De veteri ritu nuptiarum & jure connubiorum Barnabas Brissonius, Antonius Franciscus Hotmanus

221쪽

Da J un E CONNii B. 2I Uxoris etiam serorem ducendi & sic duabus Broribus conjungendi licentiam, disi luto quoquomodo conjugio, Impp. Valentinianus, Theodosius, & Arcadius submoverunt a. Honorius tamen Imp. duas Stilic

nis filias unam post alteram in matrimonio habuisse sertur. Sed quam infelix fuerit utriusque matrimonii exitus, historiarum

monumenta testantur. Ex neutra enim liberos suscepit, morteque immatura utraque obiit, ut Zonaras tomo 3. Annalium his verbis narrat: Αγτm, ait, te Honorio

λδύ-ν. Marcellinus Comes, in Chronico: Stiliso comes, cujm duasis, Mariamantis,singuia uxores Honorii principis fue-

re, utraque tamen virgo defuncta,Breio Honorii regno, regnum inhians, de quae sequuntur. Paul. Diaconus, lib. I . appendicis ad Eutropium, Et, ait, soboles nulla fuit: nam,

a StiliconisAba, id es, etrias, marm-tia, silc enim lege,) una post aberam ei co u gio sociata,utraque Dei judicio inopinata morte praventa, ex hac luce virgines migravere. . Verum enimvero duorum fratrum liberi invicem recte matrimonio junSeban-a l. fratri . c. de lacest. nuptiis.

222쪽

tura, consebrinaeque uxoris sit in plerisque Pandectarum locis mentio b. Sic Tullias duas regis Servii Tullii filias . Lucio & Arunti Tarquiniis, Priaei Tarquinii nepotibus, consobrinis suis, m trimonio junctas fuisse, Dionys. Halicam.

libro A. - refert. Sed mani stum est, eo loci in Graeco codice erratum.

Ita Oippe scriptum est: Η- θ

ῆ-οῖς o Tαρκυνίου. Secundum quam scripturam hoc Halicarnas ait: Erant Servis Tullio filia dua, ex uxore Tarquinia, quam ei rex Tarquinim Procm de*ondit. Has puella. viro maturas, o nubiles, nuptum dedis fratrisin matris earum, nepoti ου Tarquinii. Quod utique. consistere non potest. Nam

Tarquiniam, Tullii conjugem, filiam suisse Tarquinii Prisci, in conlata est: Lucium

vero & Αruntem Tarquinios, non Tarqui

nii Prisci filios, sed nepotes , filisse, omni

adseveratione contendit Halicarnasseus, Meorum, qui contra sentiebant, opinionem accuratissime resutat: pugnantque inter se,

α substituta

223쪽

DE Ju RE CONNu B. 2I9 nepotes sitisse Tarquinii, & fratres Tarquiniae Tullii conjugis : & hoc modo non consobrinis , sed avunculis junctae suissent Tulliae. Itaque procul dubio legendum est, , id est, nepotibita per

fratrem , seu κοῖς Ταρκυνίαμ.

Nam, ut ille existimat, ex Tarquinii Prisci filio, qui in juvenili aetate mortem obierat , nati erant. Quamquam Livio probabilius videtur , Tulliarum non consobrinos eos, sed avunculos suisse. Verba ejus haec sunt, lib. I. ab U. C. Hic Lucim Tarquinim , Pristi Tarquinii rogis filius neposve fuerit, parum liquet'. pluribud tamen auctoribuου , filium crediderim. Fratrem habuerat Aruntem Tarquinium , mitis ingenii iuvenem. His duobin, ut ante

dictum est, dua Tullia filia nupsierant. Haec ille. Sunt & alia complura ejusmodi matrimoniorum in historiis exempla. Namque Augustum filiam suam Juliam Marcello, Octaviae sororis suae filio, nuptum dedisse, a Dione a & Suetoni ob relatum est. Et

filium suum immatura morte praereptum Quintilianus lugens, avunculo eum generum destinatum significat c. Sed & Constantius Imp. sororem suam, quam in Graecis Socratis codicibus Helenam; in Latinis Cas. Κ a. siodori,

a lib. 3 3. b in Augusto. cap. 63. e lib. 6. Orat. instip. cap. I.

224쪽

siodori, Constantiam nominari invenio, Juliano in matrimonium tradidit, atque ita patruelis patrueli juncta est: Iulianus enim ex Constantio, Constantini magni consanguineo fratre, ortus erat. Quamquam sobrinarum diu Romae ignorata conjugia Tacitus lib. 3 2. memorat, posteaque Umpore addito ea percrebuisse. Id quod&Plutarchus c, confirmat, has nuptias

plebiscito permissas significans.

-ταν ἐλέγχειν , ελυ- τι ἔγκλημπ , ψηφισα- πιιαν ἐξειναρ γαμρον - θ οἰνωτερω κεκωλυQ. In cujus loci versione interpres non contemnendo errore

lapsus est. Vocem enim αγε,νά ,de neptibus interpretatur, qua tamen appellatione illic brinas exaudiendas constat. Duorum enim fratrum sororumve filii filiae, ἀνεψιοὶ δc λε- 4ι- inter se sunt. Cujus rei vel locuples testis est Pollux, lib. . Onomas. cap. q. At religiosissimus princeps,pudorisque,continen

tiae ac pietatis diligentissimus, Theodosius

, major,

225쪽

DE Jua E CONMua. 221 maior, etiam has nuptias prohibuit, quem admodum Ambros lib. 8. Hi g. indicat a. Nam ct Theodosiiu, inquit. imperator etiam fratres patrueles ct consobrinos vetuit inter se conjugio convenire, se severissimam poenam patuit, si quis temerare ausus essetfratrum pia pignora. Et tamen illi invicem sibi aquales sunt. Tantummodo,quia propinquitatis necessitudina ct fraterna sorietatis ligantur vinculo, pietati eos voluis habere quod nati sunt. Meminit & hujus Theodosii constitutionis Sextus Aurelius Uictor. apud quem ita est: Illa tamen, quibuου Traianus a persus es, vinolentiam scilicet, ct cupiditatem triumphandi, usique eo detestatus es, ut bella non moverit, sed invenerit, prohibueritqua lege, ministeria

lasciva psaltri que eomessationibm adhiberis

tantum pudori is continentia tribuens,ut consobrinarum nuptias vetuerit tanquam fororum. Quae posteriora verba ab eo sum sit Paul. Diaconus , lib. I 2. appendicis ad Eutrop.

apud quem tamen istoria pro ministeria in nonnullis codicibus male legitur. Atque ad hanc Theodosii constitutionem reserendum est quod B. Augustin. bb. I s. de Civitate Dei, cap. I 6. scribit: Experti autem sitimus de

connubiis .consebrinarum etiam nosris temporibu ., propter g adum propinquitatis fraterno gradui proximum , quam raro

a Epist. 66.

226쪽

per mores fiebat, quod fieri per leges Bebat; quia id nee disina prohibuit, se nondum

prohibuerat lex humana: veruntamen factum etiam licitum propter vicinitatem hor-

rebatur illiciti; S, quod fiebat eum conse-ιrina, pene ιum sorore fieri videbatur, quia is inter se propter tam propinquam consanguinitatem fratres vorabantur , ct pene germani sunt. Et mox: Reruntamen, quis dubitet, honestim hoc tempore etiam consobrinarum prohibita esse conjugia, nec solum secundum ea qua disputavimud , πο--pter multiplicandas dissicultates, ne habeas duas necessituἀmes una persona, eum duap ivi eas habere, ct numerus propinquia ratis augeri, sed etiam quia nescio quo mo- . do inest humana verecundia quiddam naturale atque laudabile, ut, cui debet eausa propinquitatis verecundum honorem , ab ea contineat quamvis generatricem tamen libidinem, de qua erubescere videmus etiam

ipsam pudicitiam conjugalem. Verum illam Theodosii constitutionem Arcadius &Honorius ejus filii postea abrogaverunt. quorum de ea constitutio in Codice Justiniani exstat in haec verba a: Celebrandis inter consobrinos matrimoniis licentia legis hujus salubritate indulta est, ut, revocata pristi juris auctoritate, resin yrique calumniarum fomentis, o l. celebrandis. C. de nupt.

227쪽

mentis, matrimonium inter consobrinos habeatur uot una sive ex duobus fratribu δι- - ex duabuου sororium,sive ex fratre Siserora nati sint. Refragari tamen duae eorundem imperatorum Constitutiones videntur, quae in Cod. Theodos. reseruntur. Una a sub tit. Si nuptia ex roripto petamur.Altera bstib tit. Da incastis nuptiis. Sed ego Anianum illis Constitutionibus violentas manus attulisse suspicor; cum, ad Gothorum suorum , in quorum gratiam ex Alarici Regis praecepto breviarium Codicis conscripsit, usum, Coa institutiones illas accommodare studeret. Quod ex collatione earundem Constitutio

num , cum iis quae sub iisdem Rubricis in Codice Justiniani collocatae sunt, deprehendi potest. Neutro enim loco in Justiniani

Codice de consobrinarum nuptiis fit mentio. Sed & Constitutioni Arcadii & Honorii incestarum nuptiarum poenam idem Anianus, ex gentis suae moribus, ignis de

proscriptionis, ab eorum imperatorum sententia abhorrentem, inseruit: ac, ut semel

dicam quod sentio, quod Tribonianus in Pandectas Codicem pro imperio ausus est , idem Anianus in breviarium Codicis Theodosiani, & Caii Institutiones, admittere non dubitavit. Itaque illis in libriuK plerum

228쪽

aa 4 BRisso Nil plerumque Tribonianus & Anianus pro antiquis Iurisconsultis atque Imperatoribus leguntur. Quale illud est, quod apud Caium legitur, cives Romanos essici servos tribus modis; id est, testamento, aut in ecclesia, aut ante consulem manumisses. Nec enim , dubium est, Caium, cum Cicerone Apicis,& Ulpiano inscripsisse, libertos eos cives Romanos esse, qui testamento, censu, vindicta, manumissi essent. Manumissiones quippe in ecclesia Caius ignorabat, quibus vires atque robur Constantinus magnus primus tribuit. Et , ne longius a proposito recedam, in earundem Cati In situtionum epitome, cujus Anianus, aut . ejusdem farinae alius, auctor est , fratres amitinos vel consobrinos in matrimonio iungi nulla ratione permitti, scriptum est: qucra tamen civili iuris antiqui definitioni adversetur. Similiter Theophilus, ad suorum quoque temporum rationem ius antiquum detorquens, contra Justiniani mentem scripsit, δυο

Nam earum nuptiarum prohibitio 'ex recentiorum imperatorum Constitutionibus, quibus & conciliorum ecclesiasticorum Canones accesserunt, descendit; ut ex concilio Romano. quod imperante Leone sub urbis Romanae episcopo GregO

229쪽

DEJu RE CONNu B. 22stis III celebratum est, patet.. Gothorum utique, ut 3c Alemanorum Iegibus, consobrinorum consobrinarumque interdictae suere nuptiae. In Alemanorum enim legibus, quas eis Clotharius rex descripsit, ita Iegitur, tit. o: Nutias prohibemuc inefas. Daque uxorem habere non liceat socrum, nurum, privignam, novercam liam fratru, ba ororis, fratris uxorem, uxoriu sororem.

Fubfratrum, filii sororum, inter se nulla ρυ- sumtione jungantur. Si quis contra hoe fe-eerit, a tori judicibus separetur,stomnes facultates amittat, quas fiscus adquirat. Sominores personasunt,quase illicita conjun Aone polluerunt, caream libertate, servis mea-hbm adgreganda. Nunc ad reliqua pergamus. Amitam quoque & materteram uxorem ducere non conceditur, quoniam, ut Iustinianus ait a, parentum loco habentur. Unde apud Halicam. Brutus inter cerera, quae Tarquinio Superbo vitio dat, hoc, ut probrum, objicit, quod ServiiTullii uxoremTarquiniam, ἡ, ,ait,

κι - , antequam viro justa seciuer, laqueo necasset. Itaque exterminandi Syllani sibi invisi causa, Nero accusatores, Tacit bteste, summisit, qui cum Lepida, amita ejus, Cassii uxore, incesti eum postularent.

a s. item amitam. Initit. de nupti , lib.

230쪽

1r6 B. Baisso NIIIllae etiam sunt injustae nuptiae,quae legitimo consensu carent. Nuptiae enim consensu solo contrahentium fiunt. Quare cum furiois suriosave matrimonium contrahi nequit a. Nec enim voluntatem, sensum, intenlectumve habent. Dissimilis mutorum surdorumque caua est, quibus, utpote consensus compotibus, valetudo vitiumque corporis,quo minus matrimonium contrahant, non obest b. Quamquam autem matrim nium contrahi seror non sinit, rite tamen

sontractum non dissolvite : similiterque., qui sponsalibus contrahendis ab initio impedimento fuisset iuror, idem, postea superveniens, jam contracta ea non dirimit d. Ceterum, non consepsum duntaxat eorum, qui coeunt, & eorum, quorum in pote- state sunt, exigimus e. Idque naturali ratione , ex qua parentibus debita reverentia

atque observantia descendit f. δe civili jure, quo patriae potestatis jus receptum desiderari, belle Justinianus scribit h. Filiis ergo familias absque parentum

voluna I. furor. 8. D. de sponsalib. l. oratione. 16. in fin. D. de ritu nupt. b I. ubi non voce. Ia . D. de regul. jur. l. in quibuscunque. 8. D. de Obl. & aα e 1. patre furioso. D. de his qui sunt sui vel al. jur. d. l. oratione. in sin. D. cle ritu nupt. d d. l. furor. e l. a. D. dc ritu nupt. . f l. veluti. D. de just. α jure. g d. l. Patre furioso. I Instit. de