장음표시 사용
431쪽
.. quc in magno redemit. Si Christus creator eius est, suum merito amauit ria si ab alio Deo est, magis adamavit, quando alienum redemit. Amauit ergo cum .. homine etiam natiuitatem, etiam carnem eius.Nihil amari potest sine eo per quod . est id quod est. Aut aufer natiuitatem, dccxhibe hominem:adinae carnem,& prae--sta quem Deus redemit. Si haec sunt homo quem Deus redemit,tu haec erubescen--da illi facis quae redemit, & indisnaquae nisi dilexiliet, non redemisset. Arriani quoque maiestatis diuinae se assertores haberi volebant, & generationis atque incarnationis mysterium in Christo conuitiis & iocis conspurcabant. Si pater, m dicebant, filium ex essentia genuit, vel intumuit, vel sectionem subiit, vel in gignendo dilatatus aut contractus est. Hos Hilarius ita reprimit: Nec Apostolicis nec Euangelicui praedicationibus eruditi, ad impiae prosessionis suae usum
pationem, magnificentiam Dei patris, non religionis fide sed arte impietatis ex- tollunt, ut dum incorruptibilia omnia esse naturae eius edisserunt, degeneris infirmiorisque naturae unigenitum Deum per exceptionem comparationis affirment. Non tacenda quae idem scriptor contra Constantium & Arrianos loquitur: Non - omnis qui dicit mihi,Domine, Domine, intrabit in regnum coelorum, sed qui facit semis. voluntatem patris mei. Agnosce diuinae Prophetiae in te veritatem, &Dominicae - sententiae fidem, qua non professo nominis in coeleste regnum,sed obedientia pa-- ternae voluntatis admittitur. Attende tu si praeferas nomen Dei in verbis, volunta-- te escias Dei patris in rebus. Clamat ille,Hic est filius meus, in quo mihi coplacui: - & tu decernis no esse filium, nec esse patrem,sed adoptionis nomina, externam nu--cupationem,&simulatem omnia Deum, nouus religionis persecutor inducis. An-- tea patres tui in solum Christum hostes fuerui. Tu autem ad patrem Deum certas,
- ut medis sit & sesellerit,ut hoc de se professiis sit quod non esset, quasi non posset.
- Clamat filius, Ego & pater unum sumus.Tu patrem arguis professionis. Emendas - Deum homo,vitamque moderaris corruptio, mox Lucem illuminas, promulgas- fidem infidelis,pietatem impius mentiris, & profanum orbem simultate commi - tis, negans hoc de Deo, quod esse professi is est. Nestorius similiter ut negaret hominem natum de virgine nominari Deum, vereri se fingebat,ne sub elementa mu- οι. di Deum redigeret, &diuinitatis maiestatem laederet. Numquam vociferabatur, Bimestrem S: trimestre appellabo Deum: Deum ab homine generari impossibile est. Non glorieris Iudaee, non crucifixisti Christum. Quamobrem recte scribitura oria. οπι
Cyrillo Alexandrino, quod astute simulent linetici se nullo modo gloriae Christi obluctari, cum interea illorum verba sicut acuta iacula molestae &blasphemae linguae vulnerent, & ipsam diuinam maiestatem discerpant. Denique si aures Por-l hyriis,Iulianis, Celsis,aliisque contra Christum apostatis, de Philosophis,mimis accurris praebueris,non deerunt scommata ex nostris rebus & actionibus petita,quibus omnes fidei articuli dissoluantur in risum. Nihil enim tam sanctiun,tam firmit, tam diuinum credit Christiana religio, unde sapietes secina dii carnem non colligat multa quae sibi videatur inepta,ut araneae ex optimis floribus venena. Placuit enim Deo fere in omnibus per stultitia salvos facere credetes: sed quod stultum est Dei, sapientius est omnibus hominibus:& quae stulta sunt mundi,elegit Deus,ut conn- dat sortia, ne glorietur in conspectu Dei omnis caro. Nos Christum,& totum eius Euangelium praedicamus gentibus, atque huius mundi sapientibus stultitiam, ac Iudaeis scandalum his autem qui salui sunt, Dei virtutem. Non itaque cx rationibus sensui ridiculis sacra subsannemus, sed quiduis potius commentemur addiscutiendas ta surgandas absurditates, quam verbo Domini simplici & absoluto
432쪽
quicqua propter huiusmodi ineptias derogemus. Qusties vero perturbarint ancinum nostrum quaedam indigna Deo,quae testificatur scriptura ,tantum abest ut tibia inficiari debeamus, quia parum diuinae maic stati conuenire appareant, ut in his Propi raἷsum deceat nos amplecti & reuereri magis Dei bonitatem , & in homines charitatem, quorum causa non dedignetur se demissus abiicere quam audeamus sperare, aut n/η sileroisi possimus comprehendere,quemadmodum Tertullianus paulo ante Marcioni re-
spondebat. Deinde tantum abest, ut de ipsis factis offendi, aut scandalum pati nos Oporteat, quod inde potius animari debeamus, & incendi ad diligendum Christucis. 1 .m nostrum S colendum,quem nihil pudeat nostri causi subire ac perserre. Chrysobaretiit, ι ni stomus tantum abest, ut illas locutiones, quas execrantur Aciuersarij, repudiet,
aut talaquam indignas Christo abhorreat , aut innovam hyperbolicas leniat, ut oti V h. rei veritate inseriores esse contendat, nec serat vilis figurarum praestigiis eludis P & imminui, sed potius deesse verba conqueratur, quae rei veritati resinondeant, totumque id cedere in Christi gloriam S: commendationem commonstrat, & ad nostram erga illum pietatem ac deuotionem excitanda nec semel ille contentus
cst dixisse , sed quoties de Eucharistia incidit mentio, totus in eam descriptionem rapitur.Quis loquetur inquitὶ potentias Domini auditas iaciet omnes lau-cbu b..co. des eius Z Quis pastor oves pascit proprio sanguine i Et quid dico , pastor3 6 mp Matres multae sunt, quae post partus dolores , filios aliis tradunt nutricibus. Hoc autem ipse non est passus , sed ipse proprio nos pascit cruore , de per-
omnia nos sibi coagmentat. Ipsum corpus in supremum thronum extulit, quodetia nobis exhibuit,& ut teneremus de vi maducaremus,quod maximu dilectionis in signu est. Quos enim amamus,aliquado morsu petimus.Quare Iob,ut seruorum in in
se amorem ostenderet, dicebat illos saepe nimio in se amore dixisse, Quis det de
carnibus eius, ut saturemur. Quod Christus secit, ut nos maiori charitate astrin-- geret, & ut suum in nos ostenderet desiderium, non se tantum videri permittens
desiderantibus, sed& tangi de manducari, de dentes carni suae infigi, & deside-rio sui omnes repleri. Et hic de in coelo manduca me, dixi,bibe me, & te sursum ha-beo,& deorsum tibi conector. Non satis est tibi,quod tui primitias habeo sursum. Hoc non tuum satiat desiderium, de deorsum rurius descendi, nec simpliciter tibiis
commisceor,maducor, paulatim attentior,ut magna fiat temperies,commixtio, & vnio.Nam quae uniuntur, in propriis permanent terminis: ego Vero tecu contexon inc us,q sue, biolo deinceps quicquam esse interualli. Ac ne quis hyperbolas hic excuset, aut alias figuras, alibi sit creticit: O miraculum i 5 Dei benignitatem l Qui cum pa-c, γ'. si ire simum sedet, in illo ipso temporis articulo omnium manibus pertractatur, ac in μμ - ' se tradit volentibus ipsum accipere, & complecti: fit autem nullis praestigiis, sed
apertis & intuentibus omnium circunstantium oculis. Itaque etiamsi omnia illa, quae obiiciunt Aduersari j, concederemus esse vera, non tamen magis essent pudenda de horrenda, quam quae Christo acciderunt, quando non horruit virginis uterum,& quando traditur Dominus gloriae crucifixus ac mortuus: nec magis detraherent eius gloriae, quam illa,imo ipsam magis amplificarent & commendaret, sicuti& illa. Caeterum non omnia quae impudenter Aduersarij cumulant, Patribus aut nobis unquam venerunt in mentem: quae vero in scripturis S Patribus leguntur, vera sunt, nec ullis figuris egent quibus mitigentur: sed non debent ex rebus alienis de sensibilibus expendi,contra vero ex ipsius rei, de qua agitur, proprietatenta , , H - α dignitate considerari ac iudicari. Cogitemus autem tria in summa : rem ip-εών έ. vii iam quae editur,quae & quanta sit,ipsa, inquam, caro Christi. Deinde modum quo existit
433쪽
candi modum huic sacramento proprium. Si dillincte singula discutierimus, suis
locis quaeque reponentes & accommodantes, animaduertcinus Patres suo more Aduersariorum tela praevidisse, ac depulisse. Imprimis extra controuersiam es carnem Christi revera corporea esse. ac nostrae similem substantia Senatura. Verti in
pialitatibus ac proprietatibus a nostra atque ab alia quacunque longe lateque di- crepat, quoniam in Christi carne habitauit plenitudo diuinitatis corporaliter,cu- 2 ius qualitates sibi permixtas habuit, quarum causa spiritalis plane ac diuina euasit ista risis.
vita praedita, a corruptione & omni violentia,nisi quantum voluit, aliena. Sine di- Mnem uinitatis immanete perfectione&qualitate caro illa maducata non prodes.t quicquam,nec aliud esse quam comunis caro omni bas iniuriis, sedlionibus, ac partitionibus quibuscunque obnoxia. Ac accessione diuinitatis, quae spiritus est,ad ipsam, non desiit quidem esse caro vera,sed una coepit esse caro spiritalis: nec pugnat in ea, imo nec in nobis, esse corporeum,&spiritale,modo diuerso respectu intelligatur, ut in substatia quidem corporei reperiamur,&: in qualitate ac proprietate triritalcs. Ita ab Apostolo nostra corpora post resurrectione spiritalia nominatur,no propter immutatam sentetiam, sed qualitatem ac Droprietatem, qua corpora nostra sutura Christus promisit,sicut Anselos Dei ac spirituu instar. Qua de causa apud Ioanne 'λιὸς nato scandalo,qui scri posset, ut caro Christi ab omnibus ederetur, nec moreretur,
sed viva vitam offerret,inanducaretur, nec consumeretur: respondetur carnem Illam esse alterius generis & persectionis, qu in sit alia quaecunque caro : idque r. propter inhabitantem diuinitatem quae spiritus sit & vita. Caro linquit non prodest quicquam. Verba quae loquor vobis,spiritus & vita sunt Caro,inquam,manet corporea propter diuinitatem tamen insitam spiritus ac vitae induit proprietates,ut reddatur inuisibilis,incorruptibilis, inconsumptibilis,agilis ad coelum usque,& vivifica: nec contentus Christus ipse solo verbo id affirmare ab effectis se probaturum, pollicetur diuinam esse suam carnem ac spiritalem,nec communem. Hoc vos inquit scandalisat, quia dixi comedendam esse carnem meam ad vitam. Quid si videritis filium hominis ascendentem ubi erat prius. Quicquid ergo attribuit scriptura Christi carni, credendum quidem de carnis substantia corporea: non metiendum tamen cst ex proprietatibus carnis naturalis, sed diuinae ac spiritalis, omniaque ad modum spiritalem qui de ea dicuntur, sunt reserenda, quamuis illi modo semper subsit substantia corporca. Si quaeritur ergo de modo existentiς de prinsentiae talis carnis in sacramento, quam Christus asseruit, non corporeus est,quauis
res ipsa corpus sit,sed spiritalis, S ad modum spiritus, ac ne quide creati, sed ipsus
diuinitatis,quae huic carni immanet: modus,inqua,est inuisibilis & incoprehcnlibilis,quem sola fides credit, nec mens intelligit. Si de maducatione itidem illius camnis quaeritur,utique carnis corporea sius stantia re vera maducari minime ambigendu est:sed modus ad illius diuinitatis & spiritus proprietate resertur, ut sit inuisibilis,spiritalis,& incomprehensibilis: quantuis a delibus nostris vere circa carnis illius substantii exerceatur actio, sed spiritali inquam modo arcano & incoprehensibili, sicut diuinitatis proprietate,quae Christi carni inhabitat, nequimus cogitatione assequi. Scimus a persectione illa carnem estici inconspicuam, incorruptibile, incon- .sumptibilem,uti dii; initas est: manducabile tame relinqui,quoniam corporea sub- statia est. Itaque corporea est de spiritalis alimonia: corporea quidem, quia corporis est substatia, di caro spiritalis, quia caro sub proprietatibus spiritus & diuinitatis existes, a corporibus nostris capitur, de comeditur. Ita ruit Petri Martyris & aliorum
sophisina. Spiritalis, inquiunt, esca vulgo a Patribus praedicatur: ergo dentibus
434쪽
non cotingitur, nec a corpore sumitur, sed a selo spiritu per fidem. Nam ut audies, Patres confirmant corporalem esse et cam, sicuti vere carnem, sed simul etiam spinritalem, propter spiritus dc diuinitatis annexam proprietatem: nec aiunt solo animo per fidem edi,sed sola fide intelligi, sicut Cyprianus statim loquetur. Ita quoque satisfactum a Christo Patres scribunt Capemastarum scandalo de lanianda ipsius carne, ac tandem consumenda, nec non de promissa Vita ex carne manducata,
quoniam tali carni proprietas inest,quae illam ab omni laniena & corruptione ve- dicet,ac vita resertam ostendat. Cyprianus ergo ea de re sic concionatur. Orta ali- quando de nouitate hujus verbi quaestione, ad doctrinam mysterij huius obstupuerunt auditores,cum diceret Dominus, Nisi manducaueritis carnem fili j homi-nis, non habebitis vitam in vobis. Quod quidam quia non credebant,nec poterant intelligere, abierunt retrorsum: quia horrendum eis & nefarium videbatur vesci carne humana,existimantes hoc eo modo dici,ut carnem eius elixam vel assam, sectamque membratim edere docerentur, cum illius personae caro, si in f usta pani- -ia missis retur, non Omni humano generi posset sufficere, qua semel consumpta videreturri re interiisse religio, cui nequaquam victima superesset. Sed in cogitationibus huiuς caro & sanguis non prodest quicquam: 'uia sicut magister exposuit verba is busebis a- haec, Spiritus & vita sunt,nec carnalis sensus ad intellectum tantς profunditatis pe--:-υ netrat,nis fides accedat. Vniuersia ad has epulas inuitatur Ecclesia: aequa omnibus in L-- ., bis portio datur, integer erogatur, distributus non demembratur, incorporatur, non 'Mim , iniuriatur, recipitur, non includitur: cum infirmis habitans non infirmatur: fides pum,mens sincera,hunc habitatorem delectat, nec immensi & omnipotentis ma- gnitudinem pauper Domus nostrae angustia vel offendit, vel arctat. In capite Dein ascensione ab Athanasio alimoniam spiritalem, carnem illam propter allatam ra- tionem dici narrauimus. Augustinus eandem sequitur sententiam pluribus in locis. 1 . 93. Carnem aitὶ Christi manducandam carnaliter sic intellexerunt, sicut in cadauere venditur,aut in macello dilaniatur. Sic illum putarunt eroSaturum corpus suum, ι.ε, particulas quasdam de illo praecisurum, membra sua consis urum, de sic per partes o emtum Missis daturum. Quibus respondit,non eo se modo illud eis donatu-- Lia..p. m. rum, sacramentum in se commendare, quod spiritaliter intellectum illos vivisca - ροις -- ν- ret. Quod etsi necesse esset visibiliter celebrari, oporteret tamen inuisibiliter intelli--λ' I. .,. . gh sic ut quod in sacramento visibiliter sumeretur, in ipsa veritate spiritaliter man- - - ducaretur de biberetur. Inuitat Dominus seruos suos, ut cibum eis seipsum praepa-ret. Quis audeat manducare Dominum suum3 Ait tamen,Qui manducat me, vivit propter me. Quando manducatur,vita manducatur. Ne timeamus manducare panem hunc, ne finiamus cum,de postea quod manducemus, non inueniamus. Non occiditur, ut manducetur,sed mortuos vivificat. Cum manducatur,rescit, non deficit: vivit manducatus,qui resurrexit occisus. Neque quando manducamus, paries
de illo facimus. Et quidem in sacramento sic fit.Norunt fideles,quomodo mand cent Christi carnem,unusquisque partem suam, Unde&issa gratia, partes vocantur.Per partes manducatur, sed manet integer totus in coeso,totus in corde tuo. Ve-niebat in carnem,ut homines eum manducarent: manebat integer apud patrem,ut
Angelos pasceret: factus homo, uti panem Angelorum manducaret homo. Ergo quia Christum vorari dentibus fas non est, nec magis eius gratia morsibus confii- mitur, voluit is panem hunc & vinum in mysterio vere carnem suam & suum san-guinem conssecratione Spiritus seneti potentialiter creari : ut quia nos similitudi-.-nem mortis cius in baptismo accepimus, similitudinem quoque carnis & sangui-nis sumamus, ita Vt de veritas non desit in sacramento, de ridiculum nihil fiat Paga-
435쪽
DE VERITATE EUCHARISTIA . is conis, iras cruorem bibamus occisi hominis. Si enim discipuli patie ter ferre nequibis uerunt quod dixit Dominus, Qui manducat carnem meam,& bibit meum sangui-- nem,in me manetased dixerunt, Durus est hic scrino: quo ergo haec modo ferrentinereduli 3 In horum plurium locorum verbis Augustinus primum ait, Christum apud Ioannem Capernaitarum scandalo mederi de Anthropophagia: tum quia manducatio non est et metienda ex sensu, scd ex spiritu & sde,tum quia proponeretur caro manducanda non in se, sed sub sacramento,in veritate tamen spiritaliter, quod opponit adverbio visibiliter: tum quia morsu vel laniena consumi non pos.set,lum quia vitam in se contineret. Vnde vero praerogatiuae istae illi carni accedanta diuinitate fili j Dei respondet,qui praesto est pluribus in locis, & plures sine dimi
nutione pascit, & caro factus est, ut illam virtutem carni suae conferret est homines alendos pluribus locis de seculis,sine carnis illius corruptela. Haec plane est Augustini sententia. Ac ne quis tergiuerietur,quasi carnem illam spiritaliter tantum ex fide in sacramento comedi innuat,duo obsunt. Nam ideo ait diuinitatem Uij incar natam suisse,ut edi posset ab homine:sed fide edi ac spiritaliter, etiam sine incarnatatione poterat:igitur de cortorali esu intelli t. Deinde ait panem de vinum in mysterio potentialiter consecratione Spiritus sancti vere carnem dc sanguinem creari, ut veritas carnis non deesset sacramento, 3c caro ibi spiritaliter, in veritate tame se
meretur. Quid expressius affirmari potest3 At,inquit spiritaliter carne edii sed seipsum explicat per oppositum visibiliter, dccum addit in veritate carnis,cum spiritus noster in veritate nequeat carnem recipere de manducare, quod corporis est oss-cium , ut ex Ireneo de aliis antea docebamus. Sicut Cyprianus paulo ante citatus,
apud Ioannem spiritum carit pro fideli ac spiritus intelligentia seu cos deratione: Athanasius vero pro spiritali atque inuisibili carnis existentia: ita Augustinus viroque modo exponendum significat. Circa tempora Augustini Nestorius diuidebat personam Dei a persona hominis, addebatque solum carne personae humanae promissam a Christo ad esiam, non autem diuinitatem. Ephesina synodus de Cytillus On1 M. illum repellunt duabus rationibus potissimum. Vna est,si tantum caro Christi hii
mana separata a filio D ei manderetur, nec vitia nec vivificatrix cum mantaditur perseueraret:quoniam nihil aliud esset quam caro communis hominis, id est, non praestantioribus dotibus de qualitatibus praedita, quam alia quaevis caro, quae
per esum consumitur. Alia ratio est, si comeditur pura caro hominis,anthropopliaria exercetur: quoniam nihil intererit inter hanc de alterius hominis carnem, quae ia, is ,-
sine anthropophagia de cyclopica visceratione mandi nequit. Quoad posterioremis rationem Cyrilli, latera sic habet. Num igitur asseris esse quendam alium filium A: Christum praeter verbum ex Deo quod apparuit, cui de soli attribuitur Apostolatam tus negotium Z Num anthropophagiam siue hominis comestione nostrum hoc sa-- cramentum pronuntias ξ de irreligiose ad crassas cogitationes urges eorum mentem - qui crediderunt,& attentas humanis cogitationibus tractare,quae sola pura de inex--quisita fide accipiuntur 3 Quoniam enim minimc editur, diuini verbi natura, propter hoc dixerit quis non sanctium corpus Domini. Ex versione Oecolampadii de- rQballiis scripsit,ut Aduersiariis hac in re gratificarer. Non ignoro de hac versione ortu cer, αρρου tamen inter Gardinerum Vintoniensem Episcopum, atque Petrum Martyrem. 'Vul aris editio Latina sert humanam commixtionem,non hominis comestionem quali legatur in Graeco exemplari A W-umta, dc non ἄδρωπι τία. Uintonientis priorem dictione retineri vult, sartyr posteriorem Mui magis assentior, ac praeter ab ipso allata argumenta cogit textus de Anthropophagia, siue de humanae camnis manducatione intelligere, quia de sacramento Eucharistiae agitur, in qua diste-
436쪽
rebatur inter Nestorium & Catholicos, quale corpus comederetur, Desne an hominis puri,& non quale corpus commisceretur: nec usquam facta est mentio in illa tota controuersia de commixtione hominis in sacramento isto. Deinde responsio de obiectione fidem facit. Cyrillus re ondet, non sequi, si diuinitas non manducetur,ut propterea vulgaris sit, Δ anthropophagiae obnoxia caro Domini, quoniam non communis sit cum aliorum hominum carne, scd sancta, siue spiritalis, ac filio Dei propria, qui non sinit carnem sibi unitam more aliarum comminui aut corrupi,quamuis in esum porrigat. Vt textus Cyrilli aliquatulum elucidetur, obiicit Ne
thorio, Eucharistiam fore Anthropophagiam, si caro Christi diuidatura persona fi lij Dei quoniam nihil altius de ipia & ipsius esse capere oportebit, quam de cuiusti
bet hominis carne. Deinde cidem exprobrat, quod de corporis Christi manducatatione ex sensu communi de modo carnali iudicaret, nec ex fide attenderet corpus hoc longe ab aliis corporibus discrepare, modumque quo manderetur singularem ex persona si ij Dei, i innititur,nactum esse,ne barbarae, cyclopicae atque -- AI, fari mani voracitati subiiciatur. Qua in re Cyrillus nostros Aduersarios serit, qui cum Nestorio mentiuntur nos anthropophagiam in Eucharistia committere,&ad mo
ἀααι rem purae carnis humanae atque communis realem manducationem corporis Do-
minici exigunt. Quinetiam Petri Martyris fallacia cernitur, qui locum Cyrylli adt spiritalem esum per fidem contorquet,atque alios redarguit, qui quoties legerint in Doctoribus Eucharistiam fide percipi,aut similes locutiones confestim ad spiritalem sumptionem ex fide pertralaunt, cum expresse hic Cyrillus fidem carnali cogitationi opponat,& asserat, peccare Nestorium, de cum illo Aduersarios nostros,
qui de carne Domini atque eius maducatione serunt iudicium ex sensibus,& com paratione aliarum carnium,no autem ex fide, per quam mysteria de sacrae res comprehenduntur. Sed nec Cyrillus Nestorio concessisset diuinitatem edi posse, si tantum spiritali esse per fidem carnem Christi comedi credidisset: simili enim esui di
hi initas subiacet. Negamus itaque Petro Martyri hoc tantum discriminis internos& Capernaitas inueniri, quod nos videamur inuisibilem statuere lanienam, de an thropophagiam cyclopicam carnis Dominicae, illi vero tanquam in macello spectabilem. Nam nos nullam, ne quidem occultam, suspicamur fieri dilaniationem sue confractionem corporis Dominici in se, seu immediate, ut eius sumptio cum pQbviam es anthropophagia de Capernaitarum opinione conueniat: sed illaesam,saluam, de integram atque inconsumptam illam profitemur a nobis percipi, quoniam caro est si ij Dei, a quo praerogatiuas spiritales de vitales suscepit, ne cum editur examinetur , cona inuatur, vel consumatur. Video quid Petrum Martyrem sesellerit In Re petitione secunda recensuimus vcteres, qui inter causas inuenti sacramenti allegat, ne horrori esset cmor & manducatio carnis:atque inde colligit Martyr, nihil ergo differre nostram lanienam a Cyclopica, nisi quod haec manifesta sit, nostra velata& operta. Verum, ut paulo ante ex Augustino protulimus, s acramenti velamen Christus carni suae praetendit etiam ut Paganis de limplicioribus consuleret,qui ne-
- .ea, 'vi queunt Corporalem Carnis maducationem concipere sine cruore ac horrore: quin v v ων- bus ut hanc eriperet opinionem,carnis per se essem non proposuit,sed sub tesumeto , Ut ita non norrerent carnem edere, cuius cruor non appareret, non quod sine
Fus --,.. cruore caro Christi per se edi non valeat: sed hoc persuaderi Capernaitis de hominibus carnalibus non potest, ac ne quidem commemorari quin horreant. Hac de iare Ambrosius ista clarissime. Vbi non tulerunt sermonem eius: sed audientes quod Acarnem suam manducandam, & sanguinem suum bibendum daret, recedebant. Ne igitur plures hoc dicerent,veluti quidam esset horror cruoris,sed maneret gratia
437쪽
2tia redemptionis, ideo in similitudinem quidem accipis sacramentum, sed veraeis naturae gratiam virtutemque consequeris. Et quia idem Dominus consors est diutinia nitatis de corporis, tu quia panem accipis, diuinae eius substantiae in illo alimentoo participas. Vt enim verus est filius Dominus noster Iesiis Christus ex substantia is patris, non uti homines per gratiam, ita vero quam accipimus caro. Forte dicas, . Quomodo vera Z Carnis &sanguinis similitudinem video,non speciem aut verit,
tem. Sicut mortis similitudinem sumpsisti, ita pretiosi etiam sanguiniis similitudiu
nem bibis: ut nullus horror cruoris sit, & pretium tamen operetur redemptionis.
Didicisti ergo,quia quod accipis,corpus est Christi. Hic vides ab Ambrosio horro rem ex manducatione carnis Christi duplici de causa tolli, tiImpropter solam similitudinem,& sacramcntum quo tegitur caro ipsis quae si sola esset causa, locum ha- i.
beret ratio Petri Martyris:nec minus anthropophagiae crimine teneremur, quam si cruor undiquaque intuentibus omnium oculis ex manducata carne dissiueret. Ob
id Ambrosius,Augustinus,atque alij alteram causam antic clunt,qua caro illa consors diuinitatis credatur,& sub sacramento,&absque illo inuiolabilis & inconsumptibilis. Propter hanc causam ne quidem sub sacramento a nobis laniena agitur, ut male Petrus Martyr ratiocinatur. Verum non solum ad pusillorum euitandum scandalum caro sub sacramento traditur,sed ut pie ac verc corporaliter comedatur Nam caro in proprietate & apparentia corporali sine horrore pie manducari non poterat: ideo corporalis qualitas in spiritalem a diuinitate vertitur, ut maneat vera caro, de tamen spiritalis de inuisibilis in se existat, nec oculis nec sensibus aliis stubi ceat. Iam vero in eum statum reducta, capi quidem poterat a spiritibus Δ: animis
nostris,& intra corpus nostrum tanquam spiritum residere: attamen nec dentium nec aliis ad manducandum corporis actionibus non magis quam spiritus erat obuia. Sicut ergo ut manderetur ab homine, spiritalis diuinitas caro essici debuit, ita inquit paulo ante Augustinus, carnem illam spiritalem quoque effectam, rursum panem fieri decuit, & sacramentum, ut ita non solum spiritibus atque animis nostris suppeditaret cibum, sed etiam corporibus. Nam corporaliter ait Gregorius Nissenus in in corpus caro illa ingredi non poterat, nisi per cibum & totum visceribus i mmisceretur. Quamobrem continetur sub sacramento, non solidin ut pie ac sine immanitate degustetur a nobis,sed ut vere ac re ipsa manducctura corporibus nostris, quae alioqui circa ipsam manducationis ossicio defungi non poterant, quia spiritalis est, atque instar spiritus. Haec igitur alia causa sacramenti constituti.Nunc
restat inuestigandum, quonam modo Vere ac realiter, necnon corporaliter,caro il- - η - i ta manducemr, de dentibus atteratur. Hoc pendet ex intima coniunctione carnis
de specierum sacramentalium, quae sane tanta est, ut proxime accedat ad unionam peribi alem de hypostaticam, eique a Patribus frequentissime comparetur. Panis ae vini substantia conuertitur in substantiam corporis de sanguinis,atque in sacramento destituta proprio subiecto, accidentia relinquit, quae non tantum circumstant intimὸ corpus de sanguinem Christi, sed ab horum praesentia ac virtute diuina fulciuntur de iustentantur:& quamuis non inhaereant diuino subiecto, nec ipsum aE-ciant per se, quoniam tamen nullum aliud habent, ipsique proxime allident, atque ab ipsius praesentia in rerum natura sustinentur, quandiu manet saluum sacramentum, quicquid circa illas species geritur, circa subiectum illud geri, & ipsi evenire dicitur. Quoniam vice proprij subiecti nua prauentia erga species illas fungitur,nomirum s illae instar accidentium illius subiecti vicissim censeantur, totumque ex carne Christi, de panis serina, quasi unum aliquod suppositum non naturale nec . 1 personale computetur,tale tamen quod maximam conuenietiam cum huius nodi ebriino is
438쪽
N 'u' habeat. Unde ChrJsostomus unitatem istam longe arctiorem statuit,quam Regis, si & purpurae Regi impositae: & Augustinus sacramentum Eucharistiae definit, com, Q pus Christi, quod in tali specie & cfigie oculis mortalium apparere voluit. Itaque quoniam in sacramento facta transsiabstantiatione panis, corporis Christi unicum subiectum & suppositum manet praesens quod non in se proprie, sed in sua praesentia quodammodo assicitur speciebus relictis nanis & vini: ideo quicquid ipsis accidit, redundat in praesens subiectum,& vere dc ipso rmatur,ut natura postulat subiectorum & accidentium. Quod si panis re vini superessent a consecratione supposita,non sic quicquid pani & vino contingeret, reserri possiet in carnem Christi & sanguinem,quoniam tum distincta ac diuersa extarent in cacramento supposita, nec accidetia panis & vini insiderent corporis & sanguinis praesentiae, sed propriis subiectis, quibus communicarent omnia sua & non illorum piete sentiae. Insuper subiecta dicuntur esse sensibilia , quorum accidentia sensibus patent: ut
nomo videri proprie iudicatur, cum cius lineamenta ac colores oculis cernuntur,d: proprie omnia pati sensualiter ac visbiliter, quae circa eius accidentia sensibiliter c.., -- , , perpetrantur. Scriptura igitur & Patres ut innuant corpus 5: sanguinem Christi in te acalis sacramento praesentissima, ac panis & vini substantiam in illorum naturam tras. ' ire,quorum praesenti subiccto,imquam unico totius sacramenti stipposito inuitan- i mi, turrelicta panis ac vini accidentia, communicationem proprietatum fieri significant inter carnem & sanguinem Christi, ac panis & vini reliquias, & indifferenter viai attribui, quod alteri proprie competit. Sic Lucas scripsit pro nobis potionem
effundi,quod sanguini Claristi est proprium: Sic Paulus corpus frangi, quod pani
conuenit: sic Chrysostomus carnem Christi omnibus in hoc sacramento ait pro-yoni,ut cernatur,tangatu gustetur,manu diuidatu dentibus frangatur, atteratur,sdque nullis praestigiis aut fictione, sed ad sensum. Sic Augustinus ait,corpus Christi in terram decidere. Quae omnia Proprie pronuntiantur, & non figurate neque hyperbolice, quoniam ista omnia sensibiliter sunt circa ipsas species panis & vini, quae propter sustinctiam, quam accipiunt a praesentia carnis Dominicae, eius quodammodo habentur acci)entia, illique tanquam suo subiecto suas affectiones &qualitates proprie,ut facerent suo naturali subiecto,& non figurate communicant. Ad eam propriam huic sacramento unius suppositi cum quibusdam a se suffultis
accidentibus unitatem designandam & exprimendam, contra duplicem Bereng, ιι, bubnii, inrij haeresin, quarum Vna transsubstantiationi, altera praesentiae carnis &sanguinis
. - - - , aduersabatur,synodus Romana sub Gregorio septimo recte decreuit corpus Chri- sis sti di sanguinem sensualiter manibus facerdotum tractari, frangi, dentib us alteri. Nam sensiualiter,ut diximus, suppositis coueniunt, quae fiunt etiam sensualiter ci jIA A . ca accidentia illis inhaerentia,aut ab illis tanquam haererent sussulta. Quoniam vero illius Berengarianae consessionis variant exemplaria, libet hic illam varietatem ascribere. Sic a Gratiano producitur: Ego Berengarius indignus Ecclesiae sancti Mauriti j Andegavensis Diaconus, cognoscens veram, Catholicam& Apostolicam fidem, anathematis is omnem haeresin, pr cipue eam de qua hactenus infamatus sum,quq astruere conatur panem & vinum,quq in altari pomlntur, post consecra- tionem solummodo si cramentum, &non verum corpus S sanguinem Domini ianostri Iesu Christi esse,& non posse sensualiter,nisi in solo sacramento manibus sa-cerdotum tractari, vel frangi,aut fidelium dentibus alteri. Consentio autem sanctς Romanet Ecclesiς,& Ahostolicς scdi,& ore & corde prost cor de sacramentis D minicς mensi eandem fidem me tenere,quam Dominus Ac venerabilis Papa Nic ialaus,&hqc sancta Synodus authoritate Euangelica tenendam tradidit, miliique firmauit,
439쪽
DE VERITATE E VCH ARISTIAE. 198
,, firmauit scilicet panem & vinum , quae in altari ponuntur,post consecrationem noia solum sacramentum , sed etiam verum corpus & sanguinem Domini nostri Iesuis Christi esse, & sensualiter non solum sacramentum, sed in veritate manibus sacer-- dotum tractari, frangi,& fidelium delibus atteri,&c. Guillelmus verb Monachus,& Bibliothecarius Malinesbertcnsis Dς gestis Anglorum,posteriora illius Confessionis verba ita paulo aliter narrat: Panem scilicet & vinum quae in altari ponuntur, per mysterium lacrae orationis, de verba nostri Redemptoris substantialiter conuerti in veram ac propriam &vivificantem carnem 5: sanguinem Domini &post consecrationem verum esta Christi corpus natum de virgine, & verum sanguinem fusum de latere, non tantum per signum & virtutem sacramenti, sed etiam in proprietate naturae, & veritate substantiae. Quae posteriora verba ut omnes haereses nostri temporis de sacramento a Berengario post Marcionem coepisse, ita una cum illo damnatas fuisse declarant. 'Contra Lutherum Transsubstantiationem astruunt, contra Cinglium reprobant solum inesse signum, & contra Caluinum virtutem escacem solam esse sacramenti, affrmantque carnem Christi per panis in ipsam conuersionem adesse in proprietate naturae & Veritate substatiae. Quatenus ad praesentem quςstionem attinet,Lutherus de illa Consessione seri hanc cessiram: Quod pani fit ,id ipsum vere S proprie corpori Christi tribui propter sacramentalem co-- iunctionem. Errant ergo Scnuermeri sic Sacramentiperdas vocat lac Glosa in iureia Canonico, cum Nicolaum Papam reprehendunt,cum Berengarium coegit ad co--sessionem, qua dicit se atterere dentibus verum Christi corpus. Atque utinam P - pae omnes tam Christjane egissent,ac Pontifex ille cum Berengario in Consessioneia ista egit. Est enim vera haec sententia, quod quisquis panem comedit, is comedit id - quod est verum Christi corpus, non tantummodo ut Vvicleuus docet: &c. Certe Lutherus proprio se iudicio condemnat. Si enim in sacramento duplex esset subiectum & suppositum panis & corporis, ut illi placuit, falsum esset proprie & vere
corpus Christi fragi & comedi, cum fragitur aut comeditur panis. Sic enim Ephesini Patres aduersus Nestorium, ponentem in Christo duo diuersa subiecta insere bant,ex eo non nisse dicendum, proprie Dominum gloriet suisse crucifixum,atque alia, quae propter unitatem suppositi scriptura Deo & homini facit communia .Patres quidem tangi,videri,frangi,&corporaliter comedi corpori Christi attribuunt, non in eius nuda subflantia per se, & naturalibus accidentibus considerato, sed vi est praesens huic sacramento,de ratione specierum panis, quas sua pret sentia ac virtute ac si essent propria accidentia sustentat, & unicum ex illens in sacramento sup positum, nihilominus obit vices alterius in se conuersi suppossiti erga panem & vinum : ideoque proprie quicquid circa illas species fit,in corpus Christi prcsens,i quam esset proprium earum subiectum, recidit. Sic Chrysostomus discutit cur ab Apostolo corrus Christi dicatur frangi. In Eucharistia sinquitὶ Videre licet,in cruce
.. autem minime:sed omnino contra. Os enim eius no comminuetis ex eo. Sed quod eis.
in cruce palliis non est, hoc iam in oblatione patitur, ac sustinet, cum Propter nos frangitur,ut omnes fanet:sractus,ut nos sibi coniungat. Atque ut ipsas species panis intimius ad ipsum pertinere in sacramento, quam vestis aut operimentum homini - quadret,cui imponitur, exclamat:O quot modo dicunt, Vellem Armam eius, fi-zZile L.
guram, speciem, Vestes, calceamenta videret En ipsum vides, tangis, mandu-- cm.Tu quidem illius vestimenta videre cupis:is vero seipsum ita tibi tradit, ut non rit - tantum eum videas, sed ut tangas & comedas,& intra teipsum habeas. Tangamus is ergo nos non iam fimbriam vestimenti eius, imo vero ipsum totum.Ipsum enim si - Volumus, corpus eius, non iam Vestimentum propositum est,non ut tangamus sta
440쪽
ltat, sed ut comedamus atque saturemur. Sic que Cyrillus Alexandrinus vocat panis stinmenta, Clemens Papa nominat corporis Dominici fragmenta. Sic Augu- ,stinus aiebat superius, quoniam diuinitas, nec caro ipsa Christi morsibus paterepotcrat, aut dentibus vorari, panan fictum Chri lii caciaem, v t in sacramento id ac cidat carni, quod seiuncta & in se considerata non admittit.Propter hac diuersam considerationem corporis Christi secundum se, etiam quandiu est in secrameto, de secundum rationem,qua subest speciebus panis,uidetur plerunque loqui pugnantia Patres non solum inter se, sed unus a sonetipsis discrepare. Ex Clarysostomo auditum est,nullo medio carnem omnibus sensibus percipi, ideri, tangi, gustari,frangi, manducari: alibi contra non semel est nihil hic Dominum sensibile nobis tradi disse, sed in rebus sensibilibus omnia insensibilia. Et si quidem incorporeus esses, nuda tibi ea de incorporea tradidisset: quia vero anima tua corpori coniuncta est,
in sensibilibus intelligibilia haec tibi praebet.An non ista sibi aduersantur,nis attedas eum loqui hic de corpore secundum se considerato, quod est in ipso sacrameto intelligibile atque inui libile, prorsusque insensibile per se: illic vero de eodem,
quatenus induitur & operitur panis accidentibus, quae sita praesentia sulcit, eorumque proprietatibus denominatur, & quodammodo assicitur. Interea reddit prius allatam rationem de instituto sacramento,ut per illud caro Christi corporali manducationi obiiceretur. Augustinus item prima facie iudicaretur contraria effutire in his .Non hoc corpus quod videtis,manducaturi estis,& bibituri illus anguinem, quem susuri sunt qui me crucifigent. Contra, sermone ad Neophyto ait, Hoc ac-cipite in pane,quod pependit in cruce: Hoc accipite in calice, quod fusum est dein Christi latere. An non contrarietas est manifesta,Hoc,& Non hoc: Ipsum, & Non ipsit mi Verum ipsemet Augustinus cotradictionem adimit, ut idem ipsum sit substantia, non qualitate,identitate naturae, non diuersitate formae:non ipsum in nuditate naturae,scii in se acceptum,sed ipsum in pane & calice.Quamuis ergo corporalia illa opera,quae in manducatione peraguntur,nequeant carni Christi adaptari, si a sacranaento separetur, aut separata concipiatur: nihilominus cum ei in sacramento accommodantur,non est Caluiniana metonymia,ut vult BeZa, qua rei etiam absenti attribuuntur quae eius signo conueniunt. Fortasse quaedam synecdoche non
erit aliena, qua quod parti congruit,toti ascribitur. Sed ne haec quidem Patribus satisfecerit, qui subiecto de supposito carnis Christi de sanguinis, quatenus subsunt accidentibus panis de vini, illa opera deputant sine ullis praestigiis de figuris, quemadmodum proprie ac sine figura assignarentur proprio illorum acci cientium subiecto si maneret, cuius vices gerit praesentia carnis Christi. Neque vero magis homrere debemus, si ab indignis carnem Christi edi,frangi, deglutiri fateamur, quam . quod Deus in alia carnis effgie δc a Iuda osculari, de a Iudaeis atque gentibus capi ac crucifigi non est dedignatus. Quid etiam magis impium,si dicatur caro Christidentibus alteri, non quidem in se, sed in panis proprietate, quam si dicatur Deus vulnerari, flagellari, mori, quod non in propria diuinitate passus est, sed in carnis
peccatricis velamine.Porro ut de tribus propositis Vltimum expediamus, quadruplex obseruatur carnis dominicae manducatio .Physica seu naturalis,quae si ossicio dentium. Sacramentalis,quae ore fit sine sensu, sine consequentibus physicis actionibus, motibus,aut transmutationibus, quas Aduersarij malitiose ex carnali quotidianorum ciborum usu retiocinantur,nooisque obiectant. Quae manducatio quoniam plenὶ ac clare qualisiaam omnino ratione totius suae formς sit,explicata a Spia ritu sancto non est, nec a nobili quidem inuesti pari debet,aut explicari potest. Cocedunt sane & ipsi Aduersari j rationem modumve manducationis corporis Do