Joannis Devoti ... episcopi olim Ananiensis ... Institutionum canonicarum libri 4 Tomus 3

181쪽

Iganime dat, nisi primum justam appellationis cauissam deprehenderit 3 . Imo exspirat haec appellatio, si ipse judex inferior damnum per simplicem interloquutionem ab se illatum corrigat c.

i) L. 3 eod. de Appellae., c. 7 eod. in μ

3 p. 3 π 7 de AppelIat. Cap. 6o de Appellat. f. IV. Item appellatio ab interloquutione sobpto Comprehenditur , eoque exprimenda est appel- Iationis causa I . Cum enim definitivam mutare judex non possit ca), interloquutoriam possit 3 , Patefacienda est Causa, propter quam haec emen dari possit, ac debeat. Contra a definitiva si illiaco 4b apud acta appellemus, etiam viva voce RPpellamus s); quamquam libello opus sit, Cum ex intervallo appellatio interponitur 6 neque ne- Cesse est appellationis causas eXprimere ). Denique Cum a definitiva appellatur, jus est litiganti novis uti probationibus, & Causas etiam non eX.

Pressas judicio persequi 8); sed qui appellat ab

interloquutoria non alias Causas prosequitur, quam nominatim dumtaxat expressas 9 , neque novis utitur probationibus. i) Cap. I π ρ de Appellari in s. Emmanuel Gon-ΣaleZ in c. s 9 num. I x de Appellat. tria distinguit tempora, nimirum tempus Anacleti, tempus Innocentii III tempus Innocentii IV. AnactetuS can. 3 cap. 2, quast. omnis oppressus , inquit, libere 1 cerdotum, si voluerit, appellet judicium. Ex verbo libere colligit Gonetaleetius, Olim tum a definitiva, tum ab interloquutoria, nulla expreasa causa, appellari potuisse. Deinde Innocentius III.

182쪽

3n e. sr g. I de Anelian ab intellaquutione appet Euxprobabili causa verbo etiam exposita voluit. Denique Innocentius IV- causam Staipto proponi Iussit in cit. cap. Iis Verum Ana leti epistola in cit. ean. 3. Isidori Mercatoris figmentum eSt.

ρὶ Clement. 1 de Appellat g. V Appellare possunt non tantum ii, qui

damnati judicis sententia damnum pertulerunt. Sed etiam omnes, quorum interest sententiam infirmari I - Ita recte provocat fidejussor, si debitor victus judicium deserat , itemque venditor, contra quem regressum habet emptor, si hic, postquam causa Cecidit, ab ea desistat. In communi Causa unius appellatio, quaeque eam sequitur, victoria ceteris etiam prodest litis consortibus , qui non appellarunt ca .

i) I. 4 ff. de AppeIIateam 3 o cap. 2 quast. 6 eod. I 6 g. I de Elea. 1ὶ L. I es' χ eod. Si unius ex plurib. Appel. , ατ a de Appellat.

f. VI. Nec solum nostro, sed & procuratorio nomine appellamus IJ; quin alium etiam ab eo, Per quem judicium egimus, procuratorem ad BP- Pellandum constituere possumus a . Nihil autem attinet appellare, Cum sententia nulla est , qu niam appellatio pertinet ad sententiam k quae iniqua quidem est, Sed tamen valet, ideoque infirmanda, ut iniquitas corrigatur; verum sententiam

183쪽

per se nullam infirmare supervaraneum est. Ergo

inutilis est appellatio , si ab i ncompetente judice 3), aut a competente quidem, sed neglecto juris ordine 4 , aut contra expressam legem 5 bonosve mores 6) sententia lata sit. Atque ita Conistra has sententias satis est nullitates proponere, ut iis expensis, atque probatis, nulla earum ra- , tio habratur. Usu sori hae sententiae, quae nullae sunt, circumscribi dicuntur, hoc est e medio totis

Ii, & abrogari; id vero fit imperio Principis, qui

nisi primum extinxerit, ac deleverit sententiam, ea semper in judicio rata firma censetur. i) L. x F. Quand. anell. αὶ L. in An. F. de Appellae.

3) L. ult. eod. si a non competen. judic in L. 4 eod. de Senten. π interloq. s) L. I g. 2 1. Qua sentent. sine appellat. Ca pitularia Caroli M. lib. 7 eap. 249 tom. I col. 72Ο edit. Baltitia Venet. r 771 in carcerem detrudi iubent iudicem, qui oblatas sibi in judicio leges, vel juris species audire noluerit, . contra eas judicaver l, atque huius facinoris convictus fuerit . His autem capitularibus antiquior Chlotharii Regis constitutio edita circa annum s so

num. 6o apud Balutium east. Reg. Franc. eom. eol. T

rin ed. iubet, Episcoporum imperio castigari judicem, qui aliquem contra legem iniuste damnaverit. Huc etiam referenda est Graeca constitutio Iustiniani apud Contium

pratermis. class. I pag. 29s edit. Neapol. I 72s.

6ὶ Instit. da Osic. judicis. VII. Quaedam vero causae sunt, quae Om nem appellationem rejiciunt, vel quod celeriter expediendae sunt, vel quod appellatio potius ad retardandum judicium, quam ob justam Causam interposita videtur. Ergo fruatra provo ant qui sente sitiam quoquo modo probarunt i , vel se non

184쪽

I8s appellaturos jurati promiserunt ca). qui testibus,

& argumentis convicti crimen confessi sunt 3 , qui ob veram, non fictam contumaCiam damnati sunt ), denique illi contra quos tres Conformes sententiae Iatae sunt 5b . Similiter non datur appellatio in manifestis, sive notoriis 6 , in judiciis remota appellatione actis 7 , in causis modicae summae 8 , a sententiae ex utione, nisi ibia si quem tenere oportebat , modus superatus fuerit 9 , in causis disciplinae, & emendationis mistum cIo , nisi ea res praeter modum acta sit II). I p. et o deo sic. π potest. Glegat. ibique Glossa

ve b. recessum.

u. In jure, cum. I g. Nullus etiam capia a quast. 6 , IV. a cod. Quom appellat. non recip.

) L. z3 g. Ult. f. de Appellat. , Ibique Glossam. Non recte, leg. s 3 1 de Re judic., ibique Glossa v.

Liris damno sin Ante Iustinisnum semel tantum prompare lic hat ; post Iustinianum etiam his provocare licet Ieg. uincia eod. Ne liceat. in una eaat eaus. Eamdem hanc regulam proponit Clemens III. in c. 39 de Appellat. Sed si tuta plurimarum gentium redierunt ad jus antiquum, Meoque apud eas nunc semel tantum appellatio permittitur, quoniam non tres, uti sere Ius Commune, sed duae se tentiae rem judicatam effciunt. Atque hoc qusdem jus est, quo Romae utimur ia 6ὶ Cap. g. viri in eap. 6I s. Porro de Appellatia, r. 3 9. Si autem eod. in 6. p. s 3 ia Appellar. c. I de Reserin. c. da Osfic. π potest. Iud. delet. In eap. inquisitioni 7 I da Anetl. quaeritur, num clausula appellatione remota missa In Pontificio rescripto non postremo loco, sed medio, referenda sit ad ea tantum, quae praecedunt, an etiam ad ea, quae sequuntur Z ac tantum ad praecedentia reserenda esse responsum est, nisi eae, quae sequuntur a cum 4uperioribus conjuucta, & comena bint.

185쪽

Roman. lib. s capitular. 4 opp. tom. 2 pN. I7 θ' se ed. Lugdun. Batav. I so. Apud nos in cauSis, quae pertinent ad Uibem Romam, ejusque terminos, & territorium, Sire, ut vocant, districtum, quaque εummam non Sumrant Scut. 1o, reeursus, ut vulgo loquimur, non appellatio conceditur. Extra Urbis terminos appellatio tantum datur in causis scutorum centum, recursus in ceteris; in iis vero causis, quae non Superant Scuta quinqae, neque appestatio, neque recursus datur, sed vis ctus in ima sententia a quiescat neceSSe eSt.

f. VIII. Appellatio proponenda est intra leogitima tempora , quae vulgo fatales dies ci) appel

lantur, quoniam eorum lapsu, quasi fato quodam appellatio. perimitur. Ea tempora quatuor numero sunt. Primum est tempus interponendi appellatio.

Rem alterum petendi, atque accipiendi libellos dimissorios ; tertium introducendae appellationis apud iudicem superiorem; quartum denique tem Pus est, intra quod litigator prosequi, ac finire appellationem debet.

1 Fatalium dierum mentio est in Ieg. 3I eodie. de

Appellat. , in leg. 2 π ult. eod. de Tempor. O repari appellat. Fallitur autem egregie Bodinus de Republie. lib. 3 cap. 6 num. 32 , qui nullum veterum ea tempora appellationi praefinita fatales dies vocasse putat, eaque m-tius statos dies, statum tempus appellanda esse contendit. Errorem inde ortum esse albirratur, quod qui leges Codicis, & Novellarum in Latinum sermonem verterunt Pro πυρσας rasae legerint . Bodinum refellit, & exagitae Cujacius ad rit. 63 eod. lib. 7 opp. rom. 9 col. I O A M. cit.,

ubi praeclarum habes d'ctissimi viri de hoc homine judicium . Faralis dies etiam temporalis dicitur in L. 3 a Gde Appellat. Consule Cujacium Observ. lib. I a cap. n. rom. 3 col. 3o7 UusL ed.

186쪽

f. IX. Iure Digestorum, & Codicis appellationis interponendae tempus biduum erat in causa propria, in aliena triauum I ; sed postea Iusti,nianus cuilibet, qui appellare vellet, decem dierum spatium concessit ci). Iustinianeum jus Ιnnocensio III probatum est 3 , idque tum in juduciali , tum in extrajuci Diali appellatione servandum esse, Boni Iasius VIII constituit ). Hoc tempus in sententiis labi in ripit a die latae senistentiae, in aliis actibus ex ipso actu , unde appeta latur s). Quod ita accipiendum est , si adversus praesentem suerit pronu iactatum. Nam si adversux absentem hujus temporis initium repetitur non a die, quo lata est sententia, sed a die quo quis ejus rei certior factus est 6) 13 L. I g. 3 6 π II lex. 1 f. Quand. AppeII. L. S

eum dicat Boni iacius infra decem dies, postquam sciaverit , perspicuum eSt, quod recte vulgo dicitur, appellationis interponendae tempus initio utile, deinceps re

f. X. Post appellationem interpositam literaedandae sunt ab eo a quo appellatum est, ad euin qui de appellatione cogniturus est I . Quae literae dicuntur apostoli a graeco verbo απαντ- , latine, dimitto. Sunt enim literae datae a judice, qui sententiam edidit, per quas causa dimittitne ad eum, qui appellatus est ca). Harum literarum non unum Senus. Nam si appellationem interPosia

187쪽

iam; & admissam fuisse testentur, dimissoriae diis

Cuntur, reverentiales autem, si ob superioris reis Uerentiam probatam appellationem ostendant non quod eam Causa postulare videatur, postremo Si testentur, eam esse rejectam , resutatoriae appellantur. Interdum Iudex non satis intelligit, num concedenda sit appellatio man secus; & tunc Conincedit testimoniales, quae vim accipiunt a jure, ideoque suspendunt causam, si danda appellatio erat, rejiciunt autem, si erat deneganda. Quinetiam litigantium alter saepe interpositae appellationi assentitur; & tunc, quia partes ipsae de a

pellatione conveniunt , dicuntur apostoli Conventionales . i) Uerba haec sunt Marciani in leg. un. F. de LibeIL

dimiss. eaque descripsit Gratianus in Decreto ean. 3Ic. 2 quast. 6. Tum ipse Gratianus sermulam proposuit Apostolorum his verbis: Ego illa Sancta Bononiensis E clesia Episcopus te Prasbterum Rolandum Capellanum S. Apollinaris ad Apostolicam Sedem, quam appetiasti,

ab observatione mei judicii his apostolis dimitto. α) L. io6 F. de Verb. signasi.

g. XI. Antiquo iure petebantur, accipiebantur, & reddebantur apostoli intra diem quintum post interpositam appellationem cr); jure novo intra dies triginta a lata sententia petendi, & a iudice , a quo appellatur litigantibus exhibendi sunt a . Quin judex etiam non petenti apostolos dare debet ca): verum hi sunt petendi. si ille ossidii sui partibus non satisfaciat. Ρetuntur auo tem instanter, O saepius, ne quis se appellationis beneficio abdicasse videatur 4 . Nam qui intra tempora praestituta apostolos non petiit, accepit,

reddidit, praescriptione repellitur u); hoc autem

188쪽

tempus iudex contrahere potest, produeere vero non potest M. Sed nunc fere nullus in soro est apostolorum usus ), ac per libellum appellationis intra decennium in actis exhibito appellatio

interponitur. i) Paulus Reeept. sentent. lib. s DL 3 4 g. I , apud Sthultingium Iurisprud. vet. Ante Iustinian. pag. y33 edit. Lipsia I 37 quem Pauli locum descripsit Gratianus

can. 24 cap. Z qu. 6.

a) L. 24 cod. de Appellat. , e. 6 eod. ει 6. Verba illa Ex die sententia, quae occurrunt in cit. leg. 24 sintea Triboniano addita sunt; certe non extant in leg. 3 1 eod. Theod. de Appellat. , unde leg. 4 desumpta est. Eodem tamen modo tempus illud aestimatur in let. 29 eod. Theod. eod. Atque ea quidem verba ex die sententia multi ita accipiunt, quasi scriptum sit a die scientia late sententia, quae opinio verior esse videtur. Consule Schultingium in Paul. loe. eit., & Cujacium leg. s eod. de Appellat. opp.

33 L. 6 f. ult. eod. de Appellat. 4) Cap. 6 de Aneuari in 6, Clem. 2 eod. s) Paulus Ioe. eit. S. 2. Atque haec CauSa eSt, Pr pter quam Modestinus in libro singulari de Prascriptioniabus egerit de apostolis leg. Io6 ff. de Verb. significi Tantum praescriptione ab agendo Submoveri vult Paulus

Ioe. est. eum, qui intra tempora praestituta apostolos non

petiit, accepit, reddidit, sed in libris quibusdam postreismo additur , quod is er poenam appellationis inferre eo-gitur , quae verba Gratianus etiam des ripsit in cit. ean. 24 eaus. 2 quast. 6. Sed Cui aciuS in Paul. Dc. cit. opp. tom. I col. 66 I edin eis. , & Schultlagius eod. loe. hanc lectionem improbalat.

6ὶ Cap. s de Appellat. τὶ Conser Uoetum in Pandect. lib. 49 tit. 6 n. 2.

g. XII. Acceptis literis dimissoriis, qui appellavit majori judici sistere se praesentem debet, eique literas offerre quod jure civili non eodem temporis Spatio pro varia Iocorum, & judicum ratione, faciendum est I . Varium hoc jus gen-

189쪽

tium moribus servari vix potuit; nihil autem cerati de eo tempore a Decretalibus constitutum est. Quare tota res pendet ab arbitrio iudicis, a quo provocatur a , & alicubi hor tempus municipali jure definitum est. Exhibitis vero superiori judici Iiteris dimissoriis appellans instat, ut appellatio recipiatur, advel arius ad certum terminum cite eur, inhibeaturque judex, a quo provocatum est 3 .

i) L. I 2 π uis. eod. de Tempor. appellat. si p. ς π 3 3 .e Appellari , Clem. eod. 3) Citatione typis Camerae imprcssae, quas vulgo camerales dicimus, quamquam eae a nullo Romana Curiae iudice subscrimae sint, vim inhibendi habere sarcivit Benedictus XIV. Constit. Romana curia II s g. tom. Isus Bullar. pag. 28s ed. Rom. seu Venet. I71 .f. XIII. Denique prosequendae, ac finiendae appellationis tempus est annus unus. atque ex ju-sra Causa etiam alter I . Qua in re juris civilissct Canonici magna consensio est. Verum unde id tempus ex jure civili initium sumat, non satis Constat; sed jus canonicum hoc initium ab interis Posita appellatione repetit ca), quod etiam . Civi-

is fori usu receptum est. si in Auth. ei qui π lei ult. g. 4 eod. de Tempora appellat. , Clem. 3 eod. r p. 8 de Appellari, Crem. 3 cie.

6. XIV. Νostris moribus intra biennium apis pellationis negocium expedire oportet. Primo anno causa committitur judiei, quem quis app lla vit, altero transportanda sunt acta, ut pragmatici loquuntur, nimirum exemplum actorum & doetu in

me uterum , quae priori judicio gesta dataque sunt

190쪽

stremo itum est. Qui intra primum annum alteri judici causam committere neglexit , is ne alterius quidem anni beneficium habet ad acta exhibenda; verum id praestare debet intra tempus a judice

definitum. Quare curandum est, ut suo anno utrumisque fiat, quique id ob justam causam praestare non potest, ampliandi facultatem a judice petit ,

antequam constitutum tempus elabatur.

f. XV. Appellatio legitime interposita ci

jurisdictionem suspendit judicis inferioris , Causam que desert ad superiorem, qui appellatus est a . Quare interim, dum appellatio pendet, nihil amplius in causa inferior judex agere potest, ct siquid egerit, cuncta a majore judice ad pristinum statum rediguntur 3 . Verum cum haee suspensio

Sententiae, ejusque executionis in Causis quibusdam minus congruens, ct apta videretur ad rectum ordinem rerum , merito receptum est, ut sen- teptiis quibusdam suspensiva vis adimatur ; pro prerea fit interdum, ut quamquam sit appellatum tamen sententia exitum obtineat, ct postea causae cognitio ad superiorem deseratur. Tunc autem sen. tentiae non suspensivum, sed de lutivum effectum habere dicuntur.

o Appellationes autem non recipiuntur, neque in earum vim inhibitiones conceduntur, nisi primum constiterit, intra legitima lcmpora, atque a legitima perSCna, item a definitiva , vel habente vim definitivae, aut gravamine, quod per definitivam reparari non possit, appellatum fuisse, idqae patere debet ex publicist monumcntis, quae in actis exhibentur. Conser Benedictum XIV. eoor. Ad Militantis 48 g. 43-86 tom. I ejus Bullar. edo Venet. I7s , qua quidem constitutione multa de appellationibus, deque inhibitionibus comprehensa sunt.