장음표시 사용
281쪽
Prima diuini muneris gratia est, ut erudiat nos ad nostri humilitatis eo n- sessionem, Se agnoscere faciat,quod si quid boni agimus, per illum possit. mus, sine quo nihil possumus. uod tota in desium vita peccatum sit. CVI. Omnis infidelium vita peccatum est:& nihil est bonum sine summo bono. Vbi enim deest agnitio aeternae & incommutabilis veritatis, falsa virtus est,etiam in optimis moribus.
sicut sundamentum corporeae fabricae in imo est, ita sundamentum fabricae spiritalis in summo est.Terrena aedificatio a terna incipit, coelestis extructio a superno crescit exordio. t d recordatio vel obliuio non cadant in Deum.
Tune dicitur Deus meminisse quando facit tunc obliuisci, quando non facit. Nam neque obliuio cadit in Deum,quia nullo modo mutatur: neque B recordatio,quia nihil obliuiscitur. Oui Dei miracula videant. cIX. Hi vident mirabilia Dei, quibus prosunt. Nam quod non intelligitur, vel unde non proficitur, non videtur- De misericordia 2 veritate iungendis.c X. Non auferat veritas misericordiam . nec misericordia impediat veritatem. Si enim pro misericordia iudicaueris contra veritatem, aut quasi rigida veritate oblitus fueris misericordiam, no ambulabis in via domini,in qua misericordia Se veritas obuiauerunt sibi. De tentatione ct imitatione Christi. CXI. Tentatio Christi. eruditio Christiani est. Imitatores enim magistri debent esse discipuli non in faciendis miraculis, quae nemo exigit: sed in custodieniada humilitate,atque patientia, ad quae nos dominu, suo inuitauit exemplo. De cupiditate ct charitate.
CXII. QEomodo radix omnium malorum cupiditas est, sic radix omnium
282쪽
Christiano rectδ paudendi causa non presens seculum,sed futurum emEt ita eii utendum temporalibus,ne obsint aeternis: vi in via,qua peregrini ambulant, hoc placeat quod ducit ad Patriam.
Malε celebrat sabbatum qui ab operibus bonis vacat. Ocium autem ab iniquitate debet esse perpetuum: quia bona conscientia non iniquietum edtranquillum facit.
Bonum cum gaudio et faciendum. CXV. Cum bonum operaris,hilaris operare: Nam si quid boni tristis seceris, fit de te magis quam facis. uod non homines, sed honesinum sit Agienda perversitas.
CX VI. Si in morcs malom no transeant boni, etia inter cohabitantes magna dia
uisio et t. No ergo homines, qui meliora exeplo corrigi queunt, sed hominuest fugienda iniquitas. Od snt vitanda peccata non timore par sed amore iussimo
simil;, Eam Deus innocentia probat.qua homo no metu poenae fit innoces, sed Iesa, arae amore iustiti . Na qui timore no peccat, quavis non oceat cui vult nocere, Rug lib. sbi tamen plurimum nocet: dc abiunens ab iniquo opere, sola tamen reus rade spirit est voluntate.
De pbarisaeo 2 pubsicano. CXVIII Melior est in malis factis humilis cosessio qua in bonis superba gloriatio. uod iniqui malitia profit bonis. De malitia mali flagellatur bonus:& deseruo emendatur filius. De mundana iniquitate.
CXX. Sicut stellas eoeli non extinguit nox: sc mentes fidelium adhaerentes fise mamento sanae scripturae,non obscurat mundana iniquitas. De propria facultate. cXNI. Ad peccandum homo abundat propria facultate : ad agendum autem bonum,non sibi susticit,nisi ab illo iustificetur,qqi solus iaetus est.
283쪽
Magnus bonorum labor est,mores tolerare contrarios: quibus qui non offencsitur.parum proficit.Tantum enim torquet iustum iniquitas aliena. quantum recedit a sua. Qualiter accedatur,vel recedatur a Deo.
Non locorum interuallis acceditur ad Deum vel receditur ab eo : sed similitudo facit proximum,dissimilitudo longinquum. Et nimia miseria est. ab eo bono longe esse,quod ubique est. De vera libertate.
Libera semper est seruitus apud Deum, cui non necessitas seruit, sedebantas. De tolerantia.
Qui ideo neminε vuIt homine pati.quia multum,ut arbitratur, proficit per hoc ipsum,quod alios no tolerat,ostendit quod potius non proficit. De artifice smmo. CXXVI. P Totum bonum quod habemus ab artifice nostro habemus. Sed si hoc in nobis est,quod ipsi fecimus,inde damnabimur: si autem hoc,quod Deus is
cit,inde coronabimur. De verbo Dei.
Verbum Dei per quod facta sunt omnia.tempus praeordinauit , quo suseciperet carnem . non tempori cessit quo verteretur in carnem Homo quip pe Deo accessit, non Deus a se recessit.
Dr de se intellectu. Intellectui fides viam aperit,infidelitas claudit. De homine victo.
Qia' primum vitio superatus est homo.hoc ultimum vincit. Cum in omnia peccata superauerit manet periculum,ne bene sibi mens conscia, in se potius,quam in domino glorietur.
Finis curarum persectio est desderiorum: Ain id quisque tendit ac vititur, ut ad illud perueniat quo delectatur Sapientis ergo est, hoc appςtere, quod bonum sacit non id amare quod decipit.
284쪽
De duobus donis gratia. CCXXXI. simi duo sunt ossicia medicinae,unum quo sanatur infirmitas, aliud quo eustoditur sanitas: ita duo sunt dona gratiae, unum quod aufert carnis c piditatem,aliud quod facit animi perleverare virtutem.
De laboris inriCXXXII. No poterit hominis labor finiri,nisi hoc diligat, quod ei no possit auseria
CXXXI M. Imposiibile est ut iniquitas prius lidat hominem iustum,in quem tendit,
qua cor iniustum unde procedit. De miraculis.
Visbile miraculum ad ii Iuminationem vocat. inussibile autem eum, qui vocatus venit.illuminat. Omnia ergo narrat mirabilia Dei, qui credens vias bilibus, ad intelligenda inuis bilia transitum facit. De scientibus diabolum.
Melior eausa est eorum. lui diabolum persequentem fugiunt, quam qui praeeuntem sequutur: quia utilius est,eum hostem habere quam principem. De prauis cupiditatibas. D
Omnes prauae cupiditates sunt portae inseri, per quas itur in mortem: ius dominatum subit,qui adeptum se ad perfluendum hetatur. quod peraditε concupivit. De adulatione. CXXXVII. . ' Adulantium linguae alligant animas in peccatis delectat enim ea facere,in quibus non solum non metuitur reprehesor,sed etiam laudatur auditor. De male conscio animo.
Animus malὸ sibi constius dum videtur sibi nullam poenam pati, credit quia non iudicet Deus. cum abuti patientia Dei,& non intelligere parcem
tu benignitatem, iam sit magna damnatio. li.
uod prior sit natura, quam vitium
In creatura, quae arbitrio suo peceat, prior est natura epia vitiu . Quod itaeontra naturam est,ut non possit nisi nocere natur . Non itaq: esset uniu rmeedere a Deo,nisi naturae cuivi hoc vitiu ei potius copeteret esse cu Deo. De am
285쪽
Nullum Dens vel angelorum,uel hominum crearet, quem malum suturum esse prescisset,nisi pariter nosset quibus eos bonorum usibus commendareti atque ita ordinem seculorum,quasi pulcherrimum carmen, etiam ex quibusdam antithetis honestaret. De conditione creaturae. CXLI. Tria quaedam nobis minime scienda de conditione creaturae oportuit intimari: Quis ea fecerit,per quid fecerit, quare fecerit. Dixit Deus,inquit, Fiat lux.&tacta est lux:& vidit Deus lucem quod bona esset. Si ergo quae' senesnrimus,quis fecerit: Deus est.Si,per quid fecerit: Dixit, Et facta est. Si, quare fecerit : quia bona est. Nec autor excellentior est Deo nec ars efficacior Dei erbo : nec causa melior,quam ut bonum crearetur a bono. De bono ct malo amore.
Est amor quo amatur & quod amandum non est Se istum amorem odit in se, qui illum diligit quo amatur quod amandum est. Possunt enim ambo esse in unum hominem:& hoc bonum est Eomini, ut illo proficiente . quo bene vivimus iste deficiat quo malὸ vivimus, donec ad perfectum sancturi δe in bonum commutetur omne quod vivimus. De bono creatura.
Creaturae rationalis vel intellectualis bonum, quo beata sit, non est nisi Deus: quod ei non ex seipsa est: quia ex nihilo creata est: sed ex illo, a quo creata eit Hoc enim adepto fit beata: quo amista,misera. De vitio naturae.
Vitium esse nee in summo potest bono,nec nisi in aliquo bono. Sola erispo bona alicubi esse possunt sola autem mala nul luam : quoniam naturae etiam illae quae ex malae voluntatis initio vitiatae sunt, in quantum vitiosae lant, malae sunt . inquantum autem naturae sun bonae sunt.
Non est phas eredere, aliter assici Deum eum Vacat, aliter eum opera- v;ahit. tur: quia nec affici dicendus est,tanquam in eius natura fiat aliquid, quod ei v. i) iantε non fuerit. Patitur quippe qui asscitur : & mutabile est omnel quod li.ue.i patitur. Non ergo in Deo aut pigra vacatio, aut laboriose cogitetur in dustria: quia nouit & quiescens agere, & agens quiescere: & quod in operibus prius quidem est,aut posterius,non ad facientem, sed ad facta referendum est. Et maenim est se incommutabilis voluntas eius, nec consilio alis ternante variatur: in qua simul est quicquid in rebus creandis vel ordinam
286쪽
CXL VI. Nullius,quamuis minimae naturae, nis Deum creatorem eredi aut diei licet ab aliquo. Quia etiam si angeli iussi vel permissi adhibeant operationem suam rebus quae 3ignuntur in mundo, tam non sunt creatores animalium, quam nec agricorae frugum atque arborum. De prima conditrane mortis.
De prima eorporis morte dici potest,quod bonis bona sit.malis mala. Se cunda vero sine dubio,sicut nullorum bonorum est,ita nulli bon . De morte piorum.
Mors etiam piorum poena peceati est Sed ideo bona ipsis dicitur, quia illa bene utuntur,quibus finis est ad mala temporalia, Sc transitus ad vitam aeternam.Sicut enim iniustitia male utitur,non tantum malis, verumetiam bonis. ita etiam iustitia bene utitur, non tantum bonis,uerumetiamanalis.
Qui etiam non percepto regenerationis lauacro pro Christi confessio, ne moriuntur,tantum eis valet ad abolenda peccata, quantum si abluerentur fonte baptismatis. Quod omne peccatum sit mendacium
Cum homo secundum se vivit,non seeundum Deum, similis est diabolo: quia nec angelo secundu angelum,sed secundum Deum vivendum fuit, ut staret in veritate,& veritatem de illius,non de sito mendacio loqueretur. Vnde non frustra dicitur,omne peccatum esse mendacium: quia non pe catur, nisi ea voluntate, quae contraria est veritati,id est, Deo. De disers rotuntate lectioni m.
Diuersitas humanae assectionis.ex diuersitate est voluntatis: quae si praua est peruersis erit moribus inquieta Si autem recta,non solum non culpabilis affectio hominis,sed etiam laudabilis eris. De arbitri, tibertate vera.
Arbitrium voluntati,tunc est verὸ liberum. cum viiijs peccati ne non seruit.Tale datum est a Deo.quod amissum, nisi a quo potuit dari, non potest reddi.Vnde veritas dicit: Si vos filius liberauerit.tunc vere liberi erit s.
Muta cor ad Deum si habendum.1 CLIII. Bonum est sursum habere e .non tamen ad seipsum quod est superbiae: sed ad
287쪽
A sed ad Deum quod est obedientiae. Plus aute appetendo minus est,qui dum se sibi sufficere confidit,ab eo qui veta ei sufficit, deficit.
Beata vita si non amatur,non babetur.Porro si amatur,habetur. Caeteris Ex e.2s. omnibus rebus necesse est ut excellentius diligatur: quoniam propter hoc lib.rs de amandum est, quicquid aliud est amandum. Quia vero beatus esse non po- ciuit Dratest nisi qui eam ut dignum est,amat: consequens est,ut eam aeternam velit: quae tune verὸ beata erit,quando terminum non habebit. Solim Deus bomia. CLV. Non omnes quidem mali in hoc proficiunt ut sint boni: nemo tamen est, nisi ex malo,bonus..I De civibus terrenis.
Cives terrenae ciuitatis parit peccato vitiata natura, qui sunt vasa irae. Cives vero coelestis patriae parita peccato naturam liberans gratia, qui sunt vasa misericordiae.
v Ira Dei non perturbatio est eius,sed iudicium quo irrogatur poena peccato. Cogitatio vero ipsius.& recogitatio,inutadarum rerum est incommutabilis ratio. Neque enim sicut hominem, ita Deum cuiusquam facti sui poenitet,cuius de omnibus omnino rebus tam fixa sententia,quam certa est pret--rtiae De persequentibus ecclesiam. CLVIII Inimici ecesesiae quolibet errore caecentur,vel malitia deprauentur: si a cipiant potestatem corporaliter affligendi: exercent eius patientiam: Si tantummodo malὸ sentiendo aduersantur,exercent eius sapientia: Et ut etiam inimici diligantur exercent eius bene olentiam: quia Deus his, qui eum diligunω mnia cooperatur in bonum. De Debonio mas.'
Finis boni est.non quo consummatur ut non sit, sed quo persciatur utrimum sit. Et siniis mali est.non quo esse desinat. sed quousque nocendoserducat. Vnde unum est summum bonum,aliud autem summum malum. llud propter quod appetenda sunt bona caetera , ipium autem propter se a ipsem: hoc propter quod declinanda sunt naea caetera, ipsum autem Prop. ter summum.
288쪽
Exe.t; Est natura in qua nullii malum est, vel etiam nullum malum esse potest. Glib. 9 de Esse autem natura in qua nullum bonum sit,non potest.
Melior est animi aequitas, quam corporis sanitas: de conuenientius iustus dolet in supplicio ,quam laetatus est in delicto. Deprecepto charitatis.
In p cepto charitatis tria inuenit homo quq diligat: Deum,3e se, Se proximum. Et quia ille in sui dilectione non errat,qui Deum diligit: conseque, est,ut proximo ad diligendum Deum consulat, quem iubetur diligere sicut seipsum. De concordia se obedientia.
Ex cap. Pax domestica,est ordinata cohabitantium imperandi, obediendiqi con-δ. uir cordia. irriperarit enim qui consulunt: sicut vir uxori, parentes silus, dominimi. servis. Obediunt autem quibum cosulitur: scut mulieres maritis.fiiij parentibus.serui dominis. Sed in domo iusti viventis ex fide, Se ab illa adhuc ciuitate peregrinantis, etiam qui imperant, feruiunt eis quibus videntur imperare: quia non dominandi cupiditate imperant,sed officio conlulendi: nee principandi superbia,sed prouidendi beneficentia. De conditione stramlutu.
i . . . . CLXIII Lvxe.rs. Nomen,de conditionem seruitutis culpa genuit. non natura: Se prima lib. p. de huius subiectionis causa peccatum est, quia sicut scriptum est, Omuis qui fa-ς u. Dς cit peccatum seruus est peccati. Unde melior eius status est, qui famulatur QRR' L homini,quam qui suae seruit cupiditati.
Exe. is Veri patresfamilias subditis suis, tanquam filiisad colendum Se prome- tib I9. de rendum Deum consulunt,desiderantes venire aci coelestem domum ubi im-ς ψ ψςi perandi necessarium non sit ossicium : quo donec veniatur, magis debent patres quod dominantur,quam serui tolerare quod seruiunt.
Ex Erp. Loeus superior sine quo regi populus no potest. etiam si ita sit tenendus. lib ι'. de atq. administradus t decet: tamen indeceter appetitur. Vnde oti uianmuno i Dς dilectio veritatis: negotium iustum suscipiat neces itas dilectionis. Derita anima.
289쪽
sicut non est a carne,sed supra earnem, quod eam facit vivere: sic non est ab anima.sed supra anima, quod eam facit beatὸ vivere: quia ut vita carnis anima est, ita beata vita hominis D eus est. De veni a. e I xv I i I. Iustitia nostra quamuis Vera sit, propter verum boni finem, ad quem fertur,tamen tanta est in hac vita, ut potius remissione peccatorum constet, quam perfectione virtutum. De plena pace. e I x I x. Quandiu vitiis repugnatur, plena pax non est: quia Se illa quae resistunt, periculoso debellantur praelio: 3c illa quae victa sunt,nondum securo trium. p,antur ocio, sed ad c soli cito premuntur imperio. In l .
Prima mors animam nolentem pellit ὸ corpore, secunda animam nolentem tenet in corpore. Ab utraque morte communiter id habetur, ut quod non vult anima,de suo corpore patiaturis
De causis mcognitis. e Ixx I. Ineogr itis eausis opertim diuinorum nonnihil nouimus,cum scimus nons ne ratione omnipotentem facere, unde infirmus humanus animus rati nem non potest reddere. v 1 De nemigenti'. et xx I I
Frustra sibi homo post hoc eorpus promittit quod in hoe eo ore comparare neglexit. Nemo inuitus benefacitietiam s nonum est quod facit: quia nihil prodest spiritus timoris,ubi non est spiritus esiaritatis. . bam humana societ trie Ixxrr . sicut in potestatibus societatis humanae maior potestas minori ad ob diendum praepotatur: ita Deus omnibus. r
De diligendo Pest. e Ixxi II r. Beatus qui disgit Deum, se amicum in Deo,& inimicum propter Deum. Solus enim nullum charu an utit.cui omnes in illo chari tunsi qui nunquam non dimittente amittitur. De non corrumpendicc LXXV. Manisestum est,quoniam bona suntquae corrumputur,quae neq:s sum
290쪽
ma boni essent,corrumpi possent: quias summa bona essent, incorruptibi. Clia essenta si autem.nulla bona essent,quid in eiscorrumperetur non esset. De incommulabili Deo. '
Cum Deus incommutabiliter bonus,omnes creaturas secerit bonas, nec ulla omnino,nisi ab ipso sit creata natura,nulla est substatia mali: quia quod autorem Deum non habet,non est ita vitium corruptionis nihil est aliud, quam inordinatae vel desiderium vel actio voluntatis.
uod iustitia iniquis odiosa In CLXXVII.
Sicut palato non sano poena est cibus,qui sano suavis est: & oeulis aegris odiosa lux.quia incolumis gaudet obtutus: ita displicet iniquis iustitia Dei, cui si subhcerentur,non con urbarentur. De aegritudine animi.
AEgritudo animi rationalis est, eum bonis inferioribus delectatus, superiora ex parte appetit.& ex parie non appetit. Ideoque in duas diuiditur voluntates : cum l. una est,tota non est: & hoc adest uni, quod deest alteri.
Homini benigno parum esse debet inimicitias aliorum non excitare vel augere male loquendo: nisi eas etiam extinguere bene loquendo studeat. De veritate odiosa. clxxx. Beata vita est gaudiu de veritate quod Deus est: sed multis veritas odiosa est,quam audire nolunt docentem: & nolentes falli, volunt mendacia sua veritatem videri. Quibus iaste retribuitur,ut ipsi veritatem non lateant, ip
Nemo quod toleratamat,etiam si tolerare amat: quia aliud est sortis patientia aliud secura felicitas.Nec eiusdem est temporis labor pugdae, & beatitudo victoriae. De copiosa egestate. CLXXXILIdeo plerun i in sermone copiosa est aegestas humanae intelligetiae e quia plus loquitur inquisitio,qua inuetio: Sc logior est petitio, quam impetratio. De aeremitate. et xxx II I. - Vera sternitas Dei est, qui solus habet immortalitatem: quoniam ex nulla