장음표시 사용
131쪽
G quo dicto est. Si tetigeritis, morte moriemini. Ad hoe Namst. 1 t. pertinet, A serpens ille in ligno sispensus, suo sgnificaretur no salsam mortem Christum snxisse, sed illam Dan. s. veram in ligno passonis suae suspendisse, in quam se pens ille hominem male suadendo deiecit.Quam vera
mortem nolunt isti conspicere, ct ideo non sanantur a veneno serpentis sicut in eremo, quicumq; illam atten- c. . 3 III. derent, sanabantur. itaque fateinur ab imperitis diei,
aliud esse afligi ligno. aliud in ligno pendere. Sic enim quidam putant soluendam esse istam quaestionem , ut ludam dicant a Moyse maledictum, qui laqueo sese pendit, quali primum nouerint virum ex ligno an ex lapide se illi suspenderit. Sed verum est. quod paustus
commena Orauit, Apostolum non sinere aliud intelligere, quam de Christo eise praedictum. Sed talis impe titia nonnullorum catholi eorum. venatio Manichae rum est. Tales enim solent insectari, tales suis fallaciis irretire, tales in eos cecideramus, tales h seranius, tales non viribus nostri , sed dei titi sericordia eruti sumus. Quae autem diuina Moyses lacessivit, sicut Faustus criminatur dicens,* humanorum nulli unquam diui-H norum qite pepercerit. Dixit enim & abiit: nihil sategit probare nihil curauit ostendere. Nos aute se imus Moysem omnia vera diuina pie laudasse, S pro sui teporis congruentia, sυς, dispensationis gratia, iuste humanat exiis: Exigant illi ut hoc doceam cum S ips doeere e nati fuerim, quod Faustus obiicit, caute quidem ut erat acutus, sed hoe incautus, quia suo acumine se peri
inebat. Felix enim cor acutum ad veritate, intalix contra veritatem. No dixit, hominum nulli unquam de xiiij pepercerit:sed hi ima nomina inquat,S diu morum. Si enim diceret eum deo non pepercisia,facile conuinisceretur fassa criminationis .cum Moyses inueniretur ubique honorare ac praedicare deum verum, qui fecit culti & teriam. Si autem diceret, nulli deorum pepercisse. proderet se Christianis illos deos colere,a quibus adorandi, Moγses prohibet: atq; ita sub alas eat holieae matris pulli, fugientibus non congregaret quς non peperit. Vt ergo insidias tenderet paruulis .dixit,diuinorun ulli pepeicitia Mnsem quo possent neque Christiani aperto deorum etiliu fugere impietate istorum nimis abhorrentem a religione christiana, R P agant ei, faue. re adii ertati nos,qui Moy sem scirent contra idola. Ri contra decit gentium quae sunt dςmonia multa vera &c . x digna dixisse. Quod si istis displicet, aperte se fate antur idolorum.vel daemoniorum esse cultores, quod quidem ignoranter essent eo ipso solo quod essent hi Latinis . . retici. De talibus enim dixit Apostolus. Quia in novi in sinis temporibus recedent quidam a fide. intendentes spiritibus seductoribus doctrinis daemoniorum in hypoerisi mendaciloquorum. Qui enim nis daemonestiua. io. quibus est antica fallacia .istis pei staderent quod Chii
IM ... v. stus fallaciter passus, fallaciter mortuus sit,fallaeiter ei catrices ollederi tria est non vere patriis, nec vere mortuus sit, nec ille ver fuerint ex veris vulneribus cica
trices Quae sunt ei identiores doctrinae mendacilo. tiorum d moniorum, quam istae, quibus persuadetur lium dei: id est, ipsam veritatem esse mendacem Sed isti in doctrina stia habent L apertam non quidem daemoniorum, sed tamen creaturς eulturam,quam dam. L nat Apostolus dicens, Et coluerunt S seruierunt crea G, xl. iura potius 2 creatori. Proinde isti in phantasmati bii, fabularum suartim idola. R daemonia nescientes
colunt in sole autem & luna nouerunt se seruire creatur . ct quod putant se etiam creatori seruire, multum falluntur:phantasmati enim suo seruiunt,ereatori aut e X
nullo modo seruiunt,quando ea negant deum crea ise, quae aperte Apostolus ad Dei creaturam pertinere domonstrat, licens cum de cibis ct carnibus ageret, Om 4nis enim creatura dei bona est, & nihil abiiciendum quod cu gratiarum actione percipitur. Videte quid sit
sana doctrina, qua non ferentes Vos, ad fabulas conuertistis. Quo modo Apostolus & creatura dei laudat, Sei tamen cultu religionis exhiberi vetat: Sie X Moyses, qui vobis videtur nulli diuinorum pepercisse, non ob aliud suspicor nis quia solem S lunam vetuit ad Orari, . tr.
ad quorum circumitum vos per omnes angulos verti tis ut eos adoretis. solem S lunam vera laude laudauit,
cum eos factos a deo. S in coelesti ordine ad peragenada sua opera collocatos, scut est, ita narrauit. Solem in ' m. ias. pote ita te diei, luna in potestate noctis. Falsis autem v illi, laudibus sol ct luna non gaudent. Diabolus nouit salsa laude gaudere , praeuaricatrix creatura. Potestates vero coelorum, quς peccato no lapsae sunt, artifice suuin se laudari volunt: quarum illa vera laus est,qua erea. tori illarum no si iniuria. Fit autem cum dicitur,q, partes eius sint aut membra eius, aut aliquid substantiae ip. Lsus. ille enim perfectus, ct nullius indiges,ct nusquaindequens, nem discissus, neque per loca distentus, apud se tivus incommutabilis, sibi ψ si iliciens.seipso heatus, propter abundantiam bonitatis per verbum suum di xit,s facta sunt: madauit, ct eteata sunt .Proinde si te iar. restria corpora de quibus loquebatur apostolus cum ei ς . bum nullum immundum diceret, bona sunt quia omia min. 44nis creatura dei bona est quanto magis coelestia, in quibus excellunt sol & luna cum ipse Apostolus dicat eo pora coelestia & corpora teirestria: sed alia est eo liniustoria, alia terrestrium. Non ergo conuiciatur Moyses soli & tunc cum eos vetat adorari, sed eos laudat laqua
creatura coelestem: deum autem laudat tanquam creatorem coelestium S terrestrium mee vult offendi deum.
cum illi pro illo adorantur, qui propter illum S ex illo laudantur. At quam sbi Faustus argute reprehende- cap. χαre visus est. iiiAd etiam maledictum vocat Moyses, qui solem adorauerit ae lunam. Si ergo, inqui sub gentili
positus rege, lem cogar adorare, ct cum restitero, maledi tum hoc metuens, iubeat crucis gi, in aliud eius incurram maledictum, quod aduersus eum depropst, Dordiar.
qui pendet in ligno.Vos quidem nullus rex gentilis co Mgit adorare solem, quod nee ipse sol cogeret.s in terra x. virum regnaret,quia nec nune a vobis hoc vult seri: sed seut Ois . creator ipse impios blasehemator ex suos usque adiu. dicium lustinet, si e S ipsa coelestia tolerant vanos adoratores suosus': ad iudicium creatoris sui.Tamen in mentote Christianum regem non posse cogere, vi sol adoretum de gentili enim rege exemplum Faustus proposuit,sciens profecto ad genti lex pertinere,quod faciti, eum solem adoratis Non est licie ergo christianum, sed ubis iam perdix nomen Christi ponit, ut congre- Niere. tr.
pet 'us non peperit. Videte tamen quam Deilὰ respondeat veritas ct sma doctrina q Deile dirumpat hunc vestrae quaestionis tanquam ineuitabilem ct bicipitem
laqueum. Ecce faciamus aliquem armatum regia potestate comminari homini Christiano, vi si solem adorare nolueriti suspendat in ligno. Si declinavero,inquis, maledicium. quod lex prompsi in solis adoratorem. ineidam in illud, licia eadem lex prompsit in eum,qui pepederit in ligno. Ita vero iiii baberis. sed tu, lino nec mare M. tu,qui ct nullo cogente adoras solem. At vero Christia nus Uifieatu, super fundamentu Apollolorum S Pro- l . i. phetarum
132쪽
A phetarum, attendit singulas causas, ct singula malediam: videt unum pertinere ad corpus mortale, quod ligno suspenditur alterum ad animam, quo tot adora turicis enim corpus inclinatur in adorando, animus tame aut colit quod adorat,aut fingita utrunque autem perniciosum est Quapropter quoniam maledictum in utroque mors meruit, scut mors est corporis in ligno pendere ita mors animi est solem adorare. Eligedum est igitur maledictum in corporis morte, quo malediacto Ad ipsum corpus in resurrectione liberabituri deuitandum autem maledictum in animae morte ne cu suo corpore in aeterno igne damnetur. Hae enim quasti , nem nobis dominus soluit, dacens, Nolite timere eos qui corpus Occidunt,animam autem non pollunt occidere sed eum timete, qui habet potestatem de animam ct corpus oceidere in gehennam ignis. Tanqua dic ret,Nolite timere maledictum corporalis mortis quod temporaliter soluiti sed timete maledictum spis italis mortis per quod anima in aeternum cuin suo corpore B cruciatur. Ecce non est anicularis maledictio, sed pro- et t. phetica praedictio, Maledictus omnis qui pendet in ligno . Sic enim auferet Christus de maledicto malediactum quo modo de morte mortem,de peccato pecca-r at sicer tum bi ergo blasphemavit a Mo1ses dicendo, Maledi- sonostis Elus omnis qui pedet in ligno, quo modo no blasph
plumuit. Diauerunt Apostoli dicendo, Mortuus est,ct vetus limmo noster confixus cruei eum illo,Et de peccato dam-mnia.8. nauit peccatum, Et eum qui nono uerat peccatum, pec a. m M. catum pro nobis secit: S multa hii uismodi vos autem
cum horretii maledictum Christum, fatemini vos hoerere mortem Christi. Vbi apparet vestra non anicula
ri, maledictio sed diabolica smulatio,qui morte Christi corporis, animae vestrae mortem non creditis. Qua tamen mortem Christi no veram sed smulatam sua detis : quas mon audeatis per nomen Christianum limmines fallere nisi ipsum Christum magistrum fallaetae cisp. XIII. faciatis. Quod autem inuidus continentiae vel vir 1, 13. ginitati pausto visus est, quia dixit, Maledictus omnis D i. e.13. qui non suscitauerit semen in Israel legant Esaiam elua Esaiae Ιε. mante, Haec dicit dominus spadonibus omnibus, quic obseruauerit praecepta mea, & elegerint quς ego volo, de custodierint testamentum meum : dabo illis in do
mo mea S in muro meo locum nominatum, melioressiorum de s liarum nomen aeternum dabo illis, S non cleerit illis. Aut si contrarium putant Esaiam Moysi is eis placeat,si ille displicet: no est parum aduersus istos, nobis enim suiscit scire unum deum loeutum S per Noysem S per Esaiam ct maledictum esse omne, qui non suscitauerit semen in Israel: sue tunc cum populo secundum carnem propagando, etiam carnalis prolis operatio in coiugali castitate ad ossicium ciuium per tinebat sue nunc, ne quisquam spiritaliter natus,putetsbi debere sutaee e nee instet dominicis lucris,quibus quisque pro modulo suo praedicando Christum, d, bet generare Christianos.lia illa diuina sententia tem pora utriusque testamenti mira breuitate complectiatur, Maledictus omnis, qui non suscitauerit semen in Israel.
'μ' di i , Quare non accipitis testa D
mentum vel tis Quia de omne vas plenum supei sun no recipit,sed effundit: ct stomacbus satur tig reiicit ingesta. Proinde S Iudaei ex praeoccupatione Moseos testamento veteri satiati, renpuerunt nouum: ct nos ex Christi prouentione nouo reserti,respuimus vetus. Vos ideo viri que accipitis, quia in neutro estis pleni, sed semi: alte
rsimque ex alteio in vobis no tam repletur, quam cci
rumpitur: luia S sema vasa nunquam de dissimili im - plentur materia, sed de eadem ae sibi simili: ut vini . no, mellis melle,ct aceti aceto: quibus ii dissimilia, &non sui generis superfundas, ut melli fel, de aquam vi-DO,S aceto garos, non repletio vocabitur haee, sed adulterium. Hac ergo causa est, unde nos parum accipiamus testamentum vetus:& quia Ecelesa nostra,sponsa Christi pauperior quidem ei nupta,sed diuiti contentast bonis mariti sui. humilium amatorum dedignatur opes,sordent ei testamenti veteris, S eius aut horis mu Enera, famae suae custos diligentissima, nisi sponsi sui non aecipit literas.Vestra sanE Ecclesia usurpet testa mentum vetus,quae ut lasciua virgo immemor puditis. lieni viri Se munerib' gaudet de literis Amator de nique ille vester,ct pudoris corruptor Hebraeorum de iis, diptychio lapideo suo, auru vobis promittit de a
gentum, ventris saturitatem,s terram Chanan ςorum. I . . r.
Hi Vo, delecta uertit tam sordidi quaestus,vi libeat peo Drareris care post Christum, ut sitis ingrati tam immensis doti bus eius. Haee vos illiciunt, ut in Hebraeorum deperea
ti, deo post nuptias Christi. Discite ergo iam nune etiafalli vos, ct deeipi falsis promissionibus eius. Pauper de egenus est,nee ea quidem praestare potest quae promittit nam si suae propriae coniugi dico autem synagogae, nihil horum praestat quae pollicetur,& quide more gerenti sibi per omnia, Se seruienti suminissius q ancillat vobis praestare quid poterit alienis ab se S mandatorii
suorum detrectatibus iugum superba ceruice3 Sed vos quide pergite agere ut coepistis rudem pannu veteri te- , stamento a comittite, nouu vinu veternosis viribus ere dite,duobus maritis nulli placituri 1eruite, Christiana deniq: fidem Hippoeentauru Leite, nec equu perfectu nee homine,nobis soli Christo seruire permittite: eius tantum immortali dote contentis, ct imitatibus Ap stolis qui dieit,susiclesia nostra ex deo est, qui nos ido 1. ceris. μneos probauit ministros noui testamenti. Hebraeorum dei de nostra ad modi, diuersa conditio est,quia nee lyse quae promittit implere potest,ct nos ea fastidim' a eipere.Superbos nos aduersus bladitias estis, Christi si betalitas fecit. Ac ne incogrue me haec Oparasse existimes, Paulus in nos hae eoiugalis diseiplinae similitudianem prior eontulit,dicens, inae sub viro est multu vi R uete viro alligata est legi viri: si aute mortuus fuerit vir . eius, luta est a lege viri. Ergo vivente viro vocabitur, inquit adultera ,si lucta fuerit alteri viro. Quod si mo tuus fuerit vir eius,non erit adultera alii eoniuncta perhoe ostendens,spiritu moechari eos, qui non ante repudiantes,ct in mortuis quoda modo ponentes lenis auctor tum demu se copulaverint Christo.Quod dictis ad eos praecipue spectat, qui crediderit ex lud is, vide lieet ut ipsi sint primς superstitionis Obliti. Nobis vero in hoe quid opus est vel praecepto quibus ex gentilitate uersis ad Christum,Hebraeorum deus non mortuus debet videri, sed nee natus sane ludaeo, si credat, Adoneus debet videri deliinctus, gentili vero idolum:&i unicuique Tomus sextus.
133쪽
G unietiique quod est veneratus ante cognitum Christia. Nam ii post idololatriae diuoitia Hebriori, quis deis S Chi litum pariter colat, nihil ille quid ea detriti pudori, finitiis discrepavit,quae post x nius mariti obitue D duobus nupserit. Augustinus respondit,Audite hse,' quorum corda possidet Christus, ct videte ii toleratis, nisi quia ipse est vestra patietia. Faustus nouo melle plenus respuit acetum vetus:& Paulus aceto vetere plen',
eiqudit dimidii quo caperet infusum mel nouum: non seruandum,sed corrumpendum. Vides enim,quod ait Apollo lus Paulus Seruus Christi Iesu, vocatus Apost l. s.segregatus in Evangelium dei tex melle nouo est illud alite qnod sequitur, Quod ante pmiserat per Prophetas suos in scripturis sanctis de stio suo, qui factus
est ei ex semine David secundum carnem: ex aceto ve tere. Quis hoe sustineret audire, nisi nos consolaretur s.ceria. D. idem dicens, Oportet & haereses esse, ut probati mania
festi fiat in Vobis 3 Sed quid opus est ea de iam superius
satis dicta repetere Nam pannum nouum S vestimenῖ ' M tum , eius, ct vinum nouu& vires veteres, no duo te
stam eta significare sed duas vitas,& spes duas: ad duo vero testameta intelligenda, illam data esse a domino
Naul. ii. similitudinem Piopterea scriba eruditus, in regno deis milis est patrifamilias proferenti de thesauro suo noua & vetera: ex his quae ante dixim', recordetur qui potuerit vel cote recenseat qui voluerit: Duas enim spes si quis habendas putauerit, ut S propter salicitate te renam,& propter regnum caloria deo seruiat, hae illam non eapit,& eu hae aliqua tribulatione fuerit pe turbata, deiiciens homo amittit etiam illam .inde est R. illud Nemo potest duobus dominis seruiret quod ex rosuit dicen, Non potestis deo seruire S mammon ς.
Vetus autem testamentum recte intelligentibus pro
phetia est noui testamenti. Itaque S in illo primo populo sancti patriarchae & Prophetae, qui intelligebant quod agebant,vel quod per eos agebatur,in nouo testat ad latiis mento tiabetes iam spem 1 salutis aternae,ad illud perilai sia1 ε linebat,quod intelligebat & diligebat quia etsi non δύreuelabantur,iam tamen figurabatur. Ad uetus aute illi pertinebant,quino illic amplius,quam promissa tep ralia cogitata concupiscebat,in quibus aeterna figurata
S prophetata non intelligebant. Sed haec iam satis su l pei is prioribus responsionibus nostris dicta sunt. p.r I I. Illa vero est mirabilis impudentia, cu Manichaeor sacrilega ct immunda societas, etiam eastam sponsam Ch isti se iactare non dubitat: in quo aduersus sanctae Ee lesit vere casta membra quid proscit,nisi ut veniat
in mentem aduersus tales Apostolica illa admonitio, M. Aptaui vos uni viro, virginem eastam exhibere Chri st Timeo autem, ne sicut serpens Euam fefellit astutia sua, se es vestrae mentes corrumpantur a castitate,quae st in Christo. Quid enim agunt isti euangelietates no cati. . bis praeter quoduecepimus, nisi ut nos a castitate eo
rumpantiquam Christo seritamus, quando legem dei
culpant nomine vetustatis,& errorem suum laudat nomine nouitatis, quas omnis vetustas figienda st, aut omnis nouitas appetenda cum S mandatum vetus ini nis , ponat Apostolus loanes, S profanas verborum, τ - . nouitates euitari iubeat Apostolus Paul' Te ergo vera spissa veri Christi Eceles a catholica alloquar S ego te pro modulo meo,qualiscunq; filius S seruus tuus postus in te dispesare cibaria conseruis meis: caue semper ut eaues Manies eorum impiam vanitatem. iam tuorupericulo experta S liberatione conuicta .ille me quonda de gremio tuo error excusserat,expertus fugi, quod
experiri non debui.Sed tibi profecerint etiam pericula κmea,cui nunc seruit liberatio mea. Quia nisi mihi ve- Iran. s. rus es verax sponsus tuus, de cuius latere facta es, in viro sanguine tuo remissione peccatorum posuisset,absorbuisset me vorago fallaciae S terram factum serpes irreparabiliter deuorasset. Noli decipi nomine verit, C M.f. tis, hane sola tu habes de in lacte tuo de in pane tuo: in hac autem tantum nomen eius est,ipsa no est. Et in tuis quidem gradibus secura es. Sed appello interim paruimios tuos fratres filios dominos meos, quos vel tanquaotia solicitis alis foues, Vel tanquam infantes lacte ni
tris, stre corruptione faecuda virgo mater. Hos in te appello teneros foetus tuos,ne garrula curiositate seduca. - .
tur abs te: sed potius anathement, si quis eis evagelieta uerit praeter id, quod acceperunt in te. Nee relinquantve tum veracemque Christum, in quo sunt omnes the- cilos .sauri sapientiae ct scientiae absconditi:& magnam mul batio. titudinem dule edinis eius,quam abscondit metuentiabus se, perfecit autem speratibus in se. ibi vero quo modo post ut esse verba veracis,in praedicatore Chii ui fallacis Contemne insultationes eorum,quia bene tibi es L conscia promissionem vitae aeternae te adamasse in mu μneribus sponsi tui,id est,ipsum sponsum tuum: quia i se est vita a terna. Non autem, sicut illi decipiunt, i cap. IIII. ad alienum deum seducta es, promittentem saturitate t despiant veniris,& terram Chananaeorum. Intelligis quippe, in ipsis etia promissionibus te iam tune figurata de pro phetata, praescientiam parturisse sanctorum. Nee la pigeo diptychio miserabili dicacitate reprehenso moueari,iquia no habes lapideum cor, uod iliciabulae in populos riore significabant. Es enim Epistola Aposto- 2.c .s lorum,scripta non atramento,sed spiritu dei viui non in tabulis lapideis sed in tabulis cordis carnalibus. Adqtiae verba illi vani gaudent, putantes Apostollim re pie hendi ite dispensationem illi tempori congrua ve teris testamenti, non intelligetes hoc eum ex Dropheta dixisse. Haec enim verba, quae imperite amplectuntur, longe antequam per Apostolos diceretur S impleren
tur, a Prophetis,quos respuunt,praenunciata sunt. Pro pheta enim dixeradi Auferam eis eoi lapideum, ct da bo eis cor carneum. Videant f no hoc est, non in tabuli, lapideis sed in tabulis cordis carnalibus. Nam neq: ibi quod dictum est cor carneum, neque hic tabulae earnales, hoe volunt vi carnaliter sapiamus: sed quia in comparatione lapidis,qui sine sensu est,caro sentit per lapidi, insensualitatem signiscatum est cor non intel ligens, ct per carnis sensualitate sgnificato est eor in telligens. Tu potius istos irride,qui dictit, ct terram &ligna S lapides habere tensum, S intelligentiore vita
viuere,earnes aute stolidiore & obtusore. Unde non avertiate,sed a sua vanitate coguntur fateri,nalidius esse
legem conscriptam in tabulis lapideis, quam siti theasaurum in pellibus morticinis. An forte quia in fabella sua etia lapides dicunt esse ossa principum,non eis dii
bitant eotia pra ponere agnorum Nempe ergo illa testamenti area mundius tegebat lapideas tabulas, quam ea prina pellis codicem istorum H e tu misericorditer irritae vi eis irridenda S fugienda commendes: nam
in illo diptychio lapideo, iam tu no eorde lapideo intelligis. quid duro illi populo congruebat: ct in eo ta men agnostis petram. ipsum sponsum tuum , illum quem Petrus loquitur, lapidem vitium ab hominibu
reprobatum, a deo autem electum S honori seu iti. il y 'lis ergo erat lapis ostensonis,& petra scandali: tibi auatem lapis,quem reprobauerunt adistates, factus est in caput
134쪽
A caput anguli. Qgod totum idem Petrus Apostolus explicat,& totum a Prophetis, a quibus isti damnati alie-
Damur, praedictum ei te commemorat. Lege sane etiam
illud ais tychium ne timeas planὲ spoli tui est. Alii, ispis ille tignitieauit duram stoliditatem, tibi autem fir-r .33. mam flabilitatem. Digito enim dei scripta sunt tabulet Ima lx. illae, ligito dei sponsus tuus eiicit daemonia:digito dei 3.7 ηο. 4. expelle tu doctrinas d montomim mendaciloquorum cauteriantium conscientia. Ex hoc diptuchio repellis adultetum. lui se paracletu dicit, ut saneto nomine teri, I. ,,. seducat in squagesino eni die post Paselia datae stitit O , illae tabulae:& quinquagesimo die post passionem spons tui quod Pascha illud praefigurabat, satus est digitus
o a. de spiritus sanctus proinii sus parael et . Noli ergo foriamidaie diptychium quo tibi ieripta olim, quae nunc a gnosceres,inittebantur tantum noli esse sub lege ne illam timore non impleas,sed sub gratia, ut si in te ple ij. nitudo legis charitas. Non enim aliud dii tychitinii e censebat spons tui amicus cum diceret, Nam n o adulterabis,non homicidium facies, non concupisces, ct sn quod est aliud mandatum in hoc sermone recapitul
TM. io, tur, S, Diliges proximum tuum tanquam teipsum. Di- ηον a. s. lectio proximi malum non operatur, plenitudo enim
legis est charitas ibi enim sunt duo illa praecepta, dilectionis dei, ct dilectionis proximi, singulis tabulis explicata. Hoc ergo dipi,chiu ille promist, qui tibi haeduo praecepta veniens commedauit, in quibus tota lex itius. ει. pcdet S Prophetae in primo praecepto es castitas nup
tiarum tuarum in secundo unitas membrotu tuorum:
illo amplecteri, diuinitatem,isto cogregas societatem. Quae duo piscepta, ipsa sunt dece tria pertinet ad deii, S 1 eptem ad proximii. O pudicum diptychiu, in quo veteris figurat ille dilector S dilectus tuus err nuncia.
uit tibi eanticum nouum,in decachordo psalterio: t Πήις nuam pro te etiam neruos si os extensurus in ligno, ut is, , de peccato peccatum damnaret in carne, & iuuieta te si, impleretur in te. O dipdchium coiugale,quod non calae. sine causa odit adultera. lam enim mihi ad te est se ino, Manichaea congregatio,fallax,& fallaciis inuolu ta. itane multi nuba tot elementis, vel potius meretrix C prostituta. daemoniis S sacrilegis vanitatibus imprae gnata,audes matrimonium catholicum domini tui erimine i pudiciciae laceraret Osteae nobis moechos tuos,
i se misis spla det tenente i ponderatorem, & Atlantem latu
dij ἡ bE rarium , Num enim dicis capita elementorum tenere, mundit inq: suspendere istum aute genu flexo, fles pulis validis iubbaiulare tanta molem utique ne ille deii elat. Vbi sunt isti3Qui si vere essent,quando ad te venirent occupati tanto negocio,qtiando ad te intraret, ut blanda manu tua,& ocioso pane delicata post tantii labore,alteri digitosol eri humeros conmeares Sed fillunt te mala daemonia, quae tectam scortantur, ut coci pias mendacia,& parias phantasmata. Cur ergo no iespiras diptychium veri dei, tuis membranis inimicum, quibus tot falsos deos adamasti mente vagabunda per figmeta cogitationum tuarum, quibus omnia poetica mendacia grauiora & honestiora reperiretur vel hoe certe quod apud poetas nemine decipit ipsa professio falsitatis: in libris aute tuis tanta fallaeiaru turba, putriales S in senibus animas,nomine veritatis illectas,misorabilibus corrumpit erroribus,cum prurientes auribus, sciit Apostolus dicit, ct a veritate auditum sitim auer- , τί b. . tcntcs,ad fabulas conuerti tur. Quo modo ergo sanam do trinam ferres illarum tabularum , bi primum prae-D M .ι. ceptu est, Audi Israel,dominus deus tuus deus unus est, Tomus sextus.
fornicatione voltiteris An no recordaris amatorium canticum tuum,ubi describis maximum regnantiu regem,sceptrigerum perenne floreis coronis cinctum,&faeie rutilante Quem si Glsi talem amares, erubescendum tibi esset: nam etia vir unus soreis coronis cinae, pudicit coiugi displiceret. Neq; enim potes dicere hoe aliqua mγstica significatione ita dictum,vel ita demostrati im,cum tibi praecipue laudari Manich us non ob aliud soleat nisi quod remotis sgurarum integumetis, ipse tibi veritatem nuda S propriam loqueretur. Proprie igitur cantas deum restem sceptrigerum , soribus
coronatum. Ponat saltem sceptraim,quado coronis floreis cingitur: no decet regiae virga seueritate illa luxu riae mollitudo. Huc accedit,quia no a te solus adama
tus est: sequeris enim cantando,& adiungis duodecim secus a floribus couestita,& canoribus plena ct in faeie patris flores suos iactantia. Vbi S ipsos duo lecim magnos quosda deos profiteris, ternos per quatuor trati quibus ille unus circuncingitur.Que quo modo imine Esim faciatis, item se circundatum dicitis,nunqua inuenire potuistis.Adiungis etiam innumerabiles regnicolas,& deorum agmina,& angelorum cohortes, quae Omnia non condidisse dicis deis, sed de sua substantia genuisse. Ita eo nuinceris innumerabiles deos cole- c., VI. re, non fere do sanam doctrinam, qua docetur unus de uno deo natus filius, es utriusque spiritus sanctus. os tamen non solum innumerabiles, sed nee tres deos fas est dicere quorum est no solum una eadewq; substantia sed etiam una eademq; Operatio, per ipsam propria
unam eandemq; substantia: per creaturam vero corporalem etia demonstratio singulorum. Haec tu non intelligis no capis noui plena es, inebriata es, in gurgitata es fabuloso sacrilegio. Digeras aliquado quod exi, lasm te iam obruere talibus desinastin terim cata quod catas, inspice,s potes,dedecus fornicationis tuae.lnuitauit enim te doctrina daemonioria mendaciloquo rum ad ficta, domos angelorum ubi sat aura salubris: S ad capos ubi scatent aromata:cuius arbores es monis,maria S gumina dulce nemr fluunt per cuncta socula. Et eredidisti S finxisti lice in corde tuo ubi uanis Frecordationibus luxuriata S dii tuta taeteris . cis eniquaedam talia die titur de inessabili asiluentia spiritalici deliciarum,utique in aenigmate dictitur, ita vi nouerit animus,qui talibus exercetur,esse aliud quod ibi quaeredum S intelligendum sit:siue corporeis sensibus in veritate corporali tale quid demonstretur: se ut igni, in rubo S de virga serpens,& de serpente virM: S tunica , domini a perseeutoribus non diuisa S obiequium mu Olieris unctio pedit aut capitis eius,& nodes multitudi- 1.., i . nis praecedetis es consequentis asellueuis: sue in spiri-- ὸ tu per imagines corporum,uel in somnio,vel in ecstas aliis, is figuratae ostendantur iciit lacob scalς,S Danieli laris cois .is. praeei sustine manibus S audius in monte, ct Petro ille discus,& loani tam multa sue sola locutione ad ei de rasi
modum figuretur,sicut Canticacanticorum, S cum mi agello fecit paterfamilias nuptias filio suo:& homo quida duos filio, habuit, iugi X luxuriosum:& homo ti quida novellauit vineam.& locauit agricolis. Tu vero aratis o praecipue blanich u Ob hoc praedicas quad non ad la lia dicenda sed potius ad soluenda ultimus veneritivia figuris antiquorum apertis, S suis narrationibus ac disputationibus, euidenti luce prolatis, nullo se occultaret aenigmate. Addis, eam praesumptionis huius causam, quod videlicet antiqui, ut fguras huius in odi veli ij viderent,
135쪽
G videtent,vel ageret,vel diceret, sciebant istum postea
venturum, per que cuncta manifestarentur. iste autem,
qui sciret post te neminem assuturum , lententias suas nullis allegoricis ambagibus texeret. Quid ergo facit affectus tuus desideriis carnalibus sordidus , in campis
de montibus nemorosis,& coronis floreis, & 1 catent bus aromat ibus-Si non sunt anigmata rationis, phanta sitiata sunt cogitationis,aut vecordia furoris si vero nigmata esse dicuntur, cur non fugis adulterum ape
tam veritatem ut illiciat promittente, es fabulosa falalacia quos illexerit illudentem NGnne ministri eius, sipii miseri talibus vanitatibus uenerali, in hamo suo so c. D. ii. lent hane escam de Paulo Apostolo ponere ubi ait, Ex parte enim semitis, S ex parte prophetamus: cum autevenerit quod perfectu in est, quod ex patrie est, aufer turres videmus nunc pec speculum in aenigniate, tune autem faeie ad faciem 3 ut scilicet Apostolus Paulus ex parte scierit,& ex parte prophetauerat,per speculum Sin aenigmate videns, quod totum auferendum est v niente Manichaeo,& adferet e quod perfectum est, ubi faeie ad faelem veritas videatur. O lasciua, immunda, H sne fronte adhue illa garris,adhue palcis vetos adhue amplecteris idola cordis tui alta ne tu facie ad faciem
vidisti regnate rege sceptrigerti,ssoreis coronis cinctu, S deorum agmina,S splendentem agnum sex vultus S ora ferentem,micantem l lumine: x alterum regem honoris,angelorum exercitibus circundatum Salteruadamantem heroem belligerum, dextra hastam tenentem & sinistra clypeum: de alterum gloriosum regem limp g re. tres rotas implentem .s ignis,aquae de ventin& maxim si Atlantem mundum ferentem humeris, ct cisi genu fletarat a... xo et braehiis utrinque secus a fulcientem Hae ct aliat ac feris. mille pol tela tu facie ad faciem vidisti, an hac tibi do Strina d moniorum mendaciloquorum,per Ora dec prorum cantat, & nescis Vae tibi inscelix, ecce quibus phantasmatibus con Ilupraris, ecce quas vanitates pro veritate lambis, S serpeti ni poculi ebria, de dii yenio lapideo audes insultare matronali verecundiae coniti
calis i. gis unici filii dei: quia illa iam no sub pcdagogo legis,
sed sub magisterio grati et .nec superba operibus,nec fracta terroribus, vivit ex fide de spe de charitate. facta Is Da i rael in quo dolus no est, Se audiens quod ibi scriptum
Deme. 6. est. Dominus deus tuus dominus unus elli lii Od tu noi δεμ . audi , in tam multos fictos deos fornicationem tuam in dissi, disti. Quo modo non sint tibi inimica illa ta cap Vii, bulae in quibus seeundum praeceptum est. No accipies
ora. vanum nomen domini dei tui: quandoquide tu es Druits iam ipsum Christum, qui propter carnales a carnali vanitate mundandos,etiam carneis oculis vertis in veri tate carnis exortus est, in fallaciae vanitate posuisti
Quo modo tibi non si aduersum tertium prccepti, de sabbati requie qua tot figmento tu illusonibus inquieta anima ventilarisse Haec tria praecepta quo modo pertineant ad dilectionem dei iniando capies,quando sapies, quando amabis3immoderata es ct Deda de eonte tiosa:tumuisti, anuisti viluisti excessisti modum tuti turpasti decorem tuum,turbasti ordinem tuum . Talis
apud te fui, noui te. Quo pacto ergo te nune doceam,hre tria prccepta ad dilectionem dei pertinere ex quo de per que de in quo sunt omnia Vnde haec intelligis, quando nec illa septem, quae ad dilectionem proesimis et tinent,oua hianianae vita societas continetur, erio ri, tot detestanda peruexstate nolle atq: obseruare per IΛι io. mitteri,sin quibus mandatum primum est,Honora paLetire. s. trem tuum S matrem tuam: quod de Paulus comme
morat mandatum primum in promissione, eadem at- Κue itidem etiam ipse praecipiens. Tu autem doctrina Manue. is .imoniaea didicisti nimicos deputare parentes tuos, Itbe.6.uod te per concubitu in carne ligauerint,a hoc mo o utique deo tuo immiadas compedes imposuerint. Hine etia considerandum est, quia consequens praeceptum quod in No moechaberis ita violatis,ut hoc maxime in coniugio detestemini, quδd filii procreantur: ac se auditores vestros,dum cauent ne scena in aequibus miscentur concipiat, etiam uxorum adulteros faetatis. Dueunt enim eas ex lege matrimonii, tabulis proclamantibus, liberorum procreandortina causa: ex vestra lege metuentes, ne particulam dei sui sordibus carnis udiciant, ad explenda tantum libidinem neminis in pudica coniunctione miscentur. Filios autem inuiti suscipiunt,propter quod solum coniugia eo pula da sunt. Quo modo ergo no prohibes nubere,quod de te lato ante praedixit Apostolus, quando id conaris auferte de nuptiis,unde sunt nuptiae Quo ablato, mariti eruitur piter amatores,meretrices uxores,thalami fornices, soceri lenones . Ac per hoc etiam illud praceptum, quod est, Non oecides: ex eius dena erroris peruersitate non Lseruas. Dum enim times, ne dei tui membrum ligetur
in carnem,no das esurienti panem. Hi e formidan, hom ieidium talium, illic perpetras verum. Itaq; s incurras in eum famelicum,qui mori possit, nisi cibum porrigendo subuenias, iam tu homicida teneberis aut lege dei,s non dederis:aut lege Manichai s dederis. Quid caetera decalogi prςcepta,quo modo seruabis3An a furto abstineas, vi nescio quis panem, seu quamlibet esca in suis viseedibus trucidandam, deuoret potius, quam tu,si possis,et surripias, atque ad Oiscinam ventris electorum tuors curtas,ut sirio tuo deus tuus nee in gravius incidat vinculti,& quo inciderat, eruatur 3 Porro.
si in eodem furto comprehendaris, non per ipsum detituum,no te abstulisse iurabis Quid enim tibi factum, est talis detis,cui dicis, talium iuraui per te, sed pro te, nisi velles in exitium tibi inferrem,dum honorem deferrem 3 lia Se illud mandatum legis, Ne falsum t sti monitim dieas propter membra dei tui sc contemnis, D talis. vi ea non solum testimonio, sed de iuramento falso Jheom edibus liberesa ana vero quod sequitur,Non concupisces uxorem proximi tui,debet apud te impleri es
hoc unu video, quod nulla tui erroris necessitate vio hilare eogaris Sed ii nefas est coniugem conci piseerea lienam considera quid si concupiscendum se praeponere alienis & recordare deos tuos formosos S dea formosas praebentes se vi ardenter concupinantur illia foeminis principibus tenebrarum, & illae a masculi, quibus excaecati in fruenda libidinem, S in suos am plexus inhianter aestuantibus, sediant 1 ab eis illum deti l al. οὐ iuum ubique compeditu,& tanta litorii in turpitudine, ut solui valeat indigente.Nam rem proximi non con- , piscere, quod est ultimum decalogi mandatii unde '' potes misera nonne tibi deus ipse tuus in terra aliena se fabrieare metitur secula noua,ubi post falsam victo riam falso triumpho tumeseas Quod cum modo insa na vanitate desideras, S eandem terram gentis tene bearum summa vicinitate sibilatiae tuae coniungi creta dis utique rem proximi eo piscis. Metilio tibi est iiii mieum diptychio continens tam bona mandata, multum errori tuo contraria Na illa tria qui ad dilectionὰ dei pertinent.omnino ignoras omnino no seruas: haecutite septemptibus socistas humana no laeditur,s sua do custodis, aut pudore reprimeris, ne in rei homines
136쪽
A confundarist aut timore frangeris, ne publicis legibus
puniaris:aut malum factum bona aliqua consuetudine horrescis alit ipsa naturali lege, quam initiste alteri fatans; ... cus,quod tibi ab altero seri no vis,aduertis error tamea a fi j. tuus,quam te in contrarium ire compellat, S dum se
queris, S dum no sequeris,sentis:cii vel hoe faei, quod pati non vis ves ideo non facis, quia pati non vis.
cap. VIII. At ista vera spissa Christi eui de dipi, ehio lapideo
Lote impudentis ima insultas, intelligit quid distet in ter literam ct spiritu, quae duo dicuntur alio modo lex r. . m. a. de gratia:& no iam in vetustate literae, sea in nouitate Roma r. spiritus deo seruiens no est iam sub lege,sed sub gratia. Neque enim litigiosa caecatur, sed mitis intellit verbis Apostoli ut intelligat quid appellet legem .sub qua nosca, iam non vult trasgrelsionis gratia posita est, donec veniret semen, cui promissum est. Et quia ideo
subintrauit .vt abundaret delictuna, ubi aute abundauit delictu, superabundauit gratia: nee ideo tame eandem lege peccatum vocat,quia sine gratia non vivificat: au-- get enim potius reatu prς uaricatione addita. Vbi enim ' lex no est, nee praeuaricatio: R ideo per seipsam cu sola' '' si iera est sue spiritu id est, lex sine gratia tantummodoreos facit:sed proponit sibi quod putare minus intellian. ., getes pollent,S aperit quid dicat,cum ait, Quid ergo
dicemus3Iec peccatum est Abst. Sed peccatum no eognoui nisi per legeni nam concupiscentia nesciebam, nisi lex diceret, Non cocupisces . Occalione ita l. accepta,peccatu per mandatu fefellit me. S per illud occidit itaque lex quide sancta, de mandati in sancti, ct ii num & bonii. Quod ergo bonum est . fictum est mihi
mors3 Abiit. Sed peccatu ut appareat peccatum,per bonum mihi operatum est mortem. Haec ista, cui tu insula
γυπι-7. tas intelligit, uia gemes petit quia humilis quςrit,quia mitis pullat: S sic videt non reprehendi lege, cum di-
,. is i. citur,l itera occidit Oimitus aute viviscat stetit non re
i cis is , prehenditur scientia, cum dicitur, Scientia inflat, elia
ritas vero aedificat Nam utiq; ipse dixerat, Selmus quia omnes scientiam habemus de tunc adiungit, Scientia instat charitas vero discat. Vt quid ergo habebat ipse quo instaretur,nisi quia eu clisi itate non solum no in fiat seientia sed etia firmat-ltalitera cum spiritu, ct lex cum gratia lana no eo modo lit era Se lex appellatur,s-C eut per seipsam cu occidit abundante delicto. Ita enim lex ct virtus peccati dicta est,cum auget eius noxia delectatione per seueram prohibitione. Nee tamen etiais hia , . sic mala cst,sed peccatum ut appareat peccatu, per bo num operatum est mortem: ita multa quibusdam sunt noxia, quantiis non sint mala.Nam & vos cum oculos doletis etiam contra deum vestro solem senestras clauditis. Haec igitur sponsa Christi iam mortua legi id est, peccato quod legis prohibitione si abundantius, eum
lex sine gratia iubet, non tutiat. Tali ergo legi mortua, ut si alterius, qui ex mortuis resurrexit, discernit istas ne legi, iniuria,ne sacrilegium committat in eius au tho renit quod tu facis in eum, quem non intelligis at thorem boni. cum audias Apostolum dicentem , ita mi ex quidem sancta,ct mandatum sanctum.& iustum debon uua Ecce aut hor boni est, qui tibi videtur unus ex principibus tenebrarum. Attende veritatem. ferit tibi R .ma. 1. Oculos. Ecce Paulus Apostolus dicit Lex quide sancta, ct mandatum sanctum S iustum de bonii. Ecce euius
author est,qui diptychium illud quod stulta irrides in magni sacramenti dii pensatione praemist. Ea de quip-tia . . pe lem' a per Moysim data est,pratia de veritas per lesum Christum ficta est, cum accessit literae spiritus, ut
ineiperet impleri iustieia legἰs, litae non impleta, reos Detiam praeuaricatione faciebat. Neque enim alia lex est salicta de iusta de bona S alia, per qua peccatum momtem operatur, cui mori nos oportet, ut sinus alterius,
qui ex mortuis resurrexit,sed eade ipsa est. Ecce sequere:lege, Sed peccatum,inquit, ut appareat peccatii, Per is . bonum mihi est Operatum mortem vi fiat supra inoda V ''
peceator,aut peccatum per mandatum.Surda cccci,aucii vide. per bonum, inquit, mihi operatum est morie.
Ergo leu semper est bona, siue obst inanib' gratia, si ero sit plenis gratia, semper est bona scut sol semper est
onus,quia omnis creatura dei bona est,sue doletibus oculis noceat,sue sanos muleeat. Proinde quod est metiti; simias ad videndum sole,hoc est gratia metibus i.πω. 4.ad implendam legem. Et sicut oculi sani non solis delectationi moriuntur, sed illis ictibus asperis radior ii, quibus reuerberati in densiores tenebras pellebantur: sic anima, quae per charitate spiritus salua facta est,non iusticiae legis mortua dicitur, sed illi reatui S prauaricationi quam lex per literant,cum gratia defuit,saeis bai. Itaq: de illa utrunque dicitur, Et bona est lex, si quis 1. NM. r.ea legitime utatur, Se quod sequitur,sciens hoc quia,tu Esto lex non est posta, suia non opus habet terrente litera quem delectat ipsa iusticia. Haec sponsa Christi CU. IX. gaudens in spe plenae salutis suae, ct tibi optat bonam
conuersationem 3 a fabulis ad ver statem, ne agonali quasi adulterum reformidans, cum versutissimo adtil tero serpente remaneas. Adonat enim verbum Hebrcti est,s interpretatur dominus, eo modo quo solus deus '' dicitur dominus sicut latria, quod verbum Graecis est, S interpretatur seruitus, non quacunque, sed illa, qua tantummodo deo se itur: sicut ame interpretatur verum,non ubicunque,& quomodocunque, sed mysti ea religione. Quad s a te quaeratur, unde tu quoq; habeas, praeter Hebraeas literas,vel quae ex Hebraeo sunt no in uenis.Non ergo timet Ecclesia Christi istorum nomianum obiectionem intelligit es amat, nec curat imperi tum insultatorem: S qias nondum intelligit, credit esse talia,qualia nonulla experta est, quae nondum intello 'cta se erant. Obiiciat ei quisque,quod Emanuel adamauerit .ieridet in se ii iam illius hominis, amplectitur voritate huius nominis. Obiiciat quod amauerit Messia, repellit extinctum aduersarii im, tenet unctum magia Fstrum. ita te quoq; cupit sanari a vanis erroribus, de aedifieaei super fundamentum Apostolorum 5e Prophetarum.Quem dicis Hippocentaurum, nescies quid loquarisa ce attedis quid tibi tua fabula conficetit, cum
ex parte dei tui, 3d ex parte terrae tenebrarum falsum mundum fabrieat in corde tuo. Dane ille non est Hip poce lautus,scim serus & semideus Vere, quia nec Hippoeentaurus dicedus est. Quid autem st,tu attende,&erubesce ct mitesce, ut corruptionem tuam a serpente adultero perhorrescas: cuius astutiam si apud Moy semcredendam non putasti. apud Paulum cauere debuisti: qui veram Ecclesiam volens virginem castam exhibe te Christo, Timeo, inquit, ne scut serpens Eliam se corin.D. fellit in vel sutia sua, ita eorrumpantur mentes vestrae a simplicitate ct castitate, quae est in Christo. Hoe tu cum audires, usqueadeo tamen desipuisti, de uenenatis ineantationibus eius amens facta es,ut aliis multis hae res bus aliud atque aliud idem serpes, tibi autem etiam se Christum esse peti uaserit. Porro si errant multae sal lactis eius variis de multiformibus irretitae, sitae tamen hane admonitionem Apostoli veram fatentur, tu quatum adulterabi es,quam in longinquo prostituta, quae
137쪽
G ipsum pro Christo habes, a quo Apostolus Christi se
doctam Etiam atque corruptam clamat,ut ab eo virgianem sponsam Christi tali admonitione eustodiat Teanebrauit cor tuum, qui tecum in phantasmatibus lucidorum nemorum volutatur Quae sunt, ubi sunt,unde cis sunt s delia promissa eius O ebria,no a vino. Nempe et eo nute lata es impudentia sacrilega deo Prophetarum, quod ips, ludis sibi deseruietib' no exhibuerit quod romisit. Nec sanὸ dixisti quid promiserit, & non e ibuerit, ne ibi coit incereris, aut iam exhibitu quo J no intelligis aut adhuc fiaturi, quod non credis. Tibi quid promtilum est S praesentatum, unde tibi fides set et te accepturam triumphos nouorum seculorum super terram tenebrari, si aliquos prophetas protuleris, in quibus legamus cum laude praedictos futuros Manich os, unde iam tibi aliquia exhibitu putes.hoeipso, quia vile vos videmus: prius probatura es quod non ipse Mani-ehitis tibi Prophetas finxerit: qui sibi ut crederes v luit.Neque enim putat turpe mendacium, aut vero p Naris. r. test dubitare falsos Prothetas ostendere in pellibus o Dua. o. Dinis,qui Christum laudans, asseuerat falsas cicatricesia ostendisse in membris suis. At ego vos plane pr dictos lego,non solum a Prophetis aliquanto obscurius, ve rium S ab Apostolo expressius. Sed videte queadmo dum, Spiritus, inquit, manifeste dicit, uia in nouissi a. me. 4. mis temporibus recedent quidam a fide. intendentes spiritissiti, seductoribus, ct doctrinis daemoniorum in hypoeris mendaciloquorum, cauteriatam habentium conscientiam suam,prohibentium nubere,abstinentes a cibis,quos deus creauit ad percipiedum cum grati itim actione fidelibus, S iis qui cognouerunt veritate: quia omnis ereatura dei bona est,ct nihil abiiciendum quod eum gratiarum actione percipitur. Haec quemad modum in vobis impleta sint, & luce clarius omnium qui vos nouerunt,oculos tangit, & supra pro tempore ostengimus. Ista autem, quam doctrina Apostolica
virginem castam uni viro exhibens Christo a fallaeta serpentis, ita iii corrupta es monet ut caueat: agnosciti deum prophetarum,Heum verum, deum suum: huius vltimae pollicitationi secura credit,cuius tanta promissa completa iam teneti nec quisquam dicit, ad praesens tempus ei congctos esse Prophetas,quos in Iudaeorum codicibus asserit. Quid enim incredibilius promiit,
cis, ta batur,quam id quod Abrahς dictum est,in semine tuo
benedicentur omnes gentes Et quid certius iam tenemus exhibitum illa certe est ultima eius promissi qua Ual. si . Propheta breuiter ita commemorat, Beati qui habitat in domo tua, in secula seculorum laudabunt te. Finita Lo .is. quippe omni indigentia, ct nouissima inimica moliedestructa perpetua dei laus erit ociosorum negocium, quo iam nemo accedet unde ia nemo discedct. Quod Uui , . alibi Propheta ita commemorat, Collauda Istertisale dominum lauda deum tuum Sion, quoniam costinat seras portarum tuarum,benedixit sitis tuis in te. Clati
Q portis nullus intrabit null' exibit .Quod S ipse spo sit, in Evangelio dicit fatuis virginibus, etiam pulsan-M tibus se non aperturum. Hce Hierusalem, sancta Eccle orici ii. sa, ponsa Christi,in Apocalyps loannis copiosus v m ' ' heriti sq: deseribitur. Non eredat huic prophetica pro missioni virgo casta, si non iam tenet quod ei per eandem prophetiam hoc tepore futurum promtilum est, ,su . . Audi sita,& vide,& inclina aurem tuam.& obliuisce
re populum tuum,& domum patris tui: quoniam concupiuit rex speciem tua, quia ipse est deus tuus, ct adorabunt eum filia Tyri in muneribus: vultum iuum dea precabuntur omnes diuites plebis, omnis gloria eius Kssiae regis intrinsectis in fimbriis aureis, circumamicta varietatibus: asseretur regi virgines post eam,proximae eius asserentur tibi: in laticiacie exultatione adducetur in templum regis: pro patribus tuis nati sunt tibi siti, constitues eos principes super Omnem terram: mem res erunt nominis tui in omni progenie S generatione, propterea populi confitebuntur tibi in aeternum Sein Getitum seculi. Sed tu in elix i serpente corrupta, quando vel cogitare conaris quae si pulchritudo sitae regis intrinseetis ipsa est enim eastitas metis ubi tu viariata es, ut aperirentur tibi oculi ad amandum S ad randum solem & ltinam,ae si per iustum iudicium dei te alienates a ligno vitae, quod est aterna ct interna s pientia: nihilo: aliud vocares putaresq; veritatem atq;
sapientiam nili lucem istam, quam per male apertos mculos tractam,& in immensum auctam,multipliciter svariata, per imagines fabulosas impudica mente con uolueres. Hae sunt fornicationes tuae nimis abominanda. Et tamen patieter cogita eas, ct reuertere ad me di Lcit veritas. Revertere ad me S mu laberis, reparaberis: Hiodis.
si cofundaris tibi S refundaris mihi. Hoc audi, hoe dicit vera veritas,quc nec fallacibus formis cu tenebrarii gente pugnauit, nee fallaci sanguine te redemit.
Libri quint idecimi finis. LIBER SEXTUS DEClM VS. Austii, dixit, Quare Moysem non tu, racespitis, in Christus Alcat, Moses de me seripsit, ct s crederetis Moys,
crederetis S mihi Ego vero non se
lum Moysem de Christo seripsse velim ed omnes etia prophetas lud meum & Getiis. Quid enim hoc nostrae fidei noceret, aut quid non potius erodesset, s congrua ct conuenientia undion deii nosti ii testimonia caperemus Siquidem
ellet etia tum liber u nobis. odio manetetatq; execratio- Mne superstitionis eorsi, solas ab his se de Christo exectpere prophetias adeo mihi contrarat, non potest esse.si& Moyses, quavis si alienus a Christo, nonihil tamen videatur scripssse de Christo. An quisqua hominum non optauerat de spinis omnibus fore legere de omni
herba litigem,de muscis omnibus mel quavis nee m scas,nee gramen in cibia, nec spinas in coronae usurpe-inus ornatu An quisqua nollet in omni usindo mar
garita nasci,in omnibus terris gem3s,in sylvis omni, poma At s pisee de mari edere no nocet, aqua bibere nocet,sci ut i homines utilit,' senaptis inimica respue re nobis liberum no esset religionis cuiusti ritu dans to .s esset inutilis nobis, las inde de christo pphetia accipere neq: hoc prodesset errorib' ad capiedos nos mei ae redigendos in propriam seruitute,quia nee spiritibus immundis, cum iidem lesum esse s liti dei exer- ω- tite indissimulanter m confiterentur,profuit, ut minime sint nobis exosi. Quare ii R Morias secundum hoc te stimonium de Christo aliquid i eripiit, accipiam:ita tamen vi ipsi hoc minime prost ad captivandum me in propria legem quam nihil videa a paganismo distare. Quapropter nihil omnino est quod albitreris,s probatum hoc fuerit,me minime gauisurum spiritum omit m prophetasse de Christo. Tibi sanὰ insisti etes cis is referam gratias,si quemadmodu ostedis, quia Christus Moysem
138쪽
A Moysem de se seripssse testat' st,ita etia illud doceas, quaenam sint ea quae scripsit. Nam ego quidem seriptui asenis perscrtitatus, ut iustum est, nullas ibidem de
Christo prophetias luetii sitie Qua nullς sunt, sue quia intelligere ipse non potui. Vnde in ingeti positus aessu,
ratione cogebar in alter u e duobus: ut aut falsum pro nunciarem capitulum hoc,aut mendacem letum. Sed id quide alienum pietatis erat, deum existimare men titum. Rectius ergo visum est scriptoribus Meribere fastias io. Veritatis authori mendaciti, Quippe etide ipsum dieentem audire, fures futile S latrones omnes qui venerunt ante se qua sententia primo omnium
video feriri Moyseni. Ad haec,& cum inaiestatem sua Ioquenti eidem,vbi se mundi lunae appellat, ludaei indignantes reclamarent, Quia tu de te testis caris, testi-Dan.8. monium tuum non est verum: non eum video pro se
cutum, ubi maxime locus exigebat ut diceret de se pro phetasse Moysem: sed tanqua reuera alienus, ct nullius habens ex eo rii patribus testimonium respondit, Nemrbati a. pc in vestra scriptum est, quia duorum hominum
D M . ij. testimonium verum est. Ego sum qui testiseor de m/, si & leuiscatur de me qui me misit pater.illud eis come Iros t. morans, quod de curio dictum omnes audierant, Hieo , est silius meus dilectissimus,credite illi. Nee non R il lud mihi veris mile non videtur,ludaeos potuit se tace Dais. i. re,cum Christus diceret de se scripssse No,sem, quiustatim utpote maligni R astuti quaererent quidnam ii
lud esset, quod de se a Moyse scriptum putaret. Sed delire eorii omnifaria taciturnitas non minus lesum ni-α, ii 1. hil tale dixisse significat. Quanuis ergo & hre non
parua videantur ad confirmandam suspieione falsi de eapitulo isto plus tamen illo teneor, a uia omnem, ut dixi, Moseos scripturam scrutatus , nullas ibi de Chiisso
prophetias inueni. Nunc tamen te comperius melioris intelligentiae lectorem,consecuturum me aliquid cre
do, acturumq; fateor gratias, s spem profectus ae doctrinae, quam mihi obiurgationis tuae s ducia promit
tit. nulla frustreris inuidiat sed doeea, s quid est quod
me forte legente praeterierat de deo. ac de domino nostro memoratum in scriptura Mo1s. Nee dixeris quaeso ut impei iti solet,liocis sunt satis esse debere ad fide, e quia Christus dixerit de se scripssse Moysem nolo eninite ad me respicias,quetra ad credendii professio mea fecit obnoxium,ut non positin no eredere ei quem s quom sed puta nos cum ludaeo tractare puta cum geli
li: eum eis dixerimus,Moyses de Christo seripsit ilicsturi erant probationes,quid offeremus/ Nunquis num dicere poterimus Christus hoc dixit eui adhue illi mi
Danae credunt Nepe opus erit nos ipsis ostendere quid
G. iis r. scripserit.Quid ergo ostendemus An illud, quod vos soletis ubi deus suus loouitur, ad M'sem dicens, Dore 13. Suscitabo illis prophetam cie fratribus ipsorum smile tibi Sed hoc quidem ad Christiun minime spectare,
nee ludaeo latet, nee nobis se credere conducibile est
quia no propheta Christus nee Moysi similis Prophe.ia si quidem ille fuerit homo, hic deus Ille peccator itier. Ei. sanctus ille ex coitu natus hic secundum te ex virgine, Nisis . o. secundum me vero nec ex virginetille ossenso d.o suod is . Occiditur in monte, hic patri perplacens patitur propria voluntate quo modo ergo ipse erit Propheta sinili, Mob su Nempe statim nos ludaeus aut vi imperitos ridebit, aut coarguet ut mendaces. An illud offe- p '' . temus et,quod perinde soletis inducere, 'idebunt vita mute, suam pendentem X non credent; Cui vos quidem ad-lieitis in ligno,nam no habet. Sed hoc quoque pro b Tomus sextus. 48r quod ad Christu minime pertineat, nihil ta in pro- Dptu est inter maledictorum enim scua,quc prompsit in populum suum si a lege sua desciscerent, etiam hoc ad
iecit,situros eosdem dices in captiuitate hostium suorum fine imi sui messitaturos diebus ae noctii, ut nec Vitae ipsus suae fiduciam gereret, qua sibi esset a victo tibiis condonata: quia eade ex incerto penderet pauesae solicita semper sub imminentia gladiorum. Ne hoc quidem ergo ad Christum peltinet,quaere da sunt alia: Min.M. nam illud quidem vix crediderim de Christo υo, di ctum putat e maledictum eise omnem qui pedet in lugno aut illud aliud intersciendum cise Prophetiam s- D H ij. ue principem populi,qui eos a deo suo vellet auertere, aliquidve infringere mandatorum.Quod ego quidem Christiun feeiile plani, negare non postum. Sed tu contra de ipso haec ei se sit ipla plane fateri non poteris, nes hoc si,quaerererat istis incipiamus,etiam in filio nam spiritu Moyses prophetauerit,ut aut malediceret Christo, aut eum iuberet occidi. Si enim spiritti dei habuit,
hie de Christo non dixit: si haee de Christo dixit, spiaritum de non habuit. Neque enim diuinus spiritus aut malediceret Chi isto aut eum iuberet interfici. Vt ergo ENoysem ab hoc erimine vindicetis, fateamini neces le
est, ne haec quidem cum scripsi te de christo. Quod shaee de Christo minime scripst,aut alia dabitis,aut nulli erunt: Si nulla fuerint,nec Christus potuit ali euerare quod nusquam est. liati Christus hoc minime asseu rauit capitulum illud falsum eise eonstiterit. Sed ne cap. VI. illud quidem verisimile est, quod prosequitur, Si crede I an. . reiis Mo, si erederetis Si inihi quia dissimilis admodis traditio est, ct loge alteia Moseos S Christi, vi s eorti alteri ludat crederent, alteri necessario repugnarent. Nam Moyses quidem prae caeteris ab omni opere a , πιαιέ. stinendum docet in sabbato causam m inducit religi nis hiatiis hane eite: quia deus cum mundum &quc in
eo sum omnia fabricaret, sex diebus induli erit operi: e- septima vero cell auerit quod est sabbatum ideirco be nedixerit id est, samuis ea uerit, tanquam suae tranquil litatis portu,legem ψ dederit in stiper, vi qui idem sol
vetet,occideretur.Hoe igitur ludaei vehementer credebant,docete Moyse,idcirco christo ne aures quidem accomodandas putabant, asseueranti deo semper opo prari nec ullum ubi cessationis statuisse diem, quia si iugis N infatigabilis virtus:se': adeo idcirco ni qua debere cessare,ne Abbatis quide. Pater enim,inquit, meus Io.s. O s. semper Operatur, de me oportet operari. item Moyses carnis perit omen in sacris Se deo amabilibus numerat, iubetis: cireuncidi nrasculinum, Clamem carnem prae- ctarii, pucii ipsorum: esse ψ lioc docet necessariu signia in te
stamenti illius, quod detis suus disposuerit ad Abraha, affirmatq; quod viroru virorum ' quisquis non hoc ge 'Nil is γstauelit exierminabit tir ille de tribu sua:& hareditatis, quera; quae Abrahae repromissa sit ae semini eius, no veniet in vinia. consortiti m. Et hoc ergo ludat valde erediderat, asse uerante Modi se idcirco fidem Christo habere no poterant,infirmanti ea, R insuper ait eueranti quod duplieiter gehennae filius fieret, qui eis et circuncisus. item Nisib. ,3. Mo,ses carnalium ciborum ioticitam facit discretio nem,S inter pisces ae volucres S quadrupedia hellum D ine. 1
nis in modum disceptator sedet: iubet i: alia quide abliguriri pro mundis, alia vero pro immundis ne contingi quidem : quorum in pacie porcum taxat & lepo-rd S si quid in piscibus caret Rii ama ut in quadrup dit,' vi gula silam no habet nec ruminai. Haec ergo lud i fortiter credideriit, i ibete Moysi:idcirco Chii sto
139쪽
G iam eredere non poterant, indisserentiam docenti ei bolum. 3d a suis quidem discipulis Omnia penit' remoti et secularibus vero vulgo concedeti omnia quae pos sarrb. s. sint edi atque assetieranti quὁd eos nihil in os intrans, lasar in pollueret quia siti; de ore i inpudenter 't procedant,ea prudenter. λla snt quae polluant homine. Hae eatque alia multa, Moys cotta a,lesum dogmatirare,nemo qui nesciat. --νj j Quae quia singula percurrere longum est,unum pro τ' multis ostenda in t id est, quia Christianarum harestim pars maxima & quod est in pro ii,catholici nihil eorum seruare curat,quae Moyses ieribit. Quod ipsum, si non de errore descendit aliquo,sed ex vera illa Christi S diseipti lotis eius traditione. vos omnino fateamini necdiati est, contraria inuicem sbilestim docuisse atque Mo1 sem: ideireos: nee ereditu Christit a ludaeis, quia fidem vellent exhibete Moysi. Quare ergo falsum nontio. . erit illud lesum dixisse ad eos Si crederetis Mos. cre derelis S mihist eum si loge manifestu , idcirco magis eos no eredi diu e lese, ilia Mns crederet potuisse auiatem s de Christo habere, ii Moγs eredere destitissent. H Tu tainen,υt dixi ubi nam Nob ses de Christo aliquid cap. HII. scripserit, lurci nos doceas.Alias inquit, Si Christi nus es crede diceti Christo, quia de se scripsi Moyses, Da s.f. Qi13d s no eredis, C hristiantistio es . inepta haec semper & imbecilla resposio est nihil habentiu quod ost dant. Quanto igitur melius fecisses, s idem eostereris impliciter:& tamen hoe mihi quidem dieere potuisti,
que setas necesse habere, vi creda causa religionis, qua famulo Christo licet hoc ipsum adhuc quaeratur,virust & hoe Christi testimonii, ut credi debeat absolute, an scriptoris,ut examinari solicitet nee s nos eredinist a. nris hine osendimus,sed falsatores: tamen
mi utetin hoe fieri r potetit Christianis oppositu, Qt; id/ δ'' autem illis agemus quos retuli,ludaeo scilicet atqueis ' ' Gentili quibus dicere non possumus, si Christianus es, credo si non eredis, Christianus non es: quanquam ne Christiano quide hoe rectissime dixeris, eum Christus h. a boniam Apostolum dubitantem de se aspernatus nost sed quo animi eius vulneribus mederetur, corporis sui eieatrices oste di tmee dixit,s discipulus es.erede si non credis,discipulus non es. Tu mihi hoc dicas, non de Cheluo dubitanti, sed de sentetia, virum si eius,an stibinducta. At inquis beatiores appellat,qui non vide- I runt S crediderunt. Hoc ii ideo dictum putas, ut sine ratione & iudicio quicquam credamus,esto tu beatiors ne sensu, ego mihi contentus ero cum ratione beatuso',ix audisse. Augustinus respondit, Astute quidem paratum te diei si quat in libris Moysi de Christo prophetias inueneris, ita percipere, ac si piscem de mari, eum aqua ipsa in unde piscis capitur,respuas..Sed quia Moyses omne quod scripsi de Christo est id est ad Christis
omnino pertinet : siue quὸd eum siluris rerum vel gesstarum vel dictarum praenunciet: site quod eius gratia gloriamq: commedet: tu qui commentitium falsae Christum de Manieliri literis credidisti, ita Moysi novis credete,seut nec piscem vis edere. Verum hoe in terae quod Moysem hostiliter itinctaris, piscem autefallaeiter laticlas. Si enim piscem de mari edere no noeet,sicut ipse dixisti, cur ita eum vos noxium praedica tis,ut si alia es non occurrat .prius fame consumami
ni,quam hisce vescamini Quid quod s omnis euro immunda est ut dicitis, S in omni aqua Omniq: hciba viata illa misera dei vestri retinetur, quae per vestra alimeto purganda est, detestabilis superilitio tua ct piscem te cogit proficere, quem laudasti:& aqua marina bibere,
ae spina; edere,quas vituperasti. Quod vero ei iam di K moniluis dei famulum coparasti,ut quales illi sierunt, cum Chi istum confiterentur, talis es isse accipiatur, si Narra. aliquid in eius libris reperiri potuerit, quod praedicet Christum, ille quidem non dedignatur opprobriu domini sui Si eni paterfamilias Beelaebul, appellatus est, aristis. o. quanto magis domestici eius 3 Sed vos videte a quibus ista didiceritis, profecto sceleratiores, quam illi qui domino ita conuiciati sunt illi enim non eum Christum esse credebant,de ideo fallacem putabat, vos autem doctrinam non putatis vile veracem, nisi quae christo audet praedicare fallacem. Vnde autem tibi videtur leia cura. gem Mob si nihil a paganismo distare An quia templo, i acrificium,altare,sacerdotem ii cd mendat At hae omnia nomina & in notio testamento reperitimur. Soluia te, inquit,templum hoc, ct in triduo resuscitabo illud S.Ctim ossers munus tuum ad altare:S,Vade ostende ruatis. .
te sacerdoti, & offer pro te sacriscium, quod praecepit , Nobses in testimonium illis. Quorum autem figurae fuerint istae partim dominus ipse demonstrat, eu tem plum eorporis sui templo illi comparat: partim Apo- L stolica doctrina cognoscimus, Temptu enim dei san- r. n.3.ctum est, ait Apostolus, quod estis vos:&, obsecro itas a ii. vos per misericordia dei, ut exhibeatis corpora vestra hostiam vivam,sanctam, leo placentem: S caetera hu-itismodi Proinde illa omnias gur nostri sierunt scut , - . idem dicit. Et saepe commemorandum est,quia noda 'moniis exhibebatur,sed uni vero deo,qui secit collum S terran, non tanquam indigenti talibus,sed tempora distinguenti, ct iubenti praesentia, per quae significaret futura. Vos aute, qui ut 1 educatis S decipiatis idiotas, imperfectos Christianos, Paganismum vos fingui, detestari, edite nobis aut horitatem Christianorum si brorum, in quibus vobis solem ae lunam colere atq; adorate praeceptum iit. Vester ergo potius error paganismo similis est quadoquidem nee Christum colitis, sed Christi nomine nescio quid. quod vobis mentiendo stixisti, R deos vel in istocospicuo calo visbiles, vel alios innumerabiles commentitios adoraris. Quiabus phantasmatibus quas vanis atque inanibus simul chris non adiculas abricatis sed eorda vestra, templa fecistia. Exigis a me,ut ostendam quς nam scripserit cap.XI. de Christo Moyses. lam quidem superius nati ita demostrata sunt,sed quis possit omnia demonstrare praeseri bitim quia si quaedam commemore, paratus videtur ille peruersus vel in alium sensum ea conari perueitere:velii fuerit euidelia elarioris veritatis oppressus dicere se illa tanquam de mari salso suavem piscem capere: nee ideo se ad totam seripturam Moseos, velut ad aquam marinam bibendam cogi oportere. Quapropter stiG-cere arbitror huie operi, ut ea ipsa, quae reprehenden da decerpsit de scriptura legis Hebraeorum, ad Chri num praedicandum pertinere, ii recte intelligantur O stendan ex quo satis appareat multo magis catera vel statim pronunciata,vel dii genter ac veraciter pei serutata Christi inc si dei eoni lenire si ea quae deridenda atque damnanda obiicit inimicus, eii pss conuincatur, Christiana veritate damnandus. Quapi opter, o plene omni fallacia, eum dominus in suangelio dixerit, Si ei ederetis Mo3s, et ederetis es mihi: de me enim ilia I an. . leseras stim hil est quod te in ingenii astu postum sin gas. S cogi videaris in alterum ἡ ducibia .vi aut falsum proniicies capitulum hoe aut mendaeem testim. 'lentenim hoc capitoli ira veru est ita & verax est lesus. Re ctius visum est,inquit, scriptoribus adscribere fals talo, quam
140쪽
A quam veritatis authori mendacium itane tu Chi istum credis veritatis authore,quem pr dicas carnis S mo iis, ct vulnerum & cicatricum sinii latorem. Volo mihi ostendas,unde aut horem veritatis didiceris chrissu, seis. qui de illo scripserunt,quoi u aut horatas recenti m moria comendata atque firmata in posteros emanauit, audes adscribere falsitatem.No enim vidisti Christum, aut quemadmodu cum Apostolis, locutus est tecti, aut me.f. de coelo te sicut Saulum uocauit. Quid de illo sentire,
quid credere possum',nis quod scriptura testatur por-r ὁ,s mendax est Euangelium diileminatum S notum Omnibus gentibus,ct ab initio praedicationis nominis Christi in ecclesiis omnibus in lata sanctitatis culmine collocatum,quae scriptura proferre potest cui de Christo fides habenda sit Quid poteris proferri scriptum, quod no ille, qui hoe no vult credere, dicat cile conficium, si tanta Euangelium noticia .enit in dubium. c. t XII. Deinde subiungis,ipsum te audisse dicentem fures Doso. suisse S latrones Omnes, qui venerunt ante se. Vnde illum audisti hoe dieentem, nisi ex Euagello At si hoc,
quod ita credis, ex Euagelio, ut tanqua ex ore dominis audisse te dica ,alius falsum esse contendat, atque hoe dixisse Christia neget,quo ibis,quid facie, Nonne Eua- gelicam authoritatem quatis potueris viribus pr dicabis Miser illie scriptum est, quod novis credere,vbi di- die isti Q ita credis, ut hoc te ab ipso Christo dieas au diit e s ece nos utrunq; credimus,quia Euaselio sancto credimus,ubi utrunq: scriptum est, ct de Christo serj-Do. insiti Moysem de omnes qui ante Cirristum veneriit, fu-io. res fuisse S latrones. Venilia quippe ita vult intelligi,
quia misit non fuit nam qui nati,i sunt, sicut Moyses de
sancti Prophetae, no ante ipsum, sed cum ipso veneriat: quia non eum per superbiam pracedere voluerunt, sed eum per ipsos loquente humiliter portauerunt. Vos autem qui haec verba domini sic intelligitis, secudum vestrum intellectum satis confitemini nullos vos habere prophetas,qui venturum Christum prophetauerunt:&ideo vobis eum sevi voluistis ita finxistis. Nam si aliqui sunt vestrum, quibus quidem propterea fides habendano est,quia n5 nis a vobis proferuntur: tamen si aliqui I n.io. sunt, quos dicere audeatii prophetasse Christum falsa carne venturum, falsa morte Pilumna, falsas eieatrices dubitatibus discipulis oblaturum, no dico, ex hoeipso
quam sint detestandi atque fugiendi, quam ' non possint este veraces, quibus de mendacio Christias placet vi hoe no dicam, certe ut dicere coeperam, secundum istum intellecto uestrum fures fuerunt S latrones, quoniam ante Christum venerunt, qui eum vetii rum quoquo modo praedicauerunt. Pori O s ille intellectus est verus. ut ipsi ante Christum ventile dicantur . qui eum Christo id eli cu uerbo dei venire noluerunt, sed cum eos no miserit deus,medacia sua hominibus attulerunt: vos quoque ipsi, quantus post Christi pas,ionem S re svirectionem in hoc nitido nati sueritis, fures x latrones estis: quia priusquam vos ipse illuminaret,ut verita
tem ipsus praedicaretis, eum anteuenire voluistis,ut ve
cis UIL fallaciam iactaretis. Illie autem ubi ei dictum 1.a . a. est a ludaisIu de te testis caris, testimonium tuum nisest velumino mirum est no te videre prosecutum eum,
ut diceret de se prophetasse Moysem: non enim habes pium oculum, quo id possis videre: nam ecce id ipsum quod eis respondit Nempe in lege vestra scriptum est.
uia duorum testimonium verum est: ego sum qui testi- corde me. S testificatur de me qui me misi pater:
quid aliud tonat recte intelligetibus nisi illum testium
numerum in lege prophetico spiritu consecratum S Deommendarum, ut etiam se praenunciaretur futura re
uelatio patris & slii, quorum spiritus est in illa inseparabili trinitate spiritus sanctus ideo seripiti est, in ore o intor
duorum vel tritim testium stabit omne verbum. Alioquin & unus testis plerians: verum dicit, & plures plex unque metiuntur, poti ut m creditum est in exordio fi dei gentium uni Apostolo euangeliaanti, quam populis errantibus,a quibus persecutionem patiebatur. Non igitur flustra quodam modo consecratus est iste numerus testiuin, cum hoe dominus respondit,eo quoque
ipso intelligi voluit de sep phetasse Moysi. i. An forte
inde calumniam in quia non ait, in lege dei:sed, in lege vestra scriptum est: ubi usitatam locutionem scriptu i arum quis non agnoscatξin lege enim vepra dixi, v bis data sicui dicit Apostoliis .Euangelium sutini: quod se tamen accepisse testatur, no ab homine, sed per reti lationem testi Christi. An & Chiussu dicitis negasset, Gala tibere patrem deum, ubicunque no ait, Pater noster:sed, Pater vester lam vero v Oee illam, quam comemorasti
coelo delatam, Hie est filius meus dilectis, imu3.ei Edith M- η γ qilli:quia vos no audistis, nolite illi eredere. Si aute ideo 7 creditis, quia eam in scripturi, sanctis inuenisti, ibi est edd illa cui credere no vultis, de Christo scripssse Noy sem,ibi aliae intiliae,quibus pariter fidem derogatis: nec timetis miseri, ne ita prophanus aliquis dicat, illam vocem omnino non. nuisse decreto, S sciat vos contra salutem generis humani quae omnibus gentibus Euam gelista authoritate confertur, etiam in vestram perni ciem argumentamini, cum dicitis, propterea non esse
me ledum quod dixerit Christus de se scripsisse Moy seni quia si hoc ille dixiiset, nec Iud i tacere potitissent, quin statim utpote maligni & astuti quaererent, quidnam illud esset,quod de te a Moyse scriptu putaret: se S ille vanus & perditus dieat. Si de coelo . ox illa sinuisset,omnes ludaei,qui audierat.credidissent Cur er
go non cos deratis insani sicut fieri potuit, ut & post illam ecelestem voce dura Iudaeorum infidelitas permaneret ita fieri potuisse, vi cu Christ' diceret de se se ip- siti Moyseni, hoe magis maligna astutia timentes via
de conuincerentur,audire omnino nosti rerent quid
de illo scripserit Moyses. Sed hane non selum saeria Op. XIIII
legam aduersus euangelicam sanctitatem, verum etiam henemem ae debilem esse argum etatione sentit & Fau- Vllus:at 3 intentionem suam in illud potius consert,eo se plus teneri dicit, quia omne Moseos scriptura serti talus, nullas ibi de Christo prophetias inuenit.Cui cito respondeo, quia non intelligit: & si eur non intelligat quis ita quasi erit respondebo,quia inimico riuia alae 1o 3 animo legit, quia non ideo scrutatur ut sciat, sed ra ui,.δε
quod nescit scire se putat .Hae prasumptio tumidaea tires. rogantiae, oculu cordis vel claudit, ut omnino non videat : vel distorquet, ut pei uerse videat, ct aliud pro alio probet aut improbet. Tu me inquit doce, quid est quod nae forte legentem pr terierit de deo ac domino nostro memoratum in seriptura Moysi, ct hic cito respondeat citum te praeteriit, quia totu illud de Chii sto seripsit. Sed quia totum discutere S pertractare nopossumu,, hoe tibi in isto opere, si potero domino adiuta ante,seruabo, quod superius dixi: ut ea ipsa, quae ad reprehendendum eligis, ostendam de Chi isto esse co-soipta. Quin etiam petis,ne dixerim, ut imperiti solent,
hoeipsum satis esse debere ad fide. quia Christus dixe- fit de se se ipsin Moysem. Quod quidem s dico,non