장음표시 사용
381쪽
- etiamsi non peccandi, at certe mori edi lege decidisse Christum vero idcirco in in-- sernum descendisse, non solum ut ipse non teneretur a morte, sed ut cosmui inibi, - non tam praeuaricationis, ut diximus,crimine, tuam moriendi coditione habeba--tur,absolueret: sicut scriptu est, ia multa corpora Sanctorii dormientiu surrexe--rut in illo,o: ingrcssi sui in sancta ciuitate.In quo Prophetae dicta c5plentur, qui ait - de Christo, Ascendens in altu captiua duxit captiuitate. Et hoc modo per resurre--ctione suam mortis quidem iam regna destruxit, & captiuitate scribitur liberasse. - Eodem in libro paulo pbst annectit: Pcr mortem dc struxit eum, qui habebat mor-- tis imperium, id est, Diabolum,& liberauit eos qui tenebantur a morte. Hic enimis alligato sorti,&in cruce sua triumphato, perrexit etiam in domum eius, in domum is mortis, in infernum,& inde vasa eius diripuit, id est,animas quam tenebat,abstraxit.
- Et hoc erat, quod ipse per aenigmata loquebatur in Evangelio, dicens, Quiis potestis introire in domum Artis, & vasa eius diripere,nisi prius alligauerit forte 3 Prius e -go alligauit eum in cruce,& sic ingressus est domum: id est,infernum,& inde asce-- dit in tum, captiuam duxit captiuitatem,eos scilicet qui cum ipso surrexerunt, &- ingressi sunt sanctam ciuitatem Hierusalem coelestem. - CYPRIANvs. Velut si quis Rex pergat ad gentem, in qua proprios habeatis captiuitatis vinculo alligatos, deuictaque carcerem intret,in qua vincti detineban- - tu Cloluat catenis vincula, & claustra comminuat, & vinctos in remissionem c lu-- cat, & eos qui sedent in tenebriς,& in umbra mortis, luci ac vitae restituat. Ergo di--citur Rex quidem Disse in carcere, non tamen ea conditione,qua caeteri, qui tene--bantur inclusi, sed illi quidem ut poenas soluerent, hic vero ut absolueret poenas. - Cautissime autem qui Symbolum tradiderunt, etiam tempus,quo haec sub Pontioo Pilato gcsta sunt, designauerunt, ne ex aliqua parte velut vaga de incerta gestoruin- traditio vacillaret. Sciendum fanis est,quod in Ecclesiae Romanae Symbolo no ha- 1. 0-ἶ,L. Abetur additum, Descendit ad inferna, sed neque in Orientis Ecclesiis habetur hic Aia semao: vis tamen verbi eadem vidctur esse in eo, quod sepultus dicitur. Iab ,,u, Δώ Multis postea interpositis subiicit Cy prianus: Sed & quod in infernum descendit. - cuidenter pronuntiatur in Psalmis, ubi dixit, Et in puluerem mortis deduxisti me. - Et iterum, Quae utilitas in sanguine meo, tum descendo in corruptionem 3 Et ite--rum, Descendisti in limum proscindi, S non est substantia. Sed S: quod Matthaeusia dici Tu es qui veturus es,an alium expcctamus λVnde de Petrus dixit, Quia Chri a stus mortiscatus carne,vivificatus autem spiritu. In ipse ait,& cis qui in carcere limia clidi erant in diebus Noe, in quo etiam quid operis in inferno egerit, declaratur. - Sed de ipse Dominus per Prophetam dicit, tanquam de Liuro, quia non derelin--ques animam mea in inserno, nec dabis fanctum tuum videre corruptionem. 'uod is rursus prophetice nihilominus ostendit impetu, cum dicit, Doniane, eduxilli ab in--scrno animam meam lai uasti me a descendentibus in lacum.
io Impossibile qu:ppe crat illam sanctam animam tuam teneri ab inseris, de qua ipse
ad Patrem dicis, Quia non derelinques anima meam in inserno,ncc corrumpi car- s. Misia
- nem meam in sepulchro: quia ubi in praesentia illius effractis inferis est captiuatac sema -ptiuitas, praesentata victrice anima in conspectu Patris, ad corpus Quin sine dilatio-- ne relicua est,& appropinquauerunt saluti, qui longe erant a salute, de inter mor is tuos liber morti obnoxios perpetua libertate donauit. A CYRILLvs HIL LosoLYMi TANus. Descendit ad instros,ut & illinc citi ci. - iustos liberaret. Cur enim vellet viventes quidem filii gratia, quamuis plu rimi ex liis sancti non essent: qui vero cum Adam a logo tempore inclusi crat, deinceps no. potiri libertate t Isaias Propheta tanta de illo praedicauit, di non vis ut Rex descen-
382쪽
dens liberet suum praeconem 3 Dauid illic erat,& Samuel,& omnes Prophetae, ac ipse Ioannes, qui ad eum per suos nuntios dicebat, Tu cs qui venturus es,an alium is expectemusi Non vis ut descendens liberet talesΘATHAN Asius Apollinaristam haeresim ex descensu ad inferos refellit,quonia- ex illo patefactu sit,Christum anima humana fuisse praeditum. Credite inquit ani- mana interiorem hominem esse:quoniam id & a prima plasmatione ost uisitur, & a secuda dissolutione comonstratur,quum no sistum in vobis, sed & in Christi mor- tς quo rue id ipsu pateat, corpore no ultra sepulchru delato, anima ad inferos pene- trante, locis ingeti interuallo discriminatis,sepulchro quide id quod corporeu erat, is quia ibi corpus aderat, recipiete,inferno vero id quod incorporeu fuit. Qua ratione Wigitur factu est,ut quum Dominus adesset incorporalit cr,pro homine a morte sit a- gnitus Vt carti animam,quas insertis tenebat,uincula, sua anima, inobnoxia quide 'vinculis mortis, sed tame quae quas obnoxia facta esset, disrumperet Z explicans illi modum rationemque suae resurrectionis,ut plastes ille&coditor hominis,homine is damnationi subiectu ipse praesens ad plenu liberaret in suasorma Non enim mors praeualesces subiecit sibi humanam verbi anima, ut vincula illi innecteret,nec co ruptio per tyrannide inuadens, in eius corpus vim sua exercebat ad putrefactione, 'quasi rebus male curatis. Id enim de eo cogitare prorsus impiu est. Sed qui de Adae inobedietia quaestione habuit iudicioque peracto duplice poenam in sententia sua 'complexus erat,dum rei terrestri ita loquitur,Terra es, de in terra reuerteris: atquc 'ita pro decreto, Domini corpus in terram abscedit:ainimae autem dixit, sorte mo-
ricris:atque hinc est,quod homo in duas partes discerpitur,& ut ad duo loca disce- 'dat, condemnatur. Acyroinde opus fuit illo ipso iudice,qui hoc decretu tulerat,vt ipse per se sententiam solueret suo specie codem nati,incondemnatu se, sincerum- que a peccatis ostendes, vi hominem Deo recociliaret, h6minemque totu in libe tatu vindicarct in nouitate imaginis filii eius Iesu Christi Domini nostri. Iam si mi- hi alium locu codem nationis praeter hos duos ostendere potestis, merito homine odixeritis tripliciter diuidi,& ex duobus locis reuocatione incia cilc,& in tertio ma- nere colligatu in vinculis. Quod si tertiti aliquem locu offendere non potestis prae- ter sepulchria & infernum, ex quibus plane ereptus est homo,Christo asscriore, per iasua specie cum nostri similitudine congruente,caque vera, S neutiqua imaginaria. Ibidem nonullis interiectis item eadem causam perorat: Quomodo dicitis quod is yro interiore homine,qui in nobis est, supercoelcstis in Christo suerit ξNbniae diui- sus in duas partes ut homo, δ: in sepulchro & apud inseros agebat Neque potuit a- liud i atro an redemptione pes ari,sed corpus pro corpore, anima pro anima redde-da fuit,& integrii aliquid tro integro homine, hoc est Christo, pensandu permuta- . diique fuit. Imo neque infernus sustinuisset nudae Deitatis accessu:quod&Aposto-li testantur,2 c.
Contra eosdem Verbis inuehitur,quibus merito possiimus Caluin istas & Brenti nos insectari: Vos quas qui Apostolis sitis sapietiores,&in mysteriis Prophctis peritiores, grauiores Euangelistis,& quasi maioris aut boritatis quam vel ipse Dominus, emcn titia illa vestra in dicenda cautione abnegata veritate, contra diuinit, ..tem Iunnitis, cilin res ipsa liquido pateat, & in cruce declarata sit, & sanguinis e
carne trofluxione confirmata, non ut tandem segregatio deitatis, sed ut corporis mortificatio ostederetur, quo tepore diuinitas,neque corpuSin monumeto, neque
anima in inferno destituit. Hoc enim est quod dictum est per Prophetas,No relin-
quos animam meam apud inferos,neque dabis Sactum tuum videre corruptione.
Quocirca in animam quidem Christi mors deuicta est, resurrectioque ab inferis .
383쪽
deprompta,&spiritibus annuntiata est:in corpore vero Dei corruptio abolita est, de incorruptibilitas e sepulchro emicuit. Quapropter non homo a Deo sesrega- batur, neque Deus hominem dereliquit,neque mortificatio, spiritusque abscessio,' transitus erat Dei a corpore, sed animae a corpore segregatio. HILARIV s. Vtrumque ex eo, quod de nomo, de Deus erat, dixit, si ascendero in coelum, tu illic es: sit descendero in infernum, ades. Humanae ista lex necessitatis est, ut sepultis corporibus ad inseros animae descendant: quam descensionem Do-
minus ad consummationem veritatis non recusauit.' BAsILivs. Verumtamen Deus redimet animam meam de manu inseri, cum
acceperit me. Palam vaticinatu rChristi ad infernum descesionem,qui una cum aliis πι Prophetae Dauidis animam sit liberaturus,ut ibi nequaquam permaneat. AMBRos Iv s. Quod autem ascendit,quid est,nisi quia dc defendit in inseriora -terrae3 Alij homines descenderunt,ut illic remanerent. Ex sententia enim teneban-- tur apud inseros,quae sententia tenere Saluatorem no poterat, quia vicit peccatum. Triumphato ergo Diabolo,descendit in cor terrae,ut ostenso eius praedicatio esset mortuorum, ut dc quotquot cupidi eius essent, liberarentur.Nec poterat non asce dere, qui ad hoc descenderat,ut vi potestatis suae calcata morte, cum captiuis, quo rum causa pati se permisit,resurgeret. Huc ergo descedens e coelis in terram homo natus est post mortuus descedit ad inferos: ex quibus tertio die resurges,alueona innes mortales ascendit super cunctos coelos, ut illusam inortein Ostederet creaturae. M HIERONYMV s. Quod autem ascendit, qim est, nisi quia de descendit in inse- 'iores paries terraeZInfernum sub terra esse nemo iam ambigat. Qui descendit cumia anima in infernum, ipse cum anima de corpore ascendit in coelum.. Tu autem in sanguine Testamenti eduxisti vinctos de lacu,in quo non erat aqua. Quod ita intelligitur: In sanguine passionis tuae eos, qui vincti tenebatur in carcere inferni,in quo non est ulla misericordia tua clemetia liberasti. Denique postquam a Dominus resurrexit,lii qui peccatis Adam,sive ut quidam volui erroris moliti, acia mortis vinculis tenebantur, resurrexerunt cum eo,& apparuerut in sancta ciuitate. ' Munitionem ad quam cohortatur Dominus vinctos, non aliam debeamus accipe- re,nisi habitationem paradys,in quam primus cum Domino latro ingressus est. - Evs EB IV s. que ad morte, atque usque ad ipsos mortuos leges charitatis em ga homines ipsit in vocabant,ut corum quoque,qui antea mortui erant, animas re- uocaret:quandoquide omniu, quicunque ac5dito aevo fuissent, alute ipse curabat, necnon ut sua morte deleret eum, qui habebat mortis impcrium. Atqui hoc quo- ue promiscue rursus dispensationem obivit: quippe qui laquam homo,corpus de' more sepeliendii reliquerit,ab eo de vero corpore tanqua Deus discesserit. Quum enim altius vocem emisisset,& Patri dixisset,Comendo spiritum, sollitus a corpore' abiit, neutiqua aspectans dum mors ad ipsum accederet,sed illam cunctante, ac Ve-' luti cessantem,ac potius fugitante, ipse a tergo inseques atque impellus, aeternasque abditiorum tenebrarii portas refringens, de mortuis, qui illic catenis mortis impli- citi erant,remeandi ad vitam inter retrorsum aperies. Hac sane ratione ipsius ctiam corpus mortuum excitatum est,&multa corpora sanctorum , qui dormierant sit rexerunt,unaque cum ipso in sanctam ac vere coelestem ciuitatem ingressa sunt, ut - merito ex hoc in sacris literis dictum est, Absorpta est mors,quae inualuerat: de Ob- iurgans mortem in Prophetis inducitur, de animas soluens, quae illic vinctae detin - bantur, ubi victoriae hymnum pronuntiat, ipsi haec plane dicens, De manu inferni eripiam eos, de a morte liberabo eorum animas. Causa vere prima est, ut tam in mortuis quam in vivis dominaretur.
384쪽
CHRYsos To M v s. Descedit ad infernu, ut & ibi miraculo non Vacaret Nam multa corpora Sanctorum resurrexerunt cum Cluillo,quae postea mortua sunt, si-
cui Lararus, sicut filia Archisynagogi, sicut filius viduae. Quod secit in is lis tribus, a hoc siccit per propriam resurrectionem in multis sanctis. Nam multa corpora San- ctorum resurrexerunt cum Christo,de quibus dixit, Apostolus, Ex quibus plures
manciat usque adhuc,quidam autem dormierunt. CYRILL Vs. Nullo genere cogente i seipso animam posuit,Vt & viventibus mortuis dominaretur, carnem quidem suam in redemptionis pretium pro carne in omnium impudens, & animam suam simpliciter pro omnium anima redemptionis in pretium constituens, quamuis iterum reuixerit vita secundum naturam, existens utpote Deus. Unde & D. Petrus ait,Non derelinques animam meam in infernome- que caro videbit corruptionem. Non enim fas cst dicere, carnem Vnitam verbo, corruptioni aliquando obnoxiam, S: diuinam animam detineri intra portas in ni.No enim derelictus est in inserito, sicut diuinus dicebat Petrus. Minime dicemus naturam, quae omnino ii morte deprehendi & capi nequit, hoc est, ieitatem unige- niti,a subterraneis specubus remeasse. Neque ea res miraculum haberet, nisi mansisset in inferno verbo Dei,diuinitatis quidem escacia & natura, mire & supra captum rationis omnia implens, & in omnibus agens. Ipsum autem a nullo capitur. Admirabile etiam est omnibus, quod corpus quidem resurrexit natura corrupti -
bile: erat enim proprium corruptibilis verbi. Anima aulcm ad illud copulam & unionem sortita, descendit quidei nn insernum, diuina autem virtute & potestate utens, etiam spiritibus, qui illic erant,apparuit.Tale quiddam etiam D. Petrus dixi L se videtur de verbo Dei,& anima ipsius secundum cis cias uiuam unionem: Mor-tiscatus est carne,vivificatus est spiritu: in quo abicias,etiam spiritibus, qui in carce- re erant, praedicauit,qui inobedientes quondam fuerant.Neque enim,opinor, quisquam dixerit, quod nuda & per se deitas unigeniti descenderit qui de in insernum, -& praedicauerit spiritibus qui illic sunt, quae omnino est inuisibilis. Sed neque ad -- mittimus, quod ipsa apparenter & figura in animae speciem transformata sit. Ca-uenda enim omnino est illa apparentia. Sed quemadmodum unigenitus cum his, qui adhuc in carne, conuersatus est cum carne, ita & animabus in inferno praedica-uit, animam habens sibi unitam,in qua fuit. AVGVsTINVs. Dominum quidem carne mortificatum, venisse in infimum satis constat. Neque enim contradici potest vel Prophetiae,quae dixit, Quoniaim non derclinques animam meam in inferno.Quod ne aliter quisquam sapere aude- ret,in Actis Apostolorum idem Petrus exponit. Quis ergo,nisi in s delis, negauerit iafuisse apud inferos Christum Z Secundum creaturam, quam ex quodam tempore si scipiendo manens Deus homo factus est, hoc est, secundum animam eum sitisse apud in scros,aperte scriptura declarat, & per Prophetia praemissa,& per Apostoli cum intellectum satis exposta,qua dictum est,Non derelinques animam meam in inferno. Quamobrem teneamus frinis It me quod fides habet fundatissima aut horitate firmata, quia Christus mortuus est iccudum scripturas,& quia sepultus est,&quia resurrexit tertia die, & caetera,quae de illo testante veritate conscripta sunt. In quibus etiam hoc est, quod apud inferos suit,solutis corum doloribus.
DE EXI STENTIA CORPORIS ET SANGUINIS IN
Eucharistia,extra Usum eius, oe eiusdem asseruatione in ciboriis, alibi.
385쪽
V a de existentia corporis & sanguinis Domini in sacramento antea disputata sunt, quamuis valeant plurimum etiam contra cos, qui tantum illam constituunt de agnoscunt in solo usu sacramenti, extra quem non magis carnem & ianguinem in pane & vino ades se opinantur,quam in alio cibomihilonainus ne quid relinquamus indiscussum, demonstremus manere corpus de sanguinem Domini in pane & vino, quadiu asIeruari possitnt salua & incorrupta:atque ita credidis leChrilitanam Ecclesiam ab Apostolis ad nos usque, & contraria sentientes damnat
se. Martinus Fellinus, cognomento Buccrus, vir ingenio acri de eruditione non vulgari praeditus, cati sue fellis astu dc arte,Lutheranorum mysteria, quasi murium μω Ἀλlatibula, qui panem sacrum arroderent, penetrauit,& intercepit,ipsolque Cinglianis de Caluinistis, atque aliis omnibus Sacramentariis illudendos, ac tandem coim sumendos prodidit Nam quasit Cingliani erroris pertaesus, V vitebergam in Lutheri aedes veniti multis vltro citroque nabitis sermonibus ardere se ostendebat incredibili veritatis atque concordiae studio ac desiderio, Je cedere se illi, ta luam rectius His
de sacrosancta Eucharistia sentienti simulabat, modo vicissim aequi aliquid ab ipso impetraret:sed tandem inuentus est fictis verbis negotiari de Coena Domini, ac 'Lutherum hominem praecipitem, de inconsideratum magis quam intelligentem aut prudentem, spe Cinglianos in suam nassam pertrahendi inescasse, eundemque contra in Cinglianorum laqueum induxisse. Docebat Lutherusiam tum veritatis partiarius sicut loquitur Tertullianus in pane & vino, manente eorum iubilantia, ris Q ώ ia, post solemnem consecrationem corpus de sanguinem Domini consillere. Bucerus de sacramentorum proprietate de analogia garriendo effecit, ut de illam cum Cinglianis iterum Lutherias partiretur veritatem, de non amplius in pane de vino diceret corpus de sanguinem Domini subiacere, sed in solo panis de vini usti atque sumptione. Postea,sicut tenacius haerent, quae dcteriora sunt,Lutherus ipse,cius ueconiurati seu protestantes,relicta priore istam amplectuntur, 3 acrius tuentur sententiam: sub eaque denique tanquam sub cuiusdam Aiacis clypeo delituerunt, de grassati sunt inter Lutheranos Cingliani. Omnes enim liberaliter cum Lutheranis profitentur sacramenta in solo usia versari,atque in Panis dc vini usu capione corpus de sanguinem Domini esse de percipi: in actione siue usii Coenae Dominicae idem corpus de sanguinem realiter de substantialiter adesse, atque alia dicedi genera Lu-
theranis familiaria non auersantur: sed de intelligentia cum ipsis digladiantur, des
Lutherum atque Augustanos eo sensu protulisse contendunt, quem ipsit intelli-- b gunt. Cingliani interea tegunt distantiam corporis de sanguinis a pane de vino, quantum distat coelum a terra: de Bucerant statuunt non coniunctionem corporis cum pane etiam in ipsa manducatione, sed praesentiam de manducationem realem corporis, interea dum editur panis,tametsi non ei copuletur corpus. Id enim videtur Bucerus in suis Retractationibus probare, atque ita inter Cinglianos de Lutheranos media via incedere. Quin etiam Cingliani merito aiunt non aliis rationibus
stare vstiariam illam Eucharistiam, quam quibus sulciunt suam lpiritalem praesentiam corporis de sanguinis Dominici,eiusdemque perceptionem: nempe ex sacra mentorum conuenientia de fine, de quorundam verborum de institutione Eucharistiae violentiori interpretatione atque applicatione. Imo ex hac persitasone momentaneae Eucharistiae Heli deber iis es impetui Lutheranos, q d dcfendat corpus de sanguinem Christi ad indignos peruenire, in eos aue ita ratiocinantur: Creditis extra vium legitimum institutionis non fieri sacramentum, nec extra usiam legitimum sacramenti capi carnem Christi, eamque ob causam negatis infideles &
386쪽
atheos, si ad Coenam accesserint, quicquam praeter purum pancm, ac merum vj. num referre. Cur ergo quicquam amplius reportabunt indigni Christiani, qui aberrant a vera actione institutionis, & ab viii legitimo sac ramentiὶ Proculdu-bio consilium istud dissidentium haereseon non leuem coniecturam & suspicio nemingerit de falsitate usuariae Eucharistiae. Nam veritas non maius habet cum mendacio commercium, quam lux cum tenebris, vel Christus cum Belial. Pergamus tamen veritate contra utramque haeresim asserere, Censent omnes extra usum
Eucharistiae,sacramentum non seri, nec corpus de sanguinem Domini extra usum Grea 'mi sacramenti adesse pani & vino. Cum utraque heresi pugnant institutio, & institu-j:υ ''' tionis verba. Nec enim sacramentorum confectio, multo vero minus praesentia ac
fruitio corporis & sanguinis pendere potest a re, quae ab homine prodeat,& sta sit
in eius potestate: cum utraque sit inter ea, quae vires hominum supe, aut At usus punis & vini in hominis arbitrio conlistit. Igitur & sacramenti operatio, & corporis Dominici participatio, si ex usu panis perficiuntur: atque inde virtus Dei, verbo-
Iumque eius veritas,necnon esticacia,non tantum a fide hominis penderent,sed abutendi placito: nec tantum incredulitas hominis fidem Dei in verbis & actis euacuaret,sed hominis nutus & renutus,quociique volet, flectere ratamque vel irrita,
A SQ veramve vel falsam redderet. Ne vlla in re seratur ista blasphemia, fidenter David Propheta in genere pronuntiat, Ut iustificeris in sermonibus tuis,& vincas cum iudicaris: ita ut sermo Dei eo sit efficacior, quo pertinacius homines obluctantur. Quoniam igitur par est, verbis Domini sacramenta constitui, de corpus ac sanguinem Christi coram sisti, si utrumque tantum perageretur in ipsa sumptione panis& Vini, Oporteret non ante proferri verba Christi, quae appellamus sacramentalia,
quaecunque illa sint, quam ore manderetur panis de vinum. Est enim in consesso, ad eorum pensum exolutum quodcunque sit, sacramenta conflari. Ob id omnes in baptismo non ante essantur, Ego baptiso te,quam intinguat aqua, quoniam sacramentum hoc usu dc actione absoluitur.Contra,ab omnibus etiam Aduersiriis, ante panis de vini distributionem, susceptionem atque manducationem, recitantur vel ba Christi de Coena, vel pro concione enarrantur. Christus quoque verba ista cffcientia & declarantia, Hoc est corpus meum, elocutus est, antequam quicquam susciperent vel ederent Apostoli: quae si saltem vera fuerunt,extabat sacramentum de corpus ante usum panis:sin minus, mentiebatur Christus, asscrens esse quod nondum esse poterat. Praeterea cogemur triplici corruptela vim vcrbis &testamento eiusdem Christi ast erre,nouumque sensum supponere. Nam loco, Est,erit, de pro corpore, corporis sacramentum substitui oportebit,& absoluta oratio in istam co-ditionaletia transibit. Si volueritis uti, Hoc erit corpus meum. Sed nec Christus dixit, Coena est corpus incum, ut actionem & usum Gemonstrare putatur. Deinde per adiuncta verba, Accipite, comedite,Hoc est corpus mes, significauit se tradere factum sacratuentum ad edcndi usum, non autem ullo pacto innuit tum demum suturum, sicderetur. Ad haec de eodem poculo existimantur angelistae loqui cum efferunt, Accipite,&Bibite ex eo omnes:&Lucas interponi Dividite inter vos. Ex quo Didendi verbo cum Paulus Samosatenus inferret corruptibile & passibile esse Christi sanguinem in sacramento, ut hominis puri,illi cum respondet Dionysitis A lexandrinus, non negat. Diuidite dictum de Christi sanguine,sed ait diuidi singulis, in-
' tegrum & inconsumptum. Porro Eucharistiae sacramentum nec ex ministri,nec exsuscipientis actione coales it: quandoquidem nec actio, nec verba ministri, nec
manducatio sunt signa sacrametalla,nec asseri possunt esse corpus Christi, sed ipsae
res consecratae. Sacramentum insuper id esse debet, quod effectum sacramenti sen-
387쪽
sibus renuntiat: proprius vero Eucharistiae effectus vertitur in eo, ut corpus Christi totum hominem alat ad immortalitatem, cpiod actio ministri non innuit, sed ipsa Eucharistia, constans duabus rebus ad alimoniam hominum idoneis. Nec certe cogitatione assequimur, qua ratione dicatur minister sacramentum nondum es- rmatum exhibere,de alius suscipere ab alio nodum in rerum natura productum, eoque uti frui. Prius enim sit, & praebeatur oportet, quam eo potiamur. A ut ergo minister non vere conficit, nec vere exhibct sacramentum, nec ab eo suscipit communicans, aut ante usum & sumptionem ipsum extet necesse est. Quid si eo animo communicaturus accedat,ut statim sumat Θ Quoniam vero non temere dictium est illud,Multa cadunt inter calicem,supremaque labra,si subito ac repentino casu aliquo ne sumat impediatur, aut animi passus deliquium,au i comitiali morbo correptus, aut quicquid tandem eiusmodi euenerit, quod impedimento sit, quominus si iniere queat,quid dicent illi finium regundorum arbitri Z Continuo ne Christum a sacramento discedere, an expectare paulis elidum ad se redeat communicaturus, dum respiret, dum vires colligat ad sumendumZQusd si pro sua benignitate Chri stus expectet aliquanti spe cilicet isti praescribent morς terminum Z Vt unam h
ram , mediam, aut quamm,communicaturum impeditum, aut diutius expectet 3 Quae non modo cum verbo Dei, verum etiam cum ipso communi sensu pugnare videntur. A t inquiunt Aduersarijὶ tota institutio Eucharistiae ex actionibus componitur. Accepit panem, gratias egit,s egi dedi dixit,Accipite, comedite,bibite, nec nisi post omnes actiones, nec nisi de eo quod in actu erat, protulit, Hoc est com in meum. Praeterea tota institutio praetendit usum,& ad cum quasi ad scopum col-Mat. Igitur inseruntὶ non est Eucharistia extra usum. Tertio volunt sacramenta extra usum non habere rationem sacramenti, quod baptismus comprobat, cuius proprietas in actione versatur. Nos sane agnoscimus institutionem Eucharistiae
multis actionibus abundare, sed diuersis, quarum aliae Eucharistiae consectionem declarant,ut,Fregit, dedit dices, Ioc est corpus meum: posteriores de usu privscribui, ut, Accipite, edite,bibite. Cum igitur institutio commemoret benedictionem ip sam per verbum Christi,tanouam causam singit larem essectrice Eucharistiae, sumque a tali causa distinguat, clare ostendit Eucharistiae substantiam & existentiam a tali causa, & no ab usu dependere. Quod si causam effectrice reticuisset, probabili. ier sertasse litigassent Aduersari j. Falsum est & ridiculum, Christum non essatum fuisse, Hoc est corpus meum, nisi post omnes actiones imperatas &adimpletas:ali qui cogerentur Adue viiij verba consecratoria, non niti administrata Corna Dominica & absoluta, efferre atque actum agere.Constat etiam Christum duodecim Apostolis panem, nec simul,nec una actione, sed ordine singulis impartiuisse. An credemus non nis post distributionem singulis factam, & singulorum actionem peractam dixisse, Hoc est corpus meum, aut singulis separatim tot verba enuntiasse, Accipite,edite,Hoc est corpus memnὶ Si singulorum susceptionem expectauit,ptiores dei lutierant panem acceptum, priusquam posterioribus exhibuisset, & elocutus
esset, Hoc est corpus meum: atque ita panem purum non consecratum,iam priores illi consumpserant, nec sacramentum, nec corpus Christi manducauerant: nec in multitorum millium cna Dominica pane consecrare deceret, nisi post onantia communionem.Sin ad singulorum manducationem eloquebatur, Hoc est corpus meum,
ut significaret, non nisi usu sacramentum persci, de corpus sui ina dari: igitur & toties iteranda esset consecratio, quoties singulis hominibus etiam in eadem Coena praebetur communio, ac non nisi iam inchoato usu & esu, dicendum erit, Hoc est corpus meum, ut ex usu ipse verba vim accipiant. Si iocari licet in s icris, Lutheranos
388쪽
Marcialis disticho interpellabo,
Claudere ovae coenas lactuca solebat avorum, Dicite curetesibus inchoat illa dapes. Dicite, inquam, cur Coenarum vestrarum initium a consecratione panis &vini
per verba Christi faciatis, cum assirmetis hac clausula Christia Coenam illam primam statuisse. Quanto propius ad veritatem accedit, quod uniuersia ab Apostolis confirmauit suo ritu Ecclesia, Christum panem & vinum sibi oblatum accepisse,& stinctificasse, dicendo, Hoc est corpus meum, atque ita sanctificatum tradidisse Apostolis,aut proposuisse sumendum,atque inter eos distribuendum, dicendo, Accipitc,edite,seu diuidite inter vos:quod Lucas de poculo ait. Cum ipsi Euangelistae
non eodem contextu & ordine actiones ipsas disposuerint,admonuerunt nos, non tam seriem verborum attendere,quam rerum conuenientiam, & consequentiam.
Non imus inficias,institutam esse Eucharistiam, ut edatur,sed non assentimur propterea nulla esse,nisii quamdiu editur, aut donec edatur. Omnia Deus creauit propter hominem, ipsique omnia subiecit, atque in cibum institim, & produxit: an Ut μωρ - ideo non suam non sortiuntur & retinent naturam, antequam in usum vertantur3L jur Aquam in vinum Christus, propter conuiuarum potum transmisiDan tamen vinusti . non prius extitit,&apparuit, quam de eo architriclinus gustasset Ac ne in eam laberemur opinionem, ante gustum Christus ait,Haurite nunc:& subiecit. Ferte architriclino. Imo vero contra quam faciunt Aduersarij,ssic ratiocinari decet. Eucharistiam in usum nostrum Christus constituit: Igitur prius ipsam esse iussit, & cur, ,.Arioiali uit quia quod non', in nullius venit usum. Alibi disseruimus de similitudine &analogia sacramentorum uberius, nec natura cuiusque metienda ac petenda est aliunde, quam ex sua institutione,& non ex alterius comparatione. Quantum ve-
ro discrepet Eucharistia a baptismo & aliis, vel inde liquet, quod aliter egit Chri-
stus in illius quam in aliorum institutione . aliter locutus es & aliter nominauit. In . baptismo non aquam cepit,non benedixit, non dixit de ipsa, Hic est spiritus meus, aut, Hic est sanguis meus,quoniam aqua non est sacramentum baptismi, sed lotio staue ablutio, quae non res est, sed actio:& ob id sacramentum is ud in actione poni, tur, nec de ipsa quidem ablutione dixit, Hic est Iliritus meus,mat, recessanguis meus, tametsi ablutio ipsa illorum sit sacramqntum & signum, sed non illa continens, ut Eucharistia corpus & sanguinem Domini, ad quam constituendam panem cepit,
benedixit,& este corpus suum exposuit. De re quam acceperat,non de actione aliqua,ea verba secit. Sacramentum quoque Eucharistiae duabus rebus constare praedicatur,no actionibus,quarum una terrena sit,& coelestis altera:nec de est & actione in panem & vinum recte diceretur, Hoc est corpus meum,sed cum Apostolo, Huius panis fractio & distributio est participatio corporis mei & sanguinis, ut actio circa rem actioni circa signum respondeat, uemadmodum Paulus utramque co- tulit, quando ait, Panis quem stangimus, nonne participatio corporis Christi est3 At antequam ulla suscipientium exerceretur circa signum actio,dere absistute posita in signo, Christus assirmauit, me s corpus meum: ut ex collatione sermonisCnrbsti & Apostoli perspiciamus Eucharistiam ante usum & actionem suscipientium sacramentum elle,ac vere corpus Christi. Porro aliorum sacramentorum appellationes actionem enuntiant, quia proprie actione constant: ut baptismus ablutione significat, manuum impositio,vnctio,absolutio, actionem quoque designant. At cibus hic,panis hic, calix Domini, mensa Domini,corpus & sanguis Domini, sacramentum corporis & sanguinis Domini, rem non actionem proprie esserunt: nec quisquam antea audiuit, vel legit vocari sacramentum manducationis. Eo den)loco,
389쪽
loco quo Apostolus putatur Coenam nominare pro actione accipi nequit, sed pro cibo ad actionem praeparato. Iam non est inquit Coenam Dominicam manducare Non enim rite dicimur manducationem manducare.Verum aiunt Benedictio,& Eucharistia, seu Gratiarum actio nuncupatur,quae actionem denotant. Hic detegitur Aduersariorum fallacia. Nesciunt distinguere,aut nolunt, inter costituti nem Eucharistiae,& naturam iam costitutae. Non dubium certe, quin actione opus sit, vi sat sacramentum, & in rerum natura producatur: Ideo ab actione illa, tanquam a sua causae ficiente, sacramentum hoc appellatur Benedictio & Eucharistia. Sed non hic quaeritur de causaessiciente,aut constitutione Eucharistiae, sed de
natura & existentia eius iam productae, an actione contineatur, & utentium operatione. Alia sacramenta non tantum aliqua operatione constantur,sed eorum tota
substantia & existetia in actione & usu versitur. Baptismus aquae effusione,ac prolatione verborum, Ego baptisse te in nomine Patris de Filij & Spiritus sancti, consertur, quae actiones si int. Sed insuper eius propria natura in ablutione baptisandi consistit,quae est altera actio, in qua sacramentum existit. Non ita res habet in Eucharistia: quoniam licet actione efformetur, efformat. I tamen non concluditur actione, sed extat in rerum natura duabus rebus constans, terrena & coelesti. Praeterquam quod haeresis ista aperit fenestram omnibus aliis prioribus, vetus Ecclesia ipsim multis modis proscripsit, de damnauit. Cyprianus enim, quasi satisfaciat Aduersariis obiicientibus, ab infidelibus, vel alioqui indignis, sacramenta non suscipi, eamque ob causam tantum in legitimo usu haberi distinhuit inter sacramenta,& eorum fructum atque gratiam,qua priuantur indigni, cum interea sacrame- viri in ta re sua non exinaniantur. Sacramenta linquit quantum in se est, sine propria vir- ., tute esse non possint, nec ullo modo diuina se absentat maiestas mysteriis: sed M. o Quamuis ab indignis se sumi vel contineti si cramenta permittant, non possunt tame
spiritus csic participes,quorum Infidelitas vel indignitas tantae lanctitudini contra-- dicit.Recitat D. Thomas de Aquino, notari Nestorium etiam a Cirillo de haeresi ista tanquam de aliqua insania. Sed quoniam Cyrillus Nestorio maxime se opposuit,D.Thomas putauit,quicquid in scriptis Cyrilli inueniretur contra haereses, ad Nestorianam pertinere. Quod autem de Cyrillo citat,scriptum fuit cotra A nthro- oritiari pomorphitas ad Calosyrium Episcopum: quae prius epistola non extabat impres- r. -- fa,scd hoc anno in lucem exiit opera Bonaventurae Vulcani j Flandri. Sic autem ha--bet: Potab alios etiam esse audio, qui mysticam benedictionem nihil ad sancti sca-- tionem proficere dicant,si quid ex ea sat reliqui in alium diem. Infiniunt vero quio haec asserunt. Neque enim alteratur Christus,neque lanetiim eius corpus immuta--tur, sed benedictionis vis ac facultas, de vivificans gratia perpetua in ipso existit. Oecolampadius suo more mentem Cyrilli detorquet, quali tantum velit reliquiarum ustim sanctificationi seruire posse, modo fides adsit, non autem innuat in relio uiis illis remanere Christi corpus. Prius quidem Cyrillus asserit: sed aposteriori on. ρ. M. dependere ostendit,utideb reliquiae silmptae ad sanctificationem conducant quia, in
quod ipsis inest corpus Christi non abscessit, nec in ipsis fuit immutatum. Grego--rius Nysienus candem opinionem his paucis & acutis verbis ferit: Panis hic ut ait
- Apostolus) per verbum Dei & orationem sanctificatur, non quia comeditur, eois progrediens, ut verbi corpus euadat, sed statim per verbum in corpus mutatur, ut is dictum est a vcrbo, Hoc e 3 corpus meum. Patres quoque ex proscito docent, consecrationem & confectionem sacramenti antecedere usum: sicut Clemens Alexan-- drinus,cum ait: Seruator cum panem accepisset, primum locutus est, de egit gra- α tias:dcinde cum panem fregisset, apposuit, ut comedamus ex ratione. Eodem in
390쪽
libro ait: Eucharistiam cum quidam diuiserunt, ut mos est, permittunt cuique ex te . . . . poeulo partem eius sumere. Iustinus idem clarius explicat,hoc textu: Et qui prae- politus est fratribus,panis offertur,& poculum aqua & Vino temperatu: quae cum accepit, laudem & gloriam omnium parcti, Fili j,Spiritusque sancti nomine tribuit, .
ratiasque diu agit,quod ab eo his dignus sit habitus. Quibus rite persectis, precius & gratiarum actione, populus qui adest,acclamat,dicens, A naen. Posteaquam & is,qui praeest, gratias egit,& populus omnis comprobauit,ij qui apud nos Diaco '
ni dicuntur, dant unicuique com qui adsunt,percipi edum panem,uinum & aquam, quae cum gratiarum actione consecrata sunt, & ad eos, qui absunt perserunt. Nec 'certe is qui sacramentum consciebat, etiam praesciatibus facramentum distribue bat,sed Diaconus,qui potestate conficiendi carebat: iam cosecratum & absolutum accipiebat,& aliis utedum tradebat: imo ad absentes a coetu & Ecclesia deserebat,
quorum usus a sacerdotis& populi congregati usu fortas Ie multis horis distabat
non enim definiebatur statum temeus. Diaconi calicem circumserebant etiam vo-
-- . lentibus accipere in ipsa Ecclesia, sicut ex vita D. Laurenti j Archidiaconi Ambro hae L ι sius recitat,& Cyprianus sermone delapsis ostendit, &apud Brucardum ex Coci
lio Carthagin. statuitur, vi Diaconus Eucharistiam corporis Christi iussus eroget. Diaconi tamen non habeban t potestatem consecrandi panem vel calicem,ut in ipso usu cilicerent sacramentum, sed iam effectum distribuebant populo: alioqui
populiis non ministri sacri vel sacerdotes esciunt ficramenta.Patres insuper ex xistentia ι. quatuor capitibus plane resutant & improbant istam opinionem ex sacrificio & oblatione Eucharistiae, quae sebat ante usum: ex adoratione,qua sacramento,qua- D. μω. diu in rerum natura supererat, deserebatur: cx asseruatione, quae variis ex caussium in ipsa Ecclesia, tum extra ipsam, sancte & reuerenter mandabatur: atque ex
delatione ad infirmos, vel ad priuatas aedes extra Ecclesiam, pluribus quoque de causis. Observetur vero in his quatuor capitibus panem & vinum citra usum pro consecratis haberi & nominari passim a scriptoribus Christianis corpus & sanguinem Domini, quae pro sacramento corporis de sangu inis Cingliani & Bucerant, pro ipso mei vero corpore & sanguine Lutherani solent accipere: ita ut ex ista tam frequenti appellatione apud Patres Aduersatij cogantur fateri sacramentu hoc &corpus Christi re vera antecedere usum & sumptione, posteaque perstare, si quid de sacramento relinquitur. Prosectὀ Patres omnes meminerunt sacrificii huius ante omnem sumptionem, &Nicena Synodus prima cum plerisque aliis exprimit, Agnum Christum in altari stare, ibique incruente offerri, atque inde populis disspensari: ipseque Apostolus Paulus non nisi prius oblatum in usum Christianorum hoc sacramentum cedere scribit,scut in Repetitione De sacrificio Missae tractatur. Adorabatur etiam praecipue in ipso sacrificio, & 'uocunque locorum circumferebaturrinemitasque ait Augustinus corpus illud & sacramentum sumere fas est, nisi
quis prius adorauerit: adeo ut oporteat prius esse corpus Domini atque eius facra mentum, quam capiatur,ne ex delata ante usum adoratione admittatur idololatria.
Asseruatu ad multos messes ex Tertulliano, Cypriano,Basilio,Ambroso, Hieronymo,atque aliis,cu de communione sub altera specie agetur, probabimus. Apparet certe utramque specie in plerisque Ecclesiis reponi solita ad usum ςgrotorum, peregrinorum,atque aliarum repentinarum necessitatum.Nam Gregorius Nangian-Zenus utramque speciem ad altare relinqui, & componi, in historia de sorore sua Gorgonia patefacit,quae alibi excutitur,& in Oratione de se & A manis ita confir- in x QUOS psalmorum cantione, tubarum clangore comprcsli,quorum mysticum is ΔΘ oiati sanguinem cum mortifero sanguine permiscui. Ex Chryibstomo cognoscitur ni-