장음표시 사용
271쪽
uersariorum,qua dicunt non scribi Christum ingressum per ianuas clausis, sed tantatum cum seres essent clausae, stetisse in medio discipulorum, quocunque modo intrauerit. Notat enim ab Euai clilia diligenter non tantum narrari, quod steterit inter Apostolos,cum seres essent clausae, sed quod venit ianuis clausis. Ac sine maius oriretur miraculum circa dimensiones corporis Claristi, & situm, si diceretur apparuisse inter Apostolos sine ullo aditu,quam si per ianuas clausas penetrasse a firmetur. Tam vere Euangelista memorat Christum venisse ianuis clausis, quam
stetisse in medio discipulorum:ut si quod miraculii in posteriori stati ieris,in priori, id est, in ingressu, prius statuendum intelligas. Nec prosectδ alia sitit occasio expria
mendi ianuis clausis,quam vi dcclaretur, qua aditum fecerit, S modus ingrediendi. Quod si portae clausae interea patuissent quocunque modo ante ingrcssum, &propter ipsum,filium esset Christum venisse ianuis clausis, & stetisse in medio di
s cipulorum, cum contra ianuis apertis venisse de stetisset inter eos. Euangelista quoque, si Ares fuissent reseratae miraculose ad transitum, more scripturae modum
explicasset, ut explicatur in liberatione Apostolorum & Petri de carcere Angelum s atefecisse ostium, vel ultro potuisse, nec ita Euangelista reticuisset in quo miracuum e estitisset, si accidissct in alio quam in transitu corporis per ianuas cla ias: Et hoc sane videtur Euangelista miraculum singulariter voluisse commedare in Christi corpore rediuiuo & gloriose,quo priuaretur,si per apertas portas latum in trasesngatur, cum sit naturale corporibus sic intrare. Sed nec Apostoli habuissent iustam occasionem existimandi se spirinim videre, cum viderent serinam hominis, nisi propter ingressum, non humano & corporco modo. Quod si sc in eorum conspectit in dedisset per osti j vel parietis apertionem, quid causae relictium iudicandi esse spiritum clim via corporum instredereturὶNo tactus proscchb ncc visus, quos in argumentum veri sui corporis Christus Apostolis Proposivit, tantam facere potuerunt fidem de veritate corporis, quam necessitas spatij ad transitum: quoniam corpus fantasticum cerni & palpari potest, non ob id tamen verum esse corpus necessarib, sed nec ita probabiliter conuincitur, quam ex necessitate loci & spatij ad se mouendum. Quamobrem si Christus indiguit loco,& patefictione ostij vel parietis ad intromittendum corpus suum verum ad discipulos, nec aliter potuit iii-tromittere: ad eripiendam opinionem de spiritu, longe erat certius argumentum ostendere seres apertas, vel parietis cessionem siue capedinem,ac dicere, spiritum non egere ea loci & spatii magnitudine ad intrandum, sicut videbant ipsum indiguisse. Scripturam in sita simplicitatc confirmant deliramenta Aduersariorum, qui varia somniant, ut aliquam viam reperiant, qua Christum ad discipulos reluctan- . tem impellant.Bercgario satis fuit fimina negare. Uvicic ne quidem per Dei omnipotentiam Christo concessit per obseratas sores transmeare, sed irrepsisse puta- Πονώδε ιν - . bat permeatus inconspicuos. Non potest inquiebat Deus facere diuerias subitantias materiales simul tempore per cundem locum adaequatum, cuin corpora se-
. cundum dotem subtilitatis scipia penetrant,& non sint proprie coextensa. Mavult ille Deo manus colligare, & sectari Leucippum de democritum P ilosophos, qui
foramina vacuitatis in omni corpore finxerunt, ut ferct per atomos penetratio,
quam audire Euangelium, quo Christus introiisse dicitur, non per poros', sed per
occlusam ianuam. Caluinus modo ait ante transit uin suisse reclusas seres a Christo, modo ait factam rimam in pariete,capacem corporis, seu emollitum parietem, S saxum monumenti, sicut aquae contra lidatae, cum ambularunt in mari Chri- α stus & Petrus: modo anni hi lationem saxi & parietatis ad tempus fingit. Sic cnim . 7.UM .
- stribit: Quod quaerunt rursus, quomodo intacto sigillo monumentum suum per- 'i'
272쪽
transerit Christus, & soribus clausis ad discipulos intrauerit, noua solutione non indiget. Quid enim impedient clausitae omnes hominum artificio factit, quo mi nus sibi transitum Deus patefaciat 3 Nam qui de nihilo creauit omnia, potest ad lepus in nihilum redigere, quae videnturimpedire propressum operum eius, sicut in nillilum redepit corpora, in quibus ipse aut Angeli eius ad tempus apparuerunt. Beza putat ultro patuisse seres,vel peruias per rarefactionem redditas. Bullingerus apertas censet ab Angelo, quemadmodum & Petro. Petrus Martyr per senestram introducit Christum, vel caminum, aliaque comminiscitur figmenta. Alij per isnuas clausas interpretatur,tantum vespertinum tempus describi, quo Christus aduenerit:quasi textus non serat utrumque,& cum sero esset, & clini sores essent obductae. Alij ex Augustino volunt,in eam exilitatem imminutum corpus Christi, viper rimam ostij facile peruaderet. Haec quidem aegrorum somnia & deliria, dum vni omnipotentiae virtutem,& Christo excellentiam, & scripturis suam simplicita tem inuident Aduersarij, qua praeterita nihil certi postlint desinire. Patres contra amplexi scripturam,quatuor magno consensit definiunt, miraculum non in muta tione corporis Christi versari, sed in actione & stu,idipsumque a Dei omnipotentia supra naturam corporis in corpore Christi relucere, atque in transitu per clausa ostia sine apertione de loco consistere,& quod ob id existimabant Apostoli se sipi ritum videre. Si quod detur quocunque modo transeundi spatium, ut aiungunt Aduersarh, saltem posteriora Llso amplificarunt Patres. Insuper ex communi omnium Christianorum fide haeretici Marcionistae , Origenistae & Eutychiani
inserebant, Christum vel a natiuitate, vcla resurrectione, non circumtulisse verum corpus, sed vel phantasticum, vel transfiguratum & mutatum in spiritum ac diuinitatem. Patres cum ipsis respodent,antecedens approbant de trasitu corporis per ianuas occlusas, sed reiiciunt consequentiam, ac nihilominus verum corpus Christo superfidisse docent. Vnus Hilarius omnia figmenta Aduersariorum refellit. Denique Patres conserunt transitum illum cum exitu de utero virginis, de sepulchro, ac duo posteriora cum priore anquam eiusdem rationis. Quod si Christus prodiit per estractionem naturalem uteri materni, quae mutatio miraculosa dicetur facta, siue quod miraculum in corpore Christi,aut vi Nine matre,ut ederetur infans in lucem, cum naturaliter exieriti Cauillantur Aduersarij virginem mansisse in partu, quoniam virginitas corporea non violetur, nisi per congressiam viri, quacunque vi fiat alias uteri ruptura: Scripturam vero testari aiunt per vulvae apertione Christuprocreatum, quoniam de eo prae aliis singulariter lex feratur,omne masculinu adaperiens vulnam,sanctum Domino vocabitur.Quis proprie ait Tertullianusὶ vulum adapcruit, quam qui clausam patefecit Itaque magis patefacta est, quia mapis clausi. Ad hocque se aut hores habere Tertullianu & Origenem gloriatur. Verum quis credet Prophetas Esaiam & Ezechielem,atque antiqua Ecclesiam tam mirifice extollere virginitatem matris Dei in partu,ut tamen nihil aliud intelligat, quam
intactam a viro in partu mansisse ξ Quae enim mulier quamuis non concipiat, non parit tamen sine viri opera Zita ut sit potius prodigium mulierem cognosci a viro propicr partum, quam miraculum non attingi: &quod nouum miraculum requiritur,ut quae coceperit sine viro,pariat sine ipso, nisi propter non sola integritatea viro, sed uteri fractionem,qui a scriptura aperiri dicitur,tum in conceptione, tum in partu, quonia naturaliter in utroque effringitur pudoris claustium. In utroque vero illibatum mansisse in virgine nratre a Propheta pro duplici nouo miraculo &inaudito Proclamatur: Ecce virgo concipiet, de pariet filium: vi no tantum puritas
a viro declaretur, sed virginalis pudoris integritas in coceptione di partu.Ad cuius
273쪽
rei confirmationem Ezechiel addit de perpetua clausa porta, per quam unicus traserit,post quem nemo alius illac siit transiturus: quod ex collatione unius transcuntis Se alioruminime, clare perspicitur, non significari de trasitu per copula carnale, qui non fit per portam clausam, sed de partu nascenti hi, qui soli Chri lio coligit per clausam porta , tam in coccptione quam in partu. Ac sane quando a Concilio dam- - a. natus suit Iovinianus, quod solutam vi initatem genitricis Dei in partu mentiretur ne quidem illi verticbat in incntem, a se uitelligi per cogressu in viri, nec in eius damnatione de eo fit ulla mentio,sed de ibi auteri ruptura. Imo cum Tertulliano id asserebat ut Marcionitis & Manichaeis resisteret,& defendetibus Christi corpus ei- se phantasina, si sic eum clauso utero matcr speperisset. Sic enim Augustinus de eo narrat. De Manichaeoru inquit: nomine & crimine Iovinianus negabat Maria sa- . ὀhri - etie virginitate, quae fuerat dum cociperet, permansisse dum pareret: taquam Chri-- stu cum Manichaeis phantasma credercmus, si matris incorrupta virginitate diccre-- mus exortum. Ego neminem modcrnoru legi,qui aliter exponeret Esaiae Prophetii eiusdemque a Matthaeo applicatione iacta.Cmglio, Oecolampadio, Musculti, Bullingero,Caluino atque aliis,qui in E si iam comentati sunt, fuit religio Piophetiam & virginis dignitatem violare.Cin ius etiam in ipso feruore disputationi, de
Eucharistia, maluit ingenue lateri egressum corpus de vi ero praeter o i duac,quam a Prophetia recedere.Pctrus Martyr, qui omnes relisionis ac verecudiae fines impu- deter trasiliuit,primus nostra aetate Ioviniani haercsua, & haeresis causim excitauit. Ad eius impietatem Bullingerus descivit. BeZa Mariae matris Virginita Lm in partu i da inter articulos fidei Pisiaci coram Rege pronuntiauitnbidem postea in disputatione cum peteretur ab eo de hoc scriptura expressa,pie a se credi, non tamen pro at haticulo fidei duci responditi Pothea contra Brentium plane negat virginem pericverassemuncque Aduersariorum cst communis error, ne scilicet nobiscum Marcionitae fiant & Manichaei, quemadmodu solent praetexere, di cum Ioviniano se excusare ac negatu prorsus virginitatem muliebrem eam esse, quae hactenus S a Medicis & a TLeologis definita sit:quibus ut satisfiat & sacros inciae virginis dignitas, sitisque potentia atque bonor non imminuatur, cogimur de naturae mysteriis prolixius secudum hominem loqui, quam nos deceat. Ergo inquiunt in si violatur virginitas per dissolutionem vulvae, violabitur etiam per uteri grauedincni & tumore: quoniam tam repugnat virginitati uterum intumescere ex foetu , quam dii lotuimpartu,nec virginitas proprie consistit in coceptione nec in uteri geth.iti 'ne, nec incius et Tractione in partu, sed in non cognitione viri, sicut diva mater iplainet uater-
'pretatur, cu se virginitate iurasse signin caret. Quomodo fiet istud aitὶ quoniaviru' non cognosco Idcirco concludunt virginitate non corrumpi, etiali in coci pi remeaperiretur matrix,& in partu ruperetur, modo nulla viri Intercedat copula. . c lu.i
Medicis,Iudatis, Canonistis,& antiquis Theolosis peteda est responsio. Verum clivirginitatem corporalem per congrestum viri senapcr violari formam er, id cli, mratione 5 persectione floris virginalis,quem nondum vci voluptas carnalis delibarit, siue abstulerit, sed non semper materialiter, id c si, ut dissolutio ut cri secuta lit:
quod ad consummata virginitatis corruptela requiri omnes docet,ob idque impo' tetes viri,quavis chi mulieribus comisceantur, nisi tamen mulieribus corporis integritate dissoluerint,ncc matrimonili consummasse,nec virginitate prorsu, eri uine vel violasse iudicatur. Cyprianus quide δ: Ambrosius virginitatis certum ictilinOntu recte negant habcri ex virginis inspectione per obstetrices,quoniacotingat ai- suctam viro inuiolata virginitatis signacula rct incre, quae tamen virgo non cit perfecte scilicet ac praecipua virginitatis parte formali, inter virgines tamen Omni
274쪽
itire reputatur materialiter,quonia natura eius manet illaesa, nec adhuc corpore vere est corrupta. Rursus Ambi osus contra Iovinianum cum aliis decreuit, Mariam Dei genitricem virginem no posse praedicari,si s cperit aperto utero, etiamsi virum non cognouerit,ac virgo formaliter permanserit, quia pars Virginitatis corporalis, quae est corporis integritas, deficeret. Itaque virginitas c5plectitur integritatem a viro,& a corporis laesione & corruptione :& sicut mulier experta virit, desinit quidem esse virgo, sed non omni modo,ita contra non experta virum, & tamen corpore materialiter dissoluta,licet culpa carcat, nulla tamen lcge pro virgine simplicitertiumcratur ex eaque causa omnia iura de vel re inspiciunco fuaciut, de apud Iudcos licebat ex eo cotestari apud iudices se no duxisse virFinc, quacuque cx causi mulier potuisset uteri dissolutionem no a viro sibi illatam, sed ex quacunque alia causa detendere. Quamobrem uteri gcssatio no per se arguit virginitatis cori uptelam, quoniam in violatione uteri consistit. Nam si grauidae manerent omnia naturalia illaesa, naturale Virginitatis extaret argumentum, non obstate uteri intumescentia: de cotraiis esset virginitatis indicium aliquod naturale, si mulier aperta vulva concipieret,& pareret, etiamsi constarct non cognitam a viro, quonia tum virginitas mutilar tur materiali sua parte, in eiusque locu succederet corruptio virginitati de integritati opposita. Scriptura ergo ut absolutam & co summatam virginitatem in sacrosanctii matre perstitisse declararet, non solidio a firmat eam concepisse intactam a viro,sed corpore intcgram, atque ita peperiste, quod Ecclesia promulgauit. Quod de Tertulliano allegant commonstrat primitiuae Ecclesiae fidem fini se, natu Christum modo contrario Caesaribus, id est, non caeso matris utero,sed clauso : ex quo Marcion tanquam ex credito ab omnibus concludebat, Non ergo verum corpus
Christi ex utero prodiist e, sed phantasma, cui nulla apertione opus fiterit.Tcrtulli nus cu in iam in multis desecis let ab Ecclcsa,& a fide, lepartu Christi deficere maluit,quam de phantasmate ullam suspicionem permittere, praesertim quod putaret scripturam sibi fauere, quae Christo accommodat, Omne masculinum adaperiens vulvam, san dium Domino vocabitur. Sed quamuis scriptura haec maxime Christo
conueniat,ut qui per suam potentiam, non opera viri, nec naturaliter aperuerit vulvam matris, tamen si in partu more aliorum nascentium vulvam rescrauit, cur sinsulariter ipsi in partu competet scriptura potius quam aliis Z Deinde scriptura non semper utitur illa phrasi proercali effractione de apertione, sed pro essectu apertionis , siue in conceptione, siue in partu. Dicitur Deus aperuisse vulvam Rachel, quando incepit concipere, tametsi pridem antea cognita sitisset a viro suo, & re liter ac vere corrupta, sed grauida nondum ficta suerat. Dicitur de Deus aperuisse vulvam Lyae, quado peperit primogenitum fiatim, licet antea quoque virum pertulisset. Certe in si ilibus scripturis non attribuitur Deo realis apertio, quae iam acciderat,schffectualis, cum dedit virtutem concipiendi de gignendi, quomodo Christo soli niter natos mulierum conuenit vulvam matris aperuisse. Nec in authoritate de omni masculino vulvae reclusio intclligitur proprie de naturali de corporali, sed potius de legali, qua flaminarum procreatio pro nulla habebatur, sicut nec in populo Dei per se censebantur. Ideo primus masculus iudicabatur aperire vulvam matris, licet ante eum mi illae tamini de eadem matre exiissent in lucem, quoniam ab eo solo incipiebat censeri de propagari familia. Fallitur itaque Tertullianus,& quisquis eum sequitur,quasi proprie tatum illa scriptura de naturali ape tione vulvae ad parium intelligatur,cum ex intentione legis non proprie de illa sit intelligenda,sed de legali. Origenes natum Christum scribit, sicut caeteri homines nascuntur. Hoc si rapiatur ad rigorem , sicut rapiunt Aduert ij, multis
275쪽
impietatibus scatebit Idcirco satius est ad similitudine effectus toperare, praesertim orith, i c. cum Origencs traditioni creda quae occisum Zacharia patrem Ioannis baptilla: a Iudaeis in templo habet, quia iuberet Mariam matre inter virgines tanqua virgine sedere, etiamsi illium suisset enixa,& de eius virginitate experimentu capi. Pro tertio miraculo erga locum S itum patres coniungunt cum aliis res lirrectionem de sepulchro per medium saxum impositum. Aduersarij comminiscuntur Angelos id obsequi j praellit ille Christo, ut euoluerent lapidem ad exitum inueniendum Quasi lapis potuerit inuitum Christum rctinere, quem mors inuita & infernus cogebantur cvomere, aut quasi Angelorum ope ulla in re necessarib indiguerit. Certe non testatur scriptura lapidem vel ultro vel ab Angelo, vela Christo prius euolutum,
Angelus reuoluit ad monstrandum vacuum Christo sepulchrum, Si faciendam fidem de eius resurrectione, quae paulo ante cessisset. De resurrectione vero generali corporum quid opinionis tenenti An arbitrantur necessc terram pastina estodi, de montes qui mortuis multis incubant,cuolui,ut pateat excitatis locus ad egrcssiim, quas aliter non sint e terrae etiam profundissimis visceribus emersuri & crupturi, nisi cuique particulariter detur iustum loci spatium Z An potius in momento αin ictu oculi, terra ac mare & omnia et cinciata redhibebunt Deo apud se de-liositos, sine rima ulla vel fissura Z Quid de raptu eorundem corporum ilicinum , & transitu supra omnes coelos Z Christone primum oportuit coelum diis n-di ad introitum & penetrationem, quae ascriptura de eo narratur, & Omnium mortalium corporibus suis cicias chasma Ac hiatus coelorum desiderabitur, qui tamen quovis ferro de adamante solidiores in historia Iob assirmantur,an potius Deo volente ac iubente corpora gloriosa coelos omnes spiritum initar permeabunt, &ad beatorum sedem euolabuntὶ Non ignoro scribi coelos apertos frequenter, scd-m irati
quin figurate scribatur,ipsi litera designat, cum in visionibus Propheticis & mei i- I talibus itidem signiscetur aperiri,&ad descelium sipiritus sancti,qui utique spiritus
est, δί ubi vult spirat,nec opus habet apertione. Postremo sicut in omni quaestione Aduersari j pro scriptura aliquem partum Augustini adulterant, eumque tanquam uendam perpetuo occinunt, ita hic ex codem passim clamitant, tolle spatia corporibus,&non crunt. Cui addunt ex Cyrillo Alexandrino ista: si vero ri,
partitionem 5c sectionein diuina natura reciperet,intelligeretur 5 corpus. Si au- tem hoc & in loco omnino de magnitudine & quantitate, de si quanta iacta ellet, ' non cffugeret circumscriptionem. Inde concludunt etiam Deo ascribendam sore Ori b. LAloci circumscriptionem, si admitteretur corpore vestiri, vel extendi. Magna sane utriusque doctoris apud omnes pios debctes scalathoritas, sed no tant. 3,Vt eoi si nudam affirmatione nec scripturae, nec traditioni,s,ac ne quide purioris Piniosi biae testimonio probata, no aliter quam indubitatu fidei articulu liceat vi gere. Ipsi nec sibi tantum sumpserunt,nec suis scriptis tantii tribui Postularui. Imo Augustinus epistola illam, in qua de corporibus dii Ierit aliter obsignat, quam soleat fidei Articulia proponere.Nam in his quae sunt fidei, magna alleveratione cossecuit ita tonare, Hoccii quod dicimus,quod modis omnibus probare intendinaus Firmissime cre-- de,ac nullatenus dubites. Epistola vero de qua agitur, ita claudii: Si qua vitia mea hic perspicis, ignosces, ne scilicet dicta laquam saci Articulum amplectamur, qui
. habeat ex verbo Dei immota fundameta Neque hac praemonitione utimur, uasi Augii stinus vel Cyrillus hoc axioma Dei omnipoteriae opponant. De cUrporii cOditionibus secundum naturae Widine ac proprietatem disputant. Dei esse agnosciit nulla loci amplitudine capi posse, corporum vero naturam eat liciate de ordinariam
276쪽
exigere adaequatum suae magnitudini interuallu, ut maior corporis quantitas lati rem situm requirat, de minor minorc m. Nihil hic uterque dccximia Dei virtute, quae creaturas versat ad arbitrium, per quam diserte fatetur cum omni ucteri Theo logia locales corporum proprietates de intercapedines in egresti de utero virginis atque aliis intcrcidisse,ut non modo tota moles corporis an ustiore occupat it,sed plane nullum Augustinus etiam per Dei potentiam expresse probat id accidere in corporibus naturalibus, sicut in annulo, qui de Zona prosiliat, sine zonae vel annuli ulla solutione factum suo tempore miratur. Nec ignorarunt tanti viri mundum v- niuersum nullo spatio concludi, scd Dei manu ac nutu hortari. Quod communiter corporibus per naturam euciat D. Augustinus S Cyrillus tractarunt: de raro con tingentibus per Dei imperium,nullum hic sermone habuerunt.Nam uterque acem
xime tuetur corpus Christi in tantillo panis frustulo contineri, sine adaequato suae magnitudini spatio. Cyrillus quidem, existere ipsum in asseruatione Eucharistiae
sine usu & esse ad Calosyrium grauissime defendit, & Augustinus Christum in tali
specie oculis mortalium apparuis te, atque uterque in sacramento cum aliis corpus idem impartibiliter adesse de cum i scribit. Quin cliam Cyrillus significat in authoritate allegata a se tantum intelligi de corporibus coextensis, de diuisibiliter existentibus ex stippositione a qua orditur,ut si Deus sit partibilis, consequatur id ipsi contingere ex quantitatis extensione, per quam sit circumscriptio.Augustinum
vero licet interpretari ex alio eius textu, in quo asseuerat veritatem Christi esse ubique,corpus vero Christi aliquo loco esse oportere, aliquo loco saltem, scilicet im- proprie dicho, non pro circumscrentia corporea meticte magnitudinem corporis:
quod ita ab ipso intelligi patet ex opposito ubiquitatis, quam veritati tribuit, quae
non de lignat omnem locum spatiis mensuratum, quo non circumscribitur veritas,
sed praesentia ad quemcuque locum, siue proprio, siue improprie. Ex quo apparet, y d Augustinus enuntiet per dactu,Tolle spatia corporibus, dc DO crunt: ut illariupro loco accipiat improprie, id est,pro praesentia dc existentia corporis lamitata ali cubi,siue sit cum latitudine loci corporea ipsum ambiente de capicte, siue sine ipsa: nec magis dictio spatij expressa ab Augustino nos mouere debet, quam loci, cum
utraque voce utatur indifferenter pro loco proprie seu improprie vocato. Atque . ita exponendum praeter collationem duorum textuum, testantur citata de annullo,& de existentia corporis Christi in facramento,&de transitu per ianuas clausas, cuius verba hic suo ordine apponentur. 1. 3. '. iij Exordiamur a Iustino. Qiemadmodum no mutatione corporis in spiritum Do iam mei. minus sirper mare ambulauit,verum diuina potentia sua mare,quod pedibus calca-
ri nequiret, ad inambulandum comodum &peruiu reddidit, nostro ipsus tantum in corpori,sed & Petri, ita & suapte potentia e monumento,cui lapis impositus fuit,e- fressus est, ad discipulos ianua clausa ingressiis. No enim excitationis eius gratia, saxi ipsius de monumento facta est deuolutio, sed eorum causa qui id erant conspecturi,ut ipsis resurrectio ostenderetur. Nam quod sepulchralia eius ursimicta in 'monumento videretant,ipsum aut cm non videriit, cui dentis sinu resurrostionis eius 'fuit indicium. Considerare vero nos oportet,quae pari sunt potentia,ca de concessa, de negata obtinere fidem. Parem autem habci potentiam deambulatio super mare corpore no mutato, cu ingressit ad discipulos soribus clausis corpore no mutato. Et feri non potest,ut eorum qiiς in natura supra naturam diuina sunt potetia, nati irati 'ratione astruatur assertio. Idcirco eiuscemodi introitu discipulis exterritis perinis si ut loca corpori quae pastione pertulera coirectarent,& persciatis rcnt te no mu- tatione corporis in spiritu, sed corpore crastatu partiti,per diuinam suam potcntia ,
277쪽
' rerum quae supra naturam sunt, effectricem, introitum ad eos talem institui Ge. Adue sari j cauillatur, quasi Itistinus senserit intrasse Christum per mutatione & cmollitionem, seu cessionem partium, sicut anabulauit, in mari ipso consolidato. Sed Iustinus nec de pol teriori,nec de priori ullum verbum facit , sed tantum confert introitum cum ambulatione quoad causam evicientem, utpote diuinam omnipote-tiam: Ouoad sic uim vero comparat aditum ad discipulos, ct exicum de sepulchro. In utroque miraculum constituit in corporis actione de motu praeter ac supra naturam, sine corporis vel lapidis, vel sorium clausarum mutatione: id quod natura assequi non potest. Ideo a discipulis propter transitum talem existimatum spiritum es se ait: quasi mutatio accidistet in corpore quibus ut eriperet illam opinionem, solidum corpus obtulisse contrectandum. A TH A N A s I v s. Etiam sensum aliquem sui,unde cognosci posset verbum, li-- scipulis sitis per corpus suum praebuit, eo nimirum, quo ingrediebatur ianuis clau- m, sis: quippe quod recta penetrabat, praesensque sui certitudinem asserebat. Dei in re ingressum Athanasiis declara id est, sine apertione.
,, A M B R O s I v s. Habuit admirandi caulam Thomas, cum videret clausis om- uer .io.
tribus per invia septa corporibus, inoffensi compage, corpus Christi insertum. Et ' ideo mirum, quomodo se natura corporea per impenetrabile corpus cffudcrit, in-- uisibili aditu ,visibili conspectu,tangi faciliς, dissicilis aestimari. Ambrosius singulissere dictionibus refra tur cuiuscunque modi apertioni sotium, seu parictis,ad rarefactionem usque, cum ait naturam corpoream per impenetrabile coquis se cffudisse sine mutatione seu inoffensa compage,& in hoc miraculum cosistere molari. HIERONYMus. Quod clausis ingressus est ostiiς, eiusdem virtutis fuit, cuius & ex oculis evanescere. Lynceus,ut fabulae serunt,videbat trans parietem: Dominus
clausis ostiis, nisi phantasma fuerit, intrare non poterit 3 Aquilae & vultures tras ma- δες ρ- . ,, rina cadauera sentiunt:Saluator Apostolos suos,nis ostium aperuerit, non videbit3 Dic mihi, acutissime disputato quid est maius tantam terrae magnitudinem appu- , dere super nihilum, de stiper aquarum incerta librare, an Deum transire per clau-- fana porta, de creaturam cedere creatorii Quod maius est, tribuis: quod minus est, - calumniaris. Aduersariis placci cx Hieronymo apertionem factam in pariete, quas venienti se patefecerit,& spatium ac locum ad intrandum dederit. Atqui Hieronymus ex professo fictionem hanc confutat,ac probat si inititudinibus, de a maioriaὸ minus,& expressis syllabis,non apertum ostium,& in hoc esse miraculum,quod clausis ostiis seu non aperto ostio, tanquam phantasma intrarit. Quod si per i Guram parietis se induxisset,verum esset contra Hieron7mum Apostolos non visos a Christo,nisi aperto pariete, quod perinde est atque ostio. Ccilio ergo creaturae, noest apertio, sed obedientia, nec resistcntia contra eius transitum: cum creatura agent i & eunti creatori nequeat impedimentum ponere. AVGusTINus narrat Petroniam mulierem ex Iudaei consilio cinctam cineu- ., io, cui annulus erat insertus, ad limina protomartyris Stephani perrexisse. Postea - inquit annulum suum ante pedes suos iacentem vidit, de capillatiam zonam qua . Derat alligatus, mirata tentauit. Quam cum omnino suis nodis firmissimis, sicut ' fuerat,comperissct astrictam,crepasse, atque exiliisse annulum suspicata est. Qui c-' tiam cum integerrimus fuisset inuentus, futurae salutis quodamodo pignus delato' miraculo se accepisse praesumpsit, atque illud vinculum soluens, simul cum eodem annulo proiecit in flumen Non credunt hoc, qui etiam Dominum Iesum per inte- gra virginalia matris enixum, & ad discipulos ostiis clausis ingressum non credunt. Sed hoc certe liuaeran desiveruminuenerinhilla credant. Clarissima foemina est,
278쪽
nobiliter nata, nobiliter nupta,Carthagine habitat. Ampla ciuitas, ampla persona,
rem quaerentes latere non sirituit.
t lac nos moueat, quod clausis ostiis subito eum apparuisse distipulis scriptu est, ut propterea negemus illud corpus fuisse humanum,quia contra natura huius co poris videmus illud per clausa ostia intrare: Omnia sunt postibilia Deo.Nam &-bulare super aquas, contra naturam huius corporis esse manifestum est :& tamen non solum Dominus ipse ante passionem ambulauit, sed etiam Petrum ambularesecit. Ita ergo & post resurrectionem suam de corpore suo secit quod voluit. Si enim potuit ante passionem clarificare illud, sicut splendorem solis, quare non potuit &post passionem,ad quantam voluerit subtilitatem in temporis momento redigere t per clausa ostia posset intrare Z Aduersari j obseruant ab Augustino mutationem dari in corpore Christi ad transitum, ut in maximam exilitatem attenue- tu rcorpus Christi, de id putant ab Augustino subtilitatem vocari. Absit autem ut Augustinus subtilitatem Christo aisngat,quae soliditati corporis opponatur, in qua se transisse Christus testatur,cum hortatur discipulos, Palpate, de videte, quia spiritus carnem & ossa non habet, scii t me videtis habere. Dos subtilitatis non ita 'traditur a scriptu ra, sed pro actione subtilitatis ac spiritalitatis in corpore sblido: δ: nominatur subtilitas a similitudine effectias, quia per eam sic an sta& clausa pervaduntur,ac si corpus ipsum, solidum tamen de crassum, instar subtilissimi spiritus
EPIPHANIVs eam subtilitatem explicat. Resurrexit,& clausis soribus ingre sus est,ut crassarum partium corpus,tenuium partium ostenderet ipsum,quod erat iacum came de ossibus. Nam ubi ingressus est, ostendit manus,& pedes,& latus pun-ctum :ossa item,ac neruos,ac rcliqua ut ne essent imaginatio ea quae videbantur.
Idem est corpus animale & spiritale. Quemadmodu dominus noster Iesus Chri- stus resurrexit ex mortuis,non aliud corpus suscitans, sed ipsum quod erat, & non iaaliud ab eo quod erat,sed ipsum quod erat,in spiritalem subtilitatem transmutans, & spiritale totum coliniens,ingressus per sores coclusas: id quod fieri nequit hic in nostris corporibus propter crassitudinem,& quod nodum in spiritalem subtilitate sint counita. Quod igitur erat ipsum,quod conclusis setibus ingressum est Omni- no equidem ipsum,quod crucifixum est. Ostedit enim & ossa,& carnes, & cutem, ubi dixit, Videte quod spiritus carnem & ossa non habet, sicut me videtis habere. - omodo igitur ingressus est soribus conclusis Z Vt ostenderet quod corpus quidem esset quod videbatur,& non spiritus, verum corpus spiritale,& quidem quod cum anima & deitate,& tota incarnatione idem essct,sed spiritale subtilium pantu, quod aliquando crassarum fuerat. ct v. - .. C H RV O s T O M V s. Vib scire quomodo de virgine natus si 5 post natiuitatem
i. .io. mater ipsa sit Virgo: Clausa erant ostia, & ingressus est Iesus. Nulli dubiu, quin clau-- - ί - fa fuerint ostia. Quia intrauit per ostia clausa,non erat phantasma,non erat spiritus: vere corpus erat. Quid enim dicit, Videte quia spiritus carnem & ossa non habet, . quae me habere videtis. Habebat carnes, habebat ossa,& clausa erat ostia. Quomo- do clausis ostiis intrauerunt ossa de caro ZLocus non est,per quem intrat,&tame in-
tus est qui intrauit,& non apparet quomodo intrauit. Nestis quomodo facitamst, ia& das hoc potentiae Dei. Da potentiae quia de virgine natus sit
Stat ecce Dominus hassores intra nouum hoc. se Di numnue etere maximo miraculo.
EI quomodo aut foribus occlusis adest'
uisorie σ idem siesepulchro condito
279쪽
mirginis ab aluo prodiit matrissiuae,
Clausoque s urgens exiit, velut antea
distac seruans clauio a quam casti simae.
CYR1LLvs ALEXANDRINus. Nonne susciebat ad cognoscendum o miι iis .ia Christum statura corporis & lineamentaὶ Ambiguum hoc certe suisset. Putare na-que potuerunt quendam imaeinem sibi Saluatoris ast umpsisse: S: ad hoc miraculo- γ' sus per clausas fores ingressus facile induccbatu citerrestre namque corpus latiorem secundum suam naturam viam desiderat.
Tu Eo Dost retus. Ingressus est clausis ianuis,quemadmodum & egressus est , .fi,. .
ex utero,cum claustra virginis obsisteret,&sicut in mari ingressus est: nondum au- tem, ut tu dicis,facta erat naturae mutatio.
DE PUGNANTIBUS HAERES I BUS BRENTIAE
norum , Sacrum turiorum circa proprietates corporis Christi, oe eorum hinc γ indebla j, hemiis. C A P. F. V M de proprietatibus humanae naturae,&mensura donationis in Christo animosius &audacius in causa Eucharistiae Brentiani &Sacramentari j decertant, modum excesserunt utrinque quaestiones de conditione carnis Christi. Nam insciis Eucharisti e Sacrimentari j,denudarunt humanitatem Christi omni supra hominem excellentia & gratia, quasi oporteat per omnia fratribus assimila-- ri, excepto uno peccato, sicut ex Apostolo Caluinus iactat. Contra Brentiant,ut fit, seruore disputationis abrepti & incitati, veritatis limites transilierunt, cum in ean- is c. istidem cum diuinitate potentiam, gloriam&vbiquitatem, carnem Christi prouehunt. Propter hanc controuersiam cxierunt nostris temporibus aduersaria quamplurima volumina Brent ij & Bullingeri, Petri Martyris, Stancari, Caluini, Bezae, Iacobi Smi delini Sche kij, atque aliorum, De mediatore Christo, De naturarum unione & proprietate, De coelo quo Christus ascenderit, De inferno quo descenderit, De dextera Patris, De Christi maiestate,omnipotentia, omnin sentia, & ubi- --, . , ,οquitate: De carnis Christi merito,excellentia de essicacia: atque alia parerga, nihIl que ad Eucharistiam pertinentia: ita ut Tertullianum magna totius orbis Christia- PT . . ni perturbatione experiamur vere dixisse, quid libet audendi triplicem esse licen- - Imure tiam, pictorum, 'octarum,sed haereticorum potissimum. Eo tandem haeresis eua sit, ut non de verbis Coenae litem curet amplius, sed omnes fidei articulos de Chri- , sto intrepide conuellat:ita ut cum plorante Magdalena liceat merito lachrymas ni, , r. iungere, ac lamentari cum illa:Tulerunt Dominum meum,& nescio ubi posueriit. Brentio enim ne quidem placet Christum mortalem fuisse fateri, eoque progredi- δε- . ., tur Ioannes Langus in Staphylum,ut dicere non dubitet, carnem Christi Deum es se, sicut eandem Suenhfeldius in diuinitatem transisse. Contra Cinglius asseuerat Christum sapientia prosecisse, quia secundum humanam naturam finitus fuerit at- πιι.i. que mesus. Caluinus humanam personam natam ex virgine scribit, nec quicquam '
meruisse aut acquisiuisse Christum, cum in terris vitam mortalem aberet,nec rn ca se .rito sore locum,si quis iudicio Dei illum o oneret, quia non reperiretur in homi--.
ne dignitas, quae possset Deum promereri: eoque inarietatis recidit, ut exinanitum iis iis M. δε illum asserat secundum utramque naturam,ac patri subiici. Bullingerus ait dcsiturum Christum esse creaturam, si ab illo assumptus homo concedatur attolli supra i , . ,- omnem creaturam. Denique Ioannes Faber scribit, Scaseusae visum hominem, qui --
280쪽
Christum non res irrexisse pr. aediciaret, quia per omnia assimilari fratribus oporteret. Quas vero utrinque est merint ineptias & blasphemias de Natiuitate Chi isti de virgine,de morte citas, de descensu ad inferos, te ascensione, de vita si iritali ha bitate in co,atque aliis,suo loco a nobis commemoratur: ita ut harum blasphemia rum pertaesus Iacobus Smidclinus,conqueratur non amplius, aut certe parum, de verbis Coenae litigari, sed de singulis scrὸ sidci Articulis, qui Christum attingunt. Nos Catholici via regia ac recta ingredimur, ne declinemus aut ad dexteram, aut ad sinistram,& ante omnia scripturarum ac Patrum fidem de Christi incarnatione retinemus, accredimus verbum filium Dei ex virgine Maria assumpsisse,&sibi unione personali uniuisse verum corpus humanu. Agnoscimus recto Ecclesiae iii
dicio anathemate percussos csse Marcionem, Valentinum, Magnete,ac recentiores
Anabaptistas,qui humanam naturam in Christo phantasima est e ducunt. Improbamus Apellis deliria, qui finxit Christi corpus post resurrectionem dissolutum inclementa ex quibus constabat. Abhorremus ab erroribus sue hset dij, qui somniat carnem Christi in diuinitatem transformatam esse. Reiicimus blasphemias Nestoris, diuellcntis naturas,& duos constituentis filios. Damnamus Eutychetis portenta , qui dum stolide utrasque naturas in unam commiscuit, neutram Christo vere reliquit. De his veteribus erroribus multi resticantur, cum de pr. Progatiuis carnis Christi in Eucharistiae negotio curiosi sis inquiritur, & pertinacius quisque suum proprium sigmentum tuetur. Quadere,ut dixi , extant multi libri. Peccatur ergo utrinque ex immoderata proprietatum consecutione, quam de utriusque naturae coniumstione exigunt contentiosi. Nam quia natura humana salua manet, & plurimae ipsam assicctantur proprietates, Sacramentari j cas omnes ad unam usque requirunt, aut repugnanto striptura illas saltem quae ipsorum proposito scrutant &sitffragentur. Vicissim quoniam diuina natura in sua arce residet illaesa,&suae amplitudinis quosdam quasi radios inhumanam naturam diffundit, ex quibusdam perspectis alias omnes diuinitatis praestantias, aut saliena eas quae suo dogmati patrocinctitur, per illationem a pari,& proprietatum consecutione,Brentiani colendunt naturae humanae tribui oportere,quamuis scriptura de multis taceat,& intemdum modum praefigat. Igitur ex eo quod nos confitemur corpus Christi vere ades.se,ubicunque Eucliaristia administratur, inferunt Sacramentarii negari a nobis humanae naturae veritatem in Christo,quoniam proprietatem localem ipsi ingenitam distrahamus, & inde accepta occasione sic omnibus proprietatibus humani co poris addicunt Christum,ut aegre patiatur ipsum ab ulla eximi, cum per omnia dicant Christum fratribus assimilari debuisse: ut etiam vix serant vllam ei supernaturalem ascribi, tuae a nobis eadem non speranda sit post hanc vitam: & ad tuendam hanc suam sentcntiam citant Apostolum, qui reparanda asserit corpora humilit iis nostrae ad cosormitatem corporis luminosi de gloriosi Christi. Cur enim i quae- rit Bullingerus non liceat a corpore Christi ad nostra,& a nostris iterum ad corpus in Christi argumentari, cum hoc ipsum Paulum fecisse videamus Z Multis postea bla-sphemiis ex illo argumento conspuunt Christi carnem:negant vivificam, & quicquam prodesse, negant adoratione, aut ullo cultu dignam, atque alia quae diligens lector in comin libris obseruabit. Placet hic pauca ex Vvestptiali contra Antido- ..tum Polani Apologia describere,huic loco aptis lima. Apud Iudaeos inquit Scribae ia&Parisaei excaecati ratiocinatione haerente in proprietatibus humanae naturae,inia eam amentiam ruebant, ut non agnoscerent Christum homine verum esse Deum, ia& blaspheme iudicarent quod blasphemaret, cum sibi sumeret potestatem remita, . tendi peccata. Videat Polanus cum suis sodalibus,ne se praecipitct in extremae im- pietatiu