Cogitationes rationales de Deo, anima, mundo, et entibus in genere spectatis

111쪽

α Et mentis.

r Veniremus , eadem semper quaestio- lne residua, unde vero partes illae minores Ortum trahant , quanto inter alta progressus fueris.

igitur p3 incipii rationi incientis admittenta Junt Amplicia parti

bus carentia , unde partes compos Llorum tandem ortum trahunt. Ε dem modo hic argumentamur,

quo ab existentia causarum eontingentium ferie argumentamur adeausam primam necessariam.

Haec entia Simplicia , unde componiorum partes Ortum trahunt, seu comotitorum principia, dbcuntur Elementa.

Elementa igitur magnitudine, extensione, figura, motu intestino carent, nec spatium replent, atque a composito prorsus differunt.

A vero ii 'raberrant, qui elemus proprietates componitorum

112쪽

, De Elementis. Iosq. zo3. Qiuamobrem migua corpuscula, Grossis. ex quibus tanquam partibus majora componuntur, pro elementis perperam a philosophis corpuscu-Venditantur. . g. ao .

Elementa ista aut similia sunt, aut dissimilia. Quodsi similia forent, discrimine intrinseco destituerentur. f. I a. adeoque nulla foret ratio, cur hoc potius ordine sese invicem exciperent, quam alio, 6. 8. Consequenter permutatione facta idem compositum inde resultans persistere valeret. Sed cum

sine ratione sufficiente nil esse pos sit, g. 8. necesse est , ut fraula iElementa i di ilia, atque adeo digerimen intriHecum admittant.

Haud absimili modo de compositis seu corporibus patet, in eoiam universo duo similia nec eodem tempore, nec diversis temporibus

G s existere

113쪽

ros De Elemensis.

existere posse: id quod a Leibnietis

jam notatum. Demonstrationem vero aliam superaddimus Contingentis scilicet actus cum naturaliter non nisi per aliquod universum determinetur, g. I 28. duo corpora similia producta supponerent eundem prorsus rerum ordinem per tempora antecedentia, g. II 6. id quod, utpote eXperiem - tiae contrarium, ipsi absurdum. s. 2O6.

Mist. De omnimoda loquimur similia sudine; quae enim in quibusdam differunt, non similia sint. 6. ΣΙ. Obiter hoc monemus ad arcendas exceptiunculas hominum de rebus non ex notionibus judicantium.

Impossibilitatem actus similium in eodem universo Leibnizius in apricum produxit sub nomine Principii indiscernibilium, & foliorum ejusdem arboris experimento comprobavit, Epist. s. S. q. contro versiae

114쪽

. De Elementis. Io

Versiae cum celebri Anglo Samue Clanio agitatae.. g. 2O8. oniam rerum materialium ultimum principium sunt elemen- sementa, g. 2OO. Ultimas quoque rationes eorum contInent , quae in re- ρε - .hus materialibus locum habent. Atque adeo a diversitate elementorum tandem omnis in composito diversitas 'anat, 'ao . Consequenter ubi composita sive corpo- existunt , debenteue diversa, ibi diversa quoque eis- 'rienta e stant necesse est: quod est magnum principium ad demonstrandam creationem universi ex

Arcetur igitur materia primige- ηεν nia, quam per modum massae uniformis, seu partibus solo numero α loco differentibus constantis, &1nstar V rtumni in quaslibet figuras mutabilis fingunt.

g. 2IO. igitur cogitemus , Omnia Variatasis

universi spatiola, quantumvis minima,

115쪽

De Henientis.

Iognima, tempusculo quantumvis minimo aliter aliterque repleri, quin maximam rerum in universe varietatem stupeamus fieri nequit.

Elementa dissimilia sint, g. 2O .& ejusdem tamen generi S , S. IOS.LOg. tanquam rerum materialium principia, g. a oo. Entia igitur m- finita esse nequeunt, sed Mita. S. 78.

Vim adeo habent, qua status interior continuo mutatur, ea qui dem lege, ut praesens rationem Contineat 1equentis,*.U. Quamobrem cum constanter diuimilia sint, g. 2O . quovis momento in cujuslibet

flatu observariquidpiam datur, quod

in altero haud continetur. f. 2I3.

Cum ratio sufficiens adesse debeat, cur quovis momento quOLlibet elementum hoc vel isto modo cum ceteris existat, S. 8. in spatio autem

116쪽

autem ob partium uniformitatem,& per eandem rationem in tempore 'istius modi ratio repefri nequit; quaerenda erit m interno elemento-Tuni flatu, g. ΣΙΣ. quae conspirant Cum effato, quod omnis diversitas in composio emanet ex diverstate 'elmentorum, sive composita ut inquiete in statu momentaneo spectes, sive variata per motum. s. a I . Cum hoc pacto elementa inter se consentiant, ita ut status uniussit veluti interpres status alterius, g. 2I3. in Composito hinc enasci-riar perfectio f. 3s. Cum porro composita perinde ac elementa inter se connectantur, ita ut ratio status unius contineatur in altero, S.II9. non minus eadem inter se Consentiunt, atque ita enascitur

totius Unives perseditio.

Qualis illa vis sit, qua continuo status Elementorum internus Va-

Ignota in

117쪽

De Elementis.

riatur, nondum satis constat. Equidem Leibnizius elementis re. rum materialium perinde ac substantiis simplicibus ceteris visu pe eipiendi tribuit, ita ut universum repraesentent obscure, sibi minime' eorum conscia, quae repraesentant, atque omnes substantias simplices Monades adpellat; sed cum no dum adpareat, quomodo ex elementis tanquam substantiale rerum materialium vis motrix incompositum derivetur, Leibnirio nondum subscribitur. g. a I 6. omnis' Quoniam modus coexistendicum ceteris in unoquoque elemento per id determinatur, quo unoquOViS momento a ceteris intrinsece differt, S. 2I3. UniuS cujuS-que modus coexistendi cum ceteris ab alio quocunque differt, a

que adeo unum extra alterum eristit, g. 43. consequentur omnia 'mulapatium replent, S. Sa.

118쪽

De Elementis. IIIa II.

Patet adeo, quod ex 'simplici sὰ μνωι enascatur compostum. Cestant autem difficultates, quod substantiae simplices, quas Elementa conci .pimus, differant a punctis Zenonicis, quae tanquam puncta Mathematica imaginamur,quorum unum ab altero non differt, nec initimsece, quidpiam habet, quo ejus ab altero contiguo inseparabilitas foret manifesta, & quod alterius

contiguitatem erigat. g. 2I8. Cum exquisitissima microscopia, A ρ mota quibus objecta mirum quantum augentur , in naturaliter miXtiS - .jum. non detegant mixti particulas, ε. I99. ut elementorum rationem dposteriori indagamus seri sane nequit, g. aoo. Inde tamen nihil in commodi in Phrseam redundat,

'uoniam phaenomenorum tantum in sensus incurrentium rationes proximas investigamus,' nec de ulti-

119쪽

3 Ia

De Elementis.

ultimis ex natura Elementorum derivandis, g. ao8. soliciti sumus.

f. a I9. Interea in Metaph1scis , ubi deprimis rerum principiis soliciti simus ad talia attendendum est, ut ex Physicis conceptus ebimaerisi proscribantur. g. 22o. Hinc in explicandis corporum viribus acquiescimus in fluidis subtilibus, quae ipsorum poroS replent, veluti dum vim gravitatis & vim elasticam in phyluris concipimus: atque in divisione materiae in cor pusculis stubsistimus, in mammis corpusculis cohaesionem a motu conspirante, qui fit secundum contrariam directionem eodem c teritatis gradu; in majoribus etiam a figuris derivamus.

. CAP.

120쪽

De Perfectione & Ordine

Universi, Cursiique Naturae

PKrfectio Mundi in eo consistit, α. quod ratioris istae particula es V, iarandem in rationes generales commm ερ' nes resolaantur, atque mundus . ideo perlectionis Capax, quatenus' res in eodem occurrentes' inter se Con Xae, hoc est, a causis finali-.bus atque efficientibus pendent.

ob infinitam autem rerum varietatem, quam comprehendere supra vires nostras positum est, g. a Io. fieri nequit, ut perfectio-Mem totius, quod existit, Un versi

comprehendamuS. '

odsi ergo ex parte iudicare is in avolueris de toto, fieri sane potest, Uti βri ut a veritate aberres, cum in parte

Η ' subinde