장음표시 사용
241쪽
ineptum est dicere, quod quisquam ad participationem gratiae tendat multus, quam asserere quod ullus ad eam non spiritu Dei veniat incitatus. Cito ergo hic disputator pr missae definitionis oblitus eis,cito a sententia sua instabilitate & leuitate discessit. Dixerat enim, regulariter, non solum amni, veru etia cogitatiori u bonarum ex Deo esse principiti. Et ne hoc de doctriana extrinsecus adhibita deberet intelligi,vigilanter addiderat: Qui nobis ct initia sanctae voluntatis in 'irat,Cr virtutem atq; oppo=tunitatZ eονῶ quae recte cupimus tribuit peragendi. Omne d. rimn optimis, O donum persectum est, sum est descendens a p.itre luminum.qui ct incipit qua bona sunt, exequitur Erconsummat in nobis. Doctor catholice eur pro sessione tui deseris cur ad famosam salsitatis ea.
grati donec fides i ii sita cogitationis claudebatur arcano: at ubi supplex oratio, ubi diligens in uisitio,Vbi apparer crebra pulsatio: quare no ex qualitate operis summiniit ratione intelligis incitantis Et satis te contra Polagianoru calumnias praecauere existimas, si quod in uniuersitate vocatorii sentiendum est,id noΓis in portione concedas Sed nec cum haereticis tibi, nec cum catholicis plena concordia est. Illi in omnibus iustis hominu ope. ribus, liberae voluntatis tuentur exordia : Nos bonam cogitationu ex Deo semper credimus prodire principia. Tu informe nescio quid teritu,& vir triparti in conueniens reperisti,quo nec inimicoru co sensum acquireres, nec in B nostroru intelligentia permaneres. Quo modo autem non aduertis, te in illud damnatum incidere,quod velis nolis conuinceris dicere, Gratiam Dei secundum merita nostra dari, cum aliquid praecedere boni operis ex ipsis hominibus propter quod gratiam consequantur, affirmas No enim nullius meriti haberi potest petentis fides, tu ren iis pietas , pulsantis instantia:
pr cipuὸ cum oes eiusmodi, Sc accipere, Se venire,& intrare dicantur. In quo superfluum, imo impium est,sic velle meritis ante gratiam existentibus locu facere,ut non ex toto veru sit,quod ait dominus: Nemo venit ad me, nisi pater qui misit me,attraxerit euria, s cuiusquam hominis sine Dei illuminatione esset credenda couersio aut ullo modo se voluntas homini ad Deum si ne Deo posset extendere,qui eum vocatum ad filium trahita non res stente,
inuitumqi compellit : sed ex invito volente facit , Sc quibuslibet modis infidelitate renitentis inclinata ut cor audientis, obediendi in se deIectatione generata ibi surgat ubi premebatur: ibi distat,ubi isnorabat: inde fidat, unde diffidebat inde velit,unde nolebat. Etenim dominus dabit suavitate,& ter ra nostra dabit fructum suum. Sed videamus qualia subsequantur:
Cui aute facile pateat quo modo salutir summa nostro tribuatur arbitrio ἰ De quo dicitur. Si volueritu, ct audieritis me tuae bona sumi terrae maducabitis. Lt quomodo non vosetis req; currentisse s mserentis es Dei. md etiast illud, quod Deut re Lirit unicinq; secundum opera eius. ED:Deus est,qui operatur in vobis ct velle, ct re icere, O bona voluntate: hoc non ex robusta Dei donum est: non ex operibus ri nequis glorietur.
242쪽
. Et e tera quae collecta de scripturis,quasi alterno sibi sensu adue sa eolle- egit, ut donis grati et studium human committat indultriet: 3e hominum omnium diuisione facta, alij sint quos gratia Dei saluet, alij quos lex se natura iustificet. Sed lex potest,ne quid mali fiat,iubere : a malo autem non potest liberare. Notum facit mandatum, sed obedienti non pr that affectum: nisi quod est occidens per imperium literet fiat vivificans per spiritum gratit. Cap.S. Polt hqc concludit. dicens: Ibid. Nili quod in his omitibus segratia Dei,ct libertas nostri declaratur arbitr). O quia etiam sim interdum motibus homo ad virtutum appetitus post extendi, emper
vero a domino indigeat adiuuari.
Et ubi est . quod regulari definitione pr missum est. Non solum actuis, verum etiam cogitationum bonarum ex Deo esse principium, qui Se incipitquq bona sunt,& exequitur, de consummat in nobis c Ecce hic etiam si ibonis coeptis necessarium Dei fateris auxilium: ipsos tamen laudabiles motus appetitusqi virtutum, remota gratia Dei nudae libertati adseribis arbitrij ut boni salubre i conatus nequeant quidem proficere, nisi Deus adiuuet: pos Iuni tamen, etiam si non a Deo inspirentur, incipere. Deinde ut euide-tius definias,quid homo ex libero arbitrio habeat, quid sumat ex gratia Dei, addis, Sc dicis. Nec enim cum voluerit quis anitate per turriagi de aegritudinis morbo pro ambitri, sivi desiderio liberatur.
Doces ereo .non posse quidem hominem per semetipsum apprehendere sanitatem. ted habere eum a semetipso desideri u sanitatis. Et tua tantu spo. Die venire ad medicum: non etiam hoc ipsum medici esse,quod veniat. Quasi vero anima ipsa non langueat, ac corpori suo remedium sana prospiciat. ne es in Atqui totus homo ex ipsa Sc cum ipsa in profundum miseriae suae decidit.vbi
refro. ad eam prius quam a medico notitiam suae calamitatis accipiat, iacere delectat. ε obiect. amantem semper errores suos, Se amplectentem falsa pro veris. Cuius salus Galloru. prima est,ut sibi incipiat displicere Se vetullatem suae debilitatis odisse. Se quens vero est, ut de sanari desideret,& a quo sananda sit,nouerit. Quae c. rationem ipsius sic praecedunt, ut ei ab illo, qui aegram sanaturus est . inserantur. Ne , cum ei ullo modo haec ineste possint merito videatur saluata,no gratia. Deinde adi j chs: Vt autem euiden i iis clarea etiam per naturae bonum quod beneficio creatoris indultum est nonnunquam bonarum voluntatum prodire principia qua tamen, nisi e Rom. r. Deo triri titur, ac seminationem virtutum peruenire non possunt, Apostolus tei Ia-tur , dicens Velle enim adiacet nvispersicere autem bonum non invento. - Falso ergo secundum hanc definitionem antὸ dixisti,Non solum actuum verum etiam cogitationum bonarum ex Deo eisse principium : qui 3e incipit quae bona sunt, Se exequitur, Sc eonsummat in nobis. Sed hoc nullo modo ex aliqua parte potes esse salsum. Cui nequaquam insem contraria debuerunt :vt,quod rei te professus es ex gratia incipere , id postea confirmares
per natum bonum,& per liberum arbitrium nua habere. Dixit quidem Rom. . tus Apostolus: Velle enim adiacet mihi,perficere autem bonupi non inu
243쪽
A uenio sed ident lxir: No quod idonei sinus cogitare aliquid ex nobis Uss, p. Cor. 3sed sufficientia nostra ex Deo eth. Et idem dixit L eus est enim , qui opera' tur in vobis & velle & perficere, pro bona voluntate Non eroo Apostolus Phili p. .
sibi contrarius et YSed cum donatum nobi, fuerit bonum velle . non statim niuenimus & facere . nisi quaerentibus, petentibus,at'. pullantibus qui dedit desideriunx praelici eisectum. Vox nanque illa dicentis: Velle enim adiacet Rom- 7. mihi,perficere aute in bonum .non inuenio: vocati eis, subfratia constituti: ui condeleetaturquιdem legi Dei secundum interiorem hominein sed vi. set aliam legem in membris lui , repugnantem legi mentiis sue, Se captiuari tena se in lege peccati. Et quamuis acceperit scientiam rectὸ volendi, virtute tamen in se non inuenit eorum quae optat operandi: donec pro bona volu tate, qua sumpsit mereatum n uenire qui faciat. Post hec ponis plurima C. λ' teli imonia . quibus nunc validum, nunc infimarim liberum arbitriu demonstretur. Quasi quidam sint,qui propriis viribus impleant, quod alij facere
Deo non adiuuante non pollunt : aut ob aliud homo accipiat praeceptu, nisi ut diuinum quaerat auxilium. Concludis ergo,& dicis.
Et ita siunt haec quodammodo indiscret e permista, atq; confusa, ut quid ex quo pG
Dat,inter multos magna quaeitione volva uir. Id est Iurum iura initium bonae voL-tatis praebuerimus, miseraeatur vestri Deus .an quia Deus misereatur, cosiquamur bona vomutatir initium. Multi enim singula haec credentes,ac mylo amplius asserentes, variis, fui contrarijssunt erroribus inuoluti. B Ecce,ut tibi videtur quae permista erat,discreta sunt:&quae explicari in Opoterant, absoluta. Duos enim esse contrarios sibi definis error es,quibus qui inter liberum arb: triu Se gratia, quid tenendum si nesciunt implicentur. Et in uno conlii tuis eos qui dicunt,ideo nostri misereri Deu quia ex nobis prς-bita sunt bonae initia voluntatis, significans sine dubio Pelasiani dogmatis sectatores,qui dicunt gratia Dei dari secundu merita nostra in alio aute illos ponis, qui dicunt, ex misericordia Dei bonam voluntatu prodire principia eos intelligi voles qui inimicos gratiae debellarui. Si ergo error est, initia D nae volun talis non adiuto diuinitus homini adscribere. 3c error est, confiteri quonia preparaturvolutas a domino, quo dirigedi sumus,ut vi q. vitemus 'Si utrunqi, iniquis lectuamur. nos nulli errori acquiescemus. Tu nos subdis Proster. duobus,& geminas sicut intelligi prauitates diuidendo damnas, miscendo Nola tuet uilificas. Hac lege ac regula poteris p edicare, quod tam errent qui dicunt, i 7. colla. semper esse fallebum quam qui definiunt, Nunquam esse fallendum. Sed ut Cassiana in neutro peccetur, utrum qi sectandum: quia nec semper declinanda falsitas in qua nec semper negligenda sit veritas. Fallit te prorsus opinio tua: Deduobus 40ς ς malis unum fieri bonu no potest: V na virtute duo vitia no ei nunt: Vnum ΗΞ
veru duo talia no faciunt. Quae enim paria sunt merito, non minuuntur co ineti. eundo, sed crescunt. Non itaque oportuit eos qui bonam voluntatu initia, ii.
ex Dei asserunt inspiratione generari ea sententia reprehendi, qua arguuntur qui ad fi c liber u arbitriu putant sibi sine ope gratiae posse suis cere. Harum enim definitionum una ab ecclesiae Hugnata est alia defensa. Nec eis Vllo modo huius noui foederis cogruit pactu , quo catholica sit corruptior, qui Pelagiana correctior. Multi,inquis,singula haec credentes, ac iusto C p ιε.
244쪽
tulit Gal. lorum. Rom. 8. Iosue. 6.
ampliut asserentes varijs sibiqi contrariis sun t erroribus inuoluti. Placet i . Ctur tibi, cu haereticis catholi eos .cu vires danare victores:& eos erroris nota
adurere . qui errore ab ecclesia depulerut Secundu quippe tua censura , qua sanctarii & fideliu voluntatu alseris non in omnibns hominibus ex Deo esse principiu quasi multu grati et tribuas, si hoc ea in quorunda operari metibus adquiescas)errauit Papa Innocentius Se Petri sede dignissimuς, qui cu de istis loqueretur, qui in libero arbitrio gloriantur : Nam quid, inquit, nos de eo inpolh haec rectu mentibus existimemus.qui sibi reputant deberi . quod boni sunt Et iterii cum de primi hominis scriberet lapsu: Liberum enim . inquit. arbitrium olim ille perpessus,dum suis inconsialtius utitur bonis , cadens in prie uaricationis profunda demersus,nihil queadmodum exinde surgere posset inuenit: suaq: in aeternu libertate deceptus, huius ruina iacuisset op pressus. si eu post Christi pro sua gratia relevasset aduentus. Errauerunt Orientales episcopi. in quom iudicio Pelagius eos qui dicunt gratia Dei secundum merita nostra dari,ut catholicus possiet videri, anathematiIare copuistis et . Errauerat Aphricana episcoporum concilia,quae decretis suis eo-stitu Me , utrunq. Dei donum esse, se scire quid sacere debeamus, Se diligere et faetamus ut aedificante charitate scientia non positi inflare . quia sicut de Deo scriptum eli: Ille est qui docet homine scientia: ita scriptu est, Charitas ex Deo est. Erraverut ducenti quatuordecim sacerdotes,qui in epistola qui suis constitutionibus praetulerunt,ita apotholicae sedis antis litem beatu Zosmum iant allocuti : Constituimus. in Pelagium atq: Celestium per vener bilem episcopum Innocentium de beati imi apostoli Petri sede prolata manere sententia, donec apertissima confestione fateantur. gratia Dei per Ie- osum Christum dominum nostrum .non solum adcognoscendam,verum etiaad faciendam tultitia .nos peractus singulos adiuuarn ita ut sine illa nihil 'verae sanctaecli pietati, habere ,co lare,dicere,agere valeamus. Errauit sacrosandia beati Petri sedes quae ad uniuersum orbe Papae Zosimis c ore loquitur: Nos tamen instinctu Dei omnia bona enim ad autorem suum re se renda sunt,unde nascuntur ) ad fratrum & coepiscoporum noli rorum conscientiam uniuersi retulimus. Errauerunt Apnricani eniscori ad eundem Papam Zosimum rescribentes,eum icin sententiae huius salubritate laudates cum aiunt: Illud vero,quod in literis tuis.quas ad Vniuersos curasti esse mittendas posuisti, dicens: Nos tamen instinctu Dei omnia enim bona ad autorem suu reserenda sunt. unde nascuntur ad fratrum Se coepiscoporu nostro ii conscientia uniuersia retulimus : sic accepimus dictum, ut illos qui cintra Dei adiutorium extollunt humani arbitrii libertatem . districto stadio veritatis,velut cursim trasens amputares. Quid eni ta libero feci lii arbitrio. quam quod uniuersa in nostr humilitatis conscientiam retulilli Se tamen instinctu Dei factum esse.fideliter, sapientem. vidisti. veraciter fidenterque dixisti. Ideo utiqi,quoniam pr palatur voluntas a domino, Scut boni aliis quid agant. paternis inspirationibus suorum in se tangit corda filio m. Quo quo t enim spiritu Dei aguntur, hi si ij sent Dei, ut nec nostrum sentiamus deesse arbitrium,3c in bonis quibusque ac voluntatis humanae singulis
motibus,magis illius valere non dubitemus auxilium. Videsne regula, tuas inuictarum constitutionum soliditate confractas, Scin fidei structura prauas ruinosasque iuncturas, vesu: Hierichontinos muros ad sacerdotalium tu-
245쪽
barum ruisse concentum '. Cum enim de sanctarum ori ne volunta. tum, Se fidei charitatisque principijs inter nostros & Pelagianos quaestio versaretur, non ancipiti victoria, nec dubio diremptum eli fine certamen ut adhuc nobis de iniqui Lima huius foederis tui pace tractandum sit. Pro strata est inimica acies , bellum confractum eth. victores sumus per illum qui fecit potentiam in brachio tuo , qui dissipau: t superbos mente cordis ipsorum : Deposuit potentes de sede, Se exaltavit humilex: Esurientes impleuit bonis . Se diuites dimisit inanes. Per illum, qui faciens misericordiam cum patribus nostris, memor fuit testamenti sancti sui, & iuris urandi quod iurauit ad Abraham patrem nostrum, daturum se nobis, ut sine timore de manu inimicorum nostrorum liberati, serviamus ipsi in san.ctitate 3e iustitia in conspectu eius omnibus diebus nostris. Perillum,
qui dedit nobis victoriam per I E S V M CHRISTUM do.
minum nostrum. Perillum, a quo non spiritum huius mundi accepimu sed spiritum qui ex Deo est, ut sciamus quae a Deo donata sunt nobis. Quid de elasarum argumentationum ratiunculis fracta studes arma colligere Quid cineres extincti dogmatis refouendo, deficiente, fumi nidorem in rediuiuam fammam conaris accendere Non est periculum liberi arbitrij ex gratia Dei, nec voluntas aufertur, cum in ipsa bene velle generatur. Nam si ideo non putanda est nostra, quia formatur, regitur, or di natur imbuitur: spoliatur libertate si ii Dei qui aguntur spiritu Dei: perdunt vigorem rationalis animi, Se omni vo Iuniariae deuotionis laude priuantur, quibus datur spiritus sapientiae de intellectus, consilii se fortitudia; nis, scientiae & pietatis, ac timoris domini. Prorsus qui his reformationibus se non putant indigere, de veteris morbi consiletudine in phrenesm ' transeunt: respuentes remedium,clamant,insaniunt,reluctantur. Sed si repromissionis sunt filii quiescent&Lanabuntur. Sed iam videamus quid inferat sobrietas disputantis: qui ut vitium vitio pelleret, & errorem errore curarer,contrarias sibi definitiones noua arte confudit: vique hoc compositionis su poculum securis auditoribus propinai et,exemplis voluit colorare quod miscuit. ait enim.
Si emim dixerimus, nonrum esse bona voluntatis principium qui Isuit in persiecmtore Paulo ' quid in publicano Matthaeo' Quoium unus creatorι ac sapphcrs innocentum, alius violenti s ac rapinis pubticu incubans, attrahitur ad lutem ' Sin v N patia Dei siemper instirari bonae voluntatis principia dixerimus: quod de Zachai e y quid de illius in cruce latronis pietate dicemus ' qui desiderio suo vim
quandam re ris culestibus inserentes, stectasta vocationu monita praeiti ne
Per istam ergo quorunda principioru dissimilitudine probare nitituraio epose quosda per liberu arbitri u sine adiutorio Dei, quod quida nis Deo cooperat te,non possint. Et hoc vult de quorunda tar)iore obedi eotia Se quorundam sequaciore consensu intelligi. Quasi ubi dura infidelitas Deo subditur. Sc Euangelio quod diu impugnauit, repenth succumbit, ibi mutationem hominis dextera operetur excelsi: Ubi autem post tranquillam cohortationem sollim , verus more inevita haesitatione diffidentis docilis R iiij. audi-
246쪽
auditor amplectitur, bonum talis conuersonis humanae si tantu modo voluntatis. Quasi vero potentia grati Dei eos tantum ad filium attrahat, quos aut voce increpaverit, aut poena obtriuerit, aut terrore tremefecerit Illoruautem mentibus nihil suae virtutis admoueat, qui ad promissiones redem p. toris sui. spe alacri,& auido desiderio cucurrerunt. Sed veritas dicit: Nemo venit ad me,nisi pater qui misit me,attraxerit eum. Si ergo nemo Venit. nisi attractus: omnes. quocunque modo veniant, attrahutitur. Trahit igitur ad Deum contemplatio elementorum, omniumque quae in ei, sunt ordinatissima pulchritudo. Inuisibilia enim eius, a creatura mundi per ea quae facta sunt , intellecta conspiciuntur. Trahit rerum gellarum cognitio, Se diuinorum operum relaturae animum audientis inflammat, narrantes
laude, domini se rirtutes eius, se mirabilia eiusquς fecit. Trahit timor: Principium enim sapientiae timor domini. Trabit la titia : quoniam, Laetatus sum in his quae dicta sunt mihi. in domu domini ibimus . Trahit deside quonia, Cocupiscit & defecit anima in atria domini. Trahit delectatici lectionis: Quam dulcia enim faucibus meis eloquia tua super mel de fauu ori meo. Quis perspicere aut enarrare possit per quot affectus visitatio Dei animum ducat humanum,ut quae fugiebat. sequatur: quae oderat, diligat: quete falli. diebat,esuriat: ac subito commutatione mirabili.quae clausia ei fuerant . sint aperta quae onerosa ,sint leuia quae amara, sint dulcia : quae obscura,sint lucida H qc autem omnia operatur unus atqi idem spiritus, diuidens singulis
prout vult. Quoniam Deus qui dixit de tenebris lumen splendescere, illuxit in cordibus nostris ad illuminatione scientiae claritatis Dei in faeie Chri iii Iesu: id est in manifestatione filis sui qui ei in sinu patris. Qui ergo illuxit in scorde Matth i publicani & Pauli tunc ecclesia per quentis,ipse & in corde
Zachaei.& in corde crucifixi latronis cum domino, illuxit: nili domini vox forte otiosa fuit .cum Zachaeum. lui quaerebat videre eum quis esset, comis pellare dignatus et , dicens: Zachaee festina,descende.quoniam hodie in domo tua oportet me manere & noxa praeparauit sibi eius animum , cuius elegit hospitium. Deniq: cum murmurarent omneς, quod ad virum peccatorem intro ijsset hospitari Zachetu, iam poenitentiam agens, dimidio bonorum suorum in paupere, erogato. redditurum se in quadruplum cum haudata promitteret, dominus ait: Hodie salus huic domui facta est, uia & hic filius eth Abrahae. Et ne lateret causa huius salutis, adiecit, Venit autem filius hominis saluum facere & quaerere quod perierat : Viiquem agnosce
bamus saluum factum, sciremus a quaerente praeuentum . in latroni, quoque iustificatione, etiam si nulla operantis graciae intelligerentur indicia, nonne cum omnibus credentibu S etiam ipsum acciperemus attractum : Dicente domino : Omnia mihi tradita sunt a patre meo . Et : Cum exaltatus fuero a terra , omnia traham ad me Inter omnia autem, hunc vel tra.ditum esse, vel tractum, etiam ipsit uς confessio docet qui cum aliquandiu
blasphemasset in IESUM CHRISTVM, repente est mutatus, &dixit: Domine memor esto mei cum veneris in rego um tuum. Sed unde in uno homilie tinta compugnantium vocum sit orta diue istas , instruat
nos Apostoli, ς. Se dicat: Nemo in spiritu Dei loquenς. dicit anathema Iesu. Et: Nemo potest dicere dominum Iesiam , nisi in spiritu sancto: Vt non dubitemusan eicitam hominis voluntate, de de proprio fuiste quod blani Phema -
247쪽
A Uiemavit. Se de spiritu sancto quod eredidit. Frustra igitur disputator iste.
inscrutabilem unius gratiar varietatem ad argumentum definitionis suae v luit aptare, ut portio tulit ficatorum solius voluntatis suae motibus ad Chri . tum venire credatur: portio autem reluctans trahatur.& inuita compellatur,cum Deu, sit qui operatur omnia in omnibus. siue alio s sic. alios autem i. Cor in sc at trahere velit . ad quem nemo nisi aliquo modo trahatur. venit. Post haec subjcit te istimonia sacrae hii toriae quibus olfendit, obseruatiam Cap. II. mandatorum Dei,consummationem et: virtutu diuinae grati deputandam: quod& nos promptissimὸ confitemur. Et commemoratis exemplis de Ba. Nuni itidaam, quem volente Israelitiis maledicere, Deus in benedictionis verba tranis Gene Lostulerit:& de Abimelech,qui peccare non permi illas sit in Sara: sc de Ioseph S IT
a fratribus vendito: quorum malam voluntatem in bonum Deus verterit: recurrit ad confirmationem definitionis sciae: ut liberum arbitrium . quod
gratiae se dicit iungere, a parte quadam humani generis, quantum in ipso est auserat: & in quadam parte constituat,dicens Haec enim dito, id est velaratia Dei vel liberum arbitrium, tu quidem iuuicem via lentur a duerse: sita utraq, concordant. It utraq; nos pariter debere sis cipere, ploraris rasione collegimus. ne vitum horum homini pubtrahentes , ecclesia i seri ro Ivn exsem e videamur.
Eccles assica regula est praedicante Apostolo : Nemo potest dicere do--cb., iminum Iesum nisi in spiritu sanisto. Ecclesiastica regula est: Quid autem ha Leoru bes quod non accepi lii Si autem accepisti quid gloriaris, quasi non accepe-B ris Eceses astica regula es . Gratia Dei sum id quod sum : & gratia eius in t Cor. trme vacua non fuit Ied illus omnibus illi, laboraui. Non autem ego, sed gratia Dei mecum. Et Misericordiam consecutus sum, ut fidelis estem. Eccle- i. 6ρ. νs Alica regula est. Habeianus thesaurum is una in vasis fietilibus,ut sublimitas i Cor. sit virtuti, Dei, de non ex nobiς. Ecclesiastica regula eii: Gratia saluati esti; Ephesi per fide:& hoc no ex vobis, Dei enim donum est,non ex operibus, nequis extollatur. Ecclesiastica regula est: in nullo terreamini ab aduersarijs, quae phili p. teli illiς causa perd tionis, vobis aut e salutis.& hoc a Deo: quia vobis datum est per Christum non solum ut in eum credatis, sed etiam ut patiamini pro eo. Ecclesiallica regula eth: Cum tremore Se timore vel irai plorum salutem Philip.α operamini. Deus enim ei et qui operatur in nobis,& velle M operari pro bona voluntate Ecclesiallica regula est. Non quia idonei sumus cogitare aliquid L. Cor 3 ex nobis. quas ex nobis ip i, sed sufflictentia nolira ex Deo eis. Hanc regu lam firmat Deus dicens: Nemo poteth venire ad me, Disi datum fuerit ei a pa 16, Λ σtre meo. Et omne quod dat mihi pater venit ad me. Et: Sine me nihil po- Ioan .ir teliis facere. Et: Non vos me elegistis, sed ego elegi vos . Et: Nemo nouit fi- Lue: olium, nisi pater, neque patrem quis nouit,mii filius, Sc cui voluerit filius re- ibin ., uelare Et: Sicut pater vivificat mortuos, ita 8c filius quos vult vivificati Et: Beatus es Simon Bariona quoniam caro & sanguis non reuelauit tibi: sed Mail. is pater meus qui in coelis est. Hac regula nulli hominum aufertur voluntas: quia virtus grati , no hoc in volutatibus operatur ut non sint sed vi ex malis bonae,& ex infidelibus sint fideles: Se qui ex semetipsis erant tenebrae .lux efficiatur in domino. quod mori uu erat, vivificetur quod iacebat,erigatus: quod perierat,inue matur. Hoc in omnibus prorsus hominibus,qui eruuntur
248쪽
A sciit no salso ipsa veritas est: Venit filius hominis querere & saluare quod pe
rierat. Naturae enim humanae .in illa uniuersalis praeuaricationis ruina, nec subitantia erepta est nec voluntas, sed lumen decus ii virtutum, quibus traude inuidentis exuta est. Perditis autem per quae ad aeterni atq: in amissibilem corporis animeq: incorruptione poterat peruenire,quid ei rem asit. nili quoa ad temporale pertinet viti, quae tota est danationis & poen 'l'ropter quod, natos in Adi renasci oportet in Christo,ne in illa quis inueniatur generatione .quae periit. Nam si posteri Adae in illis virtutibus naturaliter agerent . in quibus Adam fuit ante peccatu,no essent natura filij irae. no essent tenebrae. nee sub potestate tenebrarii: saluatoris deni si gratia no egeret: quia no trustra boni essent,nec iustitiae praemio fraudarentur: habῆtes ea bona,quorum amissione primi patres de Paradiso exulare meruerunt. Nuncaule .cu sine sacramento regenerationis aeterni morte nemo possit euadere : nonne exlpsus remedii singularitate apertissim d patet. in quam profundu malu torius humani generis natura demersast. illius praeuaricati 'ne,in quo omnes pec- Rom Dcaueruntia quicquid ille perdidit perdiderunt Perdidit aute primitus fide. perdidit continentia, perdidit charitate, spoliatus est sapietia Sc intellectu,caniit consilio & fortitudine. & impi h altiora sectando a veritatis scientia, Mobedientiae pietate deiectus est. nec ipso salte timore sibi reliquo ut ab interdictis vel metu caueret poenae . st qui abstinebat amore iustitiae. Liberu ergo arbitri u id est rei sibi placitae spotaneus appetitus,ubi usum bonoru quae acceperat fastidiuit δε vile tibus sibi sex licitatis su praesidiis, insana cupidi- tate ad experientia praeuaricationis intendit bibit omniti vitioru Venenu, bc B tota naturam hominis inteperatiae su et ebrietate madefecit.inde, priusquam edo camem filii hominis, Se bibedo sanguinem eius lethalem digerat crv. ditate, labitur memoria, errat iudicio, nutat incessu: neci: ullo modo idoneus est ad illud bonum eligendu Sc concupiscendu quo se sponte priuauit. Quiano, sicut potuit Deo n6 impelle te corruerepta potest Deo no erigete coi u pere. Non igitur recte dictu est: Non enim tale Deus homine fecisse credendus est, qui nec vel . t unq,nec possit bonu. Quasi nos illa hominis debilitate a e reatore dicam' codita,& no peccati merito ab homine cotracta. Qui ergo putat coseques esse.ut si libem arbitriu obcFatu esse dicatur,obc catio ipsa ad nature referatur autore, vult persuadere, quod ta sanu sit in Adet posteris libem arbitriu.qua in Ada fuit ante peccatu . quod satis alienu a catho
Iica fide ducimus. Quid enim peccato i sum est,si id i sum no est,unde peccatu est Nisi sortὸ dicatur in Ad posteros poena trasile,no culpa quod omnimodo falso dicitur, Sc ob hoc fortE no dicitur. Nimis enim impra est. hoc de
Dei sentiret astitia,quod a praeuaricatione liberos cureis voluerit esse dana tos . Patet ereo culpa,ubi no latet poena, se societas peccati covincitur de co. munione lupplich: ut quod est humanae miseriae,non de institutione creatoris sed de retributione sit iudicis. Illud et ii ineptε positu est.& cotra senium Oim tractatoru,quod ad probandi liberi arbitrij incolumitate conexuit dice : Et quo modo liabit illa domini post praeuaricatione primi hominis illata sentetia: Ecce Adi factus est sicut unus ex nobili, scies bonu & malum. Quasi diabolus Adae vera promiserit Sc Adi tris redi edo madam Dei pro- erit in similitudine Dei, et hoc ei fuisse collatu pronuncia uerit Deus: cuin his verbis significatu sit potius,quid non fuerit assecutus, qui iuperbIn- Alias stqui non abstine
249쪽
gressus viam quod habebat amisit, dum quod non aeceperat concupiuita c
Non minus autem in ipsa huius lenius conclusione peccatum est, dum dicitur: Concepit ergo Adam post praeuaricationem quam non habuerat con- scientiam mali: boni vere,quam acceperat scientiam non amist. Scientiam. boni Adam tunc habebat.quando bonum satissimque manda inm Dei fideli corde seruabat, Ae erat iustus manens in imagine creatoris sui aegis ii eius non obliuiscens. Postquam aute se, hoc est, imaginem Se templum Dei deceptori suo subdidit,perdidit boni scientia quia perdidit bona conscientiam. Iustitiam enim iniquitas depulit, humilitate superbia destruxit, continetiam concupiscentia elint, infidelitas rapuit fidem, captiuitas abitulit libertatem rnec potuit illic ulla portio res dere virtutu .quo lata irruperat turma vitioru
Lue. 6 Nemo enim potest duobus dominis seruire. Et: Qui facit peccatu, seruus estroan 8 peccati. Et: A quo quis superatus est ei seruus addictus est Nemo aute scruit. Pς x x cu aliqua libertate: Se nemo liber est,nisi cum aliqua seruitute, dicent Rom, o Apostolo: Cum enim serui essetis peccati liberi suistis iustitiae. Quem ergo fructu habuistis tune,in quibus nunc erubescitis Nam finis illorum mors est. Nunc autem liberi a peccato, serui autem facti Deo, habetis fructum in sanctificationem finem vero vitam ternam. Qui itaque fetuit diabolo,liberest a Deo. Qui autem liberatus seruit Deo. liber est diabolo: ut appareat malam libertatem potuisse haberi ex humanae voluntatis desectu : bona autem
P. a. libertatem non potuiste recipr. sine liberatoriς auxilio. Sed ne haec primi hominis calamitas in progeniem eius transisse videatur: quam integro stomnium hominum natura iudicio,exemplo gentium probaturus hic Goctor
addidit,& dixit: DDenique non a1niri e grauis humanti postpraeuaricatione Adae sici etiam boni etiam P m Ap oh siententia euideri fine declaratum, qtti dicit: enim dies qrea lege no habet, naturaliter qua legis sunt facilit: bi lege no habetes ipsi bi sunt i inrisio e ut, vivlegissi raptu tu cordibus sitiis, tes imoniu res te eis co tentia ipsi rh,et inter sie inuti c. cogitationib'aci u antib',aut etia des. ndeub',in die qua iudicabit De occulta holm. Frhesi Si de hi ς Apostolusio irritur, qui exprNimio sun vocati, Ic essent lon-1 8ςt ge facti sunt propὸ,credentes in eum. Qui quom aliquando nomisertus est, vom 3 nunc misfretur, se iustificans circuncisionem ex fide se preputiu per fidem. kph duos condidit in semetipse, destructo ii pariete inimicitia: Iud orum Se gentium, in uno nouo homine fecit pacem. concludens omnia in incredui tate, .
G-Jλx I vi promissio ex fide Iesu Christi daretur credet ibus. Si, inquam, de his A postolus loquitur,in quorum cordibus digito suo Deus, id est, Spiritu sancto
scribit nouum testamentum,ut legis plenitudinem se opera charitatis natu raliter exequantur, reformata scilicet renouata ii natura quid hinc superbis smi sensus nouitas adiuuatur, cum reconciliatio inimicorii non nosiit nisi
λια i. pratiae mediatoris adscribi: Omnes enim peccauerunt. Se egent gloria Dei iustificati gratis per gratiam ipsius. Ergo gratia gloria Dei est, non meritum n. ii' liberali. Quis enim prior dedit ei, ut retribucretur illi e Nihil boni operis ex mortuiς nihil iustitiae procedit ex imp ijs: tota ipsoru salus gratia st. Erideo loria Dei est,ut qui gloriatur, in illo,cuius gloria eguit, glorietur. Si autem quod magis vult nic disputator intelligi) de illis illa di utur . quialtem a gratia Chrissiana, quaedam ad si litudinem legalium mandato
250쪽
. rum proprio iudicio sanciebant, intelligentes, mores ciuitatum cocordiam i' populorum non posse aliter contineri,nisi ut rectὰ factis praemia,&peccatis poenae decernerentur: quis ambigat,hanc sapientia humano generi ad temporaliis vitae utilitatem, ex naturae a Deo coditae superesse reliqui js Si enim nec ad ista terrena ordinanda rationalis animi vigeret ingenium, non vitiata esset, sed extincta natura Quae tamen etiamsi excellentissimis artibus, Meunctis mortalium eruditionum polleat disciplinis, iustificari ex se non potest.quia bonis suis male vetitur in suibus sine cultu veri Dei impietatis immundulaeo conuincitur, de unde se defendi existimat accusatur. Cum ergo Paulus definiat , quod non ex operibus legis iustificatur omnis caro : dc Rom i. quoniam in Christo neque circuncisio,neque praeputium Valeat aliquid ,sed Galat. s. noua creatura: quid iste impiam infidelium libertatem naturalibus instruit bonis,& propi)s vult iustificare principijs Quid ad renouationem miserae vetustatis idoneam definit praeuaricatricis scientiae nuditatem Quasi ista ieientia vel ex naturae opibus residua,vel ex legalis doctrini eruditione quq- . Ista, possit sui perceptione prWhare,ut quod faciendum nouerimus, etiam facere diligamus: aut ullus sit bonae voluntatiς motus, nisi quem creaverit diffusae per Spiritum sanctum charitatis afflatus. Sine fide enim impossibile est Hebr.tti I lacere Deo. Et . Omne quod non est ex fide, peccatum est. Et: In Christo Rom. 1 elu neque circunciso aliquid valet, neque praeputium sed fides quae per dia si Ilectionem operatur. Post haec in conclusione testimoniorum quibus Capus probare voluit, quod hi qui per increpationem propheticam surdi appel- . . in pellantur 3e caeci possint ex facultate naturq&aures suas aperire ad audiem et . idum. 3e oculos suos ad videndum quasi non de ijsdem dicat dominus : Et Erech. radabo eis cor aliud.& spiritum nouum dabo eis, de euellam cor lapideum de & 16. earne eorum,& dabo eis cor carneum, ut in praeceptis meis ambulent, Se iustificationes meas obteruent,& faciant eas)addidit, dicit:
Denique vi p bilitatem boni eis mese depgnaret, increpans Pharisaeos dixit: uid autem ex vobis ipsis inquit etiam non iudicatis quod bonum si uuia utique Lue., i. non eis dixi set, ni se eos iudicio naturati, quod aequum est, cisset posse disternere. Iam non solum voluntatem boni, sed etiam possibilitatem libero adscribit arbitrio: Tanquam ideo ab eis exigatur intelligetia, ideo iustitia reposca: tur,quia possint haec sine Dei donis, de naturae proferre bonis. Imperantus autem ista homini,ut ex ipso precepto Dei quo ei hoc quod accepit. indicitur, agnoscat id se suo vitio perdidit se,& non ideo iniquam elle exactione, quia ad reddendum quod debet idoneus non est. sed a litera occidente con-nagiat.ad spiritum viviscantem & facultatem quam anth no inuhnit in natura, quaerat ex gratia. Quod si facit, magna est misericordia domini: si non . facit iusta est pyna peccati. Deinde ad plenitudinem praemissae disputationis regulari sententia pronuntiat,dicens:
Vnde cauendum nobis est,ne ita ad dominam omnia sanctorum mitra reseramus, ut nitit nisi id quod malum atque peruersium est, limauae asicribamres natura. Quid euidentius, quid expressius secundum Imagis Celestijque commentum ab ullo discipulo potuit definiri illi dicunt gratiam Dei secundum merita nostra dari: de R ideo dicunt, gratiam Dei no ad singultas actus dari. ijdem.