordentur, & humiliantur, occultant. Quid .quod in peccante,etiam sine humano iudicio conscientiae iudicantis tormenta desaeuiunt. Se male sibi consciam mentem ipsae etiam cogitationes secreti reatus, cruciatoria recordatione conficiunt
Defutaro iudicio, Nel aeternitatesupplicj,ae de
qualitate gehenna. CAPUT XII. AGE iam cum ad illud vItimum iudicium venerimus, ab eo iudice i dicandi, qui nec falli occultatione criminum potest, nec ad impunitatem promerendam muneris alicuius oblatione corrumpi: eum coeperinr omnium secreta reuelari, & non solum actus ac verba, sed etiam
ipsae cogitationes ostendi: quid faciemus sub tanti iudicis maiestate quid
B excusationis obtendere poterimus qua nos defensionis arte purgabimus quae nobis subuentura est poenitentia, quam in hac carne contempsimus Quae nos defensura sunt opera bona,quae in hac vita non fecimus Ad quoς apostolos,aut ad quos alios sanctos confugituri sumus,quorum exempla simul ac verba despeximus An fortὸ aliquos ibi fragilitas corporis excusabit Sed excusationi eorum reclamabunt omnium sanctorum exempla, qui cum fragilitate carnis in carne viventes fragilitatem carnis in came Vincentes, quod fecerunt, utique fieri posse docuerunt maximὸ, quia nec ipsi peccato sua virtute sed domini miserantis auxilio resti tenuit: qui se Se non qu rentibus, Ut quaeratur,aq: in eum credatur,ostendit: & credentes in se, ne a peceato vincatur,inuicta protectione defendit. Quid ergo responsuri sunt, si eis dominus dicat Si potuistis, quare non restitis, s desideri js peccatorum : si nopotuistis,quare meum contra peccata non quaesistis auxilium aut vulnerati, quare poenitendo non adhibuillis vulneri vestro remedium : Nonne ad hic
obmutescentes, Se quid excusationis referant non habentes, dicet. Ligate Mati. H. eos manibus & pedibu ς,& mittite in tenebras exteriores , ibi ei it fetus & Ela. 66 et stridor dentium, ubi vermis eorum non morietur, 3c ignis eorum non ex. Marci 9.
tinguetur Et quid est, obmutescentes manibus Se pedisus ligari , nisi in in- serno,ubi Deo nemo cofitetur,actione priuari: sicut in exteriores tenebras mitti nihil aliud erit, nis a domino,qui est mentui lumen ,ea pelli Fletus autem & stridor dentium acerrimos eorum dolores ostendunt , qui supplicio aeternae mortis addicti non videndi sensum habituri sunt,sed dolendi. Quorum continuus gemitus,cruciatus aeternus, dolor summus, poenalis semus, torquent animaς,nec extorquent,puniunt corpora damnata, nec finiunt.
180쪽
Quos ideo sibi deputatos ignis inextinguibilis non extinguit ut perma- Cnente sentiendi vita, poena permaneat, de ad dolendum magis, quam ad viuendum aeternis corporibus compeditos habeat , quos in i lammis vivaci Ibidςm bus immortalitas secundae mortis occidat. Iam vero quod dicit: Vermis eorum non morietur, 3c ignis eorum non extinguetur, ad totam refertur damnati hominis poenam quem inefficacis poenitentiae ignis exurit, Se columentis conscientiae vermis immortaliter rodit. Proinde omnes qui in gehennadicuntur occidi, non id cum illis agitur, ut maximis consumpti doloribus. aliquando deficiant, sed ut in illis pomaliter vivant. Haec & his similia libenter audire vel legere, iugiter ante oculos mentis adducere, futura credere, sine ulla perturbatione metuere,cogitare quale malum sit ab illo gaudio diauinae contemplationis excludi, beatis,ima sanctorum omnium societate priuari, fieri patriae caelestis extorrem, mori vitae beatae, morti vivere sempiternae,in aeternum ignem cum diabolo & angelis eius expelli, ubi sit mors secunda damnatis exilium, vita supplicium. non sentire in illo igne quod illuminat , sentire quod cruciat, exundantis incendij terribiles crepitus pati , Barathri fumantis amara caligine oculos obcaecari, profundo g 1iennae fluctitantiis immergi , edacissimis in aeternum dilaniari vermibus, nec finiri: Haec Se multa similia cogitare , nihil est aliud, quam vinus omnibus repudium dare, & Omnia blandimenta carnalia res nare. Sed nos iam, si videtur, ab his terribilibus malis , quae fidelium mentes salubri terrore concutiunt, atque ab omnibus vitiosis delectationibus abducunt,&quae amatores voluptatum suarum tunc suae damnationis experimento probabunt, quando iam, quod est Omni insorticitate miserius, se emeri- odare non poterunt : ab his inquam terrificis ac tristibus malis astendamus ad illa sublimia, quibus proficientium mentes in spem promerendae beatitudinis asturgunt, abiuratisque terrenis, coelestia concupiscinat: Sequoniam proficore eupientes a salubri timore incipiunt, & ad charitatem proficiendo perueniunt,nos quoque sufficere iudicantes, quod de incipietiatum timore tractauimus,ptiam de charitate,quod ipse,cuius nurnua eii, donauerit,disputemuS,
CAP. XVIII. Haritas est,ut mihi videtur. recta Voluntas ab omnibus terrenis, ae praesentibus prorsus auersa iuncta Deo inseparabiliter, Se unita. igne quodam sancti Spiritus, a quo est, & ad quem refertur, incensa : i quinamenti omnis extranea. corrumpi nescia, nulli vitio mutabilitatis ot noxia, supra omnia qux carnaliter diligunt rar excelsa, alfectionum omnium otentis sinis , diuinae centumplationi, ,auida . in omnibus semper inuicta. i una actionum bonarum, salus morum, finis coelestium praeceptorum. mors criminum,uita Virtutum, virtus pugnantium, palma Victorum, ani ina sanctarum mentium , causa meritorum bonorum , praemium pers ctorum. In peccatis suis mortuo, suscitat, languentes sanat, perditos instruat, spem desperatis mi pirat , pacificas mentes inhabitat: fructuosa in
paenitentibas, laeta in profisientibus, floriosa in perseuerantibus, victo