Cogitationes rationales de Deo, anima, mundo, et entibus in genere spectatis

101쪽

quantitata ictas deter

si De Legibis Motus. g. III. I a. Ponamus ex conflictu corpori utrique motum acqui

H juxta directionem B I. g. IT .

Dum vi elastica restitutio fit in codipore B, Corpus A secundum Di- rectionem A Η urgetur, atque adeo vis motus versus I retardatur. Econtrario patet, facta restitutione in corpore A motum versus 3 ac celerari. Qtuamobrem cum corpora, absoluto conflictu, aliquo intervallo a se invicem distent, etiamsi juxta eandem plagam &eadem fere celeritate progredian tur vi experientiae; omnia corpora aliquo elasticitatis gradu gaudentis. I 8 I. Vis elastica aequatur vi percus: sionis, qua partes corporum in se mutuo impingentium comprimuntur , alias enim compressio foret major, nisi resistentia ex vi elastica orta pressioni foret aequalis. Evidens inde est, quantitatem viselasticae per misictum seu quanti tale icitus determinari, perinde aevim inertiae, S.I 6. S.I8a.

102쪽

D. Logisis Moto rg. I 82. Quoniam actio corporis A in AEquassisas corpus B tanta est, quanta reactio I Corporis B in corpuS A. g. IIS. -- res comprimentra utrinque aequales sunt, consequenter etiam vires

elasicae quibus partes compressae corporum A&B restituuntur. . l. 183. His ex principiis derivantur re alae motus corporum ela silaorum; ' juxta quas directio & celeritas in

conflictu determinatur seu vis activa corporum modificatur: quemadmodum denuo videre est ex He- mentis Mechanicae Lib. Bar. demolf6. I 8 . Quae de conflictu corporum ha- Sureas actenus demonstrata sunt, abunde

tus in conflictu corporum fierisue- eqsve, adeoque non in instanti, sed in tempore. 6. I 8s.

103쪽

α Legisus uotus.

Schοι. Leibnietius quidem alias adhue proposuit teres motus naturales, ex quibus perinde ac ex hactenus explicatis motus regulae deduci possunt , Veluti, quod motus perpetuus mechaniems sit impolybilis, quod effectus plenus sit viribus eausae aequalis, quod in con fictu virium

i eadem confervetur virium quantitas&c. Enim vero leges non ea fa- cilitate demonstrari possunt: quin potius ex regulis motus vi princi-'piorum hactenus explicatorum demonstratis corollariorum instar deducuntur; aut per eas Veritati

consentaneae comprobantur. g. Ruuia mi=- Ceterum cuin leges motus natu-

'I;j tr is a quibus modificatio virium isa T. ' in conflictu corporum pendet, eXCorporis essentia atque extensionis notione minime fluant, quemadmodum ex antecedentibus patet; regula quoque non absolute nec - . , sariae

104쪽

De Legibus Motus. - 97sariae sunt, nec notioni materiae atque corporis essentiae repugnat, ut leges motus ab his essent diversae. g. 186. Quamobrem cum corpora vi naturae agant & patiantur, natura rerum ab absolata nece sitate libera

essentia di Natura corporum Continetur; consequenter, quod per structuram organicorum &texturam mixtionemque inOrgan, Corum atque regulaS motus, jota quaS Vires corporum modificantur,

explicari potest.

6. I 88. . Si quid vero contingat, cujus suprenatu ratioin essentia& natura corporum non continetur, vel quod eidem

105쪽

De Naturali

possibilitas Misacul

prorsus contrariatur , consequenter, quod per structuram organicorum & texturam miXtionemque in- organicorum atque regulaS motus, juxta quas corporum vires modificantur, eXplicari nequit, id per naturale vocatur seu Miraculum. 'S. I 89.

Miraculum esse poissibile antece

dentia loquuntur. Qitoniam enim praeterea, quae in hoc universo naturaliter actum consequuntur, alia

adhuc perinde ac ipsa possibilia

sint, g. I 33. legesque motus non sint necessariae, sed salva materia atque essentia corporum diversae esse queant, g. I 8s'. haudquaquam repugnat, ut contra regulas motus ini universo mutationes producantur juxta eas non subsecuturae, vel etiam in essentia corporum rationem nullam habentes. Istiusmodi igitur mutationes, consequenter Miracula, g. I 88.po sibili. talem intrinsecam habent. In Theologia naturali autem demonstrabitur s

106쪽

γ Supernaturali.

Dtur, quod nec extrinseca possibilitate destituuntur, cum per Virtutem causaeprimae ad actum deduci queant. 6. I9o. Quoniam Miraculum actum Sebo consequi nequit, nisi detur ens ab universo diversum , cujus virtute

ad actum deducantur possibilia in

hoς universo naturaliter non determinata ; eVidens est ratio, cur miraculorum existentiam negent

Athei, eademque cum Spinosa in 'Τr. Theol. Polit. c. 6. per esse Ius insolitos inte*retentur , quorum

ratio seu causa naturalis ignoretur. Quamvis etiam hanc miraculorum notionem tueri debeant, quodquot immutabilem necessitatem in rebus naturalibus agnoscunt ob dependentiam necessariam a causa

prima sive Deo, vel ex aliis etiam rationibus. Unde apparet incon- elusionibus consentientes, nonsemper in principiis consentire.

107쪽

Notio Miraculi illustratur motu indicis violento a causa externas quemadmodum jam innuimus. S.I37. g. I92. In rerum natura effectus denuo fit causa alterius effectuS, g. I 27. Quamobrem si quis effectuinser- naturalis seu miraculosus producatur , in causam abiens naturaliter, hoc est, essentiae ac naturae corporeae conformiter, g. Iail. producet

editam alias in universo non subst-euturum es ita porro per omnesubse

quens tempus.

f. I93. Quodsi ergo per miraculum non restituatur effectus, qui naturaliter ex causa aliqua secuturus erat miraculo non facto, seu effectu quopiam supernaturaliter in alium mutato; per omne subsequens tempus mundus disseret ab eo, qui futurus fuerat, miraculo non patrato, perinde

108쪽

γ Supernaturali. Iperinde ac situs indicis in horologio per violentiam promoti vel retroacti per omne tempuS, quo motus continuatur, diversi sunt ab iis, qui futuri fuerant, motu violento absente, nisi simili motu index simi restituatur, quem eo tempore habiturus erat ex horologii

. I9 . Nugantur , qui hinc arguunt, affirmari, quod corporum mundi totalium situs per miraculum in partiali patratum mutet . . 6. I9s. Miraculum igitur agnoscitur ex defectu erasae naturalis, g. I 87. I 88. atque haec est ratio, cur pro miraculo reputet vulgus, si quid info-ιiti accidit, cujus causa latet. g. I96. Quodsi miraculo locus sit ex defectu cauta remotae, tum quidem

G 3 aegre

Indisium

miraculi.

109쪽

Ioa De Naturali

aegre a nobis agnoscetur, cum in causis proximis plerumque nostra rerum naturalium cognitio terminetur: quae etiam ratio est, cur nexus rerum in universe vulgo non , agnoscatur. S.Iao. g. I97M i. obiter notamus, miracula in sacris relata arguere defectum cau-

ει naturalis proximae: cujuS quidem ratio infra in Theologia Natu

rali patebit.

niam nimirum vis motrix aliter , quam rerum' fert natura, modificatur. Sed per regulas motus nullant communicatio motus sine reactione mobilis seu corporis, quod movetur. g. IIS. Ergo motus corporis , qui ne reactione consequitur,

non es naturalis, sed miraculo itis.

Eodem modo liquet, naturaliter non moveri corpus'e percussone. ' Cap. Va

110쪽

De Elementis. I 3 P. V. 'De

Elementis.

f. I99. MUndus ex compositis tanquam partibus componitur. g. Ia 3. Quodsi eorum particulas

quantumlibet exiguas microst pio subjiciamus, eas adhuc eX partibus aliis minoribus, quae nec oculo armato discerni possunt, componi observamus, V. gr. particulae minutissimae auri per exquisitissima microscopia sunt aurum, Consequenter cum aurum sit corpus ex aliis simplicioribus massismtatum, quantumlibet exigua auri particula ex aliis particulis miscibilium componitur. Neque vero in hac particularum divisione in alias minores progredi licet in infinitum, ita ut partes minores in infinitum componerentur ex aliis minoribus, cum ita ad sussicientem compositionis rationem non per-G venir

simplisia

dantur