장음표시 사용
221쪽
dii agere in intrilectum in primendo specie, cles inpatiente sed nihil iam de eo , si
utpote quod antequam eius species imprimatur, non sit actu intelligibile dicitur ergo ab illo pati ratione intellec iovis, prout intelligibile ac caper suam imagin m via cum intelle etia possibili intelligendi ac ionem essective edit, Unde illud ex D Augustino lib. P. de Trinit. cap. IE a potentia, obiecto patia
Est tamen adhue non praetereunda diabitatio
praesente quaei rout matti et, Xplicandus a
per est. Facile aut e quiuis perspiciet praedicta tria munia, etsi vocabulis S c D sideratione di stinguatitur re ipsi in unum idemq; decidete Sed quaesierit adhuc forte aliquis curati stoteles cap .s huius libri, rex. Iu dixerit intel lectum agetem tabere se ad pHssibilem, utar.tem adniateriam. Item cur illum eodem ei
pite, tex. I S. hab tum Vocam. Ad primum hia iis
an ut ei lectu agenti praeter superiora si rum dicendum comtat .il Te intellectum, d
e uueniat etiam intelli pendita lantas rem cirri ilia et rei tam
modo diei posse ' N- rem intellictum a.
iste ectio-oincia, couueniat etiam intelligendi m Unua quae dubitatio apud eos tantum locum habet, qui intellei num agentem possibili re ipsa distinguunt. Nam qui unam eandem' potentiam esse arbitrantur, non dusium et in ei intelligendi officium alitibuere debeanta cotus in I. dis . quaest. S. ad i. rem in dubium relinquit M. Albertus in Summa de Hominet, in Quaest. vlt earum, quas de intellecti as en te disputata articu et asserit,inteli stam ag n-tem intellig. re non tamen per aliquam speciem in ipso recep am seu quod idem est mo
tiam intellectum possibilem Caietanu hoc in lib. ad textri S ait negati non posse intellectum agentem, cum hintellcctcs S agens sit intelligere. Idem et approbant nonnulli e iunioribus Philosophis . Denique Iandianus hoc loco, quaest.23 inquit, intellectum agentem
producere intellec ionem in intellec pCC. bili Conitiari tamen scientia qum decern tintellectiam agentem no in te ligere, nec ulla intellectionem immediate producere, communi otest, &verior Eam tuetur Henricus Gandauens quodlibeto .q it &, ut videtur, D. Thomas ins dist. Ir. quaest. I.a tic. I probaturque ex eo quia si in cilectus agens intelligeret, superuacaneus es D int limus potabilis. Deinde, quia Aristotel cum de intellec a agete dissi ruit, nunquam ei intellio endi actu attribuit, sed ipsum a patiente E. iis discreuit, quod hic esset in potentia ad recipiendas formas ille easdem imprimetret hic incontemplationem incumberet , ille quasi lunam fulgeret. Privatim aute Iandum opinionem ea ratio confiitat . qui alta melle iis agens pro dueeret intellectionem In patiente, sequeretur intellecti ionem esse ac Liciniam trans m-tems si quidem non maneret in eadem pol n-tia, a ita eliceretur. Non est tamen inficiandum intelle elum agente una cum postibili co- currere ad intellectionem nediate id est, inter entus eci et mm qi a genuit. Quo etiam pacto dicatur idem intellectus a geri , tale
Scotus ini. dist i. q. . cerceu dent iram primorum principior im nimirum, per siccaeS, quae concurrunt ad terminorum pen tratio nem , ex qua imm .diate oritur principiorumal sensu q. Resto tertium munus intellectus agentis, quod est produceret species intelli stibitem artis quia ut ars infert in materiam fot mas attificiales, ita intellectus gens inducti g. in postibilem species intelligibiles Et ut alti artas ministerio non produci: formam ni tu talem , seu formam suae speciei nec enim is , Polyseius formam humanam, vim ntem a , Iliar se indit, sed sormam viri r s. Ita metris petie- Vtellectum agentem non nisi intelligibiles for mas patient confert Leges Thomam lib - . contra Gentes , cap. s. et erra ensem in Comment eiusdem eapitis
post ecas dubium respondendum est. -
intellectum agentem non vocari habitum ab L. At isto rete, quod sit habitus Vriri orum princi pIotum, ut arbitrati sunt nonnulli, quorum meminat Bonauemur iuri dist.2 . at c. c. 'uaest. q. M. Albertus ina imma de Homine inqu*st. qua quaerit , an detur intellectus gens, art. a. Et Argudius hoc in lib. ad tex. 18. euius opinionis ac surditas ex eo ouincitura D. Thoma, quia habitus primorum principiorum est qualitas primae specili, recept in intellectu possibili ad cognostaendas primas vetitates in demoni trabridis, supposta copuitione terminorum Gat intellectus agena Umeratur intersecudae speciei qualitates, quia est facultas natura insita nee vero suppouit cognitionem terminorum, nee insidet in intellectu possibi i, ne tribuitur a natura adia
telligendum , sed ad abstia hendas species,
phantasmatibus Quae omnia ex iis, quae hac enus a nobis dii putata sunt, facile quiuis deprehenderit. Dicendum est igitur intelle tum vocari ab Aristotcle habitum, late acchpta habitus appellatione , ut complectitur quamlibet vim aut facultatem ad operanda,
tu reum superioribus cohaerent , a&xen q; non parum momenti ad viri u que
222쪽
l- omnino tollere conati sunt,a: etea, in euelle utares tantum, sederi auium uertet coa
m ita re Au inpace et quctamen in
petius diximus. De Theologis etiam D tan
Henricas quod . p. x M. quoa . . Eu i . speces intelligibilas negatant, quioa, cet ita sensus sui: Gabriel in x.dd.' Mens no requiti Oeciem a mellecta ad cognitio.
nemini uitiuam, licet ad abstractivam te qaIonon negandum. Nec desunt argumenta, quibus ostendi videatur frustra, mutno 'caes intelligibiles poni. Primum, quia fine i pus botest intellectus contemplanan pnauca malibus naturas,qetae in iis, tanauam in speculo relucent. Cot roboraturque argumentum eae eo. quia in potentiis. q amet se ordinem habent, obiectum te prae tantato posterior Feracium prioris, ut voluntatio ea actum intellectus, appetiui seu intuo peractum p nautata. Cum igit et phantana de mellaeis sint Potentiae luboidinatae, ratio ordinis postulat, ut phantasia, qua est potentia natura prior, repraesentet in ellectui obsectam , quod ille ar vm confestim apprehendat absque alia specie. Se cundo, idem probitat, quia vis hab ibonam ades clam , ita. vecum ad intellactum; bonum autem non est in assee aperipe lem, aliqua inve suis in litud ricti .ersone qae ve- Areum ramis in e tactu Telcio quiaudacem in in ellccta rectas intelligibiles , cum eae ponantur, ita vi et caulae ictet actione, uoaro et v nauam latet tactus ab earum, accisur, semperque versata tutio percipiet ridi re bus quae pete: te praesentantur . quod exPema I morient: erepognat. amo, quia sicae species etant in uolito intellectu, oporteret nos eascvgnoscere,queui ait modu na nostros actas iam voluntatis , quam ipti tactus palam a
re p., en Ddimiis. Quinto, quia multa nobism-
t iligantari quotam species intelligibi' es se tabemus siqui tam nec Dei, ne sublitantia
rum s. paratarum , neque ali tam Ieru in materiae expertium intelligibiles imagines ii equi pollumus. cuni tui letanodi res non moueant sensu reti l est Te earum phantasim et imam a liabere ne reamus d tamen constat nosti tu a rerum conceptus formare Post ter
vacaneq; Angeli simi licite ciere Iariae sints iccies intelligibilas oltandi ur. Nam angelu sim tu; ciris, isti, sic cognostic septi sua et atram; immo kalios Aneclos per eorum subitantias sibi piae se a testa quod probatur,. v ad Eri strem hactem, qui cu 1 tia Angetli, ,
mrin oram perno Aritast actus sine admixtione matera , ita ex
ira ui et se actu itit Elligibili estque actu&intime se M. eo, iuncta pio Co intellactus, ut cum eo con
currat ad sui sius notionern Quoad posteriorem vero partem, ostenditur idem assumptum nain quilibet Angelus poterit tale coniungete intellactui alterius , ut per modum forma intelligibilis emcientiam habeat respectu intellictionis ab eo eliciendae. Quare videtur hisce argumentis conclusum recte sentire eos, qui species intelligibilas dari
ARTICVLVS NON ESSE NEGI , DUM MUtricies intelligibiles et Iasu sente uintelligondi, manere ita intellecta
Tri Testamen opinio probanda non est, sedi eum hola Peripatetica, communi H.
robata oneri et tendum, dati losophoium approbata onerati et cenaum, ata
in iis tellectu species intellii biles , quesin c. pii uel pia intelligendi , sicuti in eo b Ain. i.
dant ut sensibiles , ut superi citi, idem 'n' , , e strauimus; ubi etiam complo cabulo c*v xi origi, talis asstitores in medium atrali mas Cer D. Augustinus putat adeo compertum est et o dat huius, o dispectas, ut laxo e Trivri I risu E.
cap. x dicat ingenii tard oris esse de eis dubi arare. I robat ut igitur hic sententia ex TU, qui h. sita se habe: int tactus ad pros: iam sancti Q Ha
nem, ut senius ad tuam; at lanius, ut loco cita
t planum tecimius, nullo paci seni re qu c. absque speciebus sens ilibus decando, qui Cum intellacias ad hanc verillam rem peici Ppiendam indiscriminatim laruabeat; cumque e i in se spectatus sit pura potetitia iecessatio a Zr intelligendum requirit ala quam formam, qua actuetur, Veget aliquo formali principio, vet. de intelligendi actum promat, de quoad hoc potius, quam ad illud conci petendum determine tuc. Haec vero torma principium non
aliud est , quam species intelligibilia N- γα quod ad id praestandum phanrasmata, q*xi ha amni
quam latis lint ex eo constat, quia phanta mataqJaemadmodum sunt per materiam ex CIq a
tensa, imperfecta crassaeque materiae ita os T
E nisi res singulares repraesentant.&tamen con stat intellectum etiam obiecta communia percipere. Item ura phantasmata non sunt intime coniuncta latet lactei, cum non harereant inaninia, sed in corpore erat nihil operatur, nisi per virtutem , quae in ipso est, ut ex doctrina Aristoteles in x. huius opere lib. cap, . I te t. Ecf.astruit D. Thomas lib. i. contrai
Gentei cap. 6 Quo fit ut ad nullius iei, siue niuersalis, siue liugulatis, siue expeta, si uet:
223쪽
IN LIB. III. ARIST DE ANIMA. 3ἀ
partieeps materiae sit, si Eciat phantasma, ut A ex eo intellectus pollibilis intelligendi actum proferat. Adde quod, ut Scotus argumentat ut in I. distri. q. s. magna foret naturae intellectualis impersectio, si non in se, sed in cot-pore, hoc est, inpotentia sensitiva corpori inhaerente nobili limnae suae cierationis principium habet et . Neq; hu e rationi obstat, quod
beatis diuina essentia pio specie intelligibili
est,&tamen nec per realem identitate U:, neq;
subiective in ipsis vcst. Namq; sic intime e rum intellectui copulatur ut suppleat unione, qua vel inhaesio, vel alia naturalis conlu Dc Io Tris inue piae stare potest. Quod ut planius intelligas,niri in spe fie habeto In nostra specie intelligibili natu-ciem et tali tria inueniuntur. Est enim imagoici inteI-gibili timetidae; idq: habet peculiariter, ut species est. Secundo, concurrit cum intellectu ad elicie-damantes lectionem: id autem, ea dicat pro quae sensimilam Sc amittitur, in qua tamen sustentantur potentiae sensri tuae.
Deinde, quias haec positio ma esset,nulla
prorsus ratio memoriae daretur in parte intel testiua, nec recordaremur nos elicuisse conceptu reium uniuersalium, quod est contra experientiam. Lege si placet. quae de hac te es. memati fuimu i litis arvorum at de Memoria&tremnisecnti ac L. Ad ration dic Avicennae respondenduu est, invi tira
si recipi intelligibilite ridet voliat, a te: teci rur hae piaccommodat ad intellectum ud dubie Imo , specie si telligibiles rec: pi in nostra et i telligibiliter Si vero idem sitae recipi, ut eo gnitum in cognoscente, quod dicitur recipidum apprehenditum; tunc species non ita se habere, quia non opus est,ut cum recipiuntur abi melleetu apprebendantur m. Porro ouibusdam velat irradibus ascendat
ut est plinei pium, seu ratio intelligendi. Ter C ecies , quae cognitionis principiatio, inhaeret intellectui . , obtanet, quatenus Suessoris aecidentis naturam participat Igitur duo pii-ccmpeiani ora cu nihil impet sectionis habe int, diuinae essent, ut essentiae c5uenite possunt respect uintellectus hinc cum eatl: tertiu vero minet me quia potessi alica: ebeat es incompositionem atq; adeo impei sectio uis prospecie notam inuehit itaq; aci huc ratum manci, O intelligibi mnem nostram speciem naturalem. atq; Crdiae natiam debere eue in ipso i et tellectu , cui intellio endi principium krrito erit. Daristate , Polit temo . quod Aristotcles species intel- species in libi biles posuerit, constar Etenim hoc libro, te stibi et ah . textri ait intellecitum possibilem fieri
concessit singula videlicet. I ria singularum rerum species recipit,&tex: Ie 'equenti, itetmque a. s. text. Is ait intellectum hiemantes le clam esse unum non sunt vero uniim per naturam, sed intelligibiliter, quatenus res, quae intelligitur per sui imaginem intellectui copulatur,&vnitur Praeterea vocat intellectum locum tot-marum,seulpecieium; non nisi quia ut locus
rem locatam tecipit, ac seruat; ita intellectus species intelligibiles. Avicenna Selendum est intem tricennam lib. 6. Na-nol illis tural pari. ea. 6 exiitimasse intelligabiles specie irate i cies non permane de in nostro intellectu, nisi gibisti per dum eas apprehendit, aut ex iis intellectione manere ira edit. Eius fundam et sulti quia quicquid recimit c . ituri intellectu . recipitur intelligibiliter: ergo cessante intellectione evanescet specie sinistellecta recepta Haec tame opinio procul aberrata veritate, uiturque fundamento satis futili Eam igitur praeter alios eo argu es.
gnitio intellectiva multo est perfectior, quam sensitiva ergo si ad sensitivam cognitionem conseruantur species , ut fatetur Avicenna, multo maiori iure conservabuntur ad intellectivam maxime cum intellectus pollibilis, mulio firmior iit, qua elle materia corporeae
In infimo iunt species sensuum externorum . mari quae non nisi praesente obiecto , sensiones An s. duran Te, manent In secundo species interno-Σ D mrum sensuum non tamen sensus communis quae post sensionem, demoto obiecto , se uantum sed tamen cum in sint in organo corporeo obsolescunt fluxu materiae sensim dilabuntur In tertio peries intelligibiles o stri intellectus quae obiecto non existente , de
madi riali subiecto in sint, postquam ei semel inhaeserunt perpetuae atque in Helabi stant. Neque ob earn quod habitus latentiarum virtutum intellectui , seu volunt it insiden tium saepe amittantur Ninni aetatis a milii , , , prouenit ex defectu subiecti se lex dissidio .
Tepugnant a contraliorum, quibus cedant ut
omittamus eam supernaturalium habituum amissionem , quae ob nostram culpam accidit pet subtractionem diuinam cuiusmodi est deis pet ditio giatiar At species tam intelligibiles, quam sei sibilis contrariis vacant alioqui nopos Tent in eis simul imago cando risin nigre dinis in aere, vel oculo. od fit sum esse costat, cum utrumque simul in Iudam Ur. In quas,
to eradu sunt species intellectus Angelier, et , qUae praeter alias perfectiones , eam addunt supra species nostri intellectus , quod non fuerunt aliquo temporum , aut instantium suecessu acquisiitae, sed ipsis Angelis aptincipio ingenita .
ARTICULUS III. SOLUTIO ARGUMENTOR Vu
primi articulit. AR menta initio quaestionis proposita dIi Hsic explicabis. Ad primum die, non posseiate Ilestum contemPlaeti naturas in phantassematibus
224쪽
matibus ob eas ea alas, quas imperiori articu Alo attulimus. Et ad argumenti confirmationem si loquamur de modo repraestata ei, qui sum ciat ut posterior potentia id ipsum . quod prior cognoscat, ta sum assumi. Nec enim facultati appetenti IIc obiectum repraesentatur, ut quod cognoscente apprehenditur . ipsa etiam cogaeoscat sed eatenus diei tur ei repre. sentati obiectum,quatenus in id tendere non valet, nisi a cognoscente praeconceptum sit BQuod paret, esto phantati a iii tellectus sint potentiae subordinat d. non probari hoc argumento sat esse repraesentari obiectum a phantas Q ut in id antellectus illico absque specie sibi inhaerente feratur d secundum , diuersam esse rationem inpotentia cognoscence, In appetente, Um ob alias rationes tum quia facultas appetens de tetminatur ad operandum a notitia obie- a facultas autem cognoscens non habet a C
uis is S i iac ex itinetur, de que opus illi erit pe
perceptionem Oppositum ramen dicendum, es tuis videlicet non intelligere se Angelum per spe non gereciem supeladditam scum ad id pol it eius sub quietat se
stantia, uti argumentum eoncludit, subire vi int. t M. cem speciei. Quod vero spectat ad cognitionem , qua unus Ange Ius alios cognoscit putant nonnulliquemlibet caeteros et eorum essentias intelligere, quam opinionem attribuit Platoni D. Tuom t. coni Gen L. cap.s . eamque tuetur Durandus nominales in c. distino sed nobis ea non placet, quia nequit potentia intellectiva ab ulla recreata, tanquia forma intelligibili actine ac prin ripaliter determinati ad intelligendum, si ei usmodi principium determinans intra se atque intime sibi coniunctum habeat, quae coniunctio non cernit ut in substantia unius Angeli respectu alterius Longior hac de re discus Ioad alium locum pertiae .
iis, pacta cies intelligibiles per actuet teEretum, De eat uirium Dum en: in experitur se intelli Ent Iectis reflectitur supra suam actum
cie. tanquam principio determinante. Ad tertium, sic intellectum concurrere cuspecie ad intellectionem , ut oporteat illumptius excriari vela phantasmate, vela voluntate, vel ab veroque .aliaue causa eiusmodi; ob
idque non semper ut speciebus , quibus est consignatus sed in te dum ab intelligendo
cessare nonia anquam hac potras, quam illa specie uti; quia ad huius magis, quaru ad alte trius usum aliunde mouetur. Ad quartum , coonosci ab intellectu spe
bere se pr 'erptu formale intellectronis , hoc autem principium esse colligi tris rationibus, quibus 1d conclud tur. QEadere in fia Ad quintum, esto omnn tutellectio abal qua speciei catelligibili oriaturri non omnem tamen elici ab specie propria eius res , quam intelligimus; stat pe enim earmagine¬itia vinus ad cognitionem conceptumue alterius prorum edi inur, ut cum per res sensibiles Dei&--int sic substantiarum separatum intestigentiam as Et res eo sequimur,quae cognitio seisibi Cn proxime, re nos. p. mole tam ea a seni periti . Utrum vero osthrop, a conceptus,quas dehisce rebus formamus, r-linquamur in nostro an et flecta species intelligibiles, progressa patebit. Ad sextum, quod attinet ad eognitionetm. quam de se Angelus habet, admittendum est cognoscere allum seposuam essentiam , ut
tione Angelorum. Fraone. D. Metaph Ut s. aliaque non pauctis illi non defaerint, qui se-eus existimarint, lentes non uois Angelum
he:e ad id reciem sicuti ad aliarum retuun
DEN NE IN NOSTRI INTELA Oeetes intestigi tres, propria et rerum gutarium
ARTICULUS I. NEGATIVAE PARTIS ARGIN
AG ita turbo quaestio inter Philosophos otii genis
magna dissidentum partium contentio, rerum in-ne Diuus Thomas tum aliis in locis, tum . t. x larium contrassent. cap. mo I. par quaest. 86. arti c. I. in int D- Caietanus ibid. Capreolus in I. dist. 3 s. u. t.inctu novactolutione argumentorum contra quartam mittant
conelutionem, A gentinas lassatio ciuae. I. ait. 3. Fe Tarsensis corti Gentes cap. cf. Eed hoc in lib. quae I S. arbitrantur non dari innostro intellectu specie; rerum singulatium , sdimque tuertur nonnulli arta is nosti et Philosopliis asserentes nihil esse aderi patetica doctrina alienuinua eiusmodi species admi tere Piobaut suam sententiam in hunc mo I. A m. dum et Formare erpitur rus abiecto secundum
coue ita onem ac modum recipientis; sed anima est expers maleti mergos e ies, quae iii ea recipiuntur, debet esses in materiales inrepre-
sentando,atque adeo ne bibunt reprae tare conditiones materiae sine utaris; sed dunt a. Tat naturam communem ab iis auulsam, ac li. x T: Cus maturi arguinentius comu millo Peripateticorum, ito quod desumptum est ex Aristotele hoc in lib. cap. . tratis. Res materiales heri intelligibiles, dum amate dia abstrahuntur. Enimuero cum haec
abstractio non ita accipi debeat, quasi res per inresectum a propria materia, qua constant, ear mendae sint; utiquesci et itacei da st tunc Lei alicam uressi ei intelligibiles, curricti obiiciun -
225쪽
λα IN LIB. III. ARIST DE ANIMA.
ob iunt ut pet species, quae non materiam Ariorium Ariminensem in t .dist sim atticia
in diuidualam,utpote crassitorem, ac magis depressiam , d communem tacitum te erant. Secundo, intellectus Eumanias medium locum obtinet inter sensum&intellectum substantiarum separatarum arqui species, quae sensibus inuruntur, reptassentant sola singularia; quae vero substantiis separatis congenitae sunt, tam singularia, quam uniuersalia di-
char dum in et dist. r. . . Apolliarem hoc in lib. q. ix Thienensem, Buriarum I Physi eotum atros. Quae improbatur: Nulla est C repugnantia quominus species rerum sngu latium in nostro intellectu dentur; possunt i gitur dari. Negant aduersarii antecedens, a iuntque repugnare tum ex arte ipsarum ipseleto intelligibilium qua non videtur eo
dist 3. edisserunt. Igitur ordo ac proporta ore rupostulat, ut speetes, quae ab humano intellectu aequirentur solas naturas comunes e- Prosen trassit. Adde quod uti tellectus Angelicus percipit distin iste per unam specie, qua noster permulta C ita consentaneunae , ut Quae a sensu permultas Premes cognoscutur,
reostio intellectu per unam intelligant et quod secus foreti noster intellectus posset rerum singularium imaginibus consignara
Tratio. idnat irrat ingenium est, ut non co-sueuerit facere pluribus , quod possiri facere paucioribusti sed species intelligibiles nat-rarum commianium sussieiunt ad intelligendas res singulares, adiunctis earum phantas matibus non est igitur vlla decessitas inuehendi species intelligibiles rerum si Mgularata. Probatur assumptio, qui uti phantasmata coiseurrunt eum intellectu agente ad producen-la duntaxat indiuidui repraesente utri turn ex parte ii tellectus possibilis, quem minime de cet speciebus adeo circianscripti Samis te nim disti cile non est huiuscet modi repugnamtras demoliri. Nam spe i naturam singularem repraesen raus nobili trest, quam ea, quae communem tantum naturam sigiaificat; ergo limitatio illa nihil detrahit de dignata te spe- et ciet nec species rei singularis ni inus,' am rei communIs: Cuin psetius m 'gis cum inteli lectus praestantia conuenit Antecedent pro- batur: quia imaginis praestantia, modo caetera sint paria desumitur are, qua repr sentat; at natura sitagii laris excellentior est,qua comum unis eum inferiora plures essenti gradus in se cohibeant, qetam supeliora underi comceptus rei singularis, qua rei comunis peri ctior habetur. Rursus, quod praedictae species re ipsa in nostro intellectia dentur. Ita proba
e utrunt eum intellet agen iri, i exstinc et
da, meetes intestigabiles, lacum p*xqM hs ctum ouem ossunt; at i formato iam specie rei communas poterunt concurrere, non exemplariter solum, sed etiaactive illam determinando ad cocieipiendam eam rem singularem euius id phantasma est: praesertim cum ex eo nullum equatur absurdum Postremo, quod Aristotelico dogmatiau uersent vi, qui rerum singularium species intellectui humano dant, hinc perspicuum est,
nobilissimum effectum, quem pol unt; at i te rectus agens phantasma sunt causae na-lcrales specierum,ntelligibilius ergo producent nobilissimam speciem, qua possiunta suo impediantur sed species nobilissima est sp ta es rei singularis,ut ex proxi me diois costat,dvnihil est quod eius generatione impediat:
e reo hane producet. Item. Noster intellectus s. est tinat peculiares ac distinctos conceptus
eiusngularium, sed is fine propriis ea in spe
cieb.constare nequentit; dantur ergo propriae species retusingulari u Muior propositio, et fia quibusdam negetur , a nobis tamenia opost demonstrabitur Minor ex o suadetur, qui Ecu species rei communis non nisi confuse i
docuit animam nostram vi seu fiurici cognoscet carnem, id est singularia materialia,quq sunt affecti sensibilibus qualitatibus, calore, frigore, aliisque eiusmodi At ipsum esse ear ni, alia percipere facultate, aut separabili, i M- - -- ei diuersia ab ea, qua cognosci singularia, se iniplicite singularia repraesente nequI-
. et Iese habente ad se ipsam 'ut cum it intellectus ad hoc magis quam ad aliud RV p DPq rii biod .ibihei si odiu late eoncipiendum peream cdu uela
ciue interpretes anno carunt , profitetur Ari vagore errabundo motu huc illuc fluctuab'stotelas singularia non intelligi a nobis dire- Sunt qui respondeant ire et species In te ili - Q.
2 sede eLeognitione: at nobis intes bilis solam communem naturam refera de-
C---2 a terminari tamen peream intelli istum ad conv
cipiendam rem singularem .de cuius phan a mate species ipsa educta est , propter cognationem , quam species habet eunt phantalomate Sed hi facile eoargnuntur. Nam vel eam species iure cognationis revera eiusmodium gularer Iasentat, vel non; sident primum; Iam ergo in noctiori tes lectu ertini species quae non solutaturas uniuersales sed ac diui-
Iigibiles rerum singularium species dare Iruri non dubium, quin eo direcite a nobis intelli. g, possen T. ARTICULUS II. ARGUMENTA PARTIS
adfirmativa. Coatraria huius controuersiae pars asser quaeuon lotu ac D, ui - - itores habet Scoturn in .d. s. Iu. 3Gre duas etia reserant, quod tame solis
226쪽
tabitantiatum separatarum Theoloeotum ASchola attribuit: si secundum et ullo pacto sp ea ellectileem vim ad ullum singu'are definite intolligendum applicabit. o deuitat, intellectum nostrum miti ret
munis imagine affecto determ maria pha tas a te ad rem singularem concipiendam eo mento explicuimus Verum neq; horum solutio latis it Etenim quemadmodum nouerintellectus, o supra ostendimus, non potestavri solophantasmate tanquam planei pio lu-telligenda, sed requirit principium sibi intime comunctum, atq; inhaetens, a quo intelli diactum promat, salioqui laltem ad intellibenda singularia neutiquam speciebus Intellari bilibus indigeret lita ut hoc potius quium it Id peroptat non set illi est extetna assisten
ria phantasmatis,sed eget interno principio,a quo ad id active determinetur. Nec obstat, quod intellectus beati oncurrit cum diuinx euentia ad actum beatificae visionis, cum t me diurna essentiet non sit interna ipsi beato; id enim ut iam alite monimus. propter fir; quia diuina essentia ob suam eminentiam in . finitam,potest supplere modum illum intime coniuctionis, sine quo species creata, vel quod speciei creatae condictione subit, non potest cuintellectu ad id telligendi actum concurrere. Nec item obest, meo quilibet Angelus intelligit se per suam est eratiam Narneisentia A et D
geli est intime copulata eiusa: Ie eivet, tum
intellectus in i piamet essentia inhaereat. Phamta a vero non ita se habet ad nostrum in cel- rectum siquidem illud im rgano eorpore , hie in ipsa animae substantiam sidet. Cori ob in raturq argum et Irun insupe ex eo,Quia conceptus, qui perinte lectionem rer singularis in mea re g enitur, ei Atias moles ipsius obiecti coeniti, ut eo et Diuus Augustinus lib. ' de Trimetate, capite decin o secitndo. Qui eo Eportet dum is gignitur contineri in me uteobiectum non potest autem ibi esse persere go percrum quasi semen . quod est propria ac
pecialiaris ipsius inii ago Nam specie, rei communis nou magis e t virtus huius, quam illius singulatis. Prockea in nostro intellecta dantur species multorum Lugularium materiae expertium; ergo saltem horti singularium species admittende uni Ante e edens probatur, quia is, qui Felicuit actum amoris Dei, vel naturae uniueris salis intellectionem , recordatur postea seeiusmodi actus elicuisse: omnis vero te corda-Vo intellectus oti tuta specie utelligibili habet ergo noster intelleclaus species intelligibiles quae hosce aetas singulares repraesentec t. Ne citari, faciet qui dixerit recordatione hanc non ab intellect ei, sed a sensitiva memoria proficis. i; non enim facultas organica apprehedit res spiritales, cuiusmodi sunt voluntatis, intellectus actiones meum sat erita Iimites obiecti potetiae corporeae Nec memoria sensitiva recoIit uos pereepisse hominem in commune et eum ei rea natura singulates
Item anima separata recordatur singulati c. Tet m. sensibilium perspectes,quas hinc detulit et- eo dum esset in corpore habuit intelligibiles species eiusmodi singulatium Antecedens suadetur exemplo diuitis epulonis, cuius habetur mentio Latae decimosexto, vapud infe ros recorda Datur suorum fratrum. A quod eam recordationem eliceret non ex speciebus infusis,sed ex iis, quas ministerio phantasmatum aequisierat, ea ratio probat quia recoris datio est perceptio rei cognitae, ut antea cognitae: diues autem non cognouerar anteacta.
tres per species infusas, sed per aequisitae. Quare non videtur negandum dari in nostro intellectu species intelligibiles propria r
sis probabit iudicatur rafrimrtamenis gari , ut magis peripatetica: virimque argumenta diis
HIs ita disputatis vriaqvepat quaestionis
probabilis videtur, etsi propositu nobis sit tueri potius negati eam , quae Aristotelicae docti in magis consentanea existimatur diluemus tamen mi usq; argumenta,vi quo pacto quaelibet ea tum defendi ponit, facile ap- Pareat. Ad primum propriori sententia eo ceti a maiori Seminori, neganda est consecu.rio. Nec enim oportet omnes species intelli , gibiles immate ales esse in repraesentando, sed inessendo Aristoteles autem loco eitato Retara . tantum docet,vtyes in materiam diuersae intelligabiles fiant, debere a materia, id est, amateriae conditionibus abstrahi; lata quae ab Suopacto intellecta percipiuntur, nequeunt in eo esse Ioecies, per species iiii duas, aut extensas, situ veprae regis Dadita . quae sunt propriae affectiones noteriae; Mantos.sed per imagines spiti tales, atque omnis coa- immara cretionis experte , t eum ipsa intelligendi vim s.
cognationem habeant; tales vero sunt omnes
species intelligibiles, siue singularium rerum
Ad secundum dicendum, proportionem nexumq; ordinis, qui inter humanum intellet Adi. aroctu, augelicum atqire inter sensum est, in eo cerat, quod sensu acquirit species sola fingularia reprae eulantes nullas vero, quae repraesentent uniuersaliata intellectas autem noster quasdam ortatur, quae singularia tantum. alias quae sola uniuersalia repraesentent
227쪽
M.ein durat in intellectu Angelico nullet sunt, quae aut Ae l. i. sola sing laria, aut sola uniuersalia reserant, sed omnes uniuersialia simul, Ungulari di- . tincte exprimunt Ad reliquat partem eiu dem argumenti dicea, qua senius permultari specie cognoscit, percipere nostrum intelle-eium peti nam speciem, cor fuse tamen Nam colorem in commune, verbi gratia, intelligit per speciem coloris, qua cognitione implacite&confuse colores omnes coplectitur verum preter hane eo fusam singulatium eo lotura notitiam, aliam quo' propriam Lexpressam consequitur intellectus singuloruiolo tu per fagulas specles qua perquam tantum magi.trem obtinere non posset; quia id sciis angelorum speeiebus conuenit. Si aut epeta quam do intellectus acquirat species retusingulari 2: omodo um quando communium. Respondemus spe in aliam ciesrer fingatarium acquirere beneficio in- acquirat tellectus agentis.& ope phantasmatum . speci. Decies rerces autem rerum communium, cum post re e singulariu tam specie rei singularis abstra intereana CScommu turam com anem eam nimirum concipiendo
absq; dissetentiis indiuidualibus. Tune en per eiusmodi conceptionem gignitur in in te siectu species naturae communis quia conceptus est actualis similitudo rei at ex similitudine acta alites inquitur inpotentia habitualis similitudo. quemadmodum per siensem conclusionis. qui est scientia actualis, gignitur habitus sciendiis aescientia habitualis. Ad tertium eo ne ein maiori propositione, neganda est minor,&ad eius plobatione in si mei andum posse phantasma active concurrere eum intellectu possibili ad intellectionem rei singulatis, ob eam causam, quam superius explicuimus; quia videsie et oportet principium elicitiuum intellectionis non esse extra intel- mortere lectam. Enimuero licet phantasma intellectui princitium pQ ssibili famul a tam piae stet suppeditando i lieue rammiuo modo species intelligibiles et minime ta- intectectia men decet intellectum possibilem post recenti nauessitionem eiusmodi specierum inflecti adsen- extra intel lum demittique ad organum corporeum edi Euctum tutus Lobilissimam . mquamst allione a materi l. betam operationem . quae est intellectio
indulti Ad ultimum dicimus Io cum illum secus ab mcaetrem. aliis explicati: ita ut nequaqua sibi de reflexa, aut dilecta cognitione sermo atri sed eu Atistoteles qui Sisset, eademne an diuersa poetentia rem singularem sensibilem, communem eius naturam cognosceremus, respondere,animavi, rem singula tem sensibile percipere
sensitiva potentia communem vero alia aut separabili, id est, alueio, secundum retra ab ea, quasiMg larem cognoscit, aut habente se ad
se ipsam, atq eum extensa fuerit linea flexa, id est, quae salteratione de reali namg distin- ione nodum ibi quicquam absolute disce nitur ab illa illiferis eo modo, quo Iine in-
sexa, cum extenditur re quid ipsa eadem est: potest enim eadem linea angi, porrigi ratione tamen a se distinguitur. It a vero iuxta
hanc interpretatione in inflexae taeei lineae
similitudinem , non ad agnitionem refleram&di tectam; sed ad discrimen interjCtentiam, qtra singulare: uniuersale cognoscitur, qua de re quaestio erat, retulit Aristoteles. Quo fit, ut ubi de ordine modove uniuersitem in galaiem naturam cognoscendi nihil omnino
Haec explicatio totam machinam illius aragumenti, quo maxime nituntur, qui singula tiare flere ac posterius a nobis intelligi opinant , sacile ditatuit Nec vero, ut quidam autumant, Iatonis in Irimae seni Vendia est. The cquam illic Aristoteles imi trius sit, singulariara , cressere a nobis concipi. Non uina Plaro cum eatu . res exae cogitationis meminit, Lacit. Caecin tellectus lineat primum rectat, mox circinate, interiusq; recurrenti, coparat, non, in Ua,tuc
de rerum singularetum notitia philosophatur; sed de ea,qua hominis mens recto eursu ad a- Iiarum rerum scie etiam capessendam extra se primum quasi egreditur, deinde oraculi monitu ad se redit, Viri sui ipsius cognitione incumbit. Qua de causa anima, intellectualis Sem Masphaera, quae in seipsam circulum facit, a Phi Delphidilosophis dici cosueuit. Eoq; spectat illud Issu te EF, gonis Uictoriit i.Didascalon, c. et Mens no tum e. stra in orbes geminos motum glomerat: quia seu siue pet sensus adsensibili aereat siue per in psum. telligentiam ad ea quae sensu figiunt, as endat ad se ipsam rerum similitudines trahetin, init Ex re tat uel dicendum , ut Philoponus inter PlinI M. pretatur, Platone quas aenigmate peri in eam 13. msseram indefinite significasse actiones intelleti hctus, cuius est in seipsum posse eonuertii per Crectam vero caetera iunctiones vitales, quae lex
nihil aliud sunt qua progi essius quida ab ani P ma vivificante ad aliud, siue ad iudi quod virem ta suscipit id est, ad eorpus sie uti linea recta Sinat ab uno puncto definit in aliud dicum Ueniamus nunc age et plicanda patiis assit. Jharaamatiuae argumenta. Ad primum negandum P i es antecedeus,&ad eius probatione dice da, ph speciem, quae repraesentat rem siti gularem ex R parte nobiliorem esse videlieet, prout rese: Marsu,
naturam plures gradus in se continentem , ut meta et probat argumentum et aliunde vero deterioris iam , nolit haberi nimiru quatenus est limitata ad O. unum tactu singulares species aute rei uniuer At salis no solum repraesentat naturam comta Unem multis, sed potest deseruire cognitioni omnium singulariu sub eadem specie concurrendo eum eorum phantasmatis , ut in tertio primi articuli argumento dicitur.
Adseeundum respondendum est specie curari. propriam rei indiuiduae non esse essectum ab solute praestantillii mutaque intellectus ageus potest edere, tum oblimitationem, quamdi-
228쪽
, nuntum quia de eiusmodi occiem produ-
eat, obstat naturae ipsius ingenius quae non at- solet pluribus emcere, quod potest pauciori- potest autem intellectus pariens intes singulares per species rerum cogere
u adiutus concursu phantasmatu Ad tertium concessa maiori, neganda est mi
tior, ad eius probationem, missi a prioris luti olim qua recte coarguitur, danda est lacu-da, dicendumq; lac intellectus non deteris S a Betur ad conceptum alicuius singulatitat speei intelligibili in sesumpta determ-
nati tamen ab illa, prout concurrit una cum timilitatio te singularis, uia mus re impugnationem respondendum , cum dicimus intellectui non posse deseruire phantasmatae
O'- qu mptineipiet mintelligendi: interpretata est
C: esse de principio adaequato, vel principali
s . i. actuante, ae determinante intellectum: quale non ponitur phantasin abii x, qui dicunt intellectum determinari ab eo ad concipienda fingularia tantum enini statuitur ad supplen C
dam repraesentatione singularitatis, condi- iodum indiuidualium Catera, quae in eodeargumento afferuntur de visione beatifiea, de cognitione Angeli , nihil contra id, quod tuemur eoncludunt, vetitit iam consideraues perspicuum. Nam uni oessientiae diuina eum intellectu beati eminenter continet illam co- iunctionem, quam equitimus in Diccipio adaqua te, vel principaliter actuante intelle ctum Essentia veto Angeli intelligentis se per suam euisentia intime copulata et intellectu Deiusdem, cum intellectus in ipsam et ei Sentia narreat Phantasma autem non ita se habet ad inte lectum;liqui dem illud in organo corpos eanta reo,hrem anima inficet Po tremo ad id quod i rei ex V A egusti no citretur,sateri dum e si eonce-n gulam tu esse obiecti prolem, ted nega dum ad pro on is qui iaccendum Ictinget' aris conceptum requiri. i ci s et crem intelligibriem mi singularis propria. inrecteti Licet enim species intelligibili ciuillum sin- o liliis gulate explicate tepraesentet determinatur tamen apnantasmate, atq; ita conceptus rei Esingularis censetur proles ciu; obiecti, cuius ipsum phantasma esst rata arro Ad quartu diceucium cum quis elicit eo i-2uo aera ceptum hontinis, vel bi gratia, speciem illam, i. civis Et quae antea cum primum est producta in intel remorati lectum pollibilem . repridientabar hominem absolute, post eiusmodi conceptum sectam memoratiuam referte eUndena hominem sub ratione cogniti ita vero, ut quis recordetur se cognouille hominem, non opus est man recognouisse, ea recordatio no erit adaequalem iam ar
specie enui, quemadmodum nee prirnacon tceptio suit; sed inadaequate, id est, partim exiisserae parabilia partim a phacitaserate repraesentant tinetὰpha-
Bucephalu sub ratione eogniti. Nam cum in . m. tete lectus primo apprehendit Bucephalu , eurridem simul apprehendit phantasia, quia spe-cres Bucephali, quae in phau talia seruata est. post primam apprehensionem repraesentat lolum sub ratione cogniti, iud est quod post taphanta lama ab ea elicitum exhibet Bue ephalu similitet sub ratione cogniti, determinatq; in.tellectam ad apprehendendum illum sub eodem modo Si autem cone eptio sit rei indiuiduae immaterialis, cum ea uo pos Titin phantasmate repetae sentati, maior est difficultas; dueendum tamen quoties intellectus aliquod Quid dioeta singulare, etiam imma Velial concipit, simul dud reto . phantasiam aliquid materiale apprehendere datione rei simile tamen cognatamve eiusmodi rei im indiuidua materiali ut progressu huius operis expone immate. Vetus Igitur er specie memoratiua talis rei a ria mprehensae per phantasma me phantasmate ab ea elicito poterit determinati species illae qua intellectus ante elicuerat conceptum pre dictum rei indiuidete immaterialis Atque ira fiet , ut intellectus absque specie propria rerum singulatium, siue eae res maleetiales sint,
sueti moerateriales , earum recordationem se de te valeatis
Ad quintum relicta opinione quorundam Ade aret.
mam separata cognoscere singularia perspecies aequisitas,uel quas hinc detulit testo Imdendum est eum D Th.in disputatis, quia de a
ratam cognoscere singularia per species sibi sparata
inditas in abscessu a corpore, quae spem es si anima iu- miles sunt iis, quas Angelia prima origineat gularia ceperunt; repraesecitant euim non solum, ni percipiat uersalia, sed etiam singularia aequemadmodum in Angelis species intelligibiles, quae ex se indiscriminati singularia potestate reprc
sentant, determinatu ad haec ulla singularia ac uignificanda, cum illa existunt actu, ita, rexistentia si conditio deterre inandi speciem ad eiusmodi singularia sic in anima separata
species uniuersiali ter reprae leni tantes,inali m
eat equaliter se habetites adornrita sua significara, determ in atur ad quaeda singularia, qui ad animae statis pertinet, quate us anima sortitur ad illa peculiare habitudine siue ob alia in intellectu speciem, quae reptaesentet illum P quam afDctionem, Liae ob antecedentem nosingularem conceptum, quo hominem apprehederat cla Eest enim eandemna et speei hominis modificari ad repraesentandu homine recordatio sub ratione eogniti Quod si cognitio sit rei et indisi an diuiduae materialis, utBucephali:eem Oamara ea aut flectus ecordatur se Bucephalum titiam, siue ob diuitii ordinatione, aut iudquid simile qualem habitu dicem obtinebat anima diuitis ad fratres, quos inter vivos reliquerat. Ad id vero, quod deinde argumenta Opponebat, detendum est, licet, recordatio sit rei cognitq, ut cognita est iterata cognitio,nox a P Itere
229쪽
AS 1 LII. L. LIV o. 1 11o n. oportere proinde eam cognitionem repeti ex A modi species transfundi in intellectu Aui, eli cadem speete: latenim est elici ex alia,suppofi immediat ea coloribus, verbi gratia sed intel eme lectum agentem illius una cum specie suci, emit sibilibus coloru(quemadmodum nosteriticei re lectus assi, et cum pliant asinatis produceret ta priori cognitione Quod intractatu de anima leparata erit a nobis enucleatius explicanis
Ita patet qua ratione diluenda sint utriusq; partis a gumenta. Quia tamen, ut superius Ilionuimus decretUm nobis est eam partem, quae negat dati species rerum lingulatium. EAristotelica doctiina magis consent meam tueris quam iccirco etiam in ptimo Physica BAuscultatio ii s l. defendi mus: ad ea in nostris eo mentariis docti in filum accommodabamus. Quae vero in solutione argumentoram, quae pro illa adducuntur, retulimus, si iis quae a nobis alibi statuuntur, repugneu LavLexaduersiatiorum sensu dictaaeeipi debenr.
acui Aituunt, ratiquota sertiones intelleestum postibilem species intelligbiles es earum. Quod e re lege, si placet, Aleusem. p
s .art. h. q. I. Richar dum eadem distiti . l. i. Seorum q. ri Gregorium dist. T. q. art. r. Altera sententia fuit Platoni in Menone, Disti
aliisq; locis,&Avicennae l. s. Naturalium par pti 's. c. 6.d . arbitrantium species intelligibile, 'defluere in humanam mentem a substantiis et De pacatis Deo tamen discrimine quod eae sub his
stantiae apud Platone eramide es apud uice ibis naua intelligentiae aquariam prima in proxi tu.mam,atq; ita deinceps, m ad ultimam. quam agentem vocabat ab hac in intellectum humanum praedictae species descenderent. Item ic Plato finxit sp scies inditas animata primo or tu Auicenua progress temporum communieatas. ille in anima fixas, hic post intellia gendi actum evanescentes, ut iam supra rebu
Hunc errorem confutat D.Th. I par. q. 8 d. c.,
ari s ex eo, quia si ita se hab et et nostra cog i
tios posset natura careus per eiusmodi iniae i-
IN hae quaestione suit Democriti opinio, ut
refert D. Augustinus in epistola ad Diosco rum,& Aristoteles in lib. de Somno xvigiliae et nullam speciem ab intellectu sita agente, siue patiente gigni; sed ab ipsis corporibus per diffluxus quos da intrare imagines in nostros animos. Idem quoq; fuit Stoicorum dogma, quod Boetius lis. de cosolatione philosophit
metro d. hunc in modum cecinit: Quondam portiem attulit Obscuros nimiismsenes, Quisensui, murrae E corporibis extimis Credunt mentibias imprimi:
In quandam eliri DP .se a re iter magos est aequo repagine. Sese nullas habet botam Huiusce placiti absurditas liquet ex iis, quae a nobis superius disputata sunt, cum ostedimus no posse phalasmavi sua speciem intelligibile L
producere: si enim id nequit phantasma, multo urinus poterunt eorpora ipsa, quae sunt natura multo crastioris, mulioq; magis in materiam demersa. Neq; Officit, quodno pauci. i; graues Theologi arbitrati sunt, Angelos accipere rebus, etiam sensibilibus, species, per quas cognoscat singularia, vel saltem praedicata contingentia, quae rebus singulis conueniunt. Non enim ij Auctores e redunt eiu perientia. Deinde, quia si animae racionali alio unde spectes adueniunt, frustra societate iniret, ii corpore; quam ideo init ut sensu seminc steti species acquirat; sed hae de re in progressu copiosius,&enucleatius. His ergo erroribus exclusis asserendum est cum S hola Peripatetica species intelligibiles prodi ac in animam, dum est unita corpo . ri, ab intellectu humano, ut constat ex iis, quae ab Atimc .s huiust disputata sunt. Cum auteduplex in cibis sit intellectus, agens, pati- eni quaena specie . quo intellectu gignatur, aliquot assertioni b. exponemus P ima sit Abr. Ire . intellectu agente produci possunt spe te in telligibiles earum rerum untaxat, hea iam omnium, quarum propria phantasmata bab mus. Hae eat tertio , quae communi philota-Let D phorum consensu recepta est, eae eo probatur, Ausquia intellectus agens no elicit species, nisi, Trinit. t nasum phantasmatis,&prout abiis determi D. N.
natur. vrer superioribus constat, docetque D. 8 .a. Augustinus I.II de Trinitate. 8 eum ait nul es de vel .
Iam speciem dari in intellectu nisi sensu inter s. I u . cedentes; at nil, at impedit quominus in tene ctus cum omnibus phantasmatis indiscriminatim iungi queat ad species intelligibiles producendas. Secunda assertio Ab intellechuage te posivisti sunt gigni species omitum substantiaruco Potearum. De vetitate huius assertionis non lique inter Philosophos Est enim de ea retras ex opinio Prima Scoti in i dis min. 3. quaest.
230쪽
au pichardita, dist . quaest. 3. circa s. A
x istimantium non comparari in hac vita a uetostio in cellactu, sim agrice, siue patiente In re et binia Sosic in eodem lib
eritis phantagmate duetvicem de eo dubitandua si tu idem memoria,' re
. um a cidentis alteram sub miniscenta a, quae proprie sensui interno conta
IC A eidenreinuoloetae uen unt, versantur circa praeter cum, ut In I-
et edunt sitellectum arntem e ,
s ij quae eiusmodi accidente inuta dii eum rhantasma illud ut instrumen
te rit eius vi mate no modo suam, sed substantiae uoque imaginem procreare. At D.Tho. de veritate qu.Io arti c. s lib. Ioa textaxi dc opus eis Auetroes et huius oneris com . 63. Iandunus lib. I. q. Io .Ferrariensis lib. q. Apollinatis q. et Abulentis in ea M. Matthaeus quae Sos. Caietanus 3 part quas . 6 art. . aliique nonnulli putant . vim cogita tracem hominis , quam nos a phantasiano distinguI-m I S, tiro pilam exprimere idolum singularis stativa substauriae. Qu sententia nobis placet Nam minia ex e mmula ope tosius sit ab uno i ngulari admit - aliud a scuirendo progredi, quam ex accidens, 'gM-tium inuoluero proprium substantiae phantasina eruere; cumque primum illud cog ta-t ici hominis facultat , ut superius ostendi-Dmus coacedatur non est cur dem hoc po- serius deneget tur Fauci plane Aristotelia docia libro cap. tex. io. vliari cognitiori iuba. ius carni, fingulari sit itinere ad potentiam sensiti uaro: dc Augustius II, Io. deTrinitica io ubi corporum cogitationem imagi trici facultati attribuit Non credimus tamenco ita ei uam ut primum recipit I peciem acci.
dentis confestim elicere expressam imaginem
scant, non eadunt sub notionem internorum sensuum. .
Tettia assertio Specie sint iligibilis ora s. ita nium quatitatum corporalium generari posse sunt ab intellectu agente. Haec suadetur, quia nulla quaentitas corporalis phantasiae praeseItim humanae captum e cedit proindeq. pCtes phantasia... um omnium idolum sormare. Dub te forte aliquis de tempore, quod prae caeteris quantitati us latet. Non est tam Eata sub
at bro de memoria cap. I. Aristoteles ait: cu autem praeteritum cognoscitur, utiq;. tempus apprehenditur, cuias differentiae sunt praeter cum in fututum Theophilus amen hoc, retis in lib.adtext Eet ait phantasilam Cupercipe pera, turre tempus ipsum, nec rationem Praeteriti in se a phania. sed res, quae praeterito fuerunt Tempore, i sividemque videtur existimasse Themistius sed nobis conitarium magis placet, praesertim si deblantasia humana sermo sit, de qua in con clusione loquimur Apposuimus in haec os Pantum
clutione particulam illam,corporalium, pro sparatas piet quantitates spiritales, quas constat non nonpermper cini interno sensu, cuiusmodi est duratio pietura
eius motus, quo percontinuam successionem sensu in- intendit ut v .g habitus iust . a in voluntate, ira n o.
quod fieri posse alibi statuimus
Qiratia Iserrio. Qualitatum materialium Phys. t. se a per se, seu aliter iensibilium, speciet sintei qtit ibiles edi possunt ab intellectu agente. Hqcoeum . patet, quia omnes istiusmodi qualitates ve-CI . -3 niunt in cognitionem phantasse cum re vera ari 2 sensibiles sint Non extendimus affettionem a. Pertio, ad omnes qualitates relateriales , quia nonnullae sunt organo corpore inhaerentes , atque adeo materiales quae a nullo sensu externo percipi utitur, ut species sensibiles phanta et itus sensitivi Haec enim , ut latentis in eo substantiae, sed primio aggressui siae, Schabatus,seu rtutum,.seu vatiorum vapprehendet erale accidens : deinde ea illius
praenotione in substantiae notitiam penetrare Daq; statuimus produci ab intellecru ag te species substantiarum corpo marum, eo argumento, quod nihil obstet, quominusto memus earum phantasmata, cum quibus in-eelle stes Sagens concurrat. Quod autem intellectus atridicis, phintasmate accidentis non eliciat speciem substantiae, ut putantii Auctores, quos supra retulimus, ex eo ostenditur pquia sicut phantasma accidentis non reprae-
1entat dilecto.&per se nisi accidens, ad quod suopte ingenio determinatur ita non videtur de concurrere per se nisi ad producendam imaginem accidentis esto ex illo possit phantasia arguendo eruere idolum substanti ae singulatis. Est autem hae nosti secunda assertio potissimum intelligenda de ipsis e phositis.Nam cluaedam eoium partes, ut differentiae Metaehylicae , cum in abdito delitertius Tea n pro citu ostendemus, percipi non solent nisi reflecte ore se potentia primo supra suum actum; deinde supra habitum, quo actus proficiscitur; nullus vero sensus supra actum p1 prium reflectitur. Quinta assertio. Multa turn relationum e e. Assertio.cies intelligibiles possunt ab intellectu agente effiei. Haec ex eo os henditur, qua a phantasia, etiam brutorum animanti si effingit idolum amicitiae, S odii, haliarum quorundam
relationum, ut diuerstatis ris militudinis inter aliqua obiecta. Est tamen haec assertio a i quantulum ambigua quia forsitan sensus interior non apprehendit relationes ipsas formaliter in se,sed earum stadidamenta Non est vero dubiurn multra dari relationes , e iam materiales,quarum cognitionem phantasiano assequatur, cum non pauca etiam in-thllectus vim effugiant. Opponet tamen limia uli,