De veteri ritu nuptiarum & jure connubiorum Barnabas Brissonius, Antonius Franciscus Hotmanus

71쪽

quibus verbis convertendis aptius,meo quidem judicioMium Firium, quam Iovem fidei prasidem, interpres dixisset. De eo etiam ac-eipiendum est, quod apud eundem auctorem Iis.1.de Medio Fidio narratur. QEm locum consulendum cuique relinquam: dum tamen errati, quod illic deprehendet, monito is rem me & praemonstratorem habeat. Nam Μολον Φαίδον cum vitio scriptum inveniet, pro Μελον Φίλον. Non absimili errore apud Sex. Russiim,in descriptione regionis tertiae urbis Romae, ut Adoni, pro Fidii, scripturn esse, facile existimarim. Ejus

vero simulacrum ex marmore antiquo inlibro Epigrammat. urbis Roma expretam est.

Quin δc in inscriptione quadam Reatina ita

PERFECIT. In qua inscriptione siemipa tris appellatio ad enarrationem Ovidii versitum notanda est. Atque ut in hoc vocabulo diutius, quamquam non sine fructu, immorantem me aequiore animo philologiae

studiosi serant, adjie iam pro coronides epitheti, quod a Livio Sango huic tribuitur, explicationem equa gratum me eis secisse, si eandidi sunt, adgnolcent. inotus quisque enim

72쪽

quo Semonem Samgum nominat , insolentia vocis turbatus non haesitet, ae subsistat Ejus certe vocis vim ac potestatem unus mihi Fulgentius Placiades is libello obscurarum vocum ad Chalcid. patefecit: cujus verba,

uti in scriptis libris quorum ope libellum eum aliquando integritati suae risitui posse,

non dissidoo habentur, producam. Semones, ait ille, dici voluerunt deos, quos nec ea-io adscriberent, ob meriti paupertatem, sic sunt Privm , Hippona , Vertui πις nec serrenos eos deputare vellent, pro gratia veneratione. Sicut Harro in M agogorum μbro ait: Semoneque inferius derelicto, deum depennato attollam orationis alloquio. Ex

quo auctore snec enim alii indicii precium S Vti deberi puto postea Merulam

de Beroaldum ejus vocis sensum assecutos deprehendi. Unde Semonem Sangum , id est , Semideum & Medioximum Livius dixit. De his autem deorum gradiabus atque ordinibus videndus est Ap Ieius in lib. de Dogmate Platon. & iterum in lib. de deo Socratis , dc Martian. Capel. lib. t. de nupt. Philolog. Sed labor longius a

proposito, ad quod tamen non ante revertar, quam admonuero, a Plutarcho reliquos omnes auctores in eo dissidere,quod non unius

ex Tarquinii liberis, sed Tarquinii Prisci

uxorem

73쪽

εῖ B. BR Isso NII uxorem Caiam Caeciliam, quae eadem Ta- naquil vocitata est, suisse scribant. Qua d causa Sex. Pompeii verba, quod ad rem apprime faciant, subjungenda duxi. Caia Carilia,st, es appellata, ut Romam venit, qua

antea Tanaquil vocitata erote uxor Tarquinii Pristi, Romanorum regu . qua tanta pro-Mitatis fuit, ut id nomen ominis boni causa frequentem nubentes : quam summam adseverant lanificam fuisse. Iulius Paris in

Epitom. lib. Io. Valer. Maximi : Caterum Caia Uu super omnes eelebrata est. Fer- mr emm, Caiam Caciliam Tarquinii Priasii regis uxorem, optimam lanificam fui s. Quid ergo λ Erroris aut oscitantiae reum Plutarchum agemus e Mihi crimen hoe tam diligenti Romanarum antiquitatum investisatori intendere religio esset. Crediderimataque, scripsisse eum, ρκυώων Bὶ συνοικη---. sed cum Ταρκυνίου imperitus librarius descripsisset nihilo peritiorem quendam,sen sus supplendi causa, vocem πα inseruisse. Nunc ad rem. Praeterea utensilia muli xis, & quae in usia ac ministerio ejus erant, per puerum impuberem in vase operto gestari consueverant. Puer, camisim ; vas ipsum, cumerum proprio nomine vocabatur. Varro lib. s. de lingua Latina: Igitur dieitur in nuptus eamilius, qui eumerumfert;

' quo, quo sit io misisseris, plerique extrinsecus

74쪽

fecinnectunt. Hinc camillus nominatur in Samothraces mysteriis Dius quidam, administer diis magnis. Verbum Graecum arbitror, quod apud Callimachum in poematis ejus inveni. Verba vero haec imperite sunt api id Sex. Pompeium , aut Paulum, ejus

Epitomes auctorem, non depravata modo,

sed & confusa, & permixta, lib. 3. in quo ita

est : Cumeram vocabant antiqui vas quo dam, quod opertum in nuptiis ferebant , in quo erant nubentis utensilia; quod se eamulum dicebant, eo quod sacrorum ministrum κώμιλον appellabant. Rectius vero alia Parte cumerum vas esse dicitur nuptiale , a similitudine cumerarum, quae fiunt palmeae vel sparteae ad usum popularem, sic appel Iatum. Quod vero ad camilli vocem attinet, apud eundem Sex. Pomp. lib. s. tradiattur, Flaminium camillum, puerum dictum ingenuum, patrimum & matrimum , qui

flamini Diali ad sacrificia praeministrabat e camillosque ab antiquis ministros, secundum

nonnullorum sententiam, omnes pueros

appellatos: sicut habetur in antiqrio earmine, cum pater filio de agricultura praeciperet: Hiberno pulvere, verno luto, grandia farra,eamille, metes.

Macrobius lib. 3. es. s. ex Statio Tullian. de vocabulis rerum, lib. I. ait, Callimachum

75쪽

dixisse , Tuscos Camillum appellasse Maro

rium: quo vocabulo significabant praeministrum deorum. Unde apud Virgilium Camilia appellatur, Dianae scilicet praeministra. Romanos quoque, pueros puellasve nobiles, di investes , camillos & camillas appellasse, Flaminicarum & Flaminum praeministros. Necnon Servius in lib. tr. AEneidos, Gransi D, ait, quasimisistra dicta f.Ministros enim mi μαι impuberes, camillos eamillas in sacris vocabam. inde m Mercuriin, Hetrusca lingua ,. C milias dicit- , quasi minuster deorum. Et ut symbolam quoque Graeci auctores ad hujus vocabuli explicationem conserant, Dionysius Halicam. Lb. 2. Antiquitat. , ex Romuli institutis, sacra quaedam per mulieres celebrata, m morat et in ejusque ministerii societatem. etiam liberos vocatos. Orbis vero, &proIe carentibus concessim, ex quaque tribu puerum & puellam eleganti forma optare ac seligere, quo sacris ministrarent epuer quidem, donec pubertatis annos attigisset; puella vero, donee nupsisset. Idem adjicit, quo munere apud Hetruscos, δι antea apud Pelasgos, in Curetum & majorum gentium deorum mysteriis iungebantur, qui ab iis vocabantur; eodem seniscios apud Romanos,qui camilli vocabantur.

Sed & Plutarchus in Numa, ἀν

76쪽

ση, ἀον. ae eo pharibus, ut senescentis jam vocabuli, vetustate paene obliteratam significationem excitarem. Quinctiam asses tres ad maritum nubentes deserebant, ut apud Nonium MarcellumVarro scribit: quorum unum, quem in manu tenebant,tanquam

ementi marito dare : alium, quem in pede habebant, in soco Larium familiarium ponere : tertium, in sacciperio, in compito vicinali resignare solebant. Atque eo, quem supra descripsi, comitatu, nubentes ad mariti aedes accedebant. Mium porro fores floribus & Dondibu ornari consueverant. Unde Catullus in ca mine de nuptiis Pelei: VPstibulum ut molli velatum fronde vireret. Iuvenalis, Satyr. s. 'Longa per angi. stos figamus pulpita viros, Ornen r postes'grandi janua lauro. Lauro quippe postes ornare, tam in publicis quam privatis gaudiis moris erat. Tertul- Iian. Apologet. cap. 3I. O nos meriso damnandori Cur enim vota ct gaudia Casarum

easti es, sobrii es, probi expungimus' Cur dietito non laureis postis obumbramus ' Plinius lib. I s. Natur. histor. cap. ult. Laurus

triumphis proprie dicatur , vel aratu in

77쪽

domib- ; ianitrix Casearum, Ponti cum que ,sola o domos exornat, ante limina

excubat. Latinus Pacat. in Paneg . Theodos de publica quadam congratulatione tractans, Leuid portas, ait, virentibus sertis coronat s quidautius tardantes ibateas , accen-

que funalibus auctum diem y Rutilius Claud. Itinerarii lib. I. Testa dies pridemque meos dignata parentes

Poste coronato vota secun colat. Exoment virides communia gaudia rami.

Ex hoe vero more, Iuvenalis, det mulierectatim post nuptias divertente, dixit. ornatus paulo antefores, pendentia liquit Vela domus, adhuc virides in limine ra

Statius Papin. lib. I. Sylvar. . Fronis virent poster, O fervent compita

, flanismis.

laudianus lib. 2. de raptu Proserpira , qu apparatu ea in thalamos Plutonis veniens e

eepta sit , narrany,

Para , inquit, uina tenent, alii Aratexere ram

Limina l

. Enimvero pro foribus aedium mariti, interrogatae nuiantes , quaenam essent, Caiasse esse respondebant. Hoc ita auctor Epitomes lib. I in Halerii Max. scribit. Ceterum

78쪽

DE Ri Tu NuPT. 73 enim, Caiam Cariliam, Tarquinii Pristi regia uxorem, optimam lanificam fuisse. Et ideo institutum fuit, ut nova nupta αnte januam

mariti interrogata quanam vocarentur, Caria

am esse se dicerent. Plutarchus plane iaeos qui nubentem introducerent ei verba haec suggessisse testis est, Vbi tu Caius, ego Caia. Quorum verborum eum esse sensum quidam existimabant, Ubi tu dominus M pateria. ,ego domina & materia..ut,quemadmodum Jureconsulti in exemplis proponen

dis Caii Seii,& Lucii Titii ; Philosophi vero Theonis & Dionis nomina usurpant: ita S in nuptialibus his cerimoniis, nomen Caiae exempli causa fuerit usitatum. Aliis, Caiae Caeciliae nomini, quod ominis boni causa, ut jam ex Sex.Pomp.docuimus, nubentes frequentabant, morem hunc accepto serendum esse magis placebat. Certe jureconsultos ridendi ea res MarcoTullio argumentum praebuit in Orat. pro Muraena. Hi Cata,ait. qui in alicujm libris exempli causa id nomen inve

nerant, putarunt, omnes mulieres, qua coem,

rionem facerent, Caias vocari. Quintilianus lib. I. cap. 7. Nam ct Caius C litera notatur , qua inversa mulierem declarat : quia tam Caias votitatas esse quam Caios, ex nuptialibus sacris apparet. Postes vero januae lana tangi a nubenti

79쪽

Baisso vii Unde uxores quasi unxores dictasGrammati cis placet. Plinius lib. Naturai. histor.

cap. z. La- auctoritatem veteres Romani

etiam religiosam habuere, postes a nubentibus his attingi jubentes. Ex quo illud Lucani, nuptiarum quandam festivitatem describentis, lib. a. de bello Pharsal. Infulaque in geminos iusturrit eandida postes. Plutarchus A Αιῖοις , de nova nupta lo

natus in x. sten. Hecyr. Terentii: lmor dicitur ab ungendis possibin, ct figenda lana, id es, quod cum pueri mιberent, maritori postes ungebant, ibique lanam fige --bant. Servius in A. aeneidos, Moris , ait, fuit, ut nubentes puella simul ae venissent ad l en mariti, postes antequam ingrederentur lernarent laneis vittis, oleo ungerent : ct ' lideo uxores dicta quasi unxores. Quae verba, lut alia pleraque, Isidorus, suppresse auctoris nomine, in suan Etymologiarum farragi- inem transscripsit Sod vero ad unctionem attinet, Plinius M. 28. cap. 9. novas Muptas adipe lupino postes inungere solitas, ne quid mali medicamenti inferretur, scribit. Inde Arnobius lib. 3. adversus gentes: io egregia numinum, ae singularis interpretatio potestatum si ρδα virorum adipali unguine oblinermiur ab sponsit. & quae

sequuntur. ub. s. cap. ult. I

80쪽

DE Ri Tu Nur T. 7ssequuntur. ubi etiam unctionibus iis deam Unxiam praefuisse scribit. Quod cognomen antiquitatem Iunoni indidisse , Martianus Felix libr. Σ. docet, in quo Philologia his

verbis Iunonem assatur: Cum nihil contagionis corporea sexu intemerata pertulerim, Derducam es Domiducam, rixiam, Cinxiamque mortales puella debent in nuptias eonvocare, ut earum S rtinera protegas, in optatas domos ducas, eum postes ungent,faustum omen adfigas. Unctione peracta, nova nupta limen ianuae transsilibat, eoque modo in aedes induce- batur. Religioni quippe habebant,si in trans grediendo mulier limen contigisset. Unde Catul. in Carmine de nuptiis Jul.&Mant.

Tramssem, omine eum bono, Limen aureolos pedes,

Rasilemque subi forem. Lucanus lib. 1. de bello Pharsal. ' :Turritaque premens frontem matrona corona. Translata vitat eontingere limina. planta. Plutarch. eo Αἰῖοις, hujus moris causas perquirens, et ait, ἰωn ν

τες ; Cujus rei tres rationes adfert. Una , quod Sabinae a Romanis raptae,eωςm gene-.re ae modo sint in aedes introductae. Hoc enim valent ea verba : ποπρον, MD a