De veteri ritu nuptiarum & jure connubiorum Barnabas Brissonius, Antonius Franciscus Hotmanus

91쪽

Da Riru NuFY Sripretatione reponi debent. Quod Hesychius c sultus satis comprobabis. Quamquam hic error manisestior est, quam ut cujusquam auctoritate convincendus sit. Plane inter

significare.Sic apud Virgil. lib.7. ,

Femineas a Garminus. -- ,

ovid. Iib Σ. Fastor. Ante torum calathi lanaque mollis era Alias, zam , quam , προ- significant, ut ex Polluce tib. I. e .lu ct lib. 7. cap. t o. &Eustathio in . Isaae liquet , qui ταλαρου Vocem inde deducit, quod

Inde apud Virgil. liis. 3 - Georgis. Servius calathos vasa aenea exponit , quibus lac vel recens caseus in urbem distrditur. Ceterum, ut hunc locum concludam, lanitaciis priscas matronas valde deditas fuisse, praecipuamque his curam & operam impenndisse constat. In taere ceste inter Roman. MSabinos percu , lex haec atque conditio diacta est, ut volentes nuptae apud viros quibus

conjunctae erant, manierent, Omnium opem rum ac munerum vacationem , praeterquam

unificii, habiturae, ut est a Plutar. in Romulo

92쪽

ss B Rasso NII nemoriae proditum. Inde Iuvenalis, Sat. s.

veterum mulieriam continentiam ac temperantiam praedicans,

Cujus moris tot sunt a D. Tiraquello, altem nostri seeuli Varrone, in lib. de Legis. eou- nubiali,.qongesta testimonia, ut multitud ne sua lectorem paene obruant. Enimvero' nuces a novis maritis jaci &rueris spargi consuevisse, indicant Catullus de Virgilius. Ille siquidem in carmine denupt. Iul. & Mant'. inquit,

Deserimn domni audiens.

Da ces pueris, inert

neutina: satis diu tu i nuribκε. Virgilius vero Ecloga. s. Sparge, marito, nuces: jam deserit Hesperus

Oetam

De cujus moris causa parum video inter ve teres convenisse. Varro quidem, teste Se

'io ad eum Virgilii, quem modo protuli,

versum, spargendarum nucum hanc esse rationim putabat, ut Iovis omine sita quipperii rectius eredo, quam omne) matrimo

nium talebraretur ' ut nova nupta mareo

esset , sint Iuno. Nam nucet in tutela erant Iovis:

93쪽

Dg Riru Nu PT tivis: Vnde is juglandes vocata , quas Iovis glandes. QMd ab Isidoro quoque lib. I p. notatum est. Illud vulgare ruisse,idem Varro tradiderat, idcirco sparsas nuces, ut irapientibus pueris fieret strepitus, ne puellae vox virginitatem deponentis posset audiri. Aliis placuit,ea id gratia factum, ut se puerilibus omnibus ludis renunciare, & juvenilia cuncta ludicra relinquere, maritus eo indicio testaretur. Quo sensu Persius dixit, Et nucibin facimus quacumque relictis, Cum sapimus patruos. At Plinius diversam reddit, quintamque insuper perstringit hujus moris rationem ,

lib. Is . Natur. histor. cap. Nuces, ait,

juglandes quamquam ct issa nuptialium Fescenninorum eomites, multum pineis minores . universitate, eadem portione, ampliores nu-eleo. Necnon m honor his natura peculiaris, gemino protectis operimento, pulvinati priamum calicis , mox lignei putaminis. Sua causa eas nuptiis fecit religiosas, tot modis fetu munito. od es verisimilius quam quia ιμ-dendo tripudiumsonumve faciant. Nubentibus utique, praetextis depositis.

a multitudine puerorum, quos ad eam celebritatem frequentes convenisse nemini dubium est, obscoena clamabantur; versusque mollicie ac lascivia dissiuentes, maxima, nec

ulli reprehensioni obnoxia licentia occin

bantur.

94쪽

B. Baisso Nil tantur. Quosversus Fescennilios vocabant , sive quod ex urbe Fescennina allati essent, sive quod Ascinum arcere putabantur. Sese vius in 7. ad ea verba, Ni Eseenninas acies ,

Fescenninum se ibit oppidum esse Campaniae,ubi nuptialia carmina stini inventa.Sen ea lib. . Declamation. de servo loquens qui dominae nupserat,ister nupt-,inquit,ct Ei scammnis in crucem generi nostri iocabantur.

His enim versibus libere & joculariter multa in sponses sponsasque jaciebantur. Catul

lus in Epithal. Iul. & Maes.

Ne diu taceat procψπHsteramna locutio. Varro Agathone, ut est ap4d Non. Mareellam : Pueri obscoenis verbis nova m tuu aures restaurant. verba quantum conjectura adsequi potam, ad argumentum quo

de agimus pertinebant. Martian. Capella. lib. s. de nupt. Philolog. His Hymenao di tim velut Aescennini quadam licentia pessonante geminanteque crebriu3. Seneca ita Medea, Choro primo: Ume illine, juvenes, mittite eammisa: Esa dicax fundat conmitiansiennium.

Claudianus in Epithalamio:

Disanat pervigiles carmina tioia:

Permissi que joris turba lisentior Exultet tetricis libera letiis .

- . . . Ausoniug.

95쪽

Det Riru Nur T. 91 Ausonius in Parecbasi Centonis nuptialis:

Hactenus castis auribin audiendum m e-rium nuptiale ambitu loquendi, eirmitione velavi. Rerum quoniam Fescenninos amat celebritas nuptiam, verborumque petulantiam notus vetere instituto ludus admittit, cetera

quoque cubiculi ct lectuli opera prodentur. B. Hieronym. in Epist. ad Demet r. de Vi ginit. servand. Luam habitura pronubam p o deducenda comitatu λ Stridor Punica limgua procacia tibi Fesiennina e tabis. Idem in Epist. ad Gerontiam: Responde mihi, carissiama in Christo filia. Inter ista nuptura es paeuem acceptura virum Cedo F fugitivum ;an pugnaturum p .id utrumque sequatur intelligis: se Fescennino earmine teνribilis tibi rauco flnitu buccina concrepabit , ut quaι --, beas pronubas, habeas forte lugentes. Erant autem Fescennini versus joculares, incompositi, rudes, qui temere alternis jacieban

tur. i

Horatius lib. 2. Epistol. Fescennina per hune invecta licentia morem , Vesbim alternis opprobria rustica fudit. Livius lib. 7. Non sicut ante Fescennino versui' similem , incompositum, temere ac rudem alternis jaciebant. Atque hujus nominis versus in I talionem scripsisse Augustum, Macrobius lib. a. Saturn. cap. q. auctor est. Interea vero lactus nuptialis componeba .

tur.

96쪽

,1 B. BR Isci ONII tur. Eum autem proprio nomine genialem Fas generalem appellatum, Servius in s. 2Eneid. ostendit: Geniales scribens eos proprie esse lectos cpii puellis nubentibus sternuntur, dictosque ita a generandis liberis. Cicero proCluentior Lectum illum genialem , quem biennio anu filia sua nubenti stra semati in eadem domo sibi ornari Sperni, expulsa atqua exturbata filia, jubet.Apuleiaes lib. t o. de Asino aur. Et mulierem, quam dixit propter multiforme Mius bestiis esse damnatam, meisque praelaris nuptis destinatam. o, torm nuptialis nosterfuturus aeruratissime desternebatur. Lectin indisa testudine perlucidus plumeaeongerie tumidus, veste serim floridiu. Idem lib. s. - , suo pudore posthsto, tori geniabs ealeato ferire, larem mariti lupanari maeulasses infamia. Toga vero sterni lectos, 3c maritorum genios advocari consuevisse,

Arnobius lib. 3. adversis gentes , mores vetustate obliteratos recensens, testis est. Et

hine fortasse sacri genium ini Juvenalis

Etiam hoe addam, quod nisi a B. Augustino non stmel detectum esset, libens suppressissem, super Priapi fascinum novam nu- .ptam considere jussam. madmodum ille

tius lib. s. eap. 9. scribit his verbis: Sed quid his dirami cum ibi sit o, Priapus nimis maseeulus:

97쪽

DE R 1 Tu NupΥ. 93reulas'. super cujus immanissimu- fascinum sedere nova nupta jubebatur, more honestissiamo ac religiosissimo matronarum. Qum obscoenitatem perstringere credo Lactantium lib. i. de falsa religion. cap. 2 o. cum ait: Et Mutinus vel, ut quidam codices habent, Tutinus ) in cujus sinu pudendo nubentes res

dent, ut illarum pudicitiam prior deus deli-hasse videatur. Ita quippe lego, non sicuti vulgo scriptum est, deliberasse. Priapo vero, ut ne foeda haec veterum impietas int eta relinquatur, genitale membrum cum falce assingebant, quo & pueros & aves in hortis , quibus praeesse credebatur, terreret. Virgilius in Copa: Es tuguri custos armat s falce saligna: sad non o υasio est inguine terribilis.

Tibullus Eleg. I. PomoseusFe ruber custos ponatur in hortis ἰTerreat ut sava falce Priapus aves. Columella lib. IO. Sed truncum forte dolatum Terribilis membri, medio qui semper in horto Inguinibin puero pradoni falce minetur. 'Auctor Priapeor. Priape, quodsi astino tenim gravi.

Et alias: .

Soles sacrum revisam pampino ber fidere cum rubente fastinν.

Pleni sunt testimoniorum, poetarum si-

98쪽

94 Enisso Nia: bri: quibus omissis, ad exitum sestinans, quod superest expediam. Nuptam deinde in laeto pronubas collocasse sciendum est. Donatus in Terentii Eu

nuch. ad ea verba,

Deinde eam in secto eollocarmi, Verbum hoe, ait, proprium est, ct adseribitur pro bis. Quo in significato verbum hoc in Catulli versibus quos statim proferam observandum est. Idem Donatus in I. AEneid. pronubasin obsequio nubentium fuisse tradit. Lampridius de Heliogabalo: Nupsit is, ut' pronribam haberet. Claudianus lib. 1. de Raptu Proserp. jum Duritur in thalamum virgo; sat pronuba Stellantes nox picta Anm; tangensique cubile, sie enim lego) perpetuo genitali se dere sanxit. Ad hujusmodi autem ossicium, spectatae pudicitiae mulieres, &quae uni duntaxat vir nupsissent, adhibebantur: quo matrimonii perpetuitatem, quemadmodum Sex. Pomp. ausior est, auspicarentur. Unde Catullus in Carm. denupt. Iul. & Mant. Vos unis sembus bona Cognita bene femina Colloeate puellulam. Tertul. in lib. qui Exhortatio ad eastitatem inseribitur : Monogamia apud Ethnieci in

summo honore est, ut O virginibus legitima

s a nubenti-

99쪽

D a Ri et u N u p T. . nubentibin uniυira pronuba adhibeatur, Has picis initium sit. Sed&B. Hieronym. in ealde libri primi adversu Iovinian. Uni- cubas semper habuisse inter gentiles matronas decus merito dicit: per illasque solas

fortunae muliebri sacra fieri consuevisse. Eodemque libro, quae fuerit alienarum a religione nostra mulierum de secundis nuptiis opinio, multis exemplis, accurate conquisitis, docet. Atque haec sunt Nuptiarum omnia, quae quidem non incuriose legendo veterum scripta observare potui, solennia. De quibus in genere apud Tacit. lib. II. fit mentio , cum inquit: Cuncta nuptiarum solennia celebrat. Et lib. 2 i. Necdum celebrare nuptiarum solennia audebant. Sic etiam pompam &,nu-pxiarum celebritatem accipe in Theodos. & Valentinian. constitutionea. Ob eamque solennium multitudinem credo aCiceron.lib. c. de Repub. dictum firmiter majores matrimonia sabilita esse voluisse. Quae verba a

Prisciano lib. I s. reseruntur. Postridie vero nuptiarum apud novum maritum coenabatur: &, quia quasi instauraretur redintegrareturque potatio, eum diem Repotia, Sex. Pomp. teste, appellabant,

Horat. lib. 2. Serm. Sat. 2.

Ille repotia , natales , aliosve dierum

a ta l. si donationem. c. de nupt.

100쪽

96 B. BRissoN. DE RiT. NuPT. Hstos albatus celebret. -- Sumtibus certe, qui in eos dies fierent, modum legibus sumtuariis statutum , Gellius lib. 24. memorat. Meminit & Repo- 'tiorum Auson. in eo Epistoti ad Paulinum, quem paulo ante retuli, loco. Hinc hodieque etsi hoc erit fortasse durius e sed tentemus,

& lusisse putemur si nil sit) in quibusdam Α-

quii aniae regionibus, eum diem qui nuptias Consequitur, Repentalia nominant, non tam a pCenitentia, quam corrupta voce a repetita spotatione, quasi Repotalia. A Graecis eum diem επαυλια vocari, Pollux lib. 3. Onomast. testis est. Repotiorum certe vocabulo, pro repetita & iterata crapula Apuleius olog. I. usis es. Novae autem nuptae m nera a cognatis & propinquis mittebantur. Eaque sunt Nuptialia munera apud iurecon- lsultos a. At apud Ciceri pro Cluentio Avito, de Apuleium lis. 6. de Asinomvir., Nuptialia dona ea accipienda sunt,quae ante contractas nuptias, mulieri a viro osserebantur. Postridie vero nuptiarum, nova nupta libertatem

auspicans uxoriam, in domo viri rem divinam faciebat, ut est a Macrob. lib. Saturn. cap. I s. proditum. Atque hic hujus lubri finis esto. B. BRIS. In I. I. s. sed si . D. de tutes.&sat. dist. I. tuis