장음표시 사용
111쪽
benter, at patienter certe, tanta librorum veterum jadtura serenda est; earum, quae tanquam ex vasto incendio salvae ad nos per- Venerunt, reliquiarum intuitu, amitarum desiderium leniamus: veteremque tam celebrium legum memoriam, eorum, quae in
manibus habemus , ope, ab oblivionis injuria, qua fieri poterit diligentia, vindicemus. a in parte sicubi sesellero, veniam me ab aequis judicibus exoraturum facile
confido; eo quod, in tenebris, quod aiunt, micantes, & solis plerumque conjecturis res ignotas investigantes, labi, atque errare, humanum est. Ceterum, lex Julia, cujus capita aliquot explicare institui, proprium , differentiae ergo, de maritandis ordinibus nomen invenit: ad cujus praecepta Apuleius
Apologia 2. ita alludit : Lex Iulia, de mari tandis ordinibin , nunquam in hunc modum interdicit: Uxorem in villa ne ducito. Hanc etiam legem Horatius signat, in Carmine Se eulari, cum ait,
Diva, producas sobolem, patrumqust Prosperes decreta, super jugandis Feminis, prolisique nova feraci
Eadem lex, apud Ulpianum . is dissim,rit. l3-I4, tis. I s, & apud Juvenalem Sat. 6, legis Juliae appellatione exaudienda
Sed & ad eam reserendum est , quod Ter-E 6 tullianis
112쪽
nos B. BRlsso Not uilitanus lib. a versus Valentinianum ita scri. bdita Credas enim,ubi de loco in locum transmigratur, leges quoque Iulim intervenire. Complura autem capita habuisse eam legem, non est obscurum. rum & tricesimum quintum a
Martiano memoratur a. Potissimum autem .
illud filii, quo senatores, liberique eorum, libertinas, &quae ipsae, quarumYz parentes, artem ludicram secissent, ducere. prohibebantur. quod in laaec verba conceptam suisse,
Paulus testis est b: QEI SENATOR EST,
sultorum. ἔ- a in I. instite. D. de ritu nupti. iin L M,. -
113쪽
DE E CONNUB. Iossultorum commentariis congrua interpretatio aptanda est. Ait lex, SENATOR Is Fi Llus.
Senatoris sitam , quemadmodum Ulpian.
lib. I .adi. Iuliam exponit accipere debemru, non tantum naturalem, verum etiam adoptiavum. Nec interest, a quo vel qualiter adoptatm sit. Quod idcirco Ulpianus addidit,
quia, cum per adoptionem dignitas non minuatur, sed augeatur, etiam natalium splendorem senatori; filius, inserioris digni tatis homini, veluti plebeio, in adoptionem datus, retinet b. Cujus rei exemplum ex
Publio Claudio, Appii filio, sumi potest.
quem, etiamsi se plebeio homini in adoptionem dedisset e, senatorem tamen Inansisse, dubium non est. Ac nec jus originis in honoribus suscipiendis, adoptione mutari, verum est d. Nec illud quidem interest , jam in senatoria dignitate .constitutus susceperit filium quis, an ante dignitatem senatoriam. Accedens quippe & superveniens patri dignitas, in liberos quoque jam ante procreatos transsunditur e. Et ideo decurionis quoque filius non is duntaxat habetur , qui ex patre decurione conceptus & natus est; sed&is, qui ante natus est
a I. senatoris, filii-- D. de senator b I. pelladoptionem. D.de adoption. l.6. S. I. D. de senatoris e Cicero pro domo sua. d l. ordine.f. ult. D.
xd municip. e t a. s. in filiis. D. de decurion. Unoris, S. Parentes. D. 4 Pinnis. .
114쪽
quam decurionis honor patri accessisset, Nec sum nescius, superiori sententiae videri quibusdam refragari Constantini constitutionem a : quae propter hyperbaton obscuritate aliqua laborat: aliud tamen nihil significat, quam, filios ac. filias, qui quaeve ante suscepti sitsceptaeve fuerunt, quam in
senatorum ordinem cooptati, vel alias, citra senatoriam dignitatem, clarissimorum titula patres eorum earumve decorati essent,clarissimatus nihilominus dignitate fruitur . quod his, quae posuimus, mirifice consentit. Atque haec quaestio ab interpretibus ad filios ante regnum a patre adeptum conceptosae genitos producta est. inae controversia priscis temporibus inter Xerxem & Arth menem, Darii filios, incidit: cum hie, utpote natu maximus, aetatis privilegio regnum sibi vindiearet, quod jus & ordo na- Rendi & natura ipsa gentibus dedit : ille vero non ordine, sed nascendi selicitate, niteretur ; regique se primum natum, statre, qui ante privato natus esset, superiorem, contenderet. Quam tamen litem arbiter, ab his addictus, Anaphernes, secundum Xerxem dedit b. Sed hoc exemplum in simili deinde contentione Peria secuti non sunt. Nam, cum Parysatis minorem natu filium
Cyrum I. si senator. H. C. de dignitati . lib. . Iustin. lib. a. histor.
115쪽
Dε Iu RE CONNu B. III Cyrum Arsicae, qui postea Artaxerxes nominatus est, praeserendum contenderet, eo
quod hunc privato, illum regnanti Dario peperisset, explosa hae subtilitate, regnum
ad Arsicam desarum esse, Plutarchus a auctor est. Sed enim, ne longius a re proposita aberrem, quod ad adoptivum filium at tinet, tamdiu eum senatoris filium haben dum, Paulus lib. 2. ad i. Iuliam ct Pap. bene monet b, quamdiu in familia manet, patrisque adoptivi potestate continetur.Emanci patus enim, tam juS, quam pomen filii, emancipatione amittit 3 adoptioneque quaesita adgnatio, e potestate dimita eo, in totatum perit. Civile quippe hoc vinculum contrario civili ac legitimo actu, id est, emancipatione , penitus dissolvitur e. Ideoque
in omni jure , finita patris adoptivi potestate, nullum ex pristino jure vestigium
retinetur d. Proinde per adoptionem quaesita dignitas emancipatione extinouitur At naturalibus liberis honorem , natalibus partum , emancipatio non adimit, nec minuit. Quae enim a genere, a sanguine , ab ipso ortu emancipatis tri--rentur, ea manere eis incolumia constat a. a in Artaxerxe. δ in I. senatoris filium
D. de senatorib. e , .ult. Instit. de cap. diamin. d l. per adoptionem. I7.D.de ritu nupt. I.
ordine. s. ult. D. ad municies. I. inomni. D. de adoption.
116쪽
senatore, senatoris nihilominuου filium haberi, Ulpianus lib. I. ad L Itiliam scribit b. Idem adjicit, qui pos mortem patris senatoris natu si , quasi senatoris Alium esse. Aliam vero ejus causam esse , qui , postquam
pater ejus e senatu motus est, conceptus& natus fuerit. Nam quae patri mortis tempore inhaesit dignitas, ea veluti he- 'reditario jure ad posteros transmittitur: at quae vivo patre vitio ejus amissa est, ad Iiberos postea conceptos manase nequaquam potest c. Plane jam procreatis liberis patris casum non obesse placuit. Similique modo, qui decurione patre editus est, licet postea pater ejus decurio esse desieri . . quasi decurionis tamen filius, nec in metallum dari, nec aliis plebeiis suppliciis assici . poterit d. Quodsi ante eius conceptionem dignitate pater exutus sit , ut plebeii fi- Iius in honoribus erit intuendus. Sed . nec liberti ingrati delictum, propter quod in servitutem revocatur, filiis, ab eo, dum lubertate potiretur, conceptis, nocet e. Ita ,
quod ad statum, conditionis tempus specta
117쪽
DEJu RE CONNu B. II 3muS. Bonigne tamen, ac singulari jure, Iustinianus constituit a, ut, si curialis fortunae exortes ultro sese & sponte sua curiae dederint,
ab iis, vel postquam curiae adscripti suerint, concepti liberi, non curialem, sed pristinam
patrum conditionem sortiantur. Ceterum,
filii appellatione etiam filia continetur L Et tamen, ut ne senatoris filia libertino pubere posset , senatusconsulto specialiter prohibi-rum suit e, licet ad hanc quoque speciem lex Julia porrigi potuisse videatur. Ait lex, NE-pos v E. Filii appellatione, si nudam ac pro
priam verborum significationem extra voluntatis caucam spectemus ri nepoS non continetur. Et ideo nepotem exprimi necesse
fuit. Porro,ii quis & patrem & avum habu rit senatorem si & quasi filius, & quasi nepos senatoris intelligitur. Et, quamquam pater amiserit dignitatem ante hujus concepti O-nem, avi nihilominus dignitas ei proderit αS quitur in lege N is Eo RuM SPONSAM uxoREMvE Senatotes igitur, senatorumque liberi libertinas in matrimonio habere pro
hibentur, ne amplissimi ordinis dignitas h jusmodi conjugii consortio vilescat. Eaque de causa, cum Acten libertam justo sibi
si quis ita. I 6. D. de testament. tui. e l. e-mλncipatum. S. ult. D. de senatorib. d l. filii. ι 8.D.de verb. Mn. e I. emancipatum. , Rit. D. de senat.
118쪽
II 4 - B. BRisso Nil matrimonio conjungere Nero cuperet, consulares viros summisisse dicitur' qui regio
genere ortam pejerarent. Et Seneca, 7. ' Controversiar. , cum probare niteretur, magnos viros secisse ut libertinas uxores ducerent, veluti exempli loco subjunxit, M. G3to coloni sui filiam duxit uxorem, sed ingenuam. Ideoque exemplum propositioni non quadrat. Ex quo apparet, quod Diocletianus rescripsit uxorem libertam suam manumissoridi non sit ex his personis, quaθη-rialiter prohibeantur, ducere non esse interdictum, sic cum Accursio accipiendum eia se, si non senator sit, senatorisve filius, nepos. Tam enim suas, quam alienas libertas uxores ducere, qui senatoris dignitate praediti, senatoribusve orti sunt, prohibentur. Proinde si quam ex familia sua ancillam, senatoris filius, 2o annis minor, ad libertatem matrimonii causa perducere studeat , non erit concedendum e: quoniam indigne illiciteque hujusmodi conditionis mulierem sit duciurus. Justae ergo non san D nuptiae, quas senatorii ordinis viri cum libertinis
contraxerint. Cui consequens est, nec dotem esse ; quae in ea matrimonia , quae con sistere non possunt , minime cadit. Nec enim dos sine matrimonio esse potest a.
119쪽
DEJu RE CONNu B. II stest a. Ubicunque igitur matrimonium non est, nec dos est: proinde ex hac causa caduca dos fiet b. Nec tamen , quod Accursius existimat, fisco vindicabitur. Hoc enim in incestis demum nuptiis locum obtinet c. Quo fit, ut si libertina senatorem quasi ingenua deceperit, & ei uupta sit, actio in factum, doli nomine, in eam ex divi Pii rescripto dcompetat, quod ex dote, quae nulla est, vir lucrum nullum secerit. Ei quoque, quod posuimus, consequens est, ex ejusmodi matrimonio justos patri liberos non nasci. Sequitur etiam, rerum amotarum actionem
inter personas, quae ita coierint, cessaree. Ac nec viro, jure mariti, adulterii accusatio, obstuprum ab ea, quae, quamvis uxoris animo habita suerit,uxor tamen esse non possit, commissum , competet : licet propter qualecunque matrimonium violatum , ne peccatum suum mulier impune auserat, jure extranei accusatio admittatur fQuamquam autem nuptiae non sint, non eo tamen donationes, quasi inter conjuges factae ratae erunt ne lucro eis sit illicita
a l. 3. D. de jure dot. b l. dote. si. D. de ritu nupt. e l. incestae. F2. D. de ritu nupt. a l. adivo. 18. D. eod. tit . e l. si concubina. II. D. rer.amor. f l. si uxor. I 3. f. q.. D.ta l. Iul. de adulter. 1 l. 3. S. videamus. D.de donata
120쪽
xrs B. BRrsso N Iconjunctio. Alioquin meliore loco res eorum essent qui contra leges convenirent,
quam qui justas & civiles nuptias contraherent: quod utique ratio non patitur. Quapropter , quasi ab indignis ablata, quae
donata testamentove relicta erunt, in fiscum cogentura. Plane, siquis in senatorio ordine agens, libertinam in matrimonium acceperit, quamvis interim uxor non sit, attamen in ea conditione est, ut, si vir dignitatem amiserit, uxor esse incipiat b. sic eveniet , ut, quae ab initio non consistebant nuptiae, remoto postea obstaculo impedimentoque, convalescant. Atquin, quae ab initio minus valent, re oris tractu non confirmari, pro regula traditum est e. Cui objectioni quidam interpretes ut occurrant, iis nuptiis,quae ab initio nullius momenti erant, vires, non solius temporis lapsu atque tractu, sed perseverantia consensus, qui post. motum impedimentum durat, accedere di- cuui .Eoque pacto regulam contrariam flexu eludunt magis, quam elidunt. Mea haec
suit semper sententia, & sic in animum induxi meum, regulam illam juris & productam longius, & latius acceptam esse, quam
pateat. Ad ea namque duntaxat, quae testamentis
a l. cum hic status. 32. f. fin. D. de don. int.vir. l. 2. D. do his quae ut indign. b l. si quis in senatorio. D. de ritu nupt. e l. quod initio. i. D. de divers. reg. jur.