장음표시 사용
141쪽
monius Artoteles in sptimo huius negocij aequum pu tauit omnium simpuc simarum formarum nullam essedc nationem . sed consentientem est ei etiam ad singulas argumentationes dicere , quod etsi definibiles esseent releae , non necesse esset eisdem nos uti desinitionibus in his , quae hic in oemplaribus ipsis. non enim profecto imaginis Socratis , Socratisq; eadem rei ratio. O se Dota set ima
go Socratis ad socraticam formam .siquis autem etiam eamdem amborum definitionem traderet, quid prohiberet in singulo. eorum quae dicuntur in illis quidem intelligibile, inte luere, in his uero sensibile. omnia nanque aequum est inte ligibiliter inesse ideae si quidem infinit omnino . naturaliterucro his quae ei similia sunt. igitur nec re uera definibilis essi a. nec si esset definibilis, eadem cum operatis definiti ne detineretur . ue haec quis omnia concesserit, non proh bebitur intelligibiliter quidem ipsa exemplaribus diI tribu
re , imaginarie vero aut naturaliter imaginibus-. neque
enim hoc esset absurdum omnibus separabilibus formis intela ligibile inese, ueluti his, quae sunt sub eodem genere, ut quibusdam puperficiebus generi causa superueniens. CAPIT V LV 3M TE IV M.
OMNI v M uero maxime dubitauerit, utique quis. DE vTILITATE Mearum inquirit, nunquid aliquid conferant sensibilibus si eae suppositae fuerint. Dicendum ergo est quod diuina omnia propter sua principia o propter sere sunt huiuscemodi sunt. Verum quia generat tua, O prouisoria ipsorum est existentia, eis non gratia secundorum subsistunt, jubnantiam tamen, O potentiam, O p G Ictionem omnem bis, tuae pose ipsa sunt, communicant. et pro h fecto ob ipso ideas etiam, quae ex sensibilibus aeterea sunt, et
142쪽
subsistunt O aeterna manent. huiuscemodi existentia ob illarum amorem ad aeternam vitam oe motum excitata, mortales ; O materiales naturae et sectus quando nam processum ad entia reciperent ἰ nisi natura oe utentes natura cause opificae ad terminata quaeque, Osimpersecundum eade, O eodem modo se habentia actionem suam referrent ' Cur enim non ex quavis mutatione quaevis producit ψ sed term nata naturae mutationes discursus apparent ἰ nisi aliquis sit in naturae rationibus ordo praeexsens. quae uero an- te ordinem est impartibilis causa uniuerse gubernanti par
ter Q ens ς quin o ipsi Artoteli placet primam causam
immobilem exsentem uniuersi mundam motus finalem saltem esse causam, etsi non exemplarem. AT v E R o nec ad scientiam aliquid conferunt aliorum inpola quidem ad scientiam rerum idearum speculatio maxime conferat, ostendit ubique quidem diuus Plato, Adpraecipue in Parmenide, tum neque quo quis intellectus oculum uertat superesse dicat, nisi idearum causam ilicere possit. et in Phadone praecipue de immortalitate animae demonstrationes principio idearum, O suppositione utantur. Nilal minus etiam ante omnem rationem hoc quis modo laboriose considerauerit. si imagines ex relatione as exemplaria cognoscimiis, quopacto possi mus cum sensibilis hic mundus imago sit mundi intelligibilis non ob hunc etiam illum cognoscere ζ Nobis vero non conferre idearum insectionem ad
scientiam sensibilium: quia nec subnantiae horum illae sint,
nec accidentia, puerum potius dicere erat decem,quam uiriε
demonstrativum. nam se ex prioribus, O magis causis d monserationes siunt, sequitur ut nec per sua elementa C n que erum hae sunt propriae cause nisi, uisubseruientes ueri risus ad generationem. Nec multo magis per accidentia
143쪽
Dascibile aliquid fiat. Quae igitur ab Anaxagora de ho- miomeruis hoc es rebus partium similarium didia sunt, O quae ab Eudoxo de huiusi ossi quibusdam sunt dubitata facillime subuertibilia sunto. Ideas tamen cum sint causae subtiliae sensibilibus, O bonitatis , permanentiae, necessario O scientiae ipsorum omnem asserunt perstationem. AT v Ε R. o nec ex id eis alia sunt aliquo modo rum qui consueti sunt dici.
Q o D quidem nec ut ex materia, nec ut ex priuatione, nec compositionis modo . nec ut ex forma materiali ex ideis sen-ybilia constent, manifestum est,quia nullum horum es iιera causa. ideae uero propriis mas causas ct omnium ambien-iris imas ct abstra las continent effectivas Ostiales.
DICERE uero exemplaria ἀS 1 Ao intellectum opscis constitutores, est causam uniuem
forum animaduerterit quis ,suo esse iuxta sui proprietatem cuncta generantem, O prouidentia digna facientem seu σnens , profecto nec effectivam omnium causam inqui perit,
ncc quo pacto ipsum agens exemplar, quaeq; in ipsosunt ex eplaria dillositae operationis dicamus. quo padto etiam, cum Plato palam dixerit. δε quidem igitur intellectus in existentibus ideis, in eo quod animal est, quot,qquakssint in il cit , tot oe huiusemodi percepit opus esse etiam hoc ipsum habere, tanquam nihil huiuscemodi di tum sit, inquiritur qquid es quod ad exemplar sit constitutum in oportcbat enim
non postponere, quae manifese dicta sunt, scd se quid habebat aliquid quod contra ipsa diceret, cum de opinione meminerit locum habentibus redargutionibus contra ipsum uti. Hic vero tantum abest, ut pigis aliquid contra ueram Platonisspeculationem dixisse, ut cogatur, concedat neget,ue aliquid eadem illi alio modo dicere. Separabiles nanque forma
144쪽
formae apud ipsum finales quidem cause sunt, Oab omnibus appellabiles bonitatis, o ordinis mundani apud ipsum sunt cause . sed manifestum est ei qui cum prudentia vita considerauerit, essectivas etiam sensibilium causis fore. no enimalia est elbentiae, et Li .e causa, alia uero perseditonis . si autem O in vitae uirtutis caelestia corpora sunt ob illarum appetitum , aut a se ipsis appetitum habent, O infinitam uim tutem , aut ab illis ambo, aut secundum monstratur. fed bi ipsis infinitae uirtutis minime cause fuerint . cuiuslibet nanque furti corporis stirtus quoque sinita es. sed sue ambo , siue secundum unde illinc recipiant cum sint uirtutis, O naturalis , aeternae ministratoria , ct ipsius esse bis tu i quae potentiam habent quibusique insunt caifas esse, non esse nisi potentiam illinc recipiant, es manifestum. Idcirco
etiam Plato caelum uniuersum, uniuersamq; generationem
concasiuram dixit cessare nisi sit incorporea forma quae in seipsam cons icit, O quae primo quidem in se ipsam cooperatur , secundo uero etiam quae ex sui pulchritudine pendent, excitat, O intelligit. Hoc pacto quidem, er esse Iiuam causam habentes uidebuntur apud ipsum si parabilesformae, siue concedatur hoc ab ipso ,siue negetur . nam qu0ul'lie, O appetitus, ct uirtutis exse ministratoriae sunt, aut pera pclitum uirtutis ,aut uirtutis folius. sunt uero O cum hoc
b9nitatis, O ordinis cause, O aeternitatis, cur non ut κ' primo operans causa assumptae fuerint ἐ Q Aod ucro exemplares erunt causaesensibilium ex eisdem suppositionibus mandatum est hinc. placet ipsos arabiles formas semper hanc habere rationcm interse, quam O aetheris mauisestae sphaerae, aut igitur a fortuna, aut a similitudine. aut aliud quid ante haecambo unius ordinis causa est, aut ipse sebi ipsis uicissim suum ordinem communicant .sed nihil est in principalibus cosisfrustatorium, nec superius aliquid apud ipsum separabilibus formis. nam ipsem unum implurifca
145쪽
tum O supersubstantiale seu J ciens est. Relinquitur igitis
ipsa bivici Um suum ordinem communicare. ipsa quoque separabiliassensibilibus. Cum ὸ contra nefas sit. nec ipse utique omnino concesserit ab infimis illa pollui. Exempla igitur sensibilium sunt, cluae ibi sunt, O efectivae causemutilem finales ministratoriae uirtutis o aeternitatis. Quo stiatur pacto redarguat ille praeceptorem, qui ex his qua concessit in eandem cum illa doctrinam uelit, nolit ue, cogitur ζCONTINGITQv A &esse, &fieri quod uis, etiam si non simile fiat. Sgo fortuita quidem similitudo in corruptibilibus solum accidens rarissima est, at si per secundum eadem, O eodem modo aeterna quidem se habere. generabilia uero a natura fabricari sem:le est operi non absque intentione, nec sine causa identitatem atque similitudinem seruanti . Quoniam hic posset aliquis moueri, O sebi ipsi O alteri pari modo non ob eandem causam ,sed quiasic accidit, sed inerrans sphaera
unumquodque aethereorum semper per eadem O eodem modo mouentur . non igitur opus en quae raro ultimis entium superueniunt, ad euersionem ordinis entium assumere.
ERvNT FE plura eiusdem exempla. Quare &ideae. NON quccunque apparent in sensibilibus O opscijs, haec portet referre divisim adprimo operatrices ipsorum o intellecluales causas .sed homo quidem sensibitis et animal erit et bipes O rationale O mortale, O alia infinita . sed per se immo linum quidem nihil est, si quidem impartibiliter . ah malium O naturalium O sensibilium hominum causam in seipso coplexus est. Osu sciens essensibili homini fabricato,quoad illa omnia suggere quaecuque ei conserunt ad eam,
quae bissubsistentiam. Dil igitur opus G sensibiles homines multis ictis participare quatenus homo es. Ad si quidem
146쪽
est in natura , ea qua est in anima, O ea q in intelle Au, hoc DIIo plures ideas dicatur fortiri, concedere opus es, O nihil absurdum est ultima omnibus prioribus se pamticipare , cum O rationes naturae proprie quidem participare dicantur ex sententia diserti ismi Amelij. idearum ucro animae expressiones recipere. ipsis uero intelligibilibus causis potius assimilari. si autem quia quatenus hanc formam habet, plurium est idearum essectus ob rationum in ipso diuisionem, non irruere debemus in eum qui eadem nobiscum hoc modo opinatur. sed diuisionem G exactissimam secti nem rationum in operatis ipsis esse putandum est. I ndiuisa uero penitus uniuersorum continentia abstractis causis diastribuenda est. ΑMpLrvs non sensibilium unde exempla erunt ideae. Essa quasdam uniuersaliores causas , quasdam uero pari culares magis in intellectu ponendum est, quoniam ct Aristotelem ipsum, cum eundem cum siensibilibus aetheris lybaeris ordinem fateatur habere diuinas uniuersi causas. Manifeste constat quasdam esse maioris ambitus concessisse, quasedam uero minoris . non hac tamen de causa aut ad ipsum aut ad nos sequitur imagines esse fecundas primarum dicere , sed omnino uniri quidem inter se , se mutuo permeare pure , O inconfuse diuinae, O intelligibiles utique dicantur . participes uero eo modo quo secundae, O imperfectae naturae ipsis participant, nullo penitus modo dicantur. omnia ergo prima quae ibi siunt et uera posteriorum exempla
sunt O nullum imaginis in se ipsissubingressum recipiunt. AMPLIus uisum impossibile fuerit seorsum esse substantiam, & id cuius substantia est. NEC Ess E es uniuersales diuinorum actionesse peractus esse.
147쪽
esse. O ex hac nunquam tota species mundum deserere pomterit. Cum enim infinitae uirtutis sit causa , ob eius sint plicitatem O immensitudinem, necesse est non deficere ope rata. quod uero particulare est, nunquam ideae particeps esset, nisi materiam haberet ad eius participationem istositam. praeparatio itaque materialium quae in motu feruntur causarum eorum, quibus non siLe rationem tenet. M vLTA quoque alia fiunt, quorum ideas esse non dicunt, ut domus annulus. IDEAs quidem opificias eorum, quae necsunt in natura, necis natura fiunt, non reliquerunt uiri. O hoc quippe recte narrat, quod artificialium ideas esse non putabant intelligi biles, O diuinas. Sed rationes exemplares operatorum amsi iciales no illis tantum placuit animae artificum inesse. scdo ab Aristotele ipso multis in locis existimatum est. Qiiodo maxime aequum est contra ipsum dicere idearum amicos. 2 lam quo pacto res artificiosas per exempla accurate feri
concedens, O in his non renuens exemplarem causam, natura opera, qus certe Oars imitatur absque intentione perfi- ei dicit ψ cum ad nullam terminatam causam naturalis adtio referatur . etsi ipse quoque aucubi dicat naturam formam appetere. Sed ratiorem non explicat. Quam enim forma cillam ne, qua in motu fertur O materialem; sed hanc nondum fecit O est natura ipsa posterior , O inspecioso inforemtq; subiecto coniungitur. Oabsurdum est naturam, quod nondum est concupiscere , quodq; posterius est, O una cum priuatione desertur. O ob hoc turpe sit O inamabile. at si eius quae separabilis est formam diligit, quae O vera esso prior ipsa, O diuina, O re uera forma, necesse est hane esse intellectualem immaterialem, O semper in eisdem , O eodem modo se habere, ut O nasurae desiderium inexti IIum sit O indeficiens actio. SED
148쪽
METAPHYS. ARIST. Ss h de ideis quidem & hoc modo & per logicas ningis & certiores rationeS. ET Q v IDEM plura his aduersus idearum suppo siti nem non habeat dicere, ostendit, o primus huius negocii liber, O duo ab ino compositi de ictis libri fere enim has easdem ubique argumentatiunculas transferens quandoque quidem ipsas minutius diuidens, O subdiuidens, quandoque vero compendiosius enunciam, tentat antiquioresse philosophos dirigere. Sed quod etiamsi multiplicati fuerint huiuscemodi existentes argumentatiui loci, procul a scientia de diuinis subducantur in se ipsos reuoluti, puto non latuisse solertiores .sita quia enuntiatse transire etiam adsuppositi nem de numeris, pollicitus reda Suere eos qui substantiam
eis intelle tualem attribuunt, uideamus o contra numeros nitri argumentationes.
Nicas si est autem si quidem est numerus natura uaedam usque ad id, non enim conuenit alium eiae modum praeter dictos. PRIMA DIU Is Io defectuost quidem dicta est,sed uere . necesse est enim si est per sie numerus, cra non natura
alia eorum, qua numerantur, aut consequentem dpri
ri differre specie . in hoc uidetur praetermitti illud, aut 1iondisserre. sequentes vero diuisiones, quae per unitates fiunt, omnes superuacaneaesunt , O praeter propositum inqui - tionem facientes . nam si separabiles numeros in quant tale unitatum supponerent uiri subsistentiam habere, recte se haberet contra ipsos dubitare , utrum omnes uni tates incomparabiles sint. In eodem numero sibi ipsis , o in alio, asisse aut omnes indisserentes, ut quae seunt in nu-
149쪽
me ro mathematico . aut hae quidem indisserentes O incomparabiles in alio, o alio. sed quia impartibiles sunt, O non quati apud ipsos numeri, et in diuinis Iormissecreti. quicuu-que inorum sunt a mundo separabile superfluere putamus uniuersam huiuscemori sermonis negotiationem : sequerem tamen diuisonem iterum ut respondentem rei admittimus , qua quaerit siparabiles ne supponerent numeros esse, an i heparabiles d corporibus, ut complentes tamen sensibilem naturam, aut quosdam separabiles, quosdam inseparab les. Cum igitur prima ultimaq; diuisio sit ab eo facta rei conueniens, eligimus, primae quidem diuersos esse numeros ste-cie , uel potius esse diuersas species. species enim purae, impollutae numerorum non separabiles sunt, secunda uero esse , O si arabiles O inseparabilessensibilium numeros. Iccirco O qui ex uno, O interminato binario eos qui ub
cunque sunt numeros generant, merito ei uidentur bis modis
usi fuisse. quidam erum desolis inseparabilibus multum siem monem faciunt ex proximis de superioribus causis innuentes . quidam uero de separabilibus, in quibus in exempli ratione uidebant contentos etiam numeros eos qui ex natura
perfecti sunt. Alii uero de ambobus discernentes lucidioremo perfectiorem doctrinam suam ostenderunt. sed si opus
est aliquid de differentia, aut indifferentia unitatum dic re , unitates quidem quantas nullo prorsus modo Dinan tialibus numeris subiiciendas esse ducimus. sed cum unitates ipsos dicamus, differre etiam . se mutuo omnes dicemus ipsa diuersitate, O indifferentes identitate. O utrunque ostendi per haec ambo genera entis. Constat quoque eos qui sunt in eodem ordine identitate potius quam diuersitate per compa rationem mutuam contineri. qui uero sunt in alijs et aliis disserentia utuntur ob diuersitatis dominium. HI I cI TvR utrosque dicunt esse numeros. Hi si
150쪽
Η 1 e constat eum Platonem statuere, ut O eius commentator dicit Alexander. O recipimus Platonem haec dicere , O non haec tantum. esse enim O Healem numerum sum nebat ordinem habentium in ipso idearum. esse etiam mathematicum praestantiorem quidem existentem naturali, det riorem uero ideali. quemadmodum o anima nostra quidem superior est, intellectu uero posterior. ALII uero mathematicum solum numerum esse primum entium separatorum a sensibilibus. XENOCRATIC os dacit Alexander ipsum innuere, quis parant quidem mathematicum numerum a sensibilibus, non tamen solum esse putant. nam quo P Io cum Platonici essent, more Pythagorae agere uellent, ab impartibilium et abstractorum ab animae substantia numerorum consideratione deficerepossent Ued constat ipsosper mathematica no- mna etia quae ad praestatiores numeros spectat pertractare.
P YTHAGORICI quoque unum mathematicum uerum non separatum.
to D quidem O sensibilia per numeros dicebant uiri a natura produci fatendum est, non quidem matbematicos , sed naturales, sed cum per comparationem exponerent, nihil erat improbabile etiam per mathematica nomina de unaquaque sensibilium proprietate demonstrari. sed imponere
ipsis sensibilium solum numerorum cognitionem cum hoc quod deridendum non est etiam impium sit. Cum receperint quidem ab Orpheo Theologica principia intelligibilium, intellectualium numerorum , plurimum; ipsa produxerint, O usique ad siensibilia dominium ipsorum ostenderint, O proprium habuerint prouerbium illud, numero cuncta assimilantur. Quo pacto non absurdum est circa corpora Dium corporibus coexistentes numeros dicere esse vers