장음표시 사용
101쪽
bus, O nullam separatam, uult significare terminos horum
ut superficies O lineas, nisi forte quae perspe Iitu musicae . cognatis; cientiis sub iciuntur se comprehendere, nullam uero nec qualemcunque nece sitatem eis infert huius. quod nullam horum separatam naturam ponant, vis forte
in solis sensibilibris haec eIe supponante sed non in immat rialibus θ' extra ensibilia, in quibusdam rationibus haecis si perliciendi tum habentibus, haec quidem dicit insecun
do aduersusi os EIIa esse. Quod uero nunc increpat, huiuscemodi est. Si quod est, inquit , in sensibili solidum diuidatur,superficie omnino amidetur. igitur Osuperficies linea, est linea puncto. immobilia haec ut sunt apud geometras, nullum utique absurdum 1equitur . Sed cum in sensibilibus nunc O naturalibus Ilipponantur esse corporibus, cum mouetur linea per Luijionem naturae est . - punctum diuidi. nulla uero differentia es ,siue ipsa naturalia puncta imparribilia esse H mus ιγ indivisibilia ,siue in ipsis haec puncta esse . notum enim est, qnod in aliquo es non tuli absique smbe Io, cum ut in subie to in aliquo esse dicitur. Haec quidem fristoteles ,suppositionem omni prorsus persuasione uacantem ,simul Ofalsam oppugnans uiriliterq; O demonstrative ipsam redarguens. 2 os uero fusticamur ne cum ab aliquo antiquiorum impartitam quidem existentem naturae rationem. partitam uero circa corpora omni quaque indimensa mulo impartitam dici inuenisbet occasiionem habuisse Angendae suppositionis imus, nisi forte etiam, ut persedie uniuersam diusionem pertractaret, coepit aliquid aduersus hanc opinionem dicere . sed quia disputatum iam est adue sus eos qui q geometriae O alsis matbematicis scientib-bjciuntur in sensibilibus reponebant, uideamus quo pacto
his applicat se, qui ipsa a sensibilibus separant.
102쪽
AT VERO nec separatas esse huiuscemodi naturas possibile est, usque ad illud, quapropter erunt ge
nera mathematicorum numerorum.
IN His profecto suppositionem antiquioribus eo placentem redarguere tentat ,sed nihil dicit aduersus eam : demonstrativum, sed quae uulgarem forte hominem O eorum sentc tias non insequentem perturbare possent. Dicit enim si etat corpora aba a sensibilibus , erunt O superficies geminatae , O quae scilicet in illorum tarporibus sunt, O quas sum , O linea triplatae, O quae in solidis , O quae in superfici bus, O quae seorsum, O eadem ratione puncta quatruptiata, unitates uero priores pun tis quincuplatae, O omnino
quae priora , O simpliciora sunt multipliciora semper. Hanc quidem calumniam penes multam dogmatis inanita tem operatur . sed non est deductio , ad absurdum. recipientenim uiri in substantialibus animae rationibus, o divisim haec esse oe unite . nec absurdum aliquod est punctum, uelpotius puncti rationem O consequentibus mixtam non esse, ad lineae superficiei trifarieq; dimensi causationem utilem esse. Incorporalium nanque formarum unionem sparsionemq; tibique sere uiri confirmant O uenerantur, idemq; unum
O multitudinem esse fortasse etiam in sensibilibus concessum 9 presertim in cogitabilibus formis, O adhuc multo
prius in intellectualibus lucidissime ab antiquioribus mon. Iratum es. nos quoque in his quae in secundum a nobis scripta sunt mediocriter meminimus, ubi quidem, O quod inneasuperficieq; honorabilius punctum sit atque perfectius, quodq; imperfectius infirmius dicere tentavimus . nam nihil uetat hoc quidem, ut simplicius praestantius esse Oprincipalius. alterum uero ut pote, quod ad compositoris terminum circumscripturamq; confert, esse deterius, quemadmodum O unitas haec quidem omnis numeri in seipsa exemplaris modo, si ecies omnes parium O imparium ample M 2 LIens
103쪽
ctens. altera uero pars fortasse submultiplex,subiectae numeris qualitates . est ergo de ipsis didia ueritas. At si quis
etiam immoderate uulgarem hanc calumniam formidamn9u concederet multis modis esse rationem dimensorum in anima ,posset, O ipsi ei dicere, non esse necessarium quatuor esse puncta, tres ue lineas, aut duassuperficies .sed quemadmodum a elementum, O in Bllaba, O in oratione unum idemq; existens specie consideratur, O eandem ubique naturam babet , sic punctum, O linea Operseo cum compositis unam eandemq; speciem obseruant, σqNemadmodum grammatica uim ipsius a storsum exsentis intelligens nolui, O quod in ollaba, ct oratione hoc modo etiam interficientias matbematicae quae seorsum fiunt, suco
te, etiam quae cum aliis sunt cognoscunt. Responctatur quo que ei ad ineuitabilem, ut putat, propositione . nam interrogauit circa quae horum scientiae uersantur. sed unde quaso
multa esse mathematicorum numerorum genera colligit in effie enim multa numerorum genera concedendum es, quat
nus ordo entium unus quisque propriis numeris distinguituro perornatur. mathematicorum uero genera si solos eos, qui ex unitatibus componuntur, mathematicos dicat quis,
sed non ipsorum, quae est in intellemι, quo pacto multa fuerint ζ nisi forte et punita unitates esse uelit, O ipsis quatuor
madis in pectis ex omnibus numeros complectatur: sed hoc cauillum potius sit quam argumentum. ΑΜΡLIvs Qvg,&in dubitationibus pertractauimus usque ad id, cur aliud quodvis habens motum. C v Μ uniuersales omnes formae in diuinis o caelestibus an mabus, nec non O nostris proprie praeter singularia coni neantur,prius quam quod mundi corporeum est particulariter ipsas co rebendat. Addiculum est in unoquoque quaerere ubi erit aliud caelum, aut ubi erit alius Sol. aut aliquod
104쪽
eorum quae ad manifestam dispositionem conferunt. uerum quia haec non singulariter, sed, ut ita dicam , in mentibus infinitiessunt priscorum, O antiquissimorum theologorum O philosophorum asserentium, non uult haec prosissui, sed illud ut absurdum adducit, unum caelum solum puper hoc sensibile caelum e fle. At si quis super caelum de astris com id erata dicut at imam eius qui non sensuum adminiculo philosophatur, O omnia entia interlahualiter specularit, fio lasse molese feret ,s nec ideis asperetiat nec actu intellectum Iem animam species habere uelit ,sed potentia tantum. Quo pacto igitur amplius demonstrationes exprimis O prop' O causis erunt apud Uronomos e nisi ei uniuersalibus rationibus quas habent nostrae quidem noscitorio modo diuisita autem O noscitaris O opificio procedent φ nam si d omsrare aliquid O astronomos O mathematicos o cum his
naturales abnuendum est, demonstrationes quoque ex causa fieri, non conclusionis folius,sed O rei inius abdicandum erit, aut quo utraque usque procedant aperiendum. haec itaque o causas eorum omnium quae in caelo et in uniuersa natura perficiatur in uniuersalibus quibusidam rationibus p existere fatendum es. Ceterum qui sensibilia esse concedunt hoc pacto esse prorsus ignari sunt; cum animam materia ignobiliorem allirment, ut alicubi, dicit etiam gemnerosus melius. SIMILITER autem &perspectiva&musica.
ΑΒ sv Rousi nihil est O in rationibus esse haec omnia , in imaginibus, quae simulachra sunt rationum non solum ante sensibiles,m etia ante naturales rationes sensibilia formantes . Hic vero his concessis subiungit ut quoddam absurdissimum, animalia etiam alia fore siqui sensius . scd cum pridem ei praeceptor dixerit per se animalia omnia, qtiscunque intelligibilia animalia in seipso amplectem catse
105쪽
sam esse et eorum quae in animae distositione sunt animalium, et eorum quae insensibili ut et qu i ipse ac si nihil de Imiuscemodi rebus audiuisset, ita finxit. igitur potest, ut quae huic co n- nexa sunt minime concedantur . non enim si sensibilia causis habent prae sentes , iam coniungitur causis sensibili umsensus. nec si sensus est alio modo in anima O intelliflu' scis iam hoc O animal ostenditur osse quod sentiat .fortasse enim non omne animal uim habet sentiendi ,sed omne q uod
extrinsecum est pariter ω mouetur, nec omnis rei sensib
iis causa sensu percipi potest ,sed siqua es singularis O proprio effectui coniuncta possibile quoque est haec omnia conc
dentem . quia Osensum non in rationali tantum uniuersi anima perfici, ut Timaeus tradit, intelleximus. enimuerso in opifice quendam qui apud theologos extollitur sensum credidimus, cuius o qui in caela sunt simulachrum habentes sensium ipsi quoque mundis inferunt, rationabiliter recipere quod sequitur. animalia scilicet alia esse , O me nunc ab . alus dicta in testimonium feram, ipse in Decimo primum intellectum animal uocauit ex quo manifestum est, quod et aliorum quodcunque ut nos O si non primum, animal tamen intelle tuale appellare fortasse non dedignabitur. In moralibus quoque proprium hominem intelle Iualem esse, constat ipsum uoluisse .si igitur intellectus homo est ovi in nobis es principalis, cum omnis homo animal sit, non es o cultum quod sequitur. Recepimus igitur iterum esse et alia animalia a sensibilibus ,sed alio modo esse , O non eodem quo sensibilia. quorum cognitiones siquis sensius uocare velit, quidq; cognoscuntur ensibilia, ut tamen causas sensib Iium, absit nominibus inuidia modo constet manifeste, in quibusngulo ipsorum utamur. AMptrvs scribuntur quaedam uuiuersaliter a mathematicis.&c.
106쪽
a n B v M illud , scribuntur, idcm, quod ostenduntur significat . urauersa uero argumentatio huiuscemodi est. S ostenduntur quaedam a mathematicis o naturalibus per uniuersales rationes O dignitates quasdam , uerbi gratia per illam . Si ab 'aequatibus aequalia auferas residua sunt aequalia . Si quatuor sibi inuicem restondeant, qalad ab extremis emergit, aequale est ei quod a mea dijs , alias multas huiuscemodi , necqse est , inquit , cum sint magnitudines O numeri separabiles etiam .
quae ab his dignitatibus significantur, esse separabilia .superiora quidem existentia magnitudinibus O numeris math maticis , depressiora uero ideis, uelocentur media inter per se magnitudinem, O maguitudinem mathematicam. hoc autem ipsie ut impossibibe existimat, ut praecedens des ruat. Mathematica scilicet esse separabilia. sed est quodam modo uerum. Rationum enim qua in anima sunt, quaedam simplistiores quidem sunt O uniuersaliores , at s maiorem ambitum habentes, o ob hocintellectui propinquiores, Oparticularibus magis, manifestiores notiores. quaedam uero his omnibus destitutae , O ab antiquiori,s contenta Oromposita complementum recipientcs. quid igitur absurdum est, uel potius quo pa Io necessarium est, quandoquidem tunc ueri conceptus sunt, cum rebus ipsis consonant, accommodanturq; , si uera sit dignitas dicens ,s ab aequaliabus aequalia austras, residua fiunt aequalia, esse rationem aliquam, cui hoc primo insit, quae nec magnitudinis, nec numeri , nec temporis ratio sit. sed horum omnium O aliorum quibus inesse dignitas nata est, contentiva. esse tamen non
in loco nec omnino in sensibilibus'. nam quo pacto quod est uniuersale simplicissmum , ob hoc in monstrabile in materia fuerit, quae indiuiduam formarum impressionem diligenter recipit ζ nam si hoc susceperimus, quo puto sim plius struatum fuerit dictum illud, omnem causam de O fratruam
107쪽
META PHY S. ARI ST ' I . O ab intelliatu est. nam quaesiecundum substantiam habemus, non ne illic sunt, cum etiam per simpliciores formas rationes particulariores sub cntiam recipiant, O hoc pacto dicentes nobis ipsis tantum concordes erimus, cum d causis ipsis demonstrationes perfici dicamus. OMNINO autem contrarium accidit ueri&c. ILL r quidem nec a se ipsis, nec 2 rebus dis ordosunt. nam neque imperfectam esse quae in latellectu est magnitudinis fommam putant, aut magnitudinem quae huic formae in imaginatIone coniungitur, neque inanimatam. quo enim pacto ἐcum ιnanima locentur 's uero quo pacto nobis consin tientia tuebimur,cum et causas es rerum dicimus, r quas
causas per ρ existentes demonstrationes sunt, O non damus bis substantiam , nisi forte quod caret substantia substantiae caussit. Cumq; prius quidem natura uniuersalia saepius essi enunciemus eo quod scilicet alia simul auferant9 eum abis uero non simul auferantur , ct rursus haec ipsa eon bilibus habere sub retiam virmemus ἰ ram h uniuersale duplex est unum quod est sibius rei causa, alterum quod
est posterius enitum. Grata utique dicta patri, o Pytha'goricis omnibus. Recipias quoque magnitudinem esse duplicem, hanc quidem in ratione intellestiua, cui ct imaginaria ipsius forma una subnit . alteram uero ex denudatio- ne sensibilis ipsius : nec circa eam , quae ex denudatione dicas gcometriam.uersari, sequidem hoc certitudinem non habet . cum hoc quod etiam nunquam, nec multiangulas tot o huiusiemes superficies uiderimus nos, quales geom tria considerat, nec multilatera adeo varia stercometria considerat, aut angulorum diuisiones, aut laterum, aut spati rum, aut avorum theorematum, quibus rationes quidem plena sunt, materia uero ad recipiendum inepta. Sed circa
imaginarias formas uersari dicunt . quatenus hae substa tialibus intellectus rationibus a Iunt. ex quibus per demo
108쪽
strativam causam feruntur. uel potius geometriam quidem ipsam impartibiles animae rationes syeculari uelle, sed cum intellestionibus imaginatione Earentibus uti non possit, e tendere firmones ad imaginabiles, O dimensas figuras, O magnitudines , ON'c pacto in iliis ipsas speculari, ueluti cum et imaginatio non suscit, etiam procedit ad mensulam in qua etiam theorema describit. Oprofecto non ob hoc tae es ei principalis ratio sensibilem o exteriuspositam forma apprehendere, sita interiorem imaginariam, quam imitatur
inanimata exterior. eodem igitur modo oe cum circa imaginariam uersatur . non principali ratione circa ipsam versatur,sed ob imbeciltitatem intellectionis cum non possit fommam imaginatione carentem capere, in imaginaria hane speculatur. Coniectura autem maxima est ipsius quidem uniuersalis esse demonstrationem. imaginariam uero omnem formam particularem esse . neque igitur praecipuum Rudiu circa imaginariam erat, sed circa uniuersalem, in omnino immaterialem. Ais uno modo uniuersale dicatur, quo paLIo posteriusgenitum etiam particularis causa sit, docuia ter utique quis demonstrauerit, si quod impossibile est discile appellare opus sit.
ΑMptius quo & quando unum erunt mathematicae magnitudineS. ιHoc ut interpositum dictum esse uidetur. Iterum nanque recurret ad priorem suam argumentationem. in qua quaerebat quo padio imperfectiora pariter o priora sensibilibus mathematica sint . quaerit autem in hoc quae sit causa qua
uniantur mathematica magnitudines. sensibilibus nanque natura aut materialis forma, glutem ue aut uinculum causa est. matbematicis uero quid ψ Dicendum est igitur ad i sum quod impartibiles quidem magnitudinum rationes moliores sunt siquidem una subsistentes imaginariae magnitud
109쪽
nes O ab ipsarum causa impartibili dependentes di*ipati nem essugiunt, ct adhuc cum in anima sunt. unionem ab ipsa maiorem recipiunt, quam sensibilia.
AMPLIus, generationes ostendunt. RED I T adprincipale ιn quosiensibilaprius esse substantia mathematico ostendebat. ostendit autem quod ab ipso non intenditur. Cum assumat generationem omnino esse in ingenerabilibus,siquidem mathematica ingenerabilia sunt.feta ostedit aliquid, ostendit forte quod in sensibilibus corpus ipsum superscis o prius est substantia Operfectius.
ET initIA animatum sit. VIDE s enim lineam in mensula, O superficiem in cinere.
sed quid est his quae in anima repositasunt animatius ἐΑMPLI vs, corpus quidem substantia quaedam. Hoc quoque astruit lineas O superficies corporibus esse posteriores . nam si substantiae , inquit, lineae sunt. quo pa Iosubstantiae ἐ ut forma ne, aut ut materia ρ atsi non subsantiae, erunt substantus posteriores. Dicendum igitur est, quΘd quae quidem dimensione carent, ut rationes O formae substantia sunt. quae uero in imaginatione sunt dimensionem habentes, ut materia rectarum aut circularium. At si quis omnem etiam imaginariam causam in imaginatione ut subiecto esse dicat aut spiritu, illis utique ipsis posteriorem esse a firmare cogetur imperfectiorem. Sed nonsensibilisubstantia . non enim omne quod in subiecto est, secundum est cumis substantiae . nam coe hoc pacto uirtutes animae, Oscientiae O lapidibus ct alijs materialibus corporibus essent fecundae .sed illi quidem in qua esse habet secundum est . alia vero qua inferior es nec posterius nec imperfectius est. nisi quissimul incedens in nihil. quod inconuentemsit, contra diari a uum
110쪽
uum Platonem constitutus,scientiam O uirtutem corpore dicat esse deteriores. sed puto O animam, O quae animae sunt corpore, corporeisq; omnibus essu praestantiora. borum uero ipsorum, anima quidem bis quae in ea sunt, quandoque actu unt, quandoque non sunt,praestantior est. corpus a tem bis quae eiaccidunt est honorabilius. At quae in anima lfunt aut semper, aut plerunque corpori conferre nullum sit crimen sed certe hoc maius peccatum est cum conferas, prae ferre his quae in anima subsilentiam habent, materiale aliquod corpus, ut perlictius imis O animatius. hoc enim essomnium maxime mirandis, si animatius sit corpus his quo rum essentia est in anima constituta .
RATIONE igitur priora sint. sed non omnia quae- Vcunque ratione priora sunt, etiam substantia pris
IN HIs ratione quidem priora esse mathematica sensibilibus Aconcedit, quandoquidem sensibile corpus quis definiens re lbus indiget dimensionibus quae terminant ipsum mathematicum .substantia uero minime. quamuis ex regulis 'ab ipso
in sexto traditis. In simplicibus substantus simplices auritem dico quae absque accidentibus considerantur 9quod ratione est prius, etiam substantia prius esse demonstratur . nam quae ratione priora sunt, specie priora esse in illis dicebam tur . atqui quae specie priora funt, substantia priora seunt. ex quibus utrisque quod deducitur occultum non es. Regula quoque eius in bis dictis ostendit quod mathematica priora sunt sensibilibus, non ratione tantum c nam hoc etiam ipse concessit Psed substantia. excedunt enim suo esse. Cum enim est trifariam dimensum cum contrarietate, necesse est esse,et praeessee trifariam dimensium, O adhuc quod bifariam, O
multo prius quod unam habet dimensionem. Haec uero cum
sint, non necesse es sensibile esse . sed ut haec dimittamus , quid