장음표시 사용
211쪽
G non solum diei mus, sed in Apostolicis quoque literis
ostedimus es docemus.Vos autem omnia qua in libris noui testamenti non accipitis, omnino reprehenditis: nee a Christo, nee ab apostolis eius dicta vel conserip ta asseveratis. Videtis ergo quantum inter nos ct vos. quod ad hanc rem attinet, disteti Cum itaque a vobis quaeritur, quare no omnia in libris noui testamenti ae
eis itis , sed S in eis libris, in quibus approbatis aliqua,
multa respuitis, reprehenditis, accusatis, a corruptoribus inserta esse contenditis, nolite in exemplum ait iniere distinctionem fidei vel obseruationis nostra.sedc I ix rationem reddite praesumptionis vestrae. A nobis enim si quaeratur, cur non eo ritu colamus Deum, quo coluerunt Hebraei patres tempore veteris testamenti,
Respondemus, aliud nobis deum praecepisse per patres
noui testamenti:neque hoc contra vetus testamentum,
cum S in illo id ante sit pr dictu . Sic enim hocipsum
Irim. t. pr nunciatum est per Prophetam, Ecee dies veniunt, Imbrae. s. dicit dominus, de cosummabo super domum Israel, Sesti per domum Iuda testamentum nouum non secundutestamentum, quod feci patribus eorum, in die qua apri prehendi manum eorum, ut elicerem eos de terra Aegypti. Ecce quia ct hoc prophetatum est, non perseueraturum illud testamentum,sed fururum nouum .Hic si
obtemina fuerit,non nos pertinere ag domum Israel aedomum luda, ex doctrina apostolica nos defendimus: R quia semen Abrahq Christum elli doeet Apostolus,no a. 3, ad eorpus eius pertinentibus, dicit Ergo Abrahae semen estis. Porro u quaesium a nobis fuerit, eur illius
testamenti authoritatem teneamus,cuius ritum no ob
sertiamus,& ad hoe ex litetis apostolicis respondemus: G si , ait enim Apostolus, Nemo ergo vos iudicet in cibo Sepotu, aut in parte diei festi, aut ne me mae,aut sabbato rum,quoa est umbra futurorum . ita quippe & cur ea logi atque accipi oporteat,ostenditi id est ne prophetiam
extinguamus, quia in umbra facta sunt futurorum: &curare nos non debere eos, qui nos hine iudicare v. luerint , quod corporaliter iam non observemus scuti. cis. to. alibi tale quiddam dixit, Hae in figura eontingebant illis, scripta sunt autem propter correptionem nostra, in quos finis seculorum obuenit. Cti ergo tale aliquid legitur in instrumento veteris testamenti, quale a nobis obseruari. vel iussit in non est in nouo testamento,
vel etiam prohibitum, quid significet quarendum est,
I non reprehendendum: quia eoipso. quo iam non obseruatur, non damnatum, sed impletum probatur. Oput X. Unde multa, ut saepe iam diximus, velut hoeipsum, quod modo non intelligens Faustu in mandatis vel dis testamenti pro erimine obiecit, qu3d uxorem iratris ad hoc frater iussus est dueere,ut non sibi .sed illi sobolem suscitaret,eiusq; vocaret nomine quod inde nasceretur : quid aliud in fistura praemonstrat, nisi quia v. nusquis Euangelii pi dicator ita debet in eccletia laborare, ut defuncto fratri, hoe est Christo. seitet se
men,qui pro nobis mortuus est: ct quod suscitatum suerit,eius nomen accipiat Denique hoe implens Apostolus, non iam carnaliter in praemissa significatione, sed 1. r. 4. spiritaliter in completa veritate . quos in Christo lesuper si agellum se genuisse commemorat succenset eis, Morii. eos in ei ans eorrigit volentes esse pauli Nunquid Paulus,inquit, pro vobis crucifixus est. aut in nomine Pauli baptigati estis Tanquam dieeret, Dεfuncto fiatri vos genui Christiam vocamini no Pauliani.At vero qui electus ab Ecclesia ministerium Euangelizandi renuerit, ab ipsa Ecesesa merito digneque contemnitur. Hoc est enim quod in eius faciem iubetur ex puer non ΚAnὸ sine signo huius opprobris, ut calciamento pedis mure .as. vnius exuatur, ne sit in eorum sorte, quibus ipse Apostolus ait. Et calciati pedes in praeparationem Euagelii TH . paeis. Et de quibus commemorat propheta .Quam te: Dcios pedes eorum, qui an nunciant pacem, qui annunciant bona. Qui enim se Euangelicam fidem tenet,vict ipsi prosit .& Ecelesti: prodeste non renuat, bene intelligitur viroque pede calciatus. Qui autem sibi putat.
quia credit. satis esse consulium curam vero lucrado
rum refugit aliorum, decaletati illius non figuratu stoniseriit , sed in se impletum portabit opprobrium. Quid quὀd & Paseha a nobis obiicit celebrari, nee cap. XI.
quod ita ut ludii celebramus insultat, cum Ouem ina. Exa. u. gis nos habeamus in reprcsentis Euangelii,non in umbra futuri, eiusq; occisionem cum quotidie, tum maxime anniuersaria solennitate non venturam praessne-mus,sed factam comemoremus. ideo sanὸ dies Pale hae lenitatis nostrae ad diem celebrationis umbratteae Iudaeorum non Occurrit. vi S domi cum diem, quo Christus resurrexit, complecteremur. Aryma vero, qui hecth fidei Christiani sunt, non in fermento veteris vi- rcio s.
tae, hoe est malleiae, sed in ipsius fidei veritate & synem Leitate custodiuntmon septe diebus sed omni die quod signifieatum est numero dierum septenario,quo quotidie omnis voluitur dies.Quod es ii aliquantulum laboriosum est in hoe seculo, quoniam angusta S arcta via
est quae dueit ad vitam, merces tamen certa seruaturinam ipse labor signis eatus est illis pieridis, quod aliquantulum subamara sint. Pentecosten etiam,id est. cip. XII. a passione de resurrectione domini, quinquagesimum diem celebramus,quo nobis sanctum spiritum, paracle I ,. i. tum quem promiserat, misit: quod futurum etiam peelud orum pascha fgnificatu est, cum quinquagesimo Acta . x.
die post celebrationem ovis oecisae, Moyses digito dei Erida .
scriptam legem accepit in monte legite euangelium,& LO. a.
aduertite ibi spiratum sanctum appellatum digit si Dei.
Ea quippe anniuei sarie in Ecclesia celebrantur,quae in-sgniter excellentia certis diebus facta sunt, ut eoru ne- celsariam salubr3mque memoriam festiuitas concella brata inistodiat. Si vultis ergo nosse quare celebramus Pascha, quia tune pro nobis immolatus est Christitit si vultis nosse quare non illud ritu Iudaico celebremus, quia illa erat venturi veri praefiguratio, hac completico memoratio. Futurum autem S praeteritum nee ipsi, verbis nostiis eodem modo enuncia iucunde iam satis in hoc opere locuti sumus. Si autem & hoc quςritis, cap. XIII. eur ex omnibus cibis, a quibus in umbra futurorum po Ieiat . u. pillus est ille prohibitus, non morticino ct immolaticio non vescimur: S hoe audite, S calumniis vanitatis verum aliquando prς ponite. Cur enim non expediat immolatieio vesei C stiano, Apostolus dicit. Nolo . vos.inquit socios seri daemoniorum. Ne s enim ipsam immolatione reprehendit,quam faciebant patres prae-sgurantes sanguinem sacrificii, quo nos Christus redeamit : sed quae immolant gentes. daemonii . inquit. im molant,& non deo. Deinde adieeit quod dixi, Nolo vos socios fieri d monio iij. Nam si natura ipsa immolati elae carnis esset immunda. vii et S nescientem eontaminaret. Ne ille enim eo minus ipsa esset.quo minus ab sciente acciperetur sed propter conscientiam ne det
monibus communicasse videatur. Morticinum autem
puto.quod ad escam usus hominum non admisit, eo φnon Occisorum. sed mortuorum animalium morbida caro est,nec apta ad salutem corporis, cuius causa sumi
212쪽
A mus alimentu. Naquδὰ de effundendo sanguine antiaco s. quis in figura praeceptu est,id est, ipsi Noe post diluuio, quod iam quid lignifiearet ostendimus,plerique intelligunt Et in Actibus Apostolorum hoc lege praeceptu
ab Apostolis, vi abstinerent gentes tantu a fornicatio ne & ab immolatis & sanguine,id est, nequaquam ede rent carnem euius sanguis non esset effusus. Quod alii non se intelligist, sed a sanguine praeceptum esse abstin edit ne quis homicidio se eotaminet. Hoc nue discuatere longum est,ct non necessarium: quia eis hoe tune Apostoli praeceperiit, vi ab animalium sanguine abstitanerent Christiani,ne prae caris carnibus vescerentur, elegisse mihi videtur pio tempore rem facilem, S nequaquam obseruantibus onerosam, in qua cum lsraeli- hea. tri etiam gentes,propter angularem illum lapide duos parietes in se condentem, aliquid comuniter obseruarenti s mul S admoneret,in ipsa arca Noe, quado deus hoe iussit, Ecclesiam Omnium gentiu fuisse praefiguratam euius facti prophetia, iam gentibus ad fidem accedentibus in eipiebat impleri. Transacto vero illo tepore quo illi duo parietes, unus ex circuncisone, alter ex prae pucio venientes,quanuis in angulari lapide coco darent, tamen suis quibusda proprietatibus distinctius B eminebat:& ubi Ecclesia gentium talis effecta est, ut in ea nullus Israelita earnalis appareat, quis ia hoe Christianus obseruat, vi turdos vel minutiores aviculas noattingat,nisi quarum sanguis effusus est aut lepore non edat ii manu a ceruice percussus,nullo cruento vulnere ocelsus est Et qui forte pauci adhue tangere ista formidant,a extetis irridetur. Ita omnium animos in hae retenuit illa sententia veritatis Non quoa intrat in os uestrum, vos coinquinat,sed quod exit, nullam cibi natu ram quam societas a liniit it hianiana,sed quς iniquitas c. VIII. committit peccata condemnans. Iam vero de anti
quorum factis.& quae stultis atque ineruditis videntur
peccata dum non iunt.& quae vere peccata sunt,quam ob causam conscripta sint, eruata magisq; commedata scripturae ipsius veneratione, susscienti iam sermo sis a vi, ne monstrauimus. Necnon de maledicto eius, quisen
Disse. i. det in ligno:& eius qui no suscitauerit semen in Isiael, .. ii. priuriam suo loco respondimus,cu lice ante dilue remus obiecta: & prorsus omnia, siue de quibus singillatim iam anterioribus huius operis partibus disseruimus, sue quae in isto,cui respiademus, sermone suo Faustu sin ilia posuit, una firmissima veritatis ratione de fendimus, quam de sanctarum seripturaria aut horitate percipimus: S: qu cti m seripta sunt in illis libris veteri, in testa inenti omnia verissime atq; utilissime pro aeterna vita scripta esse laudamus,accipimus,approbamus' sed quae in his mandata corporali operatione no obseruamus, ct rectissime tune nia data intelligimus S umbras futuroru esse didicimus,& oue iam impleri cognosciamus:ae per hoc quisquis illa tunc etia Opera, quae ad s-gnis eand si agi iubebatur,non obseruabat, prenas diuinitus constitutas,rectissimo iudicio persoluebat. Sicut ni, ne si quis saera meta noui testamenti pro teporis r tione distincta fuerit ausus sacrilega temeritate viola re. Quemadmodii enim tune iusti . iri, qui pro illis sacramentis nee mortem recusauerunt iure laudatur, ita
nune pro istis martyres Christi. Et seut aeger no debet reprchedere medicinalem doctrina. si aliud illi hodie praeceperit aliud cras prohibens etia quod ante praece perat ite enim se habet sanansi eius corporis ratio, ita genus humanu ab Ada in sine seculi quandiu corsarisas. pus quod corrupitur,aggravat anima, agi u atque iam Tomus sextus.
eis non debet diuina reprehende e medicina s in qui Dbusdam hoe idem in quibusda vero aliud prius, aliud
posteriti, Obseruandu esse praecepit, praesertim quia se aliud praeeeptura esse promisit. Nulla ergo copar cis . . tio est qua faustus obtendit,ita vobis paracletu ex nouo testameto quod credatis,elegisse, S quod respuatis demsistratiisse eum ipse nouo testameto fuerit prophe tatus sicut nobis Christus fecit ex vetere, quo sinis i iee prophetatus est. Hoc enim aliqua veris mili ratione di ceretur,s esset aliquid in veteris testamenti libris quod nos diceremus no recte dictu,nsi diuinitus tuisti m non veraeiter seriptum. Nihil hois dicimus,sed accipimus
omnia sue quae Obseritamus, vi recte vitiamus su equc
non obseruamus,& tame & Ipsa tunc in prophetia iunsa es Obseiuna nunc copleri videmus. Deinde parae letum se ut Orontillium legimus in iis libris,quorum non omnia vultis accipere, ita ct mi ilum legimus iii eo lis Ebro, lue nominare etia formidatis. in Actibus quippe Apostoloris, sicut sape pauloante comemoraui apertis. AN Ls me legitur missis die Pentecostes spiritus sanctus, quietia opere manifestauit quis esset. Linguis enim omniti locuti sunt,qui eu primitus acceperui: vi hoe etia fgno promitteret in linguis omnibus, hoc est in omnib' i tibias futuram ecclesa,quae illum sciat patrem ct filium cis . . verissime praedicaret. Vos iam dicite, quare non ac cipiatis omnia ex libris noui testamenti,utrum quia nosunt Apostolori, Christi an quia praui aliquid docuerunt Apostoli Christi3 Respodetis,quia non sunt Ap stolorum Christi. Nam illa vox altera Paganorum est, qui dietit, Apostolos Christi no recta docuisse. Vos e go quid dicitis,unde ostenditis,scripturas illas,non ab Apostolis ministratas Respondetis, quia multa sunt in ei, ct inter se,& sbi Otraria. Omnino falsis, imum est, vos non intelligitis.Na quidquid tale protulit faustus, quod ita vobis videretur, ita non esse monstratum est: es quicquid tale a vobis prolatu fuerit,hoc docebimus Quis autem ferat, lectorem vel auditorem, rapturam tantae aut horitatis facilius quam vicium suae tarditatis, audere culpare An hoc dicitis vos parael elum docuis. se scripturas istas Apostolorum no esse, sed sub eorum nominibus ab aliis eise eo scriptas Hoc saltem docere, sillum ipsum paractetum esse a quo didieistis hie Apostolorum non esse.An dicetis, ipsum Christus pio mist S misit 3 Respondetiir vobis, omnino istum Christus nec promist nec mist, ct smul ostenditur quando miserit quem promist. Quod ergo eum Christus miserit, hoc probate: unde asseritis personam vestri authoris vel potius deceptoris Respondetis ex Euangelio vos probare. Ex quo Euangelio Ri Od non totum accipi iis quod falsatum esse vos dicitis. Qu is ergo testem tuupitu, ipse dicat falsitate esse corruptum,& tunc prodi eat ad testimonium si enim quod vultis, ei credimus: ct quod non vultis, ei non credimus, iam non illi, sed
vobis credimus. Si autem vobis credere vellemus, testem a vobis non exigeremus. Deinde paractetus se est promissi is ut diceretur, Ipse vos inducet in omnem Danas. veritatem: quomodo autem ille inducet in veritatem,
qui ko, docet Christum esse fallacem Hue accedit, quia si omnia, quae de promissione parae leti in Euan gelio leguntur, talia esse demonstraretis, ut omninonis Maniel io vestro non possent intelligit sicut ostea duntur in Prophetis ea esse dicta de Christo , quae in alium cadere omnino non possunt: tamen cum ea de
iis codicibus proferretis, quos dicitis in falsatos, hoe ipsum illie fanum, & a corruptoribus maioribus v
213쪽
G stris immissum esse diceremus quod illie de Maniel, o
sic scriptum legeretis, ut de alio intelligere non potismus: quid faceretis dicite mihi, nisi clamaretis, nullo modo vos potitiise falsare codices qui iam in manibus
essent omnium Christianoru Quia mox vi facere capissetis, vetustiorum exemplariu veritate conuincere mini. Qua igitur causa a vobis corrumpi non possent, hae ovia a nemine potuerunt. Quisquis enim hoc piimitus ausus esset, multoruna codicum vetustiorum collatione confutareturi maxime quia non una lingua, sed multis eadem seriptura contineretur. Nam etiam nucnonnullae eodie um medositates,vel de antiquioribus, vel de lingua prrcedete emendantur. I ta ergo aut cogimini veraces illos codices confiteri,& cotinuo euertet haereti iti vestram aut ii fallaces eos dixeritis, eorum auat horitate paractetum no poteritis asserere, ct vos eue
capa I, haeretim vestram. Huc accedit, quia ea dicta sunt in promis,ione paracleti,ut Manich una positam multos annos venietem, ab ista suspicione prorsus excludantiQigia enim post resurrectionem S aseenso neti domini continuo ventu ius erat spiritus sanctus, aperistia, j. tissime dictum est a loanne, hirtius enim nondum Grat datus quia Iesus nondum fuerat clarificatus.Si haec
itaque causa erat ut non daretur, uia nondum erat clarificatus Iesus, proculdubio claris cato Iesu, ia causa Grat ut statim daretur. Na ct Cataphryges se promissum ' η' piraeletum sese ille dixertit, es sinc a fide catholica deuiarunt,conante, prohibere quod Paulus concessit, ct damnare secundas nuptias quas ille permisitsub his verbis insidiantes, quia scriptum est de parae leto, ipse
vos inducet in omnem veritatem, quas videlicet non omnem veritate Paulus S eateri Apostoli docui illint, ae locum Cataphrygarii ira paracteto reseruassent. Ad Loiis. ij. hoc S illud traxerunt, quod Paulus ait, Ex parte enim seimus, & ex parte prophetamus reum autem venerit
quod persectu est,quod ex parte est,euacuabitur: ut sci licet ex parte sciens a prophetans Apostolus dixerit, Quod vult faciat, non peccat si nubat:& imperfectum ' palae leti phi1gia ex hoe euacuaverit. Ad haec cum eis dictum fuerit quad sint Eecies a tanto ante promissae, de toto orbe diffusae,aut horitate damnati ,respondent: l hine etiam in se illud esse completum, quod de para-
Dan. i . cleto dictum Ah,quod mundus eum accipere non pO Ioan. 4. test. N onne ista sunt, quae etiam vos dicere soletis, ipse .cma. 13. vos inducet in Omnem veritate:&, Cum venerit quod perfectum est quod ex parte est,etiacuabitur:&,Mudus eum accipere no potest: de vestro Manichao eis e praedictum Et quae tande poterit haeretis exoriri sub par cleti nomine quae non haec omnia veris militer sibi auadeat coaptare Nunquid enim est haeresis, quae non veritatem se nominet S quanto est stiperbior, tanto magis se etia perfectam nominet veritatem: ut in Om nem veritatem se polliceatur inducere, es doctrinain Apostolorum suo errori contraiia, quasi per illa vene ri quod persectu est mi acuare conetur Et quoniam te net eccletia, quod vehementius Apostolus commeda caui , uii,si quis vobis euii gelietauerit praeter quam quod ae cepistis anathema sJt :cti coeperit aliud an nuncians ab . uniuerso orbe anathemari,cotinuo dicat,hoe est quod ca v I I. scriptum est, Mundus eii accipere non potest. . Vnde ergo probare poteritis p a vobis exigitur para cletu es.se illi, in a quo didicistis. p euangelica scripta non sunt
Apostolorum,quandoquide etiam nos probamus non
esse paractetum spiritum sanctum, nisi qui Iesu Haris.
ω r. cato mox venit ideo enim nondsi erat datus,quia nota dum Iesus fuerat clarificatus Probamus eria ipsum im K
ducere in omnem veritatem, quia non intratur in v Io .is.
ritatem, nis per charitatem Charitas autem dei alii inest, ait Apostolus, in cordibus nostris per spiritum sanctum qui datus est nobis. Docemus etia no di, iise Paulum,Cum venerit quod perfectu est nis de peinctione illa,qua in perceptione vitae aeternae futura est. Hoc Gnim eum loqueretur,Videmus enim, inquit, nunc per L n. is. speculum in aenigmate, tune aute in faeie ad faeie . Hiecerte nis aperte insanire volueritis, fatemini non vos videre deii facie ad faelem. No ergo ad vos venit illud quod perfectu est. Hoc enim modo plane,quid de haere iens erit satis Apostolus explicauit: nec futurum est hoe sancti, nisi cum factum fuerit, quod etiam Ioanes dieit Filii dei sumus, ct non dii apparuit quid erimus: iscimus aute quia ei; apparuerit. smiles ei erimus, quoniam uidebimus ei scuti est: itie introducete in omne vetitatem spiritu sancto, cuius nile pignus accepimus. . Quod autem dictu est,Mundus eii accipere non potest
de iis utiq; dictum est,qui solent in seripi uti, insidi tio I mine appellari,amatores mi di, vel impii, vel carnales: Lde qualibus dicit Apostolusinnimalis aute homo non percipit qua sunt spiritus dei. De hoe enim modo esse
dictitur quandiu no pollunt sapere amplius,quam sunt ista corporea, lux in hoc mus O senserunt:sicut nec vos aliud sapitis,qui cum lucem istam solis & lunae mirar mini, talia vobis omnia diuina finxistis , authore illo vaniloquo que decepti R deceptores paracletu dicitis. Proinde nullo modo valentes Ost edere, suo modo stille parael etias, no est unde doceatis firmissima aliqua aut horitate vos coperisse, queadmodu haec scripta ei angeliea, ex quibus no omnia vultis acet pere, non sint Apostoloruni Chiilli. Restat ergo v t dicatis,hoc vos ea ratione coperisse quia talia ibi sunt quae Christi gloria decolorent: scilicet quia natus ex virgine ibi narratur, quia circunosus:quia pro illo oblatum sacriseisi,quod tune osterebatur quia baptiratus,quia tentatus a diabolo eo. His aute exeeptis,& testimoniis ex veteri testa A. mento quae illis inserta sunt literis caetera vos te eundis cap. XIX. id quod Faustus loquitur, fatemini accipere: ct praei pue crucis eius mystica fixione, lua passionis animς veiliae vulnera demonstrantur. Deinde, inquit, praecepta Msalutaria eius, ct parabolas cunctumq; sermone deis , qui maxime duarum praeferes naturatu discretionem, ipsus esse non venit in dubium. Videtis ergo A vos a gere..t omnis de medio scripturaria auferatur a viliori
tas,ct suus cuiq; animus author st, quid in quam seriditura probet, quid improbet: id est, ut non authoritati seripturarum subitetatur ad fide, sed sibi seriptura, ipse subiiciat no ut ideo illi placeat aliquid. quia hoe insti . blimi aut horitate seripti, legitur: sed ideo recte scripiti
videatur quia hoc illi placuit. Quo te committis anima misera infirma carnalibus nebulis inuoluta, quo te comiti is it emove ergo aut horitate videam' remoue a thoritate redde ratione. Eone ratio tua perducitur, ut
nisi dei natura violabilis corruptibilissim credatur, exitu theatricum longa illa fabula vestra reperire non possit docuit.Sed in Delix creaidisti, neq: enim vidisti. si e go ad milia fabulosorum phantasmatu , quibus turpia ter gratii data es, te aut horitati ignotissimae ct furi s im di subdidisti ut ideo haec omnia crederes.quia in illi, eontaipta sunt libris, quibus miserabili errore credendum
214쪽
IosA dendum esse censuisti, elimi ibi nulla demonstrentur: cui non potius Euangelicae aut horitati tam stindoicianabilita tanta gloria diffamatae, at s ab Arost tortam temporibus usque ad nostra tempora per suecesiiones certas, unas commendatae, non te iubdis: vi credas,ut v ideas,ut dii ax etiam Omnia illa quae te Osendunt: ex vana de pertiosa opinione te ossendete potium esse verum, naturam incommutabilem dei aliquid morialis assiimi sis creatur in qua inc mutabiliter permanes,n Atallaciter, sed veraciter faceret atq: pateretur, qui quid eandem creaturam facete ac pati pro geneos humani unde sumpta erat δε lute cogrueret, quam violabilem & eoiri,ptibilem eredere dei natura: nee inquinatam atque oppresiam totam posse liberari atq: pu gari,sed aeterna globi poena sim ma dei necessitate dicis .XX. nari Sed,inquis propterea credidi quae non mihi ostendit: quia duas naturas boni 1ei licet S mali mihi in hoc ipso mundo euidenter ostendit. At hoe ipsum est innelix,unde decepta est ilia sicut in illa scriptura Euangeliea,ita in hoc mundo nihil niali putare potuisti, B nisi quo tuus earnalis sensus os insus es, sicut serpente, igne,venenu. ct smiliam re aliquid boni, nisi quod eis
demtitu earnale senium aliqua iucunditate permultit: sicut siporu iucuditas ct Odoru suauitas, S lucis huius
aspectit, es ii quid aliud vel auribus vel oculis tuis vel naribus ves. palato I vel palpatui J ii militer forte blandiatum est. At ii uniuersam creatura ita prius aspiceres, ut aui hora deo tribueres,qua ii legens magnum quendam librii nauirae rei ut atq; ita ii quid ibi te osnderet, causam te tanquam homine latere posse itinius crederes, qin operibus dei quicqua reprehedere auderes: nunquaineidistis in sacrilegas nugas, ct blasphenis figmenta: quibus non intelligens unde sit malum, deum implere
cap YXI. conareris omnibus malis. Hie ia ii quaeratis a nobis,
nos unde setamus Apostolorum ei si ii ius literas a Brea Diter vobis respondemus. inde nos scite, unde & vos se ut, illas literas esse Manichci,quas misel abilitea hute aut horitati pra ponitis. Si enim de hine vobi, aliquis
ni oueat quaestione, ct serupulum contradictionis in .
pingat, dicens, Libros quos profertis Manic hi i. no ei Manichaei quid facturi esti, N5nne potius eiusde deli C ramenta ridebitis, qui contra retratata conne ionis &successionis serie confirmata, impudentiam huius vo ' cis emittat sicut ergo cerium est illos libros elia Maianichaei,s omnino i id edus est,qui ex transuerso venies tanto post natus laena vobis huius contradictionis in
te deridi ita certum est Manichrum vel Manielico, etiaridendos aut etiam dolendos,qui tam filia desae aut limritati.a temporibus Apostoloria usque ad haec tempora cerris succes, ioniblis custoditae atque perductae. au-
p. II. dcant tale aliquid dicere. lam ergo aut horitas Manichai eonferenda es authoritati Apostoloruin . Na lite ras illorum illas etsi tam certum est quam illas illius. risi, aut e Manielicii Apostolis cos arat . nisi quis qui, seu Christo qui misi Apostolos, separat - Aut duas natu ras sibimet ex propriis principiis adueisas, qui, via qua sapuit in verbis Christi, niti qui non iapit vel ba Chri
se Apostoli ergo tanqua discipuli veritatis, naiunt utei Chri li praedicat panionem l verace: Manichaias autelaetitia indueere in omnem veritate,& vult inducere
in talem Chi illum,in quo ipsius passionis praedi eat falla , . sitatem lili Christum in ea me quam de Abrahae si se rit semine circi cisum ille delim in ipsa sua natura a tenebrarum gente concisum isti pro earne Christi litate saetiscium,quod tunc pie fiebat,oblatum ulte non ca Tomus sextus.
nix sed ipsius diuinae substantia membrum, omnibus Ddaemonii iis immolandum,naturae aduersae gentis illatum isti Christum exempli prat, di causa lupillatum L 1. in Iordane ille detim ipsum per seipsum in tenebrarum contaminatione sub mei sum. Nec totum cinerim
rum, sed quod eius mundari n5 potia crit, aterna dam natione puniendum . isti carnem Christi a de monum . . duce tentata mulle partem dei a daeitionum geme poscscisam. Et illi quide illam tcntatam, vi doceret rei itere tentatori: ille illam pota italia, ut patri non positi restia tu nee v ictoi i Deniq: Manichaeus ex doctrina dammniorum aliud an nunciat,vi quas em mentioi sit: A postoli vero ex doctrina Cluilli com endant: ut qui i- quis aliud annuncia uerit, anathema sit.
Libri ieie si misecundi finis.
Atilio, dixit, scriptum est in ruangelio Quia multi venient ab Oriente S Occidente A i cumbit eum Abraha nes inae de lacob in regno coelorum. Vos ergo sua re no accipitis patriarcha, Abiit nos quidem euiu in uulere mortalium . que deus forte uti seiatione respiciens sua, de perditione unquam reduxerit ad salutem: Sed hoc sane nos eius et iam clementic ponimus,qui uti sectus sit, non illius meriti cuius fuisse negare non possis in robabile vitam ac per hoc id lud oru patres Abrahaieilicet & Isaae ct lacob si est hoe pio eerto de iisdem christi testimoniis quod assertis, ouanqua fuerunt ipsi quid. ilagitiosissimi vi fere Moyses indicat eoru pr nepos, sive 'tiis alius historiae huius coditor est, quae diaeitur Genet eos, qui eorum vitas nobis odio omnifatii
dici p dignissima seripsit: siti tame de ipsi ia in regno
eis lolii, sint in loco que nec crediderant unquam nec sperauerat ut fere ex eoru liquido libris apparetidum do iameia costet,vobis etia cost edibus. logo in te allo de tetra ac poenali in sero stim custodia, ubi se vita merita coercebat a Christo domino nostro liberatos sereius icilicet inistica passione. peruenire ad hoc ipii, in F potitis,ii peruenerunt quod scriptum de eis est. Ne menim quia ct latronem quenda de cruce liberauit idenoster dominus.& ipso eodem die secum futurum diaxit eum in paradiso patris tui, quisquam inuiderit, aut
inhumanus adeo ole potest, ut hoc ei displiceat tantae benignita: is ossicium: sed non tamen idcirco dicemus S latronii viras ae mores nobis probabiles esse dcbere, quia leso, latroni indiligetiam dederit Aut quia publi- 2 D U.iticanis S meretricibus ignouerit errata. dixerit in Q, eria praecederent ipsi ad regnum erelorum eos qui te superbe pellei int. l n tollieia nanque R in adulterio deprehensam muliere quanda Iudaeis accusantibus absoluit r. a. ipse,pr cipies ei ut iam precare desineret. Quapropterii horum tale quid Se ei rea Abraha egit a liaae ct i cob,ipii gratias: decet enim eu talia operari circa animas qui solem situ in otiri facit super bonos ct malos,
ct pluit super lituo, & iniustos. Sed hoe tamen mihi, num in opinione irae vestra molestum est . cur id deludaeoru in tantum patribus sentiatis, ac non de caeteris quoque Patriarchis gentium, quod od ipsi senses inta liquando nolit i liberatoris hanc gratiam : pra sertimetim de ipsorum filiis magis Christiana constet ecclosia, quam de semine Abraham inae & laeob. Sed attio ij utique,
215쪽
utique illos quidem idola coluisse. hos vero omnipo tentem deum, idcircoq; solam ipsorum cura habuita elesum. lia dei omnipotetis cultura in tartara dei iudit, ct filii eget auxilio qui coluit patre Sed ludatis consentiam,vi inquam,hactenus in colum reductos eos ponquia mererentur, sed quia vineat diuina clemetia vim peccatorum. veruntamen utrum S hoe a Christo dictum iit,dubios etiam nos & incertos seribetis ipsa varietas facit. Nanque eum duo Euangelilla Matii, iis S Lueas de Centurione quodam pariter narrent cuius uer tunc infirmaretur , S propter quem visus fuerit oeipsum dixisse testis quia iei licet tantam fidem non inuenisset in lsrael quanta in illo homine, gentili quiuis S Pagano: eo quod dixerit idem non se fuisse iam dignum ut i tib tectum sui, intrat et lesus sed id rogare tantum ut iuberet verbo & sanaretur puer suus: solus tamen Matthaeus hoe adiicit Iesum profectuum esse,ut diceret,Amen dico vobis quia multi venient ab Orie te& Oeeidenie, ct recumbent cum Abraham S lsiae ct lacob in regno coelortina .filii autem regni mittentur in tenebras exteriores. Multos quidem qui venturi forent paganos lignificans, propter Centurionem, quia esset & ipse gentili; in quo tamen tanta fuisset fide, in uenta filios aute regni appellas Iudaeos,in quibus nulla est inuenta fides.At vero Liicas silanquam ct ipse necessarium hoe X memorabile inter Christi mirabilia gesta inserendum putauerit Euangelio suo, de Abrahatamen illi e de liaac A lacob nullam facit mentionem. Quod si qui, dieat ideirco praetermisisse eum, quia dictum id lain satis filiis et a Matthaeo, cur ergo gestum ipsum commemorat erga Centurionem S pueria eius, quod aeque longum satis instruatum iam isset nobis Matthaei solertia Sed falsum est. Naque R de obsecratione ipsa adueniendi lesum, Matthaeus quidem dicit, quod idem per semetipsum Centurio venerit ad eum rogaturus medelam Lucas autem non, sed quia maiores natu ad eum miserit ludaeorum, qui ne forte sperneretur ab eodem tanquam gentilis, quoniam hi quidem testim volunt esse plane ludaeo, ei suadere ingress sunt ei: licentes.dignum esse cui id pr staret: quoniaquidem diligeret gentem suam, & synagoga ipse aedine siet tibi tanquam S hoe ad dei filium pertineret, si a discationem synagogae suae lud i de Centurione pagano meruerant. Nec tamen omnifariam ct Lues, hoe verbum reticuit,puto recogitas ne forte fuisset verum sed loeum tamen mutat applicatq; id alteri cuiJa eat
si longae dissimili: id est,ubi dicit lesus ad diseipulo,
suos, Contendite intrare per angustum ostium: multi enim venient qu rentes intrare N non poterunt Cum autem intrauerit, inquit, pater famasias. S clauserit ianuam in ei pietis foris stare S pulsare. dicente , Domune aperi nobis. Et respondes, licet,Nescio vos Tue in cipietis dicere, Manducauimus A bibimus eo ram te,&in plateis nostris S synagogis Gocuisti. lit dicet vobis, Nestio unde estis, discedit ei me omnes operarii in Lquitati, ibi erit steriit X stridor dentium cum videritis Abialium& Isaae ct lacob ct omnes Piophetas introeuntes in regni; dei.vos autem expelli foras: ct venient ab Oriente es oecidente S Austro& Aquilone X r eumbent in regno dei Hoc verum ipsum quidem. quia multi exciti dentur a regno det,qui scilicet nome tanii modo Christi portauerint, sed non fecetini opera eius nec Mari haus scribere praetermisit,sed de Abrahaillie 5 lsiae A lacob nullam facit omnino mentione. Item de Centurione S puero eius etiam Lucas quidem
scripst sed neque ipse de Abraham illi e L lsaae ct lata Kcob nihil omnino testatur: vi quia , binam dictum sit,
certo constare non possit, nihil prohibeat etiam non credere quia si dictum. Nee immo ito nos ad hi cap.υ iusmodi scripturas tam in consonantes & varias, nunquam sane sine uidicio ae ratione aures asserimus t sed contemplantes omnia S cu aliis alia conferentes, peripendimus viri ira eorum quid': a Christo dici potuerit
necne: Multa enim a maioribus vestris eloquiis domi
ni nostri inserta verba sunt,& quae nomine lignata linsus,cu eius fide non congruam praesertintiquia ut iam saepe probatum nobis est, nec ab ipso hae sunt, nee ab eius Apostolis seripiat sed multa post eoru assi,mptMnem a nescio quibus Sipsis inter se non concordati bus,semiiudaeis per famas opinionesq: comperta sunt: vi tamen omnia eadem in Apostolorum domini eo nentes nomina, vel eorum qui secuti Apostolos via derentur errores ac mendacia sua seeundi, eos se seripssse mentiti sunt. Sed videris: de hoc interim, ut inquam,capatulo tecum non nimium ego contenderim,
eum mihi illud satis ad praesdium sit quod ant E posui, .ct quod nee ipsis vobis negare lieet, ante domini no stri adueniti Patriarchas omnes lsrael & Prophetas tartareis in tenebris iacuisse pro meritis suis: Unde si unquam liberati a Christo ad hune reducti sunt,quid hoe ad odium attinet vitae ipsorum odimus enim nos ct respuimus non quod fuerunt,id est, homines, sed quales Dei ut,id est,malos: nec quod nunc sunt, id est, purgatos, sed quod fuerunt, id est, imputos aliquando: ae per hoc nobis interim victique vos id est e villii , nihil obstat capitulum hoc: cum siue est vertim, Christi hiemiseratio cona medetur S bonitas,sue falsum seripi ribus eius crimen inhaereat: nos utrovis modo in tuto
sumus t semper. A v G. respondit, Quo modo in Orio I tuto miser Quo modo in tuto,qui te patriarchas odis se dieis impuros, ct dei, adhuc plangis impuru Certe illis Patriarchis post aduentum saluatoris prastita pii gationem , & datam beata requiem concessistit deus autem vester S post aduentum saluatoris adhue iacet in tenebris. adhuc flagitiis omnibus mergitur, adhibe in impuris omnibus volutaturiita non solum vita ill tum hominum melior erat deo nostro, verum etiam Minors ipsa falleior. in quibus autem sedibus erant iusti, qui exierant ex hae vita priusquam Christus in earne 'venisset,& virum etiam ipsos ad aliquid melius passito Christi transtulerit, qui in eum venturum, paliurum,
resuriecturum, non tantum crediderant, verum etiam
hocipsum scut oportebat prophetico spiritu praenun-Hauriant, in scripturis sanctis indagandum est,squomodo ad liquidum indagari potest, non hine temerititates opinantium consectandaequori, libet hominum, nedum tam execrabilis heresis peruersitate nimis longe a veritate aberrantio: Frustra sibi sane per hane o
liquitatem pollicet ut Faussus, aliquid post hane vitam cuiquam politi praestari, quod tibi praestandum in hae
vita non comparauerit. Bonum est vobis ut dii in hieviuitis, istum relinqua iis errorem, & veritatem ea illo.
lieae fidei cognoscatis, at lite tenearis. Alioquin longe a ueritate aberit quod sibi pollicetur iniustus, cum hori ereperit, quod iniusto minatus est deus. De υἱ- et a Patriare harum iam quantum satis a b iratus sum 'hominii ledico non pauca respondi quibus non ut Lue in morte eorrectis, vel post panionem tuam iusti catis testimonium dominus perhibebat . cum ludaeos adii oneret, ut si Abrahae filii essent, facta Abrahae I. .i
216쪽
Λ neerent, ct quδὰ idem Abiasam eiusdem diem vid
Grais. re concupiuerit gauisus. Loit,eum vidisset: Et qui din eius situm id est nescio cuius quietae Glicitatis magnum abditumq; secretum, abstulerint angeli paupere
illum aerumnos uni adiuite superbiente contemptum.
Quid dieam de Apostolo Patito3 An forte A ipse, post
Cendiis. mortem iustificatum laudat Abraham, quod priusqua . circuncideretur credidit deo, ct deputatum est illi ad iusticiam quod tantipendit ut nos non ob aliud dicat filios eius esse es ectos,qui eius caine propagari non su, mus, nisi q, eius saei vestigia sellamur. sed quid vobis Deiani, sitos contra testimonia scripturarum ita obsurdei erit iniquitas i dii tequid aduersum vos inde prolatum fuerit; moti esseditis as Apostolo, sed a ne scio quo fallario sub et iis nomine seriptum esse dicere audeatis Vsqueadeo a Christ ana doctrina apeiae alie na est quam praedicaris doctrina aemonicitiam,vi eam stib miliaitie doctrinae nomine defendere nulla ex patre possitis, nisi dicatis falsas esse scripturas Apostmlorum.lns lices inimici animae vestrae, quae vir qua lis terae ullum habebunt pondus authoritatis,s Evangelia, eae, si Apostoliea non habebunt De quo libro eertum erit otius sit, si litetae uas Apostolorum dieit S tenet Ecelesa,ab ipsis Apostolis propagata, & per omnes getes tanta ei nota declarata. utrum Apostolorum snt inceriti ei i& hoe erit eertii scripsisse Apostolos, suos
hvie eccles a coirat is haeretici proferunt aut horti 1uorum nominibus appellati longe post Apostolos existeti lim Quas vero S in literis secularibus non fuerint cerii simi aut hores, sub quoris nominib' postea multa prolata sunt,s ideo repudiata, quia vel his quae t plota esse constaret minime congruertit,vel eo tempore quo illi scripserint, nequaqua innotescere. & per ipsos vel familiaris, imos eorum in posteros prodi commendi. δε ri se meruerunt. Nonne ut alios omittam sub Hippo cratis medici nobili sit mi nomine, luidam libri prolati,in authoritatem a medicis non recepti sunt Nee eos adiuuit nonnulla similitudo reru atque verboro, quando comparati eis quos vere Hippocratis esse constarct, impares iudicati sunt,& quod ab eo tepore quo & critera scripta eius non innotue tat, quod vere eius essent. c Hos autem libros quibus illi qui de transuerso prose runtur comparati respuuntur,unde eo stat viae Hippo eratis,unde si quis hoc neget, nee saltem refellitur sed ridetur, nisi quia se eos ab ipso Hippocratis tempore, sq: ad hoc tempus S deinceps successionis series costi . mendauit,ut bine dubitare dementis si platoni . Ait iri stotelis, iceronis. Varronis,alioru m eiusmodi auilio e iis, rum libros, unde nouerunt homines quod ipsorti sui, k, is nisi eadem temporum sibi nici succedentium conteila tione cotinuas Multi inulta de literi, eeclesasticis eo n- scripserunt,non quidem authoritate canonica sed ali quo adiuuandi studiosiue discedi. Vnde constat quid ius iit, nisi quia his teporibus, quibus ea quis': scrip st, quibus potuit instruauit atque edidit, es inde in alios atque alios continuata noticia latius': si mala ad posteros etiam usq; ad notara tempora perueneriit, ita
ut interrogari cuiusq; qui': liber iit, no haestemus quid res ondere debeamus sed quid pergam in longe prς- temta Ecce istas literas quas habemus in manib', s pollati quantum tepus vitae huius nostrae. vel illas cuiui qua Fausti Hae . vel has neget esse meas, unde conuincitur, nisi quia illi qui nune illa nouerunt, noticiam suam ad longe etiam post futuros continuatis posterorum lue- celaionibus ciauciunt Quae cum ita sint, quis tande ta- Tomus sextus.
to sutore excatur,nisi damon orti mendaciloquorum Dinalicia atque fallacia consentiendo sub mei sus sit, qui dicat hoc mereri no potuisse Apostolorum Gesesam, tam fidam, tam numerosam fratrum concordiam, ut eorum seriola fideliter ad eosteros traiicerent, in eo tum cathedras usq; ad praeientes spiscopos certis,ima successione seruat et, cum hoc qua humetique hominu riptis, siue extra Ecclesam, sue in ipsa Ecelesa tati ia licitate proueniat. Sed contraria, ita quit,inter te cap. VII. scripta eorum reperiuntur. Maligni, malo studio testitis uulti non intelligitis caeci non videtis, Quid enim magni erat ista diligenter inspicere, es eorunde scriptotum magnam L salubrem inuenire congruentiam,si vos contentio non peruerteret, & si pietas vos adiuua rei Quis enim via qua in duos hii loricos legens, de una re sci ibentes, utroque vel utrumlibet eorum aut fallere aut falli arbitratus est, s unus eorum dixit quod alius pratermisi Aut si alter aliquid breuius complexus est, eandem tamen sententiam saluam integram 3: eusto diens:alter autem tanquam membratim eundia digensit ut non solum quid factum sit, verun etiam 'litem ad- Emodum factum sit intimaret Sicut Faustiis hine Euangeliorum veritati voluit calumniari, quia Matthau, aliquid dixit quod Iueas cum id e narraret dicere prae termisit quas negauerit Lucas dixit se Christum, quod eum seripsi dixisse Matthaeus. Hi ne mnino nulla vim quam quaestio tuit neq: hoe obit ei nis ab omnino im prudentibus S nihil harum rerum considerare volentibus seu valetibus potest . illud san E de requiri inici fiadeles.& obiici ab infidelibus solet, sed etiam ipsis vel parum eruditis, vel nimis contentiosis nisi admoniti respuerim, quod Matthaeus dixit, Accessit ad eia Cen- ituri ,rogans eum. R dicens Lucas autem quod miserit ad eum leniores iussaeoru,hoc ipsum rogantes de puero eius,qui aegrotabat ut eum sanaret: & eum appropin In r.
ouaret domui, miserit alios per quos diceret, no esse se dignum in cuius domum intraret Iesus, nec seipsum dignum ut veniret ad Iesum. Quo modo ergo secundu Matthaeum,accessit ad eum rogas,& dices, Puer meus iaeet in domo paralytie' ct male torquetur Hoe ergo intelligitur,Matthaeum breuiter sententiam ipsam voram integramq: complexum, licentem quiued Citutio paeceiserit ad Iesum. & no dicente virum per seipsum accesserit,an per alios:& qudd ei de puero stio illud dixit, non exprimente virum per seipsum dixerit, an per alios. id enim3NGnne talibus locutionibus humana plena est consuetudo,cum dicimus aliquem ad alia quid mulium accessiise,etiam quem nondum dieimus per enis efNὀnne R ipsam perti Aionem, eui quasi via detur no esse quod addi iam positi, etiam per alios si ii uisitatissime loquimur saepe dieedo. Egit ille causam suam peruetiit ad iudicem: aut peruenit ad illum vel illum potentem: cum plerunque id faciat per amicos, non viso eo prorsus ad quem quisque dicitur peruenisse unde etiam tales homines quicoque ad potentium quod a modo inaccessibiles animos,iine per seipsos. sue per alios ambitionis arte pertingunt,iam etia vulgo peruentores vocantur. Quid ergo, in legimus, obliuiscimur quemadmodum loqui soleamus An scriptu- /ra des aliter nobiseum fuerat quam nostro more loci tura Et hae quidem de eommuni loquendi eo eludi. ne pervicacibus turbuletisq; responderim. Caeterii qui hie no litigiose,sed placide aes deliter quaerui, accedant ad telum,no carne, sed eorde,no corporis praesentia,sed fidei potetia,sicut ille Centurio, tunc melius alaris a.
217쪽
G quid Matthaeus dixerit sentient. Talibus enim dieii ue alii. in psalmo, Accedite ad illis es illuminamini, es vultu, vestri non erubescent. Vnde Centurio ille ad Christis magis accesserat cuius fidem ita laudat it quam illi ipsi per quos verba sua misit Hule rei simile est etiam illud
Nisi, i. quo a dominus ait Ictigit me aliquis: quando mulier quaequxum sanguinis patiebatur tangens fimbria vestimenti eius salua facta est. Hoe enim mirabiliter discipulis sui, discere videbatur, Quis me tetigit: Se,Tetigit
me aliqui, cum eum turba coprimereti Denique hoc ei responderunt,Turbae te comprimunt,& dicis,quis me
tetigit 3 Quemadmodum ergo illi premebant, sed illa tetigit se illi missi erant ad Christit, sed Centurio m
gis aecessit. Ita Natthgus S more no usqueadeo inusi latae loeutionis serii auit, & mystice aliquid intimauit: Lueas autem& hocipsum quemadmodu gestum eiset
ostendit ut hine aduertere cogeremur,illud Matthaeus quemadmodum dixerit . Vellem sanὰ ut aliquis istoi tivanorum, qui huiusmodi quaestiunculas quasi magnas calonio se obiiciunt Euangelio, narraret aliquid idem H ipse bis numero. non falsum nec fallaciter, ted omniano id volens intimare & exponere, S stγlo exciperentur verba eius eiq; recitarentumvirum non aliquid plus minusve diceret. aut praepostero Ordine, non vel borutantiam,sed etiam rerum aut utrum non aliquid ex sua
sententia adiiceret,ianqua alius dixerit, quod eum dixisIe non audierit,sed voluisse atque lentis se planὸ eo
gnouerit:aut utrum non alicuius breuiter complecto velut sententiae veritatem cuius rei antea quas expres
sitis articulos explicasset: ct si quid est aliud quod
tasse possit certis regulis comprehendi quo modo sat, vi vel in duorum singulis eiusdem rei narrationibus, vel duabus unius ex una eademq; re multa diuersa inueniat in , nulla tamen aduersa,& multa varia,nulla co
trai ta si e solutatur omnia de quibus sibi isti miseri eolitiligant, ut spiritum sui erroris intus teneat, & nullis e. cvax trinsecus salutis admittant. ' ina propter post omnes
Fausti calumnias refutatas, di taxat hol u eius capitulo rum,quibus hoc opere quantum dominus adiuuare dignatus est,stificienter, ut arbitror, prolixe m respondi, breuiter vos admoneo qui illo tam nefando S execra-i bili errore tenemini: vi s authoritatem scripturaium omnibus praeferedam sequi vultis,eam sequamini quae ab ipsius praesentia Christi temporibus per dispenti
nes Apostoloi si, ct caeteras ab eoru sedibus successio
nes spiseoporum. v ad haec tempora toto orbe ter rarum eustodita,commendat clarificata peruenit. Ibi enim videbitis etiam veteris testamenti, & obscura re
uelari S praedicta compleri. Si aute quas ratione nio Demini, primu cogitetis qui na sitis, quam minus id net ad eomprehendenda naturam non dicam dei, sed animae vestra: sco inprehendenda san4 quemadmoduvelle aut voluiise vos dicitis certissima ratione non vanissima credulitate quod cum minime potueritis, sine dubio enim quandiu tales estis, nullo modo poteriit , illam saltem, quod omni humana menti est naturali
ter insitum, si modo id peruersa opinionis prauitate
non turbetur, dei naturam atque substantiam ineom mutabilem omnino incorruptibilem cogitare, vel cre
dite,& Manichaei continuo non eritis,ut aliquando &eatholiet eise possitis, Amen.
Liber primus. Onorio Augusto septies con Gar asule.septimo iduum Decebriti, illiso quaa Λ vG vs TINVS Episcopus M inius ecclesiae catholiea Hipponi, pias stolagi sum regionum dixit, He chria, stauerno die seis te dixtile quod t. csa.
possis defendere scripturas Manichaei, ct asserere Q veritatem habeat. Si hoe tibi placet S hodie facere, aut praesumis te posse die. FILI X dixit, Non me nego dixisse de fendere legem mea, si proferantur author es legis meae in medio. Et cum AvG. Episcopus epistolam Nania i Eliai quam fundamenti appellam, protulisset, dixis Si legero ex hoc codice quem me vides ferre, episeolam Manichaei,quam fundam eri appellatis, potes agnose rean ipsust s rL. dixit, Agnosco. AUG. Accipe tu ipse & ni lege. Et cum, accepisset Odicem, Felix ontra v
sit. Manichaus Apostolus lesu Christi pio uidentia sua dei patris. Hae sunt salubria verba ex peienni ae vivo . quam sonte, qua qui audierit S iisdem primum crediderit, ad einde quae insinuata sunt custodierit, nunquam erit 'ci c- s. morti obnoxius,verum it terna ct gloriosa vita fruetur.
Nam profecto beatus est iudieadus, qui hae diuina in structus cognitione fuerit, perquam liberatus in sempiterna vita manebit. A vGus Τ I. spiscopus dixit, Agnouisti certe epistolam Mantehaei vessii r EL. dixit, Agnoui. AvG. dixit, proba nobis ergo quo modo iste Mantehaeus si Apostolus Iesu Christi. Non nim eum in suangelio aliquando inter Apostolos le- Matth. ro. gimus, Et quis Letit ordinatus in loeum Iudae tradii ris, nouimus,id est, sanctus Matthias. Et quis postea domini voce de erelo vocae sit, hie est Paulus Apostor, Momnes recognoscunt libam ergo Manichaeum proba nobis Apostolum esse Christi, quod in catille epistolae M suae ausus est ponere. F Ita dixit, Et sanctitas tua
mihi probet quod in Evangelio selipium in Chi isto
dicente, Vado ad patrem,& mitto vobis spiritum sanctum paractetum, qui vos inducat in omnem verti a s tem: Hoc tu extra scripturam istam proba esse selisit, λυ με iram spiritus sancti, quod christit, promisit ubi omni,
veritas reperiatur. It s inuenero veritatem in alii, eo P Ldiribus, qui ad Manichrum no pertinent,& Christus illos tradidit Sic enim dictum est a Christo, quia spiritus sanctus pata eleius ipse in omnem veritatem inducet secundum Christi termonem ego sei ipiti tam M nichil recuso. A v G. dixit, Quoniam ergo tu pro bare non potuisi,quo modo si Manichaeus Apostolus Christi S exigis ut ego probem quo modo miserit spiritum sanctum paractetum quem promist ut tunc recpuas seripturas Manichaei s inueneris impletam promissionem Christi praeter scripturas Maniel, i, quavis ni
prior ad interrogata mea respondere debueris, tamen Inee I.
ecce prior ipse respondeo S ostedo tibi quasso mi ilus aestiti δε si spiritus sanctus que Christus promisit. st accedit ad se sisne Euangelium & ad Actus Apostoloni m. Ei cu acce Diri j mpisset eodice Enasclij,recitaui Du aui ebG loquunt, cap. III.
218쪽
A testis selit in medio eorum & dixit eis, Pax vobis,egor 1 . som,nolite timete. Et eu legeret dixit, Hoc post tesu rectione. Et cim dixi ilet legit, omui bati vero S con. territi existimabant se spiritu videre. Et dixit et , Quid turbati estis Se cogitationes ascendist in corda vini a videte manus mea, ct pedes meos, 'uia ego ipse sum, palpate de videte quia spiritus earn em S otia non habet sicut me videtis habere. Et cum hae dixisset, ostendit eis manus de pedes. Adhuc autem illis non credentibus & ni ratib' pix gaudio dixit Habetis hῖe aliquid
quod manducetur At illi obtulerunt ea parte piscis alueici favum mellis. Et ei; manducasset coram eis, stimens reliquiat dedit eis.& dixit ad eos. Haec sunt verba quae loeutus sim ad vos cii adhuc estem vobiscum , quonianecesse est impleri omnia stic scripta sunt in lige Moγsies propheti, ct Psalmis de me. Tunc aperuit illissensum vi intelligerent scripturas, es dixit eis, Quonia sei criptum est,ct sic oportebat Christum pati de resorgo
B re a mori uis die tertio,S praedicari in nomine eius poenitentiam & remis, ionem peccatorum in omnes gentes incipientibus ab Hierusalem. Vos autem estis testes horum. Et ego mitto pro nullum partis mei in vos.Vos autem sedete in ciuitate quoadusq: induamini virtute
ex alto Eteona reddidisset eo dicem Euangelii accepit Rctus Apostolorum S dixi: Audiuimus in Evangelio commemorasse Euangelistam sanctum promisitone Christi, quae in Evangelio secundit Ioannem est, 'itiem praesens Felix comemorauit. Vbi enim dixit dontinus,mi., c. Vobis spiritum sanctu paractetum, loannes Eua gelista seripsit .Hoc aute quod modo legi, Lucas sua n- gelista aliena ius est,ct consonuit veritati Ioannis Apostoli. Videamus etiam quo modo pei sectum est quod promisit dominus d. quo modo impletu, ut eis tuerit ex ea nonicis libiis sanctae Ecclesae expiessa impletio promisitonis domini paracteium spiritum sanctis altorum non filia ramus, ne in seductorum laqueos incuria, ramus. Et recitauit ex Actibus Apostolorum, primi
n. . . s Q iidem sermonem feci de omnibus o Theophile, stiae corpii lesus facere & docet e in die quo Apostolos ele , per mi iri uin sanctum,& pracepit praedicare hilan . . - sellum: quibus praebuit se uiuia post passionem in intil.
MisAn iis argitinent s. iter una, visus ess dies quadraginta,& docens de regno dei, A suo modo couersatus sit cum
j ini, si pr cepit eis ne discederet ab Hieiosolymi .sed
eisu i 1 sustinete ni pollicitatione patris, quam audistis, inquit ex ore meo. itioniam Ioanes quidem baptizauit aqua, vos autem spiritu sancto incipietis baptirari,que accortuti estis no post multos hos dies, vique ad Pentec sera illi ergo conuenientes,interrogabant eum dicem tes, Domine, ii in hoc tepore praesentabis tegri u lsrael
ille autem dixit, Nemo potest cognoscere tepus quod pater positit in sua pol est te sed accipietis virtutem spiritus sancti sit peruenientem in vos.& eritis mihi testes apud Hierosol1 mam, de in tota ludaea & Samaria. &vsque in totam terram. Cum haec diceret. nubes sui copii eum,& sublatus est ab eis. Et quo modo conte planates erant cum iret in coclum,ecee duo viri astabant illis
in veste alba qui dixerunt ad eos viri Galilaei quid sta. iis aspicientes in ecelum: Iste lesus qui aissumptus est inccellam a vobi; sic veniet quemadmodum vidistis eum euntem in eoelum. Tune revetii sunt Hierosolymam anto te qui vocatur Eleon, qui est iuxta Hieros ly mam, sabbati habens iter.Et ei, intioissent, ascendet sit in simperiora ubi habitabat Petrus de loane .lacobus Se An
dieas, Philippus S l honias. Bartholomaeus es Mat
cobi. Et erant perseuerantes D nes vita mes in or tion Dis. immulictibus, de Maria, qua suerat materlesu od fratribus eius. st in dubiis illi, surrexit Philus in medio fratrum, a dixit,stiit autem tui ba in xco hominum suas ecni in viginti: Viri fratres, oportet adimpleri ieritii ratia istam, quam pia dixit spiritus sanctu, ore sanci, Dauid de lud a, iii fuit diductor illorii,
qui comprehendo ui te soni, siti annumeratus erat inister nos, Di habuit sortem huius ministerii. Hie igitur possedit agitim ex mei cede initistic sit S collum sabi alligati,i S deiectus in faciem, dii uetus est medius, de estis a sunt omnia viscera eius. Quod eognitu factum est omnibus qui habitabant Hierosolymam, ita ut vocaretur ager ille ipsoisi lingua. alcheldemach, id est,ager sanguinis.Scitrium est enim in libro Psalm irem, Fiat villa eius deserta. S nou sit qui inhabitet in s .ει.
ea,S Episcopatum eius accipiet alter. Oportet itaq; ex hi, viii, qui conuenerunt nobiscum in omni tempore h uo intro iit inter nos de excesiit dominus Iesus Chri- α. dis .itu, incipiens a baptismo Ioannis usque i litim diem hiri Mariquci ais inpius est a nobis teste risi lectionia eius no- , iabileiam ei te si statuit duos, loseph qui vocatur Barsa- , isti abas qui S itistiis S, Naithia. st pretatus dixit. Tu d nune coi di in ciniaria intellector cistende, ex his duo- ω, hiis quem elegisti, ad suscipiendi m loci in huius miniseris de aniatim lationis, a quo occisiit Iudas ambulate in locum iis m. st dederiit sortes, es cecidit sors super Maiilii .s simul deputatus est elim undecim Aptium I, do decimus Et cum legulet, dixit, Audiuinatis quis ordinatus est iii locu ltida traditoris, quod pauloonie commemora in , ne quisquam per se iidem iriepat in Apostolorum numellina, ct nomine Apostolatus fallat ignaros. Nunc videamus quod promisimus quomo πdo impleta sit Christi pioniis, io de spiritu sancto. Et eum dixi iset, legit in loco. empore quo suppletus est
dies Pentecostes. eiunt omnes timul in viro. si fidius m Viri est subito de eoeso sotius quas ferretur flatus uehemens, m ct impleuit totam illam domum in sita erant seden- cs. tes. Et visae sunt ilha linguς diuisa quali ignis,s qui m- sedit stiper unumquemque illores: Et impleti soni omnes spiritu sancto, S cceperunt loqui variis linguis, quo modo seu itus dabit illi, pronunciare. Hierosolymis autem ii erunt habitatores ludaei, homines ex om- pni natione quae est sub eo lo. Et eum facta esset vox eollecta est i iuba de constiti est, quoniam audiebat viaticqvitque suo sei mone X sors linguis loquentes eo .stupebant autem & admirabantur , ad inuicem dicentes, Nonne omnes qui loquuntur, natione sunt Galilaei Et quo modo agnoscimus in illis sermonem in quo natiuimus Parthi de Medi. Elamitae.S qui liabitant Mes potamiana,Amaienia in de Cappadociam, Pontum, Asiam, phrygiamq; & Pamphylia Aegyptum N partes
Libye,quae est circa Cyrenen. ct qui aduenerant Romani. ludaei m S prosciditi.Cretentes A Arabes. audi bant loquetes illo, suis linguis magnalia des. Et cu te citaret dixit. Aud illi nunciam cpiritum sanctu. de quomodo sit missu, Quod a me exegisti probam. superest ut A tu facias quod promisi i quonia inuenimiis qua nain . do misit spiritu suis I quem pronust.respuas illa ieripturam . qua sub nomine si ii uias sancti nati dare voluit d. ii vel sectorem vel audii Otem. I LL. dixit. ligo non Vrraeaan ego id quod dixi quia cum probatu mihi fuerit quJd linu prespicitus sanctus docuerit veritatem quam quaero illam respuo. Hoc enim sanctitas tua niihi legit, ubi si iii co VI.o Dis tum sim
219쪽
DE AC TlS CVM FELICE MANICHA Elo
G tum sanctum Apostoli accepertii, & in ipsis Apostolis
virum quam qui me doceat de initio, medio ct fine. AvG. dixit si teneri, hoe dixisse dominum, Mittoti vobi, spiritum sancto, qui doceat vos initio, mediu sfinem bene me astringit ut ostenda quos docuerit spiritus lancius. F E L. dixit, Quia sanctitas tua hoe dicit, quod Apostoli ipsi acceperiit spiritum sanctu paracle tum,iterum dico de ipsis Apostolis quem volueris doceat me, uod me Manielix' doetiit aut ipsius docti inae acuet de duodecim que volueris. A v C. dixit, Abiit longe a fide Apostolorum,ut doctrinam doceat sacri legi Mantehaei. Sed quoniam dicis unum eorum eua etiare debere doctrinam Manichaei, modo autem sancti Apostoli non sunt in corpore ego minimus no silum omnium Apostolo tu , ted omnium Episcoporuinam oci merita Aposto lorum quando aspiro,quantum mihi dominu de spiritu itio largiri dignatus est, euacuo doctrinam Manichaei eum coeperint legi sequetia illius epistolae quam tuipse Manichaei esse non nefas. F Ε L. dixit, Dixisti quia Apostoli de corpore reces.serunt, scripturae eorum valent usque nune, & quia dii i xit iancilias tua, es quia dedisti potestatem dieedi quae voluerimus. 14 ne ulla formidine dixisti, eua euci legem H, in Manich i: Et ego dico, omnis homo medax, liis de 19. , is verax:scripturae dei loquuntur. A v G. dixit, Tu qui Ha D,ἡ dem boino scut res ipsa modo indieatura est,men i mri. quoniam locutus es quae voluisti no de s riptu O . D Lxa dei, portet S me loqui quod volo. Si enim veritas est Mantehaei tui nee a me destrui poterit: si fallitas est, quid interest a quo destruatur3Tamen quia de Apostolorum scriptura dixisti, qν etsi illi non sint in corpore, sunt h;e seripta eoru ante assumpti sunt Apostoli quam
error Manich i natus in mundo fuerat, propterea non inueniuntur scripturae Apostolorum, euidenter contra Mantehaeum differentes. Veruntamen quod Apostolus Paulus, in spiritu oo sancto patacleto quem
acceperat,stiturum praeuiderit de talibus, qualis Manichaeus fui quales estis S vos,recito ut agnoscas. Et a
cepta epistola Pauli Apostoli ad Timotheum legit spit r. . 4. ritu, autem manifeste dicit quia in nouissimis temporibui reeedent quidam a s de, attendetes spiritibus se i ductoribus doctrinis daemoniorum in hypocris mendaciloquorum eauteriatam habentes con tentia sua, prohibentes nubere abstinere a ciliis quos deus creauit, ad percipiendii cum gratiarum actione fidelibu, & ii, qui cognouerunt veritatem: Quia omnis creatura dei bona el .& nihil abiiciendo quod cis gratiarum acti ne percipitiir. Sanctificatur enim per vel bum dei & o h nec pus. rationem Haec praepones t fratribus, bonus erit miti aster Iesu Christi. Et cuin legeret dixit, Ego hoc de vobis & de talibus qui dicunt aliquam ereaturam dei immundam eis & qui dicunt omne concubitum s& qui siccum uxoreJ fornicationem esse, hoe est enim quod ait Prohibetes nuptias, per spiritia prophetiae designa tum esse dico: Tu autem s negas omnem concubitum foenieationem ess aut s dicis omnem cibo humanum licitum S ad edendu eoncessum hominibus, mund si esse non es de illis quos proh et auit Apostolus. Si aut ethri ui . inueneris in iis quae dixi, ce habes Apostolum Paulus..il destruentem & etia antem doctrinam Manichae in ,, i tum turi. Itaque responde ad id quod interrogo, omni, eod. M . 1 bitus fornicationis i est, an concubitus cum uxore muta, non est Deccatum F E I. dixit. Iterum mihi reeite δε ni cap. tur quod dixit Apostolus .st recitatum est: Spiritis, ait Vri . tem manifelle dicit: ct catera quae supra sunt. I EL. dixit Manichaeus non a s de reces,si sciit dieit patitus, Ksicut caeteri recesserunt a fide quali in sectam stia: Maanichalis aute a nulla secta recessit, ut dicetur quia a fide recessit. A v C. dixit: Quoniam te video nolle tecpondere ad quod interrogaris, ne inueniaris, vel non tenere spiritu sanctiim, quem iam probauiimis missu ineste Apostolis: vel non vile in eo tum numero quos fuisturos Paulus delignauit. bi ct vos psos a phetauit: bre uitet respondeo, ut secundum tuum intellectum acebpiam quod dixisti, Recedent a fide quia non recedunt a fide nisi illi qui fierunt in aliqua fide, Manichaeus autem non fuit in aliqua side a qua recolerit, sed in qua fuit in ea permaniit,hoc te interrogo,utria Manichctis, vel potius doctrina d moniorum mendaciloquorum, quae suit in Manichao, nullos Christianos eat holicos seduxerit ut recederet a fide Si enim multi a vos s. &per vos,& per illam doctrinam seducuntur,vi recedata fide S intendat spiritibus seductoribus qualis in Nanichaeo fuit 2 incipiant dicere omnem concubitu esse fornicationem,unde Apostolus dicit,prohibetes nuditias: S incipiant dicere, carnes quas comedunt homines,non este 3 ei creaturam,sed is monum facturam.& Lesie immundiciam manifesto est de his praedixisse spiaritum sanctu paractetum qui erat in Apostolo Paulo, quod recelluri erant a fide, intendetes spiritibus sedu cioribus, qualis fuit in Manichao. lam ergo quia ego respondi,iustum est ut tu respondeas ad quod interrigaui,virum non dicas omnem conetibitum esse sol ni rationem aut si adhue non vis respondere ad id quod prima interrogaui, responde ut probes Manichati esse Apostolum Christi: aut si & hoc non vis,permitte me euacuare doctrinam ipsus, quod promis cum leger tur epistola eius quam dicitis fundamenti. F I L. dia clarare F xit, Et ego respondeo ad id quo dicit sanctitas tua, hae non creuia in paulo venit spiritus sanctus para eleius. A v C. di ι inixit, Non in solo. F Ε L. dixit, Fgo de ipso ago quia nisi Miss in ipso,& in omnes Et si in ipso, Paulus enim in alte. se 1 in kmra epistola dicit, Ex parte scimus, ct ex parte propheta
mus t cum autem venerit quod perfectum est, abolea cuia IX. buntur ea quae ex parte dicta sunt. Nos audientes Pau t. O . a. tum hoc dicere, venit Manichaeus eum praedicatione
sua,& suscepimus. Et secundum quod Christus di xh, vi Mitto vobis spiritu sanctum: ct paulu, venit. A dixit. UQuia & ipse venturus est, ct postea nemo u nil id , i suscepimus Manichaeum. Et quia venit Manichaeus. Spet suam praedicationem docuit nos initium medium di sinem: doctiit nos de fabrica mundi, quare ficta est, ct unde facta est,& qui fecerimi docti it nos quare dies, ct quare nox: docuit nos de cursu solis & lunae, quia hoc in Paulo non audiuimus, nec in caeteroria Ap oum lotu seripturis: hoc credimus, quia ipse est paractetus. Itaque illud iterum dico, quod si perius dixi, Si audiri ro in altera scriptura ubi paractetus loquitur is est si iaritus sanctus, de quo voluero interrogare. S docuerismet eredo & renuncio. A v C. dixit, Dieis te ideo non eredere spiritum sanctu para clerum in Paulo A- ω, Iancti postolo fuisse. ilia paulus dicit. Ex parte enim scimus, Mct ex parte prophetamus:& inde putas Ap solum per dia rei hie verba praedixisse, velut alium venturum post se,ci x qui praedicaret omnia quae ipse non potuit quia ex par i. . n. ii. te dieebat, ct hone tu credis esse Manichaeum. Primo ergo ex ipsa lectione Apostoli ostendo. unde dicebathoe Apostolus. Deinde quia dixisti. quod Mantehaeui vos do erit initium, medium S finem, ae quo modo vel quare factus sit mundus,de cuisu solis a lune. Saliis
220쪽
A aliis qui commemorasti non legitur in Euangesto do
minum dixisse, Mitto vobis paractetum,qui vox doceat
de cvirsu solis & itin Christianos enim facere volebat, . non Mathematicos. Suscit autem ut homine, de hi, rebus, quantum in schola didicerunt nouerint propter humanos usus. Christus autem venturum paractetum dixit, ut indurat in omnem veritatem: sed non ibi ait, initium medium a fi nem non ait solis A lunae cursus. Aut ii puta, hanc doctrinam ad illam veritatem perti nere quam per spiritum lanctum Christus promisit. in
terrogo te quot sunt stelli Si accepisti spiritum illum, de quo dici, ad que pertinet docere ista, quae ego dico ad aisciplinam, ad doctrinam Christianam non perii
Nere,oportet vi renuncies S respondeas mihi. Debito
rem enim te fecisti. ut si quid de talibus interrogauero, si no respondeius no in te appareat spiritiis ille, de quo dictum est. lnducet in omnem veritatem: si illa est veritas quo ista pertinent.ltaque elige tibi, utrum velis, Sparatus sis mihi de his rebus respondere tanquam homo, qui accepisti spiritum qui introducit in omne veritatem , ct dicis quia ad ipsam veritatem pertinet seire B illa nitidana. itaque ego tibi possum dicere ea qu petiinent ad doctrinam Christianam tu autem qui putas ad Iao.is. eam pertinere quo modo fictus iit mundus, ct quae a-antur in insido, ad omnia mihi nectae est respodeas. ed plane cti responderis limbaturiis es. Sed antequam incipias dicere ii forte habes quod ille confinxerit, quesecutus es, loceam prius ego quod promisi,vnde dicebat Apostolus, Ex parte scimus, & ex parte Pphetamus.c.. M.L Dicebat enim, sicut lectio ipsa mox indicatura est, isti hisda quia in ista vita homo cum est, non potest assequi om-s illis nia sed ex parte assequitur in hae vita. ipse autem spirit lis, Emtus sanctus qui ex parte docet in hae vita post hane vitarie si tam introducet in omnem veritatem. Quod ut apertio . . . time doceatu Raudi Apostolia. Et cum diceret,ex Apoco. XL. stolo legit. Sive autem prophetia euacuabuturi sue lin-Ia .is. gliae cessabunt, siue scientia elaacuabitur: ex parte enimi cinis. icimus,& ex parte prophetamias: cu aute venerit quod perfectum est, euacuabitur quod ex parte est. Cu essem paruuliis,loquebar ut paruulus,sciebam vi parimitis,cogitabam ut paruulus:cum autem factus sum vir, acuatit ea qu paruuli erant. Videmus enim nune per speculum in nigmare tue autem facie ad faciem. Et eu lege
C ret dixit, a die mihi tu, si tepora futura Manichaei praedicebat Apostolus, virum tu modo videas deum tacie cap. XIl. ad faciem. r ELIX dixit, Non tantum ego eoisum Eserui contra tuam virtutem, quia mira virtus est gradus epi-xiuin m - scopalis deinde contra leges imperatorum: ct superius dicto ram. petitii conten d; ue, ut me doceas quid est uerita i es si docueris me quid est veritas, patebit quod teneo mendacium esse. A v C. dixit Apparuit te probare non potu ille Apostolum Christi esse Manichaeunx quare autem non potueris,breui tum pono. Dixisti inde te probare Manich cum Apostolii Christi quia parae letii venturum promisit Christus spiritum sanctum : ct quia noinuenires quas O venerit quem Christus promist, hine te credere ipsum esse Manichaeum. At ubi probaui per' seriptura; sanctas ecelesastica canonios, quando venerit apertis me spiritus sanctu quem venturum promisit dominus Christus couertisti te, ut diceres debere tibi ostendi quid doetieeit S utium Manichaei doctri nam euacuatierit. Cum ergo res odiisem Mantehaeum post Apostolos sutile in earne. illorii autem doctrinam antequam Manichaeus natus esset. ab ipsi Lisse praedicatam dixi tame unum iptorum Apostolorum Paulum
per sphilum sanctum qui in omnes Apostolos venerat, D
prophetasse etiam de ista vestra doctrina, qtita futura erat, es eam appellasse doctrinam daeitioni uim mendaciloquorui ubi ostendi ea quae dixit Paulus, futura
in ipsa doctrina ad vestram proseisionem pertiner id
est prohibitionem nuptiaria:quia omnem concubitum, A eum uxote fornicatione eis edicitis: ct abstinentiam a cibis quos deus creauiti quia noui vos quosdam cibos digere illam udos, cit ipse sequatur es dicat,omnis creatura dei bona est. Cum hic a te exigere vireseonderes, d ixisti Manichaetim vos docere initium, medium & finein t ct cursus solis S lunaes' eatera talia: qua cla ego
ostenderem ad Christianam docti inam no pertinere, respondisti ipsum Apostolum Patilum dixisse, quia ex
patie se it de ex parte prophetat. Dixi nos non posse sci- i coxit. re diuina cum sumus in hae vita: ct hie videre per speculum S in anigmate, tune autem facie ad faelem. Et
qua iiiii a te Si hoe putas dixisse Apostolu Paulu, quod
venturus esset Manicha is qui doceret quod non pol rat paulus, pertinere ad te ui te dieis aecepisse ipsum
sanctum 1 videre modo deu facie ad facie. Quod quia thyri m. non potest, manifestum est Apostolum Paulum de illa Evita dixisse de qua dicit & l Oanes. Dilectissimi filii dei ia Li.
stimus,ct nondum apparuit quid erimus scimus autem, quia cum apparuerit, ii miles ei erimus: quoniam vias
bimus Oim scuti est. Hoc tu ctim audisses, dixistite non
valere contra meam virtutem: quae virtus mea non est,
sed ii aliqua est, ab illo mihi data est ad redarguendos
errore qui virtus est omnium s delium suorum, & ple no corde de se prcsumentium. Dixisti etiam quod te piscopalis terreat authoritas, cu videas quanta pace inter nos agamus quanta traquillitate disputemus: Men admodum populus praesens nullam tibi vim faciat,nec terrore incutiat sed tranquillit simus audiat, scut decet christianos. Dixisti etia timere te leges imperatorum. Hoc pro vera side non timeret, quem spiritus sanctus impleret: nam & Petrus Apostolus in passione domini Mans. 1s.
timuit,s ter negauit: ubi autem eum paractetus. quem
Christus promiserat, spiritus sanctus impleuit pro fide o.
domini crucifixus est. Et ille qui primo habuit negationem timoris, postea impleuit glorios si ima passionem consessionis. Tu itaque ex hoeipso quad timere te dixisti leges imperatorui litantiis S de caeteris rebus sitis apparet, quod no inueneris spiritum paractetum v Fritatis: quia & si non timeres, aliis rebus conuincereris. r L L. dixit, Et Apostoli timuerunt. A V C. dixit, Timuerunt ut cauerent, non ut sdem illam comprehensi ediscere dubitarent: tu autem hinc timere de isti,ut non hie te inueniremus.lam in medio es quareti.
mes, si quia quod dicas non habes nam ct si imperatore, timuisses, ant Etaculii es. Nune vero cum heste
no die libellum euratori dederis, ct publice clantitaueris, eum codicibus tuis te paratum esse ineendi, si aliquid mali in eis sociit inuentum: unde heri leges flagitabas quas fortis. hodie veritatem fugia ut timidus. pr Lix dixit Non veritatem fugio. A v C. dixit, Qia n Dic ergo si uides deum facie ad faciein secundum pot- I x ,.ap. lieitationem tuam, quia dixisti Apostolum paulum de uni, a vobis dixisse . quia tam plenam veritatem accepturi es re atini seiis, ut intelligamiis vel credamus Apostolo habuisse Maskils
ex parte, ct te totum. F E L. dixit, Non veritatem si- inlisis,gio sed qu ro. Quod tu dicis,quia non tento probetur olys. mihi per ripturas dei sicas hoc 'ii aero iam . A V G. cap.MIL dixit, Prius profitere te no potuisse probare ManichiuΑpostolum Iesu Christi, quantum potuero cum extirpata