장음표시 사용
191쪽
num paulo se orantior esset typograpbus,plures locos Sentetiarum designa di
nobis otium nosuit. Quos tamen post inuenimus no piguit hic annotare, ut Otu in reliquis colligendis,dum Augustinum euolue operam adhibeas. Hale.
P Rima sumpta est ex ipsius Prosperi commentario ad eum vers Psal. om
Deambulabam in innocentia etc. de triginta sex proximὸ sese sequentes ex eodem commentario in Psalmos sunt collectae r uti in mar- ine annotatum inuenies. Quadragesima nona ex c. 8. primi libri Aug. e ciui Dei sumitur. sis. ex eodem Prosperi comentario ad illud Psal i; S. Perfecto odio oderam et c. Io. ex eodem coment. ad illud Psal. . Magnificetiam gloriae etc. i 39. ex Aug. lib. II. de civit. Dei c. I . t o. exeiundem lib. c. i8. I i. ex eiusdem libc. 21. 142. ex eluta lib. cap. 28. Iq3. exeluia. operis lib. I a. c. I. I . ex eodem lib. c. 3. I 46. ex eius d. lib. c. 24. Is i. ex eiusd. operis lib. q. c. ,. I 3. ex eiusde lib c. I 3. Is .exc. 2ς. eiu M. libri. I s. ex eius d. opem lib. I s. c. l. ls6. Ux c. a eius s. lib. IS8. exeluia. operis I 8. lib. c. s I. I 6 I. ex c. 13. lib. I9. de civ. Dei. 162 ex c. I q. eiusd. lib.
aii. est canon Concilij Arausicani. 22 s. est canon Is .eiussi. concilij. 238, videtur sumi ex c. u. octaui de Gene. ad literam. 2s8.ex Aug. lib. ce spiritu
Se tit .c. 2 .collecta. 2s0.ex c. 28. eluia. libri. 26 s. ex Aug. lib. q. c. . ur doctrina Chri l . 26 p. sumi videtur ex Aug. enchirid. c. II. 2 8.ex c. I . lib.4 de Gene. ad literam. 2 9 eod. lib. c. Io. 2So. ex c. s. lib. s. eiusd. peris. 2XI. ex c. 21.3c 22. eiusd. libri. 2S2. e X c. D. lib. s. eius d. operis. 283 ex eius. lib.c. 3. 284. ex c. I 2. Ac 2O. lib. .eiu M. Operis. 2x s. ex c. ia. lib 8.eiu M. Operis. 286. ex c. I 3. eluia. libri. 28 .exc. Iq.eium libri. 288.ex c. q. lib. II. eiusdem operis. 289. ex c. s. eiusdem lib. 29 o. ex c. . eiusdem libri. 29 I. ex c. II. eius d. libri. 292. ex c. I q. eluia. labri. 293. ex c. . libri I 2. eius d. operis. 3II. ex eiussi. Aug. lib. . contra 2 epist. Pelag c. I i. 313. ex eiusdem lib. 3. c. contra easdem epist. 32I. ex tractatu 3. in Ioannem. 322. ex eod. tractatu. 32 s. ex trach. . in Ioannem. 3r . ex eodem tractatu. 32 s. in re videtur esse intra El. eodem. 326. ex tract. S. in Ioannem. 32 .ex tract. . in loan. 328. ex eod. tract. 329. ex eodem tractatu,& repetitur tract. Is .in Ioan. 33 o. extract.; . in Ioan. 3: I. ex tract. II. in Ioa. 332 ex tradi. II. in Ioan. 333. extract.is. in Ioannem colligitur. 33q. ex eodem tradi. 3ss. extract. Id. in Ioan. 336. ex tract. I9. in Ioan .colligitur. 337. ex eodem tract. Seques, ex eodem tractatu. Sequens ,extract. 26. in Ioan. 338. ex eodem tradi.
192쪽
I ΟIior .a in margine. Lib. s. etc. Ibidem b se clara personae etc.PII. t s.cins ' stantes Aepy ptios. Ibide d In anima pati utur.Fol.2s.b eidem tuo eic Fol Io. binstante de flente. Fol. u.b cum si iit cucta etc. ibide: per Esaiam dicit etς. Fol 3 . bi u gi ter etc Fol. o h lege sie: Paulo, satians. Fcl. 6.d manent scel. Fol.47.c a frat. FI .so .c vel noui. Fol. t.b per EZech .Fol. 12.c quin potius. ibi de d perfusae ex. Fol. eo. b sed prophetica. Fol. o. b in margine: Alias, Enubilanda. Fo t. d iani valeat. Fol. s. .a delectationibus spectac. Ibi Jem e beatitudinis adhaerebit Fotas, b desporatione secedere. Fol. 69.d offendat: Sc. Fol.79. a vi nos .Fol. 8 .d nec val. Fol. 88. dinstat irat,spe in .FOl. 9 .a.tas, appareat. Fol. 96.c malae mentis. Fol. 99.b ieiunarsit. Fol. ios.b Redemptor mundi dedit pro mundo et c. F0:.ror baut pleri. Fol. io S a discens bon. Fol. i l .c obediendi non. Fol. Ira .a deficietis sumi. Fol. I. b cruori ac. Fol na.d in eum qui . Fol. t 26.d unde habeatur Fol. G7.b no eum. Fol. t l. a si amatur & habetur, caeteris etc. Eodem b quam certa est praescietia. Eodem c. esse autem natura. Fol. t q. c qua incolumis. Fol. t 9.d odor bonus. Fol in amorbidum,&m. stit etc. Fol. 4 a qui aut propriis. Fol. is 7.c unus eni in Deus, dc Unu; eli mediator etc. Fol t6o.best, mutabilitatem Fol. t 62. a charitas Dei et c. Fol. t 68 a ausibus illi- .citis. Ibid.b finis malus est. Fol. t73 b ambitum mundi. Fol I 8 .a verentes. Tol. ipi .d perlaetium. ip .ddiscernantur merito. Fol. oo .a nesciatque . Fol. Io 6.ddi solitudo. Fol.2oy .cut misereri. Fol. xto .d Apostolus. Fol. II a ad gentes. Fol. 22 .bviuoi uiri poena. Fol. Ἀ6.a ad patrem. Fol. IIo.b inimici eius. Fol. 2 4.a mitem a viuere. Fol 148.d iudicium quod . Fol so b. est: qui a. Fol. 2s7.chaereditas. Fol. 28 .a exulant volun .Pol 198 b qua pie .Fol .lor .c sic semper. Fol 3or. d Haec autem etc. pone in margine Caput 4 Fol.Ior .a non aut re c. Fol. ιo6.b scientiam comprehendere. Fol.Ioy.b tentatione formidinis.
193쪽
n E VITA CONTEM PL. . ys A suod de prudentiae assatintiae Dute, eo nitionem Omnium
rerum bibant, qui percipiendae scientiae feruenter inuigilant.
PRudentia, ac sapientiani plerique in indagatione veri, &inuentione
constituunt. Credo propterea,quod nec sapiens ritὰ dici positi. cui prudentia, nec prudens,cui sapientia desit. Quapropter, si nihil aliud pru. dentiae ac sapientiae munus accipitur, nisi inquisitio & comprehenso veritatis qui veritatem prudenter quaerere,& sapienter inuenire poterit, is prudens is sapiens iure Vocabitur. Hoc idcirco praemiserim , ut quicquid derprudentia fuerit disputatum . id totum etiam de sapientia dietum positi intelligi: quia ita sbi haeduae virtutes implicatae sunt & unitae , ut una quaelibet earum sne altera non possit esse: ut nec imprudens sapientia, nec insipiens possit dici prudentia. Si ergo tota humanae vitae persectio in actione Se cognitione consistit: sicut is inplerisque actionem tempe
rantiae ac sortitudinis . atque iustitiae consummatione probauimus': ita coinitionem rerum prouenire consecutione prudentiae comprobemus. Cognitio rerum, quae de prudentiae fonte confertur, spirituales omnes acarnalibus viti js desecatos illustrat.& ab omni delediatione noxiae curiosi talis auerso; desiderio contemplandae virtutis inflammat, ut humanarum rerum, diuinarumque scientiam consecuti, prudentes, ac sapientes veraciter fiant prospiciant imminentia mala simul & caueant: nec putent ulla esse mala nisi ea quae malos efficiant: nec eis Ullae perturbationes, velut igna-B ris earum, modes iae aliquid , aut tranquillitatis excutiant: inter fallentia& solida bona discernant: nihil in hoc mundo casu aut iniustὸ, sed omnia Deo volente,ac permittente fieri prudenter accipiant: aliter intelligentes aut doceant sapienter, aut arguant ' dolores varios ac diuersas firmitates, quae mortaliter Viventes affligunt, non semper peccatis praecedentibus sequi,sed plerunque ex ipsa conditione mortalitatis accidere corruptiis biliter natis intelligant: &scient esse non damnari aduersis praesentibus, sed probari ex ipsa tolerantia pastionum : occasionem comparandae s bipatientiae viriliter agentes arripiant ' nec ipsi alijs noceant, nec sibi nocere permittant. Tales dominus in Evangelio fieri praecepit : Estote prudentates sicut serpentes:&s inplices sicut collambaei: quia nec simplices circum uenire aliquos possunt nec prudentes se circumueniri permittunt. Caete
rum si in contractu quolibet,sue in colloquio, vel in alia quaque re se deciapi quisque non sinit. M alium tamen ipse decipiat: iste non habet pruden tiam quae salutis magis quam perditionis ei causa: sed smulat. Quoniam quidem haec virtus a vitio distat,quod illud corrumpit sana , haec sanat viiij
accessione corruptar: ac sic, aut omnibus quibus potest. prodesse festinat veraciteri rudens,ut eius meritis omnium,qui per eum Deo adquiruntur.fruactus accrescat aut si cogitat de perditione cuiuspiam, vel de casu pereuntis
exultat,neces se est ut prius pereat ipse quam alium perdat: & ab ipso ea pera ditio,qua perire alium cupit,incipiat. O ii Guod
194쪽
Gog prugentes nee aliis noeeant, nee binoeeripermittant: ct cquod eis ibi sit fine admixtione alicuius erroris consummata prudentia, ubi erit sine ullo pecca
Ai;a, π TI ergo qui prudentiae ' participes, prudeles effecti,Deo suo non de
rasti ei- dibus, sed sanctis moribus appropinquant ex ea parte, qua sunt do- ratione, ' no Dei prudentes,nec suo perire positiunt,nec alieno peccato. Ex eo autem quod necdum ita est eorum perfecta prudentia, sicut in illa vita erit. ubi perfectὸ viventibus vllus error obrepere omnino non poterit, etiam prudentes aliquoties peccatis fallentibus adquiescunt: no voluntate deprauati sed humano errore,ut homines, lapsi. nec adhuc tota prudentiae ac si pientiae perceptione perfecti, sicut ibi erunt, ubi nec ignorare aliquid. nec peccare iam poterunt. Hic veris,si potuisset a peccato recte factum perfectis Psal δῖ. discerni nunquam ab occultis suis oraret ille mundari. qui ait: Ab occultis meis munda me domine: de ab alienis parce seruo tuo. Quibus verbis satis
Alia, se olhendit,quod illi quoque,qui sanctὸ secundum donum sancti Spiritus .i.
per uunt,tamen propter aliquas infirmitates humanas quas trahunt, siu; scieri inlia, A. tes, siue nescientes, in aliquoties aut suo peccato cedunt, aut alieno conseria aliquate- tiunt. In hac igitur vita,ubi aut voluntate .aut errore, aut infirmitate peccanus tutiquieunqi diuinitus adiuti voluntate no peccant, utique irreprehensibi- Iiter vivunt. Sed quia potest eos error aut infirmitas peccatis inuoluere, ab
illo se illuminari fideliter postulet 3e sanari .cui exultans ille clamabat in spi-
Psil .is. ritu, dices: Dominus illuminatio mea, Sc salus mea. quem trepidabo ut cum Dis scietit illuminatio,per donum 'prudentiae ac sapientiae collata,detraxerit caecitatem.&sanauerit per gratiam Dei salus refusa languorem tune mens illumi nata diubitus Se sanata.nec in eis auae cauenda vel appeteda sunt humano decipiatur errore, ut aut pro veris falsa defendat aut pro falsis vera resciat: Se sine ullo infirmitatis obibiculo bonum quod elegerit,implere praeualeat. Sed alia est salus huius vitae, qua mortaliter vivitur : alia illius, ubi mortale
nostrum immortalitate donabitur: Se aliter salui facti sumus in spe, aliter salvi erimus in re. Hic ita salui facti sumus, ut adhuc perire possimus: ibi qui
cunque filuus fueris perire ultra non poteris . ac per hoc, scientia quae cognitionem rerum nobis in huius seculi nocte viventibus praestat, plenitudini faturae collata pars scientiae est credenda,non tota propter quod dicit san ιCor. ta. Eius Apostolus: Ex parte enim scimus,& ex parte prophetamus climautem venerit quod perfectum est, euacuabitur quod ex parte est Hic euacuari ac serit illic consummari: quoniam quidem pars scietiae quae est perficieda, perfecti non evacuanda est, sed implenda. Vroinde ibi erit omnium fidelium catholicoru salus plena. corruptibilitas nulla,& immortalitas beata ibi erit prudentiae ae scientiae perfecti O vera, rerum Omnium, cognitio tota, qua loscientia ad perfectum fuerit partis euacuatione perducta.
De assulionibus quatuor, quod inter vitia numerari non debeant, si earum usus ex bona Noluntate procedat. . O CAPUT XXXI. Vide
195쪽
A X4T Ideamus nune, quid diligentia disputationis inueniat etiam de qu- tuor astectionibus,quax vitia esse stultitia simientium mundi huius' existimat. Nam si timere, ac dolere cupere, vel laetari omnino no pol sent nis peccatores aut perditi rectἡ no affectus aliqui possent dici. sed morbi. At cum tales animorum metus inueniantur in sanes ta Apostolis 3c Pr phetis, quis ita desipiat ut eos vitia credat exqttibus Deo plae uerunt illi, qui viiijs plusquam caeteri homines restiterunt tiaque Paullas Apostolas de tumore sic loquitur: Timeo autem, ne sicut serpens seduxit Euam suet astutia. se Se vestri sensus corrumpantur a castitate, quae est in Chrilhq. Item de ea piditate fiducialiter dicit: Cupio dis tui, Se esse cum Christo. Sed de de tria stitia quam alij dolorem appellant, idem vas electionis Sc doctor gentrum ait: Quia trillitia magna mihi es , Sc eontinuus dolor cordi meo pro fratri. bus meis qui fiant cognati mei secundum carnem. Sed Se de laetitia ad Ro. manos scribens,cum dixisset: Vestra obedientia in omnem locum diuulgata est Gaudeo inquit, de vobis, sed volo vos sapientes esse in bono, Sc lirnph ces in malo. Hunc timorem,vel dolorem, hanc cupiditatem, hoc gaudium qui reprehendere voluerit,ipsum reprehendit Apostolum, qui per tales a Sfectiones non solum Deo placuit,sed etiam quosdam inter criminosos,quod essent sine assectu culpavit. Sed de propheta dicendo : Laetatus sum in hiis quae dicta sunt mihi. 3e ex persona domini Sustinui qui simul mecum eon, tristaretur. 3c non fuit: talem laetitiam tristitiamque commendat. Cum vetasius dicit,4 imor domini expellit peccatum, Sc cocupiscentia si pientiae peraducit ad regnum: non solum non reprehendit, sed etiam laudat spiritualis D concupiscentiae 3e diuini timoris affectum. Non ergo has affectiones Laben do, sed eis malὸ utendo delinquimus: quia humanorum affectuum pro prietas, hominis indicat ' creatorem : qualitas bonam vel malam signi filcat Voluntatem: ac sic, motus hi qui in hominibus assectiones sunt, de ipsi in benὸ utentibus virtutes, Sc in malὸ viventibus passiones, sue pei turbatiaones, aut,ut quidam volunt aegritudines fiunt. Nec audiendi fimi Stoici, qui eas penitus eradicari posse, Se debere contendunt: quoniam omnino nullus est sensus ubi timendi vel dolendi, cupiendi siue gaudendi nullus inuenitur affectus. Denique quasi Se ipsos poeniteret fine sententiae . excepta trilstitiaὲ quam cadere in sapienti nimum negant, reliquos affectus nomi r ibos immutatis ines Iesapientibus dicunt, cautione pro timore. pro laetitia gaudium M voluntatem pro cupiditate ponentes quas sapiens no timeat, sed caucatr& velit,non cupiat nec laetetur in hac vita ,sed gaudeat.Non autem credunt eius contristari animum, quod tristitia. quae accidere solet ex commisso peceato sapientem quem putant nullum habere peccatum, stimulare non pocst aliqua recordatione peccati. Quod esse vanisiimu dominuς idoster secundum carnem natus ostendit, qui δc tristis fuit, Se sevit.Nec tamen ea tristitia qua tristis fuit,ei ex peccatis suis accessit qui sine peccato conceptus se natus, no solum no peccauit,sed etia peccare no potuit. Vt aute de suis quoqi literis isto reuincantur ineptiae qui putant sapientem contristari vel dolere non osse legant illud quod eoru doctissimus ait: Nam omnino non dolere,non ine magna mercede cotingit immanitatis in animo,stuporis in corpore. De timore aute, que illi ponunt in malo, scriptura nostra loquitur, dices: Timor
domini sanctus permanens in seculum seculi. Sed quod verὸ fatedum est, ab
196쪽
illo alio timore poenali dii tinguitur, de quo dicit Apostolus: Timor non est c
in charitate, feci perfecta charitas foras mittit timorem. Quia ille peccare volentes deterret a malo. 8e inuitos tenet in bono: iste autem de quo dicit Propheta: Qui sine timore est, non potest iustiticari: magis incremen. to in veritatis augetur: S: aliter quis timet,ne malum, quo puniatur, incurrat: aliter'. ne bonum quo delectatur . amittat. Non igitur omnis timor haberi debet in vitio, sed ille tantum . de quo seriptum est, Quia timor poenam habet. Caeterum iste, de quo dicitur. Timor domini expellit peocatum. 3e. Qui sine timore es ,non potest iustificari. 8e . Timor dominii an etias permanen q in leculum leculi non elliciter vitia numerandus. sed potius intelligendus ust viiijs inimicus. Iam illud quod dicunt, Boni volunt mali cupiunt: vel, boni gaudent, mali laetantur: quis sanae mentis admittat Imo quis sana mente non redarguat. cum de scriptura nolira hominem malae voluntatis increpet. dicens : Noli velle mentiri omne mendacium. Se Tullius orator amplissimus cupiditatem ponat in bono. ubi di est, Cupio, patres conscripti, me esse clementem. & apud illos Vergilius 3-dium vituperet, dicens: Hinc metuunt, cupiuntque dolent, gaudentauri item cum in malum malae gentis gaudia. & apud nos laetitia ponatur in bonum, Propheta diccnte : Laetamini in domino. & exultate miti Proinde omnes luisti & tota morum sanetitate perseeii sine aliqua Stoicorum distinetione superflua timent Se cauent, volunt & cupiunt. laetantur Se gaudent contristantur Sc dolent. Sed interest multum, quid timeant aut caueant Velint aut cupiant,Vnde laetentur aut gaudeant,contristentur aut doleat. Metuunt haereditatem regni coelestis amittere,cupiunt ad coelestem pa- Πtriam peruenire. Dolen tentati, gaudent de tentationibus liberati: ac perhoe, reeta mens rectos habet alladius peruersos peruersa. Sanctus Augustinus Episcopus acer ingenio,suavis eloquio, secularis literaturae peritus, in ecclesiasticis laboribus operosus, in quotidianis disputationibus clarus, in omni sua actione compositus in expositione sua fidei nostrae catholicus, in quaestionibus absoluendiis acutus,in reuincendis haereticis circumspectus, Sein explicandis scripturis canonicis cautus: ipse ergo, quem in his libellis proposii bilitate secutus sum, hanc quae itionem de qua agitur, hoc modo deteriminat, licens. Hi motus. hi affectus de amore boni &de sancta charitate venientes s vitia vocanda sint, sinamus,ut ea quae Vera vitia sunt irtutes vocentur. Sed eum rectam rationem sequantur illae assectiones, quando ubi oportet adhibentur,quis eas tunc morbidas seu vitiosas passiones audeat dicere Quas assectione, ut ex mortalitatis conditione nobis inesse monstra. ret,& huic vitae necessarias,non futurae, post aliquanta idem Doctor adiuniit,& dicit: Etiam cum rectas & secundum Deum babemus has assectiones uius vitae sunt,non illius quam futuram speramus.
Ouod hi affectus, fine quibus in bae vita recte non iuitatim illa futura beatitudine non sint,quae nec timorem habitura est, nec dolorem.
197쪽
AC sic nisi ex coditione nostrae infirmitatis nobis inessent asseclusisti.
nunquam plerunque dolendo vel flendo eis crederemus inulti. Sed idcirco eos huic necessarios vitae sentimus : quia in hac mortalitate sine eis omnino rem non vivimus: quando si non timeat quis ii vel caueat, ne aut ipse quamdiu mortaliter vivit,aut alius quem in Christo diligit, sidesu a deliciat, sit nec de suo nec de proximi sui peccato contrillatur nec doleat, de profectu laetetur aut gaudeat, si nihil boni velit aut cupiat no solum recthnon uiuit,sed etiam sensum ipsius humanitatis amittit. In illa autem vita beata, ad quam consumpta omni corruptibilitate ac mortalitate perueniunt, quicunque ibi futuri sunt,ubi nec fletus vllus potest esse, nec gemitus, habebunt omnes sancti amorem perfectum,timorem nullum ,& gaudium sem i apit una. Ibi eis erit voluntas recta,cupiditas nulla quoniam fruendo coelestibus bonis ad quae peruenire cupiebant nihil eis deerit quod ulterius concupiscant:& in illa resione perpetuae securitatis ac paci, perfecte beati . nec a timoris stimulos passuri sunt. nee doloriς. Sed timor ille, non quem cliaritas foras mittit. sed que charitas nutrit ideo fori assis in secutu seculi permanebit: quia in seculum seculi permanebut illa, ad quae timor ipse perduxerit. cuatiter virtutes quatuor, qua dissae sunt principales, aut in praesentinos a perea to defendant, aut in aeternum nobiscum fine Uio peccato permaneant.
Porro illae virtutes quatuor, de quibus pauca perstrinxi. etsi ibi erunt
longὸ tamen alio modo quam in hac vita sunt,ubi contra vitia sine intermission econfligunt.& pro ipso ancipita dubiae concertationis euentu modὀnesti sentes qui sibi nolunt ob ecbre destituunt: modo ad alios, quibus displicent sua peccata, vel accedunt Deo miserare,Vel redeunt. Nam ibi Se si erit temperantia non ut desideria mala vel vitia refraenet. aut vineat : sed ut eos, quos hic ab intemperantiae impugnatione defendit. ibi nimiter ferat: sed ut sine ullis malis Matos fortiter in aeterno contineat. Ibi in omnibus persecti, erit persecta luistitia non ut inter virtutes discernat Sevitia, ubi nec ipsa erunt iam eorpora vitiosa: sed ut perfectis praemia tribuat sempiterna. Quod tunc siet.quando omni concupiscentia carnali consumpta, nec aduersus carnem spiritus nec caro aduersus spiritum concupiscet: sed calat.s
animus Deo subiectus cum carne sibi subiecta in pace sempiterna regnabit,& creatori suo in aeternu steliciter adhaerebit. Iam prudentia, quae hic quoqι habetur clara bi in aenigmate quodam prudentes illuminat, qualis ibi erit, ubi veritatem persectis, quos hic eius inquistio delectabat, sine ullis fisuris fallentibus demonstrabit, ut prudentiae ac sapientiae Plenaria perceptione diuinitus illustrati, omnia illa, quae hic persectὸ cupiebant nosse nec poterant, sine ullo impedimento corruptionis ac mortalitatis agnoscant: 3c non
solum omnium creaturarum rationem, sed etiam ipsam sui creatoris emianentiam facie reuelata conspiciant.
198쪽
Taque,si placet,liuius quoque libelli iam terminus fiat: ne amplitas iustol productu; non solum de sui squalore, sed etiam de nimia prolixitate di L
iliceat. Hoc sanε omnes,qui haec fortὸ lecturi sunt, contestor, 3e obsecro, ut quicquid in rebus ipsis quae utcunque digestae sunt, reprehensonis inuenerint,vitio meae rusticitatis ascribant, A mi hi dignanter indulgeant. Quidum studeo praeceptum iubentis implere, etiam maiora viribus meis praesumpsi suscipere. Ea autem, quae secundum fidem catholicam dicta proba. Iacobi t. uerint,deputent Deo,qui dat omnibus afluenter. 3e no improperiat: 3e pro his omnibus mecum gratias agant. Caeterum de accuratione dictionis elocubratae non satago,nec mihi pudoris est,si disputatio mea, quae sortὸ proba.tur in rebus,aliquos verborum inanium sectatores horrore incomptae ora. tionis offendat: quia quod ab homine doctore studendo non didici, id ex. hibere loquendo non potui. Et tamen cum semetiarum vivacitatem sermo ex industria cultus enervet,& totam vim dictorum splendor elaboratus euacuet,quis non iudicet me affectationem compositionis debuisse cotemnere, etiam si eam potuissem velut dicendi peritus implere Quapropter ea mihi visa est compositio satis ornata,quae coceptiones animi cum neces raria quadam perspicuitate proferret: no quae illecebris auriu deseruiret. Ea est enim. nisi fallor iudicata latinitas, quae breuiter Se aperte obseruata duntaxat usitatorum verborum Proprietate res intelligendas enunciat: non quae vernatis oloqui1 venustate atque amoenitate luxuriat: &pru- sdentibus viris non placent phalerata, sed sortia: quando non res pro Verbis,sed pro rebus enuncian- dis verba sunt instituta. π
FINIs LIBRI TERTII D. PROSPERI DE VITA CONTEM.
199쪽
μD, PROSPERIA UITANICI DE GRATIA
DOMINO FRATRI DILECTISSIMO IN CHRISTO. ET MERITO VENERA.BILI RUFFINO, PROSPER E TERNAM DICIT sALUTEM.CCEPI per communem amicum fraternae erga me licitudinis tuae signa, Se curam sinceris. simae charitatis gratulanter agnoui.-Ac nequid maligni rumores, inquantumse auribus tuis subtrahere nequeunt, formidinis tibi aut anxietatiri inferrent,ausoluere te ab omni scrupulo, quatum epistolari licuit sermone curaui: intantum istudes
omnia plenissima veritate tibi pandere, ut quia non potuisti in totum,quae ab aduersantibus disil eminantur,audire: per meipsum queas, quicquid II de nobis ad inanem inuidiam sertur referturque, cognoscere. Sed insinuada prius sanctitati tui est qualitas quaestionis,de qua ista nascuntur : quo tibi magis pateat falsitas obloquentum : & videas quam lucem quibus tene
PELAGIANA ititur haeresis, quo dogmate catholicam fidem destruere adorta sit,& quibus impietatum venenis viscera ecclesae, atque ipsa vitalia eorporis Christi voluerit occupare,notiora sunt, quam ut Opere narrationis indigeant. Ex his tamen una est blasphemia,nequissimum Se subtilissimum germen aliarum, qua dicunt. GRATIAM DEI SK.
CUNDUM MERITA HOMINUM DARI Cum
enim primum tantam naturae humanae vellent astruere sanitatem. vi p soluliberum arbitrium posset assequi Dei regnum: eo quod tam plenὸ ipso conditionis suae praesiuio iuuaretur: ut habens naturaliter rationalem intellectum, facilὸ bonum eligeret,malumque vitaret: Et ubi in utraque parte libera essent opera voluntatis,non facultatem his qui mali sunt ad bonum deesse,sed studium. Cum erso, ut dixi totam iustitiam hominis ex naturali vellent rectitudine ae possibilitate subsistere, atque hanc definitionem doctrina sana respueret, damnatum a catholicis sensum, δe multis postea haereticae fraudis varietatibus coloratum,hoc apud se ingenio seruauerunt, ut ad incipiendum,&ad proficiendum, se ad perseuerandum in bono ne- cenariam nomini Dei gratia profiterentur. Sed in hac professione,quomodo vasa iret molirentur irrepere ipsa Dei gratia vasis misericordiae reuelauit. Intellectum est enim,saluberrime': perspectum, hoc tantum eos de gratia confiteri,quod quaedam libero arbitrio si magistra, seque per cohoreati ne per
200쪽
nes, per legem, per doctrinam, per Ireaturam, per contemplationem, per Cminacula, perque terrores extrinsecus iudicio eius ostendat, quo unusquisei secundum voluntatis sui motum,si qu sierit,inueniat: si petierit, recipiat: si pulsauerit, introeat. Quia scilicet grati et ipsius vocatio hoc primum circa nos agat,ut nothrq facultati, arbitrium admoneat,nec aliud si gratia, quam lex. quam propheta, quam doctor, cui circa omnes homines per uniuersum mundum commune & senerale sit studium, ut qui voluerint credant, de ui crediderint, iustificationem merito fidei Se bone voluntatis accipiant : aci gratia Dei secundum hominum meritum tribuatur. Atque hoc modo gratia non sit gratia. Quia si meritis redditur, 3c non ipsa est bonorum creatrix. frustra gratia nominatur. Has autem versutias, quibus se filij tenebrarum, in umilitudinem filiorum lucis transfigurare voluerunt,cum Sc Orientalium Episcoporum iudicia, 3e Apostolicae sedis autoritas, Se Aphricanorum conciliorum vigilantia deprehenderit: beatisiimus quoque Augustinus, praecipua utique in hoc tempore portio domini sacerdotum,copiosὸ, Sepulchrε, in multis voluminum disputationibus destiuxit utpote inter multa Dei dona quibus illum abundantissimἡ spiritus veritatis impleuit, habens etiam hanc scientiae Sc sapienti et ex Dei charitate virtute ut non solum at amadhue in suis detruncationibus palpitantem, sed etiam multas prius h reses inuicto verbi gladio debellaret. Cui inter tot certaminum palmas, inter tot
triumpho mum coronas, ad illuminationem Eccles , Se ad gloriam Christi, ua ipse illustratus est perfulgenti,quid a nostrorum quod de ipsis multum
olendum eli occultis, sed non incogniti; susurrationibus obloquuntur. Et prout sibi noxias aliquorum aures opportunasq: repererint scripta eius,qui. DDus error Pelagianorum impugnatur,infamat dicentes, O libem arbitrium penitus submouere, se sub gratiae nomine necessitatem praedicare fatalem Adij cientes etia duas illu humani generis massas, Se duas credi Velle naturas. . Vt scilicet tantae pietatis viro Paganorum Se Manich orum ascribatur im. pietas. Quae si vera sunt,cur ipsi tam negligetes,ne dica ta impij,sunt, ut tam abruptam perniciem ab Ecclesia non repellant tam insanis predieationibus non res stant nec saltem aliquibus scriptis eum , a quo talis emanat doctrina, conueniat Magna enim gloria sua humano seneri cosuluerint i Augustinum ab errore reuocauerint nisi fortὰ modesti homines,hoviqi censores, magnorii prius meritorii seni honorabiliter ac misericorditer parcu t. 3e secari quia libros eius nemo usqua recipiat, coquiescur,at J. ignouerint. Imo nouerunt, non solia Romana, Africanamqi ecclesia, Ac per omnes mundi partes uniuersos promis, ionis filios cum doctrina huius viri, scut in tota fide, ita ingratiae confessione congruere. Sed etiam in ipss his locis,in quibus ad uersus eum querimonia concitatur, esse, propitio Deo plurimos,qui ad perceptionem Euangeli Apollo licrii doctrinae, saluberrimis eius disputationibus
imbuuntur, Se quotidie in membris corporis Chri ili in quanta ea ipsemul riplicat, dilatantur: Si recte reprehendimur, cur no constanter arguimur Si arguendi non sumus, cur occulta obtrectat nemordemur Sed quis nescitieur ista priuatim de istomacho garriant,3c publice de consilio conticescant Volentes enim in sua iustitia magis quam in Dei gratia gloriari, molestἡ Ω-runt,quod his,quae aduersum excellentissimae autoritatis virum, inter mul-
Ilatio ins collatione. asseru)re,resesimus.Nec dubitant, si qua hinc mouerint qui-