장음표시 사용
231쪽
vel quid abstractiun de cante Christi, quoniam nihil horum verba institutionis
indicat, sed ipsium tantum naturale Christi corpus totum & integrii. quandoquideipsum sotu datum fuit pro nobis in morte. Insuper quonia non satis est rei significatae veritalcm administrari, sed paria sunt ex Caluino, iesam illic adesse ubi signa sunt,&in substantia sue essentia cum ipsis coniungi,&sub illis apparete, indiuibduamque cum ipsis habere connexionem,ex neccultate conueniet verum Christi corpus eo pacto pani de vino copulari, & per ipsa tanquam per instrumenta sumi: nec inanitati signi succurret vel participatio esta caciae, vel alterius cuiuscunque rei, quoniam Eucharistiae institutio no ista significat, sed veracissimum Christi corpus. Quo concesso, eisdem compedibus Caluinus se intricat,quibus nos inuoluit de natura corporis,ne pluribus in locis de in latillo spatio concludatur, & de Christi sub clementas terrenis captiuitate. Quoad posterius, te comparatione locutionis Chri sti cum aliis similibus de scriptura per eam coguntur Caluinus & Bezapr sentiam carnis Dominicae in substantia sub signis fateri, ipsamque locutionem partim propriam, partim figuratam agnoscere, ne si pure tropica existimetur,signa non inic ciora demonstret, quam oratio cuius ibct hominis prophani, qui de signis & im ginibus proserat, Hic est Hercules,& ne in suspicionem fallaciae & mendaci j Christus veniat: potissimi in vero trahuntur ad hoc inulti ex analogia similium propositionu in scriptura.Certe ex corum probatione,etiamsi Christus nominatim proclamasic Hic panis i corpus meum, non tamen exclusisset a pane corpus suum: imo
significasset ipsi adesse pratentissimum ex analogia aliarum 1 cripturarum, quae sic loquuntur,quoties nitutur declarare rei visibili alteram subesse occultam, taliaque proloquia volunt esse propria quoad rem & significatum, quandoquidem vere ac proprie praedicatum cst in subiecto,ssed quoad modii signa hcandi & loquendi esse figurata, quadoquidem non proprie nec ad rigorem affirmationis unum est alterv. Quid si scriptura no utitur figuratis illis loquendi generibus, nec in sermone Christi de Coena, nec in aliis quibuscum consertur per analogiam 3 Non enim Christus dixit, Hic panis cst corpus,nec columba praedicatur esse Spiritus sanctus, nec arca, nec rubus pionuntiantur esse Deus, sed in re sensibus oblata,quid essetChristus extulit, cum ait, Hoc eri corpus meam, & in aliis describitur visus Deus & Spiritus: in
qua loquendi phras quod metonymiae vestigium, aut quae improprij sermonis fi
gurantaque cium salicin Christus non eo modo sit effatus, qui figuram faciat, reliquum orationis proprium esse Caluinus & Bera cocedant opus est, & rem demostrari, quae in substantia pani visibili subiaceat. Id auctarij autem dant illi,ut nihil minus ex stilo vetcris & noui Testamenti intelligatur corpus Christi praesens in signo panis latere,sicut Spiritus in columba,&Dei prassentia in arca,etiamsi scriptura ita proloqueretur, Panis est corpus meum, Arca de rubus est Deus, Coluba est Spiritus.Rcchc aute consutat Caluinus alios tollentes per verba Christi corpus a pane, tu cx analopia scripturarum,tum ex blasphemiaChristo irrogata,quas unu prome. rct ore, & aliud premeret corde, cum no legat ab ipso dictum, Hoc est inane signit corporis mei, scd, mos corpus meu quod inanitati de ipso corpore repugnat, tu ex
coditione signorum desacramen torii,quq Deus no solet inania instituet e. Hoc quidem ultimum non admodum urge si producatur uniuersaliter. Et si enim concludatur sicra meta non esse signa inania,quae a Deo efformantur, non tamen cosequi, tur:ergo suu signiscatum in rc privssentem adducunt, cum alios plerosque effectus possint gignere, quom causa non sunt inania: sicut Eucharistia, quamuis priuaretur carne Christi, tame quia cum fide gratiam pareret,& alia Dei beneficia in tetraret, non es sci inanis 5 vacua.Nec si protinus,cum sumitur sacranactum, rem signatam
232쪽
non exhiberet,ob id signia in escax & vanum deberet censeri, sussceret ut aliqua do&suo tempore rem illam conserret. Attamen si quod tanti facit Caluinus desicramentis axioma, particulariter accommodaret ad illa, quae in nouo Testamento condidit Christus valeret talis consecutio ex natura talium sacramentorum, ne
signa iudicentur esse inania, de re quam indicant, de qua per suam institutionem cum clemento constare ostenduntur, propter differentiam inter utriusque Test menti sacramenta. Proculdubio nihil dici potuit exprestius de manifestius pro prae sentia carnis de sanguinas in pane de vino, quam quae ex Caluino de Beeta produxi mus,nili suo more telam retexerent, de ad fallendum aliter loquerentur, aliter intali gerent.Tatum abest,ut propter Christi institutionem signis arrogent rerum prae- - . e . sentiam,qubd nullius efficaciae aut virtutis est e,nisi per Spiritum Christi, de per fi- ni re isdem suscipientium existiment, sine qua nullam rerum cum signis intercedere coniunctionem rentur, de quae intcruenit, non iam senti ut esse realis praesentiae de substantialis, sed habitudinis de analogiae, id est, ut tam vere nobis exhibeatur corpus Christi, quam vere ipsum significant signa,& nobis exhibentur,ac tum nobis offe- . ratu*ctim offeruntur signa: sed non propius admoueri signis corpus dc contuligi, Gl. Γι. . - - quam coelum terrae. Ita definit coniunctionem signorum de rerii Caluinus his vc sii num. et . bis: Sunt qui fatentur panem Coenae vere esse si ibstantiam terreni de corruptibilis V - elementi,nec quicquam in se pacti mutationis, sed sub se habere inelusum Christi corpus.Si ita sensum suum explicarent,dum panis in mysterio porrigitur,annexamia esse cxhibitionem corporis,quia inseparabilis est a signo suo veritas, non valde pu-- gnarem. Et ut finitum corpus Christi pro perpetua corporis humani ratione mini-- mὸ ambigimus, coelόque contineri, quo semel receptum est, donec ad iudicium redeat,ita sub haec corruptibilia et cmeta retrahere ipsum, aut ubique praesens ima--ginari,prorsus ducimus nefas esse. Neque id sane opus est, quo ipsius participatio-- ne fruamur, quado hoc benefici j per Spiritum suum nobis Deus hargitur. Vinculuia ergo istius coniunctionis est spiritus Christi,cuius nexu copulamur, de quida veluti - canalis, per que Christus de est,de habet, quod ad nos derivatur. Nam si solem con-- spicimus radiis in terra emicantem ad genera ios, uedos,vegetendos eius foetus, suam quodamodo substantiam ad eam traiicere, cur inseri oc spiritus Christi esset
- irradiatio ad comunionem carnis eius ad nos traducendami BeZaverῖ quaerit: Sed hisbet. - quaenam est illa sacramentalis coniunctio: Ea videlicet, quae essicit ut sacramentumno sit simplex aliquod signum, seu isti emoriale, seu inanis pictura,sed tale,ut praeterv symbola quae in externos sensus incurrunt, vere etiam a Deo detur, de a fidelibus' percipiatur res ipsa, quam externa illa symbola nobis una cum Dei verbo testifi-- cantur. Ex lus opinor nihil signis cilicaciae reseruant,praeter significandae vel testificandae cuiusdam habitudiniis inter ipsi de corpus Claristi participandum. Sed haec proprio Caluini gladio facillime licet iugulare. Primu ex analogia sermonis Christi, quam ipsemet Caluinus approbat de confirmat cum paribus scripturae locutionibus. Quamuis Christus enaretia Panis οἷ corpus me m, similem parcret ii xςlli A. , ctiam, quam similes illi propositiones, ut est, Arca, vel Rubus est Deus: Pctra crat Auita se .
Christus: Columba erat spiritus. Istae vero non coniunctionem tantum analogi- ρ'' cam de liabitualem rerum significatarum cum signis enarrant,sed ex phrasi scriptu' is si is rae de ex rei veritate coniunctionem quae praesentiain in substantia sub signis exprimat de exigat.Nam vere Deus de essentialiter insidebat arcae, δί spiritus columbae, de Christus de filius Dei pet , etiam authore Caluino, de ad singularem horti prae- g ut M'. sentiam explichiadam tales locutiones scripturae Caluinus adhibet, ne latum significatos ab illis signis putemus. Nςc certe Deus a rubo aberat, quantum castum a
233쪽
terra, cum inde Mosi edebat oracula, nec Spiritus tanto spatio distabat a columba, nec si lius Dei a petra, de qua fundebat aquam. Cum igitur talibus respodeat, P us corpus meum,praesentiam corporis in pane importabit, & non solum habitualem
quandam emcaciam,nec tantum separabitur a pane, quantum coelum a terra. Nec
de aliis signis de sacramentis, quae ad Christi corpus per institutionem gesserunt ii iam analogiam, scriptura utitur simili assirmadi genere. Non dixit Agnum Pascha lem cise corpus Christi, non Manna, non Panes proposi tionis, no Circuncisionem cile purcationem peccatorum,quamuis talium si norum secundum Caluinum &nbs aduersarios is esset respectus ad sua propria significata per institutionem, ut insumptione illorum offerrentur a Deo ipsa signi fi cata credentibus & fidelibus, vi fieri volunt in Eucharistia. Cum igitur expressius attribuatur coryas Christi pani per vel bum Dei,quam signis illis, quae Caluin istae etiam pari modo vocant efficacia,quo nostra sacramenta: oportet corpus ipsum pani propinquius cilici &coniunctius,quam aliis illis signis: inulto vero magis id requiritur, cum non figurata oratione Christus dixerit, est corpus meum, scd simplici ac propria, quasi digito
demonstraret, Hoc es cortus meum. Quis vero ad nos fallendos potuit esse Christi sermo accomodatior, qu .im qui asseuerat corpus suum adesse in re praesenti quam tradebat,cum tamen ab ipsa maximo interva o quod excogitari potest, id est, toto coelo & terra dissideat ξ Sin contra sermo per se ostendit pane & vinum in prinsentia, crgo & corpus ac rem significatam, quoniam eodcm modo dc eadem orationis forma unum & alterum enuntiat. Quod si non alia corporis & sanguinis Christi appropinquatio de copula ad panem & vinum contingeret,non solum n stra sacramenta redderentur signa vacua, sed minus cffcaci atque ctiam minus significantia, quam vetera quaecunque a Deo instituta. Qua enim re magis oppleretur quam sint cx natura, aut quid amplius de corpore &sanguine continerent, quam nuda signa , aut quona pacto penitius exinaniciatur rebus significat, , quam si ab ipsis tam longe remoueantur, 'uam coelum a terra Z Theoclorctus sane, cui
credere simulabat Beeta, panem scripsit nominari corpus Christi,& eius symbolum fieri per corporis accessionem ad ipsum,&eam mutationem , quae sic fit per gratiam. Nisi enim pani accederet, cur panis potius diceretur, quam quiduis aliud quod potest significare 3 sin propter virtutem & es caciam ad percipiendum corpus Christi, nostra signa non remanent inania, quae virtus ipsis a Caluino inditur, siue ad exhibendum, siue ad suscipiendum canem & sanguinem Domini, quae aspiritu exhiberi & traduci ad nos, non per ipsa sacramenta, ne terrenis cicinentis inuoluantur, & per fidem solam excipi ostendit. Ita sane iure respondebitur, fidei carnem ipsam coniungi, & non sacramento, & illam a fide contineri, non a sacramento, omniaque quae solent sacramentis tribui,s dei deberi, ut esse exhibitivum, de canalem corporis Christi, ac denique fidem esse si cramentum corporis Christi, cuius virtute,ossicioque sungatur & vices gerat,ipsum vero manere inane spectria. Ac ne vim quandam sacramentorum & usum arbitrarcmur requiri, ut spiritus &fides in nos coelo deducant corpus Christi, fidem non vult Caluinus afligi sacramento, aut ipsum attendere, sed in coelum praeterito sacramento attolli, ubi sedet ad dextcram patris corpus Christi,quod ante & sine sacramcnto non dubitat tam persecte sumi quam in Coena. Quae virtus ergo uci essicacia restabit sacramento 3 Nulla prorsus,& minor quam signis olim decretis a Deo. Qi iam uis enim Deus ipse sanitatem conferret, & fidem ad eam applicandam fortasse deposceret, nihilominus una aspcctum in Seq entem aeneum, signum simitatis a se crinitim, volebat, nec nisi per eum morbo medebatur. Sed Caluino ne quidem usum sacramenti ii cessarium
234쪽
tatis vendicat,quam ut ex sensibus fidem moueat,excitet, de hortetur ad rapienducorpus Christi e coelo,quod pro mensura fidei participari tradit, non pro dignitat vel usu sacramenti, per quod nilui amplius nos assequi opinatur, quam fides mereatur. Atqui eo pacto quicquid enicaciae desertur sacramento aci fidem augendam, non ad rationem dc eis clam sacrameti pertinet. Non enim Eucharistia vel Coena signum est vel sacramentum fidei ex sua institutione, sed corporis Christi, atque etiam pura signa tantum significantia propter hoc censebuntur escaciora,vi fuit lingua Pauli,eius auditio & lectio,quae vehementius fidem mouebant & acuebant,d nunc acuere possunt,quam muta dc terrena elementa. Si quid ergo essic, ciae ex sua institutione,& ratione sacramenti rctine oportet illud valere ad prauentiam de exhibitionem corporis Christi,ut id per se pollit,etiamsi una fidem desiderat, & sine ipso non sat quod signat. Quamobrem cum cacramentum a sua re significata toto coelo distet,&huius exhibitio ac perceptio ab ipso separari queat, ac sine eius opera S usu perfici, non solum inane signum redditur, sed inessicax, egenum, de infirmum, ac magis quam ex Mosiicis vllui quadoquidem nec cum fide nec sine ipsa quicquam propriae energiae vel virtutis exerat, vel rei coelestis contineat. Quinetiam quod horreo dicere, non efficacius erit sacramentum carnis Dominicae,quam damnationis & diaboli. Etenim si censetur duntaxat escax, quia incramentum tam erit efiicax ad diabolum, quam ad corpus Christi, de tam vere li- cebit pronuntiare, Hic panis est damnatio de diabolus, quam est corpus Christi. Abui. Vnum supc si, ut inuestigemus, an Caluinus de Aduersari j alij saltem statuant sacramentum inicax fideli in significando, ut tam vere exhibeatur in usu sacramenti de Coena res significata, quam sumitur signum. Profecto Eucharistia per suam institutionem non significat vigorem, nec virtutem,nec inquentiam, nec quicquam is iminus quam ipsaminet corporis substantiam nasuralem totam de persectam. Non uisse , enim verba Claristi, Hoc ea corpus meum quod probis datur, aliud ad sensu Aduer- εω rastram siriorum annuntiant,quam panem esse signum dc sacramentu corporis, quod pro
nobis neci suit deditum. Idcirco si sacramentum saltem fideli essicis est in significando, non satis fuerit ipsi offerri corpus illud in sua substantia naturali de integra, sed debet ab ipso recipi, quacunque virtute de modo illud fiat, quoniam secrame- tum per suam instilucionem de usum non tantum denotat offerri corpus illud, sed in veritate recipi de manducari:alioqui periret analogia signi & signati, nec signi si- sniscatio cffcax inueniretur, de ad effectum perduci. Aliquando Caluinus idip-
sum urget,ut in his: Frustra iuberet suos Dominus panem edere, corpus suum eue '' affrmans, nisi effectus vere ad figuram accederet. Nec vero inter nos agitatur haec - quaestio, vere ne an tantum signiscative seipsum Christus in Corna nobis fruen-- dum osserat. Etsi enim nihil illic praeter panem cernimus, non tamen frustratur nos in vel ludit,qui animas nostras suseipit carne sua elendas. Vera igitur,non signo tenus - monstratu sed reipsi quoque exhibetur carnis Christi manducatio. Et alibi: Au- αι - , L- dio quid verba sonent. Neque enim mortis tantum ac resurrectionis suae benefi- ς -- cium nobis offert Christus, sed corpus ipsum,in quo passus est,de resurrexit, coclu-- do realite hoc est vere nobis in Coena dari Christi corpus,ut sit animus nostris in in cibum siliitarem. Beza subscribit hac clausula: Extra controuersiam est, tam vere '' - -- sumi de offerri a Deo, de a fidelibus percipi, non tantum fructum corporis de san-
235쪽
guinis, sed etiam ipsissimum corpus & sanguinem Christi, quam vere offeruntur externa illarum rerum symbola,id est panis & vinum. Non quaerimus modo, quo vehiculo nobis exhibeatur quod percipimus, an spiritus potentia, an fidei an iacra menti canali, modo decidatur quid rei ad nos denuat,& cognoscatur an congruat institutioni & significationi signi, ut esticax saltem in significando intelligatur. Ple runque Caluinus &alhassentiuntur ad nos traduci & derivari verum illud corpus
sipnificatum, & tam verea nobis comedi ac capi,quam eduntur signa: attamen cum premuntur de contradictionibus quas committerent, si sic haberet,eo tadem se demittunt,ut pro corporis illius vera substantia solam cssicaciam, vitam, virtutem,& vigore ab illo corpore substituant,quam reseramus in nobis de Coena. Alioqui si verum corpus ad nos perueniret, quacunque virtute spiritus vel fidei continiageret, in pluribus locis existeret,ubi nos agimus, manente ipso in coelo,a quo non permittunt digredi, & manente distantia ipsius reali a nobis, ac separatione tanta, quanta iacet inter coelum & terrammihilominus in substantia vera, quae passa est, nobili realiter oportet coniungi, atque ita realiter separari & coniungi,quod manifestam repupilantiam includit: Cogerentur insuper fateri illam substantiam extore in nobis sine demensionibus corporis, aliisque absilrdis, quae de proprietatibus
naturae humanae consueuerunt contra existentiam in sacramento blaterare. Itaque
ne quidem per aduersarios veritas rei significatae etiam per solam analogiam sacramento coniungitur,& ab ipsse exhibetur,ac ne quidem signum est esticax in signis- cando , quoniam plus significat quam in veritate ad nos etia virtute spiritus fateantur traduci. Quod si saltem expleretur significatio, nihil absurditatis affert carnis praesentia in signo: quod non accideret, ubicunque poneretur rem significatam a nobis in veritate sumi. Qua de causa Aduersarij, siue scrip turas sequantur, siue s cramentorum cssicaciam & virtutem,etia in significando, non inuenis i unde spolient merito Eucharistiana re sua significata. Sed nec sacramentum erit esecis
iis . i. te cra & signaculum aliarum reru, quas debet obsignare, de ratam ac certam pro-1' 'o missionem nobis reddere. Conuenit inter nos ex Apostolo Testamentum non se-riri sine sanguinis effusione, ac ne quidem vetus sine sanguine fuisse percussum &dedicatum, cum Moses dixit in aspersone populi, Hic est sanguis Telamenti quod
mandat ad vos Deus. Conuenit itidem nouum Testametum iniri tessera ac pigii
re sanguinis & corporis Christi in Coena: de quo dicitur, Hice anguis noui T μι-
EA . . menti, lai pro vobis funditur in remissione peccatorum. Dc his ista Caluinus: Sum-ma est, sanguineria fuiste quasi intermedium,ut foedus si naum esset ac flabile, quia
dimidia parte irrigatum altare,quas sacra Dei sedes, asperso deinde residuae partis a facta fuit super populum. Vnde colligimus, foedus gratuitae adoptionis percussum iasuisse cum veteri populo in salutem aeternam, quia Christi sanguine sub umbra de typo ob sanatum fuit. Ouod si haec doctrina viguit sub Lege, multo magis hodie
apud nos locu obtineat, necesse est. Itaque ut Dei promissioni sita costet vis accer-titudo, semper haec obsignatio in medium veniat,ac meminerimus Christi sangui- nem ideo 1 emel fusum, ut foedus, quo vocamur in spem regni coelestis, cordibus ianostris insculperet. Qua ratione Christus in sacra corna sanguinem suum, tanquam sigillum noui foederis commendat. Addit alibi: Hic calix nouum testametum est. Quod de calice praedicatur,pani etiam competit. Ideo enim nobis est, ut sit testa- metum in corpore,id est scedus, quod semel immolatione corporis sancitum fuit, de nunc sancitur vescendo,dum scilicet de sacrificio illo epulatur fideles .Fusiis san- amis suit,ut nos reconciliaret Deo, & nunc bibitur spiritaliter a nobis, ut reconci-
Dationis simus participes. Quare in Coena α foedus habemus, & pignus sideris a
236쪽
confirmatorium. Controuersia internos restat, an sanguis inuisibiliter ac spiritali ter haustus, pollit tesserae noui Testamenti obire vices, an in re sensibili interuenire debeat. PriusCaluinus asserit ros posterius imprimis definitione foederis nitimur, quod est mutua quaedam pactio inter duas vcl plures,diuersasque partes,certis verbis & ritibus vel ceremoniis quibusdam, non sine iuramento aut etiam sacrificio facta, qua sese inuicem sancte obligant ad certa commoda mutua praestanda. Ita se habu ille foedera, quae Deus cum nominibus pactus est, in prima Repetitione probatum filii:nec opinor Aduersarios reluctaturos, quoniam ex eo quod sacramenta quaedam fiunt foedera inter Deum de homines, definiunt esse symbolla externa, quibus beneuolentiae suae erga nos promissones Deus obsignat, de Bera vocat s-ma seu certas notas, ac visibilia testimonia a Deo constituta in perpetuum usium Ecclesiae. Cur autem foedera illa sub sensum cadere debeant, causa est,ut de promissis de de contractu certa fides fiat nobis a sensibus, quibus solemus magis fidere Iastici,cum animales simus, quandiu in corpore degimus, nec possumus aliter quid habeant animi nobiscum contrahentes cognoscere.Ad eam infirmitatem nostram etiam Deus voluit se demittere. Proinde sicut verba sensibilia desideramus ad co- trabendum,ita S notas ac tesseras sensui obiectam, quibus fides promissionum obsignetur& confirmetur. Nam si totus contractus foederis, quiddam valde perceptibile , 5d in corpus incurrens esse debet, ut nobis de promissionib us ac rebus latentibus aperte potenter luc testetur,ac quasi sensibiliter obsignet, multδ prosecto magis id externum esse debet, quod de hoc ipso teste testari debet. Sic omnium foederum tesserae sensibus subiacuerunt, siue in circoncisione, siue in Legis promulgatione, siue in Agni Pascia alis manducatione, & omnium victimarum manducationes longe palpabiliores extiterunt ipsis foederibus: imo ne quidem spiritus adoptionis nostrae & foederis initi cum Deo pignus de arrabo esse potest, ac tam obsignare,& testimonium reddere spiritui nostro, quod sumus filii Dei, nisi se prodat
de exerat in re sensibili,ac faciat nos clamare, A bba pater. Quapropter ut corpus &sanguis Christi in Coena sint tessera de arra, qua Deus Testamentum nouum in ipsa nobiscum fecit de remissione peccatorum,& obsignet,ex ternas notas ac sensibitiles esse eas oportet. Certe solus de nudus panis nec purum vinum noui Testamenti pignus esse potest, quia ex Apostolo sanguine opus sit ad Testamenti etiam veteris signaculum,& Christi proprio sanguine ac corpore ad noui arrationem, nec panis de vinum queunt obsignare,atque certum testimonium ob oculos ponere promis sonis in notio Testamento interpositae de remissione peccatorum, sed solus sanguis Christi effusus, & caro passa suscienter S: indubitanter valent de hoc testis cari,& certitudinem afferre. Ideo ex conditione noui Testamenti, & promissi in eo facti, sanguis & caro Christi tesseras & signacula esse necesse est in Coena: & ex ratione tesserae & signaculi de foedere contracto,& promissis interposito, externas res csse decet,& in re sensibili proponi, sicut omnium aliorum foederum sigilla coram adhiberi solen ac debent. Quemadmodum enim sigillum abruptum a literis, facit irritas atque ut firmae sint, requiritur sigillum indiuuli im ipsis haerere, ita etias acris foederibus propria signacula. Quoties Aduersarij student huic argumento
occurrere, de alteri de duabas rebus, quibus coni et sacramentum, tum recedunt a
definitione sacramenti, qua signum externum esse iubent, & verba Christi Hoc est
corpus meum iro faciamento seu signo externo corporis interpretantur,eόque confugiunt, ut sacramentum iam non significet elementa panis & vini, aut aliquid in rerum natura per se existens, sed actionem totam Coenae particularibus actionibus cxternis coalescentem, ut verbis, clementorum silmptione, atque aliis ritibus. Sic
237쪽
enim postrema conssisso Helveticarum Ecclcsarum Z Geneuensium designo&signato loquitur. Ob sisnatur item hac sacra Coena, quod re vera corpus Domini pro nobis traditum,& sanguis eius in rc missionc in peccatotum nosti orum effusus est,ne quid fides nostra vacillet. Et quidem visibiliter hoc .ris sacromcnto p cr mi-nistrum repraesentatur, & veluti oculis conicia plandum cxponitur, quCd intus in anima inuisibiliter per ipsum Spiritum sanctum praeflatur. Foris ofertur a mini- stro panis,& audiuntur vCces D cmini, Accipite, edite, Hoc si corpus m. Ergo is
accipiunt fideles,quod datur a mini stro Domini, & edunt panem Domini, ac bibunt de poculo Domini: intus interim opera Christi per Spiritum sanctum percipiunt etiam carncm & sanguinc in Domini,&his pascuntur in vitam aeternam. EN
enim caro Christi & sanguis,verus cibus p potus ad vitam a ternam. Christus ipse, quatenus pro nobis tradatur, & Saluator noster est, illud praecipuum est, nccpati- mur quicquam in locum eius substitui. Recte quidem obsignant sordus nouuio,& eius promissum, signo Coenae externo verboru & cercinoniarum: sed ut externa 'verba prostentur adesse verum pignus ac certam ic sieram noui I cstamcnti, qua ipsium depromissi ina eius sine dubitatione obsignantur& confirmantur, cavero
est corpus traditum pro nobis & sanguis effusus, sic ipsa tam in sigillo externo imesse debet, quam verbis praedicatur. Sin respondetur tantum praedicari, quod detur pro pignore signum corporis S sanguinis, & non corpus ipsum & sanguis, ob Idque horum signa etiam sola pro certa tessera noui Testamenti, promissi ex eo pendentis assignari, responsiam ferri ncquit: quandoquidcin tesseram noui Test
menti conuenit esse externam, te vero sanguine,& non alterius quam Christi. quae tria excludunt a sigillo noui Testamenti omnes figuras, & signa corporis Christi, etiamsi de vero sanguine brutorum, vel etiam hCminum martyrum constarent. Hoc falli Caluinus & Beza,concedunt sacrament ac maxime Coenana,esses dus nouum, quo paciscitur Deus nobiscum de vita & aeternis benesciis per Christum sed sacrametum hoc de sordus duabus actionibus constare pro rebus, una terrestri, qua sumuntur elementa, de altera coelesti, qua mens de fides rapitur in coelum ad possidendam ibi carnem Christi & sanguinem. V cramque actionem vocant Coenam Domini: vix tamen ab ipsis impetrabis, ut nominetur sacramentum, tametsi nonnunquam ipsis excidat,& tacite consentiant, cum faciunt Christum substantiam sacramenti ,& elementa panis rem terrenam & signum. Nouum foedus &Coenam non refragantur sanciri & obsignari esse & haustu carnis & sanguinis Christi, sed spiritaliter per fidem in coelo hausto, non in elementis & visibilibus signis Atqui ut foedera S sacramenta sunt pacta & testimonia publica de sensibilia, ut eo
se oportere nunquam non illi scribunt: ita multo magis sanciri debent,& obsignari in re praesenti, sensibili de externa tessera, non solom propter rationes allatas,quia si Coena de foedus fit in terris, & sigillum eius retinetur in coelis, longissime dis irahitur sigillum a suo diplomate & foedere, sicque fici foedus incertii. Deinde ea est natura pignorum,ut eorum author & primus Dominus in foederibus faciendis noea apud se reseruet,sed in manus potestatemque illi tradat, quem debet ccrtum facere de foedere, ut minime dubitet de contractu Ac promissone Qubd si author ea penes se manere volucrit, necessarib tota pactio irrita fit, ac promissio dubia di suspecta,ut quam nolit obsignare promissor. Itaque cogit ncces litas corporis S sanguinis tesseras,arras, sigilla, dc testimonia foederas noui coram in sacra Coena pr beri, ac veluti pcnitus in potestatem nostram ac realem possessionem tradi, sicut Averba Christi sonant de coram dato corpore S sanguine non procul alicubi extra nostram potestatem monstrato. Quinctiam audiuimus ex Caluino, corpus & san
238쪽
guinem Domini ideo proprie in sacra Ccoena adhiberi,ut nouum Adus illis sacrosanctis pignoribus seiiciatur ac constabiliatur, ut olim vetus a Moyse. Et quidem confitetur Caluinus f inctionem noui detis fieri bibendo & comedendo sa-
crosancta pignora, nequis eam confirmationem tantum in cruce factam cauille
tur. At in veteri si dere, tessera isderis verus sὸnguis fiuit in exteriori ritu & signo consistente, utpote in hyssopo, quem ut ibi adesse Moses dixit, Hic e Uamvis Testamenti quod mandauit ad vos Deus. Cum itaque Christus simili ritu panem & vinum ceperit, ut in ipsis re vera extare tesseras noui Testamenti, sicut
natura ta deris noui postulabat, ostenderet, idein quod Moses pronuntiauit, Hoc est corpus meum, de , Hic es anguis noui Testamenti. Moses quidem prius dimi dium sisguinis obtulit Deo , qui licet proprie ipsi exhiberetur, fide tamen a piis omnibus omni loco de tempore apprehendendus, tanquam signum sanguinis Christi, qui Deo offerendus erat. Attamen praeter illam Deo factam externo ritii oblationem ubique fide conceptam, filii necessaria singuinis exicrior aspersio in
populum, ex naturata lerum, quae eorum tesseram utrique parti contrahentium
externa actione dispensari ad mutuae obligationis testimonium exigit. Eo pacto in nouo tadere sanguinem oblatum patri ad complementum eius ex parte cliuina fide complecti & haurire debemus omni loco de tempore, ad percipiendos fructustaderis: nihilominus ad obsignandum S: rati scandum dus ex nostra part c quς
ritur iuxta formulam foederum nobis illum tam vcre externo ritu communicari de
partiri, quam fuit patri. Adhaec haustus & participatio spiritalis de sanguine Christi, efficaci a & fructus est deris, ut omni a spiritalia beneficia, quae propter
illud diis de Christo reserimus : sed quaeritur de tessera, qua fit & contrahitur. Hoc animaduertit Beza. Quamuis enim cum Caluino asermet, non semel nouum tadus percuti Chris si sanguine, attamen censet totam ilham internam iam i Coride spiritalem fruitionem Christi, eiusque beneficiorum esse rem obsignandana sacramcnto & tadere, non autem obsignare stadiis. Verba sunt: Illud autem a prorsus inepte a te dicitur per corpus de sanguinem fidem in nobis obsignari, is cum potius corpus &sanguis sint res ipsa ac materia sacramenti, quam in nobis , obsignari una cum tota ipsorum eis cacia oportet. Itaque Bera aut secuin dissidet, aut sanguinis externam potionem agnoicere cogetur pro signaculo noui deris , de internam pro re quae obsignetur. Postremo ea caecitate percelluntur Adiuersarii, dum unam existentiam carnis ab Eucharistia cupiunt eripere, ut iam nesciant vllam effractam cuiquam sacramento dignam Christo S nouo Testamento desilire , ac ne quidem certam aliquam & essicacem significationem verbis statuere, quibus sertur institutio, ncc rei institutae tradcre, nec ubi, nec quando, nec quibus rebus constet & perficiatur inter homines sacramentum statuere, quorum ut consuleretur infirmitati, suit conditurin sed in chaos antiquum omnia iacra redigunt, ac cadum terrae miscent, antequam suis partibus componi queat sacramentum, cuius significata potissima nusquam inueniatur in terris,ut saltem a piis sacerdotibus administrentur,&a fidelibus recipiatur. Donatistae mentiebantur sola elementa ab impuris sacerdotibus conferri, & ab indignis sumi res vero ipsas nusquam ausi sunt opinari manibus piorum ministrorum fidclibus no prς-beri mec de hoc illos unquam increpavit Ecclesia, sed tantum de eo quod in rotestate ministrantium&sumentiu indignorum tantum ponerent clementa seu signa, de non res ipsas. Aducitiari j longe deteriores, de dantium etiam bonorum manibus O- ---- de ministerio rem sacramenti tollunt, ac Deo reseruant, cui ibit competere aiunt
ipsam offerre, non intra Ecclesiam terrenam, ne pluribus in locis habcatur verum .,
239쪽
Christi corpus, res Eucharistiae praecipua, sed intra coeli septa, ne corpus moueatur 1 ab ri . iam loco: atque ita iam sacramenta non sunt fori Ecclesiastici maxima sui parte, nee infit - ' Ecclesia militante dantur de administrantur: nec tantum non exhibentur ab indi gnis , sed ne quidem a diuinissiniis ministris: imo nec magis etiam recipiuntur a fidelissimis hominibus, quam praebeantur a bonis, ne insta coelum intercipiatur hic adesse alicubi,aut pluribus in locis ipsa caro Chri ili, si semel hic deprehendatur u re capi. Denique ne nobiscum sit Dominus, malunt foedus sacrosanctum Dei propter Christum nobiscum percussit ira violare, sine sua resera necessaria irritum facere, & promissa omnia nobis in illo facta in dubitationem de incertitudinem venire: tantae impietatis est nole Christum in una Eucharistia fateri de venerari. At inquit in P Caluinus nolumus coelesti Christi gloria: d rogari, quod fit cum fiat, corruptibilia - ' huius mundi elementa reducitur,vel alligatur vllis terrenis creaturis. Ac ne quid sa-cramentis acceptum ferretur, Cingliani initio clamitarunt, ne quidem Dei beneficia esse alliganda ad ista egena elementa, sed tantum in coelo quaerenda per sursum corda: auos tamen cum Caluinus redarguit,seipsum condemnat: 5 haec de haeres, re bus una et quas Aduersaria a Cnosticas & Valentinianis retricarunt, de quibus Ire naeus ista narrat:Ali; omnia clementa recusantcis, dicunt non oportere inenarrabilis ia1 - οι L . q. & inuisibilis virtutis mysterium per visibiles & corruptibiles perfici creaturas,&ea quae mente concipi non possunt, de incorruptibilia, de insensibilia, de corporalia. Tertullianus vero contra quam existimat Caluinus, Deo sapientiae dc potentiae a que gloriae verti declarat, infirma clementa mundi eligere, ut confundat sortia.
Nili it inquit adeo est quod obduret mentes hominum, quam simplicitas diuino-rum operum, quae in actu videntur, de magnificentia quae in ei sectu repromittitur. Trina. δε ιι- Pro misera incredulitas quae denegas Deo proprietates suas, simplicitatem &pote- istatem. Eo magis mirandum, si quia mirandum idcirco non creditur. Qualia enim decet esse opera diuina, nisi super omnem admiratione Nos quoque ipsi miramur: in sed quia credimus. Caeterum incredulitas miratur,no credit. Miratur enim simpli- 'cia quasi vana, magnifica quasi impossibilia. Stulta mundi elegit Deus, ut colundat sapientiam eius,& praedissicilia penes homines,facilia penes Deum. Nam si Deus & 'sapiens de potens, quod etiam praetereuntes eum non negant, merito in aduersariis 'sapientiae, potentiae, id est, in stultitia& impossibilitate materias operationis suae instituit: quoniam virtus omnis ex his causam accipit,a quibus prouocatur. Serpsit 'haec haeresis in Manicheos & Origenistas, ut ex Augustino de Theophilo Alexandrino videre est,& eam prima Synodus Nicena de baptismo, sicut in hoc capite legetur, damnauit,& de Eucharistia quoque, ut allegamus in secunda Repetitione: ubi vetat Synodus spectari tantum humilia elementa, sed Agnum sub ipsis
in altari iacentem , qui a sacerdotibus os sertur. Nostra aetate Suent fel lius 3c spiritales Anabaptistae veterem illam haeresin refricarunt, ac sacramenta pro sus conculcarunt: quorum cum ratione conspirant hoc loco Aduersarij, quas indignum sit Christo de Deo rebus terrenis se immiscere: quae impietas, ut Tneophilus concludit, vergit in athei simum, de eorum qui negabant Dei prouidentia n& praesentiam, ad ista inseriora elementa prorogari & extendi, tanquam Dei dignitati parum conueniret tam sordidis rebus interesse. Hic non rationes iterum commemorabo, propter quas ita sacramento obuolui Christum decuerit,
quoniam ex Patribus eas in secunda Repetitione coaccruamus. Nunc tantum dicam non est e tam aba urdum quam aduersarij clamant, sicuti nec Deum ipsum se pro suo arbitrio alicui terrenae rei aut creaturae suae unire : alioqui Deum accusent, qui se nubi, igni, tabernaculo, aliisque rerum fotinis adiunxerit, de spiri
240쪽
tum sanctum,qui hoc idem non abhorruerit, in columba,flamma, halitu,& vento. D e quibus apparitionibus scribit Caluinus fui sie vera corpora, quibus se uniuerit Deus. Quanto vero Aduersari j plus indignitatis fuerint commenti, tanto magis - agnoscant se obligari Christi bonitati, & sibi accommodent ista verba: Haec si Vi M. M. - quis indigna Deo recolet, tanto se maioris beneficii obnoxium confitebitur, qua- is to minus haec Dei couenerint maiestati. No ille eguit homo esci, per quem homo
- factus est, sed nos eguimus ut Deus caro fieret,&habitaret in nobis.Humilitas eius is nostra nobilitas est,co tumelia eius honor noster cst. Hinc repulsi Aduersarii confugiunt ad analogiam,atque conuenientiam sacramentorum noui Testamenti, ut
persiuadeant non magis carnem Domini pani inesse,quam aquae baptismi Spiritum sanctum, de vim regenerandi, quae baptii mi res ac pars coelestis sit. Nos certe am- . plectimur consenantiam o similitudinem inter bapti sinum, Eucharistiam,&alia noui Testamenti si cramenta, sed videndum quatenus illa progredi debeat. Sacra menta proculdubio septem esse credimus, de ideo quicquid ex sacramenti ratione ac proprietate conuenit,aliis non derogamus. Congruant in eo, quod sunt tesserae diuinae liberalitatis in verbo promissi. Congruant, quod externi sunt ritus, in quibus aliud videtur, aliud intelligitur.Congruant in eo, quod sint militares notae, seu signa externae prosessionis in Ecclesia, de in credentibus exercitium fidei. Congruant uniuersali fine de effectu,ut nostris morbis remedia adhibeant, dc nos cum Deo concilient ac coniungant. Congruant etiam in ca quam tractamus proprietate, ut rem signo inhaerentem exhibeant, duabusque rebus, quandiu vere sunt de appellantur sacrameta, in existentia coalescant,una terrena,& altera coelesti. Que- admodum igitur non refugimus, quin quae omnibus sacramentis ex verbo Dei, de sanctorum Patrum concordia probabuntur comunia, deserantur baptismo, t up i is albi aliis singulis, ex ipsis itie rursus ad Eucharistiam applicentur: ita iniquum iudica- Lm mus ex propriis unius sacramenti argumetari ad alia, cu satis liqueat sacrameta noui Testameti non in omnibus esse consentanea & conuenietia:alioqui iam no duo, -- ct i vel plura,sed unicum prorsus euaderet, de eade diceretur,non aute multa & diuer- 'sa. Omnibus ergo suis proprietatibus singula discrepant,ut materia, forma, vsse,pe
culiari fine de proprio. De bis enim singuli non ex imaginatione, vel subtili ratiocinatione humana,a qua non pendent, sed ex praescripto Dei verbo statuendu est, per quod illa instituuntur.Nam quid de baptismo, quid de Coena sciretur,quis hasceremonias instituere sibisset ausus, nisi Christus Draeisset 3 Cur igiturare spicuis Christi verbis de unoquoque sacramento recedemus, de ex locis ubi nulla de ipsis fit metio, no dica expositiones,sed analogias de phalasas ad peruerte da institutionis verba accersemus 3Itaque cum baptismus de Eucharistia materia propria atque alia peculiaria usque ad comunem finem nanciscatur in scripturis,ex baptismi propriis conari cotra Eucharistia, hominis est abutetis verbis Christi, dehominu patie-tia. An de baptismo dicitur aliquado, A qua est corpus ineu, siue, hinc elyco pus meu' quid ergo ex baptismo prorsus dissimili sacramento nugamur 3 Baptismo induitur Christus, cum illo initur societas, escimur caro de carne eius, de alia, quibus reserti sunt Caluini de Aduersariorum libri, quid Eucharistiae praeiudicant, cum vari j sint modi participandi de Christo 3 Quamobrem ne perturbemus Omnia , sed sitis finibus diuidamus singula : tum erit pax de securitas religioni de Ecclesiae. Neque vero ita loquimur, quas putemus rem baptismi seiungi ab elemento aquae, ut sacramentum duabus rebus diuisis δc separatis constet : imo ratissimini, aquae rem coelestem accedcre credimus, de coadunari, id est, spiritum ipsum, siue eius virtutem aquae inhaerere in existentia talis sacramenti, quod in ablutionis αδ α