장음표시 사용
151쪽
I. Mutua petitio quid IV. A quibus recta proponatur II. Quomodo fiat V. Eius iniectus. III. Ebo finis compensari a
Dednctus in iudicium reus non solum armis de fenditor exceptionum , sed etiam petere a judico. Potest, ut sibi ex actore justitia exhibeatur; quoa fit mutuis petitionibus. Mutua petitio est mutua actio, seu reconventio I)ω per quam reus s C gnito actoris libello, eumdem convenit, & vicissim aliquid ab eo petit. Ita si actor. petat decem ex Causa mutui, reus vicissim ex testamento Petat alia decem , veI amplius , mutua Petitio eSt. si Leg. 2I g. I ff. do iurisd. Mutua petit is . actio
est non exceptio, ut quibusdam, visum, qui tamen a c.2. g. a de ord. eognit. aperte resutantur . '
g. II. Si quid igitur causae sit , cur possit reus Cum actore agere, eumdem Potest reconveniare, Sive eadem, sive alia sit causa I), aut in personam , aut in Um actio instituta sit ca). Id vero fit coram eodem judice, ad quem reus vocatus est, quemque actor repudiare non potest, Si ve ordinarius sit, sive delegatus D . Uni reo sa- Cultas est proponendae mutuae petitionis non item actori, ut lites habeant medium quemdam modum, quaeque in judicio conventionis data est agendi ratio , eadem etiam in reconventione servanda est.
152쪽
Nam una eademque actoris, & rei conditio esse debet 4 . Itaque si actori ex rescripto Pontificis datus sit judex ita, ut ab eo appellare non liceat s debet etiam idem judex de mutua petitione rei procedere appellatione remota, ne plus unis quam alteri tributum videatur . Illis autem verbis speia latione remota non omnis inhibitur appellatio, 'sed ea tantum, quae jure speciali permissa non est 5 .
i in Auth. Consequester eod. de Senten. er interloq., eod. f de Ord. eunit. Errat autem Antonius Faber conjeci. lib. 2o ev. 1 contendens, non licere reo actorem ex di
r) Ab omnibus generatim reiecta est opinio Antonii Fabri conject. lib. xo eap. 8 , qui subtiliter more Suo, Sed minus vere demonstrare conatur, eum, cam quo actione in rem actum est, reconvenire non posSe. 3 p. 3 de Rescript. λ 6. Id vero locum habet, si postulanter reconvento datus fuerit delegatus eap. de Mut. petit., quia hie demum obtinet ratio allata in Li cod. de senten. π ιnterloq. repetita in c u. I cau. 3quast. 9. Si delegatus motu proprio fuerit Constitutus, locus reconventioni non est, eum actor j adicem illum non elegerit . Vid. Gongalea in est. cap. I de Mut. petit.
p. 2 de Mut. petit. . 1 p. pastorales 1 3 de appellat.
g. III. Mutuae petitionis finis est Compensa tio ci). Itaque in causis, in quisus Compensatio IOCum non habet, nec reconventio. quidem proponi Potest. Hujusmodi sunt causae crIminales, in quibus agitur criminaliter ca) , quoniam innocentιa , non relatione criminum rens purgatur 3 s praeju
diciales 4 , depositi s spolii, in quibus , uti
demonstratum supra est, spoliatus respondere non Cogitur, nisi antea restituatur cM ,- causae minmcntaneae Possessionis , quaeque celerem eo tum
153쪽
sostulant o) , deusque in negociis ecclesiasticia coram laico ludice reconventio fieri non potest 8 .
. si Tertullianus ciner. Mare ion. lib. 2 cap. 2 p.39ued. Rigattii Paris. 167s inquit, Hebraeos AEgymis ab re vasa aurea, & argentea petentibus opposuisse mutuas petitiones , serientes, sibi etiam deberi mercedem pro IMbore, atque Opera, quam impenderant in ducendis lateribus, in civitatibus, atque in villis aedifica adis, quod po-εtea compensationem rectissime appellat. Quae compensatio vel si ipso jure, vel per exceptionem doli inducitur, vel per mutuam actionem Nam mutua hac actione alio
actio tollitur, & debitum compensatur, ut eSt in Capitularibus Caroli M. lib. et eap. 3o3 eol. 73o tora I ed. Ba lutit Hen. I 772.. Ita per reeautionem, ut inquit Augustinus lib. de Curi pro mortuis eap. II opp. c. 6 cocs M. cin cautio maeaatuκ , hoc est dissolvitur; & ita per sv cu toriam, q iam memorat Μarculphas Formulia lib. acap. z7 π apud Balutium Capitular. LV. Fr cor. rom. eol. 289 G 29r ed. cit. hoc est per syngrapham, qua Creditor confitebatur, suam sibi pecuniam fuisse SO-lutam 3 vacua, or inanis permanet obligati . a) Gu a a Cr 4 cap. 3 quast.. I , ι. 1 π I9 codis. do His, quι accus.
f. IV. cui jus agendi , ei reconveniendi ius
est: quoniam reconvenire est agere, ideoque inutiliter re Convenit ex 'ommunicatus, quod inutiliter agit i oram arbitris reconventio fieri non potest, quoniam eorum tantum est iis de rebus judieare , quae compromissi lege continentur ca .
154쪽
q. V. Duo parit mutua Petitio, Seu reconis ventio ; primum est, ut jurisdictio prorogetur, adeout qui coram judice reconvenit, eumdem amplius recusare non possit IJ; alterum, ut res utraque, actio scilicet, ct reconventio Simul uno, eodemque judicio cognoscantur ca). Ssd ut haec duo essiciat mutua petitio, initio ipso litis pro Ponenda est, antequam litigantes ad alios judiciales actus progrediantur 3). Nam si reconventio fiat in progressu, aut in exitu litis, prorogabit quidem aurisdictionem 4), sed non etiam essiciet, Rit reconventio una cum actione eodem judicio
i) Cap. I de Mutuis terit. Conser quae dixi f. anst. 3. α) Cap. et eis.' 3) Reum statim mutuo agere debere, Scrἰptum est in Aiath. Er eonsequenter eod. de Sent. Or interlag., Scciem. 2 f. I de Vobis signi . dicitur in ipso litis exordio. Neque aliud suadet cap. 3 g. I de Rescriptis in 6, ubi verba eodem durante judicio ita sunt intelligenda, ut apud eumdem judicem reconventio fieri debeat, no autem ad reconventionis tempus reserenda Sunt.
155쪽
I. Dilatio quiu IV. Omnes, iudicii partes suas ha-II. Dilationum distinctio. . bent dilationes. III. Quaado ea dentur. V. Quomodo dandae s ait E
Νihir in foro. & judiciis usitatius est dilationis
g. Nam eas saepe reus ad parandas exceptiones, saepe etiam actor ad probationes confirmandas .
iudice petit; idque non initio solum, sed etiam in progressu litis . Dilationem volamus justum ali quod temporis intervallam, quod litigantibus conis ceditur ad actum aliquem iudicialem commodius expediendum 1 .
S. II. Dilationes vel a lege dantur r , ve
mutua litigantium voluntate constituuntur , vel Riudice conceduntur. Sed Ius Canonicum tribuenda rum dilationum omne fere arbitrium judici commisit ca . Quod non ita intelligendum est, quasi iudici integrum sit, quas velit, dilationes Concedere suo amitrata. Nam ni dilationes Concedanis tur, justa Causa opus est, eaque rite demonstra ta. denegari non possunt. Hinc si nimis breves datae sint dilationes , quae pares non sint rei praesertim gravi, & implicatae, juxta est appellandi
156쪽
6. ΙΙΙ. Dantur dilationes ad inducendos testes. I), ad exceptiones peremptorias proponendas ca)ω ad proserenda instrumenta , ad se purgandum 3 ad accusandum, & agendum c4J , ad curaum apis pellationis prosequendum cs).
f. IV. Quemadmodum in judicio sunt pa
tes tres, ita singulae suas habent dilationes. Hinσtriplex earum genus distinguitur. Nam. Miae dantur in prima litis parte , videlicet a Citatione us. que ad litis contestationem , -& hae vel citatoriae vel deliberatoriae vocantur. Citatoriae dantur ad
eomparendum , dilatoriae ad deliberandum , num ille, qui in judicium vocatus. est, Iitem Suscipere
debeat. Quaedam autem Conceduntur a litis - Conis testatione usque ad Sententiam, .quae probatoriae
dicuntur, quia dantur, ad parandas, asserendasque probationes. Denique in tertia litis parta dilati
nes conceduntur ad audiendam sententiam , vel manis datum exequendum, quae dEfinitoriae nuncupantur.
f. V. Dilationum tempore judicis ossicium conquiescit. Et quia arbitrarias stribuere dilationes, aeti' est judicialis , idcirco conoedendae sunt a judice pro tribunali . sedente, causaque Cognita
i). Iu dilationibus, quae a. iure dantur . nulla
157쪽
I. sententia quid II. Ea vel definitiva, vel inter roquutoria, . III. Utri usque discrimen . Iri Sententia a competeste tu dice ω V. Et pro tribunali sedente V . Et in scripto ferenda est. VII. An a judice recitanda λVIII Quo id iomae e concepta es edebeat γIM An noctu ferri possit M Iuri , actisque , de probatis congruens, certaque esse debet. XL Condemnatio in expensa , dc fructuum restitutio. XLI. Sententia quando transeat inisem iudieatam E
XIII. In quibus eausis in rem iudicatam nunquam transeat. XIV. Rei iudicii ae executio. XU. Quis rem iudicatam exequis
XVI. Quibus In re s, & quo ordine executioe fiat EXVll. Executio in bonis mobilibus , dc immobilibus. IIIo Auctio , dc distractio pl-. gn rum. X lx. Debitor quando in carcerem detrudendus EXX. Cessio bonorum.
XXI. Quemadmodum ea fiat, dein quo disterat a iustilia qui Rumpii γXXII. Beneficium competeuitae, '
Iudiciaria disceptatione absolutam oritur conclusim usa I), & a judice ferenda sententia est. Definitur sententia judicis pronunciatio supeT Te alitigantibus proposita condemnationem, vel abs Iutionem Gontineas, ct controversiam definiens co Iustiniani legibus cautum erat, ut judeT Sententiam non serret, nisi primum juratus declarasset, se procul habuisse studia partium , atque unae an te oeulos .habitA justitia, ct veritate ., Cautam judicasse 3 . Sed hodie hoc juramentum emittunt judices, cum munus judicandi susciyiuna.
i) Formula haee a Decretalibus Pontificiis In forum civile defluxit b. s. 6. 3 de eaus. possess. π propr. , c. 9 de Fid. instrum. αὶ Leg. i F. de re judicat. Multa de hac sententiae definitione sabes a Cujacio in cod. tit. de Senten. π i
158쪽
ν teriolis,on -- ς ε L 996 ed. citis recte, & sapienter animadversa, ubi etiam multae sum leges, quae ad hunσIocum pertinent, diligenter. explicatae .. Vide etiam Donellum in Di I F. de Re judicis opp. tom. II col. IIT πseq- edit- eit. , . qui de illa Modestini, definitione in dict. tu. I accurate disputa , &. Philippum. Vicatum ricabui
L IL Sententia ver es: intersequutoria m vel
definitiva IJ. Interloquutoria est, quae non dirimit controversiam, de qua praecipue qKae ritu neque Super ea sertur , sed, super qliaestione inter judicii cursum incidente is . Inter loquutoria di- Citur, quia judqX,. dum de primaria causae quaeritur ,. interea floquitur , neque definitive pronunciat,
sed. eae tantum dicit , qηae ad Causam . promovendam pertinent , ut judicium ad propositum finem perducatur 3 . Definitiva autem est , quae totum negocium definit, planeque dirimit controversiam .-
I) Ius .civile sententiae nomine proprie ' definitivam
intelligebat, mandata, jussa, aliaque decreta, quae Para ban quidem ad praeipuam causam. definiendam viam, mn tamen; eam definiebant, interloquutiones. dicebantur,neo vim habebant sententiae neque in rem iudicatam transibant Leg. I7 I9 C. Ex quib. caus. in m. totia tit. Eod. - de Senten. π rntextoq. Leg. 2 F. de Appellat. rε- σψSed Ius canonicum promiscue hoc vocabulum uS Mat, quod etiam. in praXi receptum est, unde nata est vulgatae distinctio inter sententiam interloquutiniain , .α. deficitivam m
i) Vox haec interloquutio juris auctoribus usitata CSt, eaque pluries in civilis, & canonici, juris libris occurrit ia Verum antiquioreS interloquutionem vocarunt pra-judiciuin, quoniam interloquutorium vix latine dici, &
3) Consule Donellum in tae. f. ne Re judic. er
159쪽
6. III. Μagnum inter utramque sententiam
discrimen est. Nam interloqmltoria sententia ab
eodem judice revocari potest I , definitiva non potest ca); haec in scriptis ferri debet, illa non
scribitur; a definitiva appellatur, ab interloquuintoria appellare non licet, nisi vim habeat definitivae, aut maghum inserat detrimenturri, quod alio modo removeri non possit 3).
Σὶ Leg. 9 Cod. de Senten. π interloq. , Leg. ys Ida Ra judic. 3ὶ Ius civile ab interloquutoria appellationem negat
Leg. I 6 eod. de judie. , Leg. 36 C. de Appellat. quam legem restituit Cujacius observ. lib. I 2 c p. 3 opp. tom. 3' col. 3 6 ed. Venera I 7s8. Confer etiam Leg. 3 C. Theor. Qua. appeli., & Leg. 6s C. Trad. de Appellat. Erant tamen etiam apud Romanos interimautiones vel simplices, quae directo praecipuam causam non attingebant, sed quibus Iudex vetabat, vel jubebat ea, quae ad ordinem in judicio servandum pertinebant Leg. F. de
Re judie. vel vim sententia habentes, qllibus judex rem aliquam incidentem definiebat, quae tamen praecipuam caum Sam respiciebat, parabatque simul ad eam definiendam viam, qualis etiam sententiae nomine comprehendebatur Leg. 39 f. de Minor. , ubi haec quaestio proponitur'. Mi .nores intra quadriennium in integrum restitutionem petierant . Dubitabatur, utrum minores . eSsent, Cum genum est negocium, & ita aetatem demonstrare oportebat ἐν Lata est pro aetate sententia, quae quamvis interloquutoria
esset, vim tamen desilitivae habebat, cum causa cognitarem incidentem definiret, ex qua iudicium praecipue causi pendebat, num da ida esset restitutio ξ Ab hac sentemtia emissa, & accepta appellatio est. Concedit etiam Ius civile appellationem ab interloquutoria, quae insigne damnum affert, quod alio modo rem veri non potest. Leg. a C. Si penden. avellae. , lex. h. f. de Appeti. recip., Ieg. I 8 L. Theod. Quar. appell. non recip. Ius Canonicum a quavis interloquutoria, & a quovis gravamine appellationem permittebat C. II cir Ix de Anellat. , 'T C. I eod. in s. Sed Concilium Tridentinum Sess. eos. I cr Sess. 1 c. ao de Reform. jus hoc antiquavit, ne-
160쪽
que ab ἔnterloquutocla appellatIonem permis e , nisi ea vim habeat definitivae, aut grave inserat detrimentum, quod alio modo tolli, avertique nequeat. Quae etiam I iis civilis disciplina est.
g. IV. Ut definitiva sentelatia vim .habeat, plura desiderat . Principio a competente judices qui in litigantes. aut saltem in reum jurisdictionem habeat cc. eoque pro tribunali sedente . a juris ordine servato ad ferenda est. Tribunal erat locus sublimis, ct editus, sere ad instar hemicycli introrsum Curvatus ad quem per gradus RSCendebatur, & in quo magistratus jus reddebat ca); ideo legum auctores Mepe magistratum designantiis verbis, qui tribunali praest, qui pro tribunali cognoscit G. Cui loco a Latinis opponitur locus piamur s); unde de plano cognoscere, videlicer ex
aequo loco cognoscere, non eX Superiore, neque
Pro tribunali, sed in via; in transitu cum vel larivandi, vel gestandi, vel ludorum gratia magistra
3 Vitruvius Arebitea. lib. s cap. I p. I 68 ed. Galiani Neap. I 7 s S . Item tribunal, inquit, ut in ea ade , hemicycli schematis , minore curvatura formatum. Mus autem hemicycli in fronte est intervallum pedum XLVI introrsus eurvatura pedum XV, uti eos, qui pua magistratus starent, negotiantes in basilica ne impediarent. Extrema hujus curvaturae latera a Tacito Annatilib, I e- 7s tom. I p. I 32 sdition. Amstaled. I 673 Co nua appellantur. Pinor ex hoc tribunali in sella curuli jus reddebat, quo spectat Martialis Epigr. 98 lib. II vers. I I 8 p. edit. Lugd. Batav. I 67o. Atque ade Proprium erat tribunal majorum Magistratuum Omanorum , ut eo uti non possent Magistratus Municipiorum, quia etiam minores Magistratus Romanorum , veluti Tris