Tomus primus decimus omnium operum D. Aurelii Augustini ... ad fidem vetustorum exemplarium summa vigilantia repurgatorum à mendis innumeris, ... Cui accesserunt libri, epistolae, sermones, & fragmenta aliquot, hactenus numquam impressa. Additus est

발행: 1555년

분량: 382페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

G stat est praebere autem seruitium corruptioni, propter eum qui subiecit in spe. Haec sicut retinere potui breuiter exposita est, vi perspectis omnibus morbis medicinam adhibere festines. Est veritas Christi in me. quia propter venerabilem rei ierentiam sanctitatis tuae est e impudes no audere nisi e uideli iudicio S ordinatione Dei ad illius tali ct talis popul cui licui peccanti pia a impolita est se post plaga cura debetur,remedia pios reda te electu,nae missum esse cognoscere. Memor mei beatissime pater, multorti s qui mecu velut ros eloquiutuum, ut super eos descet at opemnt,esse dignare.

Filii, Epistolae.

spiscopi Liber ad Orosum eontra piiscilliansessa,&Origenistas.

Espondere tibi quaerenti dilectissi. p. t. tu me fili Oros nee ad omnia debeo,

quae in tuo comonitorio posuisti, nec omnino non debeo, ne studiis tuum , quod mihi gratisilinum est, contempsit e videar, ct ob hoc intemperat et offendam. Nam in qu buiualia opulctilis nostris,quae vel legist vel legere poteris. multa dicta sunt, quae valeant aduersus haresim Priscillianistarum quainuis non mihi eos proposuerim refellendos, sed cum aliud agerem etiam hoc me egi cse nune intelligo,quando ex te audio quid illi sentiant. Quod enim est aduersus Manichaeos multis a me loeis de anima disputarum, quae licet secundum quendam modum si uiti sit immortalis, tamen in deterius des ei-endo & in melius proficiendo mutabilis esse conuincitur, & per hoe non esse de dei substantia dilue disime ostenditu simul quoque Priscilliani dogma subuertit. Hoc enim uno frmis, i me constituto, aliod ct verissimum est. & in seipso unusquisqueaamonitus facilli. me agnoscitinera; illi neq; isti inueniunt,unde suas fabui las texant. Q id enim opus est ire per amputandos ramos loquacissimi erroris. cuius radicem es odere atque extirpare copen liu est, cupraesertim S ipse gratuleris, ta illa fabulosi ima delirameta apud vos este eonvicta cap. II. sed de anima quaestionem adhueusq; vel 1ari,utrum eam deus. quoniam particulam vel defluxionem eius non eise iam constat, ex nihilo ereasti dieendus sit.eo , durum S impium videatur voluntatem Dei dicere nihil este, quo volete creata est. Hoc quide iam no pertinet ad teda menda Priseilliani sacrilega in vanitate, siue enim ex nihilo facta sit anima, siue hoc propterea dicendii non si quia dei voluntate facta est. quς voluntas vilip non est nihil: tame quia faei S dei natura noest. profecto haeresis illa refellitur. quae anima primitus natura dei esse eontendit, ut habeat unde cocinia et ibi quiequid aliud falsitatis adiungit.Verti quia & ista quae-itione spernere & indis iram relinquere non oportet: querendi est ab istis,qui propterea nolui anima ex nihilo factam credere, ne voluntate dei quae facta est, nihil esse afferant: qu redii est ergo ab eis, utru nulla creatura is nihilo Acta esse fateantur. Si enim id putant, itiae,

ut Pario. rendia est. ne alia quanda naturam eonentur inducere.

quae neq: deus sit nee tamen nihil st: qua velut materia sibi iubiecta nisi deus haberet, unde faceret quiequid fecit inuenire no posset. Na du quaeritur unde creaturam suam deus fecerit quaeda materies quaeritum scuti in f, Κbro lignit, vel quodlibet corpus, quod nisi habuerit, ea facere quς ab eius arte expetiitur omnino non poterit. Cu ergo respondetur, ex nihilo: quid aliud res odeiurinis nulla ei subiecta fuisse materiam: quam ipse non fecerat, ut haberet unde faceret,s quid vellet,&quam nisi haberet facere non valeret Materies quippe mi di quae in rebus mutabilibus victim ' dignoscitur.ab ipso constituta est a quo constitutus est mundus Quapropter &s feeii aliquid deus aut facit ex alia quacumq; re non tanaen ex ea re fecit aut facit, alia ipse non fecerit. Quam, obte sequestrata paululisi animς natura, si fatetur deum aliquid feeisse de nihilo attendant A videant, quicquid illud est,eu voluntate feeisse. Non enim aliquid fecisset inuitus. Nec tame ideo eandem voluntatem nihil este, qua voluntate ab illo aliquid ex nihilo factum est. Cue et go de anima timent dicere, quod de aliis quibuslibet rebus non dubitent dicere Aut si animam tantum nam do voluntate dei perhibent facta,cciera eo no volutate fecisse contediit,quid ablui dius.quid in sinius dici potest Quod s omnia filia feeit voluntate ut is fecit: nee tamen cu hoc dicimus eande voluntatem nihil esse di. Lcimus hoc S de anima accipiant. Cum enim dieitur, c p. III. deus ex nihilo secit: nihil aliud dicitur. nis,no erat unde faceret. ct tamen quia voluit secit. Vsqueadeo igitur in eo quod ex nihilo secit voluntas no nihil dicitur, ut ipsa praecipue comedetur. Nam cui dicitur: subest enim tibi ei, voles posse sue asit unde sat siue no astu sat est volutas.vbi semina est potestas. Quo modo ergo in eo quod de nihilo creatur, volutas creantis nihil esse perhibetur , cum propterea de nihilo creari aliquid possit, quia voluntas creantis etiam sine materia sibi susscit. Quὁd si ite non solum animam sed nullam Omnino creaturam volunt fateri ex nihilo secta, ideo quoniam quicquid deus fecit, voluntate serit quae voluntas vii non est nihil,respiciant unde se indu corpus factus sit homo. Ceste enim scut scriptura testatur,eum de limo cis.. , vel de puluere teitc deus fecit S proculdubio volunt te fecit. Nec tamen volutas dei puluis aut limus est.Si ut ergo in eo quod ex limo factum est. luamuis voluntate sit fictum, no est voluntas limus: ita in eo quod ex nihilo sectum quantiis voluntate si fictum. non est voluntat nihil. lam vero quod dolendum addidisti, ex MPii illiani haeres ad errorem Origenis apud vos ho- c .m mines fuisse delapso . nec ab illa peste potuisse sanari nis & ipsa medicina morbidum aliquid intilliiset,non est quidem dolor iste culpandus. Veritas enim debuit, nonliita, pellere fallitatem. Nam hoc mutare est malum,

non euitare. Verutamen Oilia de ipso deo creaturarum omnium conditore hoc est, de ipsa coaeterna ct meo minutabili trinitate.ab eis qui ad vos libros Oi igenis at tul erant id traditum esse commemoras quod veritas habet contra quam veritatem Priscillianus sabellianis antiquum dogma restituit, ubi ipse pater qui filius, qui es spiritus sanctus peihibetur hoe ipse peior ψ elia de anima ita sentit,vi non ea propriam velit habere naturam, sed de ipso deo tanqua particula defluere, S ta de r-miter in ruinari Gi l in deterius commutati cum Mani chaeis audeat aser mare: no pari, boni ex libris Alii priuineia vestra percepit, in ea re maxime in qua capitaliter errat.De creatore quippe non de creatura ta salsa &ta nefaria sentititia Sitie ergo in hac sile qui dei, tau latrestituti si t. sue qui ea nodisi nouelat illatis disputatio. nisi lectione didicetunt, hoe se gaudeat didicii se quod senti est. Quod autem S in eis erroi is eu quamquam te cognouille

282쪽

A cognouisse iam v idea,tamen quod modum eo ira talia disseratur ibi melius discere poteris, ubi error ipse de O- caput; . lim exortus es .ct non olim proditus. Quantum possum tame etia ego comoneo, ut de diaboli angeloius IeiusJ correcti e S in pristinia statu reparatione sapere nihil audeas No qa diabolo de d monibus inuidemus, ct eo modo quasi vice male uoletis illis repedimus, cuilli no ob aliud nisi inuidelia stimulis agitati, nostra itinera quibus in deo tendimus perturbare conentur: sed quia vltimae sententiae summi & veracissimi iudieis ex nostra pr sumptione addere nihil debemus. Ipse enim , . se similibus eotu dicturii esse pra dixit,lie in igne aeie nu.qui paratus est diabolo de angelis eius. Nee mouere debet ut hoc loco ternu pro diuturno accipiamus,qd alibi scriptu est In aeternu Se in seculi, seculi. Latin'quippe interpres noluit dicere, in aeternu ct in aternu aeter.

ni. sed quonia id quod aesti, Graece dicitur.& seculii Saternu interpretata potest . commodius alii interpretestrastulertit,in sectili, Se in seculo seculi.Sed non hoe dictum est ubi dictu est,tte in igne aeternu. Non enim dis B ctum est ἀ Gia, sed alia,i:, quod si a seculo declinatum

ess et .seeulare Latine diceretur,non aeternu,quod nemo

unqua interpres ausus est dicere. Quapropter licet Latine se lum cu aliquo sine intelligatur, ternu vero nisi id quod sine fine est non soleat appellari αιὰν aute Graece aliquando aeternis aliquando secutu signis eare intelligat ui tamen quod ex hoe nomine derivatur de appetantur ἀιωρ ei nee ips Grςei quatum existimo solet intel ligere nisi id quod no habet finem. Nos aute siue eis bessive αι Aio, non solemus dicere, nisi clern : sed α ῶhii dicimus S seculii Ξιωρ ex aute non nisi aeternum. Qua uis quida interdum etia Uernale audeant dicere,ne Latinet lingum deeste videatur ab eodem nomine derivatio. Et fortasse quide sies dum morem scripturarum inueniat

isti aliquid etia L i , dictu quod sine sine non sit.setit

i. a. deus in libris veteris testamenti assidue dicit, Hoe vo-I M i. s. bis erit legitimia aeternum: quod Graecus habet oti ri .. o tr. cum talibus sacramentis eo modo sape praeceperit,

Nam . ia. quς fine fuerant habitura: quanq ii diligentili, dicta in telliganε, ea fortassis quς illis sacra metis significabant,

fine non erant habitura. lia enim ne longius abea. dici-C mus aterni, deur non utiq; istas duas breuissimas syllac MI I. ba, sed quod eis sinis eatur. Dixit Apostolus cierna Tuum. i. tempora priora de antiqua. quod in Graeco legitur Σ1 οχ ιν ν άuzis . u.Ad Titu enim scribes ait. Spem vitς aetern ς qua promisit no medax δ eus ante tepora Getna. Cuaute retrorsum tepora a costitutione mundi habere videanε initi sit quo modo sunt aeterna nisi quia xterna dixit quς ante se no habet vllu tepus sed quil quis pruden uo. s. ter aduertit quod dictu est, ite in igne aterno: illud esse dictsi quod no habet sine e contrario probat eo ipso loco Euangelico de vita aeternar qua iusti accepturi sunt: No enim εἰ ipsa habet fine. Ita enim coclusit. lbunt illi

in ambustione aeterna. iasti autem in uitam aeternam.in

utroq; Graecus Liati v habet. Si misericordia nos prouocat credere. non futuria impiorum sine fine supplietum: quid de piaemio iustorii eredituri sumus, eum in utraq; parte in eode loco, ea de sentetia,eode verbo pro nucletur aeternitas An iterti etia iustos ex illa sanctiseatione de vita aeterna, in peceatoria immundicia atq; in mortere lapsuros esse dicemu Abst hoc a Christian fidei sa nitate. Utrunq; igitur sine fine dictum est xternum, hoe est, oro ,ne cum diaboli poenas dolemus,& de regno Christi dubitemus postremo s aeternu de aeternale: hoc

est, ito, S aiciae, sub viro q intellectu in scriptulis po-

Prophetae verbis resposuri sumus,ubi scriptum est: Ver- FBM. M.

mis eorum non morietur,& ignis eoru non extinguet

Qualiscit poena significata sit nomine vermis atq; νnisaeerte si non morietur,nee extinguetusis ne fine prς-

dicta est. Nec aliud agebat propheta eum hoc diceret, nisi ut ea sine sine praediceret. De regno ecia Christi, cf.; .noseetidis id quod in principio verbia deus apud deu, I n. a. na illinc nemo unu dubitauit,quo ἡ sit rex omniti secti lotu: sed secissilia hominis suseeptione de mediatoris A.

cramentu, di ex virgine incarnation apertissime dictu

est.* sne no sit habiturum: ubi angelus loquens ad Maria matre fi miram.virginem mansuram,ait inter extera Hie erit magnus, ct filius altissimi vocabitur, Et da- Istae tibit illi domiti' detis sede David patris eius, ct regnabit

in domo Iacob in aeternum, S regni eius non erit finis. Secundo quid regni eius no erit finis nisi secundis id regnabit in domo lacob Nahoc quod ait,in ternum: propter ipsam ambiguitate exposuit ad dedo, regni e non erit finis: ne quisqua aeternu hie sic acciperet, quoad modis seeulum fine quadolibet habiturum. Nuquid aute regnum in domo laeob Se in sede David intelligi potest, nisi in ecclesia 5e in eo populo qui est regnu et . pde quo etia dicit apostolus,Cu tradiderit regnis deo de patrinig est, ei, perduxerit sanctos suos ad coteplatione patris:vti s de ad sua, secundo id ς deus est a italis patri Non enim sic tradit vi ipse amittat,quia de pater de- Dan. s. Ait filio habere vitam in semetipso, nee utiq; amisit ip se. Ae per hoe si regni eius non erit finis, profecto sancti eius qui sunt regnis eius,cum illo sine fine regnabtit. Quod auid illo loco dicit apostolus,Deinde finis cum 1.c.κ is. tradiderit regnum deo& patriti bi fine non consumente,sed perficientem signifieat scut dictu est. Finis enim Roma. to.

legi, Christus ad iusticia omni eredentit Q lex perfici, tur,no Q aboleatur. Quod de illic lignis eat ubi ait, No s. veni legem soluere sed adimplere. Qisod autem dicunt de rationalibus erraturis, id est, sanctis angelis Se immundis daemonibus,ct ipsis animabus hominum. maiore locum minor culpa promeruerit,qua impudentia conentur ecclesiet Chi illi persuadere,no video. M e lius itaq; credimus deum non peccatis rationalium spirituum adductum esse ad fabrica mundi, ne illa sequatur absurda.m duo soles,vel tres, vel quatuor,ves quot- Flibet vobis estet necesse. si plurimum spirituis per libErU η 'πι

arbitrium tanta culpa praecederet, quanta illos in s mi- si molibus corporu ealesti in globis oporteret ineludi. sed ex ιι' me factum vile mundo dei bonitate,magnu,bonum,a summo & no facto bono.in quo serent omnia bona valde s ὀm hic secundia naturam, S aliis alia meliora, a summis creatu ri, ψ': ad infima distinctis gradib' ordinata, ut eo modo eilent omnia, dia no essent sola potiora .s haberent eius numeri terminum que eonstituendis apud se vidit

omnia natui aru ereatarum conditor deus, qui ea no facta didicit .sed nouerat etia tacteda Vnde illud qd a tuti in eius sapietia iam fuisse facta omnia an tequam in illas formas ct modos proprios proferrentur, atque in suis Ordinibus apparerent, non sobrie dicitur. Facta enim quando essent antequam facta es leni sed in dei sapientia omnium faciendarum relu tationes esse potia erunt.

nota me factς. Omnia enim per ipsam facta sunt, no & I. ,. . ipsa facta est, quia de ipsa est verbis de quo dieit. Omnia per ipsum facta sunt. Noverat ergo deus omnia quae secit antequam faceret, Non enim possumus eum dicere

ignorata seeisse .& ea non nisi facta didieiise i ne seisse qd faceret, sed scisse quod fecit. Hoc enim si de aliquo

s iiii altisce

283쪽

G a tisee homine diceremus, insolentissitne saperemus

Noueiat ergo ea facienda non facta nouerat ut saceret, non quia fecerat. Proinde quavis iam nota essent, quianis, a iciente non fierent, no tamen facta esse coepertit, quae vi fierent sciebatur antequam serent. Cum autem veritas, quae non opinatur incognita, nee aliquem fabiit purgationem nostram,imo vero & persectione,etia

post resurrectione corporu spiritalita v c ad angeloru qualitatem promittat futuram,quo modo dictitur ipsi sancti angeli, quibus purgatissimi aequales erimus, adhue a peccatis luis esse purgadi Et cuin coelum notiti de terram nouam polliceatur deus habitaculum sanctoris, atq; ab omni labe huius seculi purgatorum, qua tadem affirmatur audacia, no futurum fuisse mundum, id est, coelum & terra,nisi propter necessitatem purgadorum spirituu rationalium, qui vel in coelo vel in terra no es.. sent,nis p meritis peccatorui Quid ergo purgatis opus est ectio nouo & tetra noua,s purgati ad hoe restituuntur, ut sint quemadmodum fuerunt ante coelum & ter ra sine eulo S terra Quod si omnino verum esset, nosus; ad illud quod promittit scriptura spem nostram te

Pi gere Heberemus. Et si inde essemus in aliquid meliustrasserendi,multo rationabilius hoc tune iam ibi postidisectemus u nune non solum temere crederemus,verum etiam impudenter docere conaremur.Quid est autem ablurdius, q dieere cretum S terra no ei let mundi structura purgandis, cum alterum coelum & altera terram promittat scriptura purgatis porrὁ de Sole S Luna e terisq; syderibus Q culeuia snt corpora vide in q, animata fiat, non videmus: De diuini, hoe libri, te gatur S et edimus. Na testimoniti ex Apostoli epistola. quod ab eis dici solere posuisti, etia de solis hominibus intelligi potest quonia in unoquoq;- homine est omnisereatura non uniuersaliter scut est coetu & terra, ct omnia quae in eis sunt,sed generatim quod a modo.JQuia S rationalis in illo est, quam vel Irobantur habere angeli,vel creduntur: S,ut ita dica,tensualis, qua de bestiae

non carent:utuntur enim de sensibus S sensuasibus motibus ad appetenda utilia & vitanda contraria: ct vitalis priuata tensu,qualis aduerti in arboribus potest. Na&in nobis sine sensu nostro sunt corporis incremeta. ct capilli nec eum praeciduntur sentiunt.& tamen eres t eunt. lam vero ipsa eorporalis creatura evidelius apparet in nobis, quc licet ex terra facta atq formata st . insunt tamen illi ex omnibus huius corporei mundi et mentis quadam particulae ad temperiem valetudinis. Na de calore membra vegetantur, qui est ab igne, cuius etia lux ab oculis emicat:& aere venarii discursus.quas arterias vocant , atq; spiramenta pulmonis implentum es humor nisi esset, s nullai sputamenta confluerent,vitam a. absumeret siccitas. Nam R ipse sangui, humido lapsu alias venas replens, quas rivis ct fluminibus peretincta diffunditur. Ita nullum est creaturς genus quodno in homine possit agnosti. Ae se omnis ereatura in eo congemiscit de dolet reuelationem filiorum dei expectans quς per corporis etia resurrectione eis non in omnibus hominibus, omnis tamen a corruptionis sera uitute liberabitu quia D in sngulis omnis est: & s quo alio modo meli' potest ide locus apostolicatu literaruintelligi. Non tamen ex easdem verbis consequens est, ut Sole R Luna de sydera congemiseere credamus, donee in stetiti s ne a corruptionis seruitute liberentur.

stii. IX. Sanὸ quonia dixi, de diuinis libris legatur es eredi. mus o ne te fors tan fallat quod de libro lancti Iob proferre assolent qui hce asserunt,ubi scriptu est. Qigo in

do eiit homo tuae cora domino,vel quo modo senati tis. is. dabit natus ex muliere: si lucit praecipit. & no lueetmee Kses in sunt mundς ante eum,quanto magis homo putre rdo,ct filius hominis vermis Hinc enim volunt intelligi rationale spiritum habere stellas.ct mundas non esse a peceato sed ideo in eoelis esse,qa maiore vel meliore locum minor culpa promeruit. Non pro authoritate diuina ista sen tentia recipiendam esse existimo. No enim eam ipse lol, enunciauit, eui sngularo quod a modo testimonium diuinitus perhibet, q, non peccauerit labiis suis ante dominia, sed unus ex eius amicis,qui dicti sunt

consolatores maloru Omnes, ct diuina sententia reprobati sunt. Sicut autem in euagello, quavis verum si omnino Q dicta sint,non tamen Omnia quς dicta sunt vora esse creduntur, quonia multa a lud is talsa ct impia dicta esseverax euangelii scriptura testaε se in hoc libro ubi multae personae loeutae eiti narrantur, no solii quid dieatur sed a quo etiam dicatur considerandum est: ne

passim qui in sancto libro quolibet scripta sunt recipientes , cogamur fateri, quod absi,vera & iusta filisse, que marito iacto mulier in spies suggerebat, ut aliquid . aduersus deu loquens ad illa intolerabili prena molien' ' 'do liberaretur. Quod non ideo dixerim,quia illi amici ha domino reprobati,ct ab ipso sancto dei seruo merito culpati,nihil veri loqui potuerunt: sed quia non omnia

quς loeuti sunt vera putanda sunt .Quanuis ergo aduersus iob nihil verti dixerunt, potest tamen etiam ex eoru verbis aliquam sanam sentetiam in testimonii; veritatis assumere,qui nouit sapieter dicta discernerci sed quando inquiretes. probari nobis aliquid volumus testim nio sanctorti eloquioria, non nobis dicatur erededum esse etiam quod in euangelio scriptu est, si forte euangelista eu hoe dixisse comemorat cui fides habeda no est, Nam dictis est illi e a lud is domino Cluisto, None vorum dicimus quia Samaritanus es S damomu habe,3 Iran. . Quam voce tanto amplius detestamur, quanto nobis Christus est charior. Emissam tamen esse a ludaeis dubitare non possumus.qui euangelicam narratione verisiimam credimus. Ita nee euangelistae derogamus fidem scribenti S lud i voce blasphemantis execramur.Nee

solum impiis & nefandis hominibus,sed nec ips, in fide paruulis at* adhuc rudibus S indoctis qui forte ibi

loquetes comemorantur,tanquam c anomes authorita

ti aecomodamus fidem. Neq; enim quia ille cuius eaei nati oculos dominus aperuerat,ait, Scimus quia pecca- tio. νtores deus non exaudit: ideo ista sentent iam pro euan- Mgeliea aut horitate se debemus accipere vi ipsis in eua- gelio vel bis domini resstamus, qui eum qui dixit, Do- Iumis.

mine propicius esto mihi peccatori: mastis iustifieatum deciendisse de templo, q Pharisaeum iusticias suas eo mmemorantem atq; iactatem, diuina voce si mauit. Nee Reeenseat isse recens illuminatus in earne, 0 eum diaximus in suς fidei tyrocinio, quasso adhuc quis esset qui

eum sanauerat nesciebat,minus circiispectam protii licia tententia, quia peccatores deus no exaudii: oim ipsi Apostoli domini prae exteris electi, S lateribus cohaerentes, eiusq; ore pendentes, multa reperiantur impro basa dixisset quae coinemorare prolixu est, ita ut beatus

Petrus de quibusda verbis sui non solii reprehedi. sed

etia satanas appellari meruerit. in aquam in compa Matis .is.

ratione iustici dei. si nee facti in coelis angeli iusti esse curae.

dieaturi non mihi videtur importuna tentetiar ni, quia

ut hoc essent, a iusticia lapsi sunt, sed quia facti sunt. de deus n5 sunt tanto': spiritalis luminis habete non posisunt quantu habet ille a quo tacti sunt. Ibi enim summa iussieta

284쪽

cap. XI.

OP. XII.

, iusticia ubi simina sapientiat& hoe deus est, de quo dictum est soli sapienti deo. Sed alia quaestio est, quatum

iustieiae ipsus capiant angeli, quantumq; non capiant Cuius enura participatione iiiiii sunt, eius coparatio uenee iusti sunt. Sed alia est,ut dixi illa quaestio .alia des, deribus & sole S luna, utrum vel rationales habeant spiritus in his conspicuis corporibus lucidis laquς cor pota esse qui dubitat, quid si omnino corpus ignorat. Neque ista multum ad nos pertinent. ut ea summo studio indagare curemus, quae remota sunt a sensibus nostris, de ab intellectu infirmitatis humanae, nee in ipsis seripturis ita posita,ut nobis eoi una sit mandata cogni tio. lino vero ne praecipiti suspieione in fabulas saerilegas irruam', clamat scriptura diuina,Altiora te ne qirQseris,s sortiora te ne scrutatus fueris, sed quae tibi praecepit dominus illa cogita semper: ut magis in istis temeraria praesumptio. i cauta ignoratio eulpada videatur. Certe ait apostolus, Sive sedes, siue dominatione sue principatus.siue potestates. Et esse itaq: sedes dominatio aes principatus potestates in coelestabus apparatibus , firmissime credo. Se differre inter se aliquid indubitata fide teneo. Sed quo me contemnas,quem magnum putas esse doctorem quae nam illa sint.& quid in ter se differant nestio. Nee ea sanὸ ignorantia periclitari me puto,sicuti inobedietia. si domini praecepta neglexero . Et ideo puto spiritu dei per aut hores nostro scriptores sanctorum eloquiorum, non plenὸ expolita, sed raptim tacta atq: perit icta: vi sicubi sorte tali quales nos sumus per altiorem reuelationem aliquid huiusmodi fuerit demonstratum,non se inferiores fuisse credat eos, per quos nobis canonicarum scripturarum sancta praeconia ministrata sunt. Quantum enim cumquestiendo profecerit, infra illas luerasse inueniet , quas deus isquam firmamentum supra omnia humana cor da eonstituit. Non ita opus est plus sapere sed sapere ad temperantiam, sciat unicuiq: deus partitus est men stiram fidei. Doeebunt te ista fortasse doctiores si ad illos afferas tantam discendi scientiam, quantam scien di habes curam, ne incognita pro cognitis opineris. ne non crededa credas vel credenda non credas. imo docebit ille unus magister de verus, siue per illos, sue quibus modis voluerit, qui te pro sua ecelesia laborantem intus in spieit ubi de hoe in te contulit: ipse reserabit latius veritatem,qui pulsantem pervidet qua donate dignatus est charitatem. Aliud est in Adam peccasse unde dicit apostolus,in quo omnes peccauerunt: & aliud est extra Ada, nescio ubi peecasse, de ideo in Adam. id est,

in earnem, quae ex Adam propagata est,tanquam in carcere trudi. illam vero opinione, Q ex una fiunt omnes animae nec discutere volo,nis necessi: t a: tina ista de qua nunc agimus,si vera est,se abs te defendatur,xti hoe necesse iam non sit. Quatiis autem desiderati uerogem. votis ardentibus exoptem, S expectem, ut perte mihi dominus huius rei auserat ignorantiam, tamens quod absit, minime meruero patientiam mihi peto a domino deo nostro. in quem sic credimus,ut aliqua nobis no a pei iri etiam pulsantibus . nullo modo aduersiis eum murmurare debeamus. Meminerimus ipsis Apostolis dictum. Multa vobis dicere habeo, sed non potestis illa portare modo. in his quantum ad me attinet etiam hoc deputem, nee qui hoc sciam indigner indignum, ne hoc etia conuincar indignior. Multa enim alia similiter nescio, quae commemorare vel numerare no possum t de hoe tolerabiliter ignorarem . nisi metuerem ne

aliqua istarum opinionum, contra illud quod nimisit -I sma retinemus sde,incautis obreperet inentibus sed an Dtequam sciam qua iam earum potius eligenda sit, hoe me non temere sentire prosteor eam quae vera est non aduersari robustissimae ae fundatissimae fidei qua Christi Eeelesia nee paruulos homines recentas me natos adamnatione credit, nisi per gratiam nominis Christi, quam in suis sacramentis commendauit, posse liberali.

Libit ad Oiosum sinis.

meri propterea sunt locis sngulis annotati, ut cum responso legi coeperit, qui voluerit attendat, utrum eui llo eo apte diligenterq; responsum si,quia eosdem . numeros habet etiam ipsa resposo, per quos eui loco respondeatur appareat. Ominus noster Iesus Christus, deus via i genitus, primogenitusi Otius creationis. Voluntate dei de patris sui, ante omnia Esecula constitiitus . Volun- 3iate& prccepto ipsus.coelestia S terrestria visibilia es inuisibilia .ecirpora εἰ spiritus ex nullis exissetibus .vt ellent sua virtute Leit. Et antequam taceret uniuersa Omnium sutur rum deus de dominus,rex de creator erat con stitutus.&omni ii suturoru in natura habens priscientiat, ct in f

elenclo in omnibus expectans patiis sui iussonem: ipse voluntate S praecepto patris descendit de coelo. S venit in hune mundum.iicut ipse ait, Non enim a meipso veni. sed ille me misit. Et quia de omnibus spiritali- . bux S rationalibus gradibus, propter infirmitatem Ssragilitatem corporis, paulo ininus ab angelis inferior Lminoratus homo videbatur: ne se vilem speraret, ct de salute sua desperaret, dominus lesus honorans factu ram suam dignatus est humanam carnem suscipere. Rostendere, quia ron est homo vilis, sed preciosus, seueseriptum est,Magnus homo de preciosus vir. Et ideo solum hominem patri suo haeredem, sibi coli redem. Feere dignatus est: vi quod minus acceperat in natura, plus haberet in honore. Cum, inquit, venit plenitu- ου do temporis , misit deus filium suum natum ex mulie- cati . . ret ipse qui voluntate patris carnem suscepit, ipse ct v - 1. ., .

luntate Se praecepto eius in corpore conuersatus est,sicut ipse ait. Deseendi de coelo non ut faciam volutatem Nar. 3. meam,sed voluntatem eius qui me in is t. ipse Se voluntate patris triginta annorum baptiratus est . voce Se testimonio patris man instatus. Voli intate de prccepto patris euangelium regni coeloium piadicabat. sicut ipse ait Et aliis ciuitatibus oportet me euangelium pHdic ratae. 4.re.in hoe enim miisus iam: Et, ipse mihi tara datum de- Ioan. H. dii quid dicam.aut quid loquar. Et se voluntate de prς cepto patris ad passionem de mortem properauit, sciiti ipse ait. Pater,iranseat calix iste a me, non tamen quod ego volo sed quod tu vis A apostolo asserente Se daee. te. Obediens inquit,fictiis patri usque ad mortem mortem autem erucis. is S in eruce pendens, voluntate 'de p cepto patris carnem humanam quam de sancta virgine Maiia suscepit in manus hominum dereliquit: de diuinitatem suam in manus patri eommendauit, licens Pater in nonus tuas commendo spiritum meum: quia Maria moriturum corpus peperit, deus autem immortalis immortalem filium genuit: ergo mors Christi

285쪽

G non deminutio est d minitatis. sed depostio eorporis.

sicuti enim generatio eius ex virgine non fuit corruptio deitatis ipsus,sed susceptio corpori,nta de in morte eius non nait pallio de defectio deitatis ipsius, sed se

paratio earnis eius. Sicuti enim qui indumentum conisi indit, induto faeit iniurii, ita de qui carnem eius cru- ei fixerunt , diuinitati i pluis eontumeliam intulerunt. Is qui voluntate de praecepto patris totam daspensa tionem adimpleuit, voluntate de praecepto patris co pus suum a mori uis suscitauit, de cum ipso corpore, ut pastoreum oue,& sacerdos eum oblatione, ct rex eum purpura, de detis eum templo a patre assumptus est inis gloriam. Is qui voluntate patiis descendit Se ascendit . voluntate S praecepto patris sedet ad dextera eius, Isai. ios. audiens patrem sibi dicetem, sede ad dexteram meam, donee ponam inimicos tuos scabellum pedum tuor .

is qui voluntate de pr cepto patris sedet ad dexteram

eius is voluntate de prxcepto patris in consummatione , A neuli venturus est Apostolo vociferante Se dicente, Et ipse, inquit, dominus in iussu, in voce archangeli de in tuba dei .deseendet de eotio. is qui voluntate Ee praecepto patris venit voluntate S prccepto patris iudicaturusH est totum mundum in aequitate,& redditurus est linguis Dan. s. lis secundum fidem S opera sua, sicut ipse ait pater iu-Iίιdem. dieat neminem, sed Omne iudicium filio dedit. Itemseuti audio,iudico, S iudicium meum verum est, quia

non quaero voluntatem meam,sed voluntatem eius qui

me misit. Unde S in iudicando patris praesentiam pr. ponit, ct suam diuina in dignitatem S potestate secun- au. h. 13. dam postponit dicens, Venite benedicti patris mei. Er go iustus iudex est stius: iudicatis vero honor de aut holitas. patris imperiales leges, sicuti de spiritus sancti ossi ciosa aduocatio de consolatio. v nigeniti dei itisti iudi

eis est dignitas. Ergo filius a patre est genitus,spiritus

sanctus per filium est factus. Filius patrem praedicat, spiritus sanctus filium an nunciat. primum S praecipuum opus est filii, genitoris gloriam reuelare primum de praecipuum est opus spiritus sancti, in animas homi ij num Christi dignitatem manifestare. Filius testis est patris, spiritus testis est filii: filius mittitur a patre spirii' i mittitur a filio. Filius minister est patris spiritus lan is ctus minister est filii. Filius iubetur a patre: spiritus re sanctus iubetur a filio. Filius subditus est patrii spiri. 1ν tus sanctus subditus est filio. Filius quae iubet pater,

t haec operatur spiritus sanctus quae mandat si ius,hac lota quitur. Filius adorat & honorat patrem: spiritus adorat de honorat filium,ipso filio Gleete pater ego te glo-than risi- rificauit super terram.opus quod dedisti mihi consum eam. maui. Et de spiritu sancto ait, ille me honorificabit. Dan. 17. quia de meo accipiet, de an nunciabit vobis. Filius a

39 se non potest facere qui equam, sed in omnibus patris

Iaan. t s. expectat nutum. Spiritus sanctus a se non loquitur, Dan. s. sed in omnibus Christi expectat prςceptum n O. inquit, o a se loquetur,sed quaecumque audierit loquetur,& ven. xi iura an nunciabit vobis. Filius pro nobis interpellatai patrem spiritus pro nobis postulat filium. Totius bo. nitatis,&sapieti a. de virtutis patris vitia de vera Se pro-

pria ct cona igna imago est filius. Totius sapienti &virtutis filii niani sestatio est spiritui sanctus. Non estis pars nec portio patris filius, sed propriui & dilectiss.

as mus , perfectus de plenus unigenitus situs . Non estir pars nee portio stu spiritus, sed primum de praeeipuum

dis opus unigeniti dei prς c teris uniuerss. pater maiori, est filio. Filius ineomparabiliter maior 3 melior est

o spiritu. Pater deus de dominus est filio. Filius deus ct dominus est spiritui. pater immobiliter a impas Ksbilii ei volent stium genuit. Filius sine labore S itfatigatione sola virtute sua spiritum feeit. Filius ut si ii

cerdos adorat deum suum, de ab omnibus adoratur ut 3s deus de creator Omnium pater vero solus nullum adorat: quia maiorem, nec aequalem habet quem adorat: nulli gratias agit, quia nullius benescium consecutus est: omnibus vi essent ob bonitatem suam donauit, iria quod est a nemine aecepit. Ergo hae trium 1ubstantiarum , patris, S filii, X spiritus sancti distinctio de trium rerum . dei ingeniti, de dei unigeniti. de spiritus aduoeati differentiat de pater deus de dominus est filio suo, de omnium quae per virtutem filii voluntate ipsus facta sunt i filius minister de summus saeerdos est patris

sui, omnium vero operum suorum dominus de deus

in patre volente. Et sicuti nemo potest sine stio ad 3 patrem transire, ita nemo potest sne spiritu sancto fialium in veritate adorare, ergo in spiritu sancto adora tur filius. Per filium glorificatur pater. Spiritus sin i cti opus S diligentia est sanctis care, de sancto eust gdire, de non solum rationabilia,ut quidam putant, sed S irrationabilia plura sanctis caret de eos qui cecidetiit propter suam negligentiam ad pristinum statum repa

rare: ignorantes docere, obliuiscentes admonere, peecantes argueret pigros hortari de salute sua cogitare &solicite agere errantes ad viam veritatis deducere insemos curare, de fragilitatem eorporis per alacritatem a nimae continere S ad amorem pietatis de castitatis co-

firmare, ct omnes illum in arcisti per omnia fide de charitatem praebere sngulis pro studio quoque de diligentia. pro synceritate 5d simplicitate mentis, pro mensura fidei de merito couersationis gratiam ad utilitatem diuidere,& unumquemque in quo opere de propostofuerit habilis. in ipso ordinare. Alium esse a stio na- ιν tura de ordine, gradu de affectu, dignitare de potestate, virtute di operatione: seui ct filius natura ct ordine, gradu & affectu.diuina dignitate 3d potestate unigenistus deus alius est ab ingenito deo. impossibile ergo saest unum etin dem l: este patrem de filium, generantem de nascentem: eui testimonium perhibetur, de eum qui Mtestimonium peihibet: maiorem & eum qui maiorem esse confitetur: eum qui ad dexteram sedet aut stat, de eum qui sedis dat honore eum qui missus est & eum qui mist: nee discipuli, S doctorem.vt ipse docuit dicens, Sicut docuit me pater se loquor: similem δd imi Dan. statore, de eum cuius est similis, de quem imitaturi de euqui orat ei qui exaudit.& eum qui gratias agit ei qui benedicit : eum qui suscepit mandatum. R eum qui dedit mandatum S ministrum praecipienti, supplicem eminenti subditum superiori, primogenitum sempiterno,

unigenitum ingenito sacerdotem deo unum atq; eundem esse. Sed & deus sne prineipio praescius erat, se i unigeniti dei pueri sui patrem futurum: deum autem se

futurum nunqua praesciuit. quia ingenitiis est. de nil iliae cepit, nee pr seire.nec scire. Quid est autem praseientia, nis futurorum scientia3 Pater autem generando fiulium ab ipso filio est nuneupatus: de ipso reuelante, ab omnibus christianis deus.& pater unigeniti dei est cognitus.&magno maior.& bono melior est inanifestatua. Et quia Homusani dieunt saluatorem nostrum hi i- cimilitatis gratia fixe omnia de patris praescientia S de sua si biectione esse loeutum: nos vero Chrissiani eredimus patre imperante L stio obtemperante haec omnia esse eum locutum: dicimus S probam ii quod haeretici ex suis dictis arguuntur de reprehenduntur. si

286쪽

CONTRA SERMONEM ARRIANORUM LIBER VNus

A nim se humili uti. ipsa humilitas eius obedientiam ostedii: ipsa vero obedietia alium super eminentem, alium stil,silentem A subiecto declaiat scuti ait Apostolus,plis .i. Hii miliavit se obediens factus patri usque ad mortem. Et ipsa humilitas eius,veritas est non fallitas.Quis enim vel quando sapiens contentus est se humiliare, nisi ha beat maiorem de meliorem cui festinet per humilitate Dan s. placeret Et ego,inquit,quae placita sunt ei facio semper. Semel enim ante Omnia secula voluntate Dei natus, ad voluntatem ipsus omnia operatur. Si autem se humiliavit, ct mentitus est quod abiit:& ii veritas mentitur quod impos,ibile est ubi ui, quirat veritatem Sed

veritas nec mentitur, nec variatur, qui ad hoc venit viveritatem docere quia non est ignorantiae doctor, sed Naub. 13 . veritatis magister,ut ipse dixit Nolite vobis vocare magistros super terran unus est enim magister vester Christu1. Si autem dixerint quia propter incarnatione suam humilia, se super terram, propter homines ii te loquebatur ossessamus illius maiora δd firmiora esse illa testimonia, quae de subiectione stii in scripturis sunt potin ta de iis quae in Evangelio aguntur. Si enim propter homines supra terram se humiliavit. de non ut obediens

Ed subiectus filius com ineomparabili dilectione S gratiarum actione patri suo obsequebatur : quia quantum sublimi est in potestate, tantii humilis est in obsequio:

antequam carnem susciperet. luare iussi is obaudiuit,&RM . . modo sedens ad dexteram dei interpellat pro nobis, de in corpore constitutus super terram in culo se patre rogatur tim promittebat dicens, Et ego rogabo patrem meum.& alium aduocatum dabit vobiς Et si adhue in his omnibus propter duriciam de caecitatem cordis sui credere noluerint,sed ausi fuerint dicere. q, hie omnia humilitatis eatisa sunt post consummatione sectili nisi se natura de voluntate sciret subiectum Se obedientem,

ut quid se humiliai et . ubi propter homines humilitas

necessaria non est Q Hod autem de post consummatimnem Geuli. qua sci illi omnia fuerint subie iat liua mo. do natura qui de omnia sunt stibiecta, ut creatura crest Oi i, voluntate autem propter liberum arbitrium non

C omnia illi subiecta videmus: tunc vero in die iudieii,sbi'.a. sit ado in nomine lesia omne genia flectetur ealestium, terrestituitam infernorum. S omnis lingua constet,itur,quia dominus lesus Christus est in gloria dei patris, omnia sne fine.& voluntate de natura, illi eiunt subi cta: R ipse post omnium sbi subiectionem in ea subie ctione de charitate manens, in qua semper,de ipse ut s-lius subiectus erit ei qui illi subdito imnia nullus audies

Christianus ignorat quia silex ex audito,auditus antemper vel bum christi ut si deus omnia in omnibus, semper monarchiam S potestatem habens omnium, eui gloria de honor laus S gratiarum actio. per unigenitis

eiu filium dominum Se laluato em nostrum in spiritu sancto nune & per omnia secula seculorum, Amen. sermonis Arriani finis.

RELII HAUGUSTINI HIPPO

nensis Episeopi, Liber contra Selmonem

Arrianorum.

Orum praecedenti disputatio- 'nit hae disputatione respodeor i q, cum domitatim nostrum I e. t Luama sum Christum fatentur quidem deum,sed aeu verum S cum patre uni, deum nolui fateri. duos nobis induetit deos diuersae dii-

terum no velum: contra illud quod seripitim est, Audiis rael dominus deus tuus detis unus est Hoe enim si de patre dictum volunt intelligi,sequitur vi Christus non sit dominus deus noster. Si autem de filio, pater no erit dominus deus noster. si vero de ambobus, profecto pater Se filius. Vnus est dominus deus noster. Ac per hoc

illud quod in euangelio scriptum est,ut cognoscant te Evnum verum deum . Se quem misim lesum Christum i . 7. hoe eum dixisse accipiendum est, vi te S quem misistile sum Christum eognoscant unum verti in deum. agia

Ed de Christo lictum est a loanne apostolo,ipse est v

rus deus ct vita aeterna. Item cum dicunt Christum a voluntate dei 3d patri, sit ante omnia secula constituatum,coguntur confiteri filium patri esse coaeternum. Si enim aliquando pater sine filio fuit, erat ante filium a

liquod tempus quo pater sine illo solus sit t. st quo modo erat ante omnia secula filius,ante quem siti tempus quo sine illo erat pater Porid ii ante omnia temporas lius erat, non enim aliter intelligendum est, in prin- r. . cipio erat verbum, & omnia per ipsum lucta sunt, quia ct temput sine aliquibus creaturae motibus non potest esse & ideo per illum facta confitemur S tempora, per quem facta sunt omnia. proelii dubio coaetermis est pa- tri s litis. Sed voluntate patris dicunt constitutum n leses dicere desi de deo aequale genitis atq; co ternum. FNus litam aut 3 legunt.voluntate patris filium ante omisnia secula eonstitutum. sed hoe propterea dieunt, ut

prior illo videatur voluntas patris, qua eum constitutuvolunt. Et argumentatio eorum talis esse solet Interro-pant enim, utrum pater filium voles an nolens genu

riti ut si responsum fuerit.quod volens genuerit, dicat, Prior est ergo voluntas patris. Quod autem nolens genuei it quis potest dicere3 Sed ut nouerint quam inania loquantur.etiam ipsi interrogandi sunt, utrum deus pater volens an nolens si deus. Non enim audebiit dice.

re nolle se es e deum. Si ergo responderint m volens si deus eo modo illis referenda est vanitas sua, qua di ei potest prior illo esse volunta, eius, quo quid dicitur

stultius 3 Deinde di eunt eum voluntate S pracepto

patris, coelestia D terrestria, visibilia ct inuisbilia, eor- pora ct spiritus, ex nullis extantibus, ut essent sua , iri in tute fecisse. Vbi ab ei quaerimus, utrum de ipse a patre ex nullis extant biis factus iit, hoe est,ex nihilo. Quod si

dieere non audebunt, ergo deus est de deo, non ex nihilo factim a deo. Qia res indicat una in & eandem patris filiiq; naturam. Neq; enim homo .pectis, auis, piscis, possunt eiusdem naturae gignere sitos. 3e deus non potitit.si aure tanto impietatis abrupto audebunt ire prae cipites, ut dicant, es unigenitu stitim a patre ex nihilo constitutum, qiutrant per quem factus su a patre ex nihilo

287쪽

CONTRA SERMONEM ARRlANORUM

G hilo si ius. Non enim per seipsum fieri potuit, tanquam

iam esset antequam fictet . ut esset ipse per quem fieret idem ipse. Et quid opus erat,eum seri qui iam erat γ Aut quo modo sebat ut elisit, 'ui iam erat antequam serer

Porro ii per alique alium a patre factus est, quis est ipse

Dan. i. alius . cum omnia per ipsum facta sint Si autem a patre per neminem factus est,quo modo per nemine aliquid a patre factum est. eum per stium, hoc est, per eius ver cap. III. bumn ta sint omnia stante tua faceret, inquiunt, η uniuersa, omnium suturorum deius es dominus rex recreator erat constitutus: S omnium futurorum in natura habens praescientiam. S in faciendo in omnibus expectans patris sui iussione,ipse voluntate patris descentiam s. dit de colo, S venit in hune mundii, sicuti ipse ait, Noenim a meipso veni. sed ille me misit. Vellem isti,t di

cerent, utrum duos constituant creatorex. Quod si non it. audent.. nus est enim quoniam ex ipso,& per ipsum.&in ipso sunt omnia. Vnus quippe deus est ipsa trinitas,

Se tie via' deus quo modo viatis creatori quid est quod dicunt iubente patre omnia creati e stium tanqua in pa a I . ter non creaverat, sed per filium ' creari iusset it Cogi tent qui carnaliter sapitit, quibus aliis verbis iusserit pa-H ter unico verbo. Format enim tibi in phalasmate coodis sui quas duos aliquos, ct si iuxta inuicem.in se is tamen locis conmtutos,unum iubentem. alteium obtemperantem. Nec intelligunt ipsam iussione patris ut serent omnia, non esse niti verbum patris per quod facta sunt o innia . Quod autem miserit pater filium, negari non potest. Sed considerent si pollunt, quomodo eum iniserit cum quo ipse venit.An ille mentitus est qui ait, I '. is, Non sum solus,quoniam pater mecum est. Sed quo modo libet missum intelligat: ntiquid ideo diuersa natura

est, quia pater mittit S mittitur si iii, 3 Nis forte potest homo pater mittere hominem filium, unius eiusdem usubstantia,S non potest deus: cum homo missis ab ho .mine vitillae separetur quod dciis no potest. Sed ignis mittit splendorem suum,nee potest spledor missus se parari ab igne mittente, quavis de ista quia creatura est visibilis, non omni ex parte hiate rei si coparabilis cum enim splendorem mittit ignis . longius peruenit splendor qua ignis non peruenit. Vnde spledor ab igne qui est in lueerna missu, s loditi posset .non utiq; posset ve-ium dicere in pariete, quo sine lucernae igne peruenit, i igni, qui me misi mecum est: potuit autem millus a patre filius dieere, pater i nee u est. Cum igitur lixe a patremis ostii prorsus ineffabilissi. nee eapi vilius cogitatione posit, quo modo hine ostendant filium alterius

atq; infestoris essentiae non inlieniunt, quandoquidem nee homo mitius ab homine. liuersam natura niliten

eis. Auitas ct misit esse demon strat. Die autem et is in hoe po test intelligi, ut eo ipso a patre missus filius esse dicatur, quod si ius hominibus apparuit in carne, non pater. Qui, enim mittitur illo ubi est Vbi autem non est in. S. sies.s. pientia dei quod est Christus, de qua legitur. Attingit astie, sq: ad finem fortiter es disponit omnia suauiter Cum ergo ubi ut sit etiam filius, suo mittendus fuerat,bi non erat, nisi apparendo sicut apparebat Quanquata spiritum sanctum millum legamus, qui certe in viri tatem personae sua naturam non assumpst humanam.

Dais., ε . Neca solo stici missi is est,se ut scriptum est. Cum ego te o mittam illum ad vos: sed a patre quoq: sicut seripi i . tum est. Quem mittet pater in nomine meo. Vbi ollenditur quod nee pater ii ne filio. nee filius sire patre mist spiritis, sed eum pariter ambo miserunt. inseparabi lia quippe sunt opera trinitatis. Solus patet non legitur mi istis,quoniam solus non habet Iavi borem Ja quo ge- Knitus sit,vel a quo procedat. Et ideo non propter natu rae diuersitatem. quae in trinitate nulla est, sed propter ipsam authoritatem solus pater non dicitur missus. Noenim splendor aut fertior ignem, sed ignis mittit, sue splendorem, siue seruore. Quaui, haec longe fiat dis,imilia. Nec inuenitur aliquid, vel in spiritalibus vel in

corpora labus creaturis, quod ei trinita ii, quae deus est, mei ito conferati, r. Dicunt etiam, Et quia de omni- canimbus spiritalibus S rationalibus gradibus propter infirmitatem & fragilitate corporis paulo minus ab angelis a. inferior minoratus homo videbatur, ne se vilem speraret, de de salute sua despei a rei,dominus Iesus honorans facturam suam dignatus est humanam carne sincipere, & ostendere, quia non est homo vilis. sed pro

ei ostis setit seriptu est, Magnus homo es preciosus vir. pro re. tr. Et ideo solum hominem patri suo haeredem,sbi cohaeredem faecie dignatus est, ut quod minus accepetat in natura .pliis haberet in honore. i lcc dicetes hoc volunt intelligi, quia humanam carnem sire humana anima Christus aitumpserit. Quae propria haeresis Apollinaristarum est. Sed etia illos. id est, Arrianos. in eorum di putationibus, no solum trinitatis diue fas esse naturas, Lsed etiam hoc sentire deprehendimus,q, animam non

habeat Chi istus humana. Verum id in huius disputationis conseqtientibus euidentius apparebit.Nune ad hee eorum verba quae proposuimus hoc respondemus, ut

recolant in epistola,quae ad Hebr os est, se Christo esse intellecto quod seriptum est, Minorasti eum paulo minus ab angelis: & v idea tu non ad diuersitatem S in aequalitate natura patris X filii valere quod dixit, Pater Ibo. , . maior me est sed ad illud potius Q in torma ierui propter infrinitatem, in quo pati & moti potuit, minor e iam angelis factius est . item dicunt, Cum,inquit, venit plenitudo temporis, misit deus filium suum natum 'ex muliere: ipse qui voluntate patris earnem suscepit, μ' η'

ipse X voluntate S praecepto ipsus in corpore conue satus est.setit ipse ait. Descendi de coelo non ut faciam r. voluntatem meam, sed voluntatem eius qui me misi. 1 ipse & volutate patris triginta annorum baptizatus est, voce X testimonio patris manifestatus. Volsitate a praecepto patris Euaget vim regni calorum praedicauit,sic ut ipse ait, Et aliis ciuitatibus oportet me Euangelium praedieare, in hoc enim missus sum. Et ipse mihi man

datum dedit quid dicam aut quid loquar, Et se voluna ' 'tate S prccepto patris ad passione S mortem properauit scut ipse ait,pater taleat a me calix isse,non tamen quod ego volo.sed quod tu vis. Et apostolo asserente de dicente. Obediens, inquit, famis patri usq; ad mortem. Ihi a. mortem autem crucis. His testiinoniis sanctarii ni scripturarum quid persuadere conantur, nisi propterea patii ct filii diuersas esse naturas,quia ob euies pati i osteditur filius Qisod tamen de hominibus non utique diacerent. Neque enim s homo situ, homini patii suo stobediens, ideo umborum diuersa natura est. Quam- cap. 1 quam de hoe ipsum quod dicit lesus.Descendi de ecito Dan. s.

non ut faeiam voluntatem meam. sed volutatem eius

qui me misi: ad illud referat quos homo primus Ada. de quo dicit Apostolus.per unum hominem peccatum intrauit in mundia,& per peccatii mors S ita in omnes '

homines pertrasiit,in quo omnes peccauerunt: fieiedo voluntatem suam non eius a quo factus est, uniuersum

genus humanum propagine viciata, ipς & poenae fecit obnoxium. Unde a contrario per quem libel2di sieramus, non fecit voluntate suam, sed eius a quo missicis

est.

288쪽

A est,ita quippe hoc loeo die tur voluntas sua, ut intelli.

gatur elle propria, contra voluntatem dei. Neque enim cum Obedimus deo .ea : obedientia dicimur eius secore voluntatem nolentes id facinuas sed volentes: ac perhoe si volentes id facimus. Pio modo voluntatem no

stratia non facimus niti quia illa dicitur volutas nostra, quando scriptura ita tosti tur,que intelligitur eise propria contra voluntatem dei. t me habuit Adam, ut in illo morerem . l lane non habuit Christus, ut in illo viveremus. De natura quippe humana hoe recte diei potest: in qua existit per inobedientiani voluntas pro pria quae dei voluntati esset aduersa Caeterum quod attinet ad diuinitatem filii, una eademo: voluntas est patris & filii. Nee potest ullo modo esse diuersa,vbi est natura trinitatis immutabilis uniuersa. Vt autxm mediator dei es hominum homo Christus Iesus non faceret propriam , quae deo aduersa est, voluntatem: non erat tantum homό,sed deu, de homo: pcc quam mirabilem singularemq; gratiam humana in illo sine peccato ullo

Dis. c. pollet esse natur Propter hoe ergo ait De edi deere B lo non ut faeiam volutatem meam sed volutatem esita qui me misit:vt ea causa esset tantae obedietiae, quae omnino sine ullo peccato esset hominis quem gerebat, quia de erelo descenderat. hoe est, non tantum homo, veru metiam deus erat. Vnam quippe ostendit elle re tona in v tra et natura,hoc est dei S hominis, ne si duas faciat, quaternitas incipiat est non trinitas. moniam

itaque gemina quidem si buantia , sed una persona est, propterea quo 1 dictu in est, descendi de creto. refertur

ad uel excellentiam: quod vero adiunctum est, non ut faciam voluntate meam .propter Adam qui fecit suam, refertur ad hominis obedientiam: utrunq: autem Christi id est deus de homo, tamen obedientia in illo quae

contraria est inobedientiae primi hominis, secundum id quod homo est commendatur. Vnde ait Apostolus, ἔicut enim per inobedientiam unius hominis, peccatores constituti sunt multi: ita & per obedietiam unius cs VIII. homini ,itisti costituentur multi. Nee quia dixit hominis separauit deum, qui hominem assumpsit, quia ii eut dixi, de valde commedandum est, una persona est. Ipse nanque unus Christus est de dei filius semper natu. ta: de hominis filius qui ex tempore assumptus est, non ut prius ereatus pollaifumeretur,sed ut ipsa assumptio C ne crearetur. Ac per hoe propter istam unitatem perso nae in utram natura intelligendam ct filius hominis di citur deseendiise de coelis, quan uis si ex ea quae fuerat in terra virgine aisimpi': de filius dei dieitue erueis xus mortuus & sepultu quantiis lice non in diuinitate ipsa. qua est unigenitus patri co ternus,sed in naturae humanae sit infirmitate perpessus. Nam filium homini, de se edisse de erelo ipsit ira dixisse se legimus. Nemo asce- 'i' in eooltim nis qui de eulo descendit filius hominis qui est in coelo. Unigenitum velo glium dei crucisxumta sepultum omnes etiam in symbolo confitemur.Vn. i. c. ni. de est de illud Apostoli Si enim cognouiisent,nu illam dominum ploriae crucifixissent. Hanc unitatem personae Christi l esu domini nostri,sc ex natura viras: constante diuina scilicet atque himiana ut quaelibet earum vocabulum etiam alteri impartiat, ct diuina humanae, ct humana diuinae, beatus ostendit Apos citu rubi nos cum ad humilitatem misericordem per Christa exho

taretur exemelum Hoc sentite incutit in vobis quod &15 5 . . in Christo Iesu qui cum in sorma ciet esset. xo rapinam arbitratus est esse se aequalem deo: sed se ipsum exinani-uit forti amni ui accipies, in iiiiii litudinem hominum

factis, de habitu inventu, ut homo: humiliavit seipsum Diactus obediens usque ad mortem mortem autem crimcis. Cum ergo Christi nomen ex eo illi sit quod scriptis est in Prophetia , Unxit te deus deus tuus oleo exulta tionis prae participibus tuis unde ad id quod homo factus est pei tinei: id eli, quod formam serui accipies habitu est in uetus vi homo, tui utiq; habitus coepit ex tempore: de ipso tamen eo dein s Christo dictum est Cum in forma dei esset: seu prosecto in forma)antequam ab illo forma serui esset accepta, nodum trat si ius hominis, sed si ius dei, cui patris aequalitas rapina non erat,

sed natura.Non enim erat usurpando clarus,sed hoe orat natus,& ideo veritas. Nondum ergo erat Christus, quod esse cupit eum semetipsuin exinanivit, non Dr-mam dei amittens sed formam seriti accipiens Verum

ii quaeramus, is est ille qui eum in iarma dei esset norapinam arbitratus est esse aequalis de γε respodetur nobis voce Apostolica Christus testis. Ergo Ed illa diuinitas huius humanitatis nome accepit. Item ii quaeramus, . .Qui; nam sit factus obediens usque ad mort mortem Hautem crueis rec)issime res podetur,l lle qui eum in se nia dei esset, non rapina arbitratus est esse aequalis deo. Lego es ista humanita, illitis diuinitatis nomen accepitrapparet tamen ide ipse Christus, geminae gigas sol 1lantiae, eei indum quid obediens,iecudum quid aequalis deo secundum quid situ, hominis, secundum quid si ius dei: secundum quid dieat, palei maloi me si se c um quid, Ego id pater unum sumus: secundu quid, ' '

Non faciat voluntate suam,sed eius a quo misti, eu:se i

cundum quid, leui pater suscitat motivo, ' vitiis eat. i 'sc ct filius quos vult vivificat. Item sequuntur Se di. cap. ix

eunt,ls ct in cruce pendens, voluntate de praecepto pa- 7tris, carnem humanam quam de sancta vir ine Maiia suscepit.m manus hominum dereliquit, & diuinitatemsiam in manus patri, commendauit, dicens, Pater in manus tuas comendo spiritum meum:quia Maria moriturum corpus peperit, deus aute immortalis immoria talem filium genuit, ergo mors Christi non diminutio est diuinitatis, sed depositio corporis. Sicuti enim generario eius ex virgine no fuit eorruptio deitatis ipsit is, sed sui eptio corporis: ita de in morte ipsius non filii

pa io de desectio deitatis ipsus, sed separatio earnis ipsus. Si ti enim qui indumentum coscindit induto

facit iniuriam ita Se qui carnem ipsius crucifixerunt di- Fili nitati ipsus contumeliam intuleiunt. Ecce in quibus verbis suis omnino manifestant negare se quod ad unitate personae Christi etia humana anima peltineat: sed in Christo ea e de diuinitatem latum modo con

steri. Quandoquidem eum pederet in ligno, illud ubi

ait, Pater in manus tuas comendo spiritum meum, di- Iucriis.

Dinitatem ipsam volunt eum intelligi conanaedaiati pa tri,non humanum spiritum quod est anima. Merito in

ista ipsa disputatione superius, ubi voluerunt intestigi

Christum patri, volutatem fecisse non suam hinc eii in minoris atque diuersae putantes esse natura, illud commemorarunt,quod ait,paret traseata me calix iste non a tira5.is. tamen quod ego volo,sed quod tu vis illud autem noluerunt quod ait, Tristis est anima mea usque ad mor. t an io tem. Audiant ergo ista eommemorantibus nobis, Trinis est anima mea usque ad mortem potestatem habeo i 'ponendi animam meam Maiorem hac charitatem nemo habet, quam ut animam suam ponat quis pro amici, suis. Et quod de illo intellexerunt Apostoli prophetatum. Quoniam non derelinques animam meam in psu. s.

inferno. Et his atque huiusmodi iuncta I scripturarum

testim

289쪽

CONTRA SERMONEM ARRlANORUM

G testimonii, non res stat fateanturq; Christu,non latum

carnem , sed anima in quoque humanam verbo vii iginuo eoapiaste: ut eis et una persona, quod Christus est, verbum S homo: sed ipse homo anima Se caro: ac perhoe Christus.verbum anima de caro. Et ideo se intelli gedus geminae subilatiae, diuinae scilicet es humanae uti pia humana ex anima conet S caine. Aut si eo mouen Iaan. t. tur Q scriptu est. Verbivia caro factu ei mee illie anima nominata est: intelligat carnem pro homine postum. a parte totum signis cante locutionis modo: sicuti est,rs, is Ad te omnis cui O veniet. item. ex operibus legis no iv.

-i stificabitur omnis caro. Quod apertius alio loco dixit,ca u., Ex lege nemo iustificabitur. Item i. alio, Non itistisea cata I bitur homo ex operibus legis. ita ergo dixit.Omnis ea

ro ae si diceret Omnis homo. Sie ita ac dictum est. Verbum earo facti; est: ae s diceret. v cibum homo fictum

est. verutamen isti cum eius solam humanam carnem

. Ti , , velint intelligi hominem Christum, non enim negabunt hominem, de quo apertissime dicitur, Mediatoria dei ct hominum homo Christus lesiis: miror quod no. 3 lint consentire propter hanc humana quomodo cura s natue, ni diei potiuile Pater maior me est: non propter illum qua est. Ego de pater viati sumus .uia is enim serat, si quantuscunque homo dicat, ego se deus unum si mus 3 Et quis non accipiat, si homo dicat, deus maior me est late iuuid est quod ait beatus loannes,rian. s. Maior est deus corde nostro. Ite dictit, is qui volunc pac tale ct praeepto patris totam dispentionem adimples ut volutate Se praecepto patris corpus suum a mortuis suseitauit:& cum ipse corpore,ut pastor cum oue,& sacerdos cum Oblatione, ct rex cum purpura,& deus cum templo a patre aisumptus est in gloriam. Quaerendum est ab eis qit,ista dicunt, qualem ouem pauor re-poitauerit patii. si enim caro sine anima est quam re

portauerit quid est ovis ista nisi terra sne sensu quς nee agere gratias potest, quia sne anima caro quid potest

cap. V. item sequuntur Se dicunt, is qui voluntate patri, de , scendit S ascendit. voluntate de praecepto patris sedet se Hy. dexteram eius, audiens patrem sibi dicentem. Sede ad dexteram meam, donee ponam inimicos tuos sca. bellum pedum tuorum. Is qui voluntate se praecepto patris sedet ad dexteram eius is voluntate & praecepto patris in consummationem secuti vertitus est, Apollo i lo vociferate di die ete, Et ipse inquit.dominus in iussu, in voce aretisseti ct in tuba dei deseendet de coelo .lsqui voluntate de praecepto patris venit, volutate Se prς-cepto patris iudicaturus est totum mundum in aequitate, de redditurus singulis seco dum fidem Se opera sua. Dan. s. se ut ipse ait pater iudieat neminem. sed omne iudiciuuidem. filio dedit. item, si ii audio iudico, ct iudiciu meum

verum est. luia non filiaero voluntatem mea, sed voluntate et is qui me misit. unde & in iudicando patris prς- sentiam praeponit,& tuam diuinam dignitateni & po- DQ. , . testatem secundam postponit die ens. Venite benedicti atris mei, Ergo iustus iudex est filius: iudieantis vero Onor Se aut horitas,patris imperiales leges sicuti de spiritus sanctioiseiosa adito catio de cosolatio, unigeniti. dei itisti iudici, est dignitas. lam quae superius reipon-dtinus, etiam aduersus ista sintiliter valet. Quod enim voluntati de praeeepto patris obediens est filius, nec in hominibus demostrat diuelsam imparemq; naturam, patris prς cipientis, ct filii Obedientis huc aceedit quod christus non latum deus est,qua natura aqualis est patri. sed etiam homo qua natura maior est pater, cuius etiam non solum pate verti de dominus est. Nam inde

est 3d illud propheti eum, Dominus Miruit ad me si iiii K

metis es iu tibi est quippe in serior substaritia , qua pater UE. i. maior sit.& seriit ranaetii dominus sit. Haec aute ma humanitatis eius,qua manete forma diti initati, ae wΘ cepit. ut in similitudine hominum sei et, ct habitu in ueniritur ut homo: in iudicio suo i, apparebit, quo vitios de mortuos iudicabit. Ideo dictit eu de patre, audit min. s. non iudicabit quisquam sed omne iudieitim dedit fi

lio, Formam nanq in Christo filii homini, tune ab eo iudieandi videbunt impii. de quibus dictitin est. Vide- - , bunt in quem confixerunt. Dei vero formam iti hod iri - ipso Christo qua aequalis est patri. utique non videbui. Vnde Piophetia praecessit, Tollatur impius ut non vi. Esaia in deat elaritate dei. Quia de ad hoc pertinet, Beati mun- Ita G, .

do corde, quoniam ipsi deum videbunt. Denique hoe apertissime testatur ubi dieit, Potestatem dedit ei de iii diem ira facere, quia situs hominis est: non ergo quia fi lius dei est nam seeundum hoe eoaterna illi eum patrect una eadein potestas est: sed quia filius hominis est. quod esse coepit ex tempore, ut potestas ei daretur in tempore.Quod non ita dicitur, taquam eam sbi de ip- L se non dederit, id est, naturae in se humanae non dederit potestatem illa quq in eo natura diuina ess absit hoe credere.Quo modo enim aliquid faceret pater. nis pee vitigenitum filium, nee sine spiritu sancto, quia inseparabilia sunt opera trinitatis. Λe per hoc φ pote statem filio dedit,quoniam filius hominis est, per eisdem ipsum

ipsi dedit, quonia filius dei est. Omnia enim per ipsum facta sunt, de sine ipso factum est nihil. Sed hono iisse. O .

de competeter tribuit patri,quod etia ipse facit vi deus: quia de patre est detis. Ipse nanq: deus est de deo. pater autem deus,sed non de deo. Audiuit, inquiunt, a pa- cap.XII. tre. sede ad dextera meum, de ideo sedit ad dexteram p .ies. patris: taquam paterna iussione non etiam sua id nee tit potestate. Hoc quidem nis spiritaliter accepti, ne

rit , filio pater ad linistram erit. Quid est autem patris dextera, nisi aeterna illa inessabilis salicitas, quo pe

uenit filius hominis, etiam carnis immortalitate percepta Nam si velut manum dei patris, non secudum litaneamenta corporis,quae in deo non sunt, sed secti lum flectitiam virtutem sapienter de fideliter cogitemuς,

quid intelligimus, nisi ipsum unigenitum per quem facta sunt omnia 3 De quo etiam propheta dixit, si bra. M ehium domini eui reuelatum est Quo modo autem fi lius audit patre,quo modo dicuntur a patre multa ver ba,unico verbo: quo modo ii asei inter loquitur ei quem stabiliter lo uitia quo modo aliquid teporaliter ei dieit, in quo sbi coaeterno iam erant omnia quae cogruis quibusq; teporibus dicit, tuis haec audeat quaerere, quis valeat inuenire Et tame,Dixit dominus domino meo, psauios. sede ad dextera meam: & quia dictum est.ideo factum

ea. t scie ergo iam erat in verbo,quod verbo caro factes tiara. est. Et quia in verbo ante carnem iam erat veraciter, ideo in carne completum est essicaciter. ia in verbo iam erat ii ne tempore, ideo in carne eopletum est suo tempore, in qua carne ascendit in coelum, qui de ectio non recesiit, etiam cuna inde descendit: ct in qua sedet

ad dexteram patris, brachium patris: Se in qua descensurus est ad iudicium in iussit,in voeearet angeli, de in iuba dei. Vbi illi minorem volunt videri filii pote. cap.XIII. satem quia in iussu dictiis est descensurus. Sed quaerendum est ab eis iussu euius si patri interroga di sunt iterum, quibus temporalibus iubeat verbis pater a terno

suo verbo ut descedat de coelo Siquide ipsa dei iussio

quae fiet in tempore suo. iam erat ante omnia tempora

290쪽

hi BER VNV s. Λ in ipso dei verbo. Quod si filius dei per hoc quoa illius

homini, est, deseedit de color ergo per hoc quod verbum est per ipsum iubetur vi de edatur de coelo. Nams no per ipsum pater iubet, no ergo pater per seu verbuiubet aut aliud erit verbii per quod iubeatur unico ver bo.Et minor si iam illud unieti erit si de aliud erit Facti sunt quidem patris ad filium quςdam etiam temporali ruriis ter voces, sicut nilbe sonuit, Tu es si ius meus dile O , o x no tamen ut filius unigenitus per illas aliquid di . ruari; ι sceret, sed hi potius quos ita oportebat audire. Re per

hoc etiam ille transet intitim verborum sonus, non sine

filio factus est filio, alioquin non omnia per ipsum facta

sunt. Sed n unquid cum iubebitur ut dei cedat de coelo, talibus sonis S vocib' opus erit,quibus filius paternam nouerat voluntatem Abiit hoc credere. Quicquid ergo

illud erit quod fieri oportebit ad filium non laciet pater nisi per eundem filium. Ad ipsum scilieri quia filius

hominis est εἰ factus est inter omnia. Per ipsum autem, i r et a. filius dei est etiam per illum fiunt a patre omnia.Si autem quod dictum est in vitaia,in voce archangelio imB sius archangeli itissum volunt intelligi, setit verba ipsa videtur sonare quid eis restat, nisi vi angelis etiam mi. norem dicat unigenitum situm, quoium iussis obediare prahibetur si iubente minor est cui iubetur Quanuis quod dictu est,in utilit,in voce archangeli possit etiam se intelligi, ut ipsa vox archageli iustu dei seri accipia tur,id est, ut angelus qui tuba dei esse intelligedus est. adomino deo iubeatur emittere vocem suam, quod inseriori creaturae necessarium erit audire, cum filius dei descendet de coelo. Ipsa est enim tuba de qua dicit alio

a. c. r. s. loco. Canet enim tuba S mortui resurgent incorrupti.

, . s . Dixit ergo filius, sicut audio, iudico: siue ex humana subiectione. uia ct filius hominis est liue secundum i l. lam incommutabilem sinplicem naturam qui se est si ij.ut tamen ei de patre sitam qua natura non est aliud audire aliud videre aliud esse sed quod est esse hoc audire, hoe , idere. Vnde ab illo ei est audire es videre. aca .πιπι quo illi est ipsum esse. Na de illud quod alibi ait. Notias. . potest si ius a se facere qiiicquam . nisi quod viderit patrem faeientem multo est ad intelligendum diis ei liu ,

quam hoe quod isti posueriit, ubi dicit. Sicut audio ii dico.Si enim non potest filius a se facere quicquam ni

si quod viderit patrem iacieten . quo modo poterit iu- dicare. li patrem non viderit iudicatemὸ sed pater non iudieat quenquam, omne quippe iudieium dedit filio. iudieat ergo filius, accepto a patre non aliquo, sed Omni iudicio quantiis patrem non videat iudicatem, quia ille neminem iudieat. Quo modo igitur si ius non potest a se facere qiiicquam, nisi quod viderit patrem facientem, cum iudicet, nee patrem videat iudieantem Non enim ait. no potest filius a se facere qiaicquam,nisi quod audierit patrem iubentem: sed. quod viderit patrem facientem l n ista in te dant,ista cogitent. ista cons derent, Se eorum quodam modo. quantum seri potest , excarnetur intentio qui carnalibus cogitationibus m Iiuntur unain trinitatem eadem naturam. R substan

tiarum separare distantia,& potestatum gradibus ordinare. Ideo enim dictuna est, quod non iaciat aliquid filius a se quia non est a se,& ideo quicquid ficu .patrem videt saetentem: quia videt ex ipso faetendi se habete potentiam, ex quo se videt existedi habere naturam. Et luod ait se non posse,non descietis est.sed in eo quod e patre nat' est permanetis: tamq: laudabile est omnipotente non posse mutari, quam laudabile est Q omnipotens non potest mori. posset enim filius facere,quod

non vidisset patrem saetetem, si posset facere quod per D

illum non fecit pater,hoe est si pollet peccare, neq; na turae immutabilitet bonae, lux a patre genita estis Onuenire.Hoe aute quia non potest,non descieter non potest,sed poteteri Eadem nanq; sunt opera patris d. f. cs Q. iij.non q, slius si ide ipse qui pater est, sed quia nullum

opus est filii quod non per eum pater facit me e vilii pa tris quod non per filium sinus iacietem serit. Qui si ''s enim pater saeit,haec eadem situs smiliter faeli. Euan gelica est de ista sententia, fit i ipsius consequenter ore prolata. Non sunt ergo alia filii & alia patris opera sed haec eadem: nec dissinu liter fiunt a stio, sed ii militer. Cum autem non alia similia sed lixe eadem sat a filio, qtic fiunt a patre, iii id est similiter nisi non dii, imilis ei litate. non dis, imili potestate Si enim hae eadem ambo quidem faciunt,sed alter altero facilius S potentius, non uti ue similiter ea facit filius Cum vero S haec ea dem es similiter profecto nee alia sunt filii quam patris opera: nee operantium est diueinpotentia, nec utiquesne spiritu sancto. Neque enim a faciendis bonorum: risisti, operibus, ullo modo amborum separabitur spiritus. Niro itaq; eo dein s xtique diuino modo ab omnibu, Esunt opera omnium. ab omnibus etiam singulorum. Nam omnium opera sunt calum de terra,omnis i: creatura De filio quippe dictum est, Omnia per ipsum facta ita. ,

sinet. Quis autem ab spiritu sancto audeat alienare opera quarumlibet creaturarum, quem cernit operari dona sanctorum De quibus scriptum est Omnia aute hac acacia. operatur unus atq: idem spiritus, diuides propria uni- cmqne pro ut vult. Postremo cum sit Christus dominus .

omnium de super omnia benediae deus in secul quid R. . ex omnibus negari potest,etiam spiritu, sancti opus qui est ipsum Christum in utero virginis operatusfCu enim angelo simirum partum sibi ann cianti virgo dixisset,

Quo modo fiet istud quonia in viri; non cognosco re- IO. . sponsum accepit,Spiritus sanctus supeluem et in te.Singulorum autem opera diculur, quae ad unamquamque eorum nranifestantur pertinere personam. Sicut natus Mycit. ex virgine non niti filius. Et vox de nube, Tu es situs s.

meus dilectust ad solius persona pertinet patris. Et specie corporali sicut columba, lus apparuit spiritus ianctus: tamen ct illam carnem solius filii de illam vocem solius patris,& illam speciem solius spiritus sancti, uniuersa trinitas operata est non quod inualidus si viatic Fquisque eo ri .sne aliis quod opeiatur ii plete: sed non

potest operatio esse diuisa ubi no solum aequalis est,ue. rumetiam indiscreta natura ita ut cum tres sint.& eoia

singulus quisque detis si, tres tamen dii no sint: nam &pater deus est, de stius deus est. de spiritus sanctus deus est: nee filius idem qui pater est, nee ide spiritus sanctus qui aut pater aut si iust sed pater semper est pater, de filius semper filius . ct amborum spiritus nunquam cui quam eoru aut pater aut si ius, sed semper virtusq: spiritus: uniuersa tame trinitas unus est deus. Qisis itaque neget, non patrem, non spiritum sanctum, sed filium .

ambulasse super aquas 3 Solius enim filii eato est, euiti, -- earnis illi pedes aquis imposti de per aquas ducti sunt. Abst autem vi hoe sne patre fecisse credatur, cum de

suis oreribus uniuersaliter dicat pater autem in me ma Dan et .

nens facit opera sua: aut sine spiritu sancto eum simili ter opus si filii quod ei ieiebat damoni, Illius quippet

euinis ad solum filium pertinentis lingua erat qua im perabatur daemonibus vi exirent:& tamen dicit,in 'iritu sancto elicio daemonia. Item quis niti solus filius resurrexit,quia solus mori potui qui eat nem liabuit: θe

tamen

SEARCH

MENU NAVIGATION