장음표시 사용
151쪽
iue legi se Iptorem,sactum esse testantur sacrς liter iHoe dc Moses ipse statuit esse faciendum,& fecit, quucarme illud simul cu populo Israel ceciniti Cantemus
d ,gloriose enim magmficatus est equia dc ascensore deiecit in mare dcc.Quem imitata Maria prophetissa, assupto tympano cu filiabus Israel q choria agetes,pari iubilla ide ceciner :Hoc Rex David Deo acceptissimus, hoc caeteri vates oes veteris testameti proite xe,qd attestatur tot hymni,psalmi, cantica ad diuinas laudes decalandas instituta: Cantorest a Dauide Rege costituti sunt ad id ossiciu peragenduitoti l inuitat spiritu sanctu ad canedia, ut loca enumerare nimis operosum sit, ec supuacaneu, cum res sit perspicua, eo omnibus prorsus manssestatut illud sim repetitum,Iubilate deo dcc.ec illud,Cantate Go omnis terra, bene psallite ei in vociferatione:& illud Laudate dnm in sono tubs,in psalterio re cithara, in tympano ec choro, in chordis ec organo,incymbalis eclubilis . Qui sidemos cum lege euangelica non fuerit abrogatus, conflfirmatus fuisse optima ratione concluditur.Praesertim quu semper ab uniuersa ecclesia fuerit seruatus.Plui
maenim antiquς legis dictante spiritu sancto a maioribus nostris,ab ipsis Apostolis recepta re posteris tradita sunt:no quia antiqvs legis essent,acuius seruitu te nos liberauit Christus, sed quia per se probanda ecrationi consentanea,summoq; Deo semper grata,ma Nuno Angeloru exemplo N argumentor amoria multitudine,natalis Iesu Christi garatulatio, canticis ac iubilis facta est,his verbis lG loria in altissimis deλοι in
152쪽
terea pax hominibus bon voluntatis, ut Lucas testa tur in euangelior Qus Christiani rite ac eastissime me aguntinon ut mandata Mosis,sed ut instatuta nouae legis Chtiminon ut peregesna,6c externa,sed ut sua propriam religionis Christianae. Christus libellum repu/dii iudiciat expressis verbis abrogauit:Abrogauerue Apostoli circueisione ciboru* prohibitionem, ritu saetificiorum In sanguine,& extera omnia quae Clitimi
ventum dutaxat praefigurabant.Non abrogatus sese usus templo ,no cocentus diuinaria lauda,no solenes
preces, re e tera plurima id genus tuae ut exempla Iac testiu M veroru ad quae tedimus, catholiea Christianorii peragit ecclesiar Neq; vero solenis hie cultus'ie circo summo Deo a Cliti Manli exhibetur, queadmo dii h reticus facete,ut vult videri,cauillatur: l se potet tali concentu aures diuinas demulcere,quq talibus eantionibus delectuntur:sed quia sic pium,& reueren
rem animia erga creatore redeptorem nostru ostendi mus,eiusq; cultui ad huc modu pie instituto maio3r,de angelorum exemplo vacamus ino ut Deo bladiamur, vi h retici sacrilega voce dum tant, a qbus cu summo Deo supplicamus,eum solenniter sacrificamus,cu comulatissimis honoribus eu prosequimur, & colimus, eu illi laudes ex toto animo magna, de clara voce cocanim' Deo adulari dicimur,pueriliter ludere & nugas agere.Qd nemo vetustorii h retico qd scia pserrevnct est ausus inec coteptor diuum Epicurus Ptulisser. Adulabantur Igitur Deo sanctissimi vates oes, quumhse pagebanti Adulabae cantor spus saneti: eu tanto
153쪽
concentu afflatus spiritu diuinosacros hymnos no solu vocesedetia cithara lsrusic ardens psallebat Delirabant tot sanctissimi ec grauissimi patres, tu veteristum nouae legis professores,quia prolixioribus verbis Deum precibusq; adorabant, dc hoc ritu Deum obsocrabant.Sic enim coli Deus ipse vulti ita sibi suppli, cari,qd virgo Deipara spiritu sancto repleta locuple/tissima testis declarquit cantico illo, Magnificat anima mea dominu ecc. Testatur hoc ipse Seruator no ster tu exemplo tum verbo,cum impense admodii te
pili coluerit, stadeo ut nuu succensuerir,nec imperio palam usus fuerit, qd laers liter referat,nisi aduersus improbos,qui temptu p fanabat,ic vendendis emendisq; mercibus polluebat quos ter sacratissima manu sua flagellatos a toplo,simul argentariis, profusis ipsoru numis,eiecit, grauioribus verbis increpitos, domu patris sui,sua inituta ad precandum Deum,
orationibusq; colendum,sorum ac mercatum faceret, ec speluncam latronu redderent.Quinimo,ut testatur Marcus Euangelistagam esse reuerendu locu docuit,
Vt per templum ne vas quidem, aut quippiam aliud transferri permitteret. Qui cu dixit Pulsare dc aperie tur vobis,quid aliud intelligi voluit,nisi assiduis preflcitas orate Deli,dc ipse vos exaudiet Subiicit .n.saltenter importunitate dabit vobis. Quare alio in loco sic altiorates sine intermissione.Hμ igiis vult omni
potens Deus sibi ab hominibus exhiberi r non q, his egeat vel oblectetur, q ex sese beatissimus est i sed ea
nos egemus ille gratis,oc libenter acceptat. Attamen
154쪽
' Responsio Fo.LXXV. eum hec impedimm Maximo deo, dicimur ab impiis
Deo adulari,quasi mentiamur, cu sapietiae, potentiae. misericordis re bonitatis illius mirabilia decalamus. Metitur enim adulator quu falsas laudes tribuit cuia piam,vt ei placeat.Immesi aut rerum omnia authoris laus,ne minima quide ex parte celebrari, sed nec attingi potest. Ad profectu igitur comodul nostrum haec omnia instituta sunt, ut optimus ac Maximus Deus, omni cultu dc reuerentia,atq; honoribus glorificetur,
ac mente,sensu, lingua, affectabus,toto cprpore, metis viribus colatur.Interior enim vis excitatur,quum externae facultates suis muneribus fungentes, debita ecipse ereatori praestat obsequiar Quo fit,ut totus homo in Deu rapiatur.Percipitit pioru metes quam canticis diuinaru laudia iuuent,6c quatopere ad sublimia eu hantur,qd dc Augustinus attestatur,cu reserat eiusnaodi cantibus ecclesis se nonuq ad lachrymas fuisse per motu,experiunt diuina patietes,& q dicere valet: Gustaui, ec expertus sum,q suauis oc dulcis sit dris iis qui inuocat nomen eius: ct opportune sint haec, quantum illis mysticis rebus sacrorum rituti, tennibusq; ceri moniis proficiant, quantal suauitate repleatur spiri rustiquantu exurgat supra sese animus,M tanq ambroseis pastibus vescatur. Atqui nihil sapitit nisi quae carenis sunt,qui in proprio sensu ambulant, superbia tur gidi,haec derident, ccotemnusi libra humanς prudeatis frutinates, quς loge sunt humano iudicio maiorae Amram quasi rem noua ec incognita, obsecrandia esse Deu puta mente, spiritu reuerenti,no his nugis ec tra
155쪽
gico apparatia colendu:Quasi neget quisil sanus,Dein
primu mente pura esse colendit,cu hqc omnia quς peraguntur,ad id prscipue instituta sint,ut mens his eu cta ad eum contemplandu,6c amadu rapiatur. Idia enim ipsis corporeis claustris conclusa fuerit mes h imana,quaesumole corporea obrutassensuu adminicalis eget,ut coscedat altiora. Cu aut custodiaac carcere exierit liberau sumu opifice intueti valuerit,cognoscere*, quoadmodu Paulus ait, no in specie nec in sespmate no inspeculo re figura,sed facie ad faciei no Ode aut spe,sed ardentissima charitate illu complectes: tuc forte psallemus risi mete,psallemus ec spur no emi corporis adminicula desiderabit, sed simplici re uiuoi spiritu Deu adorabit,iuxta illud. Quu venerit V se ictum est evacuabit qd ex parte esti Tuc no erit opus. his exterioribus vilicessabunti sacri titus,ec solennes caerimonis cum cantabimus mente vel animo potius.' voce aut organis.Nunc enim huius peregrinationis idatus haec requirit N postulat, quonia inuisibilia Dei, per ea quae facta sunt, intellecta conspiciunturi ex his . enim velut typis verorum ad ipsa caelestia contem . . planda evehimur. - Aesorte dicet ii retici Christum Iesum docuisse,no; multis esse orandum, dc quid a summo Deo sit petendum,ec quo ritu supplicandia Primu quu altiorantes nolite multu loqui,vi sthnici faciunt,putanteS in multiloquio exaudiri : Et cum increpat Phariss s. l sola longiore oratione Deum se placare posse credebant. .
Ritum autem docuisse dicensi tam inris sic hypoc
156쪽
eriri cum oratis, stantes orare In synagogis N anguolis platearu 5 c.Tu aut cu oras intra cubiculu tuu occ.
de quid sit precandu declarasse illis verbis. Cum ora veritis dicite Pater noster ice. Sed ad haec facile suetit respondere,primu, Christu Iesum non improbasse prolixiores laudes,diuinis precibus admixtas. Improbasent enim usum psalmoru hymnoru dc c tera id genust Flame non fecit, Quinimmo costat ipsum hymnos
Ptulisse i Q d testatur illud: dc hymno dicto, exierunt
in montem Oliveti ecc.dc diutius sepe in oratione perstitisse. Ait enim Lucasi Exiit Iesus in monte orare, Merat pernoctans in oratione Dei Et rursus.Et factus in agonia prolixius orabat. At improbauit Phatissaeos optimis rebus abutentes,in solo verborum strepitu,κ precum multitudine se iustificari putantes, cum me
re dc spiritu a Deo prorsus alieni essent, solat specie religionem praetenderent, cum scelesti hypocritae es
sent, declarassecla paucis potius crandum esse atten- . ta mente, ' vaga ec distracta multis nee homines opinari debere suis se petitionibus Deo declarare,quibus rebus egeant, re quid optent, quasi haec illi incognita sinit aut sidere in oratione sua composita, i illum verbis deflectanti sed esse in sola bonitate ipsius sp randum,quis velit a se suppliciter peti qd volumus triagnoscamus ab ipo nobis tribui quς poscimus, ec nos
illi subiectos esse,sine quolnuq cosequi qd cupimus valeamus .Quicut enim petit aliquid qdex se asseq non potest,illi se subiicit a quo beneficium expectat. Hac igitur de causa vult cuctorum bonorum largitor a so λ uu
157쪽
posci ea quibus egemus, quae tamen sola liberalitam sua ille nobis concedat.His rationibus institutae sunt paucis verbis ab ecclesia preces, quas collectas nuc pamus. Quod vero ad ritu attinet orandi,intelligodia est dominu hypocrisim damnasse,no morem orassi intemplo dc synagogis. Ipse enim per diem sabbati accedebat ad synagogas,dc legebat scripturas. Qd testa/tur LucaS quia ait riEr intrauit secundu cosuetudinem
sua die sabbati in sylvigogam Nazaret 6 surrexit logere dcc.frequentabati templum.Pariter ed Apostoli ut Reta testatur erant in teplo perseuerates in ora itione: in quibus oc illud legitur Petrus id Ioanes alacdebant in temptu ad horam orationis nona. Et illud.
Quotidie Apostoli erant perdurantes in teplo in ora tionei Et illud in quo Lucas absoluit euangelium sua referens de Apostolis haec verbaLt erant semper in tuplo laudantes, ta benedicentes Deum. Et illud quod ut in Aetis habetur ait Paulus. Factu est autem refluertenti mihi in Hierusalem, ec oranti in templo fieri
me in stupore mentis Et dominus docuit in teplo oradu esse,quia temptu domu orationis dixit o De Iacobo item Apostolo fratre domini scribunt authores gra/uissimi, i fere semper orans erat in templo ta ut absiduitate orandi callum in genibus obduxisset, ut g nua ipsius similia essent genubus cameloria. Sed crepatur qui id faciunt, videantur ab hominibus, hoc gloriani aucupates: Docetq; dominus potius oradum esse secreto ci palam ad ostentationem,nec Obse quium vocis acceptum esse Deo,nili adsit mentis pie
158쪽
Responsio. Fo. LXXVII. tas actu vel habitu, dc interna Uxpinis cosentiat Illat
breui stratione,Pater noster, docuit,quae primu precisebus a Deo expetenda sint, non P caetera prohiberet . P tierunt enim Apostoli plurima,etiani alia orgiatest
ec ipse quum rogauit patrem si fieri posset ut a se mortis calix transiret: dc pro Apostolis ec caeteris qui per
ipsos credituri erant in eum . Similiter Paulus, cuius haec verba sunt ad Romanos: Obsecro vos ut me ad iuuetis in orationibus vestris pro me ad Deum, vili/berer ab infidelibus qui sunt in Iudaea dc obsequii mei oblatio accepta fiat in Hierusalem l oc ut veniam ad vos in gaudio, per voluntatem Dei, oc refrigerer vo biscum Sc compluribus aliis locis similia scribit,quae longe absunt ab oratione Pater noster,ut 5c illud eiusdem Pauli ad Thessalonicen. De caetero fratres orate pro nobis,ut sermo Dei currat,ec clarificetur sicut ecapud vos, ut liberemur ab importunis θι malis hominibus .Et caeteri Apostoli petiuertit a fidelibus, ut pro apsis quaeda precarentur,quς no sunt in oratione Do minica. Non igitur sacri ritus diuinaru laudu dc pro cum decreto verboru Christi, Apostoloruis exemplo vel instituto antiquandi sunt:sed retinendi potius, cusint spiritus saneti decreto instituti,cum alii, tum que isti tollut sacrum morem,diui s laudes, statis horis
diei distribuedi duxta illud septies in die laudem dixi
tibii 5c illud, Media nocte surgebam ad confitendum tibi.Et in Actis Apostoloru.Media aute nocte Paulusta Silas adoramps laudabant Deum dcc.Et qd supra diximus Petius ecloannes ascendebant ad templum L .
159쪽
ad horam orationis nonam. Nam preces hora se cum ad alia multa tum in ptimis ad hoc sunt opportunae, ut Deum quemadmodum fas est,perpeti memoria recolamus: sieuti ab eo perpetuo pendemus,M eius be/neficia in nobis nune cellantivi hae saltem admoni tione saepe in die gratias agamus illi ipsumq; glorim mus,Et praeceptu illud Seruatoris in Luea, Semperorandum esse dc nunci deficiendum.Et Pauli.Orate One Intermissione,adimpleamus,cum unaquaq; die, certis horis id pristemus. Y A ge vero si istis tam laudabile Institutum abole
du,omnisi titus sacer tollendus esse videtur,du asse uerant,a Christo, cultum nullum, nullu ritum fuisse
iustitutum , quamobre ipsi queda adhuc,quibus ipsi
utatur relinquut.Quota enim ritu re diuina peragueta e rimonias quasda seruantiquo cia doceat no omnino tollendas esse cstimonias , declarant se malitiose agere,cu a moribus maiorum discedunt,ec veteris reclesiae consuetudine nouis ritibus conatur antiquare. Sed prosecto,qui uniuersam religione peruertere sta tuerunt,& prorsus sacerdotiu tollere,hos sacros ritus immutare oportebat.Facestat igit: Lutherana impiotas. qus sola malignitate impulsa est ad Ese tolledaistent sacri titus ,celebreturi solema sacrificia, perso/net aether cocentu diuinarum laudu modo rite, cultu debito,decenter,caste, nete,reueretissune omnia peragatur. Nihil scurrilitatis,nihil ludicri nihil indeeos rimoniis saetis misceaturiSed omnia sint grauia,vetenda, Oc rationi cosentanea, ac diuinae maiestati conin
160쪽
venientiar quae aedificent,non destruanti mente ad dia uina conuertant,non distrahantanflamment, no instigident:brevithr in id accomodentur,i ad quod fuerunt' instituta,nihil secus,nihil perperam fiat.Nam licet cuctis fere in rebus . quaedam minus recte, minus de icenter fieri contingat, In sacris tamen; omnia decen
tissime α reueretissime pstare quatu maxime fieri possit est enitendum, utque nulli aut minimi permittatis tur abusus ,re sicubi praua consuςtudo inducta fuerit, aboleatur.Quae cura α solicitudo ad eos in primistinet qui sacris praesunt.
Quamobrem cui dicam qd sentio non valde pro Z
bandus mihi esse videtur usus tam frequens perfracti cantus , quo Variae voces Gaudiuntur, verba percipi non possunt, nec tantus strepitus organorum. Qua propter virul fortem oderadum ester,ec parcius similium rerum usus adhibedus.Nulla enim res grauior, nulla maioris momenti a mortalibus agi potest,re diuina.Proinde nulli maius studiu maiorq; diligetia est: adhibenda, qua dominu Deu exercituu velut conue nimiis re alloquimur: cuius conspectum veretur uni uersa testiuini spirituum agmina:sacratissima my steria peragimus,quae ab angesorii choris vix decetertractari possunt,unde perspicuu est. nullam rem esse: cum illis conferendam, nec tanta attentione re reueretia peragendam,conuerso toto homine mente pariter: corpore in obsequia creatoris. Tanta est autem se crorum rituu ac estimoniarum commoditas, ut illis iabolitia cultum divi labefactari S religione ipsalm