Cogitationes rationales de Deo, anima, mundo, et entibus in genere spectatis

41쪽

.34 De Ente Composito..' partes cum non sint simul, inter Entiastice θiva referendum. f. 3I.

Est vero & circa Tempus , perinde ac circaspatium, imaginationi locus, quae existentiam ab existente separat, & inde Ens quodpiam veluti successivorum receptaculum. fingit. Qtiemadmodum vero notio imaginalia temporis imaginariam spatii illustrat: ita si

militer Cera temporis notio veram

spatii notibnem illustrat, id quod conserenti perspicuum est. S. SesPartes Spatii iis distinguuntur,

quae actu existunt; partes autem temporis distinguuntur mutationubus, quae se invicem subsequi observantur. In exiguis adeo partibus discernendis utrobique micrc- scopiorum usus se se commendat. S. S7. Extensi limes Aura Vocatur. . Limes

42쪽

Limes autem est defectus ulterioris realitatis. Cum ergo composita determinatam habeant extensionem, Figuram quoque determinatam habent, atque una per eandem nanciscuntur, magnitudinem determinatam.

' Cum spatium in ordine coeH- varium, stentium consistat, ratio hujus Osedinis in rebus coexistentibus quaerenda. Spatium igitur in abstracto Consideratum est indisserem ad 'quodlibet recipiendum. Et idem . . . tenendum est de tempore. Unde non mirum, quod locus mutari possit, mobili non mutato. Quae ioci mutatio Motus adpellatur, & --- palam loquitur, quod Entia non necessario sint in hoc loco. S. F9. Qiaoniam partes compositi a se ει- invicem distinctae, nec necessario

huic inhaerent loco, fieri potest,

43쪽

sint a compositi Compositai similia..

36 De te Compineo. ut a se invicem separentur. Unde compositum est divisibile. Etenim Divim Extens in partium separatione consistit. Eadem ratione patet , partes posse translocari,& quod partibus caret, esie indivisibile. S. 6o.

Compositum ex partium combinatione oritur, g. q. atque adeo modus compostionis ex diversitate partium, & combinationis determinandus, ejus essentiam absiolvit,&composita sunt, quae eodem modo componuntur. g. 6 I. Quia partes non necessario loco

suo inhaerent, sed ex alio in alium moveri possunt: fieri potest, ut

nova ratione combinentur, quae

ante fuerant disjuncta, & contra a se invicem separentur, quae fuerant conjuncta. In priori igitur casu actus ponitur, inposteriori

44쪽

De Ente Compos=o. i steriori tollitur. Unde patet composita oriri ae interire Citra cri uspiam ex nihilo productionem atque annihilationem. S. 62.

Partibus ablatis vel adjunctis vel rasri transpositis variari potest limes extensionis. Composti adeo Aura mutabilis.

In explicanda compositione tantummodo descendendum ad partes, quae spectantur, ut continuae ;. eX. gr. in explicanda structur machinae non progredimur usque ad partes ligni vel ferri, ex quo partes machinae constant; quoniam illae spectantur ut continuae, nec earum differentiae in machinae 'structura habetur ratio. 6. . t Quodsi ergo salva continuitate πην ω ε. totius mutatio accidat partibus ,

C 3 veluti

45쪽

--ἰ-ιs Nulla compositis mutatio accidere valet vi hactenus dictorum; nisi quoadsiguram, magnitudiuem, partium situm, motum intestinum, atque IoeMn tot S. 6.66.

ειβοι Corpora sunt Entia comppsita. Philosophia igitur compositi prin' cipia praebet philosophandi de corporibus sive naturalia fuerint, sive artificialia. i

P. VII.

impυα Mi Composito opponitur Ensa a Simplex , quod omnibus careti partibus;

46쪽

Dὸ Ente Simplici.

partibus; vel: Simplex est, quod non constat partibus. g. 68. Dantur Composita, ergo dantur sticia Nam sine simplicibus non dantur composita; Dantur autem composita; Ergo dantur 'Simplicia.' Minor est experientiar. Mavorem probo : Compositio dicit simulpositionem plurium, supponit igitur 'plura. Illa plura sunt aut composita, aut simplicia: Si hoc, obtinui quaesitum. Si prius , recurrit quaesito eadem, ac sine fine. Nequeeenim respondendo quicquam profeceris ; eadem te quaestio praecur- rit. Generaliter igitur compositio ἡprinfupponit Si hcia. Unde com positum non hoc vel illud, se in . genere Θ non ex ' simul - positione Compositorum ; quaesivi enim dehisce, ut jam tum sub genere com positorum comprehensis; igitur ex

simul positione plurium simplicium.

Sunt, qui sibi persuadent, si , ieium quaeratur de Elementis corporum

47쪽

De Enee Simpliei. sufficet e id, ut materiam quandam Vniversalem allegent, quae sit re

spectu corporum specialium sitibplicior, sed in sese tamen divisibilis.

Non jam inquiro : quo sensu id in explicanda physica, & pro scopo V. g. Medico recte dici possit, & dici

etiam alicubi debeat. Neque eX- curram in id, an ejusmodi materiam universialem , ex qua Omnes materiae specialcs oriuntur, doceat ratio, experientia & scriptura sacva. Illud attendendum, utrum responsio infringat argumentum

allatum λ I. 68. Arbitror quod non. Aud singulae illius materiae universialis partes debent concipi ut simplicia, aut ipsae ultimo ex simplicibus compositae. Materia. ergo universalis dari non potestsne elementis materiae simplicibus. Aut illa materia constat Elementis non amplius in partes resbiubilibus, aut non constat. Si constat: erunt elementa illa id, quod quaero, sc. simplicia naturae. Si non constat, sequitur dari composita sine componentibus. Quaenam enimssint componentiat simplicia Z id negatur. Composita nihil pro

ficitur i

48쪽

α Ente Simpliei.

ficitur ; non enim quaeritur de hoc vel illo composito, V. gr. de Muro, qui compositus est ex lapide, calce& arena , compositis rebus , sed de composito in genere. g. 7O.

Ens simplex ergo non est eXten- Pradisa=asum, Caret magnitudine, caret I

figura, est indivisibile, non replet spatium, consequenter a compOsito prorsus differt. S. II.

Simplex ex eo sto oriri ne- .,tiis quit. Quidquid enim ex composito oritur per partium SVitionem, eo, . combinationem & transpositionem oritur. Sed cum p tibus Careat, nec hoc modo oriri podiest. 6. 72a Quod partibus caret est indi- I. με πvisibile; Bx p lgIt uno ori ri nequit aliud. AE

49쪽

o De Ente Simpliei. S. 73.

M-li, amobrem simplex aut neces oritur in . saritim, aut si ortum, detur ne-νημο- , quod illud in insanti produxit ob indivisibilitatem, Cum antea ejus nihil esset. Suo' loco ostendetur, ens simpleX necessarium tesse Deum , & ab eo

animas atque elementa rerum corporearum ex nihilo producta esse. cccsvo nimirum opponitur in sans, i. e. Omne id, quod caret successione, quodque adeo temporis est expers. oriri itaque missanti quid dicitur, cum sine ulla successione existentiam accipit. q. γω, tim. Quoniam in ortu instantaneo pureum -- non dantur, quae a se invicem distingui possunt, nec ortus sol erum distincte explicaripotest. Or- tus e contrario compositorum cum sit successivus, distinctam sui explicationem admittit, atque in tempore contingit. S. 7S.

50쪽

De Ente Simpliei. 43. 8 7S. Cum partibus careat simplex, Enisi liae nec eo modo interire potest, quo Compositum interit, sed si desinere debet, in nihiluina recidat necesse est. Transmutationem fingere haud licet, illa enim cum rationem in essentia rei contineat, tranSmutatio non esset, nisi sta-'tuS mutatio, ente subsistente eo. 'demo

Omnis mutatio in variatione modorum consistit, quae modis-eationis fert nomen. Quoniam Vero modus Variatur, salva essentia rei, omnis modii alio in limia tum variatione consistit. Qiuodsi ergo simplex mutationibus obnoxium ponamus, limitationes habeat, atque adeo in eo detur alia

quid perdurabile, quod limitari

possit, necesse est. Destitutum vero dimitibus, mutationum impatiens est.