장음표시 사용
101쪽
quam de mangatorum eius persectione iactatis, quod ea quae in Evangelio praeeepta sunt operamini Quid Gnim illa prodestent ubi non est fides vera, etiam si vere implerentur a vobis Nonne audistis Apostolum dicentem. Si distribuam omnia mea pauperibus, ct tradam
corpus meti ut ardeam, charitatem autem no habeam,
nihil mihi prodest3Quid ergo vos tanqua de Christiana paupertate laetitis,cum Christiana charitate careatis3 l labent enim inter se quam charitatem vocant etialatrones,sibi debentes facinorosam flagitiosamq; eon scientiam sed non charitatem quam commendat Apostolus ut eam a caeteris improbandis repudiandisq; secerneret, ait alio loco, Finis autem praecepti est charitas, de eorde puro, es conscientia bona, ct fide non fiacta. Vnde ergo habere potestis veram charitatem ext nona fide scta sugentem Aut quando vos pigebit fidem vestram pugnare eum mendaciis,3 quando S primum hominem vestrum, cum suis hostibus, in suae naturae vetitate manentibus, mutabili fallacia dimicasse
praedicatis,& ipsum Christum qui dicit, Ego sum veri
las,speciem carnis,mortem crucis, vulnera palisonis,cicatrices resurrectionis,metitum esse suadetis3 Proinde vos Christo vestici anteponi vultis,si illo metiente,vos an nunciatis veritatem si autem Christum vestrum s
ct iri vultis, quis no in vobis caueat falsitatem,ut in hisnuoque mandatis quae vos implere dieitis, non sit nisi iolatallacia Quippe, ni ausus sit Faustus dicere, uJdas in zonis non portetis, nisi forte ideo verum dixit, quia non aes inetonis, sed do auru in arcellis S in Aeetialis habeatis: nee reprehenderetur ista in vobis,nis quia profitemini aliud S aliter vivitis. Adhuc in rebus humanis est ille Constantius, modo iam frater noster catholicus Christianus,qui multos vestrum Romet in domum suam congregauerat,propter implenda praecepta Nanichaei,satis quidem vana S inepta,sed tamen quae
magna existimatis Quibus cum vestra infirmitas eedearet. dispersi estis quisque in viam suam. Vnde illi qui in
eis perdurare voluerunt, a vestra societate sellisma fecerunt, Et quia in mattis dormiunt mattarii appellantur, a quorum stratis longe dissimiles fuerunt plumae Fausti, ct caprinae lodices qua deliciarum assuentia nosolum mattarios fastigiebat, sed etiam domum patris ni hominis pauperis Mileuitani. Auferte ergo perdita simulationem,s de moribus non vultis, saltem de lite
ris vestris: ne lingua vestra cum vita vestra,tanquam is te primus homo, cum gente tenebrarum mendacibus, non elementis,sed verbis pugnare videatur. Sed ne
in homines potius non implentes ea quae sibi praecipia tantur, quam in ipsam sectam vanissimi erroris me ista dicere quisquam reprehendat, hoe dico, talia sunt ipsa praeeria Manichai,ut s ea non faciatis,deceptores: si autem faetatis deeepti suis. Neque enim Christus vo bis praecepit ut herbam non euellatis,sed ne homicidiis perpetretis, qui discipulos suos per segetem transeuntes ct esurientes, vellere spicas rabbato non prohibuit, unde conuinceret S praesentes ludae si& futuros Manichaeos. Illos quia sabbato fiebat, isto, quia fiebat.Sed plane Manichaeus praecepit, ut ocioss manibus vestris de homicidiis vivatis alienis: S illa quidem falsa sunt
homieidia sed vestra sunt vera,cum tali damoniorum doctrina miseras animas trucidatis. In est tamen ille hqreticus typhus,intolerabilis superbia. Vides,inquit, in me Chrim beatitudines illas, quae Euangelium nebunt,& interrogas, utrum illud accipiam. Vides pauperem, vides mitti vides paciscum, puto corde, lugem tem, esurientem,stientem,persecuitanem S odia susti- Κnentem propter iusticiam, ct dubitas utrum accipiam Euangeliu Si hoe esset iustu esse, iustis ea re seipsum, verbi, suis volasset in certum homo iste, cu hae loqueretur. Sed ego in delicias pausti no inuehor notas omanibus auditoribus Manichaeoru Seis maxime qui sunt Romae talem propono Manichaeum,qualem Constantius requirebat, cum illa praecepta Gigebat impleri,no qualem videri nolebat. Et illis tamen quo modo video paupere spiritii, qui tam superbus est, ut animam suam
deum credat.nee eaptiuus erubescat Quo modo mite. qui tantς alit horitati Euagelica mauult insultare quam credere Quo modo pacificum,qui naturam ipsam di
uinam, qua deus est quicquid est,qui solus vere est,per petuam pacem habere potuisse non putat Quo modo
purci corde, in quo tumultuantur tam saerilega,& tam
multa fgmeta- Quo modo lugeoni,nis deum eaptis
S ligatum,donee soluatur I euadat,ex quadam tamen parte decurtatus,qua in plobo tenebrarum a patre listabitur, lugebit Quo modo esuriente & sitientem iusti ciam. itiam Faustus in scriptis suis no addidit:credo nesbi deesse videretur,s eam se adhuc esurire ac sitire foteretur sed quam iusticiam isti esuriunt S si iunt, qui- Lbus persecta iusticia erit danatis in globo fratribus, qui nihil suo vicio peccauet unt .sed hostili tabe,quo eos pater mist, inexpiabiliter infecti sunt, insuper triti phare Quo modo pei secutiones S Odia sustineti, propter cap. VIII. iusticiam, quibus haec sacrilegia pradicare S persuadere tumeta est: pro qua impia peruerstate propter Christianorum temporum Dransuetudinem,quam parata,&propE nulla patiamini, cur non cogitatis sed tanquam excis fatuism loquimini.iusticiae vestrae velut magnum esse vultis indicium, quod opprobria sustinetis, pers cutionemq: patinum Porro ii tanto est quisque iustior,
quato grauiora Derpetitur, omitto dicere, quod videre
facillimo est,quam multo grauiora vobis patiatur,aliis atque aliis quibus facinoribus flagitiisq; polluit. illud dico.s pro nomine Christi quoquo modo usurpato at que suseepto oui liis patitur persecutione,iam etia v iam fidem iusticianas tenere dicendus est: cocedite ut ille si fidei verioris maiorisq; iusticiae,quem multo vo bis grauiora perpessum potuerimus ostendere, S milia
iam vobis nostrorum martyrum occnrrant: atque ipse
praecipue Cyprianus cuius etiam literis edocetur quδd in Christum crediderit natu ex virgine Maria: pro hae Mille fide, quam vos detestamini,vsque ad gladium mortemq; peruenit, cum gregibus Christianorum tune ita credet busintq; ita grauiush; morientibus. Faustus auteconuictus vel consius,quod Manichaeus esset iam aliis nonnulli, seeum ad iudieium proconsulare perductis,
ei, ipsa Christianis,a quibus perducti sunt,intercedentibus leuissima poena,ti tamen illa pana dicenda est,in insulam relegatus est: quod sua spote quotidie serui dei
Leiunt, se a turbulento strepitu populotu remouere cupientes,& unde publica terrenoru pi incipum vota per indulgentia solent relaxare damnatos. Denis no multo post inde omnes eade solenni sorte dimissi sunt. Fatemini ergo illos fidem tenuisse veriorem, iustiorem vitam, qui pro ea multo quam vos atrociora sit stinere in emeruit aut desinite vos inde iamre,qugd multis de
t stabiles sitis: sed discernite quid si persecutione pati pro blasphemia,S persecutione pati pro iusticia, ct prorua istariam patiamini, in vestris libris etiam atq; etiam iligenter ad itertite. Quam multi autem in nostra c. vi IX. comunione veraciter faciunt ista sublimiora pracepta Euangelica,
102쪽
Euangeliea,de quorum specie fallitis imperitos: quam multi homines utriusque sexus ab omni cocubitu puriat; integri,quam multi experti,& postea eontinentes, quam multi rerum suarum distributores & relictores, quam multi ieiuniis vel crebris vel quotidianis vel etiaineredibiliter eotinuatis, corpus seruituti subiicientes: quam multae fraternae eongregationes, nihil habentes proprium, sed omnia communia,S haee no nisi ad .i
ctum S te umentum necessaria: unam animam & eorvnum in deum charitatis igne eonflantes: atque in his omnibus professionibus quam multi fallaces & perditi deprehenduntur,qua multi etiam latent quam multi primo recte ambulantes, peruersa voluntate eito des ciunt,quam multi in tentationibus inueniuntur, quὀd alio animo talem vitam adumbrata specie si se eriit:& quam multi humiliter & fideliter lanctu custodie tes propositum v sp ad finem perseuerant,& salui sunt hin quorum societate quasi dispares apparent sed tamen eadem charitate copulantur, qui propter aliqua necessitudinem secundum Apostoli exhortationem habent
uxores tanquam no habentes, ct emunt tanquam non tenentes, S utuntur hoc mundo tanquam no utentes.
His subiunguntur secundum abundantes diuitias mi serieordiae dei, etia illi quibus dicitu Nolite fraudare
inuicem,nisi ex eosensu ad tempus,ut vacetis orationi: ct iterti ad ipsum estote, ne vos tentet Satanas propter intemperantiam vestram hoe aute dico secundum uoniam non secundum imperium. Qualibus etiam id/m Apostolus dicit. Iam quidem omnino delictu est in vobis,quia iudicia habetis vobiscum. Et eoru portans in firmitate, paulopost dicit, Secularia igitur iudicias habueritis eos qui cotemptibiles sunt in scelesa hos eo l-loeate. Nes enim illi soli, qui ut sint persecti, vendunt vel dimittunt omnia sua, ct sequuntur dominum,pe tinent ad regnum coelorum: sed huie militiae Christia nae propter quoddam quasi comercium charitatis sub iungitur etiam quaedam stipendiaria multitudo,cui diaeetur in fine, Esurivi, & dedistis mihi manducare: &e. Alioquin damnandi erunt illi,quorum domos tam diali genti & solicita cura eoponit Apostolus, monens mulieres subditas esse viris suis, viros diligere uxores suas: slios obtemperare parentibus,parentes filios nutrire indiseiplina ct correptione domini: seruos obedire cum metu dominis carnalibus,dominos quod iustum est Raequum, seruis praestare. Sed absit ut istos a madati, Euangelicis alienos, ct a vita aeterna separandos iudicet: quia ubi ait dominus,si quis non tulerit crucem uiam, A secutus me fuerit,no potest esse discipulus mois: e hortans firmiores ad petiectionem, ibi statim S isto, consolatus est dicens, Qui reciperit iustu in nomine uisti, mercede iusti accipiet: & qui receperit Propheta in
nomine Prophetae, mercede prophetae accipiet. Unde
non tanti, qui modicum vini Timotheo dedit propter stomachum, ct frequentes infirmitates eius,sed etia qui saniori atque sortiori cilicem aqua frigidae porrexerittantum in nomine discipuli,sicut ibi sequitur,non pe det mercedem suam. Qi; id autem fallitis auditores vestios, qui cu suis uxoribus,& filiis S familiis, ct d mibus,& agris vobis seruiunt,si qui ista omnia non dia
miserit non accipiet Euangeliu Sed quia eis non rosurrectionem, sed reuolutionem ad istam mortalitate promittitis ut rursus nascantur,ct vita electoris veste tum vivant, tam vana ct inepta I sacrilega, quam vos vivitis,quando valde laudamini: aut si melioris meriti sunt in melones Scucumeres uel in aliquos alios cibos Tomus sextus. sovenia quos vos maducaturi estis,ut vestris ructati a eito purgentur: merito eos a madatis Euangelicis alienatis,sed & vos psos talia semietes at s siradentes maxime inde separare debetis. Si enim hae e vanitas ad sae Euangeliea pertineret,no debuit dicere dominus, su- D-.riui, dedistis mihi manducare sed est isti, A madu eastis me aut esurivi & maducaui vos Nm: enim ex itilo iam ministrationis merito, secundum vestra delira menta, quisqua recipietur in regnii dei quia manave te sanctis dedit,sed quia vel manducauit quos anhelaret, vel manducatus est a quibus anhelaretur in eoelum Nec illi dicerent, Domine, auando te vidimus esuriente,& dedimus tibi manducare sed diceret,Quando te vidimus esurientem,& mandu easti nos Quibus ille noresponderet, Cum vni ex minimis meis dedistis, mihi
dedistis:sed ,cum vnus ex minimis meis vos manduca uit,ego vos manducatri. Hae portenta sentientes S docentes S secundum haec viventes audetis vos dic
re Euagelica praecepta seruare & eat holicς Ecclesi derogare: in qua sunt tam multi pusilli cum magnis,quos viro': dominus benedicit: pro suis gradibus Euans liea marita seruantes, ct Euangeliea promissa sperantes sed vestrii in oculum malevolus error in solam pa- ,
Ieam nostrae segetis durit: nam ct tritici, ibi esto uidh- retis,s ct es e .elletis. In vobis autem S qui Manichaeista sunt mali sunt:& qui sta non sunt vani sunt. Vbi enim fide, ipsa ficta est, & qui eas mulate utitur, fallit:& qui eam vera existimat,falliturri nee ex ea potest existere bona vita, quia ex amore suo quisque viui vel bone vel male. Vos autem si spiritalis atque intelligibilis boni charitate,ae non corporalium phantasmatum eupiditate arderetis, vi cito dicam, quod de vobis noti csmum est , solem istum corporeum, non pro diuina substantia,& pro sapientiae luce coleretis.
Libri Quinti finis. LIBER SEXTUS.
A vs T v s dixit, Recipis vetus testat mentum Quo modo, cuius praceptat non se o Puto quidem quia nec tur nam peritonaen ego ut pudendam de- spui , ae ii non fallor Sili. Ceilatio
- - - - nem sabbatorum ut si pertiaeuam cie
ἁ o. ouod & tu. Saeriscia ut idololatriam, non dubito quod & tu. Porcina certe non ego sola abstineo , tu item non solam comedis. Ego quidem quia omnem carnem immundam existi mein tu vero quia nihil immundum, quo utroque ab utroque nostrum vetus de
struitur testamentum. Rryma facta t hebdomadas, se opegiam uterque nostrum tanquam inutilia & v na contempsit. Lineis v estibus non inserere purpuras. in ad ille iis ponere vestem liniste mam. Bouem Sa sinum iungere, si necesse iit, in sacrilegiis numerare: Caluum aut reburrit m & smilis notae hominem non constituere sacerdotem, quia sunt huiusmodi apud deum immundi, uterque contempsimi si risum t nee in seeundis habuimus nec in primis: qua omnia praeepta sint & iustificationes veteris testamenti. Quod ergo obiicis, ibi mecum commune es :siue crimen putandum , siue recte factum: uterque enim nostriim . rus respuit restamentum. Ergo si quid intersit inteemeam fidem, quaeris & tuam: hoc quia tibi mentiri liabet, δd illiberaliter agere, ut quod mente Oderis,uerbo
collaudes: ego fallere non dictici, quod sentio loquor
103쪽
G tam turpium odisse me fateor praeceptores, quam ipsa caras In praecepta. A v G v s TIN v S respondit Quemadmodum ae quare accipiatur testimentum vetus ab haeredibus testa inenti noui, iam supra diximus. Sed quia
paulo ante de promissis eius Fatilius egit, noc autem de praeceptis agere voluit respodeo istos omnino nescire quid intersit inter praecepta vitae agedae, pr cepta vi-ix fgnificandae. Exempli gratia,Non cocupisces: praceptum est agendς vitae. Circuneides omne nausetisum
octauo die:pi ae certo est ligniscandς vitae. Ex hac quippe imperitia Manichaei, A omnes quibus displicent literae veteris testamenti, quacquid deus mandauit priori populo ad celebrandum,umbram si tutorum no in telligentes, & ea modo non obseruari amniaduertentes ex more pr sentis temporis illa reprehendunt, quae utique illi tempori congruebant,quo ista quae nunc manifestata sunt,ventura tigniscarentur Sed quid dictitii. sunt adueisus Apostolum qui ait. Hae omnia in figura contingebant illis, seripta sunt autem propter nos, in quos finis sectilo si obuenii seee iose aperuit cur illae
literae accipiantur a nobis, A cur illa rerum ligna iam H neeeile nolit ut obteruentur a nobis. Cum enim dicit, Scripta sunt propter nos proculdubio demolliat,quanta nobis cura legenda es intelligenda, & in quanta authoritate habenda sint quia propter nos utique scripta sunt. Cum velo dicat Figurae nostri fuerunt, S in figura contingebant illis tostendit iam no opus esse ut eum. res ipsas manifestatas aguntis, s guratum praenunciantium celebrationi serviamus. Vnde dicit alio loco, Nearao ergo vos iudicet in cibo aut in potu,aut in parte diei sesti, aut neomeniae,aut sabbatorum,quq sunt xmbra set arorum. Hinc etiam cum dicit, Nemo vos in eis iudi cet: declarat qua in non sit necesse vi latri haec obse uentur Cum autem dicit Qua sunt umbra situronim ostendit quam oportuerit ut illo tepore obseruarentur, quo ista quae nobis iam manifestata eluxerunt per tales
c Pi iii, , satiraeum futura erae dieebatur. Proinde sManichaei resurrectione domini iustificarentur, cuius resurrectionis dies ex die quisem passionis tertius tost diem tame sabbati hoc est post septimum octauit, tuti prosecto spoliarentur carnali velamento mortallu d
scieriorum:& eordis eircuneisione gaudentes,no eam i in earne adumbratam figuratam 3: derideret tempore c. ruit' veteris testameti quan uis iam tempore noui testamenti a. fieri obseruatique non cogerent.in quo enim membro O .in si congruentius expoliatio earnalis S mortalis concupi- η - stetiae figuratur, quam unde carnalis de mortalis Detusa ari: i. exoritur, sed sicut dieit Apostolus,omnia nitida mundis.immundis autem se infidelibus nihil est mundum, sed polluta sunt eorum S mens & coicientia. itaq; isti, qui nimis modi sibi videntur,quia illa membra tanquaimmunda aversantur ut auetiam se singunt, in eas infidelitatis & ei roris immundicias incideriit, ut cum de- Roma. q. testantur circuncisionem earnis quam dixit Apostolusii uetitum iuuietae saei, in ipsis tamen earnalibus mebri, diuina dei sui membra credant colligata S inquia
nata detinet i ut cii carnem immunda dicunt.& deum illic ex parte, qua ibi tenetur, immundum faciuili dicere compellantur: ainppe quem iraudari oportere asserunt quod donec fiat, quantum fieri potuerit,ini in nune eur' perpeti omnia quae carnes natiuntur:non tantii in labore S dolore asti etionis, sed etia in voluptate corruptelarum Et nanq; se dicunt parcere,quod non concumbunt ne nodis carneis arctius tinplicetur S soldi is i. dius inquinetur.Cu er Apostolus dicat,omnia nitida
mundis utiq: hominibus qui possunt in aeterius volun Ktatis perueritia te mutari quato magis omnia nisida sunt deo qui semper ineomutabilis S ineolaminabilis permanet. De cuius sapietia diuina dictum est in eis libris, quos reprehendendo vehementius inquinamini,quod nihil inquinatu in eam incurrit,& attingit ubique propter sua mundiciam. Quapropter o immundillima vanitas ita ne displicet tibi in membro humano,unde immana generatio propagatur, ligni, regenerationis humanae, illum cui munda sunt omnia deis tuli ille consti tui S placet tibi etiam in flagitiis, quae illo membro ab impudicis hominibus perpetratur, pium deum vestita, etii nihil est mundum ex parte sua naturae commaetii ii atq: corrumpi Quid enim patitur in variis turpibus corruptelis, quem coniugaliquo 'concti bitti crediti, inquinari Audete etia dicere quod soleti , Ergi, ne cis erat, ubi deus praes guraret signaculum ii isticia fidei ni si in illo membro Respondetur. cur enim non ibi, primo. luia omnia munda mundis,quanto magis deo deinde quia hoe Apostolus dixit, signaculum dati, in Abea hae inlliciae fides,in tali circuncisione. Vos aute nolite erubescere si potestis .cti vobis dicitur, Ergo ne de erat deo vestro quid ageret, ne suae naturae partem isti, Lmembris, quae se despuitis, implicaret Pudenda qui
dem ista dicuntur hominibus, propter nostrae mortali tatis eorruptibilem panalem is propaginem, quae inde sibiistit: quibus casti adhibent verecundiam, impudici petulantiam. leus iusticiam. Cessationem vero sab- cc. Iuli, a tortini iam quidem si perilaeuam ducimus ad obseeuandum, ex quo spes reuelata est nostrae quietis aeternae non tamen ad legendum de intelligendum, quia prophetieis teporibus, cum essent ista, quae nobis noetem
pore patefacta sunt no tantum ser monibus. sed S acti bus per figuranda S praenuncianda, illo lsigno quo te
gimus,res ista praenotata est quam tenemus. Vos autem volo mihi dicatis. cor vestra in cellationem nolitis ina
pleres ludaei quippe sabbato suo, quod adhue carnaliter sapiunt,non solum in agro fructum nullum decer punt sed nee in domo concidunt aut coquunt. Vos autem eessantes quidem expectatis quis auditorii vestroru propter vos pascendos, cultello vel falcicula arma tus in ortum prosiliat homicida cucurbitariam quarum vobis afferat,mitu dictu. viva cadauera. Nam si tisi ea, Moccidit,quid vos in tali facto metuitis si aute occiduntur cum decerpuntur, quo modo eis inest vita .eui purgandae at recreandς manducando atq; ructando, vos asseritis subueniret Accipitis ergo viventes cucurbitas,
quas si possetis, deglutire deberetis: ut post illud unum
vulnus in quo eas cum decerpsit vester auditor elisia
ctus est. vinea indulgentia liberandus saltem deinceps bd oti ei na aquali ii vestri, ubi deum vestruillo prae lio confractum, resermare polletis, illaesae atq; intestrae
peruenirent.Nunc autem antequa eis conterendis detites incumbant minutatim si hoc palato placuerit,eoneiduntur a vobis,quibus tam crebris vulneribus earum, quo modo vos no euis rei/Videte quemadmodum vobi, expediret, vi quod uno die in septem faciunt ludii. vos quotidie faceretis, S a tali etiam domestieo opere
eessaretis.lam quid in igne patiuetur,ubi certe no resoria matur vita, uae in eis no est Non enim ferues olla saniacto ventri comparari potest,& tamen irridetis, tanquasi pei quam sabbatieesatione. Quanto utiq; sanius. nosolum eam no reprehenderetis in patribus, quando su- Dossit a no suit sed etia nunc, quando iam superflua est, ipsam potius teneretis, quam illam vestram no signis catione
104쪽
' A ratione acceptabile,sed errore damnabilem qua m etianon implendo rei estis secundum opinione vestrae v nitatis,ct vani secundum iudicium veritatis Dieitis Gnim dolore sentire fructu, ra de arbore carpiturinn-tire cum conciditur,cum conteritur,cum coqui uir, cumanducatur. Non ergo debuistis vesci,nisi eis quae cruda de illaesa pollunt transuorari: ut unum saltem dolo rem cu decerpuntur,non a vobis,sed a vestris auditori bus pateretur.sed dicitis,Quo modo subuenimusta natae vitae,si ea tantum absumtinus,quae incocta Se mollia
possunt absorberi Si ergo ista eo pensatione ta multoseibis .estris dolores infligitis, cur ab illo abstinetis, a quem maxime ista necessitas cogit Nain fluctus potest S erudus comedi, sicut se nonnulli vestri exercuerunt:
ut hoe no tantum de pomis, veru metia in de omnibus oleribus nectentSi autem non vellatur,aut decidatur, aut quoquo modo dematur ex terra vel arbore, venire
ad elca nullo pacto potest. Hoc ergo facile debuit esse
veniale tine quo ei subuenire non valeretis: no illi tam multi cruciatus,quos in pr parandis estis membri, dei vestri non diibitatis inserr At enim plorat arbor,cum fructus carpitur.Hoc quipe dicere non erubescitis: ce
B te nouit omnia vita quae ibi est. Se praesentit quis ad eaeonueniat. Venientibus ergo electis,& poma earpentibus gaudere debuit no plorare illiam transitorium dolorem tanta foelieitate compensans. Se tantam euadens miseriam,li in alios incidi itet.Cur ital pomum no decerpitis,cum decerpto tam multas plagas dolores V ingeratis resp5dete si potestis. Nec ipsa munia vobis c5- petunt: non enim oportet vacare tirnacem,in qua spiritale aurum de stercoris comixtione purgatur,es a miserandis nexibus diuina inebra soluuntur. Quapropter ille est misericordior inter vos, qui se potuerit ita exercere, ut nihil eius valetudini obiit, pe erudos cibos sumere,& multa consumere. Vos autem de tantas pernas eseae vestrae irrogado erudeliter manducatis,ct a membrorum diuinorum purgatione eessando erudeliter te caput V. iunxis. Et audetis tamen etiam saerificia testamenti veteris execrari,ct idololatriam nominare,& in huius
modi sacrilegium nos quoque sociare.Vnde pro nobis Irius respondemus,sse illa iam non esse in operibus notis ut ea tame in mysteriis diuinarum scripturaris, ad intelligenda quae his praenunciata sunt, amplectamur: quia de ipsa sgur; nostrae fuerunt,& omnia talia multis
di variis modis unum sacrificium, cuius Nunc mem riam celebramus significauerunt.Vnde illo reuelato,&ς suo tempore oblato. illa de agendi celebritate sublatas inti sed in sagnificandi aut horitate manserunt Scriptai cinio. sunt enim propter nos, in quos finis secutorii obuenit. Sed in eis videlicet intersectio vos mouet animaliti, culta omnis creatura usibus hominu quodam modo c
ditionaliter seruiat. Sed vos qui homini mendico esu. menti panem non porrigitis misericordes estis in peeora,quibus animas humanas inesse creditis. Dominus e-
Naub.f. tiam lent in ea crudelis sitit, eum daemones in gregem porcoris, ni id ab eo peterem ire permist, Qui etiam nondum demonstrato per passionem saetiscio eorporis sui cuida leproso,que mundauerat,ait, Vade,Ostedete sacerdoti, de offer pro te quod praecepit Moy ses inro testimonium illis. Magis enim quia de per Prophetas μ 3μ deus saepe testatur, nullius se talis muneris indigere, Sesacile est ratione perspicere,qu/d nee eius rei egeat,qui
nullius eget, copellitur animtis hunUn' inquirere,quid nos per haec docere voluerit qui utique non frustra ea,
quibus no indiget, sibi iuberet oiserri nisi aliquid in eis Tomus sexti ostenderet quod nobis de nosse prodesset, ct talibus si- Dgnis praefigurari oporteret. Vos aute quanto melius Sehonestius tuis, itan uis iam nostro tempori no necesi
riis, tame fgnificantibus aliquid Se docentibus, sacrifieii, subderemini,quam vobis ab auditoribus vestris vivas sanctaru animari, victimast oiserri iuberetis ad cre-ta. Utivideretis a Nam cum Apostolus Paulus de quibus da pro- ὸ ι ram L pter epulas Euangelium praedicantibus congi uetissime tyi . dixerit,Qgorii deus venter estquanto vos ai rogatiore is, . . impietate iactatis,qui ventrem vestrum noti deum,sed quod sceleratioris audaciae est, dei nati dato te in dicereno timetis cuius porro demo iae est, pios se videri velle quad ab animalium interfectione se temptiant,cum omnes suas escas easdem animas liabere dicant,quibus vi putant viventibus tanta vulnera de manibus de dentibus ingerunt Cur autem si carnibus vesci no vul- co. VI.tis, no ipsa animalia deo vestro oblata mactatis it an mi illae,quas non solo putatis hinnanas,sed ita diuinas, ut ipsa dei mebra Hae credatis,a earnis carcere dimittatur,ct ne iterti redeant,vestris Oiationibus comen denis turi An amplius eas adiuuatis ventre quam mete,ct illa
potius dei natura saluatur, qua vestris visceribus exhalari meruerit,quam quae vestris precibus commendari propterea ergo verri vestro pecora no sacrificatis, quia εea vitia absumere non potestis,ut eoru animas intercesisione vestri stomaehi liberetis. O beata olera, quibus de manu multas, de ferro concisis, igne et civi M,S dente contritis eoncessum est tamen, v t ad vestrorum in te sinorum aras viva perueniant:& misera pecora,qi ς cueitius de eorpore suo exeunt, in vestra eorpora intrareno possunt. ita delirantes adhuc putatis,quod ideo sumus inimici veteris testameti,quia nulla earne immuniada ducimus, tenentes Apost ii sententia.dicentis, Ona NUm.1.nia intinga mundis. Et illud ubi dominus ait,No quod Nol. is. intrat in os vestro. vos coinquinat,sed quod exit. Quodno ad solas turbas dominus dixit,sicut vester Adimanatus, sue post Manichaeum Faunus prςcipue laudat,cum veteri testamento ea lumniaretur,voluit intelligi sed ea tia remotus a turbis, hoe idem distipulis suis eukllatus de expressus elocutus est. Cum enim hanc domini sen citra Itatentiam testam et o veteri opposuisset Adimamus, quia munia. a. in illo seripta sunt quadam immunda carnium, a qui .is. Erbus ille populus iussus est abstinere, timuit ne sibi dice λFeths retur, Cur ergo vos non 'ita a, sed omnes earnes im-s .
mundas existimatis atq; ab edendis omnibus tempera- cap. M.tis: eum tu ipse proseras Euangelicum testimon min, no tota circeo inquinari hominem ex iis, lux in os ingrediuntur,ct Dore. i . in ventrem vadunt atq; in latrinam emittuntur itaque Fhas arctiis mas.ct fallaciam sua mandestissima velitate prae eantes angustias, conatus euadere iit hoc dominum ad iti ibas dixisse, quasi pauci, ille in secreto vera
diceret,in turbas aute salsa iactaret : eum de hoe de domino eredere sacrilegum si, de omnes qui lesunt, nouerint, hoc de remotis turbis eo planius dixisse diseipualis. Quapropter quia in exordio harum liter artim sua tum Faustus ite miratur Adimantum, ut ei solum praeferat Manichaeum,compendio requiro, utrum ista do
mini sententia, qua dixit, Non inquinari hominem iis,
qua in os eius intrant: vera an falsa sit. Si falsam dietit. cur eam tantus eoru doctor Adimamus a Christo prolatam dicens,ad expugnadum testamentum verus obiecit Si autem vera es .cur aduei sus eam credunt se eoin-Τuinari, si quac q: carne vescantur: nisi sorte veru re pondere velint. S dicere,Apostolo non dixisse omnia munda haereticis,sed omnia munda mundis. Cur enim
105쪽
non sint isti, hae e munda, idem Apostolus sequitur S
dieit,immundis autem S itis delibus nihil est mund si, sed polluta sunt eorsi de mens & conscientia. Vnde re itera Manichaeis omnino nihil est mundo,quandoquidem etiam ipsam dei substantiam vel naturam, non solum coinquinari potuisse, sed etia ex parte eo inquinatam elle eontendunt: nee solum coinquinatam esse,ve- - metiam ex omni parte recuterari mundamque non
posse. Vnde mitsi est,quod ita se dicunt immundas omnes carnes existimare,& ob hoc ab eis abstinere,quasi aliquid existiment esse mundum,no solum escarum,sedo innis creaturarum. Nam ct ipsa olera de poma Se omnes siuges ct totam terra Se c um commixtione gemtis tenebrarum perhibent inquinata. Vtinam ergo S in caeteris cibis errori suo congruerent is ab iis,quae immunda dicunt, omnibus abstinendo, fame potius m rerentur,quam tales blasphemias petetinaciter loquet entur: nam se corrigere atque emendare nolentibus, hoe
esse utilius quis non intelligat Testamento autem veteri, ubi quidam cibi carnium prohibentur, cur non sit contraria ista sententia, tua dicit Apostolus, Omnia munda mundis:&,Omnis creatura dei bona est: s ponsunt, intelligant hoe Apostolum de ipsis dixisse natu iis r illas autem literas propter quasdam praefigurationes tempori congruentes, animalia quaedam, non natura, sed fgnificatione immunda dixisse. Itaque verbi gratia, s de porco de agno requiratur,viriano uenatura mundum est,quia omnis creatura dei bona est:quadam vero significatione agnus mundus, porcus immundus est: tanquam si stultum de sapientem diceres, utrunque hoe verbum natura vocis δe literarum de syllabatum, quibus constat, utique mundum est: significatione a tem unum horum verbum, luci dicitur stultus, immundum dici potest:non natura sui sed quoniam quiddam immundum fgnificat. Et fortasse quod est in rerum si suris porcus: hoc est,in rerum genere stultus,& tam illud animal quam istae duciγllabae quod dieitur stultus, quiddam unum idemq: signiscat. immundum quippe illud animal in lege positum est, eo quod nis ruminet:
non autem hoc eius vicium,sed natura est. Sunt autem
homines, qui per hoe animal fgnis cantur immundi, proprio victo,nsi natura: qui cum libenter audiant verba sapientiae postea de his omnino no cogitant. Quod enim utile audieris, velut ab intestino memoriae, ian quam ad os eogitationis recordandi dulcedine reuocare quid est aliud, quam spiritaliter quod a modo ruminare3 Quod Mi non faeliint,illorum animalium genere figurantur. Vnde S ipsa a talibus carnibus abibanentia, tale vicium nos cauere praemonuit, Cum enimi hesaurus desiderabilis si ipsa sapientia, de hae mundicia ruminandi, ct immundicia non ruminandi alio loco seriptum est,Thesaurus desiderabilis requieseit in
ore sapientis, vir autem milius glutit illum. Hae autem similitudines rerum in locutionibus 8d obseruationibus si ratis, propter quaerendi & comparandi exercitatione, rationales mentes utiliter id suauiter mouent. Sed priori populo multa talia no tantum audienda,ve rum etiam Obseruanda praecepta sunt. Tempus enim e rat,quo non tantum dictis, sed etiam fictis prophetari oporteret ea, qua posteriori tempore fuerant reuesai da. Quibus per Christum atque in Christo reuelatis fi dei gentium onera obseruationum non sunt imposta, Prophetiae tame aut horitas commendata. Fece nos diximus qua causa, cum secundum domini Apostolique sentetiana, nullas animalium carnes immundas habeamus.veteri tamen testamento,ubi quaedam immundae dicta sunt, non adversemur: vos iam dicite, luare in mundas carnes existimetis. Si secundum errorem vestrum, propter commixtionem gentis tenebrarum: no carnes,sed ipse dciis vester immundus est in ea parte, quam velut debellandis S captiuandis hostibus absorbendam de inquinandam misi de iniscuit: deinde Ter ipsam commixtionem, etiam quicquid aliudeatis immundum est. Sed dicitis, ulto amplius immundae sunt earnes. Et quare amplius inamsidae sint
carnes,longum est eorum de hac re deliramenta commemorare : sed breuiter attingam quod sat est, ut in spiciantur reprehensores veteris testamenti, tanta sitit liciae vetustate confecti,ut carnis accusatores, sine ulla spiritali veritate solam carnem sapere conuineamur. Fortassis enim paulo prolixior ista resposio se aduersus eos lectorem insti uet, ut in cateris responsionibus non a nobis tam multa verba requirantur. Dicunt enim isti vaniloqui, ct mentis seductores, in illa pugna, quandolirimus homo eorum tenebraria gentem elementis Llaeibus irretiuit, v triusque sexus principibus ibidem ca ptis,cum ex eis insidiis construeretur, plerosque eorum in eoelestibus fabricis eolligatos, in quibus erant etiam sceminae aliquae praegnantes, Qq ae eum coelum rotari coepisset, eandem vera iginem ferre non valentes, conceptus suos abortu excussisse, ciem ψ abortivos foetus S masculos S Geminas de coelo in terram cecidiis civix Me, et isse,cocubuisse genuitie. Hinc es e dicunt originem carnium omnium, quae mouentur in terra, in a
qua in aere. Ergo si de coelo est origo carnis absurdissi mum est propter hoc eas immundiores putare prase tim quia in ipsa structura mundi eosdem principes tenebrarum ita per omnes contextiones a summis usque ad ima eolligatos dicunt: ut quanto quis amplius h beret eommixti boni, tanto sublimius collocati mere irenturiae per hoc iusdiores carnes esse deberent,quaruorigo de coelo est, quam fiuges qua oriuntur ex terra.
Deinde quid tam insanum dici potest, quam coeeptos
foetus ante vitae commixtionem tanto vivaciores fui Lia,ut de abortivi,& de calo in terram ruentes viverent, commixta autem vita nis tempore maturo editi, vita re non possint: ct si de paulo altiore loco cadant, cotinuo morianturri utique si regnum vitae contra regnum mortis belligerauit, comma vita vivaciores facere de huit, non corruptibiliores.Quod si in sua natura quas res magis suam retinet incorruptionem, non duas naturas bonas ct malas,sed duas bonas, Farsi sit una molior,praedicare debuerunt.Vnde igitur a Ierunt immundiores earnes,quas de coelo genus ducete affirma istas Esitaxat omnibus notas Nam ipsa prima corpora principum tenebrarum, ex arboribus ibidem natis laquam vermiculos opinantur exorta, ipsas autem arbores ex
quinque illis elementis. Proinde si animalium Orpora primam Originem habent ex arboribus, secundam deerelo, quid causae est ut immundiora quam fluctus arborem existimentur Si propterea, quia cum moriuntur,amittunt animam, ut iam immundum sit quicquid vita deserente manserit,cur eodem pacto non sunt ini. nas da olera vel poma,qua utiq; scut supra dierum est, cum deeerpsitur vel auelluntur,moruantur Horu quidipe homieidiorsi rei esse nolunt, dum nihil ex terra vel ex arbore decerpsit. Deinde G duas animas esse in uno animantis corpore affirmant, unam bona de gente lucis,alteram malam de gente tenebrarum: nsiquid eum oeciditur animal, bona anima fugit, de mala remanet
106쪽
A si enim hoe esset,sie viveret animal oecisum, citro nam go vivebat in gente tenebrarii,quando solam suae genatis habebat animam, qua etiam rebellauerat aduersum regna diuina. Cum ergo in morte cuilis libet animalis utraq: anima & bona es mala deserat carnem, cur immunda caro dicitur, quasi sola bona anima deseratur Quia etsi aliquae vitae reliquiae remanent,ex utraque re manent. Nec ipsum quippe fimum dicunt remanere ita ne aliquibus exiguis reliquiis membrorum dei. Nullam igitur causam reperiunt, rasseuerent carnes frugibus immundiores: sed videlicet fallacem castitatem tuam ostentare e nantes, eo putant immundiorem carnem, ad de eone ibitu existat: quasi non tanto vehemen tius cogantur meinbro illo diuino manducando si currere quanto illic arctius colligatum putant. Postremo si ista causa est maioris immundiciae carniu, ea e medant animalium corpora,quae non de concubitu sititur, sevi sunt innumerabilia genera vermium, tu ν α xum Venetia regio
nes ex arboribus natos. Ranas etiam, quas repente exi, ἡ,ia Vna pluuia terra Urminat, i in escam isti assum eie de
in buerunt: vi dei sui membra talibus formis commixta B liberarent, si eam carnem detestantur, quae concubitu propagatur: ct genus humanum erroris argueret quod gallinis collumbisque vescatur,ex masculorum foemiis narumque coitu procreatis,ct mundiores coeli S terrifilias ranas abiiciant. Nam secundum istorum fabulam mundiores sunt primi principes tenebrarum, quorum parentes arbores tuemini,quam ipse Manichaeus, quem pater & mater concumbendo genuerunt. Mundiores etiam pediculi eorum, qui sne concubitu sudore eor poris, vel exhalatione nascuntur, quam isti ipsi miseri, qui de paretibus concumbentibus nati sunt. Aut si iam quicquid ex earne etiam sine concubitu nascitur, pro pterea putant immundum, quia ipsa caro ex concubi tu est, immunda erunt Olera S fruges, quae de stercori
bus sertilius uberiusque surrexerint: ubi videant quid faciant vel quid respondeant qui fruges dicunt munia diores esse quam carnes. Nam stercore quid immundius ex eam e proiicitur,& quid frugibus feraeius adhibeturε Certe ipsi dicut per attritiones S digestiones ciborum fugere inde vitam.& exiguum quiddam in stercore remanere. Cur ergo ubi exigua vita remanet inde
cibi vestri, hoe est,fluctus terra de stercore & meliores V S maiores es plures existunt Caro non purgamentis terrae sed foetibus pascitur, terra vero purgamentis carnis non foetibus foeeundatur. Eligant quid sit mundius, aut iam correcti desinant esse immii di & infideles,qui bus nihil sit mundum,& nobiscum amplectantur ApoTis stolum dieentem, mnia munda nutidis. Domini est terra A plenitudo eius. Omnis creabira dei bona est. ' Omnia quippe quae naniraliter sunt, in ordine suo bona sunt: S nemo in eis peceat, nisi qui ordinem suum in clei obedientia non custodiens eorum quoque ordinem male utendo perturbat. patres aute nostra qui deo placuerunt,tenuerunt Ordinem suum in ipsa obedienta' tia, ut quicquid deus temporibus cogruis iubendo di stribuit, se obseruarent.quemadmodum ille distribuit. Ita s non solum earnes ad cibum datas,cum omnes natura mundae essent quasdam tamen nonnulla signifieatione immundas illo tempore non ederunt, quod eas non edi praeceptum erat, ut talibus significationibu, si - m tura rerum manifestatio praefiguraretur. sed S a
etymum panem & eaetera huiusmodi, in quibus fuisse umbram futuroru dicit Apostolus, tam rei essent illius Tomus sertus. temporis S illius populi homines, si obseruare cotem- Dnerene, quando sic illa fieri, ct ista quae nil ne reuelata sunt tune se pr nunciari oportebat: quam nos despientes essemus, s nunc iam manifestato nouo testamento,
illas praenunciativas obseruationes, aliquid nobis pro . desse putaremus. Sicut sacrilegi ct impii, s eosdetii libros, qui propter nos scripti sunt: ut ea qua iam nobis
reuelata & in manifestatione anni inciata sunt, tuto ante illi, fguriti praenunciata cognoscentes, fideliter A semiter teneremus, ideo putaremus abiiciendos, quia ea quae ibi scripta sunt, non iam Obseruare corporaliter, sed intelligere S facere spiritaliter nos dominus iubet, Seripta sunt enim propter nos in quos sinis seculorum I. Min. o. obueniti setit item dieit idem Apostolus, Omnia enim is . uae ante scripta sunt, ut nos doceremur scripta sunt.
Quapropter non manducare aetymum per statutos se- Exod. a. ptem dies, tempore veteris testamenti peccatum fuit: tempore autem noui testamenti non est peecatui sed
in spe futuri sieuli quam habemus in Christo, qui & animam nostram indues iusticia, ct corpus nostraim indues immortalitate, totos nos in nouat,credoe aliquid ex veteris corruptionis necessitate atque indigetia nos pasturos vel acturos, semper peccatum est,quadiu vol- .uuntiir isti septe dies, quibus peragitur tempus: sed hoc si veteris testamenti teporibus in figura occultatum a quibusdam sanctis intelligebaturi tempore autem noui te stamenti , in manifestatione reuelatum populis praedicatur.Vnde scriptura ipsa tunc erat praeceptu, nunc testimonium. Scenopegia non celebrare aliquando pec- traii . 14.eatum se it,nunc non est peccatum. Tabernaculum autem dei quod est ecclesia n5 compaginati,semper peceatu est.Sed tunc agebatur sub praecepto figurato, nunc legitur in testimonio reuelato. Nam S illud quod tune factum est,non diceretur tabernaculum testimonii,nisi alicui ueritati quae suo tempore declaranda erat, qua gam congruentia signifieationis attestaretur.Lineis vestibus miscere purpuram, S limstema't veste indui Gliquando peccatum fuit, nunc non est peccatum: sed inordinate vivere, S diuers generis professione, vellem' 'miseere, vi vel sanctimonialis habeat ornamenta nu piatum , vel ea quae se non continens nupsit, specten virginis gerat, omni modo peccatum est: ct si quid in-eonuenienter ex ditioso genere in vita cuiusque contexitur. Vertim illud tunc figurabatur in vestibus,quod nune declaratur in moribus.illud enim erat tempus si Fgnis eandi h e manifestandi. Ergo ipsa scriptura. quae tune fuit exactrix operam significantium, nuc testis est rerum signis eatarum: ct quae tuc obseruabatur ad praenunciationem, nunc recitatur ad confirmationem. Biuem S asnum ad operandum iungere tunc no licebat, nune licet. Declaratum est enim per Apostolum, eo de boue triturante non infra nando, ripturam recoleret dicentem,Nunquid de bobus cura est deo Quare ergo
nune legitur,quado id quod prohibuit iam licet; Quia
idem ipse ibi ieeutus Apostolus ait,propter nos scriptu 3.cen ea dicit, Et utiq; impium est, ut non legamus nos quod seripiti est propter nos. Magis enim propter nos quibus manifestatur quam propter illos,in quibus figurabatur.
Bouem quippe ct astrum s necesse sit, v nusquisque sine
detrimento operis iungit. Sapientem vero A stultum, non ut unus praecipiat, & alter Obtemperet, sed pariter ex aequali potestate,vi an nuncient verbum dei, no sine seandalo quisquam comites secit. itaq; eandem scripti iram tenemus , ct tunc potestate praeeipientem umbris tegendum, quod nunc aperiretur: & niinc aut horitatet iiii attestantem
107쪽
G attestantem luee apertum,quod tune tegebatur. De cali. uo autem 5e reburro, quod eos immundos lex dixerit, parum Faustus attenderat, aut in mendosum codicem inciderat. sed utinam ipse caluam frontem habere volitisset. tque in ea crucem christi figere non erubuisset, prosecto Christum clamantem, Ego sum veritas: nec cum fallis vulneribus Oeeubuisse, nee cum faliis cicatricibus resurrexisse eredidi it ei. Quin etiam dicit. Ego talloe no didiei quod sentio loquor. Non est ergo disti. pullis Christi stii quem falsas cicatrices dubitantibus discipulis demonstrasse insanus opinatur,ct non soli, de caeteris vanitatibus suis, sed etiam de ipsa Christi fallacia sibi tanquam non fallenti vult credi, virum Christo
melior, uo fallente ipse non falli tran eo ipio non vera
eis Chi illi, seg fallacis Manichaei discipulus, cum S in hoe fallit,in quo se non didieii se fallere gloriatur. Libet Sexti sinis.
AusTus dixit Quare nocte dis in genealogiam lesia Multae quidem sunt causae,sed palmaris illa. quia nee ipse ore suo usqua se fatetur patrem habere, aut g nua in terra sed econtra,quia nost de hoe mundo, quia a patre - - deo procellerit. quia descende rit de coelo quia non sibi stat mater ct fratres.nis qui fecerint voluntatem patris sui,qui in eoelis est. Et adhue illi ips, qui has eius genealogias asscribunt,no eum ante natiuitatem eognouisse videntur: sed neque statim ut natus est, quo crederetur ea scripsisse, qua erga eum oculis suis viderint gesta sed tui leni iam de maturo e iuncti sunt ei: id est, annhrum ferme triginta ,siquidem S atas asseribi diuinis potest sine blasphemia. Quare eum in omni testimonio veritatis hoc semper quςri soleat, utrum ne quis audierit an viderit:isti vero nee audisse se fateantur ab ipso generationis hunc ordinem, aut quia omnino si natus: nee vidisse Oculis, quia longo post tempore, id est, post baptismum cognouerunt eum: mihi S Omni recte iudicanti, tam stultum videtur hoc credere, quam si quis caeeum de surdum testem incis. 11 iudicium Vocet. Α v G vs TIN vs respondit, adicit palmarem causam cur non accipiat genealogiam
Iesu Christi, ibi apertissime victus ostenditur legentibus,quq supra diximus de filio hominis quod tam cribro se Christus esse testatur, R de filio dei, quo modo 2Dος idem pse sit S hominis quo modo secundum diuinatatem no habeat genus in terra,secundum carnem
autem sit ex semine David, neu dum quod Apostolica doctrina testatur. Unde oportet eum credi S intelligi, ct a patre exisse,& de coelo venisse,S hieta me verbum carnem fictum inter homines habitasse. Quod ii propterea putant non liabuisse in terra matrem vel genus, quia dixit, Qua mihi mater vel qui fratres3 superest ut etiam discipulos eius, quibus hoc exemplum in seipso praebuit, ut terreni generis necessitudinem propter imgnum calorum contemnerent, affirment no habuisse I urb.is. patres,quia dixit eis, Ne vobis dicatis patrem in terra, unus est enim pater vester deus. Quod ergo istos de patribus docuit hoc ipse de matre S ita tribus prior fecit: sicut de alia multa in quibus se nobis vi tu imitaremur,prabere,ct ut sequeremur praeire dignatus est Quapr
pter iste qui in eo quod putat palmare, se vincitur, Κ
quam taeeat S inuoluatur in caeteris animaduertendo est. Quippe qui propterea dicit no credendum Apost lis. vi eius non solum diuinam, sed etiam humana ira tiuitate an nuncia ueriint, quia postea iuueni ad has erui, ct nee viderunt eum natu, nee se hoe ab illo audiite di- xerunt. Cur ergo eredunt Ioanni dicenti in principio erat verbum, R verbii erat apud deum S detis erat , eo bum,hoc erat in principio apud deu, Omnia per ipsi, iii facta sunt, S sne ipso factu est nihil: Se extera quae illis quanuis non intelligentibus, tamen placent. Dicant ubi hoc Ioannes viderit, aut ubi se hoc ab ipso domino vii disse dixei it. Quiequid enim dixerint, unde hoe i annes scire potuerit, inde credimus etiam omnes annunciatores natiuitatis Christi,id quod annuneiauertit seiare potuisse. Deinde quaero,unde credant dixisse domi num, Qua mihi mater aut qui fratres nisi quia hoe sim N angelista narrauit Cur ei no credunt S illud, ia mater eius ct fratres quaerebant eum Si autem hoc menti tus est quod nolunt credere,quo modo ei crediit,Chri num dixisse quod nolunt intelligere Deinde si Chri sum natu,quia iam iuueni adhaeserat,non potuit noste Matthaevi, unde potuit Christum non natum, post tot L . annos natus noste Manichaeus Dicturi sunt, , piritus DbAι ι, is sanctu, hoe sciebat qui erat in Manichaeo . ille sane si ita rimi spiritus sanctus esset,vera dixisset. Sed cur no potius de in . iam Cheisto discipulis eius,qui etiam corporaliter ei adha- , .serant credimus,qui non solum per spiritum sanctumJab ipso impertitum seire potuerunt si quid lateret in re bus humanis, sed tam recenti Se praesenti memoria cita solo humano sensu, genus Christi secundiam carnem, de totam originem collegerunt Et tamen eaeei ct surdi testes Aleuntur Apostoli, Vtinam tu non tantum e eus δd surdus fuisses, ne tam vana ct sacrilega disceresa ... , sed etiam mutus, ne talia docete, .l aiias, a
Libit septimi sinis. LIBER OCTAVUS.
avs Tvs dixit, Quare non a cipis testamentum vetus Quia iam L praeuentus sum nouo. Veteri autem S nouo non conuenit ut seriptura testatur, Nam pannum, inquit, D
uum nemo alluit vestimeto veteri,
- alioquin maior scissura set. Quia
ergo maiorem scuti vos scissuram facere caveo, Chri stianam nouitate tribraicae vetustati non misceo. Quis enim non et rati Iordidum iudicet, notiti vestimentia indutis,non donare inferioribus veteres Quaproptere go etiam si natus essem Iudaeus, ut fuerunt Apostoli, dignum tamen erat me nouo accepto testameto ustus repudiare vi fecerunt ips:Nune vero S naturae bὰ nescio consecutus ut sub seruitutis iugo non nascerer, Christo mihi protinus oceurrente cum pleno munere libertatis,quam miser de stultus S insuper ingratus ero,s me vitro addixero seruituti Quippe Ρaulus inde Ga latas arguit, quod in circuneisonem relabentes, ad in cala. sema repedarent & egena elementa,quibus denuo se
uire vellent Quo modo ergo id ego admittam, in quo alium videam reprehendi Turpe est redire in seruitu tem, sed turpius ire. Λ v G V s T IN V s respondit, e .. lam qui de satis superius ostendimus quare es quo mo ι 'do teneamus aut horitatem veteris testamenti, non ad Iudaicae
108쪽
A Iuda leae feruitutis imitatione, sed ad Christianae liber talis testificationem. Neq; enim mea, sed Apostoli vox est quia omnia haee in figura cotingebant illis: seripta
autein sunt propter nos in quos snis seculorum obumnit. Quapropter nos in seruitute facimus 'ut iussa sunt ad nos praenuneiandos, sed in libertate legimus quae seripta sunt ad nos confirmandos. Quis itaq; iam non cura. . intelligat, unde Galatas reuocat Apostolus no religiose scriptura in circuncisionis legentes,sed iam superuia γωσιν. tiose eiteuncidi volentes Vnde non pannum nouum vestimento veteri assuimus, sed erudimur in regno cretorem,ad similitudinem illius patiis ullas, item c 2 rati. I. memorat dominus proferentem de thesauro suo noua& vetera. ille autem assuit pannum nouum vestimeto veteri,qui continentiam vult habere spiritalem, & iam dum deposuit spem carnaletra. Nam legite diligeteries videte de ieiunio dominum interrogatum respodiis Nemo assuit pannum nouum vestimeto veteri Adhuc enim discipuli dominum earnaliser diligebant, quandoquidem etiam ne Oecisum amitterent, formidabat. M v.is. Vnde Petrum reuocatem se a passione Satanam appelB lat quod non saperci quae dei sunt, sed quae hominum.
Proinde attendite in illa phalasa vestra de regno dei, unde illam lucem solis carni conspicuam,tanquam ad exemplum vobis propositam diligitis es adoratis, qua carnalem spem geratis: ct inuenietis ieiunia vestia quomodo prudentiae carnis tanquam vestimeto veteri assiantur. Veruntamen cum pannus nouus vestimeto veteri non conueniat, unde potuerunt principibus tenebrarum membra dei vestri non adiuncta atque consuata sed quod est vehementius, commixta L eocreta emhaerere An utrunque vetus est,quia utrunque falium,&utrunque de prudentia carnis est Nis sorte inde vultis probare unum fuisse nouum, alterum vetus:quia inatoricissura facta est, ut miserabilis pannus de regno lucis abscinderetur,& globo tenebrarum eterna pinna con et alam. seeretur. Et tame argute sibi videtur velut aeu languet et tam mn- diuinarum scripturarum fri meta compingere, a t cive, Lum fabularu sordidus larctor aut mendicus indutor.
Libet octaui finis LIBER NONUS.
Pr I. v s T v s dixit, Quare non aecipis vetus testamentum si Apostolis licuit stib eodem natis ab eo dii edere, mihi
et quare no liceat in quo natus non sum
non usurpare omnes quippe gentiles nascimur,non iudai. non genis Christiani: sed alios ad se ex eadem gentilitate testametum vetus adducit facitque Iudaeos:alios nouum, S initiat Christiano, tanquam si duae arbores, duleis & amara, radieibus suis unius terrae in se vim transferant,immutandam qualitatibus suis Apostolis ergo in dulo trans euntibus ex amaro,quam demens ero ego, i in amaram ροα conuertar ex dulci. AVGVST1Nus dixit Cur ergo Apostolus, quem dicis relicto ludaismo ex amaratudine traiisse in dialeedinem, magis inde stactos tamos dieit, qui ex ipso populo in Christum credere nolue runt : & in ipsa oleae radice, id est, origine sanctorum Hebraeorum,tan Pana oleastrum gentes insertas,ut serent participes pinguedinis oleae Nam cum ge Iud o rum lapsti admoneret getes ne superbirent: ita locutus aio est, vobis enim,inquit,ssico gentes, quadoquidem ego
sum gentium Apostolus ministerium meum glorifico, Ks quo modo ad antulatione prouocare potero carne meam,ut 1aluos ficiam aliquos ex illis. Si reiectio illo. rum reconciliatio est Daudi,quae erit assumptio,nis ta ex mortuis Si autem delibario sancta est, de cosperso:& s radix sancta est, ct rami: quod si aliqui ex ramis fracti sunt,tu aute cum eges oleaster, insertus es in illis, ct socius radicis fact' es pinguedinis oleae, noli gloriari aduersus ramos. Quod si gloriaris, non tu radicem portas sed radix te. Dicis ergo, practi sunt rami ut ego inserat. Bene. lneredulitate fracti stit tu aute fide stas. 3 lsa. Noli altum saper sed time:nam si deus naturalibus ranus non pepei ci neque tibi parcet. Vides ergo bonita tem A sitieritatem dei, in eos quidem qui ceciderunt seueritatem in te autem bonitate. si pei manseris in bonitate:alioquin & tu excidetis. Et illi si non permans rint in incredulitate, inserentur: potens est enim deus iterum inserere illos. Na s tu ex naturali excisus Ole, stro , ct contra naturam insertus es in bonam Olivam, quanto magis illi,qui secundum naturam sunt, inser tur suae olivae Nolo enim vos ignorare fratres sacrametum hoc, ut non sitis vobis sapientes: quia caecitas ex L parte Israel facta est, donee plenitudo gentium intraret.& se omnis istaei salii' seret. Videtis ergo vos, iiii in ista inseri radice non vultis . non quidem fractis i mis eile similes, sicut est carnalis & impius populus ludaeorum, sed in oleastri an aritudine remansisse. Nam quid nisi oleastrum gentium sapit, adorare 1 oleni S tu nam Nis forte propterea vos iam non putatis eire in oleastro gelium quia spinas noui generis addidistis, &filium Christum,quem cum sole de luna coleretis,non
manu fabrili sed peruerso corde finxistis inseramini ergo in radicem oleae, quo se redditum gaudet Aposto Ius,qui inter fractos ramos per in eredulitate fuit. lnde se quippe liberatum dicit, eum se a ludaismo ad Chri sum transiti laetatur: quia Christus seni per in illa radice atque in illa arbore praedicatus est, in quem venientem qui non erediderunt fracti sunt inde,& qui crediaderent nserti sunt ibi: Quibus ne supet hiant, dieitur, Noli altum sapere,sed timenam si deus naturalibus t mis non pepercit,neque tibi parcet. Sed ne de ipsa fictis desperetur,paulo post dicit, Et ipsi si no permans
rint in incredulitate, inserentur: potens est enim deus inserere illos. Nam si tu ex naturali ex eisus oleastro,sideontra naturam insertus es in bonam olivam, quanto
inagis illi,qui secundum naturam sunt, inserentur suae ruolivae, Ecce unde etia ipse gloriatur, a fractura libera tus,& radicis pinguedini redditus. Qui ergo in vobis sunt, quos inde fregit impictas, redeant. 5: rursus ins tantur . Qui autem nunquam ibi fuerunt, veniam a naturali stera litate praecis, participes sucunditatis tui LLibri noni Finis.
n es Ex nouo didiei mus, aliena non co- piscere. Quid autem, inquis, alie- Γλι.Eo.nniim habet testamentum vetus lino K. . . di quid habet no alienum Diiiitias pro mittit & ventri, iatiuitate,& filios A nepotes vitamq; cene is longam. cum his Chananitidis regnum: sed omnia Cr ij. haec circuneis, es obseruantibus sabbata, ct tinmolan- Exo amtibus
109쪽
I HLii. tibiis abstinentibus a porcina, ct huiusmodi ci G teris: quae quia ego negligo, & Christianus omnis, ut inepta ieilicet, de ad salutem animi minime pertinen tia.ideirco nec quae promum ad me iam spectare cogis r , i, noscorint inbique quia ibi sit mandatum, Non concu pisces aliena ludaeis bona sua habere, libens volensque pei nuti, solo scilieet Euangelio, S regni collorii 1 plendida lixi editate contentus: nam ut ludio si sibi Euangelium usurparet,iure increpitans dicerem, Improbe, quid titii eum eo est,cuius praecepta non seruas ue v reor ne mihi eadem Iudaias increpitet, tenenti test
mentum vetus, cuius mandata contemnam. A V
cap.IL G v s TIN v s respondit, i adem saepe vana repetere, istum non pudet: sed eadem sape, luanuis vera, respodere me piget. Quisquis itaque etiam aduersus ista re svial 4. sponsonem quaerit, luκ superius a nobis dicta sunt.le. G. . o. h. gat . ludae' autem dacenti mihi, Cur tenes verus testa 6. v. . mentum, ius praecepta non seruas res podeo, seruari a Christiani, etiam ex ipsis libris praecepta vita agendae: praecepta vero vitae sJgnificadae tuc recte obserua ta cum praenunciabantur illa, quae nune i euelata sunt. H Quapropter etiam ipsa sic no obseruo ad religionem, vi teneam tamen ad testificationem: si eut & promittacarnalia,quae ibi continentur,unde proprie vetus dicis tur testamentum: quan uis mihi aeterna speranda reus lata sint. Et illa tamen attestantia lego,quae in figura co t gebant illis seripta sunt autem propter nos, in quos fini, neu lorum obuenit. Itaque s audistis quid respondeamus ludis audite & quod obiiciamus Manachaeis.
Certe Faustus dixit, turbari nos posse, si nobis tu
daei dixerint, Quare tenetis vritis testamentum, cuius praecepta non obseruatisΤQuibus nos eiusdem scripti rae venerata atq; seruata authoritate respondemus, Vos quid respondetis eum vobis dicitur, Quare tenetis Euangelicos libros, quorum vos ad decipiendos imperi to, eonfingitis sectatores: s: qua ibi seripta sunt,no se lum no creditis, sed Qiam quantis potellis viribus oppugnatis Certe videtis vos potius de notio testanaeto, quam nos de vetere obiectis respondere no pota. Omnia enim quae in vetere scripta sunt, nos ae vera cile diacimus.& diuinitus mandata, ct congruis teporibus distributa. Vos autem cum vobis obiecta fuerint, quae in libris nolit tellam et i scripta sunt, nec accipiuntur a vobis descietes in respodendo, & manifesta veritate nimi cibus poenis, anhelitu saucio dicitis este fallata. Quid aliud possem expirate praefocata ora fallacium, vel potius quid aliud pol sent putere con ita cadauera mor tuorum Et tamen consciatus est Faustus, non concupi- I seere aliena,no solum se ex nouo testa in ento, sed etiame vetere didicille:quod certe a suo deo non posset di stere .llle quippe,s non concupiuit aliena , quare siperterram tenebrarum,ubi nunquam fuerunt noua secula, eonstruiti An dicturus est, prior ipsa gens tenebrarum regnum meum concupiuit, quod ab illa erat alienum. Ergo imitatus est gentem tenebrarum, ut A ipse com cupisceret aliena 3 An angustum antea fuerat regna tu eis Optadum igitur erat bellum,ut acquireretur de viactoria latitudo regnadi. Quod si bonum est, ct ante potuit coeupis . Sed expectabatur ut gens hostilis in bellum prior erumperet. luo quati iustius expugnaretur. Si autem non est bonum,qua re inimico victo super alienam terram crescere voluit regnum suum, cum prius contentus suis snibus plena stelicitate vixisset Sed ut Liram .ere isti haec ipsa praecepta vitae agendae, quorum est unum,ne cocti piscas alienum: vellent ex illis literis discere:profecto niansuescerent, ct mites intelligerem κetiam illa praecepta vitae significadae, quibus eorum oblatrat offensio, S illi tunc tempori Obseruanda con gruisse, & huic nune tempori intelligenda congredi e. Nos autem quo modo vetus testamennimiai qua alienum concupiscimus,cu ea legamus, tuae in figura con- Lcmi tingebant illi cripta sunt autem propter nos, in quos finis seculoruin obuenit Puto q, non concit piscit alienum,qui hoc legi quod scriptum est propter ipsum. Libri decimi finis.
apis Et niaxime. Cur ergo no credi e filium dei ex semine Dauid natum K secundum carnem Non equidem et ediderim Apostolum dei coli ria sibi scribere potuit se,ct modo M. hanc, modo illam de domino no stio habuisse lententiam. Sed quia vobis ita placet qui Lnunquam sine stoniacho auditis aliquid cile in Apollolo cauponatum, ne hoc quidem nobis scias elle contat rarium. Siquidem haec vetus videatur est. & antiqua opimo Pauli de lesu cum eum S ipse David filium putaret, ut caetere quod tamen ubi falsum didicit, interpolat S infirmat scribtaq; ad Corinthios, Nos,inquit, ne minem nouimus secundum carnem, S si cognoui iniri secundum earnem Christum, sed nunc iam non noui iniis. Quare consideres oportet, quantum intersit inter haec duo capitula, e quibus via si perhibet Iesum filium David seelidum carnem, alterum vero iam se nemin Enosse secundum carnem. Quς si utraque sunt Pauli, aut hac ratione erunt,qua dixi: aut unum ipsorum non erit
Pauli. Prosequitur denique, itaque, inquit, si qua est in
Christo noua creatura, vetera traiierunt: ecce tacta sue omnia noua. Vides ergo eum veter c appellare, ct transitoriam fident illam priorem: id est, Iesum credidisse ex semine David secundum carnem: nouam vero hac secundam S pei manentem, quia neminem iam nou rit secudum carnem Quapropter S alibi, Cum essem inquit, paruulus, ut Parinitus loquebar, vi paruulii, sapie Τ bam: cum autem factus sum vir, uae parmuli erant sd potui ct leuacuavi. Quod si ita est, quid ergo D nos in- . . dignum facimus, si nouam X meliorem Pauli tenete, Neonfessionem, veterem illam ac deteriore proiicimus Aut si vobis secundum quod ad Romanos scribit cre- ηdere cordi est, nobis quare lieitum non sit, secundum Nouod ad Corinthios dogmatizarci Quanuis S hoc ad duri clatra vestram ita rei poderim. Alioquin abiit Apostolum des quod aedificauit, unqua desti uere, ne se p- calata.
se praeuaricatorem constituat,ut contestatus est. Versi
tamen s eius in & prior illa sententia, nunc emendata est:sin fis non est, Paulum inemedatum dixisse aliquid
unquam iptius non est. A V G V S TI N v s respon- C .II. dit Hoc est quod pauloante dixi. quia ubi siemanti staveritate illi praefocatur, ut obses 1 dilucidi verbis san ctarii nascripturarum, exitum in eis fallaciae suae reperiare non potant, id testimoniuin, quod prolatum est sal sum esse respondent. O vocem a veritate fugacem' inamentia pertinacem. Vsqucadeo inuicta sunt, qua ad uersus vos de diuinis codicibus proseruntur,ut non sit aliud quod dicatis,nisi eos esse falsatos Quς ainhoritas literarum apexiri, qui sacer liber euolui, quod doci
110쪽
mentum euiuslibet scripturet ad conuineendos errores exeri potest, set hae vox admittitur, si alicuius ponderis stimatur Aliud est ipsos libros non acripere,& nullo eoru vinculo detineri: quod Pagani de omnibu, libris nostiis quod ludat de nouo testamento faciunt, quod denim nosipsi de vestris S aliorum haereticoru i quos suos ct proprios habent,vel de iis qui appellantur ap eophi: non quod habendi sint in aliqua authoritate le- creta, sed quia nulla testificationis luce declarati,de ne- io quo secreto,nescio quorum pr sumptione prolati sunt Aliud est ergo aut horitate aliquorum vel libroruvel hominu non teneri,& aliud est dicere Iste quidem vir sanctus omnia vera seripsit, ct ista epistola ipsi' est,
sed in eaipsa,hoe eius est,hoe non est eius. Ubi cum exaduerso audieris,proba: non confugias ad exemplaria veriora, vel plurium codicum vel antiquorum vel linguae prccedentis,unde hoe in aliam linguam interpretatatum est sed dicas, inde probo hoe illius esse, illud noesse,quia hoe pro me sonat,illud cotra me. Hui' ergo
regula veritatis,quicquid contra te fuerit non est verv.
Qigid si alitis simili insania, sea tamen qua tua dulicia confringatur, existat S gica umo illud, quod pro tes
nat falsum est: hoe autem, quod eoira te est,uerum est
quid actutus es, nisi forte alium librum prolaturus, ubi quicquid legeris, secundum tuam sentetiam possit in telligi Hoe si secem no ge aliqua eius particula,sed Aetolo audies eontradicentem & clamantem, talius est.
mid ages quo te conuertes Quam libri a te prolati
Originem,quam vetustatem, quam seriem suecessionis testem citabis-Nam si hoc facere eonaberis: ct nihil .alebis: de vides in hae re quid Eeelesiae eatholieae valeat authoritas, quae ab ipsis tiandatissimis sedibus Aposto Iotum usq; ad hodiernum diem succedentium sibimet Episeoporum serie,& tot populorum eonsensione sir
matur. ita si de fide exemplarium quaestio verteretur,ὶ cui in nonullis,quae S paueae sunt, ct sacraru literarum studiosis notissimae sentesiarum varietates, vel ex alia rum regionum codicibus, unde ipsa doctrina comea
Dit nostra dubitatio diiudicaretum vel si ibi quoque codices variarent, plures paucioribus, aut vetustiores recentioribus praeferremur: Sit adhue esset incerta v xietas. praecedens lingua, unde illud interpretatum est, consuleretur.Hoc modo quarunt,qui quod eos mouet in scripturis sanctis lata aut horitate firmatis, inuenire volunt,ut habeant unde instruantur,no unde rixetur. Hoc autem quod aduersus imrietatem vestram ex
Apostoli Pauli epistola prosertur, filium dei ex semine
David his secundum carnem, omnes codices & noui ct veteres habent,omnes Ecclesia legiit,omnes linguae cosentiunt. Exuimini ergo pallio fallaciae, quo Faustus indutus, eum sibi proposuitiet tanquam interrogantem S dicentem Aecipis Apostolum Paulum Respondit, Et maxime. Cur enim no potius respondit,Et minime:
nisi quia sullo aliud, quam id quod falsum erat ,resp&dere no potuit Qgid enim accipit Apostoli Pauli Nosrimum hominem, quem ille dicit de terra terrenum, e quo item dieit, Factus est primus homo Adam in
animam viventem. Ille autem annunciat, nescio quem primum homine lix nec de terra terrenum, nec factum
in animam viventem sed de substantia dei, id ipsum existentem quod deus est, membra sua vel vestimenta sua vel arma sua:id est, quinque elementa , cum S ipsa nihil aliud essent, quam substantia dei, in tenebrarumpente mersus, ut inquinata caperentur. No secundum
homine, quem Paulus dicit de creto,quem dieit etiam nouissimum Adam in spiritu vitiiscatem, quem dicit D
actum ex semine David secundum carnem a bina ex muliere factum sub lege ut eos qui sub lege erant edimeret . De quo ad Timotheu dicit, Memor esto Chri stum Iesum resurrexisse a mortuis ex semine David, s eundum Euangelium meum. In cuius exemplo etiam resurrectionem nostra praedicat dicens, Tradidi enim t.oris.
vobis in primis quod & accepistis,' quia Christus mor 3 -υγῆ tuus est pro peeeatis nostris secundu scripturas, ct quia sepultus, ct quia resurrexit tertia die secudum scripturas. Et paulOpost infert quare hoc dixerit. Si aute Chii stus prc dicatur,quia resurrexit a mortuis,quo modo di eunt quidam in vobis, quia resurrectio mortuorum no. Iste autem qui interrogatus utrum accipiat Apostolum Paulum respondet,& maxime: hae Omnia negat:
nee testim ex semine David vult accipere, nec factum v, abiit ex muliere quam non quod fuerit vel concubendo vel rite e. is pari edo corrupta,mulierem Paulus appellat, sed more Dicripturarum loquitur, qua ipsum sexum se appellare consueuerunt. Sicut in Geneti de sua scriptum
mutiit eam in mulierem:cum commixta viro non fuis cis . .set.Nee ipsam mortem Christi A sepulturam ct resurrectionem aecipit, uadoquide Christum dicit nee mor- Etale corpus habuisse, ubi illa vera mors essetuare illas cieatrices veras fuisse, tuas post resurreetionem discipii Dan 1 lis ostendit,cum eis,quod S Paulus csimemorat,viviis O io. apparuit: nee ipsam carnem nostram resurrecturam ineorpus spiritale mutatam: sicut apertissime idem Apo stolici dieit. Seminatur corpus animale, surgit corpus .cinis.
spiritale. Unde Aiscernens inter eorpus animale S spiaritale, contexit quod iam commemoraui de primo A dam,& de noui uimo Adam. Deinde intulit, Hoc autedieo fiatres, quoniam caro S sanguis regnum dei ponsidere non possunt. Et ne quisquam ipsam speciem ea nis,& ipsam substantiam non posse resurgere credidic isset, S exprimere volens quid nue appellauerit carnem ' & sanguinem: quia ipsam corruetionem intelligi vo
luit,quae tune in resurrectione iustorum non erit,eon
tinuo eontexuit. Neq; corruptio incorruptelam possia 1.ω u. debit. Et ne adhue quisquam putaret, no illud quod se- , pultum fuerit resurrecturum, sed tanquam alia tunici ponatur, & alia melior accipiatur, volens apertissime deelarare,quia hoeipsum in melius commutabitur: si cui vestimenta Christi in mole non sunt posta, ct alia ir.
sumpta,sed ipsa quae fuerant, in melius elat is cata sunt, F sequitur,& contexit dicens, Ecce mysteris vobis dico, t.canis.
Omnes quidem resurgemus, non tamen omnes immutabimur. Et ne adhuc esset incertum,qui sint qui immutabs tu in atomo inquit,in icta oculi, in nouissima tu ba Canet enim tuba,ct mortui resurgent incorrupti,&nos immutabimur.Adhue forte dicant,non secudum hoe mortale ct corruptibile eorpus nos in resurrecti ne immutari, sed secundum animam, cum Apostolus
hoc non proposuerit unde diceret, sed de corpore ab ipsus quaestionis initio loeutus fuerit,iicut ipsa eius in dieat propositio . Sed dicet aliquis,inquit Quo modo
resurgunt mortui,quo autem corpore ventili. Hie iam
consequenter tanqua digito Ostedit unde loqueretur, ct subiecit dices, Oportet eni corruptibile hoc induere ineorruptelam, es mortale hoc induere immortali tatem. Hςe ergo eum iste neget,cumq; ipsum deum de quo Paulus dicit immortali,incorruptabili soli deo ho ianis. i. nor es gloria, Amen, iste eorruptibilem praedicet, tu doquidem substantiam eius atque naturam S totam timuit se,ue a tenebrarum gente corrumperetur ut tetae