장음표시 사용
101쪽
Caluin.&Bera in Hesbullium. Hic panis est Symbolam dementis qualitatis alicuius virtutis a corpore meo,quae in Gna perfidem extra panem recipitur. Ebrecidunt omnes Catilinas lς,Catholicorii arsumentis oppressi. Liber anonymus sub persona veri Catholici editus i 1 1. o. Hoc scorpus meum,τ Alesiacramentum corporis inuisibilis seu, H. e misibilis secies panis acramentum inuis ilis corporis. Tanqua ex Magi stro sententiarii citat fallo libellus ille anonymus. 1 Hoc est verissimum corpus Christi ut et en senant. Caluin. lib. . Insire. cap. 17. num. 3. Maia cap. u. prioris ad Corinth. 2. Hoc es corpus meum ibi et bis panis
Caluiti. lib. . Institui. cap. IT. num. IO.
73. Hoc est Symbolum, quo vera corporis mei comunicatio exhibeturfidelitis. Bucerus ad amicum qucndam. Bullinger. in cap. io. 1.ad Corinth. Caluinus lib.de Coena: in Consciassione cum Tigurinis. 4. Hoc Symbolum est cir testificatio,questirituales gratias figura Caluin. in Catechismo. 1. V obsignati eu confirmatio gratiς iam receptς. Caluin. lib. . Instit.cap. I . c. In hac Crena quatenus sca listis acho, Cr no quatenus est externa te restrisis corpus meum. Caluin. in Heshusii: in HeildeT in consormitat.&BGain Apolog.ad examen doctrinae Caluimanae de Coena. . Hoc est Sumbolum promi Fonis meς de carne mea. Caluinus in Ratione ineundae concordiae. 8 H ssubstantia corporis cum gratia,energia oe efficacia in siparabili. Vsi energistae dicti apud Unicordium in Iudicium Melanchthonis. 79. Haec est communicatio ,seu participatio corporis: quasi per Apostolum sermo Christi explicetur. Beza contra Hestiustium. 8o. Haec iis cum totaper a Christi: ut corpus significet quicquid est ChristuS. BcZa in Solui. a 7.contra Illyricum. 8 i. Adeni corpus meum I iritali praesentia oe participatione. Calu .lib. . instit. cap. II. num .i8.& in cap. . ad Ephes. 81. Hoc est corpus meum sine diuinitate G sanguine.
Post Nestorium omnes nostrae aetati s negantes cocomitantiam naturarum in sacrameto, ne admittat communionem sub una specie,& adorationem in sacramento. Calu .lib. Inst. Cap. IT .num .37. 83. Hoc est corpus meum seu ratione ιmmolationis,sive, Haec e T communicatio dissonis oe immolationis meae. Carol. Molineus in Annotat.ad suam harmoniam.
8 . Nihil interen uesit corpus siue non sit.nam non est articulus fidei, nec de eo est digladiandum. Citat de quibusdam Lutherus in Consess. Eucharistiae: eoque in clinat Melanchtho, & via prona ad Alcoranum ait Staphylus De
102쪽
REPETITIO SECUNDA, DEVERITATE EVCHARISTIAE EX TESTI
DE LADVERSARIO RUM FALLACIA CIRCA
RADUCIMUR a Petro Martyre, tanquam Patrologi s-mus, & non Theologi,quasi scripturis destituti, aut inimi-lci, solis humanis Patrum opinionibus loreamus de innit musicum bene subductis rati ovibus,3 insipectis utriusque partis sundamentis, A ductiaria coliuincantur esse Autol , Anti theologi, atque AntiPatrologi , id est,toquentes am semetipsi Deo de Patribus refractaris: Frustra speremus ab
ipsi, fidem de modestiam in legendis Ze audi edis Patribus, cum eam Domini nostri Iesu Christi sermoni bim vim intulerint , quae omni religione,conscientia,& humano pudore careat. Impudentia est Petro Martyre &Caluino digna, as lirmare plusquam notum toti mundo absentiam corporis Christi ab Eucharistia veteris Ecclesiae e sensu probari, de a Carolo magno, siue a sexcetis annis per Sorbonicos abstractam μυ de coelo praesentiam. Petrus Martyr vero, quasi quidam Rex sacrorum,leges®ulas condit, figit, de refigit, quibus ad arbitrium patrum scripta moderetur, &in suum errorem repugnantes pertrahat : atque ex talibus cautelis grandiorem codicem consarcinauit, quam negotioso Christiano vacet per diuturniorem vitam legere. Saepe verborum & sentcntiarum fulgore adeo percellitur, ut suis refulis locum non inueniat. Proinde tum anxius indagatur, si qua dictio depre-endi possit in Patribus, quae ad amplificationem vergat, ut ad huius anatistimetiam omnia plana de simpliciter dicta asiirmet esse hyperbolica. Mirum vero est, hos credere sibi solis inesse oculos & mutem: alios vero omnes homines, tanquam stupidos, irridere, qui nihil legant, aut nequeant quid Patres de Eucharistia senserint aut docuerint,animaduertere. Sic olim Eunomitis dicebat sibi adhibendas r gulas de distinctiones degeneratione si ij Dei,propter eos qui uni uocationibus ge' u ibis nerationis cespitarent. Postquam suas distinctiones attulisset, respondet Basilius, m - ' 'ia Digna prosechd iudicibus, uos fictos induxisti,haec tua sunt dogmata. Nam sicut .. In somniorum foro,vel ebriorum concione ubi nullus audiat,au i intelligat quc di-- cuturi ita cum suiscere putes pro omni probatione quod ipse dixeris, magna cumia licentia quas lege sancis,quodcunque volueris. Non leuior est in Caluino impudentia,indubitatae fidei libros de authores obscuris & incertis postponere,& de his illos quasi censoria viret ab notare. Inde iactat in Commentariis operis impersecti in Matthaeum, quos falso attribui Chrysostomo non inficiatur, plus doctrinae ac
103쪽
pictatis res eriri,quam in tota Damascent Theologia, quoniam suo de Cama erro ri, sicuti & Arrianis videatur suffragari. Sic de Vigilio Tridenti Episcopo & Marty re, de de nos io quo Bertramo, atque aliis Obscuriorum ac minorum gentium de se culorum hominibus Caluinus amicuit gloriari. Sic dc qitibus 'am Augustini, &aliorum paucis, incertis,de tenebricosis locus, manifestissimis ac prope infinitis, &cet tis limis Patium sentcntus, illum non pudet tenebras obducere: neque tantum in hoc negotio,scd ex hoc artificio fundat & stabit it Caluinus omnem sitam Insti tutioncna,vt planum ficit huic ad Francisc. Regem praefixa Epistola. Impudenter etiam Aduersarii libros suis aut horibus sit si urantur, ne sidcin antiquam de Euch, risita ex ipsis cogantur addisceremonnullos quoque textus ementiuntur adulter. ros, cum ipsi quos possunt,adulterent, atque a lectione selectorum locorum de Pata tribus Catholicis deterrent, cum detruncata de libris corundem Patrum testimoni a quasi per manus tradant, de passim repetant. Ita Ambrosio libros Desecramentis eripiunt, Cypriano Sermoncm de Cama, & aliqua de sitis Comentariis Theophylacto. Philippus Melantho in epistola ad Miconium dicta Patrum, quae lege rat expressiora contra Occolampadium collegcrat. Postquam senex delirauit, improbat id a se factum,ac ne deinceps sat,hortatur cpistoli ad Ioannem Hemagiu, si torum libi orum impressorem, in qua sic habct: Extant sententiς collecti; de Coe- na Domini, in quibus simi additamenta quaedam scriptoribus, quorum csse ferun- tur falso tributa. Nolici ' produci Cypriani, A mbrosii ait Theophylacti nomine plurima, quae illi non scripserunt, de uibus abusus Comae confirmantur. Ita quisque sublatum desiderat, quo maxime offenditur. Breuiter obseruabis quatuor aut quinque technas quibus Aduersarij omni antiquitati quas unam lituram induciit,& quibus pari audacia licebit in omni materia, de religionis controuersia simulare
se omnia deferre antiquitati, de interea omnem antiquitate peruertere dc explaudere. Condunt regulas ad rem, te qua quaeritur, cuertendam aptistimas. Deinde quoties ex lcge de regula a se lata de dictis vetcrum Iacqucunt reipondore, causan
tur illos modum excedere,de hyperbolice loqui. Tertib insidiantur singulis sillabis,ac voculas aucupantur, dc si qua possitnt captare,ex ea amplissimis &clarissimis paginis praetcribui, de praeiudicium at scrunt. Praetcrea authorcs ipsos, eorum libros de locos pro Eucharistia tantum valere iubent, quantum partibus suis fuerit commodum .Porro si sic licet agerc, de Patrum scriptis abuti,nihil est tam sanctu, ma- Iiisellum de certum in omni scriptorum genere, quod ista non violetur talitate de audacia. Quamuis autem infini esse hominis de temerarii semper iudicarit Christianus orbis Patribus aduertiri, magis tamen cssct ingenuum semel omnium veterum Christiano tum scripta monumcnta pcrdcre,aut prorsias repudiare,ac inquana hominum testimonia cleuare, quemadmodum Caluinus in leuioribus causis non Ucretur saepe ita a Patrum fide de reuerentia iugum excutere, de B cra ipsis affatum de spiritum Satanae imputare,ut omnem illis fidem de aut horitatem detrahat. Ita C nim simplicius animum de intentionem proderent haeretici, ac nactiori fide nobiscum de cum ipsis Patribus agerent, quam agunt, cum per tot calumnias, argutia praestigiatorum regulas,de male sibi consciorum diuerticula Patribus imputant, aruo sitisse alienis limos etiam lapides ipsi loquuntur,ips,que ante mille annos conitaru Ecclesiarum de altarium s ructurae, quas ne omnium oculis veritas incurrat de cci natur, nefarie procurant Aduersari) a fundamentis tolli. Nos vcro ea qua decet modestia, fide de religione, contendimus Catholicam, qua tuemur,1 cntcntiam ab Apostolis ad nos usque perpetuo cursu defluxisse: Sacramcntarios vero uctori Ecclesiae de Patribus e diametro rcpugnare, de impie atque impudent cr cornicum oculos
104쪽
DE VERITATE EVC H ARISTI S. 3i
oculos configere. Nullis figuris nitimur,aut subtilit. uibus: non regulas ad placitum
fabricamus,nullius assensit in exigimus sed hortamur omnes ad sontes recurrere, libere atque ingenue iudicare, neque sola verba, sed multo magis authorum animu&rationes expendere, ut Verborum sensis planius clucescat Ne obrueremus doctorum multitudine,aut librorum magnitudine deterreremus aliquem a lectione,
seriptores illos praecipue sol egimus, qui ab Aeoliolis per proximos quingentos annos Ecclesiam gubernarunt.Nam facile consentiunt Aduersarij hos, qui postea si cuti sunt, a nostris partibus stare.
DE VERBORUM SIGNIFICATIONE, AN IBUS EI
charistia instituitur secundum Patres , ut eorum proprietas multis modis ab ipsis
v E M A D M o D v M de tribus controuerti circa Eucharistia initio primae Repetitionis pr fati sumus ita de singulis Patrii fide in hac Repetit. exponemus, & corti argumenta certa methodo digeremus. Imprimis de verborti signiscatione, quibus Eucharistia instituitur,haec suma sit. i. Cum habuerint iustas occasiones explicadi verba in alia significatione qua propria, omnes urgent eorum proprietatem, ac vetant de illa ambigi. In hac Repetitione,& cap.praesenti. Σ. Docent a verborum proprietate non recedendum,propter Aduersariorum oppositiones.In codem. 3. Nec ex sensibus,nec ex ratione humana,de verbis serendum iudicium,sed ex loquentis potentia & fidelitate. Ibidem. . Ad verborum persuasionem fidem supra captum humanum requiri r quod non esset necesse,si tantum figuram corporis ostenderent:quia hoc intelligere, non excedit humanum ingenium,nec id facere,vires humanas. Ibid. 1. Proprie & in veritate proprium Christi corpus demonstrari. In hac Repet. cap. de corporis existentia & in Repet De Transsubstantialitate. c. Damnant eos,qui verba dis loluunt in figuram corporis. In Repet. 3.7. Ex verborum proprietate profligant haereses, & articulos fidei tuentur. In hac Repetit.&in s. 8. Habent pro Atheis contra Chrillum,qui aliter eius verba quam sonant, intelligunt.In hoc capit c. 9. Si quando figuram & signum corporis in Eucharistia ponunt,non eatri sumunt ex verborum fignificatione,sed ex re significata, & re altera apparente, quae aliam designet. In hac Repetit. cap.De cxistentia corpor.& in Repct.3.ro. Propterea Nicena Synodus gencratis secunda recte pronuntiat, insaniam esse cum impietate coniunctam,versa Christi de Eucharistia in figuram conuertere. Principio itaque ex tribus scribendi generibus,quibus utunt ir Patres,i ulla ratione habueriit diserte atque ingenue eloquendi,quid de verbis Christi Eucharistia insti- ituetis sentiret.Aut cnim scripturas ipsas explicarui, aut ad populu sermone habuem aut cotra sanae doctrinae',& Ecclesis Catholice Aduersarios certanae de scripturis ac veritate inierunt. In expositione scripturarum omnem nauant opcram,ut bo-m -
na fide fungantur interpretum ossicio,& quod figuratum es obscurum, aut ambiguum,suo naturali sens ii, splendori, de puritati per explanationem restituant, &quod proprium es ,retineant de confirment. Ob eam enim solam causam scripturas excutiunt, & commentantur. At veteres omnes etiam ad unum, qui in verba Domini de inllitutione Coenae aliquam commentationem reliquerunt, rectam
eorum intelligentiam & simplicem agnoscunt, & commendant. Quod si Hoc est
105쪽
corpus meum,fguratum aut improprie dictu existimassent, 'tique admonuissent de sermonis translatione,& quo insignificatu accipi oporteret, distinxissent. Qua de causa vero de scripturis egerunt cum populo,& pro concione tractaru t, nisi ut e tum rectum sensum & fidem rudiores ex ipsis addiscerent, omnemque errorem &impietate cauere L Populus sila natura verborusonum amplectitur, nec nisi admo- nitus figuras cogitat,aut capit. Propterea necesse suit ipsu edoceri de figura, si qua est in sermone Christi de ipsa Eucharistia, praesertim cuna evides periculta idololatriae impedeat ex illo sermone, si accipitur in naturali sono,&aliter intelligi debeat. Quis enim de plebe Christiana annuntiatum ac sibi denaonstratu per sacram scriptura corpus Christi no adoret, nisi lico reuocetur a scripturae sono ad veram eius cognitione 3 Sed tantu abest,ut Patres sivis in coneionibus,& ad populit tractatibus, verba de institutione Eucharistiae pro impropriis & figuratis habeat, quod omnibus imodis eoru proprietate probent & amplificent, ac populu ad eorum fidem &vcncrationem adhortentur.De aliis audiantur ipsorunamet Patrum testimonia. Irem I R E N L v s alio quidem in negotio sed ad hanc nostram disputatione ita loquitur accommodatissime: Cui autem non sit manifestum, si Dominus multos Patres' scisset &Deos,quonia non precepist et discipulis suis unum scire Deum,& huc eun-dem sistum vocari patrem Z Sed potius diltinxisset, qui sunt vcrbo tenus Dij ab eo qui sit verus,ut non errent secudum doctrinam eius, neque alterum pro altero au- aiat.Si autem nobis praecipit unum quidem vocare Deu & Patrem, ipse autem in- terdum alteros cofitetur Patres & Deos eodem modo:alia quide videbitur praeci-'piens discipulis,alia vero ipse facies. Non est autem hoc boni, sed seductoris & in- 'vidi. Iesus ergo transgressonis author & magister erit cis,qui praecepit unum voca- 'ri Patrem, imponens cis necessitatem Demio urgum confiteri suum Patrem.
j. . o. . I V TIN V cibum C nq, iuem de manu pretosidentium acciperent Christiani, ait este carnem & sanguine Iesu Christi, eius qui homo factus est: & hoc probat ex verborum proprietate.Apostoli enim inquit jsuis in Commentariis,quς dicuntur Euangelia,ita sibi Iesiam praecepisse tradicierunt,com dixit, Hoc est corpus meum,a iacipite,comedite, Hic est angus meus, . D. M. C Y P R I A N V s. Ex quo a Domino dictu est, Hoc facite in meam commemor
tione, Haec est caro mea,& Hic est finguis meus: quotienscunque his verbis de hac fide actum et panis iste iubilantialis,&calix benedictione si lemni sacriatiis, ad to- ..tius hominis vitam salutemque proscit, simul medicamentum S: holocaullum ad ..s mandas infirmitates & purgandas iniquitates existes. Manifestata etiam spiritalis iaci corporalis cibi distatia, aliud stasse,quod prius est appositum &consumptum, in aliud quod a magistro datum est & distribum. Inter Dominicae mel, couium ani- - .uis ita malis homo non admittituta quicquid caro & s suis dicta ab hoc coetu excludi- . . b. mini in i - turmihil sapit,nihil prodest,quicquid humani sesus molitur subtilitas: omne quicqvui a stis rationibus deuium videtur, sapientes huius seculi ad dementia reserunt, ..hiaram m. ' & a vcritate reputant alienum. Sed Veritas ab erroneis hominibus coprehendi non .. Di motuit:.Se cum in sole vellet figere oculos,vim luminiis non sereres, cata est,non il-
cbH h. luminata humana prauumptio,&aspectili eius lippitudo inhaesit.
de pane, Hoc est corpus meum, quis iam deinceps dubitarit Z Idem cum assi arit, & dixerit, Hic est sanguis meus, quis unquam ambiget ei se sanguinem Z Aliquando aquam iii vinum sanguini propinquum in Cana Galileae mutauit:&non erit credibile mutare vinii in finguinemὶ inuitatus ad nuptias corporales, hoc miraculum inauditum edidit:& non magis confiteamur dedisse sitis sponsi fritendum corpus suum
106쪽
4 suum de sanguinem, ita ut corpus & sanguinem Christi nos sumere pro csistanti, &- certissimo habeamusZIbi Cyrillus paulo post negat sciasibus insistendum, sed repetetur tib de Transsubstant.. HILAR I vs Non est humano, aut seculi sensu, in Dei rebus loquedum neque iasis . per violentiam atque impudente praedicatione coelestium ditioru ianitati,alienae,ia atque impiae intelligetiae extorqueda peruersitas est. Quae scripta sunt legamus, dc , quae legerimus, intelligamus,&tuc persectae fidei ossicio fungemur. De naturali e- , - nim Christi ut nobis veritate quς discimus, nisi ab eo discimus, stulte atque impie in .
. discimus. Ipse enim ait,Caro mea vere est esca,& saguis meus vcre est potus. Qui e-- dit carne mea,& bibit meu singuine,in me manet,& ego in eo. De veritate carnis& - hum a
- fanguinis no est relictus ambigendi locus. Nuc enim & ipsius Donaini prosessione & nde nostra vere caro est, & vere sanguis. Et haec accepta atque hausta id essici ut, ε - δε,-- ut & nos in Christo,& Christus in nobis sit. An ne hoc veritas non est Θ Contingat γρο- plane his verum non esse,qui Christum Iesum verum esse Deum negant. ' 'In Arrianos,qui exponebant spiritaliter, Ego & pater viiii sumus,ide Hilarius sic
excadescit: Quid per voluntatis assensum, animae & cordis unitate introducis3Fue-- rat namque in verboru copia & proprietate,ut si volutas unum esse coS faccrct,Do-Isina this minus ita precaretur: Pater, sicut nos unum volumus, ita de illi unum vel int, de Vnu per cocordiam simus omnes. Aut forte qui Verbii est,significatione verbi ignora-
. uit,& qui veritas est, loqui vera nesciuit,& qui sapientia est, in stultiloquio creauit, . & qui virtus est,in ea fuit infirmitate, ne post et eloqui,quq vellet intelligi. Locutus . est plane ille vera,& sincerae fidei Euangelicae sacramenta,neque solum locutus cst ad significationem Ad etiam ad fidem docuit.
AMBRosius. Cum Dominus Iesus testiscatur nobis, quod coquis situ acci- Ll in. . pimus & sanguinem, numquid debemus de eius fide dia testificatione dubitare3 cmis iap.1. EPIPHANIus negotiu habebat cum Origenistis,qui plane cu nostris Aduer-sariis in eo c5sentiebat, quod scripturas statim ad spiritale aliquem intellectu trans- coram. serret,quoties captu ingenii nostri excederet,aut aliquid cotinerent,quod hominuiudicio videretur absurdu.Negat ita agendu, imo retinenda esse fide scripturae docet, quatumcunque appareat ineptu,aut sesibus,aut ingenio nostro repusnas quod dicitur,& intuenda Dei omnmotentiae atque in excplum profert quod scribitur,&spectatur de ipsa Eucharistia extus postea citabitur capite de existentia corporis in Eucharistia BAsILIVs quaerit duo:Nempe quato cum timore, &animi persuasione affe-- ω, ' istio neve,corpus & sanguine Domini comunicemus. Respodet: De timore habe-'
mus Apostolia,qui ait, Qui maducat & bibit indigne,iudiciu sibi maducat & bibit.' De animi persuasone fide faciut verba Diii, qui dixit, Hoc est corpus meu quod pro vobis datur.Malitiose Petrus Martyr ait ista res oderi de affectione, subiicedo de animi persuasione. Est quide veru,subiungi alios locos scripturae a Basilio ad excitandum nostrum in Christum ardorem,quoniam post animi persuasionem quς-
sierat de affectione. EVs Evsvs EMIssu Nus.Vere unica&perfecta hostia fide aestimanda, no misso specie,nec exterioris censenda visu hominis, sed interioris affectu. Recedat omne
infidelitatis ambiguit: quandoquide qui author est muneris,ipse cita testis est veri- ratis. Na inuisibilis sacerdos visibiles creaturas in substantia corporis sui &saguinis,
verbo suo, secreta potestate couerti ita dices, Accipit omedit Hoc est corpus meum. GREGORIvs NAN Z1 AN ZENus. Abs hie consilione de dubio comede
- corpus de sanguinem bibe, si saltem vitae desiderio teneris: neque de sermonibus,
107쪽
qui de carne habentur,sdem deneges, neque ob passoncs oficia daris. Constans e-sto,firmus,stabilis: in nulla re propter Aduersariorum sermonem stuctu es. H Y s i C H i v s Cregorij NarianZeni discipulus. Quomodo ergo in his non ias. admiradast sipientia Spiritusὶ Nullam quippe dubietatem huiusimodi intellectui ..' ' V deret uit Propterea carnes cum panibus comedi praecipiens, Ut nos intelli erc- mus illud ob eo my steritim dici,quod simul panis & caro est, sicut corpus Christi is panis vivi qui de coelo descendit. Propter quod Heliae carnes mane, panes autem vesperi deferebant co rui, praefigurare hoc mysterium Domino volete, quod intus oportet in Ecclesia,in loco sancto, id est,ad altare,coqui,& comedi Sed hoc quod reliquum est de carnibus & panibus,in igne incedi praecepit. Quod nunc videmus in etiam sensibiliser in Ecclesia fieri,igiasque tradi, quaecunque remanere coligerit in- cosumpta. Ergo & quod agitur scia sibiliter, significatio cuiusdam intelligibilis rei, eis qui intendunt prouenit, ut quando a comestione sacrificij descimus, & come-dere illud integre non possumus, mente forsan lassescente siue deficiente, utrum ea, quae videtur,corpus oporteat intelligi Domini, in quod oculis nec Angeli postlint ,
prospicere, non relinqui,sed etiam ea tradi igni osorici spiritus,ut ea comedat,quς nobis sunt ex infirmitate inelibilia. Quomodo autem comedat Θquum cogitaueri- mus virtuti spiritus esse possibilia,ea quae nobis impossibilia videntur. ciria. s. CHRYSOsTOMV S. Credamus Vbique Deo, nec repugnemus ei, etiamsi sen-i,1 2 δεια sui nostro & cogitationi abs irdum csic videatur quod dicit. In omnibus,& praeci- pue in mysteriis ita faciamus,non illa quae ante nos iacent selummodo aspicientes, sed verba quoque eius teneamus: nam verbis eius defraudari no possumus. Sensus iavero noster deceptu facilis est.Illa falsa csse non possunt: hic saepius fallitur. Quoniai. ergo ille dixit, Hoc est corpus nacti,nulla teneamur ambiguitate,sed credamus, &oculis intelle iis respiciamus. Idcin eisiacm prope verbis Nicena prima Synodus -&Cyrillus Hierosolymitanus praedicant,postea citandi. Ibis b. THEODORETVs increpat Sacramatariorum incredulitatem, qui ne quidemm p pluribus scripturis eadem de re iteratis fidem habent. Apud eum Orthodoxus ait: Meministine dictorum Euangelij, in quibus Mannae, & veri nutrimenti Detisse- cit comparationem: Respondet Ermilles & haeroticus: Memini. o R T H. In eo lo-co cum de pane vite prolixe dist eruisset,liςc quo li tibi tinxit: Panis autem quemcgo dabo,caro naca, quam ego dabo pro mundi vi In his aute verbis videre licetia beneficentiam ac liberalitatem diuinitatis, C donationem carnis. E R A N. Ad sol-uenda dubitationem non sufficit unum testimonium. o R T H Ο. AEthiops Eunu- chus non multas lesit scripturas: scisci in unum Propheticum inuenisset testimonium,per illud ad salutem deductus est Ad vobis autem persuadendum non suff- ciunt omnes Apostoli & Prophet & qui post illos fuerunt veritatis pri cones. Sed tame tibi quoque alia de corpore Domini testimonia asseram. Scis certe locum il- tu Euangelicae historiae, in quo Pascha cum suis discipulis comedens, ostendit qui- ..dem typicae ovis finem, docuit autem quodnam sit umbrae corpus. ERAN. Novi in historia. o R TH O. Recordare ergo,quid acceptu quide fregit Dominus,quid aute in acceptum appellauit,& dixit. E R A N Propter eos qui no sunt initiati mille riis, di-
cam aliquato magis mystice:Cum accepisse 5 fregis et,& discipulis diuisisset, di-
xit,Hoc est corpus meum, quodpro vobis otitur. O RT H o. Non meminit ergo diuinita' tis, passionis typumos cilcns. ERA N.Nequaquam O RTH o. Sed corporis & iam iah a guinis L R A.Vcrum4 RTH O.Corpus ergo cruci asexum cst. E R A N. Videtur. CYRILLvs ALEXANDRINus. Non dubites an hoc verum sit, co mani
seste diccnte, Hoc eg corpus meum sed suscipe potius verba Saluatoris in fide. Cum
108쪽
enim sit veritas, non mentitur.
Idem in Ioannem seribit: Quaerendum semper est,ut apud eum habitemus, & ad Ont . . - alienas sententias no deseramur. Sed non ita facit malignus. Nam qu vcunque non - intelligit, statina tanquam stiuola salsaque perairogantiam, licit,nulli decens, nec' aliquid Lipra ipsum esse existimans, quales Iud os esse comperimus:Nam quum o-- porteret eos,qui diuinam virtutem Saluatoris, ac potestatem signorum miraculo M perceperint,sermonem eius libenter suscipere,&: si qua difficilia videbatur, eorum - solutionem quaerere, contra omnino faciunt. Et quomodo potest hic nobiis dare - carnem suam ad manducandum, de Deo non sine magna impietate conclamant, is nec in mentem venit nihil esse impossibile apud Deum. Nam cum animales edent, - spiritalia intelligere no poterant, scd fatuitas quςda tam magnu sibi videbatur my- , steriit. Sed nos magnia, quaeso , a peccatis alioru faciamus profectiim, & firmam fi-- dem mysteriis adhibentes,numquam in tam sublimibus rebus illud quomodo autri cogit cmus, aut proferamus. Iudaa cum enim hoc verbum est, S: extremi supplici j.. causa. Aliorum iSitur, ut diximus,culpa perdocti,c mi Dcus operatur, non quaera-- nius quomodo, sed operis sui viam atque scientiam illi ibli concedamus. Propter a o HG...is paulo post ait sermonem Christi, Qui manducat meani carnem, & bibit meu sanguinem,rem esse arduam,& fide magis verborum Domini, quam alio modo excipiendam, fidemque fundamentum ac basia esse confirmat: quod detorquent Aduersatij ad spiritalem manducationem,quasi fidem eius causa statuat,cum ex collatione locorum apcrtis lime fidem reserat ad fictum & verba Domini, qua creditur
id quod fieri dicitur,licet sit res ardua, neque anxie de modo litigatur. Avcvs Ti Nus Manichaeos, qui Christi verba vertebant in signa de figuras, uri nostri Aduersarij faciunt, sic increpat: Christum qui dicit, Ego sum veritas , speia is
ciem carnis,mortem cruciis, Vulnera passionis, cicatrices resurrectionis, incntitum
in esse siladebis3 Proinde vos Christo vestro anteponi vultis, si illo mentiente vos an- nutiatis veritatem. Manichaei, inquam,voces carnis, corporis,pastionis, resurrectionis,in scripturis repertas pro signo interprctabantur, ut corpus in Coena nominatu interpretantur Aduersari j.
.. Alibi scribit:Audiuimus veracem magistriim,diuinum redemptorem,humanu Serm. L m- saluatorcm,commendantem nobis pretium nostrum sanguinem suum. Cum ergo in commedans talem es am & talem potum,diceret,Nisi nunducaueritis carne mea,& biberitis sanguine ineu, non habebitis vitam in vobis, S hoc diceret de vita quis alius qua ipsa vita. Erit aute illi homini mors, non vita,quim cndace putauCrit vita Itidem Augustinus nominatim a firmat secundum literam capiendum Christi dictum, Hoc est corpus meum, & secundum Dei omnipotentiam supra creaturam vi- Πρη - res esse nacti edum. Quis portatur in manibus suis-In manibus aliorum potest pom,, tari honao: in manibus suis nemo portatur. Quomodo intelligatur in ipso Davus secundu literam, non inuenimus: in Christo autem inuenimus Ferebatur enim Chri ,, stus in manibus suis,quado commandans corpus suum, ait, Hoc est corpus meum: Fcrebat enim illud corpus in manibus suis. At cati illatur Petrus Martyr inueniri quide .
ad literam Christum gestasse suum corpus in manibus sitis,quia corporis sui lagura gestaret,&sacrameimina, n5 autem inueniri quomodo Dauid id praestiterit. Atqui
si ad literam Hoc est corius meuni, figuram aut sacramentum corporis significat,quid obstat, quominus ad literam idem significet,quod scribitur de Dauide, Ferebatur in manibus suis, nempe figuraliter,aut spiritaliterὶ Quamuis enim David sacramentum corporis instituere non potuerit,potuit tamen lacrametum sui corporis serre. Deinde convcniunt omnes Aduertari; non seruandam csse dictionis proprietat ciu
109쪽
in istis verbis Chris hi: Augustino cotra ad literam interpretari placet de Christi verba , & scripturam de Dauide,qui ferebatur in inanibus suis, de soli Christo virumque competere ad literam ascuerat, cuna aliis figurate rite possint accommodari
Aliis in libris quando agemus de locoAugustini, quo videtur in literati verborum Christi intelligentia flagitium de scelus agnoscere , etham manifes ius apparebit ab ipso creditum, ob nullam absurditatem a proprietate sermonis Christi de Et
, charistia recedendum. x ri bis in GAUDENTI Vs Brixiensis Episcopus Ambroso coaetaneus: Quod generali- ter exposuimus de edenda carne agni, specialiter seruandum in degustadis myste- rna s riis Dominicae pastionis, ut neque crudam carnem,crudumque sanguinem, sicutiai sis, Iudaeus,cile putes,& respuas, dicens, Quomodo potest iste dare carnem suam ma-ducare λ Neque in olla cordis carnei humoribus per naturam semper obnoxij, tr sum decoquas sacramentum, commune ac terrenum illud esse existimans : sed vi per ignem diuini spiritus id effectium, quod annutiatum est, credas: quia quod a 'cipis, corpus est illius panis coelestis, de sanguis est illius sacrae vitis. Nam cum p 'ncm consecratum, de vinum discipulis suis porrigeret,sic ait, Hoc est corpus ineu, Hic est sanguis meus. Credamus,quaeso,cui credidimus. Nescit mendacium veri- 'tas. Ideὁ cum de corpore suo manducando, de sanguine suo bibedo turbis loque retur,stupentibus ac mus litantibus,Durus est hic sermo, de quis potest audire, ut 'abstergeret per ignem coelestes eas cogitationes, quas vitandas etle praedixi, sic ad- iecit,Spiritus est qui vivificat:nam caro nihil prodest. Verba quae ego locutus sum vobis, spiritus de vita sunt. Et ideo caput diuinitatis eius cum pedibus incorporationis, de interioribus simul iubemur maducare mysteriis: ut pariter uniuersa, que- admodum tradita si int,credamus, non infringentes os ipsius solidis sinum, Hoc 'est corpus meti, Hic est langulis meus. Siquid autem superfuerit etiam nunc in v- niuscuiusque sensu, quod expositione illa non ceperit, ardore fidei concremetur, uoniam Deus noster ignis consumens est, pumans de erudiens,& illuminans co a nostra ad intelligentiam diuinorum: ut de ipsius a Christo instituti sacrifici j cce- lestis causam rationeque noscamus, inenarrabili dono eius sine fine gratias relatu ri. Nam vere illud est haereditarium munus Testamenti eius noui, quod nobis ca nocte,qua tradebatur crucifigendus, tanquam pignus suae praesentiae dereliquit. '
PRO EXISTENTIA CORPORIS IN EUCHARISTIA
summa calpita ex Patribus praeter verborum proprietatem. CAP. 2.
F I G V R I s de sacramentis, tam legis naturalis, quam Mosaic
Euc haristiam distinguunt in eo, quod in hac insit veritas, dc vera substantia corporis de sanguinis Christi, in illis solasgura Sc nuda
praecesserit. In Repet. . cap. I.
2. Eadem ratione differre ostendunt a sacrificiis utriusque antiquae legis.In Repet. De s icri sic lib. i. 3. Eucharistiam collocant, tanquam quid medium inter statum veteriis legis, Mslatum bcatorum in coelo: ut in veteri te e solam umbram Christi signum de figuram habuerint Patres .in Eucharistia vero postideamus Christum tam vere praesentcna,quam est in cini O,sed hic opertum pane,in coelo vero sine ullo velamine.Ideo concedunt Eucharistiam csse sacramentum, quia Christum secreto de occulte co-
tineat, de agnoscunt eiusdem Christi signum de figuram, sed respectu status qui in
coelo ess,ec propicr relationes atque rationes diuersas,sub quibus consideratur. In
110쪽
hac Repet.Tertia, quarta,& sexta. . Afferunt alias multas rationes, propter quas decuerit colus & sanguinem Christi siti, speciebus panis dc vini latere, at suc ita sacramentum fieri, negantque omnino Eucharistiam inter signa rerum absentium habendam esse. In hac Repet. 1. Ideo definiunt sacramentum Eucharistiae a praesentia & existentia corporis &sanguinis Christi,velata & contecta panis & vini serma. Eam ob causam ostendiit duabus rebus in se constare, a natura sacramentorii nouae legis,& ex analogia cum baptis no incarnatione. In hac Rcrctit. dein quarta. c. Propter hoc ad Eucharistiae constitutionem probant Dei omnipotentiam, &singulare miraculum interuenire in causa ciliciente, quae est consecratio per verbii Dei. In Repet De transsubstantialitate lib. i. . Etiam in conuersione panis & vini in carnem de sanguinem. Ibidem. 8. Itidem in existentia corporis & sanguinis fill, tantilla specie panis & vini sine iusta loci mensura. hi hac Repetit. de in quarta. . Eandem omnipotentiam requiri in existetia ipsius corporis & sanguinis in coelo,& in sacramento, ac plurium altarium locis. In Repetit. quarta.io. Quinctiam in eiusdem manducatione,ut totum edatur,nec mi uuatur, vel co- sumatur. In Repet. quinta.
ii. Vetat iudicari ex sensibus,vel ratione, te re quae in Eucharistia sit, sed ex sile. In hac Repet.& in quinta ac sexta. . ix. Varias acceptiones camiis & sanguinis recensent, & in Eucharistiae pane totum ac plenum Christum adesse,Christique corpus verum, proprium, illud idem quod natum fuit de virgine,in presepio positum, & adoratum a Magis,quod a Ce- tutione & Zacheo exceptum,a Thoma & Haemour uilla contactum, ac tam vere videri de tangi quam ab ipsis nit. In hac Repetit. de aliis.
proprie, in veritate, veraciter, reipsa, & in substantia. In hac Repetit. & in tertia, quarta,quinta, ac sexta. i . Idem corpus videri, tangi, dentibus alteri, & manducari in Eucharistia sine ulla fallacia vel praestigiis,realiter,naturaliter, corporaliter, substantialiter. In Repetit. quinta. is. Ob id comparant Eucharistiam multis modis cum incarnatione Christi. In hac Repetit. de in lib. 2. De Transsubstantis.1ς. Indigne attrectantes Eucharistiam, reos esse corporis & sanguinis Christi. In hac Repeti P. a In Eucharistia Christumvcte adorari, ut adoratur ab Angelis in coelo, de abi idem propter ipsum Eucharistia. In repetit. de adoratione. 18. Christi coipus de sanguinem vere osterri & lacrificari iii Eucharistia. In Repet. Desii crificio. 19. Per Eucharistiam Christum esse in altari & disco, ut suit in presepi,& sanguinem qui duxit de latere,esse in calice,& de altari dispensiri. In hac Repetit. de lib. 1.De licrificio. 2 o. Ita delatione,&asseruatione Eucharistiae, deferri&seruari corpus Christi. In
11. Ab effectis Eucharistiae. In Repct. quinta,& sexta. 22. Ex ptaesentia corporis & sanguinis in Eucharisti tanquam re certissima, alios fidei articulos tuentur. In hac Retetit quarta,& quinta. α3. Ex preparatione requisita ad digne suscipienda Eucharistia In Repet. ea de re.