Tomus primus decimus omnium operum D. Aurelii Augustini ... ad fidem vetustorum exemplarium summa vigilantia repurgatorum à mendis innumeris, ... Cui accesserunt libri, epistolae, sermones, & fragmenta aliquot, hactenus numquam impressa. Additus est

발행: 1555년

분량: 382페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

G i ei da ctio dedit in potestate inimicum,que ni nondum volebat occidi, propter certa rerum dispensati nem,qua per illum impleri oportebat. ita es Dauid bonitas coinendata est, ut haberent homines quod amatem :& Saulis regis malicia ad exitum digniorem dila. F , ta est ut haberent homines quod timerent. De eo qque mori in Deuteronomio scriptum est, si aure audieris voces Ja O domini dei tui benedictus es in agro tuo benedict' es, risu. . in prato tuo, benedictus fructus ventris tui, ct fructus

XV III. ieriae tuae,ct generationes iumentorum tuorum,&a nutriet . mentum boum tuoriam,& grex ovium tuarum,benedi

tit . is. ctus es in itroitu tuo S egrestu. Huie capitulo illud dicunt in Evangelio esse contrarium, Si quis vult me s sua, abneget semetipsum sibi,& tollat erueem suam es iequatve me uti id enim prodest homini, si totum mu-

dum luci eiur, anima aute suae detrimentum patiatur Aut quam dabit homo commutatione pro anima sua S d ex illa regula ostenditur non esse contrarium, qua notum esse iam debet carnali adhue populo congrue- ter carnalia S temporalia pra inia fuisse promissa, sed tame ab uno deo,cuius est e reatura omnis S superior H S infelior. Certe enim in se Adimatus posui Nestimo-

Marsh. . nium de Euangelio ubi dominus ait,Nolite iurare ne que per coelum. quia thronus eius est,neque per terram,

quia scabellum est pedum eius. Quod quidem S in ve

O . teribu, libri, Gripto est Colum mihi thronus est, terra scabellum pedum meorum. Quid ergo mirum si bonathioni sui dat spiritaliter sibi seruientibus, & bona se belli pedum suorum dat carnaliter sibi seruientibus, es spirii' superior sit & earo inferior, scut si periora sunt colle ilia,s inferiora terrestriai Quanquam illa omnia, id est,ager & pratum,& fructus ventris S fructus terrς S iumentorum. A armetum boum & grex ovium possint etiam spiritaliter intelligi. Sed nune ad rem non

pertinet ista tractatio.Si autem in ipso notio testa linen

to cuius praemium & haereditas ad nouu homine per tinet, cum S dominus iisdem ipss quos vult esse tertitemporaliu contemptores,vi in Euagelio sibi serviant, promittit multiplicationem earum rerum in hoe secti Q ' . so dieens, quod aeripient in hoc seculo centies tantii, irim I in seetilo autem futuro vitam a terna sciat etiam in v teri scriptura dicitur, Fideli homini totus mundus di UM p. a. uitiartim ei l. Vnde exultat Apostolus dicens. Quas nu cmo. 6. lui habentes & omnia possidςntes.Si ergo in nouo te stamento praeter aeternam possessionem quae promitititur sanctis, huius quo i possessionis quae tras tura est, multiplieatio no subtrahitur,ct tanto st uberror, quato conremptius possidetur: quato magis in veteri testa meto carnalis populi praemia talia esse debuerunt, ipso

tamen viro S vero deo gubernatore omnium temporum omnia pro tempore moderante S ad ns issicin

te Sed ne in solis ii iii testamenti libris isti arbitreti. tur hic esse contempta audiant Prophetam abiiciente talem Delieitatem, S ad unu dominum deum conii, I .i i. giendum esse,cantante ita enim dicit. De gladio ma ligno erue me, S exime me de manu filioru alienoris. quorum os locutu est vanitatem,& dextera eoru dextera iniquitatia. Quoru filii ipsorum velut nouellae coni xv stabilitae in iuuentute sua Filiae eoru circumpostae r Aornatae velut similitudo templi.Cellaria eortina plena, eructatia ex hoe in hoc. oues eoru necundae multipliaeantes in exitibus suis boues eorti erais . Non est ruina sepis nee exitus, neq; clamor in pl9teis eo ii. Beaiti di xerui populi, cui haec sunt.beatus populus cuius dominus deus eius.Attendat ergo quo modo irrideatur ista Delicitas in hominib' impiis, di tota beatitudo in deo κsolo inconcilii a ssai Dr.illi enim dicunt, beatum popli tum cui haec sunt sed beatus populus cuius est domin

deiis ipsius. Quod autem etia illud contrarium elle putauertit huic loco veteris testameti quod dominus ait, Omnis qui confusus fuerit me aut vel ba mea in gente Nani ista adultera S peccatrice, ct si ius hominis confunde tur illii, cu venerit in gloria patris sui S laude sanct rum,quid pertineat ad contemptum retia temporaliunon video.Quia si pi opterea pertinet, ne aliquis te ritus de talium rerum damnis, Christum confiteri,aut erubescat,aut timeat Q id habet quod dieanta Dieiti ita esse ista munera dei ut tame sint insidia, ct in copa- , ratione salutaris confessionis non solii amittenda, sed

ultro etiam proiicienda carnalibus tame haec amantibus,& non iis capientibus promissa calesia, ne ab idolis S daemonibus ista peterent, utiliter a domino deo dia esse pollicita. De eo quod scriptum est in lege, Ego ,

sunt qui diuitias do amicis meis,& paupertate inimicis Da eis. Huic senteriae illud oppon ut quod dominus di- ὰ,

cit,neati pauperes spiritu quoniam ipsorum est regnis ii,

colorum. Et, Vae vobis diuitibus, quia percepistis eos lationem vestram. Sed cur nolunt S alia in Evangelio cotuerii Vbi enim scriptum est. Beati pauperes spiritu, quonia ipsorum est regni, coelorum ibi sequitur, Beati nutes, quonia ipsi haereditate possidebunt terra. Ecce habent amicos dei haereditate terra diuites fieri, cum autem ad tanta egestatem diues ille redigitur, ut ab eo paupere quem neglexerat, digito breui in aqua tincto

arenti tinguς suc humore stillari deprecetur intelligat quo modo sant pauperes inimici dei, & id esse cognoscat quod in lege scriptis est, Ego sum qui diuitias do

amicis meis S paupertate inimicis meis: na istas diis tias temporales,& in veteri scripturae se contes tas ct

superius docui, innumerabilibus locis qui legere viluerit, inueniet.Vnde est etiam illud, Melius est modi- magiceum iusto super diuitias peccatorii multas. Et illud Bonum mihi lex oris tui super milia aurict argenti. Et illud audiet a dei vera iustiseata in semetipsa, deiiderabi pratis.lia super auris A lapide preeiosum multu. st Illud ,Bea- pro re. s.

tur vir qui inuenit sapientiam ct immortalis qui videt prudentia. Melius est enim illa mereari, quam auri Sargeti thesauros, Pi eciosor est enim lapicib' optimis, non resistit illi ulli, malum bene nota est omnibus ampropinquatibus ei,& eis qui considerant ea diligenter. MOmne aute preciosum no est illi ct ignit. Et illud, pro p. ter hoe optaui. ct datus est mihi sensus,ct inuocaui, ct sapis. . venit in me spiritus sapientiae. Et praeposui illa regnis a sedibus, ct honestate nihil esse dixi ad coparatione ipsi iis Nee coparatu illi lapide preciosum, quoniacim ne auru in coparatione ipsius arena est exigua, ct taqua lutum aestimabitur argenti, ad illam. Haec isti s aut se geret aut no impie legeret, viderent omnia in virtus otestam eii scripturis A ad expetendi ,& ad sugiendo.&ad stimendi . ct ad reiici edit tibi eoneoedunita stiis gradibus ordinata. De eo quod scriptu est in lege, si ambulaueritis in lege ct praecepta mea custodieritis. Pedabo pluuias tepore suo & producet terra fruct' suos, in

S arbores poma,ct vindemia tuae messibuς succedet, Pri cap.

ct satio vindemiis S saturabimini S i edebitis in paee xx.

in terra vestra,& dormietis,& no erit ' vos terreat. st perda omne belua ex terra vestra. & persequemini inimicos vestros,& cadent ante vos in gladio:& insequetur quinq: ex vobis centu, & cetu ex vobis persequetur

92쪽

disponam vos. Manducabitis vetus quod inueterauit, ct proiicieris vetus ante notiti. Um nemine Oportet rinsulare a nobis ut hae ostedainu vi congruenter illi populo deus promiserit. Multa enim de hae re diximus, ct cui parua sunt nimis tardus est Sed iamen quod etiam hule loeo de nouo testamento dictat esse cor rarium, il- Matb. ro. lud videlie et quod dominus ait, Nolite portare aurum

neque argentu neq; nummos in Ionis vestris, non pera

in via,neque duas tunicas,neque calciameia,neque vir

gam: dignus est enim operarius mercede sua quid miruis hie Eoa listis donauerat Ni quid in hoe ministerium populus Iudaicus vocabatur Quae tamen omnia spiritaliter perscrutada sunt, ne ipse dominus hontiniabui impiis contra sua praecepta fecisse videatur, qui ei ialoculos habebat, quibus ad necessariti victum pecunia portabatur. Nisi forte dicturi sunt in stonis habere pecuniam, peceatum esse, in loculas autem. nocile peccatum.Non autem ista iusta sed per milia esse Apostoli, ex s. hoc intelligitur, quod Apostolus Paulus manibus itiis operatus v ictum quaerebat, no abusus ea potestate sicuta .conio. ipse loquitur quam dominus Euangelistis dedit. Quod B enim permittitur a domino etia facere non licet quod autem iubetur, nisi fiat peccatum est Addiit etiam de itato diuite cui deus dixerat Stulteahac nocte anima tuam expetam,quae aute praeparasti cuius otii; Et dieiint non minus huic capitulo legis este contrarium, eum in isto inanitas irrisa sit vanae laetici .qui incerta illa pro certis habuit, populo autem lsrael certam faciebat illam pollicitatione omnipotentia pollicentis. Vnde Apostolus. Paulus scribens ad Timotheum , diuitibus seetili huius quos nouerat in Ecclesic membris habere suum lo m. ita loquitur, Diuitibus huius seculi praecipe, non superbe sapei etiam sperare in incerto diuitiarum sed in deo vitio qui praestat nobis omnia abundanter ad siniendo: benefaciant, diuites sint in operibus bonis, facile tribuant, Amunicent,thesaurietent sibi fundamentum bonum in futurum,ut apprehendant vera vitam. Quis hie non intel ligat non esse eulpabile habere ista. sed amare S spem in eis ponere,ct ea praeferre, aut etiam conserre veritati,iusticiae sapientia,fidei,b On conscientiae charitati dei S proximi, quibus omnibus anima pia diues est in secretis sui, eoram octilis dei 3 sed ut diligatur si deii, , qui diligentibus se ista euncta & inuisibilia S editerna largitur, id est seipsum his omnibus plenum donat dilectoribus suis, Ut ergo ipse diligatur, illo etiam

tempore quo carnalis anima carnis videlicet affectibu implicata.nisi temporalia desiderare non nouit persuadendum illi est,quod etiam ista deus dat hominit quia

S uerum est, ct utilis, i irae creditur hoc populo tirael facti ina et se per illas pollicitationes quas imperitissime miseri derident vi etiam in ipsis infimis rebus quo mo- al. sitis. do pollent deum diligere assuescerem, quan uis prius 'ibi operetur timor, Quae tamen Omnia dona tempora

lia stur sunt donorum aeternorum, Se illa de inimicis victor ἰa praesignat victoria de diabolo S angelis eius. Et quod isti ad icteriit quail eontrariu veteri testamento quod Apostolus loquitur,deum no pugna ct dissensione.sed pace delectari seiat talem deum pr dieari in se pluris illis.cui paeem suam nemo possit auferre noqualem ipsi pr dicant qui timens ne irrueret bellum regionibus suis, membra sua loge misi, ut peregrina bella toleraret,& postea liberari atque purgari victi & inquinata no possent. in natura vero humana, quae peccato in infitiora defluxit,ita deus pace delectatur, ut non relinquat libramenta iusticiae, nee pacem quam diligit Duelit ealcari a peceantibus, sed amari a certantibus, apprehedi a victoribus, & ea carnalibus figurata promittere, sipiritalibus aperta mostrare. De eo quod se ij i tum est in Deuteronomio, Maledictus omni qui in ii gno pes ξderit micei pe a Manichgis ista qu stio ventilata sit, non video tamen quid habeat liuie senientiae ζεῖ

contrarium quod ex Euangelio Adimamus opponen dum putauit, ubi dominus ait,Si vis perfectus eis vena' γ' de omnia quςcunque possides & diuide pauperibus Stolle cruce tuam & sequere me. Hic praeterquam quod crucem nominat nihil attendit esse cotiarium ei quod dictum est, Maledictus omnis qui in ligno pependerit, quasi vero talem crucem possit quisque tollere& sequi

dominum. Sed illa tollitur cum sequimur dominii, de qua dicit Apostolus, Qui aut E Iesu Christi sint, carnem c l .

suam crucifixerunt eum passionibus & cocupiscentiis. Tali enim cruce vetus homo, id est,uetus vita perimitur,quam de Adam traximus, ut quod in illo fuit volu rarium in nobis fieret naturale. Quod ostendit Apost his dicens Fuimus & nos a liqvado natura filii irae sicut S caeteri. Si ergo vetus vita de Adam, unde ' nomine veteris hominis vetus vita significati it,quid absit dum Rhabet quod in veterem hominem maledictu prolatum est,que in dominus suspedit in ligno Quia ex ipsa successione mortalitatem gestauit de virgine Maria mose Remi. . taliter natus, habens carnem non peccatricem, sed tamen similitudinem gerentem peccati, quia mori poterat,& mors de peccato est. Unde est etiam illud, Scien- tes quia vetus homo noster simili colixus est cruci cum

illo, ut evacuetur corpus peccati . Non ergo dominus

per lingua Moysi iamuli ciet, sed mors ipsa meruit maledictum, quam dominus noster suscipi edo evacuatiit.

Mors itaque illa pependit in ligno, quae per mulierem

ad hominem serpentina persuasione peruerin. Vnde etiam serpetem,ad significationem ipsius mortis, Moyses in eremo exaltavit in ligno. Et quoniam a morti kris cupiditatibus per fide sanamur crucis domini, qua

cruce mors ligno sit enia est: propterea qui serpentum morsibus venenabantur, conspecto serpente qui fixus erat atque exaltatus in ligno,cotinuo sanabantur. Huie sacramento ipse dominus attestatus est dicens, Sicut e- Fnim Moises exaltavit selientelia in eremo, ita exaltari oportet lilium hominis. Θii scipi edo autena ignominio- sil imum apud homines mortis genus dominus noster Iesus Christus,hoc est moriem crucis, comendauit nobis dilectionem suam,ut merito Apostolus diceret, accendens nos in eius Hiaritatem, Cluillus nos redemit c. de maledicto legis, factus pro nobis maledictu, Scriptum est enim, Maledictus omnis qui pendet in ligno: ut D in M. non solum nullam mortem, sed etiam nullum mortis genus Christiana libertas sciat Iudaica seruitus formidaret. De homineque lapidari deus iussit, qui sabbato inuentus est ligna colligere: dominias in Evange- .lio ubi hominis manum aridam si nauit die sabbati,di uinum opus fecit, non humanum: nee ab ocioreeos 4 p

qui itis, it S factsi est. Et ideo non est simile hoe factu in

ligna colligenti, quod facere cum inuentus esset homo die sabbati uitu dei lapidatus est. De seruili autem obseruatione sabbati.& de vindicta teporalis mortis,iam multa dicta sunt. Sicut enim tempore charitatis boniatas, sic tempore timoris leueritas dei naaxime comme- datur. Et cum adhue non oporteret ante adirentum domini nudare populo leὐitimatum sacramenta figurarum,non inuitabantur significata intelligere, sed inii a

cogebantur

93쪽

s Orabantur implere: non dii enim deo inhaerebant per spirituiti sed per carnem legi seruiebant. Miror autem quod isti plausum lapidatum hominem dei praecepto, quia contra tuis a legis ligna collegit: S non plangunt

Mosai. ae factam sculneam verbo Christi, quae coira nullum

praeceptum fecerat, cum talem anima arboris cile o

DN Whi dant qualem hominis. De eo quod scriptu est, Musar raris, lieetua stetit vinea nondecies, S si ij tui vinoi et boli- - iis. tiariim in circumitu mensae tuae, & videbis filios εliorti se 7- tuor lim L feles quia hoc moao benedicitur homo qui timet dominum. Hoc et prophetam figurate dictum, S ad fgnitieationem Ecclesiae pertinere Manichaei noM H is. intelligunt, ct putant cotrarium esse quod in Evangelio domititi, de spadonib' ait, qui seipsos castrat propter te nia coelorum. Sed nos iam & de viro & de uxoiect de spodonibus quantum satis fuit in tertio capitulo romisi, disseruimus. De eo quod scriptum est apud Saloe, nultim. moncm,imitare sormicam, & intuere diligetiam eius, G. IIII. quia ab astatis tempore usque ad hyemem eolligit ubi priue ι. alimonias. Neque hoc intelligunt Manich i spiritaliter esse accipiendum, S putant praeceptum elle vi thesii

H riaemus in tetra,vt etiam curemus h c horrea,qυς sine

ullo praecepto multum homines implere festinant. Et ideo illud Adimamus ex Euagelio dieit aduersum esse

huic seni etiae,ubi dominus ait, Nolite cogitare de cra Naas .6. sino.Sed neque hoe intelligui ad id pertinere,vi temporalia non amemus,neque timeamus ne nobis desint nec ei laria, R propter ipsa conquirenda vel deo vel hominibus serviamus. Nam si hoc ideo dictum est, ut non sit . seruetur panis in crastinia, magis hoe implent vagi R manorum,quos pati tuos appellam, qui annona quotidiana satiato ventre aut donant statim quod restat, aut

proiiciunt: quam vel domini discipuli, ui etiam eum

ipso domino coeli S terra in terra ambulantes loculos habebant vel patitus Apostolus, qui omnium terrenorum contemptor,sic tamen gubernavit ea quae praesenti vitae erant necessaria, ut etiade viduis praeceperit di-LT. . s. cens Si quis fidelis habet viduas, stimetenter tribuat s lis vi non gravetur Ecclesia, quo veris viduis sus cerepos, it . Sed tamen illud de formica ita positum est, vi quemadmodo illa gilate colligit unde in hyeme paseatur. ite unus uisque Christianus in rerum traquillitate, quam significat aestas colligat verbum dei ut in adtier state & tribulationibus,quae hyemis nomine significa-D M.f. tur,habeat unde spiritaliter vitiat. Noen in in pane so lo vivit homo, sed in omni vel bo dei. Si aute hoe eos mouet, quad in terra condit formica quod colligit, ii seantur et i a illi thesauro quem dominus in agro di- DraF, yy est inuentum. De eo quod seriptum est in Osee,Das ' illi, Ventrem vaeuum, S ubera arida: mortifica semen - πε ' veniri, ipsorum ne pariant. Et haec prophetica locutio CV M--kiique spurata. Nam ct ventrem non carneum in ' ies ligunt in Euangelio cum legunt,flumina aquae vitiaei quent de vel re eius: ct ubera quaedam habebat Apost 3 liti cum .dieeret, hae vobis potum dedi, non escam. st ri 1 ii iiiiij factus sit in paruuliis in medio vestrum,taquam si nutrix ue, filios suos. Et Galatas ad carnalia declinantes iteium parturit donec Christis in eis formetur. Et ideo huic propheticae sententiae no repugnat quod Adiniantus posuit ex Euangelio quod in resurrectionea mortuis, neque nubent, neque uxores ducent,neque

Iarib, a, morientur. sed sunt ut angeli dei. Nam hoc est utique quod accipiunt ei iaspadones, se quibus Esaias loquitur . Locum nominatum multo meliorem silioris A s T a. 16. harum,nomen sternu dabo eis inquit. Ne ergo isti tibi. trentur in solo Euangelio tale praemium promitti san- Kctis ventremq; vacuum X ubera arida ct mori isseatum semen ne pariant intelligant de hi, ei Ied iniim de quibus dicit Apostolus, Sicut enim lambresct Mabres re- a. m.γstiter ut Mob s, si e & isti risistot veritati, homines meti Exod. . te corrupti reprobi circa fide, sed ultra no proscient: dementia enim eorum manifesta erit omnibus seut Sillorum filii. Cum ergo ultra ias proscient tunc habebunt ventrem vacuum.& ubera arida, & mortificatum

semen in qua sentetia se isti tanqua in foeculo dignentur inspicere. De eo quod seripiti est in Amo, Pr 'Ipheta,Si fieri potest ut ambulates duo in via minime se

agnoicant re leo sine praeda ad catulum suum reueria. m -- 'tur ii deeidet auis sue aucupe in terram, si tendtit muscipulam stae causa ut nihil capiant: si dabit sonum tu s. ba in ciuitate vi plebs non terreatur: ita etiam malu albquod in ciuitate no perpetratur quod dominus non faciet. Malum hoc loco non peccatum,sed poena intellia genda est. Dupliciter enim aptellatur malum. vnum

quod homo facit alterum quod patitur pana. De poenis ergo loquebatur Propheta cu hoe diceret. Diuina enim prouidentia cuncta moderate a gubernante, ita Lhomo male iacit quod vult, ut male patiatur suod novult, Sie autem ista accusant Prophetam illa dicentem, quasi in Evangelio no legerint, Nonne duo patieres as-- ' 1e veneunt,& unus ex his no cadit in terram sine pati is vestri voluntateuta ergo deus nisi hi facit quod non ipsi deo malu est,sed eis in quos vindicat . itaque ipse quantum ad se pertinet bonum facit, quia omne iustum bonum est, ct iusta est illa vindictatae ideo non est eo trarium quod Adimaius obiteit dixisse dominum, Albor λυ - - .

bona fructus bonos facit,naala antem arbor malos ni Ebis facit, Quanuis enim malum sit gehenna damnato, tumeta tamen dei bona est,& ipse noctus est ex albore bona. ille autem malis peccatorum suoru thesaurizat

sibi iram in die irae ct reuelationis iusti iudieii des, quiri ddet unicuique siet, dum opera sua. Quanquam istae duae arbores manifestissime in similitudine duoru hominu posita sint: id e st iuui ct inuisti: quia nisi quisque

voluntatem mutauit,bonum operari no potest. Quod in nostra potestate elle positum alio loco docet ubi ait: MAut faeite arborem bonam ct fiuctum eius bonum: aut mus. iiDeite arborem malam ct fructum eius malit,illis enim , sis. L

hoe dieit qui putabat se bona loqui posse cu essent ma- ,ε iali hoc est, ibo nos fructus facere cum essent arbores in a. Hlae,sie enim S subiungit, Hrpocritae, quo modo potesti, bona loqui cum mali sti, Mala ergo arbor fructus bonos facere non potest, sed ex mala fieri bona potest, ut bonos fructus Liat. Fuistis enim aliquando tenebis, inquit Apostolus nune autem lux in domino.Taquam Ole. s. si diceret, istis aliquando arbores malς. ct ideo no potet alis tue nisi malos fluctus facete: nune autem lux in

domino id est etia facti estis arbores bonς, late fluctu, bonos quod sequitur dicens, Sicut si ij lucis ambulate. Fructus enim luminis est in omni iusticia A veritate p-bantes quid si beneplacitu domino. Na in ipsos uana gelii eapitulo si non studio: malevolentiae fugeret Adimamus, posset aduei iere quo modo dicatur deus malis necte. Ibi enim ait dominus, ψ estiam iste coii morauit, Omnis arbor quae non facit fructus bonos, excido I Iur . r. tur S in ignem mutetiir.H e svit mala quς deus facit, id est peccatoribus poenas quod in ignem mitici arbores quae in malicia pei scisci antes seri bonae noluerunt, eum hoe jss arboribus malum iit. Deus autem ut saepe

dixi non dat f uctus malos,quia rustici; fructus est vin

dicta

94쪽

A dicta peccati. De eo quod in Esaia Propheta scriptis

D anci . est,Ego sum deus qui facio pace Se collituo mala. stiaca . x II hoc eade regula soluitur. No enim reprehedit Adima Thia. , . tusi dixit deus facio pace: sed φ dixit, eostituo mala

eum Paulus Apostolus lice duo similiter uno in loco etiam latius tractauerit dices, Vides ergo bonitate S s ueritatem dei in eos quide qui cecideriit, ueritate: in te autem bonitate, si permanseris in bonitate: alioquines tu exeideris,& illi si no permas erint in incredulitate inserentur,potens est enim deus iteri, inserere illos. lnhoe sermone Apostolico satis apparet bonitas dei, secundu qua dixit Esaias, Ego sum deiis iiii facio pacem

& seueritas secundi, qua dixit, colli tuo mala. simul Otiam ostedit in nostra potestate esse, . t vel inseri bonitati ipsus,vel excidi seueritate mereamur. No ergo est Esaiae contrarii, Euangelii, sicut putat vel potius putari

2 ratis s. cupit Adimatus,vbi domiti' ait, Beati paeis ei. luia si ii dei vocabutur. Vel ex ipsa enim parte debuit agnoscore, etia Esaiam scire filios dei esse paciscos quia per eudixit deus, Ego sum qui facio pace. Sed cu alia parte ad

male intelligendii oeulum sxi in altera se ipse excaeca-B uit. Quod s vellet alitis similiter caecus dieere boni, esse si .is. vetus testamentia. ubi dicat deus, Nolo morte peccato O , i. ris,quantia ut reuertatur A vivat:malu aute est e nouum Natis. ii. testamento,ubi dicit Christes,ite in ignem a terno. qui praeparatus est diabolo es angelis eius: nonne in fovea cades Omnes qui sequeretur indoctos S scripturarum ignaros in imperitiae excitate germinatet malicia secti pariter praecipitaret Qui aute oculo pio legit. R in no- Iu qtiama uotestameto inuenit quo i illi accusant in vetere: S indis, silis vetere quod laudat in nouo. De eo quod seriptum

O iis, sebi est in Esaia, Et factu est eo anno quo mortuus est Oriasti . captit rex,uidi domini, sedente in sede altissima, X plena eratri Hir. domus glorix ipsius S in circumitu seraphin stabat se-Ff. s. nas alas habetes: ct binis quide operiebat faciem ipsus, i .rim. a. binis vero pedes. Huic loco illud opponit Adimantus quod ait Apostolus Regi autem seeutoli, inuitibili ho nor es laus in secula. In qua quaestione 'lii aerendum est, quid ei visum fuerit: vel in illa visione Esaiae binas alas p termittere quibus volabat seraphin. licetes Sactus, sanctos sanctus dominus deus sabaoth: vel in Apostoli verbis no totta dicere. Na ita dicit Apostolus, Regi auten loris inuisibili incorruptibili, soli deo honor es gloC ita in seetita seeutoris. An forte timuit ne Trinitatis co memoratio comendaret prophetam lectori S aliquid magnum ibi latere suspicaretur Ter enim dicitur san ctus sanctus, sanctus domin' detis sabaoth in Apollo lo autem forte vidit,l si dixtiset,incorruptibili deo responderetur illi,quod nite istis dicimus. Quid ergo in.

corruptibili deo factura erat gens tenebrarii si cum ea

pugnare noluisset' Aut si sorte mendosos codices legerat , aut iste me sus est ubi nos ipsum Adimantis legimus n5 eli diutius de re dubia disserendo sed iam quς. renas est quo modo R Propheta dixerit Uidiise se deis in sede altusima:& Apostolus Paulus verti dixerit,inui. sibile des. Interrogo itas illos virit inuisibilia possint cospiei: Si dicut polle, quid ergo caltiniantur s deuin-t a.ti uisibile propheta cospexit 3 Si aute dicunt no posse. ipsi Apostolo potius calumentur si audet, qui ait inuisibilia enim dei a costitiuione mundi per ea quς facta sunt intellecta cospiciuntur. Ipse enim dixit esse inuisibilia. Sipse rei sus dieit cospiciuntur. Nonne hie cogiitur fateari oeulis corporeis cise inuis bilia, menti vero esse vis bilia; sie igitur S Propheta deum qui corporaliter in uis bilis es', no corporaliter sed spiritaliter vidit. Nam

multa genera visonis in se, tuis sancti, inueniuntur: DVnum secuitu oculos corpo iis, stetit vidit Abraha tres ire viros sub ilice Mabre & Moyses igne in rubo ct disci- ra vi naptili traiiiguratum dominia in monte inter Moysem S Cene. II. Heliam: & eatera huiusmodi. Alterum secundi, quod T . . imaginamur ea quς per corpus sentimus: na ct pars ip- Man i'.

si nostracti diuitinus assumitur, multa reuelatur,ns per oculos corporis,aut aures,alissimve sensum earnale, sed

tamen hi, similia, scist vidit Petrus discum illum stib. . . te. iiiiiii ἡ ecito eu variis animalibus. Ex hoc genere est etiaLiaiae,quod imperiti Lime impii reprehendiat. No enim deum forma corporea circor ominat, sed quod modusgurate non proprie multa dicuntur: ita etiam fgurate multa montantiar. Tectium aut e gentis visionis est se cundum mentis intuitum, quo intellecta cospiciuntur veritas atq; sapientia sine quo genere illa duo que prius posui, vel in f uctuosa sunt, vel etia in errorem mittunt.

Cum enim ea quae sue corporeis sensibus, siue illi parti animae quae corporalium retu imagines capit diuinitus demGstrantur, tisi solum sentiuntur his modis, sed ei iamente intelliguntur tune est perfecta reuelatio. Ex hoe tertio genere est visio illa quam comemoraui dieente dApostolo. inuisibilia et, im uel a costitutione mucii per ea quae iacta sunt intes sectaco spicii iur. Hae visione via

detur deus , cum per pietate fidei es per agnitione dei,

morum optimorum corda mundatur.Quid enim pro- .

fuit Balthasari regi, Q manum scribentem ante oculos suos in pariete eos pexit-Cui visoni quia no potuit adiungere mentis aspectit ira, lusi ebat adhuc videte quod viderat. Tali autem acie luminis qua ista intestigii mur, Daniel praeditus,mcte vidit,quod ille viderat corpore. Rursus illa parte animi, quae imagines corpqru capit, vidit somniis Nabuchodonosor rex, ct quonia no ha bibat idoneu oculum metis ad melius videndo quod viderat,id est ad intellige dii quod viderat, ideo ad interpretandi; visum suis,aspectu quaesui: alienti,eiusdem scilicet Danielis Cui tame aperienti, ut cella aeeomo imo daret s de,etia ipsum somnium ut sibi diceretur exegit.

Daniel aute reuelate sancto dei spiritu, ct quid ille vidistet in somnis ea parte vidit qua corporum capititur

imagines, ct quid lignis caret mete cospexit. No est auate Propheta veri dei A sumini,qui oblata diuinit' viso. vel solo corpore, vel etiam illa parte spiritus videt qua pcorporii capititur imagines S mete non videt. Sed ple rufi: in seripturis se polita inuenititur quead modii visa sunt,no etia quead modii intellecta sunt, ut metis viso in qua totus fructus est exei cedis I ectoribus seruaretur. Sed ex multis quς aperte sunt scripta, manifestatur no- his quo modo illa intellexerint quae se in libris postiear ut quo modo figurate illis demostrata sint. Ad duo e nim genera illa visonis,pertinet figuratς demostrati nes, ad metis aute id est, ad intelligetix visione simplex& ppi ia pertinet reii latio rei u intellectarii atq; certa ria. Omnia tamen haec genera mirificis S ineffabilibus

distributionib' exhibet at s moderatur spiritus sanctus sim ας inconuitabilis s sapieti . Sed illi miseri sunt qui

caltiniantur Prophetae dicenti l de si viderit, biicientes Apostolica sententia. v bi inuisibilem dixit. Si enim

alter obiiciat huic Apostolico verbo Luamicum verbum quo dominiis ait,fleati modi cordes quoniam ipsi dei, videbula quo modo respodebui polle inuis bile ubderi 3 verbo enim premiat imperitos, quatenus inuisibili, deus dictus sit, ct s cognosciit cognosci timent.

Tat a est pernicies animorum, qui cu vincere homines volunt,ab errore conuincuntur. Finis.

95쪽

tendo.

captis III.

CONTRA FAUSTUM MANICHAEUM

M DIVI AURELII

Episcopi,aduersus Faustum Manichaeum Liber primus. Austus quidam fuit gente Aser, ciuitate Mileuitanus, eloquio suauis,ingenio eallid', secta Manich us,ae per hoe nefando eris rore peruersus, Novera ipse hominem quomadmodu eum eo memoraui in libris Confessio --anum mearu Hic quodda v lumen edidit adueriti, rectam Christiana fidem S ea tholicam veritatem. Quod cum venisset in manus nostras,lectumque esset a fiatribus desideraueriint, ct iure charitatis per quam eis seruimus,stagitauerunt, ut ei r sponderemus. Hoe aggrediar nunc in nomine at ad

tutorio domini de saluatoris nostri Iesu Christi vi omnes qui hate legent intelligant quam nihil sit acu tu ingenium es lingua expolita, nisi a domino gressus hominis dirigatur. Quod multis etiam tardioribus S inualidioribus,occulta quitate diuinc misericordi prc. sit vin est, cum multi acer imi & facundissimi, deserti

adiutorio dei, ad hoe veloeiter S pertinaciter currerent,ut a veritatis via longius aberraret. Commodum ante arbitror,sub eius nomine verba eius ponere, & sub

meo resposionem meam. Faustus dixit Satis super in lucem iam traductis erroribus, ae ludaica superstitionis .simul S semichristianorum abunde detecta sal

laesa a doctis,imo sei licet & solo nobis post beatu p

trein nostrum Manichaeum studendo 'Adunanto,non ab re visum est patres charissimi haec quoque breuia vobis & concinna responsa propter eallidas ct astutas co- serentium nobiseum propositiones scribere, quo cum iidem vos ex more parentis sui serpentis captiosis circumuenire quaestis lis voluerint. S ipsi ad respodendi; .igilater eis sitis instructi. Ita enim fiet ut ad ea ipsa quae proposuerint religati, ulterius huc atque illuc vagari non possint. Ac ne prosi confusave oratione is gentium inundarentur ingenia, tam breuiter quam distincte exaduet sibi ipsorti atque nostrorum s verbaJconstitui. Augustinus respondit, Tu semichristia. nos cauendos putas, quod nos cile dicis: nos aute pseudochristianos ea uenatis, quod vos esse ostendimus. Naquod semis est,ex quadam parte imperfectum.ex nullatainen falsum est. Quid ergo ii aliquid deest fidei eoru quos circumuenire conamini, nunquid ideo id quod eis adest destruendu ae no potius id quod deest astrue dum est sicut ad quosdam imperfectos loquens Apo

stolus ait,Gaudens es videns vestram conuersationem,

A id 'uod deest fidei vestrae. In Christo cernebat uti squandam fabricam spiritalem,scut alibi dieit Dei di.

seatio estis S in ea cernebat utrunque,& vnde gaudea

ret, α unae latageret. Dauclea et ex eo quod iam aedm

catum videbat: satagebat ex eo quod usque ad culmen persectionis adhue aedificandum esse sentiebat. Itaque nos reuera catholicos nondum perfectos.sed quodammodo, ut Gixisti, semichristianos quos fallatis & seducatis vestra peruerstate insectamini. sed si qui adhue etiam tales sunt,s vos pseudochristianos esse intellex earint , quan uis captiosas quςstionum vestrarum propos-tionibus propter id quod eorum fidei deest.respondere non possint: non tamen sequendos,sed deuitandos vos esse cognoscunt. Sicut ergo vestra intentio est se. Κmichiis lanos quos decipiatis inquirere, se nostra intentio est pseudochristianos vos Ostendere, ut non solum christiani peritiores vos conuincendo prodat,sed ct impetitiores vos cauendo proseiant. Cur autem se pentem patrem nostrum dixisti An excidit tibi quemaadmodum soleatis vituperare deum qui homini princeptum in paradiso dedit, S laudare serpentem quod cor . . ei per seu in conssium oculos ateruit Puto iustu in esse s vi serpentem illum diabolum a vobis laudatum,tu potius agnoscas parentem tuum Nam ille te filium etiam modo vituperatus agnoscit.

Primi libri snis.

OBER SECUNDUS.

Αustiis dixit, Accipi, suangelium M I. Et maxime. Proinde ergo S natu 'accipis Christum Non ita est. Neq;

enim sequitur, ut si Euagelium ac- Lcipio, idcirco ct natu accipia Chri stum. Cur Quia Euaseliu quidem a praedicatione Chii ui S esse cipitta nominari: in quo taliten ipse nusquam senatu ex hominibus dicit. At vero genealogia adeo no est Eua- gelium, ut nec ipse eius scriptor ausus fuerit eam Euangelium nominare.Quid enim seripsit Liber generatim Narratini, lesu Christi filii David. Non ergo liber Euangelii l su Christi sed liber generationis Quippe ibi S stella in

ducitur quae eonfirmat Genesia , ut recte Genes ditim atque. . hoc magis nuncupari possit quam Euangelium.At deniq; Marcus qui generationem scribere no curauit, sed pradicationem tantum si ij dei, quod est Euangelium, vide quam si copetenter exorsus, suangelium inquit, MarcELI se Christi si ij deii Vt hine satis ab ude q appareat genealogiam non esse Euangelium Nam ct in ipso Nat-th o post inclusum Ioannem in carcerem tune legitur Iesum coepisse praedicare Euagelium regni. Ergo quie- quid ante hoe narratum est, genealogia esse costat non Euangeliis. Alioquin quid impediebat & Matthatti ponere Euagelio lesu Christi si ii dei: nisi quia improbum M

putauit genealogia vocare Euan selium Quapropter si iam tibi distinctum satis est quoa usq; nunc ignorasti, loge aliud esse Euangeliti quam genealogiam, scias me ut dixi aecipere Euangeliu id est,pr dicatione Christi. . .. De quo quicquid iam perrogare' volueris, omissis ge- nerationibus quaere . Aut s & de ipsis conferre est ani et mus, non equide recuso, si mihi magna & de hie ad res dedti copia. Sed tu disce interrogare qiuod primu

est. Videris enim mihi nune scire velle no virum Eua. c. .. gelium accipia, sed utrum generationes. Augusti nus respodii Cei te interrogasti teipsum velut ex per na nostra,virum acciperes Euangelium: ct respondisti, maxime. Rursus s interi ogasti viiii acciperes Christum natui in & respondisti. Ni, ita est: Hanc fritieet eausam

subiiciens, quia generatio Christi non pertinet ad sua gelium, Quid ergo respondebis Apostolo sicenti. Me

mor esto Christia testim resurrexisse a mortuis ex semine David secundum suangelium meum Vides eote quam nescias vel te nescire fingas, quid si Euagelium nec ex doctrina Apostolica sed ex vestro errore nomines Euagello. Aut si hoc appellas Euagelio quod Ap stoli appellauerunt, aberras ab Euangelio qui n5 eredis Christum ex semine David: quod Apostolus seesidum suum

96쪽

LIBER SECUNDUS.

A suum pii agellii in pr dicari testatus est. Qiiod aute erat Apostoli Pauli Euangelium hoc etia cciei oria Aposto lorum, S omnium fidelium dispensatori u tati sacra i. n. rti menti. Hoe enim alibi dicit, siue ergo ego, siue illi sepr dicamus.& se credidistis,No enim omnes illi Eua gelium conscripserunt,sed tamen Omnes Euangelium praedicauerunt. Narratores quippe originis, actorum, Victorum,passionia domini nostii iesu Christi proprie

dicti sunt Euagelistae.Na ct ipsum nomen f qu ramus

quid Latine interpretetur, boni, nuncium dinitur Eua- gelium.vel bona anniiciatio. Quod quidem eo aliquid bonum anni;ciatur semper dici poteit: proprie tamen hoe vocabulum obtinuit illa quam dixit an nunciatio

Saluatoris. Si autem alia vos an nunciatis, extra Fuag

lium vos esse manifestum est. Utique sunt aduersus vos paruuli quos appellatis semichristianos si matris chari tatis uocem sibi ex ore Apostolico perlonante audiat, catit . quis vobis annunclauerit,pr terquam quod annunclauimus vobis,anathema sit. Cum ergo ipse Paulus secundum Euagelium suum an nuncia uerit Christum ex semine David vos qui hoe n gatis, & aliud an nunciar, Mi 1 t tis,anathema sitis .Quis no autem videat quanta caecita-B te dicatur, quod nusqua se christus natum ex hominibus dicat,cum pene nunquam se filium hominis taceat casat III. Sed videt ieci doctissimi homines, profertis nobis ex armario vestro,nescio quem primum hominem qui ad gentem tenebrarum debellanda, de lucis gente deascendit,armatum aquis suis,contra inimicoru aquas:&igne suo, coua inimicorum ignem: de ventis suis, comtra inimicorum ventos.Cur no ergo ct fumo suo, con tra inimicorum fumum:& tenebris suis cotra inimicorum tenebras:sed cotra fumum aere,ut dicitis,armabatur:& tra tenebras luce An quia mala sunt sumus &tenebrae non ea potuit habere bonitas eius Bona ergo sunt illa tria qua, ventus, ignis. Cur ergo ea potuit habere malleia gentis aduers 3 Hic respodetis. See aqua illa gentis tenebrarum mala erat:quam vero primus homo attulit bona erat, ct vetus illius malus, huius autem bonus.Ita ct huius ignis bonus, cotra malum ignem ibi ius dinaicauit Cur ergo & corra malum fumum no potuit afferre sinam si bonum 3 An in fumo vestra menda eia tanquam fumus ipse evanescunt atq; deficiunt Cer

te primus homo vester cotra natura cotrariam bellum

c ges, it Cur quinq; illis elementis,quς in contraria gente eofingitis, unum allatum est de diuinis regnis contrarium lux eotra tenebras Caetera enim quatuor no sunt cotraria . Nam nec aer fumo est trarius, multominus .... aquae aqua,& ventus vento, ct ignis igni. Iam uero' illa sacrilega delirameta quis audiat, Q primum hominem vestrum dieitis secudum hostium voluntate, quo eos caperet elementa quς portabat mutasse atq; vertiti et ut regnum quod dicitis Llsitatis, in sua natura manens, no fallaciter dimicaret,& substantia veritatis mutabilis appareret, ut falleret ii luius primi hominis filium, eredi vultis dominum lesim Christum. Hii iis coment tela fabtili filiam dicitis veritatem .Hunc primum hominem quem laudatis,quia mutabilibus S mendacibus formis cum aduersa gente pugnauit si vertim dicitis, non imitamini:s aute imitamini, & vos mentimini. Quaprop- te dominus S saluator nostet lesus Christus, verus Rverax dei filius, verti; ct verax hominis filius quod vir unq; de se ipse testatur, S de vero deo Aiuinitatis iternitatem , & de vero homine earnis originem duxit. No nouit Apostolica doctrina primum hominem vesti iam audite Apostolii paulum, primus homo, inquit,

de terra terrenus, seredus homo de eato coelestis. Qua- Diis terrenus,tales & terreni qualis coelestis,tales a cale. i. aras.

stes, Sicut portauimus imaginem terreni,portemus Simaginem eius qui de calo est. Primus ita ij homo de terra terrenus, ille Ada desimo formatus. Secundus au- ete homo de coelo ecclesis.dominus testis Chelita, quia V 'filius dei venit ad carne, qua suscepta S homo exteriusseret,& deus interius permaneret, ut S filius dei veruscisci perque Acti sumus: s hominis filius verus seret, ter quem refecti sumus. Cur ergo primum homine verum cometicium,nescio unde producitis,is: primum hominem quem doctrina Apostoliea docet, no vultis agnoscere'An vi compleatur in vobis quod ipse Apostolus ait, A veritate quidem auditum suum auertentes,

ad fabulas aute couertentur. Paulus an nunciat primum homine deterra terrenum, Manichaeus an nunciat primum hominem no terrenum, nescio quibus fallacibus

Himeris quinq; vestitum. Et pati tu, dieit. Si quis vobis si GL ,

an nunclauerit praterquam quod an nunciatilinus v

bis anathema sit. Ergo ne Paulus medax si,Manichaeus anathema sit. Quod autem etiam stellae ea lumnia tmini, qua Magi ad Christum infantem adoradum perducti sunt, ni erubescitis cum vos comenticium Chii. Rutim vestium filium comentieti primi hominis vestri,no sub stellae testis eatione ponatis, sed in stellis omnibus colligatuni esse dicatis, quia videlicet principibus

tenebrarum commixtum esse creditis in illo bello quo ipse primus homo vester cum tenebraru gente pugnauit, 't de ipsis principibus tenebrarum tali comixtione captis mundus fabricaretur. Vnde ista saerilega delii menta vos cogunt, no solum in cato, atq; in omnibus stellis. sed etiam in terrς ais in omnibus quς nascuntur in ea cofixum S colligatum atque cocretum Christum dieete no iam saluatorena vestrum, sed a vobis saluandum,cum eum manducatis atque ructatis. Nam ct ista De Eruthraim ria uanitate seducti, seducitis auditores vestros, ut vobis cibos afferat,quo possit ligato in eis Christo sub- Q. Leueniri per vestros dentes S vetres. Talibus enim auxi de eco liis eum solui se liberari prae9icatis, nee saltenr totum, Da Mania sed adhue licet exiguas lordidasq; reliquias eius in ster. thae s. cap.

coribus remanere contenditis, ut in aliis atque aliis re- M.trii.

rum corporalium formis iterum atque iterum implexae implieat aes teneantur. Et si mundo stante solui S pue. gari no potuerint, iam illo igne ultimo quo ipse muniadus ardebit, luatur atq; purgentur. Nee tamen etiam Ptune totum Christum dieitis posse liberari sed eiu, boni diuina s: naturae nouissimas residuasq; particulas, ruet ita sordidatae sunt, ut nullo modo dilui valeant,

amnari in aeternum confixas globo horrido tenebrarum . Ecce qui se sngunt indigitari, quad stio dei fiat

iniuria,quia eum natum stella cum osti alle dicatur,tan

quam genes, eius sub fatali costellatione sit costituta. etim eum ipsi non tantum sub stellarum conexione,sed

in vinculis omnium terrenorum, & in succis omnium herbarum, S in putredine omniti carnium, ct corruptione omnium ciborum, ita ligatum pollutum m coiti- , tuant,vi ex magna no tamen ex tota parte solui purgari s no possit nisi ut ab hominib' electis videt ieet Naanich orum .etiam in porris radiculisq; ructetur. Et nos

quiae sub fato stellarum nullius hominis genesm ponimus, ut liberti arbitrium voluntatis quo vel bene vel male vivitur,propter iustum iudicium dei ab omni ne cessitatis vinculo vindicemus: quato minus illius temporalem generationem sub astrorum coditione ei edi mus facta, qui est a ternus uniuersorum ereator,& do

97쪽

CONTRA FAVSTVM

G minus itaq: illa stella quam viderunt Magi . Christo se.

Duba. cundum carnem nato no ad decretum dominabatur, sed ad testimonium famulabatur, nec eum subiiciebat imperio sed indicabat obsequio. Proinde nyn ex illiuerat haec stellis,quae ab initio creaturi itinerum suorum ordinem sub creatoris lege custodiui, sed nouo virginis partu,notium sydus apparuit, quod ministeriim offieii sui etiam ipsis Magis quaerentibus Christum cia ante faciem praeiret exhibuit, donee eos v*: ad ipsum locum ubi citi verbum infans erat, praeeundo perducem sene. ret. Qui tandem astrologi ita constituerunt hominum limam nascetium fata sub stellis, ut aliquam stellariim hominel .a .ca.i . aliquo nato circuitus sui ordinem reliquule S ad eum In media. qui natus est perrexisse asseuerent Sorte quippe nascensura Ioa. tis astrorum ordini colligari arbitrantur, no astrorum Da Iu a s ordine ob hominis nati diem posse mutari. Quapropter si stella illa ex iis erat qua in coelo peragunt ordines suos, quo modo poterat decernere quod nat'Christus acturus erat,quae nato Christo iussa in relinquere quod agebat Si autem ut probabilius creditur,ad demostridum Christum quς non erat exorta est, non ideo Chri-H stus naius est,quia illa extitit: sed ideo illa noua exorta'

est quia Christ' natus est. Unde si dici opolieret,no stell,m Chyinosea Christi, stellae satum fui illi diceremus. Ipse quippe illi,no illa huic nascendi attulit causam. Si ergo sunt fata quae a fando, id est, a dicendo appellata sunt,quonia Christus verbum dei est,in quo antequam essent dicta sunt omnia, no cosortium syderum fatum Christi est sed nitim etia 64eru Christus est, qui ct insani carnem sub calo creatam ea voluntate assumpsit, qua etia culum creatiit,ea potestate deposuit S recepit capM m. qua etia syderibus imperauit. Cur ergo no si Etia- gelium quod de ista generatione narratur, cum tam bona nobis an nuncientur,ut per ipsam nostia sanetur in semitas An quia Matthaeus non est ita exorsus,ut dice

Nans t. ret,initium Euangelii Iesu Christi,sicut ait Maretis. sed Liber generationis lesu Christi Hoc modo nec lo an es Euangelium scripssse dicatur,quia nee ipse ait nitium i Euangelii, aut Liber Euagelli:sed,In principio erat verbum . Nui forte tam Megans vocabulorum fabricator Faustus fuit, ut & hoc lo annis exordium verbidisi nominauerit,propter verbum,sicut illud propter genesim I genesidium ausus est appellare Sed cur non potius e imperiti, gitatis,quanta impudentia prolixas illas ct impias fa bulas vestras Euangelium nominetis Quid enim illieboni an nunciatur,ubi dicitur, deus aduersus rebellem

nescio quam contrariam alienainq; naturam, no aliterregno suo potuisse prospicere atque consulere,nis partem suae naturae in illius auidas fauces deuoranda init teret,atque ita polluendam, ut post latos labores,atque cruciatus no posset saltem tota purgari ita ne tam malus nuncius Euagelium est3Certe omnes qui Graece vel Tu g tetiuiter no iaciunt, Euangelium bonum nunclum, aut bonam an nunciationem interpretatur. Quo modo est autem iste bonus nuncius,qua loquidem ipse deus vo . bis velo sibi opposito lugere nunciatus est, donee sua membra ab illa vastatione S contaminatione reparentur atque purgentur Quid ii aliquando luctum stile iit, crudelis erit. Quid enim de illo male meruit pars illa eius, quae in globo ligabitur, quae utique in ate num lugenda est, quae in aeternum damnabitur Sed e- uastiuis, quod istum nuncium quisquis diligenter aduerterit rota cogitur lugere,quia malus est, sed ridere,

quia falsus est. Libri Secundi finis.

N ANICHA EVM LIBER TERTIUS. κ

Austus dixit, Accipis ergo gene- cum I. rationem 3 Equiae conatus diu sum hoc ipsum qualecunque est persuadere mihi quia sit natus

detis, sed offensus duoruni maxime Euangelistarum diisensio ne, qui Genealogiam eius scri- - - E bunt, Lucae & Matthaei, has itia ccertus quem nam potissimum sequerer. Fieri enim posse putaba,ut quia praescius non sum que mentiri existi marem.ipse diceret verum:& quem vera loqui,ipse e stan mentiretur. Infinita ergo eorum prater missa sile, ct interminabili mihi,adloannem Marcumq; me contuli nec impariter a duabus ad duos, & ab Eliangetistis ad eiusde nominis professores, Quoru mihi prinei pia interim non immerito placuerunt quia nee Dauid nec Mariam inducunt,nee loseph unu sed Ioannes quidem in principio niti e verbum dicit,& verbum iiiisse apud deum S delim fuisse verbii,Christum fgnificans: Marcus vero, Euangelium, inquit, lesu Christi si ii dei tan. Lquam Matthaeuira exprobrans,qui posuerit stiti David. Minci. i Nili forte alterum hic,& alterum ille an nunciat lesum. Haec ergo ratio est qua ego no accipio Christo natum, Tu vero ii tantus es, ut hae mihi adimas offensionein, effice ut inter se ipsi coueniant, & ut eun l: succiimbam, quan uis nec sie quidem dignum erit ex utero credere

deum S deum Chi istianorum. Augustinus respon .cum dii O ii pio studio legisses Euangelium, es ea quae te in

Evangelistis tanquam repugnantia mouissent diligenter quarere quam temere damnare iraaliniles ut saltem propter ipsam quς quasi prima fronte occurrit apertictimam repugnantiam cogitares, nisi aliquid illie ma gnum lateret, Sisicile fieri potitiise, ut tara eis aut horitas in terrarum orbe praeberetur, tua sibi tot hominum

doctissimortim ingenia subiugaret. ' Quid enim ira gnu est videre quod vidistis, alios Christi secundu ea se ligo in

nem progeneratores comemorari a Luca, alios a Matthaeo,cu ambo loseph constituant. Matthaeus ad quem i. terminet, Lucas a quo incipiat,qui propter quodda eo tui .3. eius matre sanctum & virginale coniugium etiam ipse parens Christi meruit appellari. vi propter virilem di- gnitatem ab ipso vel vi m ad ipsum generationes conat exerentur Quid ergo magnum est quod vidistis quoacilium patrem habeat Ioseth secundis Matthaeis, alium secudum Lucam, S alium auum secundu istum, alium secundum illuna ct deinceps sursum versus v sq: ad Dauid per tam multas generationes alios parentes eius ab isto alios ab illo enumerari ita ne tam apertam mani

Duam diuersitate, tot aetiti & docti viri diuinasum scripturarii pereradiator es diligentissimi no viderunt, qui quide in in Latina lingua perpauci sunt: eos autem in Gr ea quis numeret Viderunt ea planδ. Quid enim facilius,aut quis paululum intuens ista non videat Sed

pie cogitantes tantae aut horitatis eminetiam,satere ibi aliquid eredideriit, ita od petentibus daret tir,oblatrantibus negaretur,a quaeretibus inuenirctiir,xcprehedeia- matri.'. tibus subtrahet eiur, pulsantibus aperiretur, oppugnantibus clauderetur, petierunt, quae uer ut, pulsauerunt,aecepmunt, initenerunt, intrauerunt. Nempe tota in m.

hoc quaestio est,quo naod* potuerit duos patres habere Ioseph. Hoc enim si potuisse seri demonstratur, nulla omnino caiisa in cur quisquam istorti Euangelistari uti in diuersis generationibus enumerandis falsum dixisse

credatur.

98쪽

A credatur. A duobus enim patribus iam non erit mirum n et contrariu , Q aut duo ataui ct proataui cite potuerui,& quie in id supra est v sci: ad Dauid, cuius erat ambo filii S Salomon qui pertinet ad ordine quem Matth us secutus est, ct Nathan qui est in serie quam Lucas

exposuit. Attendtit enim ista n Antilli,ct vident no posi .ri tis. ω lea duobus viris per comixtione carnis homine gigni,ss. S ideo putant ista quaestione no posse dissoluit nee intuentur quod vittatissimi, atq: facillimu est, patrem cuiusquam no eum tantii dici a quo genitus , sed etia ei, a quo fuerit adoptatus. Neq; enim adoptionis vinctilii apud antiquos alienu ab eoru moribus fuit cum etia ne muras inueniamus adoptasse libi filios, no ex utero suo Goc natos, sicut Sara ex Agar, ct Lia ex ancilla sua, ct filia m. o. pharaonis Moyse madoptauit ipse aut e lacob nepotes M. . suos,filios Ioseph adoptauit.lpsum vero adoptionis no Gent. 43. men pli irimu valere in nostrae fidei faciamento, Apostolica doctrina testatur. Vnde Apostolus Paulus cis de γ' ludaeorii meitiis loqueretur Quoru est,inquit,adoptio S gloria & testameium S legii latio, quorum patres ex quibus Christ seeundis carne qui est super omnia deus ama. a. benedictus in secula. item dieit, Et ipsi in nobismetipsi,

B ingemiscimus,adoptione expectantes redeptione cor GLat . Foras nostri. Item alio loco, Cu autem venit plenitudo

temporis, misit deus silio suum factu ex muliere,factum sub legeo t eos qui sub lege erat redimeret ut adoptimnem stiOrti reciperemus. Haec igitur adoptio quati sacramentist, hi, at tu huiusmodi testimoniis, satis appatet. Vnicti enim situ de' habet que genuit de substatia biIp. r. sua,de quo dicitur,Cu in forma uel esset no rapina arbitratus est eisse aequalis deo. Nos autem no de substantia sua genuit creatura enim sumus,qua non genuit sed fota I cit,& ideo ut fratres Christi secudia modii nostruman

ceret, odoptauit. l ste itaq: modus quo nos deus eo iam

essemus ab ip no nati,sed coditi es in stituti uerbo suo S gratia sua genuit,ut filii eius ciatim',adoptio vocatur. tiam, Vnde loannes dicit, Dedit eis potestate sitos dei scii. Cis igitur ius adoptionis filioru apud patres nostros, ct in scripturis sanctis usitatu si, quς impietatis dementia praeeipitat, prius Euagelistas falsitatis arguere, 0 diuer

sas generationes comemorauerunt,tan qua utraque ve

ra esse no possint,u cogitare S attedere S videre quod facillimum est, si crebra consuetudine generis humani

C unus homo duos patres habere potuerit,unu cuius ca ne homo sit genitus, alteris cuius voluntate cum ia homo eii et si ius sit adoptatus Qui s no recte dicitur pa-

d. s. ter,nec nos i ecte dicimus, Pater noster qui es in ecilis,

ei de cuius substantia nati no sumus, sed cuius gratia demisericordisiima volo late adoptati secundu doctrina Apostoli ea ct fidelissima veritate. Ipsum quippe habemus,4 deu S dominii,&patre. Deum Q ab ipio etia ex hominibus parentibus eoditi sumus. Dominis,q, ei sub diti sumus. Patre,q, eius adoptione renati sumus .Facilesiit ergo religiosis perscrutatoribus diuinarii literarum

aliquantulu coliderare S videre in diueis, Christi ponerationibus a duobus Euangelistis comemoratis,quomodo duos patres potuit habere loseph quoru progeneratores diuersi enumerentur. Hoc es vos s studii, coatentionis no excaecaret facile videre possetis. Sed ab illis viris alia etia quaesita & inueta sunt, cu omnes harunarrationii partes pertractaret. Haec autem a vestro intellectu longissime remota ilint .ltaq; etia in Manichaei errore eo stit uti,id quod in rebus humanis seri solet, vi alius earne genti et filio, alius eum volutate adoptet, ac se unus duos patres habeat, si no aduello animo lego

retis, cogita do videre possetis. Cur autem Matthcus Dab Abraham coeperii descendensus m ad Ioseph, Lucas commLautem a Ioseph eoeperit ascedens,no usque ad Abraha, Naus. t. sed usque ad deti qui fecit hominem,& dato pr cepto, Iuc ,3. potestate dedit vi credens filius dei seret. & eue ille in Uri. De catcapite libri generationes ipsas enumeraret: ille aut e cis 'OE - dominus Saluator a loane baptiuatus fulisei,ct quid sibi velit numerus generationum secundi, Matth una,viter quatuordecim digerantur, quibus in summa copii

tatis,tamen una minus appareati. numerus aute genera

tionum secundum Lucam,qui in baptismo domini cta

memoratur,ad septuaginta ct septe perueniat,que numero ipse dominus in peccatorii remissione comedat, ,

dicens, N5 tantum septies sed usque septuagies sepii , - nullo pacto indagare possetis, nili aut ab aliquo cathmii eo id audiretis no quolibet,sed quod a diuinarti scripturarum studioso, S quantum posset perito, aut ipsi ab

errore correcti pietate catholica peteretis ut acciperetis , quaereretis ut inueniretis, pullaretis ut intraretis.

iasapropter,quonia id quod pati sitim de geneta pMtionis diu ei sitate perinouit, ima in duobus patrihus intelligessis hie nodus erat, intellecta natura S adoptio ne solutu est, frustra se voluit ad duos Euangelistas co- Eferre,& ab aliis duob' auferre, inagis offensur ad quos se contulisset,quam eos a quibus abstulisset. Non enim amant sancti suos electores,s suorum sociorum eo in- μlienerint desertores. Unitate enim gaudent,& in Christo unum sunt,& s alius aliquid,& alius aliud, aut alius aliter,ct alius aliter, vera tamen Omnes dicunt, nec sibi ullo modo eotraria,si pius lector accedatis mitis legat, si non haeretico animo vnde rixetur, sed fideli corde unde adificetur inquirat. la ergo in singuloru patrum

generationes,quos ut unus homo duos haberet, no est ab humano genere alienti,singulos Euagelistas nari andas suscepisse eredidimus, non est a veritate nostra sades aliena . Quocirca inter se iam Euangelistis conuenientibus,sicut Faustus promisit,utcunque succumbite. An illud quod adiunxit,uos mouet adhuc, uuan 4 iiis nee se quide, inquit, dignum erit, ex utero eredere deum S deum Christianoris: quasi nos ipsam diuinam

naturam ex foeminae utero extitisse ci edamus Nonne

modo comemoraui Apostoli testimonio, ubi ait de ludais, Quorum patres, ct ex quibus Christus secundum carnem qui est luper omnia deus benedictus in secti tui VChristus ergo dominus ae saluator noster,stius dei verus secundia diuinitatem,& filius hominis votis secundum carnem, non ex eo φ est stiper omnia deus benedictus in secula ex foemina natus est sed ex illa infimistate quam suscepit ex nobis,ut in ea moreretur pro nobis es eam sanaret in nobis. Non ex forma dei, in qua cum esset, non rapinam arbitratus est esse aqualis deo, natus ex emina est, sed ex forma serui quam accipiendo semetipsum exinanivit. Neq; enim ob aliud exinanisse se dictu, est, nisi accipiendo formam serui,non , mittendo forulam dei illa enim natura qua in forma dei aequalis est patri in eo mutabiliter permanete, suscepit mutabilem nostram per qua de virgine nasceretur. vos autem, qui cum carne Christi virginali utero ei mittere horretis,ipsam diuinitatem dei non tantum ho . minum,sed & canum pecorumq; 3 victi, comisisti, se mel conceptam in utero virginis Christi carnem non vultis eredere, in quo no solii non ligatus, sed nec mu tatus est deus, ct ipsam dei partem diuinamq: naturam in omnium hominum, ae bestiarii mastulinis seminibus , ct scimininis v teris in omnibus conceptibus per

99쪽

G omnes terras Se per omnes aquas, de per omnes horas ligari opprimi, coinquinari, de nee totam postea liberari posse praedicatis.

Auitus dixit, Accipis testamento vetus 3 Si est mihi in eo haerea

ditas aecipio si non est,non accipio. Improbitas enim lice quidem nimia est usurpare tabulas

quae testentur exhqredatum. An ignoras testamen tu vetus Cha--nanaeorum terra repromittere:

ted eam tamen ludii sod est, circoeliis de sacris eatibus S abstinetibus a porcina ac reliquis carnibus,quas im-I M.ti. mundas Moyses appellatiabbata obseruantibus, ct aarmoria solenitatem, ae reliqua huiusmodi quae eius ipserae L ii. testator ei obseruanda madatut 3 Quoe quia Christiano.

rao. riim placuere nemini: nev enim quit quam nostrorum ea eustodit, dignit est ut cum refusa hareditate redda natis .St tabulas Haec ergo prima causa est, cur ego testa mentum v eius abiiciendi, puto , nisi tu me prudentius aliquid doceas. Secunda vero causa est. φ tam etia misera eius S corporalis ae longe ab animae modis hς- reditas est, ut post beatam illam nolit testameti pollicitationem quae eoelorum mihi regno S vita perpetuam . repromittit, etia si gratis eam mihi testator sius inser c, ti, II. ret fastidissem. Augustinus respondit,Tepotalium Cara quidem reru promissiones testamento veteri cotincti, Hacad. ct ideo vetiis teli amentia in appellari, nemo nostru am- μὸ. bigit,& Q aternae vita promissio regnum l: coelo ita ad

nolium pertinet testametum, sed in illis temporalibus figuras titisse futurorum, quae implerentur in nobis, intios finis seeutor si obuenit no suspicio mea, sed Apo-olicus intellectus est, dicete Paulo cum de talibus lo. xcanio. queretur. Haec omnia sigurae nostri fuerunt. It iterum, Haec omnia in figura cotingebant illis, scripta sunt autem propter nos,in quos finis secutori, obuenit. No erago vetus testamentu ad consequendas illas promissiones sed ad intelligendas in eis noui testam et i praenunciationes accipimus, Veteris quippe testificatio fide notio cociliat. Vnde dominus postea es resurrexit a mori tuis, se non solum intuendii discipulorum oculis, sed etiam contrectaclum manibus obtulit: ne quid tameneu suis mortalibus S carnalibus sensibus fallaciter agi arbitraretur, magis eos de veterum libroru testificatio Im .i . ne frmauit dices,oportebat impleri omnia quae scrip- cara A ta sunt in lege Moysi de prophetis, de Psalmis de me. Maria. a. ia Non itaq; spes nostra in temporalium reru promissio- .io. ne defixa est, qua loquidem nec ipsos illius teporis sancto es spiritales viros Patriarchas ct Prophetas his te lenis rebus suille deditos credimus intelligebant enim reuelate tibi spiritu dei quid tempori illi congrueret, &suibus modis deus per illas omnes res gestas ct dictas, futura fguranda .s: praenuncianda decerneret magis des derium eoru de nouo testamento erat, sed praesens functio corporalis ad significada noua ventura pollicitationibu veteribus praebebatur. Ita illorti hominum non tantum lingua, sed A vita prophetica fuit. Carnalis autem populus, promissis vitae praesentis inhaerebat. De quo tame etiam populo nihilo miniiss gnis ea ban. ii. . tur futura. Sed uos tua non intelligitis, quia sicut Pro. pheta dixit. Nis credicleritis no intelligetis. Non enim estis eruditi in regno coeloiu: id est, in ecclesia Chi istic M L

vera catholiea. Quod si essetis de diuitii, sanctatum K

script in aruna, no solum noua, sed etia vetera proferre iis .ipse quippe dominus dicit, Propterea omnis se base l. emiclitust in regno coelorti similis est homini patrifamilias proferenti de thesauro suo noua Se vetera. Et ideo dum sola promtila dei nova tenere vos arbitramini,re malistis in vetustate carnis, de nouitate induxistis erro ris. De qua nouitate Apostolus dicit, Proplianas autem verboris nouitates euitae multu enim proficiunt ad in pietate, de iei mo eoru sicut cancer serpit. Ex quibus est Himeneus Se philetus qui circa veritate aberrauerunt, dicetes resurrectione iam facta esse,& s de quorundam subuertiat. Ex qua vena falsitatis vos manare cognoscite, qui dicitis nucesse resurrectionem tantumodo alii uuniatu per praedicatione veritatis, corpori, autem quam praedicauerunt Apostoli futuram negatis.Quid autem spiritaliter secladis homine interiore, qui renouatur in agnitione dei, potestis cogitare,cum per vetustate carnis.& per carnalium rei u imagines, quibus totus error vester inuoluitur,res corporeas non possessione tene

tis,sed phalasmate sapiatis Terram enim Chananae rum, qua nianifesta erat, A manifeste illi populo data Lest clitemnere vos S fastidire gloriamini,quasi non ita

terra luminis describatis ex una parte a terra gentis to inebraria tanqua cuneo coarctato discillam,vi neque in rerum veritate inueniatur,& in cogitationu vestrarum fallitate credatur,ct ideo nee vita vestram datam susti. neat, ct mentem vestram desiderata corrumpat.

Libri quarti s nis.

Atilius dixit, Aeeipis Euangelium3 Tu cum Line interrogas utrum accipiam,in quo id ipsum accipere apparet,quia quae iubet obserato. An ego de te quaerere doheo,utrum accipias, in quo nulla accipienti, suangelium videntur indicia Ego patrem dimiti Se matrem, uxorem, filios,& caetera quae Euangelium iubet, S interrogas utrum accipiam

Euangelium3 Nis adhue nescis quid si quod Euange sitim nucupatur. Est enim nihil aliud quam praedieatio

a mandatis Christi. sgo argentum ed auru reieci, ct aes io. iii 2onis habere destiti,quotidiano contentus cibo mecde crastino curas,nec unde venter impleatur, aut cor- Mpus operiatur solicitudine geres, ct quaeris a me virum accipia Euangeliu Vides in me Christi beatitudine, it las quae Euangelium ficiunt, de interi Ogas virum illudaecipia Uides pauperem, vides mite,vides paciscia,puro corde,lugente,esurietem,stientem persecutione, de

odia stistinente propter iusticia, id dubitas utrum accipiam Euangelii, Non ergo iam miriles ioanem Bapti stam .iso Iesu,& eius item ausitis operib',quaerere adhue viro ipse esset Christus, cui digne Se merito testis nee dignatus quide est renuciare φ ipse esset,sed opera rursus eadem illi quae iamduduin audierat temadauit, Cae ei vident surdi audi ut mortui resurgunt: c.Qriodego quo circa te non immerito fecerim, si perioranii virum accipia Euagelium dixero, Omnia mea dimis,

patrem matrem, uxorem,sllos,autu, argentu,nia luc

re, bibere, delicias, voluptates: hoc tibi ad interrogata satis responsum puta, & beatum te futuris, si in me non fueris scandaliratus. Sed non,inquis .accipeie Lita M ii, geliu hoe solum est siquod prςcepit facias ted , t ei iam eredas omnibus qua in eodem scripta sunt, quoru priamu est illud, via sit natus Iesus. Sed nee item esi soli ru

illud

100쪽

LIBER

A illud Euangelium accipere,ut credas quia natus est te sus:sed ut facias etiam quod praecepit.At si me id ii eo

Euangelium non accipere putas, quia generatione praetermitto,nee tu ergo accipis S multo magis non accipis, quia pracepta cotemnis . Ac per hoc interim pares sumus do nec discutiamus S partestaut si tibi non prae iudicat praeceptorem ita contemptio ad profitendum quin accipias Euangelium,mihi quare ad hoe pr iudicet genealogia damnata Quod ii Euagelium accipere in dilobus his constat, ut dicis, genealogias credere, &seruare mandata,quid ergo imperfectus imperfecto iudieasi Vterq; nostrum eget alterutro. Sin quod certius est,aecipere Euangeliu in sola observiatione costat eo testium mandatoria, duplici modo improbus es, qui,ut dici solet desertor arguas militem. Et tame age, i onamus quia ita vis duo ac partes esse fidei eerfectae, tua rum una quidem constet in verbo id est lateri Christis natum: altera vero in opere quod est obseruatio preceptori; . Vide ergo quam ardua ego S dissiciliore mihi parte elegerint,tu vide quam leuillimam es faciliorem: nee immerito plebs ad te confluit,a me refugit nescies utiq; quia regnum dei non est in verbo, sed in virtute.

B Quid ergo est quod me laees, issi difficiliorem fidei aggressus partem tibi vi infirmo reliqui faciliorem Sed ego ad tribuesam,inquit, salutem animis hanc partem fidei esseaciore puto,ae magis idoneam, quam tu relim. quisti: id est, Christu fateri natum. Age ergo ipsum eunde interrogemus Christum, S unde rotiis nati no- his saliat s oriatur. oeeasio, ex eius ore ducamus . Quis hominum intrabit in regnia tuum Christet Qui fecerit, a M.7. inquit, voluntatem patris mei qui in collis est. Non dis xit, qui me proseisias tuerit natum. Et alibi ad diseipti plau3 - . sos lie docete omnes gentes, baptirantes eos in nomine patris S filii S spiritus sancti,& docetes eos seruare omnia quae madaui vobis. Non dixit docetes eos quias m natus: sed, ut madata consentent. Item alibi, Amici mei eritis si feeeritis ea quae praecipio vobis, Non dixit, si natum me eredideritis. Rursum,Si feceritis mandata me manebitis in mea charitate. Et alia multa. Nec non ct in monte eum doceret Beati pauperes spiritu, dices, Beati nities beati pacifici,beati puro corde,beati qui lugent,beati qui esuriunt beati qui persecutionem patiu-tur propter iusticia nusquam dixit, beati qui me cons,ifuerint natum. Et in diseretione agnorum ab haedis in iudieio dicturum se dieit iis sui ad dextera sunt: uri-- δε- 1- in es et bastis hie sititii a potastis me: ct caetera,propterea percipite regnum: non dixit, quia natum me credi . distis,regni, percipite. Neenon S diuiti quaereti vitam 'δν' diternam.Vade, inquit,vede omnia quae habes be sequore me: Non dixit, crede me natum v t an aeternu vivas.

Ecce igitur portioni inea,qua mihi de gemma vi vulti, s de delegi ubiq; regno vita, beatitudo promittitur, vestrae vero nusquam. Aut docete sicubi scriptu est beatum esse,regnumve percepturum, aut aeternam habitu tum vitam, qui eunuo sus fuerit natum ex foemina.

interim tamen si & haee pars est fidei beatitudine non habet. Cum vero eam nee partem fidei probauelimus quid fiet Nempe eritis vos inanes, quod S ipsum viis monstrabitur.Sed interim hoc satis nobis est ad propositum, quia pollici haec nostra beatitudinibus coronatast. Cui tamen aceedit es illa alia beatitudo ex consito ne quoque sermonis quia testim confitemur esse Christum filium dei viiii quod aeque ipse ore suo testatur le-mul. is. sus,dices ad petrii, Beatus es Simon Bariona, quia notibi hoc caro es languis reuelatait,sed pater meus qui in

Tomus sextus

QVINTVS.

ecelli est. Quapropter non iam ut putabatis unam, sed Dduas easdemque ratas fidei partes tenemus,ct in utraq: pariter beati appellamur a Christo, quia alteram earum operibus exercentes,alteram sne blasphemia praedicamus. Augustinus respondit, lana supra coinmemo- ruri raui, quam saepe se dominus Iesu, Christus stitim ho minis dicat, di quanta vanitate Manichaei fabulam nefandi sui erroris inducant, de nescio quo commentia et o primo homine, quem non terrenum sed fallaeibtis elementis indutum , contra Apostolum praedicant diaeentem, Primus homo de terra terrenus: & quanta cura nos idem monuerit Apostolus, licens, Si quis vobis Gala. . an nuncia uelit Praeterquam quod annunclauimus v bis, anathema sit. Quapropter restat,ut situm hominis christum ita credamus, sicut Apostolica veritate praedicatur, no sicut Manichaeorum falsitate confingitur. Cum igitur eum Euangelistae an nuncient natum ex foemina, de domo David, hoe est de familia Dauid Paulusq; ad Timotheu scribat dicens Memor esto Christulesum resurrexisse a mortuis,ex semine David,secundu 1.TMe.1.

Euangelium natu: satis apparet quemadmodum Christum stiti hominis credere debeamus, qui filius dei perque facti sumus, etiam filius hominis per assumptione R carnis factus est, ut moreretur propter delicta nostra, E& resurgeret propter iustificationem nosti a m. ideo ut tuque se dicit, ct filium dei, ct filium hominis. Vnde ne pergam per plurima, uno loco in Evangelici secun dum loannem ita scriptum est, Amen amen dico vo bis quia venit hora ct nunc est,quando mortui audient oeem filii dei, S qui audicrint vivent. Sicut enim pater habes vitam in semetipso se dedit S stio , uam habere in semetipso,S potestate in dedit ei S iudicium facere, quia filius hominis est. Dixit. Vocem si ii dei ai dientis dixit, Quia filius hominis est. Secundi, ni hoe enim quod dixit, Filius hominis est: accepit pote statem iudicium faciendi, Quia in ipsa forma venturus est ad iudieiuna vi S a bonis S a malis videatur. in qua forma etiam ascendit in coctum,& vox illa discipulis sonuit,Sie veniet quemadmodum eum vidistis eun tem in eo lum. Nam ieeundum id quod filius dei, deus

diqualis est patri,S mim patre uno,non videbitur a malis,Beati enim mundo corde,quia ipsi deum videbunt. Nans. Cum ergo credentibus in se promittat vitum ternam, nee aliud si credere in eum, quam credere in vertim

Christum, ualem se ipse praedicat, ct ab Apostolis prQdicatur,hoe est,& verum dei situm S verum homini, Ffilium: vos Manichaei qui creditis in falsum a fallace, falli & fallaeis hominis filium, in es ipsum deum gentis aduersae tumultu perterritum, membra sita misin se crucianda,nec postea tota purganda docetis, ideris quam sitis alieni a vita aetero quam promittit Christus illis qui eredunt in eum.At enim dixit Petro constenii eum filium dei, Beatus es Simon Bariona. Nunquid Nasu i

ideo nihil promisit eis, qui in eum silium hominis crederent, cum idem ipse si S filius dei S slius homitii,3

Habes etiam aperte vitam aeternam promissam crede-tibus in stium nominis Sicut exaltavit, inquit Modi sesserpentem in eremo, se opori et exaltari filium homi nis,ut omnis qui crediderit in eum non pereat, sed habeat vitam aeterna. Quid vultis amplius Credite ogo in filium hominis,ut habeatis vitam aeternam,quia ipse

est A filius dei qui potest dare vitam a ternam quia ipse est verus deus es vita aeterna, scut idem loannes ait in Epistola sua. Ubi etiam dieit Antichristum esse qui ne 1.1 α .gat Christum in carne venisse. Quid ergo vos tan- cupat V. g quam

SEARCH

MENU NAVIGATION