장음표시 사용
121쪽
veracissimum & sanctissimum corpus suurn crcat, & Anchisc. at, & benedicit, & pie iumentibus diuidit. MI VsΤINVs cum Incarnatione componit in causa & in re existente, quod sicut verbo Dei caro in utero virginis sormata coaluit,ita fiat in Eucharistia, & tam vetara sit quam illa erat.d cxtus in capite praecedenti transcribitur. Irenei, Hilari j, D masceni dicta ad eam comparationem petinentia remittimus in caput ultimum De Transiit l, stantialitate. AMBRosius sequitur eadcin comparationem quoad causam & existentiam, quod sicut praeternaturae ordinem caro Christi in utero Virsinis per diuinamon g ta . nipotentiam prodiit, ita Conficiatur in Eucharistia, & sit eadem omnino caro. Li
quet inquitὶ quod praeter naturae ordinem virgo generauit, & hoc quod consci- mus corpus,ex virgine est. Et panis in C na est panis ille de coelo, verum & perse-
ctum Manna,corpus ex Maria virgine assumptum.
Alibi probat tam veram este carnem in Eucharistia, 'uam vera erat in Christodiuinitatis substantia, quae latebat in homine Christo, sicut vera caro latet in Eu- cm rossi, s charistia,& vera eius diuinitas. Sicut inquit verus est Dei filius Dominus noster Ie- V se 'r' Christus,no quemadmodum homines per gratiam, sed quasi filius ex substan-
t ia patris:ita vera caro, quam accipimus, sicut ipse dixit,& Verus est potus. Quomo- do descendit panis e coelo, & panis vivus. Quia idem Dominus noster Iesus Chri stus consors est & diuinitatis,de corporis:&tu,quia accipis panem diuinae eius sub- stantiae in illo participaris alimento. . et 'si O R I C E N E s. Ostedit Christus,quado eos hoc pane nutrit,propriu esse corpus, de panem Deus verbum,corpus suum esse fatetur. Quamuis suo more Origenes al- legoricum sensum subiiciat, iteralem tamen praemittit. Sed de hoc alias. n. 3.1.L NC GAUDENTIV S.Dominus qui producit de terra panem, de pane rursus escit
I ENCus poeta Haec ibi dicia dedito almis i tangere panem,
Diuisitimque a inc tradit an lique precatus Disi pulos doctiit proprium se tradere corpus. AvCusTIN v s.Suscepit de terra terra, quia caro de terra est, de de carne Maia 'riae carnem accepit,& qui in ipsa carne hic ambulauit, ipsam carnem nobis madu candam ad salutem dedit. Nemo autem manducauerit, nisi prius adoraucrit. Hic Augustinus,quod est in Eucharistia,& adoratur, carnem esse attestatur, quae nata est de virgine: & superiori capite ipsam Eucharistia conserebat cum persona Christi: quia iicut haec,ita illa duabus rebus constaba quarum Vna Vera erat caro. Cit tur cius collatio cum cadena incarnatione in simili causa essici edi, nempe Spiritus n. i. sis. λ'. s incti Omnipotentia. Verba filial: Sicut de virgine per Spiritum sanctum vera caro et .mrum. sine coitu creatur, ita per cundem ex substantia panis & vini mystice idem corpres
Christi consecratur. Corpus Christi & veritas & figura est: Veritas, dum corpus o Christi virtute Spiritus sancti ex panis & vini substantia essicitur:Figura vero est id
quod exterius sentitur. CHRYsos ToMus. Caro Christi propter Deum verbum panis est, quem- admodii hic panis propter aduenientem ei spiritum panis coelestis effcitur. Innuit diuinitatem ineste Eucharistis per carnem existentem in ea, sicut illa in carne Chri-
ct bis. . sti erat. in El,Christus ex aequo mensam omnibus distribuit, ille corpus proprium ex aequo in tradidit: tu communcin panem distribucre non vis. Profecto pro omnibus pariter. S; in as lib. traditus cst, pro omnibu pariter corpus effectu est. Et quando inysteri u propositu .. fuerit,
122쪽
DE VERITATE E VCHA RISTI A . 39
ia fuerit,dic tecti, Hoc corpus sol crucifixu videns, radios auertit. Propter hoc velumis templi scissum est,& petrae, ac terra uniuersa tremuit. Ipsum hoc corpus ui si pre. . inum thronum extulit,quod etiam nobis exhibuit,& ut teneremus,& ut manduca-- renatis,quod maximum signum dilectionis est. - CYRILLvs A LEXANDRINus cum Concilio Ephesino. Sanctam & vi--uificatricem, ac sine mactatione immolationem in Ecclesiis celebramus, no vnius is secundum nos hominis corpus quod offertur credentes, scd suscipientes potius, utia proprium corpus factum,necnon de sanguinem omnia viviscantis verbi. - GREGORI Us Niss ENus. Huius corporis pancio non aratio, non satio, non agriculturae opus effecit,sed terra intacta perniansit:& tamen pane plena fuit, - quo escentes mysterium virginis edocti facile i iturantur. Hic author cum de conuersione panis in carnem agit, totus est in comparatione cum Christi incaria tione,ut in libris de Transsubstantialitate recitamus.
HYsi CH iv s.Sancta sanctorum sunt proprie Christi my steria, quia ipsius est ' corpus, se quo Gabriel ad Virginem dicebat, Quod ex te nascetur sanctu. Ab hoc non solum alienigenas prohibuit, sed nec per ignorantia percipere praecepit. Pori -- gnorantia autem percipit, ut virtute de dignitate eius ignorat,qui nescit quia cor- pus hoc&sanguis est secudum veritatem, sed mysteria percipit, nescit aut e mystc-' rioru virtute. Tum Christus in Coena voluntatis suae nos certos reddidit, vere cor-- pus suu daturus militii manibus crucifigcdum,quod propriis manibus in mysterio - dedit maducandu . Carpit vocula in mysterio Petrus Martyr,quasi in signo solo intelligat:sed antecedentia repugnat,in quibus corpus siccundu veritate csse asseruit, de exponit in mysterio pro sacrameto duabus rebus cossato. Nam sacramen tu hoc c5parat cu homine Christo ex duobus coposito. Quomodo inquit in his non ad-- mirada sit sapientia Spiritus 3Nulla quippe dubietate huiusmodi intellectui dereliquit, propterea carnem cum panibus comedi praecipies,ut nos intelligeremus illud ab eo mysterium dici,quod simul panis,& caro est, sicut corpus Christi panis vitii, qui de coelo descendit.
- Evs EB Ivs EMIssEN v s. Hic est sanguis meus,qui sundendus est.No alius - iste,& alius ille. Cras igitur sundetur ex meo latere,quem vos bibetis in calice. Sicut ,, enim tuc de vivebat,&loquebatur,oc tamen a discipulis comedebatur bibebais tur,ita modo integer & incorruptus manet,& a fidelibus comeditur & bibitur in HIERONYMv s. Descendi de coelo,assumpsi formam hominis,dedi eis esum corporis mei ipse cibus de conuiua, conredens & qui comeditur. C a s A R I V s,Gregori)Nanriarent frater Ipse sanctus sermo nostri similis factus est, de vitam inter nos agens,cum esset quod erat, de cerneretur quod non erat, inquit,ad sacrum Apostolorum coetum panem distribueres,Accipite,comedite de hoc omnes,Hoc est corpus meum,nondum immolatus canae: de, Accipitc,bibito, Hic est sanguis meus, nondum vulneratus in cruce perlaccam in latere. Et videmus san-- ctum illum panem hodie in ara incruent tempore diuini de mystici ossicis, in im-- polluta propositum mensa, non tamen similem imagini salutiferi corporis Dei deis Scrmonis: Neque item immisto ipsius sanguini una cum pane propositum pocu-- lum vini :Non membrorum articulatae distinctioni, non carnali de sanguineae qua--, litati, non inuisibili&absconditae unitae cum ipso formae experti diuinitati. Illudis enim sanguinem continet animatum rubrum & articulatum est, & variis arte--riis atque venis distinctum, quibus & opifex ille sermo variegatus erat usque ad in pilos de ungues. Comam enim Dei voco Cliri isti comam, fungiter de pedes &- Vi Sucs, & sanguinem, dc aquam. Propter me enim meis unitus est termo. Est-
123쪽
que hoc quidem artubus cona positum, incedendi vini habens, & agendi: illud a autem rotundum,non articulatum, inanimatum, sanguine carcias, immobile, & neutro simile, non ei qui cernitur & inuisibilis est diuinitate. Credimus nihilomio anus secundum sermonem diuinum,etiamsi non sit simile,vel aequale,proprie tame -S: conuenienter id esse corpus diuinum, quod in diuina mensa sancte consecratur, -& uniuerso coetui sacro abique sectione diuiditur, &absque desectu participatur. Neque enim sol desinit indignis lucem pri bere,neque mare per sale participatum 'usque ad fundum exhauritur,neque ista is infinitas si iccendens saces languescit, aut 'minuitur,non deficiente eo quod tu oest,& flammam excitat: neque item aer orn- nium animatorum respiratione minuitur. Hic textus,sicut & ille, quem ex Epipta, 'nio in parte citauimus capite huius Repetitionis de verborum Christi proprietate, obscurior est: attamen ratio & disputatio utriusque scriptoris magnam emphasim habet. Apud viciniaque quaeritur, quomodo Christus vel homo, Dei imago dici ueat,cum Deus carnem & ossis non habeat, sicut Christus 5: homo habet, & qui at,ut Christi membra corporalia Dci csse affrinentur,cum credatur incorporeus. Vterque respondet,non oportere ut res sit id quod imago est, vel contra vi imago sat similis plane,& per omnia exhibens rem ipsam,sed suscere, si quod res ipsa nocst per naturam, sat per accessionem alterius, & ex operatione diuina & gratia, &propter coniunctionem intimam, & realem ac veram rei 5 imaginis, quod unius est proprium, vel etiam futurum est, attribuatur alteri. Ex quo quamuis quod in persona Christi cernebatur, nihil gereret simile diuinitati, nec cliuinitas id esset, quod i tib sensum cadebat, nihilominus ea membra, quae conspiciebantur in Christo, ascribuntur Deo, ut imago attribuitur rei propter propriam, Veram ac realem Dei de hominis copulationem. In exemplum adducunt Eucharistiam, in qua corpus Christi non est, quod rotunda: ssurae videtur,nec quod tale perspicitur,quicquam simile prae se fert corpori Christi,ut erat in statu naturali, & cuius similitudinem & imaginem refert & gerit: attamen propter veram & realem utriusque coadunationem proprie si & vocatur corpus Christi, Haec clarissima est Cο
sari j & Epiphani j sententia, in qua quemadmodum &alij comparant. Eucharistia
Cum incarnato, Ac tam proprie ac vere pani formet & figure rotunda: ute que enim ita Eucharistiam nominat inesse carnem Christi asseuerat, quam diuinitas inerat eiusdem Christi humanitati. Textus Epiphani j sic habet: Habent omnes id quod est secundu in imagincm,scd non per naturam:Non enim secudum aequa- litatem Dei habent homines id quod est secundum imaginem. Deus cnim est in-- comprehensibilis, S mente apprehedi non potest,cum spiritus sit, S super omnem spiritum. Quae vero ipse decrcuit,his non carcinus. Verus enim est,qui cum gratia id quod est secudum imaginem, homini largitus est. Et quot sunt quae similia sunt. Videmus enim quod Saluator accepit in manus suas, voluti Euangelium habet, quod surrexit a coena,& accepit haec:& ubi gratias egisset, dixit, Hoc meum est, Hoc hoc. Et videmus quod non aequale neque simile, non imagini in carne, non inui-- sibili deitati, non lineamentis membrorum. Hoc enim est rotundae formae, de in- sensibile quantum ad potentiam. Et voluit per gratiam dicere, Hoc meum est Hoc Hoc, de nemo non fidem habet sermoni. Qui enim non credit id ipsum Verum esse, ..cxcidit agratia & salute.Quod autem audiuimus, id credimus quod est ipsius. Do- . .
minum vero nostrum nouimus totum sensum, totum sensitiuum, totum Deum, totum mouentem,totum operantem,totum lucem, totum incomprehensibilem,
sed qui cum gratia hoc nobis largitus est. Epiphanius in his non comparat Eucha-ristia cum homine Christo, vera Dei imagine, sed cum quouis homine ad Dei inta-
124쪽
ginem effeto. Quamuis ex natura, seu ex naturalibus proprietatibus non insit homini illa imago, sed ex mera Dei gratia & potentia, qui largitur quae, & quomodo vult cuique , & quamuis in homine nihil plane simile Deo appareat: attamen eius oraculis de illa imagine fides est habenda, licet linquam ni nil tale omnino deprehendatur, vel conspiciatur in homine . ac propter certam impressionem factam a
Deo in homine,& gratiam collatam supernaturaliter, quae homini aduenit, & in- est,homo dicendus est secundum animam & corpus,imb secundu se totum imago Dei, quamuis nullam persectam cum Deo similitudinem, imo potius dissimilitudinem ostendat. Exempli causa, Eucharistiam affert, quae credi debet este corpus Christi, non per naturam, scd per Dei gratiam N potetiam, qui operatur quae placent in singulis,& eius assimationi in lubitanter credi conuenit, quamuis id quod
rotundae figurae esse in Eucharistia ante omnium oculos prostat, nihil videatur simile corpori humano Christi:ipsum tamen existere non est dubitadum, quonitan si ita praedicetur verbo Dei,& f ciamus Deum omnia posse.
PETRvs CHRYso Lo Gus, Rauenas Epistopus. Ego sum panis qui de coelo descendi. Ipse est panis,qui fatus in virgine, fermentatus in carne,in passione co- sectus,in sornace sepulchri coctus, in Ecclesiis conditus, illatus altaribus, coelestem V Rm cibum fidelibus quotidie ministrat. '. ' Liad
Quoniam magnae dissicultates cnascuntur ex locutione Patrum, qua frequenter rasiam. afferunt veritatem corporis in Eucharistia,seu in veritate esse vel capi: sti edum veritatis nomen in hac materia circa corpus Christi varie sumi. Aliquando pro ipsa diuinitate in se ponitur,sicut Augustinus scripsit,veritatem Christi ubique esse, &corpus eius uno loco esse oportere. Aliquando pro participatione non solius carnis de corpore Christi,sed spiritalitatis & diuinitatis, quae in carne Christi habitat, qua Augustinus nonnunquam appellat corpus Christi in veritate, quemadmodum copiose differimus in Repetitione sexta. Aliquando veritatis voce persectionem consummatam & absolutam appellant,qua in se est, & vel a nobis possidetur corpus Christi, vel qua alia designat. It.i exposuerunt Ambrosius & Augustinus superius,cum ageretur de modo fruendi Christo in sacramento & in coelo. Et ad eam significationem alludit Augustinus, cum tradit no participari corpus Christi in veritate,nisi participetur de eius spiritalitate,vel re etiam ab eo significata,vt etiam late tractamus in Repetitione sexta. Aliquando,& usitatius,apud Patres veritas corporis Dominici significat naturam,substantiam,& existentiam corporis Dominici, quam ita nominant,ut opponant rebus figuratiis, vel locutionibus figuratis de eodem corpore, vel opinioni eorum,qui pro vero corpore Christi phantasma, seu aliquod corpus fictilium de aere vel pane in statu naturali vel in Eucharistia Christo assignabant,vel ut exprimerent rem, in 'uam desineret mutatio panis in Eucharitistia. Ex triplici illa contentione satis superque perspicitur, quam expresse de accurate studuerint Patres iraturalis corporis Christi veritatem ac substantiam praesentiamque eius in Eucharistia inculcare & confirmare. Eorum vero in cum finem authoritates legentur in Repetitione tertia,capite De Patribus: in Repetitione qua ta,capite De veteri & nouo Testameto: in Repetitione prima & secunda, De Tra ' si ἀπι-- substantialitate. Qu'circa recte cocludit Leo Magnus Papa, notis dubitari a Chri- stiano de veritate corporis Chrilli .Sic enim loquiturmiccnte Domino, Nisi man- ducaueritis carnem filii hominis,& biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis. Sic sacrae mensae communicare debetis,ut nihil prorsus de veritate corporis de sanguinis Christi ambigatis. Hoc enim ore si amitur quod corde creditur, & frustra Amen ab illis respondetui, a quibus contra id quod accipitur,disputatur.
125쪽
SECUNDA REPETITIO ALIA DE PATRIBUS, QUIBUS PRAESENTIA
X Aduersariis callidiores perbelle snuit. it nequaqua a Ccena serepellere veritatem carnis de sanguinis Dominici, vel ab eius participatione,sed a solo panc de vino ac sacranacto. Atqui iam allata om-
nia de annotata eo tendunt, ut in Eucharistiae sacramento, seu ma- uis externo pane ac vino,demonstretur existere & contineri veritas
illa corporis de sanguinis, te cuius praesentia de participatione videtur assentiri ex aduersariis nonnulli Insuper Patres cxprimul Iia,Cum, Sub pane de vino,corporis illius veritalcm adesse, de in calice tam vere sanguine haberi, quam olim in pateris Mosaicis, & quam fluxit c Christi latcre, tam vere in altari iacere, quam iacuit in pncsepi, tam vere ibi contingi,quam a Thoma de Magdalena post resurrectioncm attactus fuit, ac longe intimius attrectari de portari, quam si quis rurpura: Rcgis, aut etiam fimbriae vestimenti Christi, quam Haemourrouissa prehcndit, manus admoueret. Proinde maius crimen incurrere contendunt, si quis sacramentum manibus illotis & impiis scit ore suscipiat, quam si per ignominiam purpuram Regi impositam contaminet,vel discerpat, nec lenius aestimandum, qua scelus Iudaeorum Christum ipsum crucifigentium. Bera aliquando eo adducitur, ut si dictum legeret a Clu illo corpus exhibitum in pane,de sanguinem in vino, de
eo non liceret dubitare. Nihilominus cum legit toties verba Christi ita a Patribus explicari,perinde ac si in illum modum enuntiasset, ad regulam redit, ut in pane est e corpus sacramentaliter a Patribus significetur,& sgurative ut in signo. Sea P, tres restitant hoc commentum modis omnibus,quibus pani veritatem,no figuramines e probant: & in hoc capite Augustinus expresse damnat Vrbicium, qui non amplius de Christi corpore crederet existere in panc Christianorum, vel in altari, quam in pane Iudaeorum dc ara.Deinde eas cmphases ad rei expressionem adiici ut Patres,ut puro figurato pani quadrare nequeant: quas cum aliter nequeant declinare Aduersari j,hyperbolas este comminiscuntur: sed cum ea dicendi genera a P tribus adhibeantur in argumentum S probationem fidei si de Eucharistia etiam contra repugnantes,ut postea narrabitur, impedimento est ne putetur hyperbolyca,quae nullam facerent fidem, cum omnem fidem dcvcritatem excederciat. Neci christiue ι. δε studes tigium Patres latuit,cum unus Chrysostomus clamet, Tagitur,tenetur, cer-
- - nitur,manducatur Idque sit nulla fallacia, nullis praestigiis, scd intuentiu omnium iaoculis Cur ergo inquit Petrus Martyr sanguis oculis non sentitur vel gustu in cali-ce,quemadmodum sciatiebatur in pateris Mosaicis 3 Rationes prius attulerunt Patres , quare in propria spccie non decuerit conspici, seu degustari finguinem, sed sub lcgumento clamine,& sacrameto, in quo cxistes sanguis vclatus tam proprie
eia . ιι x Π ci , t quc etiam masi, cernitur,quam Rex purpura vcstitus. Propterea no ve-18. rciatur Patres asirmare, languinem in calice rutilare, nostra ora de linguas de eo ru-
bricari, atquc alia similia efferre, quibus quasi suis accidentibus sanguis prςsciis de-s . scribitur,quoniam id agit per aliena accidentia, quae per sua ageret, si non alienis operiretur de praeueniretur. Vt sub alienis illis accidentibus vere consistere in pane, calice,altari,manibus de ore signiscent Patres, vetant sensus consuli in Eucharistia diiudicanda, sed fide rem de velamentum discerni. Huic disputationi coniungenda sunt, quae de visione corporis in hoc sacramento in Repetitione quarta tractamus, do de modis prauci tiaeaa caput De diuersitate locorii in eadem Repetitione. Plura Patrum lcstimoni quibus caro de sanguis Domini in altari esse, immolari de sacri
126쪽
s cari,& in pane ac calice existere, remittimus ad ultimam Repe. De Transiubstantiatione,quoniam illis innituntur Luthcrani,Vt doceant panis naturam cum veritate corporis in Eucharist i a manere, de ad Repetitiones de Sacrificio.' TER TvLL I A N V s. Eas manus admouere corpori Christi,quibus foris aduem Vsus Deum adorantur idola. Semel Iudaei Christo manus intulerunt: isti quotidie V corpus eius lacessunt. O manus praecidendae lia ORICEN E s. Cum videris introire Gentes ad fidem Ecclesiae,extrui altaria, no cruore pecudum respergi,scd pretioso Christi sanguine comparari: cum videri; sa- cerdotes & Levitas, non sanguinem hircorum & taurorum, sed verbum Dei spiri tus gratiam ministrantes tunc dicito, quia Iesus post Mosen suscepit & obtinuit
- principatum, non ille Iesus filius Naue, sed Iesias filius Dei. Hic Origenes verbum personaliter incarnatum suo propemo dum more accipit, no pro doctrina Dei, δίEuangelij sermone,& illud per Spiritus sancti gratiam de potentiam ex altari ministrari ait populo per sacerdotes & Levitas Christianos. Ita in Matthaeum duplex Dei verbum distinguit:vnum incarnatum, quod super mensam in Eucharistia po-ώ nitur:alterum,quod in populos per praedicvioncm spargitur.Nam in verba, Hoc a est corpus meum,Hic est singuis meus, Panis linquit iste, quem Deus verbum corpusia suum esse fatetur,verbum est nutritorium animarum, verbum de Deo verbo procedens,& panis de pane coelesti, qui possitus est super musam, de qua scriptum est, ' Pr parasti in conspectu meo mcnsam aduersiis cos,qui tribulant me:& potus iste, quem Deus verbum sanguinem situm fatetur, verbum est potans &inebris prin ctari, corda bibentium, qui est in poculo, de quo scriptum est, Et poculum tuum ., P m prαclarum est. CYPRIAN v s.Nec potest videri sanguis eius, quo redempti sumus & vivificati, esse in calice, quando vinum desit calici, quo Christi sanguis ostenditur, qui scri- pturarum omnium testimonio ac sacramento praedicatur.Arripiunt Aduersari j v - no sanguinem ostendi,quasi sanguis no sit,sed vinum sanguinis figura.Sed Cypri,nus palam asserit sanguinem vino ostensum,& figuratum,quo sumus vere redempti, esse in calice, de eius existentiam ostendi vini specie, quae si desit, desciturum quoque sanguinem in calice. Eam filisse mentem Cypriani declarant, quae postea multis verbis de oblato corpore de sanguine in Coena a Christo persequitur. - Αlibi. Quicunque ederit panem hunc,& biberit calicem Domini indigne, reus
, erit corporis oc sanguinis Domini.Spretis his omnibus atque contemptis,uis infe ., tur corpori eius de sanguini, &plus modo in Dominum manibus atque ore delin-
,, quunt,quam cum Dominum negauerunt. - . CONC VM primum Nicenum aiῶς αστρα τίμι τυ προκει ωἄρτωμυ
- s σύ rata Graece exscripsimus de Tonst. illo Anglo, pio ac docto Catholico, propter Oecolampadium 5c Caluinum,a quibus citatur, de deprauatur. Sic Latine ad verbum transfertur. In diuina mensa ne demisse de abiecte intendamus cosid rationem in panem de calicem coram posita. Quin potius cogitatione nostra su sum crecta fide intelligamus positum esse in sacra illa meta Agnum Dei, qui tollit peccata mundi, qui Iane mactatione a sacerdotibus immolatur, ac pretio stim eius corpus & sanguinem vere sumedo, credamus esse haec nostrae salutis de resurrectionis symbola seu pignora. Oecolampadius dictione ;θύται male interpretatur, quasi Sine sacrificio significet, cum tamen textus serat sacrificari & immolari in altari a
127쪽
ccerdotibus α αι quod Sine sacrificio ex Ioni non potest, quia textus repugnat, a quo immolari de sacrificari Agnus pronutiatur rωι. Ideo ut a reliquis Patribus in cadem materia explicatur, inon indicat Sine sacri scio, sed Sine mactatione: uti, enim mactare designat. Corrumpit etiam vocem Symboli, quasi pro signo corporis locctur, cum tamen exprimat Synodus vere a nobis sum i pretiosum corpuς in altari immolatum,& csse arram ac pignus nostrae salutis, quae virtus signo nudo& figuri; corporis nequit attribui . Atque ita Optatus hoc capite allatus, de illa SP nodo symbolum resurrectionis, videtur vertere in pignus salutis & resurrectionis, quasi imitetur dictum Synodi. C terum Synodus illa decrctum hoc edidit contra Origenistas, opinantes cum Aduersariis tanquam indignum Deo res diuinas in Sacramentis, & clementis terrenis nobis distribui, quemadmodum Theophilus Alexandrinus innuit a Synodo promulgari sacramenta Eucharistiae baptistiti
namde his duobus ordine sancitur duabus rebus constare, una terrena, altera coelesti, utramque iacere in altari,& versari coram oculis,non autem ex sensu de vir,
que iudicandum,nec immorandum in syecie exteriori,sed fide interius perspiciei cum quod fit & manet in altari, nempe Agnus, qui in altari immolatur incruente, & immolatus sub forma terrcstri panis in codciti iacet. Oecolampadius & Caluinus aiunt nos moneri a Synodo, ut fidcin & mcntem abducamus a re proposita,& transferamus sursum in coelum:sed falsum est,cum iubeamur attedere Agnu, qui arcane immolatur in altari, & rcponitur.
Hunc csse sensum Synodi ex intentione directa contra Origenistas & Manichaeos cognoscitur, S ex Cyrillo Hierosolimitano,qui Synodo Nicenae interfuit,& hunc canoncm,sicut alium de Baptismo,quas quadam paraphrasi interpretatur,qui; sic
habeti. Ne consideres tanquam panem nudum,& vinum nudum.Corpus enim est
δ: sanguis Christi,secudum ipsius Domini verbum. Quamuis enim sensi is hoc tibi is suggeIM,tamen fides te confirmet,ne ex pullii rem iudices : quin potius habeas cx fide pro certissimo, ita ut nulla subeat dubitatio esse tibi donata corpus Δ: sangui nem. Pro certis limo habe, pancin qui videtur a nobis, non esse panem, etiamsi gu- 'stus panem esse sentiat,sed esse corpus Christi: de vinum quod a nobis cinaspicitur, 'tametsi sensui gustus vinum esic videatur, non tamen vinum, sed sanguinem esse Christi.In quarta Repetitione, capite secundo reperietur canon de baptis ino, cum
simili peris bras Cyrilli Hierosolymitant,ut facile agnoscas ipsum ad decreta illius Synodi allusisse.
AM B ROs I v s.Christus sacerdos est propter carnem quam assumpsit, aut propici victimam quam pro nobis os serebat, a nobis sit sceptam, de qua ait,nisi man ducaueritis carnem filij hominis:sed in illa came & sanguine nihil cruentum, iube . corruptibile mens humana concipiat, sed vivificatricem substantiam atque salut rem in pane & vino, per quae, si digne stimantur, nobis est peccatorum remissio. Et,Calix est vini & aquae plenus:vbi verba Christi operata tuerint, ibi sanguis efficitur,qui plebem reiicinit. Cum pro captiuorum redemptione distrahuntur calices sacri, agnosco sanguine iaChristi infusum auro, non sbiu in irrutilasse, verum etiam diuinae operationis im-
pressilc virtutem rcdemptionis munere. OPTATUS MI LEvi T AN v s.Quid tam nefarium, quam altaria Dei, in qui-bus & vos aliquando obtulistis frangere,radere, remouere, in quibus Vita populi inta membra Christi portata sunt, quo postulatus descend it Spiritus sanctus, unde multis pignus salutiis Memar,& tutela fidei ac spes resurrectionis accepta est. Quid iaest altare, nisi sedes sanguinis & ccirporis Christi Si liuoris iudicio nos vobis sordi-
128쪽
- di videbamur,quid vobis feccrat Deus, qui illuc inuocari consueuerat 3 Quid vosia offenderat Christus, cuius illuc per certa momenta corpus de sanguis habitabat 3 Dum impie persequitur manus nostras illic ubi corpus Christi habitabat, feristi, &vestras.Hoc modo Iudaeos estis imitati. Illi iniecerunt manus Christo in cruce,aia vobis perculius cis in altari .Hoc tamen immane facinus geminatum est, dum fregistis etiam calices,Christi sanguinis portatores .quorum species reuocastis in mas a fas, mercem nefariis nundinis procurantes, ad quam nec emptores voluistis eligereia facrilegi,dum inconsiderate vendidistis. - ATHANASIV s.Mysticum autem poculum,quod impium eum reddit,qui id Maras se,. vltro frangit, nusquam nisi apud legitimos Ecclesiae Praesides inuenias. Hic enim Z'h' - unus usus est calicis, & praeter eum alius nullus, eoque solo vos lepit imo ritu pro-- pinatis populo,eumque vos pro canone Ecclesiastico accepistis,idernque duntaxatis penes eos habetur, qui Ecclesiis praesunt. Solum enim vestrum est propinare san- . guinem Christi, de praeterea nullius. Caeterum ut impius est, qui hunc myllicumia calicem frangit, ita multo magis impius est, qui sanguini Christi contumeliam fa- - cit,Contumeliam autem facit , qui praeter Ecclesiasticam institutionem calice illo
- HIERONYMus. In opere tuo utilitatem spectauimus Ecclesiarum,ut discant, is qui ignorant, eruditi testimoniis scripturarum, qua debeant veneratione sancta ι ui,. suscipere,& altaris Christi ministerio deseruire, sacrosque calices & sancta velamita ore iam - ω,ac caetera quae ad cultum dominicae pastionis pertinent,non quasi inania & sen ,, su carentia sanctimoniani non habere, scd cx consortio sataguinis & corporis Do- ,, mini eadem qua corpus eius & sanguis maiestate Veneranda. Hic cum Theophilo fert sententiam contra Origenistas, existimantes terrena omnia, nec salictitatis vllius, nec ullius venerationis capacia. Hieronymus contra asserit venerationem mereri, & quadam sanctitate imbui, propter praesentiam & existentiam in ipsis cooporis & sanguinis Domini. - GREGORIvs Niss ENvs. Panis item panis est initio communis: sed ubi Mytisti f. - eu mysterium sanctificauerit, corpus Christi &dicitur,& est. Eodem modo vinii: quum sint res exigui preti j ante benedictionem, post sanctificationem quae a Spi-
' Oforficia mittentes incruentasacerdotest O magnumsigmentum Dei in manibus portantesiI N sunebri oratione de sorore Gorgonia narrat, ipsam Christi corpus & sangui ia,N,nςm in altari posita adorasse & inuocasse,ictigisseque cum muliere haemo unouis o i ii besse, & lachrymis cum Magdalena irrigasse, ac tandem oculis, sicut praesentissimum remedium cotra morbum admouisic. Textus citabitur in Repetit. De adoratione. A vcvs TIN v s,sicut antea diximus, probat ad literam & vere Christum portasse in manibus ipsum corpus suum: & apud eum Vrbicius quidam dicebat omnia vetera transiste,atque alia pro ipsis successsic, ut ara cederet altari,gladius ieiuni O,precibus ignis, pani pecus,poculo sanguis,atque ita in Eucharistia pro carne & sanguine panem esse & vinum. Ita eum redarguit Augustinus: Quid ait cessisse po- culo sanguinem, non cogitans etiam nunc se accipere in poculo sanguinem3 Qua- to ergo melius & congruentius diceret vetera transisse, & omnia noua in Christo' facta esse,ut cederet altare altari, gladius gladio,ignis igni, panis pani, pecus pecori, - sanguis sanguinit' Et, Hoc accipietis in pane quod pependit in cruce, & hoc accipietis in calice, M '
129쪽
Accain a quod est effusum de Christi latere. Et,illuiri liquorem de Christi latere fluxisse.
φῆ sederis coenare ad mensam potentis, sapienter intcllige quae apponuntur tibi, - a. & mitte manu tuam,sciens quia talia te oportet praeparare.Mensa potentis quae sit,
io. nostis, ubi est corpus &sanguis Christi: qui accedit ad talem mensam, praeparetis., zz. is quae meta potentis, nisi Unde sumitur corpus & sanguis eius,qui animam iai. i. suam potuit pro nobis. Et quid est ad eam sedere, nisi humiliter accedere 3 Et quid
est considerare dc intelligere,quae apponuntur tibi, nisi digne tantam gratiam co-gitaret M Q.M. s. Mater tantummodo memoriam sui ad altare tuum seri desiderauit, cui nullius . D diei praetermissione seruierat, unde sciret dispensari victimam sanctam, qua dele iatum est chirographum, quod erat nobis contrarium. CDUos bom. CHRrsos To M v s.In veteri Testamento post sacrificium sanguinem in cali- - ce accipiebant, & ita sacrificabant. Pro sanguine brutorum sanguinem suum in ca- -u qm. lice inauxit,&meminit noui Testamcti,ut opponeret sanguini veteris Testameti.
quod stin calice id est,quod e latere fluxit,& illius nos secit participes. -- e. i. i. Alibi populum ita increpat:Mensa mysteriis instructa est,te Agnus pro te imm iactu ρ latur, singuis spiritalis ex sacra nacsi refluit. Sanguis in cratere in tuam purificati. nem ex immaculato latcre haustus est, & non erubescis, neque tibi Deum propi- tium facis. cIn b.. .i, Hoc corpus in praesepi reueriti sunt Magi,de viri impij dc barbari.Tu non in prς- - μ' sepi, sed in altari, non mulierem quae in fasciis teneat, sed sacerdotem praesentem, &, spiritu super proposita sacrificia dissusum vide.In coelis regium corpus,quod nunc m. tibi in terra videndum proponitur. Haec mensa vicem explet praesepis,in quo natus 'est Christus. Nam de hic ponitur corpus dominicum, non quidem fasciis tunc lim uolutum,sicuti tunc, sed undique Spiritu sancto conuestitum. Collationem cum fimbria attrectata a muliere haemourrouisa, & cum purpura regi tam ex Chrysostomo quam ex aliis congeruntur in Repetit. De adoratione. I CYRILL Vs ALEXANDRINV s,Vt communiter citatur.Decebat eum quo- - 'st nostris uniri corporibus per sacram eius carnem &pretiosum sanguis nem,quq accipimus in benedictione vivificativa in pane & vino,quς subiungit co- uerti in veritatem carnis & sanguinis, de imponi sacris altaribus. o illa ι.ii. - Dς Thoma ad distiplinam nostram narratur historia:Animaduerte quia dilige ues. ter addidi Post dies octo. Diem octauum, dominicum diem esse necesse est. Iure 'igitur die octauo sanctae congregationes in Ecclesiis fiunt, & soribus sublimiore modo clausis,uisbiliter simulatque inuisibiliter Christus omnibus apparet,inuisi- biliter quide,ut Deus,visibiliter autem in corpore. Pr bet enim nobis carne suam in tangendam,ut firmiter credamus,quia vere templum suum suscitauit. THEODORETVs testatur Cnristi corpus in praesepi editum, transferri in sacram mensam,ut nobis fiat praesepe,atque ita loquitur: Christus materna ubera ut nos fugit:in praesepi brutorum animantium mensa ponitur, simul hominum bru-
ram de ratione carentem naturam accusans, &suum erga homines amorem mani-
sistans,quod cum ipse nutritor sit Deus secundum humanitatem hominum cibus 'fit, qui masna de brutali ignoratione laborabant. Nunc vero cum brutorum ignorationem humana natura abiecerit, hunc mystica mensa excipit, illius praesepij ty- pus facta, diuinum illum &spiritalem cibum suscipit. Postquam vero in seipsam iatransiit natura,de imaginem diuinam circumiacere cognouit ni seste, tuc postea iasuper rationalem naensam cibus ille transuit.
Erit reus corporis dc sanguinis Domini. Hoc significat, quod quemadmodum tradidit
130쪽
tradidit ipsium Iudas, ipsi autem insultarunt, de eum probris de conuitiis affecerunt Iudaei: Ita eum ignominia de dedecore aniciunt, qui tinctissimum eius corpus in mundis manibus accipi uiat,& in pollutum atque incestum os immittunt. Aduersari j tot testimoniis Patrum unum Chrysostomi adulterinum audent Op-' ponere, quod ita habet: Si vasa sanctificata ad priuatos usus transferre peccatum es V. h . in est,& periculum,sicut docet nos Balthaser, qui bibens in calicibus secris, de regno depositus cst, ct devita. Siliac ergo vase sinetiscata ad priuatos usus transserre lic' periculosum est, in quibus non cst ucrum Christi corpus, ted mysterium corporis e- ius continetur: luanto magis vasa corporis Christi, quae sibi Deus ad habitaculum praeparauiti non debemus dare locum diabolo agenesi in eis quae vult. Caluinus in primae editionis suae praesitione locarat textum hunc,ut insigniorem, sed in posterioribus omisit: quia propius inspectus de vcteribus templi loquitia r tum vasis,t una mysteriis. Deinde quamuis non est e Commentarios illos Chrysostomi ex multis animaduertatur,attamen ita ipsis pie docetur de hoc secramento,cum de manu sacerdotis scribitur hic dari,& fumi, non id modo quod videtur, sed & quod intelligitur, non selisi in sanctificatum, sed de sinctificationem ipsem, quam non aliam dicere licet,quam Christum ipsum, ut sectus est a Patre nobis sinctificatio. Atque alibi Chrysostomus passim non dusitat vasis inesse corpus & singuinem Domini: ut quando ait, non aureum fuisse calicem, quo Dominus discipulis suis singuinem
suum praebuit. Et quando comparat vase capientia corpus Christi & animam n in. . stram,ponitque cana differentiam, ut vasa non partici ciat de rei coniciatae puritate' &6nctificatione, sicuti anima. Quin persimicis inquit vasorum venerandam sit pel- , i.
' lectilem sic undique tersem, aquis perfusam,& tanto splendore refulgentem Θ AG qui his par est nosis animas csse puriores, sanctiores, de virtutum ornamentis splen-- didiores. Cur id tandem3 Illa siquidem nostri causi talia fiunt,alioqui eius qui in-' est, eiusque virtutis inhabitantis non capacia,nec scntientia, nos autem Certe ma-
' S. N i i v s, Chrysostomi discipulus, a magistro nihil discrepat. Post inuocati ' ciuis ' nem inquit illam tremendam,& aduentum Spiritus sincti vivisci, non iam nudii ' panem,& commune vinum,sanctae illi mensis imposita credimus esse, sed corpus de Gnguinciri pretiosum Christi, quae eos purgant, & haeredes vitae sempiternae sta, ciunt, qui cum timore &desiderio communicant.
CAPITA DE CORPORALI MANDUCATIONE
carnis san ranis Dominici in Eucharistia.
IVINITATEM cdi non posse. Inhac Repetit.& alias. r. Oportuisse silium Dei incarnari, ut seret cibus hominum. In hac Repetitione.' 3. Tam vere bibi a Christi is finguinem,quam eius potus Iudae. interdicebatur. In hac Repetit. . Corpus Christi uo solo corcle vel fide,sed ore excipi. In hac Rci'. . Dentibus frangi,& alteri. In quinta Repetit. G. . Christi corpus non tamen imminui vel consumi. In quinta de scxta Repet. 7. Daei noncs non possie edere Christi corpus, quia corpore careant. In hac Repet. 8. Christi corpus edi in veritate,corporaliter, natui aliter, substantialiter, nec tantuspiritaliter, seu per sdem. In quinta de sexta Repet. 1. Idque esse necesse propter diuersos effectus, quos manducatum in nobis op