Tomus primus decimus omnium operum D. Aurelii Augustini ... ad fidem vetustorum exemplarium summa vigilantia repurgatorum à mendis innumeris, ... Cui accesserunt libri, epistolae, sermones, & fragmenta aliquot, hactenus numquam impressa. Additus est

발행: 1555년

분량: 382페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

DE Dv ABvs ANIMABUS CONTRA MANICH. LIB. i.

G luntate hue Se illuc ferri,hinc atque hine referri potest

Nam mihi eum accidit,unum me esse sentio utrunque considerante, alterutrum eligentem, sed plerunt; illud libet,hoe decet,quom nos in medio positi fluctuamus: Neemitu, ita enim nune costituti sumus,ut A per ca nem voluptate assici, S per spiritu honestate possimus, quare non duas animas hinc fateri cogor. Possumus enim melius S multo expeditius intelligere duo genera

rerum bonarii, quorum tame neutrum ab authore deo sit alienu, unam anima ex diuersis esseere partibus, inseriore ae superiore, vel quod recte ita dici potest, exteriore aliae interiore, ita 1 int duo genera ouae sensibilia S inte4ibilium nomine pauloante tractauimus, quae carnalia re spiritalia libentius & familiarius nos voe mu . Sed factum est nobis dissiet se aearnalibus abstine re, cu panis verissimus noster spiritalis sit. Cum labore

nanq; nunc edimus panem, Neq; enim nullo in sipplicio sumus peccato transgressionis moriales ex immo talibus facti.ld eo eontingit,ut cu ad meliora conanti. bus nobis consuetudo facta cu carne, S teccata nostra H quod a modo militare contra nos, de diis itate nobis facere cceperint,nonnulli stulti aliud genus animarum quod usi sit ex deo superstitione obtusissima suspicetur. Quanqua etiam si eis concedatur inferiore alio gene-ie animam nos illici ad turpia, no inde consciunt,aut illas naturas malas esse,aut istas summu bonum. Fieri ea

nim potest ut proprio illae voluntate appetengo quod non lieebat, hoe est peceando ex bonis facta sint malae. rursus m fieri bonae possint,sed se vi quadiu manent in

peccato, ad sese alias occulta quada sitasone traducat. Deinde ut omnino malae non sint, sed in suo genere quantiis inferiore opus propriti sine ullo peceato me erat: ista aute superiores quibus actione longe praestantiore rerum moderatrix iusticia summa tribuerit, ii is

las inferiores sequi ct imitari voluerint, peccado fiunt malae,no quia malas,sed quia malae imitatur. Ab illis ea nim agitur proprium,ab istis appetitur alieno: unde illi in suo gradu manent,istae ad inseriora merguntur,Ve- P.sii, lut cum homines forma sectantur',pulchre nanq; inces ur. dii qua trupedans equus, at si hoc homo pedibus m Ptitis, nibusqἰ imitetur, quis eum vel palearii cibo dignum pumae M. tet Recte igitur pleri inq; improbamus imitante, cum

eum oue imitatur probemus. improbamus autem,non

quia si asseetitus,sed quia omnino allequi x oluit. Ini equo enim probamus illud, cui quantum praeponimus hominem,tantum offendimur quod inferiora sectatur. Quid inter ipsos homines lii emittenda voce nonne

quod praeeo bene facit etia si elarius ae melius id faeiat senator insanus est Coelestia suspice,lueens luna lauda. tiir, suo ψ cursu atq; vicibus bene considerantibus satis placet tamen si eam sol velit imitari,fingamus enim ei posse habere huiusmodi voluntates, citi no summe ac iure displiceat Ex quibus illud est,quod intelligi volo, , a ba . s iunt animae,quod interim inceriti est, corporei ossieti, non peeeato sed natura deditae,nosq; quanqua' sint inferiores, aliqua tamen inferiore vicinitate eoti

gant,non illas ideo malas habere oportere,quia de nos quum eas sequimur & corporea diligimus mali sumus. r.R frae. Propterea enim corporea diligedo peccamus, uia spirasti. ritalia diligere S iusticia iubemur es natura possitnius,& tune in nostro genere optimi & beatiis mi sumus. Qilamobre quid habeat argumeti aestuans in v tranque

partem deliberatio, modo in precatum prona, modo in recte factu subuecta: ut duo animaria genera, tuorum alterius natura ex deo sit, alterius no sit,cogamur accupere, ci; alias tot causas alternantes cogitationes conii. Kcere liceat.Sed hae obscura esse,& incassum ab animis lippientibus quaeri, quisquis bonus rerum existimator est.videt. Quare illa potius, quae de voluntate atque peccato dicta sunt illa inquam quae summa iuuieta est,ne minem ratione utentem ignorare permittit: illa,quae si auferatur nobis, nihil aliud est unde disciplina virtutis inchoetur nihil unde a victorum mole surgatur,etiam atq: etia cos derata, satis clare ac dilucide Nam chao.ris haeresim falsam esse conuincunt. Hotu simile est, MI quod de poenit edo nune dicant na vi inter omnes sa 'nos costat, es quod ipsi Manichaei no solum fatentur, mit. sed S praecipiunt,utile est poenitere peccati. Quid ego

nune in hae rem diuinaru scripturaru tcstimonia, quae v ueqitaq; diffusa sunt,colliga ἐ Vox est etia ista natu rae, emine stultu rei huius noticia deseruit Hoe nobis nisi etia penitus insiti esset,periremus. Potest aliquis dicere,no te peccare non aute sibi esses peccauerit poeni- teduin, nulla barbaries hoc dicere audebit. Quae cu ita sint, quaero ex duobus illis generibus animarii, cuius sit L poenitere peccati Scio quidem ne s illius ciae posse qui male facere: ne i illius qui bene facere no potest quarect eoru verbis viar,si anima tenebrari; peccati poenitet, non est de substantia sumini malit si animam lucis non est de substantia summi boni. Potnitendi enim affectio

illa,quae prodit male feci ili poenitetera, ct bene facere

potuisse testatur.Quo modo igitur nihil ex me mali est, si ego perperam iaci Aut quo modo me recte poenitet,s ego no feci Audi parte altera, Quo modo ex me nihil boni est cui bona voluntas inest Aut quo modo me recte poenitet, si no inest Quamobre aut negent isti esse poenitendi magna utilitate, ut no sol ti a Christiano nomine, sed ab omni etia vel imaginaria ratione pellaniatur:aut animaru illa duo genera,vnu ex quo nihil mali, alterum ex quo nihil honi si, discere atq; docere ia dos nant quod si faciant Manichai esse uti iciam desinet: nam tota illa secta ista bicipiti vel potius praecipitianimaru varietate seicitur Ae mihi qui de satis est sic seire, quod Manichaei errent: ut scio poenitendu est e peccati: S tamen si nune amico meorum alique, qui usq; adhue illos audiendos putat, copellem iure amiciciae, &H diea, seis ne utile esse cum quis speccauerit poenite res sine dubitatione se seire iurabit. Si ergo te fecero ita

seire fallam esse Manieli orum haeresim desiderabisne Mampi iii,3 Quid amplius esse posset in hac re desidera n du,respondeat, Bene quide hucusq;. Sed cum ossedere

coepero certas necessarias rationes, quae illa propos-tione adamatinis, ut dicitur,catenis innexae cosequuntur,renat totam ad conclusone,qua illa vertitur secta,

perduxero , negabit se forsitan scire utilitatem illa p. nitedi quam nemo doctus, nemo indoctus ignorat, &potuisset' seire cotendet: eum dubitamus S delibera

mus duas in nobis animas, patrocinia pronia snguli, . quaestionis partibus adhibere. o eo uetudo phee,ii. 'is'

O comes poena peccati, vos me tunc a rei u tam manifestaris eos deratione auertistis sed non sentienti noeebatis nune in familiarissimis meis similiter non sentientibus me iam vulneratis, torquet sque sentientem. Attendite ista quaeso charissimi,vestra ingenia bene coitis noui. Si mihi titie vos qualiscuq hominis mente ratio- - , ne j coceditis multo certiora sunt, quam quς ibi vel vi has lebamur discere, vel magis credere cogebamur. Deus mset magne deus omnipotes deus summς bonitatis,que in- cas, uiolabile atq incomutabilem credi ais intelligi fas est, i. Redia trina unitas,quam catholica ecclesia colit supplex oro cap. is.

expertus

72쪽

A expertus in me misericordiam tuam, ne homines cum quibus mihi a puericia in hominum vitai suit summa cosensio, in tuo cultu a me dissentire termittas. Video maxime expectari hoc loco, uo modo etia catholicas seripturas a Manichris ac latas vel tue defenderem, si ut dico, eatitus essem: vel nite defendi polle demonantem. 'ed in aliis voluminibus deus adiuvabit propositum melim: nam huius iam, quantum arbitror,inam

- derata ' paret sibi postulat longitudo.

Episcopi contra Fortunatum quendam Manicha oris presbyterum,Liber.

Vinto ealendas Septembris Aria eadio Augusto bis S Rus no viri eis clarissimis costilibus actis haδ bita est disputatio aduersus For- η tunatu Manichaeoru presbytersiis in urbe Hipponensu regionumn in balneis si ij sib praesentia populi. AVGusTIN vs di

xit Ego iam errore puto,quain antea veritate putabam, tria recte existimem a te praesente audire cupi .in primis summum errore puto omnipotentem desi, in quo una nobis spes est, ex aliqua parte v iolabilem aut corruptibilem, aut coinquinabilem credere. Hoe vestram hirtam assirmare scio,no quigem iis verbis,quibus nucvsus sum. Nam & vos interrogati confitemini deti esse ineorruptibilem & omnino inuiolabile S in eo inquinabilem. Sed eum coeperitis caetera exponere,cogimini eum corruptibilem, penetrabilem, & eoinquinabilem profiteri. Dicitis enim alia nescio quam gente tenebra tum aduersus dei regnii rebellasse.Deum autem omnipotente, cum videret quanta labes es vastitas immineret regnis suis, niti aliquid aduersae genti opponeret diei resisteret, misisse hane virtutem,de cuius comixtionec eunt malo S tenebrarum gente mundus si fibricatus.

Hine esset hie animae bonae laborant, seruiunt,errant, corrumpuntur: ut necessarium haberent liberatore,qui eas ab errore purgaret,& a comixtione solueret,& a seruitute liberaret. Hoc ego nefas puto credere, leti omnipotente aliqua aduei iam gente timuisse, aut necessitate cile passum,ut nos in aerumnas praecipitaret. FOR-

T v N A T v s dixit. Quia te mediti sulti nostiti scio, id est, inter Manichaeos administrasse ista sunt princi

palia fidei nostrae. De conuersatione hic agitur,de qui bus falsis eriminibus pulsamur.Ex te ergo praesentes audiat boni viri, viris lint vera super quibus criminamurct appetimur, an stat falsa stemm ex tua doctrina ct ex tua expositione ct ostensone poterunt verius scire nostra conuosatione si a te fuerit prodita interfuisti ora

tioni A v G. interfui Sed alia quaestio est de fid ,lia de moribus. Ego de fide proposui, sed si illi qui allunt,

ut diris malunt audire de moribus,nec ipsam quaestio ne defugio. FOR. Purgare me prius volo penes conscientiam vestra, penes quam polluimur ex idonei viri testimonio qui mihi es nunc idoneus est,& in futura iusti iudiei, Christi examinatione, si ea quae iactantur viadit ut nobis, vel cosecutus est. AvG. Ad aliud vocas, Tomus sextus.

eum ego de sde proposuelim. De moribus aute vestri, Dplene scire possunt,qui electi vestri sunt,Nostis aut e meno electu vestrii,sed auditore fuisse. ita suauis ct ora- D uti utioni vestia interfuerim ut interrogasti utru separatim in id in vobiseu habeatis aliqua oratione deus solus potest nos i. .r. se vos. Ego tamen in oratione in qua intersu nihil turpe fieri vidi,sed soli, contra fide animaditelli,quam postea didici a probaui, si cotra sole facitis oratione. Praeter hoe in illa oratione vestra nihil noui comperi. Quis uis aute vobis opponit quςstione aliqua de motibus, electis vestris opponat. Quid aute inter vos agatis qui electi estis, o seire no possum. Nam ct eucharistia audivi a vobis saepe φ accipiatis: tepus aute accipiendicia me lateret,quid accipiatis,unde nosse potui itaq: serua ii placet quaestionem de moribus, ut inter electos vestros discutiatis,si dii euti potest.Mihi fides data est a , obis qua hodie improbo.De ipsa proposui, Ad pro ostis meum mihi res podeatur. FUR. Et nostra professo ipsa est.q, incorruptibilis sit de',quod lucidus φ inadiabilia. inteni bilis, impallibilis, quod aeterna luee & propriam habitet:q, nihil ex sese corruptibile proferat, nee

tenebra nec daemones,nec Satana, nee aliquid adueri Esum in regno eius reperiri possit. Sui aute similem saluatore direxiste, verbum natu a costiti itione mundi cumundis fabricaret, post modi fabrica inter homine, venisset dignas sbi animas elegisse san iae suae voluntati, madatis suis coelestibus sanctificatas,s de ae ratione imbutas ecelestii, reru,ipso ductore hinc iterum eas de animas ad regnu dei reuersuras esse,seeundo sancta ipsius pollicitatione qui dixit, Ego sum via veritas, S ianua. EhNemo potest ad patre peruenire nis per me. His re bus nos credimus,quia aliae sunt animae: id est,atio me diante no poterunt ad regnis dei reuerti, nisi per ipsum reperei int velitate,viain,s ianua. ipse enim dixit. Qui ime vidit vidit L patre meum. Et, i in me crediderit, morte no gustabit in Gernu, sed transitu faciet de mor- I.D.cr s. te ad . ita, ct in iudicium non veniet. His rebus eredianiti, & hae ratio fidei nostrae,& pro viribus animi no stri madatis eius obtemperare,una fidem sectantes,huitis trinitatis patris & filii S spiritus sancti. AvG. Has Fanimas quas de morte ad vita per Christum venire natemini,quae causa praecipitauit in morie- po R. Hinciam dignare prosequi ct contraire. Si nihil prater deu3AvG. Immo tu dignare respondere id quod interrogaris, has animas quae causa morti dederit. Fo R. lni motu dignare dicere,vtru aliquid sit prςter de ii an omnia in deo sint. Au G. illud ego respondere pollum quod me dominus nosse voluit, deum necessitate nul lam pati posse,neq; ex aliqua parte violariat ' corrumpi .Quod cum tu quoque latearis,quaro qua neces, ita iehue miserit animas, quas dicis per Christum te lite

so R. Quod tu dixtiti quia huetisque tibi deus reii . lauit, quad incorruptibilis si, S mihi ratio quaerenda est, quemadmodum animae ct ob qua causam istum in

mundum venerint, ut merito nuc eas per unigenitum

filium suum. ac sui sitiitem de hoc mundo liberaret inihil praeter ipsum. Λ vG. Non debemus seu straret a tos qui praesentes sunt,& de quastione propcista ire ad aliud . Si eonfitemur ambo, si nobis concedimus esse ineorruptibilem & inuiolabilem deum S nihil pati potuisset ex quo est consequens ut falsa si haeretis venio..

quae dicit deum, cum videret imminere vastitatem ac labem regnis suis, misiti virtutem quae cum tenebrarum gente pugnaret, & ex ea comixtione hine nostras animas liberaret. Breuis est ego ratio mea,& quantum

73쪽

Di SPUTATIONIS PRIMAE CONTRA

G existimo luet, plenissima. si deus nihil pati potuit a ge-

te tenebrarii quia inuiolabilis est,sine causa nite nos mist, ut nos hie aerumnas patiamur. Si autem aliquid pati potuit non est inuiolabilis,ct decipitis eos quibus dictit, este inuiolabilem deum. Hoc enim vestra haeresis

negat cu caetera exponitis. FOR. Hoc sentimus liodpli ,. no, instruit beatu Apostolus Paulus, sui dicit, doc sentite in vobis quod & in Chiisto lesu, init eum in forma dei esset constitutus, non rapinam arbitratus est esse se aequalem deo, sed semetipsum exinanivit formam serui accipiens: in similitudinem hominum factus est,

ct habitu inventus vi homo: humiliavit semetipsuin,&ficius est subditus usque ad mortem. Hoc ergo sentimus de nobis quod S de Christo, qui cti in forma dei

esset eonstitutus , factus est subditus usqtie ad mortem,

ut similitudinem animarum nostrarum Ostenderet. Et

quemadmodum in se mortis smilitudinem ostedit. Et

se a patre tae medio mortuorum resuscitatum: eo modo sentimus & de animabus nostris futurum quod per ipsum poterimus de hae morte liberari: quae aut aliena est a deo. aut si propria est dei,ct misericordia eius cenpl sit, S liberatoris nomen, & opera liberantis. A V G. Ego qua ro quemadmodum in mortem venerimus, de tu dicis quemadmodsi de morte liberemur. FOR. Ita

Apostolus dixit quo modo sentire debeamus de ani Diabus nostris,quod Christus nobisostedit, Si fuit Christus in passione es morte, R nos: si voluntate patris descenditan passionem S mortem,& nos. Λ v G. NO-

tum est omnibus eat holicam fidem ita se habere,quod dominus noster: id est,uirtus S sapientia dei, & verba per quod facta sunt omnia, ct sine quo factum est nihil, ad liberationem nostram homine suscepit In ip homine quem siseepit demonstrauit illa quae dicis. Nos aute nune de ipsius dei & inetrabilis maiestatis substantia quaerimus, viri, ei aliquid nocere pollit,an non pocst. Si enim potest ei aliquid nocere,no est inuiolabilis. Si no potest ei aliquid nocere, quid ei factura erat gens

tenebrarum, contra quam dicitis bellum gestum este adeo ante constitutione mundi,in quo bello nos,id est, animas quas modo indigere liberatore manifestum est, eo mixtas dile omni malo, & morti implieitas asseriti, i Redeo enim ad istud breuissimii, Si poterat ei nocere, non est inuiolabilis: si non poterat, crudeliter huc nos. mist,ut ista patiamur. FOR. Anima deus sest,anno ' A v c. si itissum est ut non interrogatis meis respondeatur,ct ego interroge res debo. FOR. Si in pro prio agit anima Hoc a te quaero. AUG. Ego quidem quod interrogasti dica,tantum illud memineris, te noli ille respondere interrogatis meis,me aure tuis respodere. Si quaeris virum a deo descenderit anima magna

uide quaestio est. Sed sue a deo deseedit, sue nis illude anima respondeo, no esse deum aliud esse deis aliud

animam. Deum esse inuiolabilem, incorruptibilem, &impenetrabilem, S incoinquinabilem, & qui ex nulla parte corrupi possit, ct cui nulla ex parte noceri potest. Animam vero , idemus S peccatrice esse, ct inarum, naversari, ct veritatem quaerere,& liberatore indigere. Haec mutatio animae ostendit mihi, quod anima no stdeus, nam si anima substantia dei est, silbstantia dei e rat substantia dei corrumpitur, substantia dei violatur, substantia dei decipitur quod nefas est dicere. t o R. Ergo negasti anima ex deo esse,quandiu peccatis es vi ctis S mundanis rebus deseruit re errore ducitur,quod seri non potest, ut aut deus hoc patiatur,aut substantia eius. Est enim deus incorruptibilis, S subsutia eius immaculata est S sancta. Hic vero quaei itur a nobis, tris Κanima ex deo si nec ne Quod nos fatemur es osted,-mus,ex Saluatoris aduentii ex ipsus sancta prς dicatio ne, ex ipsius lectione,dum animabus miseretur,& secύ- dum eius arbitrium anima venisse dicitur,ut eadem de morte liberaret,& perducerct eam ad aeterna gloriam, ct restituet et patri .Quid vero de an una tuiple dieis aut speras, virum si a deo, nec ne: substantiam det,ex qua negas esse animam, nullis passionibus posse subiacere Au . Animam sic negauit ei Iesubstantia dea vitam pem illam esse deo, sed tamen ex deo aut bore esse,quia

facta est a deo.Aliud est qui fecit,aliud quod iacit. Qui N.2ι.

feeit,corruptibilis esse omnino no potest: quod alitem p ..1.1. fecit,omnino no potest quale esse illi qui fecit. ro R. Nee ego dixi animam esse similem deo. Sed quia di, isti facturuma ' esse animam,& nihil praeter deum. tuae- iralia laro unde na deus animae subantiam ad intienti AvG. m. m. Tantu memento me respondere ad ea quae interrogas: te autem ad ea qua interrogo non respondere. An nia 3. R .

Aleo esse facta a deo, ut catera omnia quae a deo facta sq. 6. sunt. S inter illa sua deus omnipotens fecit principa lem locum datu cile anima Si autem quaeris,unde detis Lanimam ferit,memento me consteri tecum, esse deum mnipotentem. Omnipotens aute non est, qui quaerit

adiuuari aliqua materia unde faciat quod velit .Ex quo est consequens,ut secundum fidem nostra omnia quae deus fecit per verbum a sapientiam sitam de nihilo se cerit Sic enim legimus,lpse iussit S facta sum, ipse ma-dauit, Sconstituta sunt. Fon. Et iussione constant

uniuersa3 ANG. ita credo, sed uniueia quae facta

sunt. IOR. Facta consonant, sed quia ineonuenientia sibi sunt, ae per hoc ergo eo nitit no esse unam sub stantiam, licet ex unius iuuione eadem ad compos timnem mundi huius & celem venerint. Cateriani rebus

ipss patet, quia nihil sinule tenebrae ct lux, nihil smile

veritas ct mendacium,nihl smile mors ct vita, nihil simile anima S corpus,ct catera iis sinulia,quae ct nominibus ct speciebus distant ab invicem. Et merito dixisse dominum nostrum, Arbor quam non plantauit pater Ninsos.

meus est lestis eradicabitur, ct in ignem mittitur, quia non assert fructus bonos, ct esse arborem radicandam. Hinc vere costat ex ratione rerum,quod duae sunt sub

stantii in hoc nasido,quae speciebus & nominibus constant, quarum est una corporis, alia vero aeterna patris omnipotentis,quam esse credimus. AUG. Contraria ilici quae te mouent ut aduersa sentiamus, propter peceatum nostrum, iA est.propter peccatum homilis contigerunt. Nam omnia deus & bona feeit & bene ordinauit, peccatu autem no fecit: S hoe soli in quod diei tur malum, est voluntarium nostru peccatum: ct aliud genus mali,quod est poena peccati. Cum ergo duo sint genera malorum, peccatu ct poma teccati: peccat si ad deum non pertinet,poena peccati ad vindice pertinet. Etenim ut bonus est deus qui omnia costituit ite iustus est vi vindicet in peccatum. Cuin ergo omnia optimesnt ordinata quc videntur nobis nue aduersa esse,me

lito cotingit hominis lapsi qui teste dei seruare noluit. Animae enim rationali quae est in homine, sedit deti, libres arbita ium.Sie enim posset habere merita i voluntate,ni , necessitate boni essemus. Cu ergo Oporteat non eces,itate,sed volutate bonii esse portebat ut deus a mitiae daret liberum at bitrium.Huic autem anima obtemperanti legibus suis,omnia subiecit sine aduerstate,

ut ei caetera qua deus condidit seruirent, ii ct ipsi deo seruire volutilet. Si autem ipsa noluis et seriure deo, ea quae

74쪽

A qua illi seruiebant,in poena eius couerterentur. Quare si recte omnia a deo ordinata sunt,& bona sunt,& de' non patitur Dratu. FOR. Non patitur, sed deus malupraeuenit. AUG. A quo nihil passurus erat po R. Hoc meu est quia prauenire voluit, ct non temere, sed virtute S praescientia. Caeterii nega malum praeter deuesse, cum per praecepta ostendit,qua sunt alia quae prae ter voluntate ipsius sunt Praeceptu non intereiait,nisi ubi est S contrarietas libera facultas vivendi no datur,

nisi ubi est lapsus, secti dum Apostoli ratione qui dieit, i. Et vos cum essetis mortui delictis S peeeatis vestris in quibus aliquando ambulastis, secundo magisterium hutiis naudi,secundum principe potestatis aeris huius spiritus, qui nune operatur in filiis dissidentiae, in quibi, ct nos & omnes aliquado conuersati sumus in des de

His earnis nostrae, facientes voluntates costiorum casenis, S eramus naturaliter silii irae sciat S exteri. Deus aut e qui diues est in omni miserieordia, sertus est nobis. Et eo mortui essemus in peccatis, couiuificauit nos

in Christo, euius gratia estis salui facti simul S si ita

a uit, ct eu eo collocauit in eoelestibus cu Christo Iesu, tostenderet in seculis superuenientibus abundantes si uitias gratia suae in bonitate super nos in Christo Iesu. Gratia enim estis saluati per fiae, S hoe non ex vobis, dei enim donis est, non ex operibus,ut ne quis glorietur, ipsius enim sumus factura ereati in Christo sese in operibus bonis, tua praeparauit deus ut in illis ambule

mus. Propter quod memores estote,q, aliquasso vos Gratis getes in earne, qui dicebamini praepucio,ab ea quae dicitur eir eisio in carne manufacta,quia eratis illo tepore sine Christo,alienati a conuersatione Israel,& hospites testamentorti, promissonis spem no habentes,&sine deo in hoe mundo. Nune aute in Christo Iesu vos

qui aliquasso eratis longe, facti estis prope in sanguine

Christi. Ipse enim est pax nostra qui fecit utras unum, ct medio parietem maceriae soluens inimicicias in ear

ne si lege mandatorti decretis euacuam,ut duos conis

dat in semetipsum in unu nouum homine, faciens pace,ut recociliet ambos in uno corpore deo, per eruce,

interseiens inimicietas in semetipso. Et veniens euanis

gelirati it pace vobis qui longe,& pacem iis qui prope. e moniam per ipsum habemus utriq; in uno spiritua

cestum ad patre. AvG. Ista Apostoli lectio quam recitare voluisti,s non fallor,pro mea plurimu & eontra tuam fidem facit.Primo quia ipsum liberum arbitrium, quo ego dixi fieri ut anima pecere, satis hie expressum

est cum peccata nominauit,s eum reconciliatione nostiam dixit seri cum deo per Iesum Chrissum. Peccando enim aures eramus a deor tenedo autem praecepta Christi reconciliamur deo:ut qui peccatis mortui era mus seruates praecepta eius vivificemur, S pace habeamus eu illo in uno spiritu a quo alienati eramus,no seruates madata eius: licuti de homine qui primus est co stitutus in fide nostra praedicatur. Ergo nue quaero abs te secundum eam lectione qua lecta est quo modo h beamus peceata, si natura contraria nos cogit facere

quod facimus Qui enim eogitur necessitate aliquid facere, non peccat. ii autem peccat libero arbitrio peceat.INihil mali seeit,qui nihil sua volutate feeit. J Qua re si nobis poenitentia imperata, si nos nihil mali fedismus ea gens tenebraris uigaero item.indulgentia peecatorti cui detur,nobis an genti tenebram Sed si genti tenebrarum datur indulgentia peccatoru,regnabit Ripsa eum deo, accipiens indulgentiam peceatorum. Si autem nobis datur indulgentia peccato S,manifestum

nihil sua voluntate fecit.Hodie ergo anima pollicente sibi deo indulgentiam peccato a S reeonciliationem,s pecore destiterat S de tectatis poenitentiam pesserit, respondeat secundum sciem vestram ct diecit Quid enim peccaui quid comerui quid me expulisti de regnis

tuis,ut cotra nescio quam gentem tusnarem Depressa sum, permixta sum,corrupta sum,defecta sum, non est mihi seruatis liberum arbitrium, tu nosti necessitatem

qua pressa sum,Cur mihi imputas vulnera suae sis pi

Quare me cogis ad poenitentiam,cum tu tu eausa viil nerum meoru, cum tu scias quae passa sum gente tenebrarum in me feciste te authore, qui violari no poteras, ct tamen volens cauere regnis tuis, quibus nihil noeeriposiit,me in miserias prxcipitasti Si recte ergo pars tua ego sum qui de visceribus tuis processi,si de regno tuo S de ore tuo, in hac gente tenebrarum aliqui3 pati nodebui,ut me ancorrupta illa subiiceretur,s pars era domini: nunc autem cum illa temperari non possit nisi smea corruptione, quo modo aut pars tua dicor, aut tu inviolabilis manes, aut non es erudelis,qui me pati voluisti pro his regnis quibus nihil noeeri poterat ab illagete tenebrarum Ad hoe respondes placet,lx dignare mihi etia illud exponere quo modo dictum ess a paulo Apostolo,Eramus naturaliter filii irae.Quo modo dieis naturaliter anima filiam esse dei ct portionem deiis R. Si secundum anima dixisset Apostolus,quod simus naturaliter filii irae alienata esset anima ore Apostoli a deo. Et hoe modo tu ratione ostendis, Q antina

non si det,qua naturaliter,inquit Apostolus,sumus iret filii. Si vero secundum qu/d lege tenebatur idem Apo tit., solus ex semine Abrahae, vi ipse eotestitur descendes, constat eum eorporaliter dixisse nos Lisse stio, irae saeut & caeteros. Animae vero substantiam ostendit quod sit eu deo,ct animam aliter non posse reconciliari deo,

nisi per magistra, ut est Christus Iesus intersecta enim

inimieicia. vigebatur anima indigna extitisse deo. Sed quia missa est hoe confitemur, a deo tamen omnipot te, & originem trahens, S missa ad ipsius voluntatem consgnandam. Quemadmodum S saluatorem Chri stum credimus de coelo venisse, voluntatem patris c. splere.Quae voluntas patris hae erat,animas nostras de eadem inimiciria liberare, interfecta eade inimi icia. Qui si aduersa deo non siisset, nee inimicicia vocare tur ubi erat unitas, nee interfectio dicerenir aut seret ubi vita erat. ΑVG. Memeto quδd Apostolus dixerit,

conuersatione nos alienatos a deo esse. FOR. Trado

ego duas substatias situ In lueis substantia haberi deis,

ut superius diximus,incorruptibile: si isse vero contrariam natura tenebrarum, eam quam virtute dei vinei hodie quoque confiteor,ct ad meum regressum Saluatorem esse Christum emassum, ut ante idem Apostolus ait. A vG. Rationibus ut sis teremus duarum naturarum s dem, impositum est ab iis qui nos audiunt. Sed quoniam ad scripturas iterum confugisti d eas ego descendo, ae nihil praetermittendum esse postulo, ne quibusdam capitibus utentes, nebulas asseramus eis, quibus notae scripturae non sunt. A capite igitur quod habet Apostolus in epistola sua ad Romanos eosdere mus. In prima enim pagina est quod vehementer eoua vo, est Dixit enim, i aulus seruus Chrini Iesu, vocatus .ivi,

Apostolus, separatus in Evangelium dei, quod ante promiserat per prophetas suos in seripturis sanctis. de filio suo, qui factus est ei ex semine David secundum e iiij earnem,

75쪽

G earnem,qui praedestinatus est filius dei in virtute se ndum spiritis sanctiseationis ex resurrectione mortumium lesu Christi domini nostri. Videmus Apostolis de

domino nostro nos docere. vi S virtute dei ante ear

nem praedestinatus fuerit, & secundum earne factu, stes ex femine David. Hoe vos cum semper negaueritis ct negetis,quo modo seripturas flagitatis,ut secundum Iba, j. eas potius disseramus FOR. Secundum carne asse ritis ex semine David, cum praedicetur ex virgine esse natus,& filius dei magnis cetur. Fieri enim non potest,

nis ut quod de spiritu est spiritus habeatur: & quod de

carne eit,caro intelligatur.Contra quod in ipsa aut horitas Euangelii qua dicitur,q, caro S sanguis regnis geli coisas. non possidebunt,neq; corruptio incorruptelam possidebit. Hie strepitus factiis est a considentibus qui rationibus potius agi volebant quia videbant eum non Omnia quae in Apostoli eodice scripta sunt velle accipere. Deinde passura sermocinatio ab omnib' haberi coepit, quousq: dicere sermonem dei ligatu esse in gente tene brarum. Quod cu exhorruissent qui ad elant,discessiim est. Postera die adhibito iterum notario, res acta se est. IOR. Qii,3d nihil mali ex se proferat deus Omnipotens,& quod quae sua sunt incorrupta maneant,vno ex fonte inuiolabili oria & genita. Caetera vero quae in

hoc mundo versantur contraria, non ex deo manare,

nee principi deo paruisse in hoc seculo id est, ψ no ex

ipso originem trahant.Haec ergo in s de suscepi mira,' aliena sint mala a deo. A V G. Et nostra fides haec est, quod maloris genitor non sit deus,neq; vllam naturam fecerit malam. Sed eum viers nostrum consentiat incorruptibilem deum & incoinquinabilem, prudelium

est a stimare S s delita, quae si h des purior, S maiestate dei dignior. illa ubi asseritur,vel virtus dei, vel pars

aliqua dei vel sermo dei posse comutari,violari,corrupi ligari. An ea ubi dicitur & omnipotentem deum &Omnem ipsius natura S substantiam nulla parte unquapolle corrumpi, sed mala esse voluntario peccato an iama,cui dedit deus liberum arbitrium. Quod libera a

bitriums non dedisset deus, iudieiii in puniendi nullutustium elle pollet, nee meritum recte fac edi, nee praeceptum diuinu,ut ageretur poenitentia de peccatis: nee

ipsa indulgentia peccatoriim,quam nobis deus per diminum nostru Iesum Christum donauit. Quia qui novoluntate peccant, non peccant. Hoc arbitror omni

I bus apertum esse at 3 perspicuum. mapropter no nos mouere debet,si aliqua in us quae deus feeit molesta patimur pro meritis nostris. Sicut enim ille bonus est ut constitueret omnia, se iustita est ut peccatis no parcat. ae peceata ut dixi, nili libera voluntas esset in nobis, peccata non essent. Si quis enim verbi causa ligaretur ab aliquo caeteris membris,& de manu eius falsum seriberetur line eius propria voluntate quaero si hoe iudiei patefieret possit hunc hominem salsitatis crimine conisdemnarci Quare si manifestum est, peccatum non ei

ibi non est liberum voluntatis at bitrium volo audire, anima,quam dieitis aut parte, aut virtutem,aut sermonem,aut aliud quodlibet dei, quid mali fecerit, ut a deo

puniatur, aut poenitentia agat peccati, aut veniam mereatur, eum nihil ipsa peccauerat. Lo R. De substantiis proposui, quod bonoru deus tantummodo creator vltor vero malorii habeatur, eo quod mala ex ipsono sint. Merito ergo hoe sentio, S ulcisci deum mala, quia ex ipso non sunt. Caeterum s ex ipso essent.aut daret licetiam peccandi. 0 dicis liberum arbitrio dedit se

deum,eo senior iam inueniebatur delicti mei, eo Q a pia rida.

thor delicti mei esset: aut ignorans quid sit res essem, Kdelinqueret, que ipse non te dignu institueret. Hoe o go propositu est a me, S quod interrogo nunc, utrum deus mala instituerit, nee ne: ct virum ipse finem maloru instituerit. Etenim quae ab ipso diximus facta esse. uti opifice deo, uti ab ipso ereata re genita incorruptiabilia haberi,his rebus apparet,& fides Euagelica docet. Hac ego & proposui quae sunt credulitatis nostrae, &quae a te possunt in ista professione nostra firmari, ita tamen ut non dest authoritas fidei Christianae. Ei qtita

nullo genere recte me credere ostedere postum,nisi ea dem fidem scripturaru authoi itate firmauerim, ide e

go est quod insinuaui, quod dixi. Aut s mala aut horedeo in mundum prouenerunt hoc ipse dicere dignare. Aut si recte creditur mala ex deo no esse, hoc etia praesentium contemplatio prosequi debet S suscipere. De substat iis dixi, non de peccato quod in nobis versatur. Si enim originem non haberet quod cogitamus deliacta facere, no cogeremur ad peccatu venire,vel ad dolictum. Nam quia mimi peccamus,ct eogimur a cotr

ita ct inimica nobis substantia, idcirco sequimur scientiam rerum. Qua scientia admonita auima S memoria pristin x reddita,recognoscit ex quo Origine trahat, in quo malo versetur,quibus bonis iterum emedans φnolens peccauit,possit per emendatione delictorti sum Lrum bonoru operum gratia, meritu sibi recoeiliationis apud desi collocare, authore Saluatore nostro qui nos docet S bona exercere,ct mala fugere. Propositum est enim nobis, quod non ab aliqua contraria natura, sed sua sponte homo aut iusticia semiat,aut peccatis se ob noxium faciat:cum nulla existente cotraria gente, si s la versatur anima in corpore costituta, i deus ut dieis liberum arbitrium dedit,sine peccato esset,nee peccatis se obnoxium faceret. AUG. Ego dico peccatum non l. Detracesse si non propria voluntate peccetur:hme esse S pr. Op.ιε. mium,quia propria voluntate recta facimus.Aut si poenam meretur qui peccat inuitus, debet S praemio me reri qui bene facit multus.Quis autem dubitet non de

fieri praemium, nis ei qui bona voluntate aliquid nee rit Ex quo intelligimus S plenam inferri ei, ut volunatate mala aliquiὰ fecerit. Sed quonia me ad priores naturas ct substantias reliocas,fides mea est,omnipotente deum,quod maxime animaduertendu in I animo fi- Mgendum, bonu, iustum,fecisse bona: sed ea quae ιb illo facta sunt,non possunt esse talia,qualis est ipse qui fecit. Iniustum est enim S stultum credere, qu4d opera paria sint artifiei S condita conditori. Quapropter s pia

fides est, ut omnia bona deus fecerit,quibus tamen ipse est multo excellentior longe' praestantior, origo ct caput mali est peccatum, sciat Apostolus dixit, Radix om aim nitim malorum est cupiditas: quam quidem seqtientes

naufragaverunt a s de,& inseruerunt se doloribus mul tis. Si enim radicem omnium malorum quaeris, habes Apostolum dicentem radicem omnium malorum esse cupiditatem, Radicem radicis quaerere no possum. At sest aliud malum, ius radix non est eupiditas,non erit omnium malorum radix cupiditas.Si autem verum est omniti malorum radice esse eis piditatem, frustra aliud aliquod mali genus quaerimus. Tua vero natura eviraria qua inducis, quonia iam respo si obiectis tuis, quae ro vi tu mihi dicere dignerissi illa natura contraria est totum malum, neque peccatum potest esse nisi ex illa, pretiam ipsa sola debet mereri. non anima a qua non est preeatum. Aut si dicis ipsam solam mereri poenam, S animam non mereri, quaero cui data si poenitentia, quae

76쪽

Amae sit iussa poenitere Si anima iusta est poenitere,ab itila peccatum,ct ipsa voluntate peccauit.Nam si cogitur anima facere malum , neque illa est quae malum iacit, nonne stultum est & plenii dementiae ut gens tenebrarum peccauerit,& me poeniteat de peccatis Non e plenum dementiae est, ut gens tenebrarum peccauerit, de mihi detur indulgetia peccasorum, qui possum dicere secundum fidem vestram quid feci quid comisi Apud te sui integer fui,nulla labe colaminatus sui: tu me hue misisti, tu necessitate palliis es, tu cavisti regnis tuis,cumagna eis labes S vastitas immineret. Ctim ergo noueris necessitatem qua hic oppressus sum qua respirare non potui,cui res stereno potui,quid me accusas quasi peccantem3aut quid promittis indulgentiam peccat rum . Ad hoe sne ambagibus responde si placet, si tego tibi sine ambagibus respondi. FOR. Hoe nos diciis, quod a cotraria natura anima cogatur delinquere: cui no vis esse radicem nisi hoc tantum quod in nobis malum versatur, cum costet exceptis nostris corporibus mala in omni mundo versarii non ista quae ineorporibus solum habemus in toto mundo versantur, B ct in omnibus uniuersaliter mala radix haeret. Nam dixit dignatio tua quia lice se radix malorum,cupiditas

qua in nostiis corporibus versaturicum quando no est

cupiditas mali ex nostris corporibus, ex prineipali illi

contraria natura versatur in toto iraudo.Apostolus etenim nominauit id radice esse malorum cupiditatem, non unum malum, quam dixisti radieem omnium malorum. Cupiditas vero no vno modo intelligitur, qua dixisti radicem esse omnio malorum,quasi quae in eo gibus nostris solum verseturi eum constet hoc quod in nobis versatur malum ex authore malo descen ciere, Sportiunculam esse mali hane radicem quam tu esse di eis: vi no si ipsa radix,sed sit portiuncula mali,eius mali quod ubis versatur. Quam radicem S arborem maia Iam dominus noster appellauit, nunqua fructus bonos 2 π.r. o agerentem, quam non plantauit pater suus, ac merito, . eradicari R in ignem mitti.Nam quod dicia eontrarinnaturae peceatum debere imputari: illa natura mali est:& id esse peccatum animae,si post eomonitionem Salauato tis nostri, S sanam doctrinam eius a contraria Sinimica sui stirpe se segregauerit anima & puriorib' se C adornans amnia aliter non potia substantiae sui: reddi. I. .is. Dictum est enim, Si non venissem, re loeutus eis non fuissem peccatum non haberent, Nune vero quia veni S loeuius sum,& noluerunt mihi credere, veniam de

et a Mes peeeato non habebunt. Vnde patet 1 recte poenitetia ira esse datam post aduentu Saluatoris,& post hane scientiam retu,qua posit anima, ae si diuino fonte lota, de sordibus & viciis tam mundi potius quam corporum, in quibus eadem anima versatur,regno dei, unde progressa est,repraesentari.Nam dictum est ab Apostolo, ψprudentia earnis inimiea st deo: legi enim dei non est 1 tibiecta nee enim potest.patet ergo his rebus. quδd anima bona factione illius ρος legi dei non est subiecta,

peccare videtur no sua sponte Nanque laena sequitur, Dis. quod earo coeupistit aduersus spiritum,& spiritus aduersus earnem ut non quae que vultis illa faetatis Di I m . . est iterum, Video aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis meae, & captiuum me ducentem in legem peccati de mortis. Ergo miser ego homo,quis

me liberabit de eorpore mortis hui', nis gratia dei per Iesum Christum dominum nostrum , per quem mihi

mundus erucifixus est & ego mundo AvG. Agno sco de amplector testimonia diuinarum scripturarum,

es fidei meae quemadmodum cogruant, sciat deus do- Dirare dignabitur paucis exponam. Liberti voluntatis arbitriis in illo homine fuisse dico, qui primus formatus est ille se factus est, ut nihil omnino voluntati eius risisteret.si vellet dei praecepta seruare. Postquam autem libera ipse volutate peerauit, nos in necessitatem praecipitati sumus qui ab eius stirpe descedimus. Potest autem unusquisque nostrum mediocri eos deratione inuenire verum esse quod dico. Hodie nanque in nostris cictionibus antequam cosuetudine aliqua amplicemur, liberum habemus arbitriis faciendi aliquid, vel non faciendi . Cum autem ista libertate fecerimus aliquid, &facti ipsus tenuerit animam perniciosa duleedo de vi luptas eade ipsa sua costiet uuine se implicatur,vito mea vincere non possit,quod sbi ipsa peecado fabricata

est,Videmus multos iurare nolle, sed quia i a consuetu dinem lingua tenuit, no posse refraenare,cum ea exeant de ore ipsorum,quae non possumus dicere ad mali stiripem no pertinere. Vt enim vobiscum his verbis agam, quae utinam sicut de ore vestro n5 recedunt,ita S co cie intelligantur,per paractetum iuratis. Si ergo vultis

experiri verum cile quod dico, instituite no iurare. Via Edebitis illam cosuetudinem ferri quo solet: hoe est φaduersus animam pugnat eosuetudo facta in carne. Ipsa est nimirum carnis prudentia, qua quadiu ita est, legi dei stibiles non potest,quandiu prudentia carnis est: sed illuminata anima, desinit illa esse earnis prudentia. Sie enim dictum est prudentiam earnis non posse legides ei se subiectam, queadmodum s diceretur glaciale niuem Olidam esse non posse. Nullo enim pacto qua- diu nix est,calida esse potest. Sed queadmodum illa nix calore resoluitur,& desinit nix elle, ut possit calescere: se illa carnis prudentia id est,consuetudo facta cu ca ne,cum fuerit mens nostra illuminata, & ad arbitrium diuinae legis totum hominem sbi deus subiecerit, pro illa consuetudine animae mala facit eo suetudinem bina. Ex quo illae duae arbores bona albor & mala arbor quas enumerasti, verissime dictum est a domino. qu3d fluctus suos habeat id est,neque bonam posse dare malos fructus,ne F malam bonos quandiu mala est. Acciapiamus duos homines, bonum hominem S malu limminem Quandiu bonus est,malos fiuctus dare no potest. Quadi malus est, fructus bonos dare non potest. Sed Vt itelligas istas duas arbores se esse a domino po F

sita . ut ibi sgnificaretur liberti arbitrium, non naturas esse istas arbores,sed volutates nostrastipse ait in Euangelio, Aut facite arborem bona, aut facite arborem malam. Quis est qui possit facere naturam Si ergo impe

ratum est nobis ut Deiamus arbore aut bonam aut maialam nostru est eligere quod velimus. De isto erso pec eato hominis. R de ista consuetudine animae facta in ea, ne Apostolus dicit Nemo vos seducat,omnis crea- , tura quq a deo ficta est.bona est. Dicit idem Apostolus quem tu ipse comemorasti, Sicut per unius mobedie--, tram peceatores eonstituti sunt multi, se N per unius obedientiam iusti eonstituentur multi, Quoniam per

hominem mors, & per hominem resurrectio mortuo eum. Quandiu ergo portamus imaginem hominis ter icinitirent,id est,quadiu secundum carnem vivimus, qui votus etiam homo nominatur,habemus necessitatem cO- 1όω

suetudinis nostrae,ut non quod volumus faciamus. Cuautem gratia dei amorem nobit diuinum inspirauerit, ct nos suae voluntati subditos secerit, quibus dictu est, Vm in libertate vocati estis,& gratia dei liberauit me a Gai s. lege peccati ct mortis: Lex aute peccati est,ut quicunq;

peccauerit,

77쪽

peceauerit,moriaturiab ista lege liberamur, eis iusti esse coeperimus. Lex mortis est qua dictύ est homini Tetrari S in terra ibis. Ex ipsa enim homines sie nascimur, quia terra sumus, S in terra tibimus propter meritum peccati primi hominis: propter autem gratiam dei quaeliberat nos a lege peccati S mortis, ad nisticia conueras liberamur: ut postea eadem ipsa caro qua nos in poenis torsit in peccatis manentes, subiiciatur nobis in re surrectione S nulla aduersitate nos quatiat,quo minus

legem dei S diuina praecepta seruemus. Vnde 'nonia ego te Mi tuis,dignare tu respondete illud quod de sidero, itiemadmodum fieri positi, ut si est deo natura

contrai ia,nobis imputetur peccatu,qui in illa naturamno voluntate sed ab ipso deo, cui noceri nihil poterat, missi sumus. FOR. Hoe genere quemadmodum S dominus dixit discipulis suis. Ecce e o mitto vos scutoues in medio luporum.Hinc sciendum est uod non inimica mente Saluator noster agnos suos,ia est,discipulos suos in medio luporum dirigere voluit, nisi esset aliqua contrarietas. quae in similitudine luporum eam

deponeret ubi & discipulos suos miserat, ut quae forte medio luporum animae possent decipi, ad propria stibis

stantiam reuocarentur. Hinc ergo apparet antiquitas temporum nostrorum quam repetimus, & animorum nostroruin, ante nitidi constitutionem hoe more micsas esse animas contra contrariam naturam, ut eadem

sua passione subiicietes,victoria deo redderetur. Nam dixit idem Apostolus, quod non sol si esset luctatio eo-tra earnem de Anguinem,sed & contra principes S potestates,& spiritalia nequiciae, & dominationem ten brarum. Si ergo virobique mala conuersantur & ne

quietae habentur, iam non solum est malum in nostris eorporibus sed in toto mundo,ubi videntur versari a niinae quae sub Gelo isto versantur S implicatae sunt. A v G. Agnos suos dominus noster in medio lupo rum misit,id est, homines ii istos in medio homin si precat ruiti ad pHdicatione Euangelii tempore homini, suseepti ab inaestiniabili diuina sapientia, ut nos ad iii sti elain a peccato vocaret. Quod autem ait Apostolus, nobis colluctationem no miti aduersus earn em S sanguinem sed aduersus principes & potestates a catera quae sunt comemorata hoe significat, diabolum S an gelos eius,sciit etia nos peccato cecidisse ct lapsos esse, ct obtinutile terrena,id est, homines peccatores. Qui quadiu peceatores sumus,sub iugo eorum sumus: qu admodum eum iusti erimus erimus sub iugo iustiei t&contra illos luctam habemus,ut migrates ad iusticiam, ab eorum dominatione liberemur. Ergo & tu dignare mihi breuiter ad unu quod interrogo respondere. Noeeri deo no poterat,an poterat Sed quaeio mihi ut nopoterat respodeas. FOR. No poterat noceri. Λ vG.

Quare ergo huc nos misi secundu vestra fide po R. Prosesito mea lixe est,quia no poterat noceri deo,& q, deus hue nos direxit. sed quia id tibi cotrarium est,tu die qua ratione hic apparuit anima, quam nunc cupit deus noster, S nia datis S proprio filio directo ljber re3 AUG. Quonia video te interrogatis meis respondere non posse,& me aliquid interrogare voluisse ecce satisfacio tibi. dummodo memineris te ad id quod interrogatu no respondisse. Anima quare hie sit in mundo inuoluta miseriis, non modo sed paulo ant/ nescio quoties a me dictu est. Peccauit anima, ct ideo misera est. Liberum arbitrium accepit, via est libero arbitrio, quemadmodum voluit, lapsa est eiecta de beatitudine, implicata miseriis. Ad hoc tibi recitaui testimonium Apostoli die tis, Sicut per unium homine mors ta per i .cinis.

num hominem resurrectio mortuorum. id qualis Lamplius Unde tu respode,cui noceri non poterat,qu te hue nos misit FOR. Causa hae quaerenda es, cur hue venerit anima, aut quare eandem deus hinc cupit liberare, quae medio torti vivit. Λ vG. Hanc causam abs te quaero: id est, s deo noceti no poterat, quare hue nos misit FOR. Quaeritura nobis, s deo mali nocere no possit quare hue anima milla fuerit,aut qua ratione mundo permixta sit. Quog in eo manifesti est

uod ait Apostolus, Nunquid dicit figmetum ei qui anxit, cur me ita formaueris Si ergo causanda in res hae,interlogandus est qui anima direxit nulla eogen te se necessitate. Si autem necessitas fuit mittendi an mam , merito est di voluntas liberandi eam. Au G. Premitur ergo deus necessitate/ FOR. la hoe est,no

li ad inuidiam excitare id quod dictum est, ς non ne eesitate facimus subditum eis deum sed . titarie misisse litiam. Λ v G. Recita quod supra dictum est.&reeitatum est. Si autem necessitas fuit mittendi anima, merito est de voluntas liberandi eam. A VC. Ruditu mus. Si autem necessitas fuit miliedi animam, merito Lests voluntas liberandi eam, Tu autem dixissi fuisse neeessitatem mittendi animam. Sed si modo voluntatem vis dieere, S hoc addo, Cui noceri nihil poterat,

erudelis voluntas fuerat mittendi anima ad tantas miserias.Quod refellendi causa quia loquor,veniam peto ab illius unius misericordia in quo spe liberationis habemus ab omnibus erroribus haei elicoria. po R. Nos Aleere asseueras erudelem esse deum mittendo anima:

fecisse .ero deum hominem, S in Sasse in eum ani. mam, quam viis pro sua scientia animam futuram inatio tui.& beneficio maiora non posse haereditati sic re Iraesentari:hoc aut ignorantis est, aut dantis anima adae mala quae supra memorata sunt. id eomemoratii quia dixisti ante tempus no multum, quod adoptauerit sibi deus anima,non quod ab ipso sit aliud est enim

adoptare. AUG. De adoptione nostra memini me

ante dies dixisse, seeundum testimonium Apostoli qui

Aixit nos voratos in adoptione stiorum.No ergo meu Roma a.

fuit illud, sed Apostolicum resposum. De qua re,id est, de ista adoptione sto tempore,s placri, in iiiii amus: &ge illa sue dilatione resp53ebo,cum tu meis obiectio nibus responderis. F OR. progressum fuisse animae M

contra cotiariam naturam. Au C. Cum natura Lonihil nocere poterat,quid opus erat isto progressit,ubi nihil habebat deus quod caueret, eui nocere nihil poterat3 po R. Constat apud coscientiam vestram, a deo venisse Christum A v G. Iterutra me interrogas Assim: rogata responde. ro R. Sie accepi in fide, uod voluntate dei ipsa hue venerat. AUG. Et ego dico, Deus omnipotens, inuiolabilis, incommutabilis, noceti nihil possit, luare hue anima ad miserias,ad e rorem, ad ista qua patimur,misit FUR. Dictum est .i, enim, potestatem habeo ponendi anima meam,&potestatem aecipiendi eam. Non dixit quod voltitate dei progressa est anima. A v G. Ego autem causam quae ro, quare, eum deo nihil noceri possit rost. Nihil noeeri deo iam diximus, 3e in cotraria natura esse ani

mam diximus , ideo ut contrariae naturae modum i poneret: Modo imposito contrariae naturae sumit eamdem deus. Ipse enim dixit, Potestatem habeo ponendi animam mea S potestatem habeo sumendi ea. sHane pater mihi dedit potestatem ponedi anima meam, aesumedi eam a Deus ergo qui loquebatur ira silio, de qua. anima

78쪽

CONTRA AD 1M AN MANICHAEI DISCIPULUM LIB. I.

A anima diceret Constat esse anima nostram quae in hiseorporibus habetur,quod de volutate venerit, de de voluntate ipsius iterum assi matur. A v G. Vnde dixerit dominus noster, Potestatem habeo ponendi animam meam,& potestatem habeo sum edi eam omnibus no

tum est,qiua paliurus erat de resurrectur'. Ego aute abs te iterum atque iter uin quaero,s deo nihil noceri pote rat , cur huc nimas misit FOR. Natura contrariae modum imponere. A v G. Et omnipotens deus, miserieors de omnium summus,ut modii imponeret con trariae naturae, ideo illam moderata esse voluit, ut nos immoderatos essiceret FOR. Sed ideo ad se reuocat. Λ v G. M ad se reuocat ab immoderatione,ii a pe eato,ab errore,a miseria, quid Opus erat lata mala animam pati rer tantum tempus donec mundus finiatur:

cum cie ,a quo eam diciti, ni issam noeeri nihil positi, rost. Quid ergo dicturus sum3 A v G. Et ego noui non te habere quid dicas,& mecum vos audirem in hae quaestione nuquam inueniste quod dicet em, S lim de fruiti admonitum diuinitus,ut illum errorem derelinqueeenim ad fidem Otholicam me conuertere vel potius reuocarem ipsius indulgentia, qui me hicie falla B eiae semper inhaerere non sinit. Sed si cosueris non habere te quod respodeas omnibus audietibus de recognoscetibus, quoniam fideles sunt catholieam fidem spermittunt S volunt,exponam. FOR. Sine praeiudicio professionis meae dixerim, illa quae a te opponun

tur cum retractauero meis cum maioribus,s minus re

sponderint interrogationi huie meae,quae similiter a te nune mihi ossertur, erit in mea contemplatione, quia ct ego animam meam cupio certa fide liberari, venire . ad huius rei inquisitionem, quae a te mihi ossertur, de ostensurum te polliceris. Α V G. Deo gratias.

si NI S. AD LECTOREM.

ta nita omnin in cantia, nimiram haec In rata intingo ver

DIVI AURELII

Episeopi, contra Adimantum Nanichaei discipulum

E eo quod staptu est, in principio terit deus ealum de te

ram e usque ad id quod scriptu est, Et factum est vespere de s

ictum est mane dies unus. Hoc

capitulum legis aduersum esse Euangelio stultissimi Mani ichaei arbitrantur , dicentes in

Genesi seripiti esse, quia deus

per seipsum fecerit calum de terram de lueenula Lua- gelio autem scriptum esse per dominu nostrum Iesum DChristum fabricatum esse mundum,ubi dicium est, Et mungus per ipsum factus est, ct mundus illi, non e D I n. . nouit. Tribus enim modis refelliatur: Primo,quia eum dicitur,ln principio secit deus cretum S terram: trinitatem ipsisti Christianus accipit, ubi non solum pater, sed de filius S spiritus sanctus intelligitur. Non enim tres deos sed virum deum credimus, patrem Se filium Se spiritum sanctum,quanuis pater pater, de filius si iussit, δὲ spiritus sanctus spiritus sanctus . De qua unitate trinitatis hoe loco longum est disputare: Deinde,quia ubi dieitur, Dixit detis,sat,& factum est ibi nece e est intelligatur per vel bum eum fecisse quod fecit, verbis autem patris est si ius. Non ergo repugnat hoc capitulum Genesios ubi scriptum est,Et dixit deus, fiat, de fictum est illi loco Euangelii uba dicitur,Et mundus per eum factus est: id est per dominum nostrum, quia ipse est verbum patris per quod facta sunt omnia. postrein

si propterea in Genes non intelligitur stius, quia non est dictum quod per filium deus fecerit nee in Evangelio per filium deus,ct aues pascit,& lilia vestit, R eat ra innumerabilia quae ipse dominus dieit deum neere patrem,quanuis non dicat quad ea ea per silium faciat. EQuod autem etia in testimonium Apostoli aditingunt, quod ait de domino nostro lesu Christo, ipse est pri- olusi. mogenitus totius creaturae, de omnia per ipsum facta sunt in eoelo te in terra,visibilia S imii sibilia & hoe eapitulum aduersum este dicunt Genesi, ubi deus ita dicitur fecisse mundum, ut specialiter filius ibi non sit no

minatus,vehemeter errant: de non vident,s ita est,ipsum Apostolum sbi esse eotrarium, cum alio loco unudicit, Ex quo Omnia per quem omni in quo omnia:& ,silium no nominat. Quo modo autem hic filius nomia natus no est,intelligitur tamen ita de in Genesi. Et quomodo sibi haee duo capitula pauli non ad uel santur,ita nee Geness suangelio. De eo quod scriptum estit s.u, aeosin, mauit deus die sexto omnia opera sua quae iacit, oia, ct in septimo requieuit ab omnibus operibus ei cic quς - - α ufecerat. Huic etiam loco Manichci caloniam mouetits & dietini nouo testamento aduersari, quod in Genes Gis i.

seriptum est deum septimo die requievisse ab omnibus operibus suis quae fecit, quoniam dominus in Evangelio dicit, Pater meus usque nune operatur.Quod nullo tio. s. modo eouarium est. Dominus enim ludaeorum refel- Flit errorem,qui putabant deum se requietiisse die septi mo,ut ex illo prorsus nihil operaretur. Reqitieuit auteab omnibus operibus suis quae fecit,ut iam v ltra no faceret mundum cia omnibus qua in eo sunt:non tamen

ut etia a insidi administratione requiesceret. No enim seriptu est, requieuit deus ab omnibus operibus suis ut deinceps no operaretur,sed scriptum est, Requieuit ab omnibus operibus suis quae serit: ut deinde n5 in facietado mundo a quo opere post perfectione cessauerat sed in administia do operaretur,in quo opere eum este dominus intimauit.Nee illa requies,quasi post labore deupausam quIsisse,sed ab instituendis rerum naturis post earum rerum persectionem cessatin signiscat, quan uis v sq: adhue in administrandis operetur. Sabbati autem obsereationes no intelligebant ludaei, qui putabant ab iis etiam operibus, quae ad salutem hominum valent, oportere cessari. Vnde illos dominus etia adiis locis de boue qui in puteum cecidit,& iumento quod soluendis I. . Oest ut ad aquam ducatur, mirifica comparatione redarguit. Sabbatum aute no repudiatum es intellectum a

Christianis destitit quide carnaliter obseruari, sed spiritaliter

79쪽

G Hialiter retinetur a sanctis, qui intelligunt vocem do Nascii. mini vocatis ad requiem S dicentis,Venite ad me qui

laboratis X ego vos reficiam,Tollite ita Dura meum iu per vos, ct diicite a me quia mitis sum de humilis cor de, R inuenietis requiem animabus vestris , lusti enim meum lene est,ct sarcina mea leuis est. Hoe sabbatum,

id est hac requiem scriptura illa signiscat quam ludii

non intelligebat,& pro temporum dispensatione carian aliter sequebantur umbra, cuius umbrae quasi corpus,

id est veritas nobis dada erat. Sed quemadmodum ii la requies dei post fabricatum mundum insinuatur, se requiem suae nobis promittitur,post opera quae in hoe mundo habemus,si iusta fuerint,consequemumseptimasti licet eadems vltima parte sectili, de qua logum est disputare. Non ergo dominus rescindit i cripturam veteris testamenti sed cogit intelligi: nee sabbatum soluit ut pereat quod figurabatur,sed aperit poli' vi appareato ilia I- quod tegebatur. De eo quod scriptum est in Gene iis q.a ii. si,Et dixit deus, Non est bonum solum hominem esse, dApti: - faetamus ei adiutorium. Et immisit deus Adc somnum

e. O .LI. ct obdormiuit,& sumo sit una de costis eius ex qua foe ieri. mauit Euam quam adduxit ad Adam,& ait, ideo relinH quet homo patrem S matrem, S adhaerebit uxori sic. Hi,ie rursus loeo Manichai caloniantur dicentes eontra nouum testamen tu esse istam sententiam, qua deus tibime es Arnosse muliere de viro coiunxtile: propia fati. ib. terea, quia in Evangelio dicit dominus, omni, qui re iis ij. liquerat domum aut uxorem, aut parentes, aut fratres, res se fies. aut propter regnum calorum,centiest talum ae

' Aries in hoe tepore, ct in futuro seculo possidebit vitam Mernam. In qua calumnia miror eos se esse e ea

salis . tos,vel potius non miror, Excaecauit enim illos, si tscriptum est, malitia eorum. Sed tamen quis no videt tanta in nouo testamento Iraecepta de uxore diligeda3 Cur enim potius vetus testamentum dicunt aduersari huie sententi et domini,qua dicit relinquenda esse uxorem propter regnu calorum,& non ipsum notium sibi aduersuri Quod nefas est dicere. Intelligenda enim sunt, notemere accusanda quae imperitis videntur esse Otraria . Na es dominus interrogatus a ludatis,utrum

diis , O ei placeret dato libello epudii dimittere uxorem Re In iis frondstri dicens, No legissis, quonia qui fecit ab ini

i tio masculis S foemina fecit eos, ct dixit, Propter hoe relinquet homo patrem & matrem S adherebit uxori suae,& erunt duci in carne una:itas iam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo deus eo niunxit in unum,homo no separet. Dicunt illi,Quid ergo Modisti nianda uit dari libellum repudii a dimittere Dieit illis lesus, Qitia ad durieia cordis vestri permisit vobis Moyses dimittere uxores vestras, Ab initio alitem non fuit se. . Dico autem vobis, Quicuque dimiserit uxorem suam, nisi ob eausam fornieationis . facit ea moechari. Et ipse si alteram duxerit, adulterium eo inmittit. Ecce habenteonfirmatam sentetiam veteris testamenti Ab ipso dimino aduersus imperitia ludaeorum. Simul etia Moysi perhibuit testimonium,quod propter duricia m cordis eorum repudium dari permisit. Nunquid etiam Euam selium Euangelio dieunt esse contrarium3 Quὁd si dia eunt,hoc capitulia falsum esse S a corruptoribus scriptaturarum esse additum nam hoc solent, quado non in

ueniunt quid respondeant,dicere, quid si alius dieat ilia lud esse immisium S salium quod ipsi proferunt die

te domino, Omnis qui reliquerit domu aut uxore aut parentes aut filios propter regnum coelorum:& e tera

No intelligunt miseri quemadmodum omnem fidem

CONTRA ADIMANT V M MANICHAsi

Chiistianam eum ista dicunt conentur euertere. Fides Kautem vera & Ecclesae catholicae disciplina utroq: ve rum & a domino dictum esse confrmat, & nullo modo esse cotrarium suta a coniunctio mariti de uxoris a domino est S relictio uxoris propter regnia coelorum est a domino. Non enim quia suscitauit deus mortuos, ct dedit eis vitam .propterea ipsa vita non est relinque da prodier regnum calori in. Sic ergo quantiis dominus dederit uxore viro ,relinquenda est tamen ,s opus est pruter regni, calorum. No enim hoc semper ne

eeste est,seut Apostolus dieit,si quis fidelis habet uxo- iae. r. rem infidelem,& lice consentit habitare eum illo, noudimittat eam. Significat utique, qudd si non eonseniit habitare eum illo, id est, si exeeratur in illo sdem Chri sti,ct no eum patitur, quod Christianus est, relinquen da est propter regnum coelorum scut idem Apostolus in sequetibus dicit Quod si infidelis di se it diseedai: non est enim subiectus seruituti frater aut soror in hii

iusmodi. si quis ergo relinquit regnum coelorum,dum non vult relinquere uxorem non ferente Christianum virum, improbatur a domino. Et item si quis vir relin-Lquit uxorem dato libello repudis, cum causa no existat aut fornicationis,aut obtinendi regnia coelorum , simialiter improbatur a domino. ita nec ista capitula Euan ageliea inueniuntur sibi esse contraria, nee Euangelium

veteri testamento quia ibi uxor eoniungitur viro,ut s-mul mereantur regnu coelorum: S ita uxor relinqueniada esse praeeipitur, si viru impediat adio laedum re gnum eoelorum. Et ideo quando Christianos utrosque Apostolus monet id est,maritos S uxores,n5ne ita diacitur , Diligite uxores vestras, scut S Chrastus dilexit Eeelesiam,& tradidit seipsum pro ea: ct mulieres viris

suis subdita stit quas domino, ruta S Ecelesia subdita Est Chiisto 3 None illud quod isti miseri irrident in ve

teri testamento,quod seriptum est, propterea relinquet G Mi. homo patrem S matre,& adhaerebit uxori sit , de ei ut duo in earne una: in magno sacramento idem Apostolus accipit.cum dicit, sacramentum hoc magnum est: ego aute dico in Christo R in Eeclesa: Deitis e stibis. si veruntamen unusquisit; uxorem suam diligat, imiter autem vi timeat virum suum None alio loco euidentissime ostendit utriusque sexus A naturam ct eo iunctionem a domino deo eoditore atque ordinatore Meonsistere eum dicit, veruntamen neq; mulier line vi- , .c., tiro, nequevir sine muliere in domino: sicut enim mu lier ex viro, ita ct vir per muliere: omnia aute ex deo Quod isti si cons derare vellent, non quibusdam capiatulis separatis, ct aduersus sonuice magna fraude cos latis ea ligine faceret imperitis,sed omnia tam in vete , i quam in nouo testameto uno sancto spiritu coserip ta es eommendata esse sentirent. Nam ct in veteri te stamento habent apud Esaiam Prophetam quata pro mittantur spadonibus,ne in nouo solo arbitrentur esse

laudatos a domino,ubi dicit esse quosda, ut seipso, ea strauerunt propter regnu c lorum:& addidit, uili po Mari io test rapere capiat. Na ct Esaias ita dicit, Haee dieit do. V A. minus spadonibus eis, qui custodierint praecepta mea,& elegerint tibi quae ego volo, ct capaces Derant testa menti mei dabo illis in domo mea, ct in muro meo loeum no natissimum, meliorem multδ filiorum atqsiliarum: nomen aeternum dabo illis, nee unquam de etii. Cestu enim quibusda umbris&figuris rerum an-,κ- te domini agiletum secundum mirabilem ai vh bid V 'natissimam distributionem temporum populus ille te. 'nebatur,qui testamen tu vetus accepit:tamen in eo lata

praedicatio

80쪽

A praedicatio S pr nunciatio noui testamenti est,ut nul la in Evangelica atque Apostolica disciplina reperian tur quantiis ardua de diuina praecepta & promina, quae illis etiam libris veteribus defuit, sed sanctae scripturae non temerarios S superbos accusatores sed diligentes cimi se A p o, lectores desiderat. De eo quod scriptum estabaloc ii dixit dominus a3 Cain,Quid fecisti vox op iiii, sanguinis fratris tui clamat ad me de terra, Nunc ma-c t. q. a faeie terrae,quae absorbuit es recepit sanguinem fiatris tui ex caede manus tuae: te enim operari necelle est terram, quae steriles tibi fiuitis dabit. Huieeapitulo Genesios,quo maledictione accepit Cain, ut terrae sterilitate puniretur ealumniantes Manichaei, S angelio contrarium demonstrare cupientes, non sane mihi videtur cogitare cum hominibus se agere, sed rorsus quasi pecora serent,qui eos audiret,vel eorum eripta legeret ite abusi sunt imperitia eorum,S tardi tale ingenas vel potius animi eae citate.Quippe dixeruthule capitulo illud in Evangelio es e cotrarium, quod

, , ὸ domiti' ait discipulis suis,Nolite cogitare de erastino,na erastinus dies ipse cogitabit tibi. Respieite volatilia

B coeli,quia no seminant,neque metunt,ne ue colligunt

in horrea. Quasi vero Cain parricida discipulis copa-radus sit . ut quonia ille meruit poenam sterilitatis te rae, consequens esset ut eandem sterilitatem isti etiam paterentur, qui dominum lesum Christum secuti praedicando Euangelio parabatur. lino etiam in istis dum bus capitulis,quorum vnia de Genesi alterum de Euangelio tanquam sibi inimica posuerunt, tanta inuenitur amicieia atq; concordia, ut nulla maior desiderada sit. Quid enim e5gruentius quam ut illum, cuius erat sce. Ierenater occitus, etiam in terra laborantem sterilitas sequeretum illis autem,per quorum ministerium in prodieando dei verbo fiat res liberabatur,etia de crastino minime cogitatib' fiuctuosa terra seruiret Quod si inveteri testamento exhorrescunt maledicto dei terram sterilem faciam esse peccatori: cur no in nouo leuame

to exhorreseunt maledicto domini nostri Iesu Chiisti Nati ii. actorem sci aridam facta, nullo peccato domini sui Item si domini sententia delectantur, quὁd discipulis

uri . dicit,ne de crastino cogitent, quJd de victu eoru deus curam gerat:cur non S prophetiea sententia delecta P .s 4. tur qua cecinit dicens, Abiiee in dominum sotiettudi C nem tuam,& ipse te pascet in hoc modo si possint miseri intelligant: S illa quς detestatur in veteri testameto de deo dicta, usqueadeo recta esse, ut etiam in nouo inueniantur: S illa quae in nouo laudant S pr dicant,

etiam in veteri reperiri: unde clarestat bene intelligenti a qua tibus utrius testam eii manifesta concordia. De eo

imata quod scriptum est in Genes, Faciamus hominem ad

, a,tθ- imaginem de similitudinem nostram. Hoc locum Maiatm. v. V. mchaei quo scriptum est in Genes, hominem factti eise ad imaginem S smilitudinem dei propterea dicut nouo testamento esse eontrariu, 'uia dominus in Euange Dan. . lio dicit ludati Vos ex patre diabolo estis.& desideria

patris vestri facere vultis: ille homieida erat ab initio, ct in veritate non stetit, quia veritas in eo non est. Et

quod alio loco Iudaei serpentium genimina & vipera rum appellanitiae, non intelligunt illua Aictum esse de homine antequam peccaret, quod factus est ad imaginem S similitudinem dei, hoc autem quod in Evangelio est, Vos ex patre diabolo estis: peccatoribus S ins a. delibus diei. Tribus enim modis in seripturis sanctis

c. . it. filiorum nomen accipitur. Vno secundum naturam,

cori t. quo modo Isaac filius Abraha,vel etia caeteri lud. qui

ex eadem virgine veniunt.Alio secundum doctrinam, nais s.

vi filius eius in ea requis i. appelletur, a quo aliquid di- Ddicit cui filios suos appellat Apostolus, qui ab illo di- i ori .

dicerunt Euangelium. Tertio secundum imitationem, setit filios Abrahae nos vocat Apostolus qui eius fidem G. . . imitamur. Duobus ergo modis peccatores infideles ludaei,filii diaboli vocantur a domino,vel φ ab ipso impietatem didicertit scut de ipso diabolo Apostolii, dicit, Qui nune operatur in filios ditsi dentiae: vel Q eum ἔμαι. imitatur,quod magis pestinet ad id, quod de illo dictilest, Et in veritate no stetit: quia & ipsi ludaei in veritate legis,quae sbi data est,non steterunt, eo quod domino

attestante & dicente, si crederetis moyti, crederetis & I . s. mihi ille enim de me seripsit, Secundum eorunde peccatorum venena etia serpentum S viperarum genimina vocantur. Ad imaginem autem dei factu hominem, non tantum Genesis,sed etiam Apostolus elamat, cum dicit,Vir quidem no debet velare caput, cum si imago coxit.& gloria dei mulier autem gloria viri. Et ut nianifeste intelligatur non secundu vetustatem peccati,qua coorumpitur,sed secundum spiritalem conformatione factum esse hominem ad imaginem dei,idem Apostoliis Emonet, ut exuti consuetudine peccatorum id est,ueteii homine induamur noua vita christi,quem nouum hominem appellat. Et ut doceat hoc nos aliquando a mi sile, renouationem illam vocat. Nam ita loquitur, Expoliantes vos veterem hominem cum actibus eius, imduite nouum, qui renouatur in agnitionem dei secun

dum imaginem eius, qui creauit eu . Filii ergo dei sunt homines renouati ad eius imaginem, S ei similes factivsque ad dilectionem inimici. Sicut dominus dieit diligere nos debere inimicos nostros,ut smides simus patri nostro qui in cretis est. Quod in potestate nostia ab - 'ipso deo esse positum docet icriptura,cum dicit, Dedit j. eis potestatem filios dei fieri. Filii autem diaboli di etiatur nomines,cum imitantur eius impiam superbiam,&a luce atque celsitudine decidunt sapientiae, es no et dunt veritati:quales dominus arguit,cum dicit, Vos ex Lai,.s.

patre diabolo estis dee. Cui loco Euangelico Prophetaeon sonat dieens, Ego dixi dii estis,ct filii altisiimi om- pstat.

nes vos autem ut homines moriemini,& seut unus ex Fprincipibus ea detis. De eo quod seripti, est in Exo- pari et i

do.Honora patrem tuum & nratrem tuam.Huic etiam moδι ι ,. .

loco ubi de honora lis parentibus deus prςcepit.illum νάδ Euangelii locum Manichaei dicunt esse cotrarium, ubi remnendi. gominus cuidam dicenti,ibo primum ut sepeliam pa- GAVI. trem meu espondit, Sine ut mortui mortuos seoeliat, ris io tu autem veni S annucia regnum dei Quod eo de in do soluitur quo illud seperius ubi de uxore relinquenda dictu est, propter regnum coelorum: quia A paretes

honorare debemus, ct eos tame propter annunciationem regni dei nulla impietate eontenimus Na Se si veteri testamento eontrariu est Euagelium propter istam sent etiam, incipit etiam Apostolo esse contrarium, qui c. l. L& filios monet ut honorent parentes, de parentes ut di ligant filios.Non solum autem,sed etiam dominus videbitur sibi ipsi eise eontrarius, quod credere nefas est, quia loco alio dicit homini quaerenti vitam aeternam, Si .is venire ad vitam serua mandata . in quibus etiam No. s. illud eommemorat, Honora patrem S matrem. Quibus mandatis perfectis etiam ad dilectionem dei erescitur,in qua est tota persectio, Nam dilectio proximi, certus gradus est ad dilectione dei, Et ideo respondenti quod omnia mandata illa seruaui dieit unum ei de esse si vult esse perfectus, ut v edat omnia quae habet dedet pauis

SEARCH

MENU NAVIGATION